Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Osmanlı-Bulgar Savaşı (1367-1373), Osmanlı Devleti ile Bulgar Krallığı arasında yapılan ve Osmanlıların kesin zaferiyle sonuçlanan savaş.
| Osmanlı-Bulgar Savaşı (1367-1373) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 I. Murad | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Bulgar Krallığı | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| I. Murad Lala Şahin Paşa Kara Timurtaş Paşa | İvan Şişman  | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| ?? | ?? | ||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
| Hafif | Ağır | ||||||||||
Osmanlılar savaş sırasında Aydos, Karin ovası, Kızılcaağaç Yenicesi, Yanbolu, İslimiye, İhtiman, Samokov ve Rila'yı ele geçirerek topraklarına kattı.
1373 yılında Osmanlı Sultanı I. Murad ile Bulgar Kralı İvan Şişman arasında akdedilen barış anlaşmasıyla Bulgar Krallığı Osmanlılara tâbi oldu. İki devlet arasındaki barış hali 1387'ye kadar sürdü.
Savaş öncesi
Osmanlı Devleti ile Bulgar Krallığı arasında 1363'ten beri ateşkes/barış hali sürmekteydi. Eşzamanlı olarak Osmanlıların aynı tarihten beri barış içinde bulundukları Doğu Roma İmparatorluğu (Bizans) ise gerek Osmanlıların giderek artan baskısı gerek Bulgar İmparatorluğu'na eski şaşaalı günlerini yaşatmak isteyen İvan Alexander'in kuzeyden yönelttiği tehdit karşısında Papa V. Urbanus nezdinde Haçlı seferi düzenlenmesi girişimlerini sürdürüyordu.
Zira, Suriye ve Filistin'deki Haçlı devletçiklerinin 1291'de Memlûk Devleti tarafından tamamen ortadan kaldırılmasından sonra da Anadolu ve Yakındoğu'da yükselen Türk gücüne karşı Haçlı seferleri devam etmiş; bu bağlamda 1343-1351 arasında Aydınoğulları Beyliği'ni hedef alan Haçlı seferi İzmir'in işgaliyle sonuçlanmış, 1365'te ise Haçlılar Memlûklerin ana limanı İskenderiye'yi yağmalamıştı.
1363-1365 arasında Papa V. Urbanus'un teşvik ettiği ve Savoy Kontu VI. Amadeo'nun öncülük ettiği seferin hazırlıkları olgunlaştı. Papa'nın Doğu Roma İmparatorluğu'na yardım için koştuğu Rum Ortodoks Patrikhanesi'nin Katolik Kilisesi'ne tâbi olması şartını kabul eden İmparator V. İoannis (Savoy Kontu V. Amadeo'nun torunu) bağlılık yemini etmek ve Katolikliğe geçtiğini bildirmek için Macaristan'a geçmek istediyse de, Bulgarların serbest geçiş iznini iptal etmeleri üzerine Bulgaristan topraklarında mahsur kaldı.
Bu dönemde ise, Osmanlı Sultanı I. Murad ile Bulgar Çarı İvan Aleksandr arasında bir nevi ittifak ilişkisi bulunmaktaydı. İkinci kuşaktan kuzeni olan İmparator V. İoannis'in sıkıştığını gören Savoy Kontu VI. Amadeo da Venedik limanlarına uğradıktan sonra Ege Denizi'ne girmiş olan donanmasını Osmanlılar ve Bulgarlara karşı girişeceği harekât için Çanakkale Boğazı'na yöneltti.
Haçlı Seferi ve Savaşın başlaması (1366-1367)
Haçlı Seferinin başladığı 1366 yılından önce Bulgar Krallığı uzun süredir gerileme dönemi içindeydi ve toprak bütünlüğünü korumaya çalışıyordu. Nitekim, Kral İvan Aleksandr eşini boşayıp Sarah-Theodora'yla evlendikten sonra (1349), oğulları İvan Şişman'ı veliaht prens ilan edince (1356), özerk olarak 'nin yöneten (İvan Aleksandr'ın ilk oğlu) İvan Sratsimir de aynı yıl bağımsızlığını ilan etmişti. Keza 1356'da Dobruca hakimi da Dobruca Prensliği'ni kurarak Tırnovo merkezli Bulgar Krallığı'yla bağlarını zayıflatmıştı. 1365 yılında ise, Bulgar topraklarına göz dikmiş olan Macar Kralı I. Layoş'un yaz aylarındaki seferi sonucunda Vidin Prensliği Macar işgaline girmişti.
