Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bölgenin bakış açısından ele alınmıştır ve içeriğinin fazla yerel olduğu düşünülmektedir. Maddenin evrenselleştirilmesi ve uygun hâle getirilmesi için lütfen katılınız. |
Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık referandumu, 25 Eylül 2017'de Irak'ın özerk bölgesi Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nde yapılan referandum. Referandumda seçmenlere "Kürdistan Bölgesi ve Kürdistan Bölgesi dışında kalan Kürt yerleşimlerinin bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz?" sorusu soruldu ve seçmenlerin %92.73'ü referanduma "Evet" oyu vermiştir.
| Kürdistan Bölgesel Yönetimi bağımsızlık referandumu | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Kürdistan Bölgesi ve Kürdistan Bölgesi dışında kalan Kürt yerleşimlerinin bağımsız bir devlet olmasını istiyor musunuz? | ||||||||||||||||||||||
 Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin Irak'taki yeri Kürdistan Bölgesel Yönetimi resmî sınırları 2014'ten bu yana süren iç savaşta Kürdistan Bölgesel Yönetimi tarafından alınan bölge Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin egemenlik iddia ettiği diğer bölge Irak'ın geri kalanı Irak tarafından kontrol edilen Kürdistan Bölgesel Yönetimi | ||||||||||||||||||||||
| Yer | Kürdistan Bölgesel Yönetimi | |||||||||||||||||||||
| Tarih | 25 Eylül 2017 | |||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
| Ön resmî sonuçlar | ||||||||||||||||||||||
Referandum sonrası Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) lideri Mesud Barzani bağımsızlık için harekete geçti. Bu olayların ardından Irak Silahlı Kuvvetleri ve Haşdi Şabi ile KBY askerî gücü peşmerge, tartışmalı bölge olarak ifade edilenKerkük'te çatışmalara başladı ve Irak ordusu, Haşdi Şabi ile birlikte Kerkük ve Sincar'ı ele geçirdi. Erbil'e 12 km kadar yaklaşıldı.[] Bu olaylar sonrası Mesud Barzani görevini bırakacağını açıkladı. ABD'nin araya girmesi ile ateşkes sağlandı ve Bağdat ile Erbil barış görüşmelerine başladı.
Kürdistan Referandum Hareketi tarafından 2005 yılında yapılan gayriresmî bağımsızlık referandumunda da %98,88 oranında "Evet" sonucu çıkmıştı.
Arka plan
Referandumun dayanağı 2005 tarihli anayasanın 140. ve 143. maddesidir. 2005 Anayasasının 140. maddesi, Geçici Yönetim Yasasının 58. maddesinin öngördüğü Kerkük gibi tartışmalı bölgelerdeki referandumun 2007 yılı sonuna kadar yapılmasını öngörmüştür. 143. Maddesi, 2004 tarihli Geçici Yönetim Yasasının 53/a ve 58. Maddeleri dışında diğer maddelerinin iptal edildiğini belirtmektedir. Dolayısıyla 53/a ile 58. Maddeler, anayasal değerini korumaktadır. 53/a maddesi, IKBY’nin 19 Mart 2003 tarihinde Dehuk, Erbil, Süleymaniye, Kerkük, Diyala ve Ninova vilayetlerindeki yönetimlerce idare edilen toprakların resmi hükûmeti olarak tanınacağını belirtmektedir. 58. Maddenin A bendi, Irak geçici hükûmetinin özellikle Irak mülkiyet iddiaları komisyonunun ve diğer kuruluşların eski rejimin demografik yapıyı değiştirecek şekilde halkı zorla başka yerlere göç ettirdiği içinde Kerkük’ün da bulunduğu yerlerde ortaya çıkan adaletsizlikleri gidermek için gerekli tedbirleri acilen almalarını öngörmektedir. Alınacak bu tedbirler içinde yerlerinden sürülen veya göç ettirilen kişilerin yeniden dönüşlerinin sağlanması, kanuna uygun olarak ikametlerinin sağlanması, kendilerine devletten yeni araziler verilmesi, tazminat ödenmesi, zorunlu göç nedeniyle iş ve diğer imkânlarını kaybedenlere yeni iş imkânlarının sağlanması, geri gelenlerin etnisite ve milliyetlerini seçmede özgürlüklerinin sağlanması gibi konular yer almıştır. 58. Maddenin B bendi, siyasi nedenlerle eski rejimin vilayetlerin idari sınırlarını haksız bir şekilde değiştirdiği hususu dikkate alınarak Irak Başkanlık Konseyinin meclise bu haksızlıkları gidermek için öneride bulunacağını, bu konuda başarısız olursa tarafsız hakemleri belirleyeceğini, bundan da sonuç alınamazsa BM Genel Sekreterinden hakemler isteneceğini öngörmektedir. 58. Maddenin C bendi ise yukarıdaki önlemlerin alınmasından, adil, şeffaf bir referandumun yapılmasından ve kalıcı bir anayasa onaylandıktan sonra içinde Kerkük’ün da bulunduğu tartışmalı yerlerin kalıcı çözümünün mümkün olabileceğini belirtmektedir. Referandumu öngören aynı Anayasa Irak'ın toprak bütünlüğünün korunmasını öngörerek vilayetlerin (federelerin) ayrılmasını yasaklamaktadır.