Haçlı seferi Bulgar Krallığını bu zayıf anında yakaladı. Haçlı donanması ilk hedef olarak belirlediği Osmanlıların en önemli deniz üssü olan Gelibolu'yu 26 Ağustos 1366'da işgal ettikten sonra, 4 Eylül'de Konstantinopolis'e gelerek Pera limanına demirledi. Haçlı seferinin komutanı VI. Amadeo Vidin'de mahsur bulunan Doğu Roma İmparatoru V. İoannis'e elçi gönderdi. İmparator ise Haçlı komutanına başkentine geri dönebilmesi için yolun açılmasının sağlanması talebini iletti, İmparatoriçe Helena Kantakuzen ise VI. Amadeo'ya para teklif ederek Haçlı seferinin V. İoannis'e serbest geçiş hakkı tanımayan Bulgar Krallığı üzerine yöneltmesini rica etti. Bu teklifi kabul eden VI. Amadeo da donanmasıyla Karadeniz'e açılarak 4 Ekim'de Bulgar kıyılarına geldi ve 17-19 Ekim'de Ahyolu, Süzebolu ve Burgaz'ı, 20-22 Ekim'de ise Misivri ve Pomorie'yi işgal etti. Ardından Bulgar Krallığı'na (şeklen) bağlı Dobruca Prensliği'nin limanı Varna'yı kuşattı. Varna Haçlılara teslim olmadıysa da, Dobruca Prensi Dobrotitsa Bulgar Kralından Doğu Roma İmparatoruna serbest geçiş hakkı tanınmasını rica etmeyi kabul etti. Bulgar Kralı ise yine şeklen kendine bağlı ve Macar işgalindeki 'ni yöneten kardeşi İvan Sratsimir'e bu ricayı iletti. Bu ricanın kabulü üzerine, Doğu Roma İmparatoruna serbest geçiş hakkı tanındı ve V. İoannis 1367 Ocak ayında Konstantinopolis'e döndü.
9 Nisan'da düzenlenen törenle İmparator VI. Amadeo'ya ödediği 15.000 florin karşılığında Haçlı donanmasının işgal ettiği Gelibolu ve tüm Bulgar limanlarını teslim aldı. Bununla birlikte, Bulgar Krallığı'nın Osmanlıların 1366'dan beri savaş halinde bulunduğu Doğu Roma İmparatoruna serbest geçiş hakkı tanıması Osmanlılar ile Bulgarlar arasındaki barışı/ittifakı da bozdu. Bunun üzerine 1367 yılında iki taraf arasında da savaş başladı.
Osmanlı fetihleri (1368-1370)
Osmanlı Sultanı I. Murad'ın 1368 yılındaki ilk hedefi, bir yıl önce kuşatıp ele geçiremediği (Haçlılarca Doğu Roma İmparatorluğu'na devredilmiş bulunan) önemli Karadeniz limanı Süzebolu'yu fethetmekti. Bulgar Krallığı'yla da savaş halinde bulunmasından istifade, I. Murad komutasındaki Türk ordusu bir yıl önce takip edilen Karadeniz kıyısına yakın güzergâh yerine Süzebolu'ya doğrudan Bulgar topraklarından geçerek yöneldi.
Bu doğrultuda Türk ordusu ilk olarak Balkan dağ geçitlerini kontrol eden Aydos'u (Aetôs) ilkbaharda fethetti. Ardından ise Karin ovası'nı (Karinâbâd) kolaylıkla ele geçirdi ve Süzebolu'yu kuşattı. Yaza doğru da (bölgeden ayrılmış olan Haçlı donanmasının denizden desteğinden de yoksun kalan) bu kale de teslim oldu ve Osmanlı topraklarına katıldı.
1369 yılında ise I. Murad ordusuyla Doğu Roma İmparatorluğu'nun Trakya'daki toprakları üzerine yürürken komutanları Kara Timurtaş ve Lala Şahin Paşaları da Bulgar Krallığı üzerine gönderdi. Kara Timurtaş Paşa Tunca vadisinde ilerleyerek Kızılcaağaç Yenicesi,Yanbolu ve İslimiye'yi ele geçirdi ve yüklü miktarda ganimetle Edirne'ye döndü. Emrindeki daha büyük kuvvetlerle Meriç vadisi boyunca ilerleyen Lala Şahin Paşa ise Rodop ve Balkan dağları arasındaki tarihî ’e (Trayan Kapısı) dayandı. Oradan İhtiman ovasına inerek bölge halkına aman vermek suretiyle Osmanlı egemenliğini kurdu. Ardından ise güneye dönerek Sırpların işgaline girmiş Samokov (Çamurluova) üzerine yürüdü. 'nde Sırp birliklerini mağlup eden Lala Şahin Paşa komutasındaki Türk ordusu kaydadeğer demir madenlerine sahip Samokov kentini Osmanlı topraklarına kattı.
1370 yılında ise, Lala Şahin Paşa yaz aylarında aynı bölgedeki harekâtını sürdürdü. Bulgar brliklerine karşı 'ni kazandıktan sonra Rila bölgesini Osmanlı egemenliğine aldı. Ayrıca,Rila Manastırı keşişlerine muafiyet beratı verdi ve (1983'ten beri) Dünya Mirası listesinde yeralan manastırın Osmanlı idaresi altında Hristiyan toplulukların kültür ve sanatlarının gelişmesine katkıda bulunan merkezlerden biri olmasının yolunu açtı. Lala Şahin Paşa'nın 1369-1370 yıllarında İhtiman, Samokov ve Rila'yı fethiyle, Sofya güney ve güneydoğudan Osmanlı akınlarına açıldı. Ayrıca, Osmanlılar Köstendil merkezli hakimiyet süren Sırp Prensi 'ın topraklarıyla (Slav dilindeki adı Velbazhd/Velbujd olan şehir, Osmanlıların bahsekonu prensin ismine atıfla adlandırdığı Konstantin İli olarak anılmaya başlamıştı) komşu oldular.
Çarpışmaların durması (1371-1372)
Osmanlıların bu seri fetih hareketleri karşısında kuvvetli bir direniş gösteremeyen Bulgar Krallığı 17 Şubat 1371'de Kral İvan Aleksandr'ın ölümüyle tamamen iç kargaşaların içine düştü. Tırnovo merkezli Krallığın başına geçen İvan Şişman'ın otoritesini ve Dobruca Prenslikleri tanımayınca Bulgaristan artık resmen üçe bölünmüş oldu.
Bununla birlikte, Osmanlılar Bulgar Krallığı'nın içine düştüğü bu zorlu durumdan faydalanabilecek durumda değildi. Zira, Doğu Roma İmparatorluğu'yla ittifaka girmiş bulunan Sırp prensleri Vulkaşin ve Uglyeşa'nın batıdan yönelttiği tehdide odaklanmışlardı. 26 Eylül 1371'deki Çirmen Muharebesi'nde Sırp ordusunu bozguna uğratan Türk ordusu bu tehdidi bertaraf ederken, Osmanlı Sultanı I. Murad da 1372 yılında bir taraftan Doğu Roma İmparatorluğu'yla 1366'dan beri süren savaş halini sonlandıran bir barış anlaşması akdedip diğer taraftan da Çirmen Muharebesi'nde ölen Sırp prenslerinin topraklarına yönelik taarruz harekâtı başlattı.
Bulgar Krallığının boyun eğmesi (1373)
1373 yılında Osmanlı Sultanı I. Murad, babası Doğu Roma İmparatoru V. İoannis karşı ayaklanan oğlu Andronikos'la birleşen oğlu Savcı Bey'in isyanıyla karşılaştı. 1372 yılında imzalanan anlaşma uyarınca Osmanlı Devleti'nin metbuu (vasalı) olan İmparatordan Marmara Denizi'ni geçmek üzere gemiler hazırlanmasını isteyen I. Murad, üçüncü kez geçtiği Rumeli'de önce Savcı Bey ve Andonikos'un ortak isyanını (sevkettiği birlikler vasıtasıyla) 'nde yenilgiye uğrattı. Ardından ise, Bulgar Kralı İvan Şişman üzerine yürüdü. Gerek, 1368-1370 arasındaki kayıplarının ardından gerek ümit beslediği Sırp-Bizans ittifakının 1371'de Çirmen Muharebesi'nde Osmanlılar tarafından hezimete uğratılması üzerine direnme olanağı kalmayan Bulgar Kralı itaat edeceğini söyleyerek üç yıllık haraç ve pişkeş ile Sultan I. Murad'ın huzuruna çıktı. Yapılan anlaşmaya göre Şişman ayrıca tâbiyeti uyarınca Sultanın her seferine katılacaktı.