Mesud Barzani, Temmuz 2014 tarihinde yaptığı bir açıklamada "Irak'ta son haftalardaki gelişmeler sizi nasıl her zamankinden daha çok bağımsızlık ilanına yaklaştırdı?" şeklinde soruya, "Birçok kez söyledim, bağımsızlık Kürdistan halkının doğal hakkıdır. Son gelişmelerin ardından artık şunu saklamayacağız; Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin nihai hedefi bağımsızlıktır. Elbette bu süreçte tüm Arap ve Sünni kardeşlerimizin yanındayız ancak bu nihai hedefimizden vazgeçtiğimiz anlamına gelmiyor. Hedefimiz Kürdistan'ın bağımsızlığıdır" ifadelerini kullanmıştı.
Referandum; 2014 yılında Musul'u ele geçiren Irak ve Şam İslam Devleti'nden (IŞİD) geri alınması için yürütülen Kuzey Irak Taarruzu ve IŞİD tehdidinin bertaraf edilmesi nedeniyle defalarca ertelendi Barzani, Ocak 2016'da Kürdistan Bölgesel Yönetimi Parlamentosu'ndaki parti temsilcileriyle bir araya geldiği toplantıda, bağımsızlık için referandum komisyonu kurulmasını kararlaştırdıklarını belirtti. Yapılacak referandumun 2016 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinden önce yapılması planlanmaktaydı ancak IŞİD'in Musul ve Kerkük'e saldırıları,Goran Hareketi ve bazı muhalefet partileriyle KDP arasındaki siyasi anlaşmazlıklar referandum sürecini erteledi. Mart 2017'de Barzani, BM Genel Sekreteri António Guterres ile Erbil'de görüşmesinin ardından, Kendi kaderini tayin haklarının yakın zamanda Birleşmiş Milletler gözetiminde kullanılacağını duyurdu. Nisan 2017'de ise referandum sürecinin başlatılması gerektiği vurgulandı. Ardından 7 Haziran 2017'de aralarında Kürdistan Demokrat Partisi, Kürdistan Yurtseverler Birliği, Kürdistan İslam Partisi, Kürdistan Komünist Partisi (Irak), Kürdistan Emekçi Partisi, Kürdistan Emekçi ve İşçi Partisi, Kürdistan Gelişme ve Reform Partisi, Irak Türkmen Cephesi, Türkmen Gelişme Partisi, Süryani Demokratik Hareketi, Keldani Süryanice Asuri Halk Konseyi, Erbil Türkmen Listesi ve Kürdistan Ermeni Listesi'nin bulunduğu pek çok siyasi parti ve hareket ile birlikte Barzani, 25 Eylül 2017'de bağımsızlık referandumunun düzenleneceğinin onaylandığı bir toplantı yaptı.
Referandum kararı sonrası gelişmeler
Amerika Birleşik Devletleri
Referandumun ardından Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı ve Savunma Bakanlığı "Irak'ın toprak bütünlüğü" vurgusu yapmış, referandumun gerçekleştirilmesi konusunda derin hayal kırıklığı duyulduğu yönünde açıklamada bulunmuştur. Bununla birlikte açıklamada "ABD'nin Kürdistan halkı ile tarihi ilişkileri devam edecektir." denilmiştir.
Fransa
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian Iraklı Kürtlerin bağımsızlık ilan etmesinin bölgeye istikrarsızlık getireceğini ifade etmiş, "Arzu edilen şey Irak Kürdistan'ının ülkenin yeniden yapılanması sürecine entegre edilmesidir. Bağımsızlık ilan etmek için doğru bir zaman değil ancak Bağdat da bazı tavizler vererek Erbil'e daha fazla özerklik hakkı tanımalı." yorumunda bulunmuştur.
Irak
Referandumun yapılacağının açıklanmasının ardından Irak Başbakanı Haydar el-Abadi, olası bir referandumda Irak'ın toprak bütünlüğünü korumak için askeri müdahaleye hazır olduklarını açıkladı. Sınırların değişmesinin kan dökülmesine yol açacağını söyleyen Abadi, bu referandumu yapanlardan hesap soracaklarını söyledi.
İran
Bağımsızlık referandumunun düzenlenmesinin ardından somut yaptırımlar uygulamaya başlayan ilk ülke İran olmuştur. İran Dışişleri Bakanlığı, Irak merkezi hükûmetinin talebi üzerine Kürdistan Bölgesel Yönetimi ile olan sınır kapılarında giriş-çıkışların yasaklandığını, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden kalkan uçaklara İran hava sahasının kapatıldığını duyurmuştur. Ayrıca Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne yakın yayıncı kuruluş 'ün Tahran'da yer alan bürosunun da kapatıldığı açıklandı. 25 Eylül 2017'de İran Silahlı Kuvvetleri, Kuzey Irak'ın dağlarını topçu atışına tuttu.
İsrail
İsrail başbakanı Binyamin Netanyahu bağımsızlık arayışının bir hak olduğunu ve İsrail hükûmeti olarak bunu desteklediklerini ifade etmiştir.
Türkiye
- 15 Eylül 2017'de Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 27 Eylül 2017'de yapılması planlanan Milli Güvenlik Kurulu toplantısının referandum kararı sonrası 22 Eylül 2017'ye çekildiğini duyurdu. "Irak'ın toprak bütünlüğünden yanayız, Barzani kararımızı görecek." açıklamasını yaptı. Başbakan Binali Yıldırım, Irak Başbakanı Haydar el Abadi ile görüştü. Türkiye'nin Irak'ın toprak bütünlüğünden yana olduğunu vurguladı. Bir gün sonra Yıldırım, "Referandum ülkemiz için bir ulusal güvenlik meselesidir." açıklaması yaptı ve Türkiye'nin bu konuda gerekli adımları atacağını söyledi. Ertesi gün Erdoğan Birleşmiş Milletler'in 72. toplantısına gitmeden önce Atatürk Havalimanı'nda "Irak Başbakanı ile Amerika Birleşik Devletleri'nde görüşeceğim. Irak'ın kararı ile kararımız aynı Donald Trump ile görüşmemizin ana başlığı da referandum olacak." açıklamasını yaptı. 18 Eylül 2017 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetleri, Habur Sınır Kapısı'nda tatbikat başlattı. Daha sonra bu tatbikata Irak Silahlı Kuvvetleri de katıldı. Aynı gün Türkiye ve İran Irak büyükelçileri, Bağdat'ta bir araya geldi ve referandum hakkında konuşuldu. Yine aynı gün Türkiye'nin hava üslerinde bütün izinler kaldırıldı ve turuncu alarm verildi. Tüm bunlara paralel olarak Başbakan Yıldırım, Urfa'da 18 Eylül günü yaptığı konuşmada "Ulusal güvenliğimizi tehdit edecek her türlü girişim, gerekli karşılığı anında görecektir, kimse güney sınırımızda oldubittiyle iş yapmaya kalkışmasın." ifadelerini kullandı.
- 19 Eylül 2017 - Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Birleşmiş Milletler konuşmasında "IKBY referandumu bölgede yeni çatışmalara neden olabilir." açıklamasında bulundu. CHP Genel Başkan Yardımcısı, Ardahan Milletvekili Öztürk Yılmaz, referandumun kabul edilemez olduğunu belirtti. "Barzani'ye 24 saat süre verilmeli, anladığı dilden konuşulmalı." gibi açıklamalarda bulundu. Erdoğan'ın başdanışmanı İlnur Çevik, “Referanduma karşıyız çünkü Kürtlerin elde ettikleri kazanımları bir gecede kaybedeceklerini düşünüyoruz." dedi. Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanı Nurettin Canikli "Irak ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün ortadan kaldırılması ne zaman biteceği bilinemeyen, küresel boyuta taşınacak daha büyük bir savaşın fitilinin ateşlenmesi anlamına gelir." açıklamasını yaptı. Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin Bağdat ile Erbil arasında aracı olabileceğini söyledi. Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ "Türkiye bir oldubittiye izin vermeyecek." dedi.
- 20 Eylül 2017 - Türk Hava Kuvvetleri, Kuzey Irak'a hava harekâtı düzenledi. Zap ve Avaşin-Basyan bölgelerindeki barınaklar ve mühimmat depoları imha edildi. Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Binali Yıldırım, Türk Silahlı Kuvvetleri kuvvet komutanları ile Çankaya Köşkü'nde görüşmeler gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Milli Güvenlik Kurulu kararı ile Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin kararlarını göreceğini söyledi. Aynı zamanda Erdoğan ile Arabistan kralı Selman arasında bir telefon konuşması gerçekleşti. Referandum değerlendirildi.
- 21 Eylül 2017 - Türk Hava Kuvvetlerinin Kuzey Irak bölgesine yaptığı hava harekâtı 21 Eylül 2017'de de devam etti. Kandil, Metina ve Gara bölgelerinde mühimmat ve barınaklar vuruldu. Türkiye, Irak ve İran Dışişleri Bakanları, New York'ta bir araya geldi ve referandumu değerlendirdi.MHP Kayseri Milletvekili Yusuf Halaçoğlu, Kuzey Irak'ta olan bu olayların Suriye'ye örnek teşkil edebileceğini söyledi.CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, referanduma karşı olduklarını açıkladı. 23 Eylül 2017'de Türkiye Büyük Millet Meclisinin olağanüstü toplantı yapması kararlaştırıldı.
- 23 Eylül 2017'de Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından Irak ve Suriye tezkeresi uzatıldı.
Rusya
Referandumdan günler önce Rusya'ya bağlı petrol şirketi Rosneft, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ne 1 milyar dolarlık boru hattı yatırımı yapacağını açıkladı. Rusya açıklamalarında "Irak'ın toprak bütünlüğünün korunmasından yanayız." ifadelerini kullanmakta, buna karşın Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin kendi kaderini tayin hakkı ilkesi gereğince kendi kaderini uluslararası hukuk normları çerçevesinde tayin etme hakkının bulunduğunu ifade etmekte ve merkezi Irak hükûmeti ile diyalog yolunu tercih etmesi gerektiğini belirtmektedir.