1373-1374 kışını Rumeli’de geçiren I. Murad, Kara Timurtaş Paşa'yı geniş yetkilerle beylerbeyi atayarak 1374 ilkbaharında Bursa'ya döndü ve 'nden sonra Anadolu'ya kaçmış olan Savcı Bey'in üzerine yürüdü.
Savaş sonrası
- Osmanlıların Bugar Krallığı karşısındaki zaferi, gerilemekte olan bu Balkan devletine karşı aynı zamanda ikinci toprak kazanımı halkasını teşkil etti (1363-64'teki ilk halkada Filibe ve Eski Zağra fethedilmişti).
- Osmanlılar 1366 ve 1373 yılları arasında Doğu Roma İmparatorluğu, Bulgar Krallığı ve Sırp prenslikleriyle eşzamanlı olarak savaşıp mağlup ederek dönemin en dinamik askerî gücü olduklarını kanıtladılar.
- Keza bu üç kuvvete karşı kazanılan zaferler sonucunda Osmanlıların Balkanlarda tâbiyet hukuku yerleşmeye başladı. Sırp knezlerinden Köstendil hakimi 1370'te, Doğu Roma İmparatoru V. İoannis 1372'de, Bulgar Kralı İvan Şişman 1373'te, keza Sırp prensi Lazar 1376'da Osmanlılara tâbi oldu (Osmanlı tâbiyet hukuku genel hatlarıyla yıllık vergi (haraç), asker desteği ve gerek duyulduğunda Sultan'la birlikte sefere katılma koşullarını içerir). Bulgar Kralı Şişman 1376 yılında kız kardeşi Tamara Hatun'u I. Murad'la evlendirerek bu tâbiyetini pekiştirdi (Bulgar Kralının tâbiyeti 1387'de Sırbistan'ın Osmanlılara yeniden savaş ilan etmesiyle sarsıldıysa da, 1387-1388 Osmanlı-Bulgar Savaşı'nda Osmanlıların zaferi sonucunda yeniden eski koşullara dönüldü).
- Kara Timurtaş Paşa'nın geniş yetkilerle Rumeli Beylerbeyi olarak atanmasıyla, Osmanlıların Balkanlara askerî, idarî ve ekonomik anlamda yerleşmesi de hızlandı. Bu çerçevede, yeni fethedilen Bulgar topraklarında yerli Hristiyan askerlere (Voynuklar) tımar verilerek eski topraklarının bir kısmında Osmanlı ordusunda hizmet şartıyla yerlerinde bırakılması sağlandı. Bu sayede, 1361'de Edirne'nin fethinden sonra kurumsallaşan Yeniçeri Ocağının ardından Voynuklar da Osmanlıların Hristiyan insan kaynaklarından istifade etmelerinin ikinci adımını teşkil etti. Bu reform Osmanlıların Balkanlılaşması sürecinde de önemli bir adım oldu. Her şeyden önce Balkanlar’da yerli askerî grupların direnci önlendi. Osmanlı ordusu, Müslüman ve Hristiyan erlerle bir Balkan ordusu haline geldi ve I. Murad'a Anadolu'daki rakiplerine karşı ezici bir üstünlük sağladı (Sultan Murad 1377-1383 arasında Anadolu'daki egemenliğini genişletmeye yönelecektir). Keza, eski toprak sahiplerinin mülklerinde bırakılmasıyla ekonomik düzen büyük sarsıntılara uğramadan verimli bir şekilde sürdü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "UNESCO dünya mirası listesi - Rila Manastırı". 20 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2021.
- ^ Божилов & Гюзелев 1999, ss. 655–656
- ^ "The Practice of Strategy: From Alexander the Great to the Present", John Andreas Olsen; Colin S. Gray, Oxford University Press (27 October 2011), s. 116.
Dış bağlantılar
- İslam Ansiklopedisi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2006), c. 36, s. 157-159, "Murad I" maddesi 9 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İslam Ansiklopedisi, Türk Diyanet Vakfı, İstanbul (2013), c. 43, s. 126-127 "voynuk" maddesi 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Bulgar Savasi 1367 1373 Osmanli Devleti ile Bulgar Kralligi arasinda yapilan ve Osmanlilarin kesin zaferiyle sonuclanan savas Osmanli Bulgar Savasi 1367 1373 I MuradTarih1367 1373BolgeBulgaristanSebepBulgar Kralligi nin Osmanlilarin savas halinde oldugu Dogu Roma Imparatoru na 1366 yilinda Bulgar topraklarindan serbest gecis hakki vermesiSonucKesin Osmanli zaferi Osmanli Bulgar baris anlasmasi 1373 Bulgar Kralligi Osmanlilara tabi olduCografi DegisikliklerOsmanlilar Aydos Karin ovasi Kizilcaagac Yenicesi Yanbolu Islimiye Ihtiman Samokov ve Rila yi ele gecirdiTaraflarOsmanli ImparatorluguBulgar KralligiKomutanlar ve liderlerI Murad Lala Sahin Pasa Kara Timurtas PasaIvan Sisman Gucler KayiplarHafifAgir Osmanlilar savas sirasinda Aydos Karin ovasi Kizilcaagac Yenicesi Yanbolu Islimiye Ihtiman Samokov ve Rila yi ele gecirerek topraklarina katti 1373 yilinda Osmanli Sultani I Murad ile Bulgar Krali Ivan Sisman arasinda akdedilen baris anlasmasiyla Bulgar Kralligi Osmanlilara tabi oldu Iki devlet arasindaki baris hali 1387 ye kadar surdu Savas oncesiOsmanli Devleti ile Bulgar Kralligi arasinda 1363 ten beri ateskes baris hali surmekteydi Eszamanli olarak Osmanlilarin ayni tarihten beri baris icinde bulunduklari Dogu Roma Imparatorlugu Bizans ise gerek Osmanlilarin giderek artan baskisi gerek Bulgar Imparatorlugu na eski sasaali gunlerini yasatmak isteyen Ivan Alexander in kuzeyden yonelttigi tehdit karsisinda Papa V Urbanus nezdinde Hacli seferi duzenlenmesi girisimlerini surduruyordu Zira Suriye ve Filistin deki Hacli devletciklerinin 1291 de Memluk Devleti tarafindan tamamen ortadan kaldirilmasindan sonra da Anadolu ve Yakindogu da yukselen Turk gucune karsi Hacli seferleri devam etmis bu baglamda 1343 1351 arasinda Aydinogullari Beyligi ni hedef alan Hacli seferi Izmir in isgaliyle sonuclanmis 1365 te ise Haclilar Memluklerin ana limani Iskenderiye yi yagmalamisti 1363 1365 arasinda Papa V Urbanus un tesvik ettigi ve Savoy Kontu VI Amadeo nun onculuk ettigi seferin hazirliklari olgunlasti Papa nin Dogu Roma Imparatorlugu na yardim icin kostugu Rum Ortodoks Patrikhanesi nin Katolik Kilisesi ne tabi olmasi sartini kabul eden Imparator V Ioannis Savoy Kontu V Amadeo nun torunu baglilik yemini etmek ve Katoliklige gectigini bildirmek icin Macaristan a gecmek istediyse de Bulgarlarin serbest gecis iznini iptal etmeleri uzerine Bulgaristan topraklarinda mahsur kaldi Bu donemde ise Osmanli Sultani I Murad ile Bulgar Cari Ivan Aleksandr arasinda bir nevi ittifak iliskisi bulunmaktaydi Ikinci kusaktan kuzeni olan Imparator V Ioannis in sikistigini goren Savoy Kontu VI Amadeo da Venedik limanlarina ugradiktan sonra Ege Denizi ne girmis olan donanmasini Osmanlilar ve Bulgarlara karsi girisecegi harekat icin Canakkale Bogazi na yoneltti Hacli Seferi ve Savasin baslamasi 1366 1367 Gelibolu ve Bulgar kiyilarina yonelik Hacli seferi Hacli Seferinin basladigi 1366 yilindan once Bulgar Kralligi uzun suredir gerileme