Diğer
- PKK yöneticilerinden Duran Kalkan, Kürdistan Bölgesel Yönetimi'ndeki referanduma ilişkin, "Söylenildiği gibi referandum bir statü belirlemesine değil, bir pazarlığa dönüştü. Aslında KDP’nin ekonomik ve siyasi kazanç elde etmesine, yeniden seçim yapıp kazanmasına dönüştü. Demokratik bir duruş yok. Meclis işlemiyor, karar almıyor" yorumunda bulunarak sürecin bütün gelişmeleri referandumun etkisi altına alarak referandum sonucu çıkacak sistemin bir parçası olacak "yeni bir sömürgeci sistemin" etkisi altına alarak eski sisteme monte etmek istediklerini." söyledi. Kalkan aynı açıklamasında, bu yolla Kürdistan Demokratik Partisi'nin Kürt sorunun demokratik çözümünü engellemek istediklerini iddia etti.
- Katalonya Özerk Yönetimi Başkanı Carles Puigdemont 1 Ekim 2017 tarihinde yapılan 2017 Katalonya bağımsızlık referandumu'na benzerliğine dikkat çekti ve "Katalan ve Kürt ulusları arasında benzerlik var. İki ulusun da kendi kaderini tayin hakkı var. İspanya ve Irak hükümeti, onların haklarına hiç saygı duymuyor. Kürdistan halkının yalnız olmadığını söylemek istiyorum. Direnişi sizden öğreniyoruz. İki ulus için de tek bir gelecek var: O da özgürlük. Bu özgürlük üzerinden kardeşiz." sözleriyle referanduma olan desteğini ifade etti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ [1] 27 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Rudaw.net
- ^ "Irak'ta gözler 'tartışmalı bölgeler'de". Anadolu Ajansı. 11 Nisan 2017. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ . Aawsat. 14 Ekim 2017. 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017.
- ^ . 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2017.
- ^ . 31 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2017.
- ^ "Kürdistan Bölgesi Hükümeti'nden 'anlaşma' açıklaması". 4 Kasım 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Kasım 2017.
- ^ Kurdistan Referendum Movement – International Committee (8 Şubat 2005). . indybay.org. Londra, Birleşik Krallık: San Francisco Bay Area Independent Media Center. 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2017.
- ^ "Mehmet Dalar "Kendi Kaderini Tayin Hakkı Kavramı, Federasyon ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi", Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 32, Yıl: 2015, s. 41-42". Mehmet Dalar "Kendi Kaderini Tayin Hakkı Kavramı, Federasyon ve Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi", Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 32, Yıl: 2015, s. 41-42. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ , 3 Temmuz 2014
- ^ "Kurds agree to postpone independence referendum". theStar.com. 5 Eylül 2014. 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ "Iraqi Kurdish Leader Calls For Nonbinding Vote On Independence". Radio Free Europe/Radio Liberty. 3 Şubat 2016. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2017.
- ^ "Kurdistan will hold independence referendum in 2017, senior official". Rudaw. 2 Nisan 2017. 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ "UPDATES: Kurdistan Region to hold independence referendum on Sept 25". Rudaw. 7 Haziran 2017. 8 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ a b c d e "Iraklı Kürtlerin bağımsızlık referandumu: Hangi ülke destekliyor, kim karşı çıkıyor?". BBC. 27 Eylül 2017. 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2017.
- ^ "Irak Başbakanı İbadi: Referanduma Askeri Müdahaleye Hazırız!". 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Eylül 2017.
- ^ . 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ . 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ . 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan: Barzani 'referandum' tavrımızı 22 Eylül'de görür". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Başbakan Yıldırım: Referandum ülkemiz için bir ulusal güvenlik meselesidir". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Erdoğan'ın ABD'ye gitmeden önce yaptığı açıklamalar". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 29 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "İran ve Türkiye büyükelçileri Irak'ta bir araya geldi". Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 15 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Ulusal güvenliğimizi tehdit edecek her türlü girişim, gerekli karşılığı anında görecektir". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Erdoğan: IKBY referandumu bölgede yeni çatışmalara neden olabilir". 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 30 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Erdoğan'ın Başdanışmanından 'yaptırım' yanıtı". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Milli Savunma Bakanı: Daha büyük bir savaşın fitilini ateşler". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Başbakan Yardımcısı Bozdağ: Irak'ın kuzeyinde bir oldubittiye Türkiye izin vermez". 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "TSK, Kuzey Irak'ı bombaladı". 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Kuvvet Komutanları Çankaya Köşkü'ndeKaynak: Kuvvet Komutanları Çankaya Köşkü'nde". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suudi Arabistan Kralı Selman ile telefonda görüştü DHA". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "HALAÇOĞLU: KUZEY IRAK'TAKİ REFERANDUM SURİYE'YE DE ÖRNEK TEŞKİL EDECEKTİR". 25 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ "Irak-Suriye tezkeresi Meclis'ten geçti". 6 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ekim 2017.
- ^ . Sputnik. 26 Eylül 2017. 30 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2017.
- ^ . Timeturk.com. 1 Ekim 2017. 2 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Bu maddede yer alan bilgiler belli bir bolgenin bakis acisindan ele alinmistir ve iceriginin fazla yerel oldugu dusunulmektedir Maddenin evrensellestirilmesi ve uygun hale getirilmesi icin lutfen tartismaya katiliniz Kurdistan Bolgesel Yonetimi bagimsizlik referandumu 25 Eylul 2017 de Irak in ozerk bolgesi Kurdistan Bolgesel Yonetimi nde yapilan referandum Referandumda secmenlere Kurdistan Bolgesi ve Kurdistan Bolgesi disinda kalan Kurt yerlesimlerinin bagimsiz bir devlet olmasini istiyor musunuz sorusu soruldu ve secmenlerin 92 73 u referanduma Evet oyu vermistir Kurdistan Bolgesel Yonetimi bagimsizlik referandumuKurdistan Bolgesi ve Kurdistan Bolgesi disinda kalan Kurt yerlesimlerinin bagimsiz bir devlet olmasini istiyor musunuz Kurdistan Bolgesel Yonetimi nin Irak taki yeri Kurdistan Bolgesel Yonetimi resmi sinirlari 2014 ten bu yana suren ic savasta Kurdistan Bolgesel Yonetimi tarafindan alinan bolge Kurdistan Bolgesel Yonetimi nin egemenlik iddia ettigi diger bolge Irak in geri kalani Irak tarafindan kontrol edilen Kurdistan Bolgesel YonetimiYerKurdistan Bolgesel YonetimiTarih25 Eylul 2017 2017 09 25 Sonuclar Oylar Evet 2 861 471 amp 0000000000000092 730000 92 73Hayir 224 464 amp 0000000000000007 270000 7 27Gecerli oylar 3 085 935 amp 0000000000000092 510000 92 51Gecersiz ve bos oylar 249 990 amp 0000000000000007 490000 7 49Toplam oy 3 335 925 100 00Kayitli secmen katilim 4 581 255 amp 0000000000000072 820000 72 82On resmi sonuclar Referandum sonrasi Kurdistan Bolgesel Yonetimi KBY lideri Mesud Barzani bagimsizlik icin harekete gecti Bu olaylarin ardindan Irak Silahli Kuvvetleri ve Hasdi Sabi ile KBY askeri gucu pesmerge tartismali bolge olarak ifade edilenKerkuk te catismalara basladi ve Irak ordusu Hasdi Sabi ile birlikte Kerkuk ve Sincar i ele gecirdi Erbil e 12 km kadar yaklasildi onemli mi Bu olaylar sonrasi Mesud Barzani gorevini birakacagini acikladi ABD nin araya girmesi ile ateskes saglandi ve Bagdat ile Erbil baris gorusmelerine basladi Kurdistan Referandum Hareketi tarafindan 2005 yilinda yapilan gayriresmi bagimsizlik referandumunda da 98 88 oraninda Evet sonucu cikmisti Arka planReferandumun dayanagi 2005 tarihli anayasanin 140 ve 143 maddesidir 2005 Anayasasinin 140 maddesi Gecici Yonetim Yasasinin 58 maddesinin ongordugu Kerkuk gibi tartismali bolgelerdeki referandumun 2007 yili sonuna kadar yapilmasini ongormustur 143 Maddesi 2004 tarihli Gecici Yonetim Yasasinin 53 a ve 58 Maddeleri disinda diger maddelerinin iptal edildigini belirtmektedir Dolayisiyla 53 a ile 58 Maddeler anayasal degerini korumaktadir 53 a maddesi IKBY nin 19 Mart 2003 tarihinde Dehuk Erbil Suleymaniye Kerkuk Diyala ve Ninova vilayetlerindeki yonetimlerce idare edilen topraklarin resmi hukumeti olarak taninacagini belirtmektedir 58 Maddenin A bendi Irak gecici hukumetinin ozellikle Irak mulkiyet iddialari komisyonunun ve diger kuruluslarin eski rejimin demografik yapiyi degistirecek sekilde halki zorla baska yerlere goc ettirdigi icinde Kerkuk un da bulundugu yerlerde ortaya cikan adaletsizlikleri gidermek icin gerekli tedbirleri acilen almalarini ongormektedir Alinacak bu tedbirler icinde yerlerinden surulen veya goc ettirilen kisilerin yeniden donuslerinin saglanmasi kanuna uygun olarak ikametlerinin saglanmasi kendilerine devletten yeni araziler verilmesi tazminat odenmesi zorunlu goc nedeniyle is ve diger imkanlarini kaybedenlere yeni is imkanlarinin saglanmasi geri gelenlerin etnisite ve milliyetlerini secmede ozgurluklerinin saglanmasi gibi konular yer almistir 58 Maddenin B bendi siyasi nedenlerle eski rejimin vilayetlerin idari sinirlarini haksiz bir sekilde degistirdigi hususu dikkate alinarak Irak Baskanlik Konseyinin meclise bu haksizliklari gidermek icin oneride bulunacagini bu konuda basarisiz olursa tarafsiz hakemleri belirleyecegini bundan da sonuc alinamazsa BM Genel Sekreterinden hakemler istenecegini ongormektedir 58 Maddenin C bendi ise yukaridaki onlemlerin alinmasindan adil seffaf bir referandumun yapilmasindan ve kalici bir anayasa onaylandiktan sonra icinde Kerkuk un da bulundugu tartismali yerlerin kalici cozumunun mumkun olabilecegini belirtmektedir Referandumu ongoren ayni Anayasa Irak in toprak butunlugunun korunmasini ongorerek vilayetlerin federelerin ayrilmasini yasaklamaktadir Mesud Barzani Temmuz 2014 tarihinde yaptigi bir aciklamada Irak ta son haftalardaki gelismeler sizi nasil her zamankinden daha cok bagimsizlik ilanina yaklastirdi seklinde soruya Bircok kez soyledim bagimsizlik Kurdistan halkinin dogal hakkidir Son gelismelerin ardindan artik sunu saklamayacagiz Kurdistan Bolgesel Yonetimi nin nihai hedefi bagimsizliktir Elbette bu surecte tum Arap ve Sunni kardeslerimizin yanindayiz ancak bu nihai hedefimizden vazgectigimiz anlamina gelmiyor Hedefimiz Kurdistan in bagimsizligidir ifadelerini kullanmisti Referandum 2014 yilinda Musul u ele geciren Irak ve Sam Islam Devleti nden ISID geri alinmasi icin yurutulen Kuzey Irak Taarruzu ve ISID tehdidinin bertaraf edilmesi nedeniyle defalarca ertelendi Barzani Ocak 2016 da Kurdistan Bolgesel Yonetimi Parlamentosu ndaki parti temsilcileriyle bir araya geldigi toplantida bagimsizlik icin referandum komisyonu kurulmasini kararlastirdiklarini belirtti Yapilacak referandumun 2016 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinden once yapilmasi planlanmaktaydi ancak ISID in Musul ve Kerkuk e saldirilari Goran Hareketi ve bazi muhalefet partileriyle KDP arasindaki siyasi anlasmazliklar referandum surecini erteledi Mart 2017 de Barzani BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile Erbil de gorusmesinin ardindan Kendi kaderini tayin haklarinin yakin zamanda Birlesmis Milletler gozetiminde kullanilacagini duyurdu Nisan 2017 de ise referandum surecinin baslatilmasi gerektigi vurgulandi Ardindan 7 Haziran 2017 de aralarinda Kurdistan Demokrat Partisi Kurdistan Yurtseverler Birligi Kurdistan Islam Partisi Kurdistan Komunist Partisi Irak Kurdistan Emekci Partisi Kurdistan Emekci ve Isci Partisi Kurdistan Gelisme ve Reform Partisi Irak Turkmen Cephesi Turkmen Gelisme Partisi Suryani Demokratik Hareketi Keldani Suryanice Asuri Halk Konseyi Erbil Turkmen Listesi ve Kurdistan Ermeni Listesi nin bulundugu pek cok siyasi parti ve hareket ile birlikte Barzani 25 Eylul 2017 de bagimsizlik referandumunun duzenleneceginin onaylandigi bir toplanti yapti Referandum karari sonrasi gelismelerAmerika Birlesik Devletleri Referandumun ardindan Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakanligi ve Savunma Bakanligi Irak in toprak butunlugu vurgusu yapmis referandumun gerceklestirilmesi konusunda derin hayal kirikligi duyuldugu yonunde aciklamada bulunmustur Bununla birlikte aciklamada ABD nin Kurdistan halki ile tarihi iliskileri devam edecektir denilmistir Fransa Fransa Disisleri Bakani Jean Yves Le Drian Irakli Kurtlerin bagimsizlik ilan etmesinin bolgeye istikrarsizlik getirecegini ifade etmis Arzu edilen sey Irak Kurdistan inin ulkenin yeniden yapilanmasi surecine entegre edilmesidir Bagimsizlik ilan etmek icin dogru bir zaman degil ancak Bagdat da bazi tavizler vererek Erbil e daha fazla ozerklik hakki tanimali yorumunda bulunmustur Irak Referandumun yapilacaginin aciklanmasinin ardindan Irak Basbakani Haydar el Abadi olasi bir referandumda Irak in toprak butunlugunu korumak icin askeri mudahaleye hazir olduklarini acikladi Sinirlarin degismesinin kan dokulmesine yol acacagini soyleyen Abadi bu referandumu yapanlardan hesap soracaklarini soyledi Iran Bagimsizlik referandumunun duzenlenmesinin ardindan somut yaptirimlar uygulamaya baslayan ilk ulke Iran olmustur Iran Disisleri Bakanligi Irak merkezi hukumetinin talebi uzerine Kurdistan Bolgesel Yonetimi ile olan sinir kapilarinda giris cikislarin yasaklandigini Kurdistan Bolgesel Yonetimi nden kalkan ucaklara Iran hava sahasinin kapatildigini duyurmustur Ayrica Kurdistan Bolgesel Yonetimi ne yakin yayinci kurulus un Tahran da yer alan burosunun da kapatildigi aciklandi 25 Eylul 2017 de Iran Silahli Kuvvetleri Kuzey Irak in daglarini topcu atisina tuttu Israil Israil basbakani Binyamin Netanyahu bagimsizlik arayisinin bir hak oldugunu ve Israil hukumeti olarak bunu desteklediklerini ifade etmistir Turkiye 15 Eylul 2017 de Turkiye Cumhuriyeti Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan 27 Eylul 2017 de yapilmasi planlanan Milli Guvenlik Kurulu toplantisinin referandum karari sonrasi 22 Eylul 2017 ye cekildigini duyurdu Irak in toprak butunlugunden yanayiz Barzani kararimizi gorecek aciklamasini yapti Basbakan Binali Yildirim Irak Basbakani Haydar el Abadi ile gorustu Turkiye nin Irak in toprak butunlugunden yana oldugunu vurguladi Bir gun sonra Yildirim Referandum ulkemiz icin bir ulusal guvenlik meselesidir aciklamasi yapti ve Turkiye nin bu konuda gerekli adimlari atacagini soyledi Ertesi gun Erdogan Birlesmis Milletler in 72 toplantisina gitmeden once Ataturk Havalimani nda Irak Basbakani ile Amerika Birlesik Devletleri nde gorusecegim Irak in karari ile kararimiz ayni Donald Trump ile gorusmemizin ana basligi da referandum olacak aciklamasini yapti 18 Eylul 2017 tarihinde Turk Silahli Kuvvetleri Habur Sinir Kapisi nda tatbikat baslatti Daha sonra bu tatbikata Irak Silahli Kuvvetleri de katildi Ayni gun Turkiye ve Iran Irak buyukelcileri Bagdat ta bir araya geldi ve referandum hakkinda konusuldu Yine ayni gun Turkiye nin hava uslerinde butun izinler kaldirildi ve turuncu alarm verildi Tum bunlara paralel olarak Basbakan Yildirim Urfa da 18 Eylul gunu yaptigi konusmada Ulusal guvenligimizi tehdit edecek her turlu girisim gerekli karsiligi aninda gorecektir kimse guney sinirimizda oldubittiyle is yapmaya kalkismasin ifadelerini kullandi 19 Eylul 2017 Turkiye Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan Birlesmis Milletler konusmasinda IKBY referandumu bolgede yeni catismalara neden olabilir aciklamasinda bulundu CHP Genel Baskan Yardimcisi Ardahan Milletvekili Ozturk Yilmaz referandumun kabul edilemez oldugunu belirtti Barzani ye 24 saat sure verilmeli anladigi dilden konusulmali gibi aciklamalarda bulundu Erdogan in basdanismani Ilnur Cevik Referanduma karsiyiz cunku Kurtlerin elde ettikleri kazanimlari bir gecede kaybedeceklerini dusunuyoruz dedi Turkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakani Nurettin Canikli Irak ve Suriye nin toprak butunlugunun ortadan kaldirilmasi ne zaman bitecegi bilinemeyen kuresel boyuta tasinacak daha buyuk bir savasin fitilinin ateslenmesi anlamina gelir aciklamasini yapti Turkiye Cumhuriyeti Disisleri Bakani Mevlut Cavusoglu Turkiye nin Bagdat ile Erbil arasinda araci olabilecegini soyledi Basbakan Yardimcisi Bekir Bozdag Turkiye bir oldubittiye izin vermeyecek dedi 20 Eylul 2017 Turk Hava Kuvvetleri Kuzey Irak a hava harekati duzenledi Zap ve Avasin Basyan bolgelerindeki barinaklar ve muhimmat depolari imha edildi Turkiye Cumhuriyeti Basbakani Binali Yildirim Turk Silahli Kuvvetleri kuvvet komutanlari ile Cankaya Kosku nde gorusmeler gerceklestirdi Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan Milli Guvenlik Kurulu karari ile Kuzey Irak Bolgesel Yonetimi nin kararlarini gorecegini soyledi Ayni zamanda Erdogan ile Arabistan krali Selman arasinda bir telefon konusmasi gerceklesti Referandum degerlendirildi 21 Eylul 2017 Turk Hava Kuvvetlerinin Kuzey Irak bolgesine yaptigi hava harekati 21 Eylul 2017 de de devam etti Kandil Metina ve Gara bolgelerinde muhimmat ve barinaklar vuruldu Turkiye Irak ve Iran Disisleri Bakanlari New York ta bir araya geldi ve referandumu degerlendirdi MHP Kayseri Milletvekili Yusuf Halacoglu Kuzey Irak ta olan bu olaylarin Suriye ye ornek teskil edebilecegini soyledi CHP lideri Kemal Kilicdaroglu referanduma karsi olduklarini acikladi 23 Eylul 2017 de Turkiye Buyuk Millet Meclisinin olaganustu toplanti yapmasi kararlastirildi 23 Eylul 2017 de Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafindan Irak ve Suriye tezkeresi uzatildi Rusya Referandumdan gunler once Rusya ya bagli petrol sirketi Rosneft Kurdistan Bolgesel Yonetimi ne 1 milyar dolarlik boru hatti yatirimi yapacagini acikladi Rusya aciklamalarinda Irak in toprak butunlugunun korunmasindan yanayiz ifadelerini kullanmakta buna karsin Kurdistan Bolgesel Yonetimi nin kendi kaderini tayin hakki ilkesi geregince kendi kaderini uluslararasi hukuk normlari cercevesinde tayin etme hakkinin bulundugunu ifade etmekte ve merkezi Irak hukumeti ile diyalog yolunu tercih etmesi gerektigini belirtmektedir Diger PKK yoneticilerinden Duran Kalkan Kurdistan Bolgesel Yonetimi ndeki referanduma iliskin Soylenildigi gibi referandum bir statu belirlemesine degil bir pazarliga donustu Aslinda KDP nin ekonomik ve siyasi kazanc elde etmesine yeniden secim yapip kazanmasina donustu Demokratik bir durus yok Meclis islemiyor karar almiyor yorumunda bulunarak surecin butun gelismeleri referandumun etkisi altina alarak referandum sonucu cikacak sistemin bir parcasi olacak yeni bir somurgeci sistemin etkisi altina alarak eski sisteme monte etmek istediklerini soyledi Kalkan ayni aciklamasinda bu yolla Kurdistan Demokratik Partisi nin Kurt sorunun demokratik cozumunu engellemek istediklerini iddia etti Katalonya Ozerk Yonetimi Baskani Carles Puigdemont 1 Ekim 2017 tarihinde yapilan 2017 Katalonya bagimsizlik referandumu na benzerligine dikkat cekti ve Katalan ve Kurt uluslari arasinda benzerlik var Iki ulusun da kendi kaderini tayin hakki var Ispanya ve Irak hukumeti onlarin haklarina hic saygi duymuyor Kurdistan halkinin yalniz olmadigini soylemek istiyorum Direnisi sizden ogreniyoruz Iki ulus icin de tek bir gelecek var O da ozgurluk Bu ozgurluk uzerinden kardesiz sozleriyle referanduma olan destegini ifade etti Ayrica bakinizKurdistanKaynakca 1 27 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rudaw net Irak ta gozler tartismali bolgeler de Anadolu Ajansi 11 Nisan 2017 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2017 Aawsat 14 Ekim 2017 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2017 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2017 31 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2017 Kurdistan Bolgesi Hukumeti nden anlasma aciklamasi 4 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Kasim 2017 Kurdistan Referendum Movement International Committee 8 Subat 2005 indybay org Londra Birlesik Krallik San Francisco Bay Area Independent Media Center 24 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2017 Mehmet Dalar Kendi Kaderini Tayin Hakki Kavrami Federasyon ve Irak Kurdistan Bolgesel Yonetimi Dicle Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi Cilt 20 Sayi 32 Yil 2015 s 41 42 Mehmet Dalar Kendi Kaderini Tayin Hakki Kavrami Federasyon ve Irak Kurdistan Bolgesel Yonetimi Dicle Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi Cilt 20 Sayi 32 Yil 2015 s 41 42 Dicle Universitesi Hukuk Fakultesi 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 3 Temmuz 2014 Kurds agree to postpone independence referendum theStar com 5 Eylul 2014 15 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 Iraqi Kurdish Leader Calls For Nonbinding Vote On Independence Radio Free Europe Radio Liberty 3 Subat 2016 23 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 5 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 5 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 Arsivlenmis kopya 31 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2017 Kurdistan will hold independence referendum in 2017 senior official Rudaw 2 Nisan 2017 2 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 UPDATES Kurdistan Region to hold independence referendum on Sept 25 Rudaw 7 Haziran 2017 8 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 a b c d e Irakli Kurtlerin bagimsizlik referandumu Hangi ulke destekliyor kim karsi cikiyor BBC 27 Eylul 2017 29 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2017 Irak Basbakani Ibadi Referanduma Askeri Mudahaleye Haziriz 17 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Eylul 2017 6 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2017 6 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2017 5 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2017 Cumhurbaskani Erdogan Barzani referandum tavrimizi 22 Eylul de gorur 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 2 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Basbakan Yildirim Referandum ulkemiz icin bir ulusal guvenlik meselesidir 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Erdogan in ABD ye gitmeden once yaptigi aciklamalar 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 29 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Iran ve Turkiye buyukelcileri Irak ta bir araya geldi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 15 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Ulusal guvenligimizi tehdit edecek her turlu girisim gerekli karsiligi aninda gorecektir 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Erdogan IKBY referandumu bolgede yeni catismalara neden olabilir 10 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 30 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Erdogan in Basdanismanindan yaptirim yaniti 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Milli Savunma Bakani Daha buyuk bir savasin fitilini atesler 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Basbakan Yardimcisi Bozdag Irak in kuzeyinde bir oldubittiye Turkiye izin vermez 26 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 TSK Kuzey Irak i bombaladi 26 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Kuvvet Komutanlari Cankaya Kosku ndeKaynak Kuvvet Komutanlari Cankaya Kosku nde 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Cumhurbaskani Erdogan Suudi Arabistan Krali Selman ile telefonda gorustu DHA 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 HALACOGLU KUZEY IRAK TAKI REFERANDUM SURIYE YE DE ORNEK TESKIL EDECEKTIR 25 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2017 5 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 Irak Suriye tezkeresi Meclis ten gecti 6 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Ekim 2017 Sputnik 26 Eylul 2017 30 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2017 Timeturk com 1 Ekim 2017 2 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2017