donemi icindeydi ve toprak butunlugunu korumaya calisiyordu Nitekim Kral Ivan Aleksandr esini bosayip Sarah Theodora yla evlendikten sonra 1349 ogullari Ivan Sisman i veliaht prens ilan edince 1356 ozerk olarak nin yoneten Ivan Aleksandr in ilk oglu Ivan Sratsimir de ayni yil bagimsizligini ilan etmisti Keza 1356 da Dobruca hakimi da Dobruca Prensligi ni kurarak Tirnovo merkezli Bulgar Kralligi yla baglarini zayiflatmisti 1365 yilinda ise Bulgar topraklarina goz dikmis olan Macar Krali I Layos un yaz aylarindaki seferi sonucunda Vidin Prensligi Macar isgaline girmisti Hacli seferi Bulgar Kralligini bu zayif aninda yakaladi Hacli donanmasi ilk hedef olarak belirledigi Osmanlilarin en onemli deniz ussu olan Gelibolu yu 26 Agustos 1366 da isgal ettikten sonra 4 Eylul de Konstantinopolis e gelerek Pera limanina demirledi Hacli seferinin komutani VI Amadeo Vidin de mahsur bulunan Dogu Roma Imparatoru V Ioannis e elci gonderdi Imparator ise Hacli komutanina baskentine geri donebilmesi icin yolun acilmasinin saglanmasi talebini iletti Imparatorice Helena Kantakuzen ise VI Amadeo ya para teklif ederek Hacli seferinin V Ioannis e serbest gecis hakki tanimayan Bulgar Kralligi uzerine yoneltmesini rica etti Bu teklifi kabul eden VI Amadeo da donanmasiyla Karadeniz e acilarak 4 Ekim de Bulgar kiyilarina geldi ve 17 19 Ekim de Ahyolu Suzebolu ve Burgaz i 20 22 Ekim de ise Misivri ve Pomorie yi isgal etti Ardindan Bulgar Kralligi na seklen bagli Dobruca Prensligi nin limani Varna yi kusatti Varna Haclilara teslim olmadiysa da Dobruca Prensi Dobrotitsa Bulgar Kralindan Dogu Roma Imparatoruna serbest gecis hakki taninmasini rica etmeyi kabul etti Bulgar Krali ise yine seklen kendine bagli ve Macar isgalindeki ni yoneten kardesi Ivan Sratsimir e bu ricayi iletti Bu ricanin kabulu uzerine Dogu Roma Imparatoruna serbest gecis hakki tanindi ve V Ioannis 1367 Ocak ayinda Konstantinopolis e dondu 9 Nisan da duzenlenen torenle Imparator VI Amadeo ya odedigi 15 000 florin karsiliginda Hacli donanmasinin isgal ettigi Gelibolu ve tum Bulgar limanlarini teslim aldi Bununla birlikte Bulgar Kralligi nin Osmanlilarin 1366 dan beri savas halinde bulundugu Dogu Roma Imparatoruna serbest gecis hakki tanimasi Osmanlilar ile Bulgarlar arasindaki barisi ittifaki da bozdu Bunun uzerine 1367 yilinda iki taraf arasinda da savas basladi Osmanli fetihleri 1368 1370 Osmanlilarin 1363 1370 arasinda Balkanlardaki fethileri Osmanli Sultani I Murad in 1368 yilindaki ilk hedefi bir yil once kusatip ele geciremedigi Haclilarca Dogu Roma Imparatorlugu na devredilmis bulunan onemli Karadeniz limani Suzebolu yu fethetmekti Bulgar Kralligi yla da savas halinde bulunmasindan istifade I Murad komutasindaki Turk ordusu bir yil once takip edilen Karadeniz kiyisina yakin guzergah yerine Suzebolu ya dogrudan Bulgar topraklarindan gecerek yoneldi Bu dogrultuda Turk ordusu ilk olarak Balkan dag gecitlerini kontrol eden Aydos u Aetos ilkbaharda fethetti Ardindan ise Karin ovasi ni Karinabad kolaylikla ele gecirdi ve Suzebolu yu kusatti Yaza dogru da bolgeden ayrilmis olan Hacli donanmasinin denizden desteginden de yoksun kalan bu kale de teslim oldu ve Osmanli topraklarina katildi 1369 yilinda ise I Murad ordusuyla Dogu Roma Imparatorlugu nun Trakya daki topraklari uzerine yururken komutanlari Kara Timurtas ve Lala Sahin Pasalari da Bulgar Kralligi uzerine gonderdi Kara Timurtas Pasa Tunca vadisinde ilerleyerek Kizilcaagac Yenicesi Yanbolu ve Islimiye yi ele gecirdi ve yuklu miktarda ganimetle Edirne ye dondu Emrindeki daha buyuk kuvvetlerle Meric vadisi boyunca ilerleyen Lala Sahin Pasa ise Rodop ve Balkan daglari arasindaki tarihi e Trayan Kapisi dayandi Oradan Ihtiman ovasina inerek bolge halkina aman vermek suretiyle Osmanli egemenligini kurdu Ardindan ise guneye donerek Sirplarin isgaline girmis Samokov Camurluova uzerine yurudu nde Sirp birliklerini maglup eden Lala Sahin Pasa komutasindaki Turk ordusu kaydadeger demir madenlerine sahip Samokov kentini Osmanli topraklarina katti 1370 yilinda ise Lala Sahin Pasa yaz aylarinda ayni bolgedeki harekatini surdurdu Bulgar brliklerine karsi ni kazandiktan sonra Rila bolgesini Osmanli egemenligine aldi Ayrica Rila Manastiri kesislerine muafiyet berati verdi ve 1983 ten beri Dunya Mirasi listesinde yeralan manastirin Osmanli idaresi altinda Hristiyan topluluklarin kultur ve sanatlarinin gelismesine katkida bulunan merkezlerden biri olmasinin yolunu acti Lala Sahin Pasa nin 1369 1370 yillarinda Ihtiman Samokov ve Rila yi fethiyle Sofya guney ve guneydogudan Osmanli akinlarina acildi Ayrica Osmanlilar Kostendil merkezli hakimiyet suren Sirp Prensi in topraklariyla Slav dilindeki adi Velbazhd Velbujd olan sehir Osmanlilarin bahsekonu prensin ismine atifla adlandirdigi Konstantin Ili olarak anilmaya baslamisti komsu oldular Carpismalarin durmasi 1371 1372 Osmanlilarin bu seri fetih hareketleri karsisinda kuvvetli bir direnis gosteremeyen Bulgar Kralligi 17 Subat 1371 de Kral Ivan Aleksandr in olumuyle tamamen ic kargasalarin icine dustu Tirnovo merkezli Kralligin basina gecen Ivan Sisman in otoritesini ve Dobruca Prenslikleri tanimayinca Bulgaristan artik resmen uce bolunmus oldu Bununla birlikte Osmanlilar Bulgar Kralligi nin icine dustugu bu zorlu durumdan faydalanabilecek durumda degildi Zira Dogu Roma Imparatorlugu yla ittifaka girmis bulunan Sirp prensleri Vulkasin ve Uglyesa nin batidan yonelttigi tehdide odaklanmislardi 26 Eylul 1371 deki Cirmen Muharebesi nde Sirp ordusunu bozguna ugratan Turk ordusu bu tehdidi bertaraf ederken Osmanli Sultani I Murad da 1372 yilinda bir taraftan Dogu Roma Imparatorlugu yla 1366 dan beri suren savas halini sonlandiran bir baris anlasmasi akdedip diger taraftan da Cirmen Muharebesi nde olen Sirp prenslerinin topraklarina yonelik taarruz harekati baslatti Bulgar Kralliginin boyun egmesi 1373 Kral Ivan Sisman 1373 yilinda Osmanli Sultani I Murad babasi Dogu Roma Imparatoru V Ioannis karsi ayaklanan oglu Andronikos la birlesen oglu Savci Bey in isyaniyla karsilasti 1372 yilinda imzalanan anlasma uyarinca Osmanli Devleti nin metbuu vasali olan Imparatordan Marmara Denizi ni gecmek uzere gemiler hazirlanmasini isteyen I Murad ucuncu kez gectigi Rumeli de once Savci Bey ve Andonikos un ortak isyanini sevkettigi birlikler vasitasiyla nde yenilgiye ugratti Ardindan ise Bulgar Krali Ivan Sisman uzerine yurudu Gerek 1368 1370 arasindaki kayiplarinin ardindan gerek umit besledigi Sirp Bizans ittifakinin 1371 de Cirmen Muharebesi nde Osmanlilar tarafindan hezimete ugratilmasi uzerine direnme olanagi kalmayan Bulgar Krali itaat edecegini soyleyerek uc yillik harac ve piskes ile Sultan I Murad in huzuruna cikti Yapilan anlasmaya gore Sisman ayrica tabiyeti uyarinca Sultanin her seferine katilacakti 1373 1374 kisini Rumeli de geciren I Murad Kara Timurtas Pasa yi genis yetkilerle beylerbeyi atayarak 1374 ilkbaharinda Bursa ya dondu ve nden sonra Anadolu ya kacmis olan Savci Bey in uzerine yurudu Savas sonrasiOsmanlilarin Bugar Kralligi karsisindaki zaferi gerilemekte olan bu Balkan devletine karsi ayni zamanda ikinci toprak kazanimi halkasini teskil etti 1363 64 teki ilk halkada Filibe ve Eski Zagra fethedilmisti Osmanlilar 1366 ve 1373 yillari arasinda Dogu Roma Imparatorlugu Bulgar Kralligi ve Sirp prenslikleriyle eszamanli olarak savasip maglup ederek donemin en dinamik askeri gucu olduklarini kanitladilar Keza bu uc kuvvete karsi kazanilan zaferler sonucunda Osmanlilarin Balkanlarda tabiyet hukuku yerlesmeye basladi Sirp knezlerinden Kostendil hakimi 1370 te Dogu Roma Imparatoru V Ioannis 1372 de Bulgar Krali Ivan Sisman 1373 te keza Sirp prensi Lazar 1376 da Osmanlilara tabi oldu Osmanli tabiyet hukuku genel hatlariyla yillik vergi harac asker destegi ve gerek duyuldugunda Sultan la birlikte sefere katilma kosullarini icerir Bulgar Krali Sisman 1376 yilinda kiz kardesi Tamara Hatun u I Murad la evlendirerek bu tabiyetini pekistirdi Bulgar Kralinin tabiyeti 1387 de Sirbistan in Osmanlilara yeniden savas ilan etmesiyle sarsildiysa da 1387 1388 Osmanli Bulgar Savasi nda Osmanlilarin zaferi sonucunda yeniden eski kosullara donuldu Kara Timurtas Pasa nin genis yetkilerle Rumeli Beylerbeyi olarak atanmasiyla Osmanlilarin Balkanlara askeri idari ve ekonomik anlamda yerlesmesi de hizlandi Bu cercevede yeni fethedilen Bulgar topraklarinda yerli Hristiyan askerlere Voynuklar timar verilerek eski topraklarinin bir kisminda Osmanli ordusunda hizmet sartiyla yerlerinde birakilmasi saglandi Bu sayede 1361 de Edirne nin fethinden sonra kurumsallasan Yeniceri Ocaginin ardindan Voynuklar da Osmanlilarin Hristiyan insan kaynaklarindan istifade etmelerinin ikinci adimini teskil etti Bu reform Osmanlilarin Balkanlilasmasi surecinde de onemli bir adim oldu Her seyden once Balkanlar da yerli askeri gruplarin direnci onlendi Osmanli ordusu Musluman ve Hristiyan erlerle bir Balkan ordusu haline geldi ve I Murad a Anadolu daki rakiplerine karsi ezici bir ustunluk sagladi Sultan Murad 1377 1383 arasinda Anadolu daki egemenligini genisletmeye yonelecektir Keza eski toprak sahiplerinin mulklerinde birakilmasiyla ekonomik duzen buyuk sarsintilara ugramadan verimli bir sekilde surdu Ayrica bakinizSavoyard Hacli Seferi 1366 1372 Osmanli Bizans SavasiKaynakca UNESCO dunya mirasi listesi Rila Manastiri 20 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2021 Bozhilov amp Gyuzelev 1999 ss 655 656 The Practice of Strategy From Alexander the Great to the Present John Andreas Olsen Colin S Gray Oxford University Press 27 October 2011 s 116 ISBN 978 0 19 960863 8Dis baglantilarIslam Ansiklopedisi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 2006 c 36 s 157 159 Murad I maddesi 9 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Islam Ansiklopedisi Turk Diyanet Vakfi Istanbul 2013 c 43 s 126 127 voynuk maddesi 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde