Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Mazhilis in üyelerini seçmek için 10 Ocak 2021 de Kazakistan da parlamento seçimleri yapıldı Pek çok uluslararas

2021 Kazakistan parlamento seçimleri

2021 Kazakistan parlamento seçimleri
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Mazhilis'in üyelerini seçmek için 10 Ocak 2021'de Kazakistan'da parlamento seçimleri yapıldı. Pek çok uluslararası gözlemci, o dönemden bu yana yapılan seçimlerin hiçbirinin özgür ya da adil olmadığını düşünmesine rağmen, bu, Kazakistan'ın bağımsızlığından bu yana 8. yasama seçimiydi. 2021 yerel seçimlerine denk geldi.

2021 Kazakistan parlamento seçimleri
image
← 2016 10 Ocak 2021 2023 →
Mazhilis'in 107 sandalyesi için
Katılım63.3%
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
  image image image
Lider Nursultan Nazarbayev
Parti Nur Otan Ak Yol Halk Partisi (Kazakistan)
Liderlik tarihi 1 Mart 1999 2 Temmuz 2011 11 Kasım 2020
Son seçim 84 sandalye, %82.2 7 sandalye, %7.18 7 sandalye, %7.14
Sandalye 76 12 10
Değişim image8 image5 image3
Aldığı oy 5.148.074 792.828 659.019
Oran %71.09 %10.95 %9.10
Değişim image%11.11 image%3.77 image%1.96
image
Kazakistan'ın bölgeleri
Önceki Meclis Başkanı

Nurlan Nigmatulin
Nur Otan

Seçilen Meclis Başkanı

Nurlan Nigmatulin
Nur Otan

Bu seçim, Kasım Cömert Tokayev başkanlığında yapılan ilk seçim oldu.Nur Otan partisinin mevcut meclis başkanı Nurlan Nigmatulin seçimleri tekrar kazandı.

Arka plan

Tokayev'in başkanlığı ve reformları

ardından, iktidardaki Nur Otan partisi Mazhilis'teki istikrarlı kontrolünü sürdürdü.Nazarbayev'in 20 Mart 2019'daki istifasının ve 9 Haziran 2019'da yapılan erken başkanlık seçimlerinin ardından, 12 Haziran'daki göreve yeni seçilen Başkan Kasım Cömert Tokayev, Nazarbayev'in ülkenin kalkınma ve sosyal ve ekonomik reformlara yönelik politikalarını sürdürme sözü verdi. Görevden istifa etmesine rağmen, Nazarbayev halen "Elbasy" ("Ulusun Lideri") unvanını elinde bulundurmakta, ömür boyu Kazakistan Güvenlik Konseyi başkanı olarak kalmaktadır ve Nur Otan genel başkanı ve Anayasa Konseyi üyesidir. En büyük kızı Dariga Nazarbayeva, devlet başkanından sonra ülkede ardıllığın ikinci sırası olan Senato Başkanı olarak görev yaptı. Pek çok analist, Tokayev'in başkanlığını geçici olarak, iktidarın Nazarbayeva'ya geçişine zemin hazırlayacağını değerlendirdi.

Tokayev, başkanlık süresince, resmi onay gerektiren hükümleri hariç tutan, siyasi partilerde kaydedilecek gerekli üye sayısının azaltılması, iftira gibi suçların kaldırılması ve nefret söylemi gibi çok sayıda reform önerdi. Yasanın Mayıs 2020'de uyarlanmasının ardından, yeni değiştirilen kurallar, Kazak olmayan vatandaşların protestoları organize etmesini ve bunlara katılmasını yasaklayan, halk toplantılarının ise yalnızca belirlenmiş yerlerde yapılması gibi şeyleri içeriyordu.

COVID-19 pandemisi

Nisan 2020'de yapılma olasılığını duyurmak için Tokayev ile olası bir erken yasama seçimleri hakkında birçok görüşme ortaya çıktı. Bununla birlikte, Mart 2020'de Kazakistan'da ülke çapında kısıtlamalar ve karantina önlemleriyle sonuçlanan COVID-19 salgınının ardından, Kazak yetkilileri virüsün yayılmasını kontrol altına almak zorunda kaldıkça erken seçim fikri bir kenara bırakıldı. Tokayev, hükûmete, devlet emekli maaşlarını ve sosyal yardım ödemelerini %10 artırmak, küçük işletmeler için daha fazla vergi indirimi sağlamak ve sübvansiyon harcamalarını artırmak gibi belirli mali paketleri uygulama talimatı verdi. Ayrıca gıda ürünleri ve diğer temel ihtiyaçları içeren kitler ile kişi başına aylık 42.500₸ ücret talep etti. 11 Mayıs 2020'de Kazakistan, olağanüstü hâlini sona erdirerek bölgelerinin kısıtlamalarını yavaşça kaldırmasına izin verdi. Ancak COVID-19 vakalarının artmasının ardından Tokayev, 29 Haziran 2020'de 5 Temmuz 2020'den itibaren yürürlüğe giren ikinci bir kısıtlamayı duyurdu. Dönem boyunca, Kazakistan'daki Çin büyükelçiliği, COVID-19'dan daha ölümcül olduğunu iddia ederek "bilinmeyen bir zatürre"nin ülke çapında yayıldığını duyurdu. Kazak Sağlık Bakanlığı, belirtilmemiş pnömoni vakasının semptomlara dayalı COVID-19 teşhisi olduğunu, ancak Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) kılavuzlarının izlediği laboratuvar testleriyle doğrulanmadığını belirterek bu iddiaları reddetti. DSÖ, 10 Temmuz 2020'de düzenlediği basın brifinginde, belirtilmemiş zatürre vakalarının büyük olasılıkla teşhis edilmemiş COVID-19 vakaları olduğuna inandığını ifade etti.Kazakistan'daki kısıtlamalar başlangıçta 19 Temmuz'da sona ermişti, ancak iki kez uzatıldı ve sonunda 19 Ağustos 2020'de kaldırıldı. Yetkililerin yardım çabalarına rağmen, pandemi süresince Kazakistan'ın GSYİH'si %1.8 oranında küçüldü ve işsizlik oranı %5'e ulaştı. Toplam işsiz ve cesareti kırılmış işçi sayısı %10.8'e eşittir. Mart ayında çıkarılan aylık teşvik maaşı, Almatı ve Astana gibi şehirlerde yaşamanın maliyetini karşılamaya yetmediği için eleştirildi.

Yolsuzluk skandalları

Utemuratov davası

The Wall Street Journal 1 Aralık 2020'de, , tarafından yapılan bir anlaşmada eski devlet başkanı Nursultan Nazarbayev'in yardımcısı olarak görev yapmış 'la ilişkili bir Burger King imtiyazı, yarım düzine ülkede çeşitli bankalardaki nakit ve lüks otellerdeki hisseler dahil olmak üzere 5 bilyon dolarlık varlığın dondurulmasını emrettiğini yazdı. Sürgündeki eski Kazak bankacı ve şu anda Fransa'da ikamet eden politikacı Muhtar Ablyazov, banka tarafından da dava açılan iddiaları yalanlayarak, Utemuratov'un "siyasi ağır siklet ve iktidar mücadelesinde rakip" olarak Ulusal Güvenlik Kurulu başkanı ve eski Başbakan Kerim Mesimov'un itibarını sarsma planı olarak nitelendirdi.

Utemuratov ve BTA Bank temsilcileri arasında, bankanın iddiasını geri çekmeyi üstlendiği gizli bir anlaşmanın imzalanmasıyla sonuçlanan görüşmeler gerçekleşti. Anlaşmaya göre, İngiliz mahkemesi 9 Aralık'ta Utemuratov'un varlıkları üzerindeki kısıtlayıcı tedbirleri kaldırdı.

Kulibayev'in kara para aklaması

3 Aralık'ta Financial Times, Nazarbayev'in damadı Timur Kulibayev'in Orta Asya'dan Çin'e doğal gaz boru hattının inşası ile ilgili gizli bir projede on milyonlarca dolar aldığı iddia edilen bir rapor yayınladı. Raporda, Kulibayev'in Moskova merkezli ETK'nin gizli bir programda 53 milyon dolar aldığını ve kârın bir kısmının Kulibayev'in şirketine aklandığını gören sözleşmeler düzenlediği belirtildi.

Aklama iddialarına cevaben 8 Aralık'ta Kulibayev'in bu raporları reddettiği ve bu iddiaları araştırması için Kazakistan Başsavcılığını çağırdığı bildirildi.

Nazarbayev ailesine ait gayrimenkul varlıkları

22 Aralık'ta, Özgür Avrupa Radyosu'nun Kazakça servisi olan Radio Azattyq, Nazarbayev'in akrabalarının Cannes ve 'de lüks bir yamaç villasına ve Plaza Hotel'e bakan, kardeşi Bolat ve eski eşi olarak sahip olduğu gayrimenkul varlıkları hakkında bir araştırma yayınladı. New York'taki Central Park ve İspanya'daki , Nazarbayev'in kendisinin ziyaret ettiği bildirilen damadı Timur Kulibayev'e ait lüks okyanus kıyısındaki mülk ve Dariga Nazarbayeva ve oğlu Nurali tarafından Birleşik Krallık'ta birkaç gayrimenkul var. İngiliz Ulusal Suç Ajansı tarafından Nisan 2020'de Yüksek Adalet Divanı tarafından reddedilene kadar gayrimenkuller, yasadışı para kaynaklarından satın alınmakla suçlandı. Gayrimenkullerin toplam tutarının 785 milyon dolar olduğu tahmin ediliyordu.

Kazakistan'ın bütünlüğüne ilişkin tartışmalar

10 Aralık 2020'de, Pervıy Kanal programı sırasında, Devlet Duması Eğitim ve Bilim Komitesi başkanı ve önde gelen Sovyet politikacı Vyaçeslav Molotov'un torunu Vyaçeslav Nikonov, günümüz Kazakistan'ının büyük bir kısmının ıssız olduğunu iddia ederek tartışmalı bir açıklama yaptı. Özellikle ülkenin kuzey kesimi ve toprakları Rusya ve Sovyetler Birliği'nden "büyük bir hediye" idi. Sonuç olarak Nikonov, kendisini cahil olmakla ve kendi etrafında bir yaygara çıkarmaya çalışmakla suçlayan Kazak kullanıcılardan sosyal medyada büyük bir tepki aldı.Kazakistan Dışişleri Bakanlığı, Nikonov'un Rusya büyükelçisi Aleksander Komarov'a gönderdiği bir mektupta, "bazı Rus siyasetçilerin Kazakistan ile ilgili olarak giderek artan sıklıkta kışkırtıcı ithamlarının devletlerimizin dostane ilişkilerine ciddi şekilde zarar verdiği" uyarısında bulundu. Bakanlık, Rus siyasetçilerinin tartışmalı açıklamalarını önlemek için Rusya'yı tedbir almaya çağırdı. 12 Aralık'ta Nikonov, Telegram kanalında "Kazakistan Cumhuriyeti'nin sınırları haline gelen Kazak SSC'nin sınırları belirlenirken Kazakistan'ın çıkarlarının tam olarak gözetildiğine inanıyorum" sözleriyle ilgili olarak kamuoyuna özür diledi. Ancak ertesi gün 13 Aralık'ta YouTube kanalından Rus milliyetçisi ve Devlet Duması milletvekili , Nikonov'un iddialarını destekleyerek Kazakistan'ın ülke topraklarına atıfta bulunduğu "hediye için minnettar olması gerektiğini" ve "Rusya'dan gelen armağanlar" olarak kabul etmezse topraklarını iade etmelidir dedi. Eski devlet başkanı Nursultan Nazarbayev, 15 Aralık Bağımsızlık Günü münasebetiyle yaptığı konuşmada, toprak iddialarına yanıt olarak, Kazaklar'ın “Altay'dan Atırau'a ve Alatau'dan Arka'ya kadar geniş bir vadide yaşayan cesur ataların torunları olduğunu söyledi. Kazak Dışişleri Bakanı Muhtar Tleuberdi, 23 Aralık'ta Nikonov ve Fyodorov'un açıklamalarını "saçmalık" olarak nitelendirerek reddetti ve tartışmanın "Rusya Federasyonu'nun resmi tutumu ile uyuşmadığını" kaydetti. Kazakistan'ın Rusya ile ortak ilişkileri olduğunu ve uluslararası hukuka dayalı ilişkiler geliştirmeye devam edeceğini sözlerine ekledi.

5 Ocak 2021'de devlet gazetesi olan Egemen Qazaqstan'da Başkan Kasım Cömert Tokayev, "Atalarımızdan miras kalan kutsal toprağımız bizim ana servetimizdir. Dışarıdan hiç kimse bu geniş toprakları Kazaklara vermedi" diye yazdı. Kazak topraklarının asla yabancılar tarafından satılmayacağını veya kiralanmayacağını da sözlerine ekledi.

Seçim sistemi

107 sandalyeli Mazhilis, nispi temsil sistemi ile ülke çapındaki tek bir seçim bölgesinden seçilen 98 üyeden ve Cumhurbaşkanı tarafından seçilen bir organ olan tarafından seçilen dokuz sandalyeden oluşur. Doğrudan seçilen sandalyeler, %7'lik bir seçim barajı kullanılarak seçilir ve en büyük kalan yöntemi kullanılarak tahsis edilir. Tarafların eşit miktarda oy oranı varsa, ilk kayıtlı olan tarafa koltuk verilir. Yalnızca bir parti barajı aşarsa, ikinci en yüksek oyu alan partiye en az iki sandalye verilir.

Prosedür

image
Seçimin resmî logosu

2021 Meclis seçimlerinde Kazakistan, ülkenin seçim sistemi ve prosedürlerinin demokratikleştirilmesi ve şeffaflığının artırılmasına yönelik bir dizi önlem getirdi. Bu tedbirler arasında bir parlamento muhalefetinin yasama mecburiyeti, seçim partisi listelerinde zorunlu %30 kadın ve genç kotası, siyasi partilerin kurulmasına yönelik düzenlemelerin ve kısıtlamaların hafifletilmesi yer alıyor. Siyasi partiler için seçim barajı iki kez 40.000 parti üyesinden 20.000 parti üyesine düşürüldü.

Başkan Tokayev, 21 Ekim 2020'de 10 Ocak 2021'de yapılacak olan yasama seçimleri için kararname belirleme tarihini imzaladı ve Parlamentonun yapısının "ülkedeki sosyal ve ekonomik reformlar için kaliteli yasal destek" üzerine odaklanacağını belirtti.

Uzaktan oylama imkanı

Sağlık Bakanı , 14 Ekim 2020'de verdiği bir brifingde, ülkedeki COVID-19 salgını nedeniyle yaklaşan parlamento seçimlerinin çevrimiçi yapılması olasılığını dışladı ve "Sağlık Bakanlığı güvenlikten sorumludur. Seçimlerde epidemiyolojik durumu sürdürmek ve seçimlerin güvenliğini sağlamak için alınan tüm tedbirleri göz önünde bulunduracağız." dedi. Tsoi'nin yaptığı açıklamalardan kısa bir süre sonra, ülkede çeşitli manipülasyon ve ihlallere fırsat yaratacak olan oylamanın gizliliğini garanti etmediği için eleştirilen uzaktan oylamaya karşı bir imza kampanyası başlatıldı.

22 Ekim'de Merkez Seçim Komisyonu (OSK) Başkanı Berik Imashev, seçimlerin internet üzerinden yapılmayacağını açıklayarak, mevcut yasanın uzaktan oylama imkânı sağlamadığını ve bunun yerine katı sağlık kuralları çerçevesinde yapılacağını kaydetti.

Partiler

Merkez Seçim Komisyonu (OSK), Mazhilis adaylarının 10 Kasım 2020'de başlayıp 30 Kasım yerel saat 18.00'de sona ereceğini duyurdu. OSK, seçime katılmak isteyen tüm kayıtlı partilerin parti listesi ve protokolden alıntılar ile listeye dahil olan kişilerin muvafakatlarını sunmalarını şart koştu. 10 Aralık 2020 18.00 itibarıyla OSK, yarışan taraflardan toplam 312 adayın tamamını kaydetti. Mazhilis milletvekilleri için adayları, Meclis Konseyi tarafından 11-21 Aralık tarihleri arasında aday gösterilecek ve kayıtlar 21-26 Aralık tarihleri arasında yapılacak.

Seçim öncesi kompozisyon

Kasım 2020 itibarıyla, Kazakistan'da üçü Mazhilis'te temsil edilen toplam 6 kayıtlı parti bulunmaktadır.

Parti Parlamento Başkanı Sandalye sayısı Son seçim sonucu

()

NO Nur Otan Nurlan Nigmatulin 84 6.183.757

%82.20 (image1)

AJ Ak Yol 7 540.406

%7.18 (image1)

QHP Kazakistan Halk Partisi 7 537.123

%7.14 (image)

Yarışan partiler

Beş siyasi parti, parti listelerini Merkez Seçim Komisyonu'na (OSK) sundu. Bunlar arasında Nur Otan, Kazakistan Halk Partisi (eski Kazakistan Komünist Halk Partisi), Ak Yol, Auyl Halk Demokratik Yurtsever Partisi ve Adal (eski Birlik partisi) yer alıyor. Tüm kayıtsız muhalefet hareketleri ve kayıtlı bir muhalefet partisi (Ulusal Sosyal Demokrat Parti), yalnızca hükûmet yanlısı partilerin katılımını bırakarak seçimleri boykot edeceklerini açıkladı.

Sandıkta sıraya göre görünen partilerin listesi:

No. Parti Ana ideoloji Politik konum Parti lideri Aday sayısı
1. QHP Kazakistan Halk Partisi Komünizm Sol 113
2. NO Nur Otan Milliyetçilik Büyük çadır Nursultan Nazarbayev 126
3. AUYL Auyl Halk Demokratik Yurtsever Partisi Tarımcılık Merkez sol 19
4. AJ Ak Yol Liberalizm Merkezden Merkez sağ 38
5. ADAL Ekolojik sosyalizm Merkez sol 20

Kampanya

Merkez Seçim Komisyonu (OSK) yönergelerine göre, kampanya çalışmaları 10 Aralık 2020 yerel saatle 18.00'de başladı. Kampanya dönemi boyunca, yarışan tüm siyasi parti ve adaylar mitingler, yürüyüşler, gösteriler ve diğer seçim öncesi etkinlikleri düzenleyip düzenleyebilir ve bir etkinlik yapılmadan on gün önce OSK'ye bildirmek zorundadır. Partilerin yürüttüğü kampanya, 10 Ocak 2021 yerel saatle 24.00'te sona erecek ve ardından seçim 07.00-20.00 arasında yapılacak oylama ile yapılacak.

Nur Otan

image
Nur Otan bölgesel parti konferansı Karağandı, 17 Kasım 2020

Birinciller

4 Haziran 2020'de Nur Otan partisi genel başkanı Nursultan Nazarbayev, başlangıçta 30 Mart-16 Mayıs tarihleri arasında planlanan ön seçimleri açık ve siyasi bir rekabet girişimi olarak 17 Ağustos-3 Ekim 2020 tarihleri arasında parti içinde yapılacağını açıkladı. Kapalı bir ön seçim 1-3 Ekim tarihleri arasında yüz yüze ve internet üzerinden gerçekleşti. Ancak, oylamanın yapıldığı web sitesinde yaşanan teknik sorunlar nedeniyle, ön seçim bir gün uzatıldı. Partiye göre ön seçimlere yaklaşık 10.000 aday katıldı ve oylamaya 662.687 kişi katılarak toplam %84 katılım sağlandı.

Nur Otan, 18 Kasım 2020'de 267 başvurudan 78'inin gizli elektronik oylama ile seçildiğini gösteren birincil sonuçlarını açıkladı. Ön seçimlere katılan 9 aday yeni parti üyesi, 5 görevli Mazhilis milletvekili, adayların üçte biri kadın, 12 aday 35 yaşın altında. Kazanan adayların yaş ortalaması 47 olarak tahmin edildi. Adayların %20'si, %24.5'i ekonomist, %11.5'i avukat ve 6 diplomalı adaydan oluşan küçük ve orta ölçekli işletmelerde çalışmaktadır.

20. Olağanüstü Kongre

Nur Otan'ın 25 Kasım 2020 tarihinde düzenlenen 20. Olağanüstü Kongresi'nde Parti genel başkanı Nursultan Nazarbayev kongrede yaptığı konuşmada, "Nur Otan'ın somut amel partisi olduğunu kanıtladık. Pandemi sırasında Birgemiz Vakfı 2 milyondan fazla kişiye yardım sağlamıştır. Parti için sıradan insanların çıkarları önce gelir." dedi. Nur Otan, 77'si birinci olan 126 kişilik parti listesini sundu. Listedeki adaylardan biri Nazarbayev'in kızı Dariga Nazarbayeva'ydı ve burada 2020 Mayıs'ında beklenmedik bir şekilde Senato Başkanı olarak görevden alındıktan sonra ilk kez kamuoyuna çıktı. Nur Otan'ın Birinci başkan yardımcısı ve Almatı'nın eski belediye başkanı Bauyrjan Baibek, partinin kampanya genel merkezinin başına getirildi.

Program

Nur Otan'ın beş yıllık programı “Değişim Yolu: Herkes İçin İnsana Yakışır Bir Yaşam” olağanüstü kongrede sunuldu. Program, ülke vatandaşlarının yaşam kalitesini iyileştirmeye, sosyal adalete ve yolsuzlukla mücadele etmek için sorumlu bir dinleme devleti oluşturmaya odaklanıyor.

Ak Yol

Ak Yol Demokrat Parti yaklaşan seçimlere katılacağını açıkladı. Parti, adil ve açık seçimler için çağrıda bulundu.

20 Kasım 2020'de Ak Yol 16. Olağanüstü Kongresini Astana'da gerçekleştirdi ve burada parti başkanı Azat Peruaşev, Kazakistan'daki COVID-19 salgınının bürokrasi ve yolsuzluk, sosyal adaletsizlik ve zengin ile yoksul arasındaki uçurumu nasıl getirdiğini anlattı. Ülkede sert değişikliklere ihtiyaç olduğunu ifade etti ve aynı zamanda daha fazla değişikliğin Belarus, Kırgızistan ve Ukrayna'da olduğu gibi bir krize yol açabileceği konusunda uyardı. Peruashev ayrıca, "yasadışı bir iktidarı ele geçirme" olarak nitelendirdiği sandık merkezlerinde seçim sahtekarlığı yapan kişilerin cezalandırılması çağrısında bulundu. Parti manifestosunda, Kazakistan'ı Başkanlık sisteminden Parlamenter cumhuriyete geçirmeyi desteklediğini duyurdu ve ipotekler, tüketim malları, KOBİ'ler ve en çok risk altında olan kişiler için kredi faiz oranlarını sınırlamayı ve bir yasa kabul etmeyi önerdi. Ak Yol, yarışacak Mazhilis için 38 adaylık parti listesini sundu.

Halk Partisi

Kazakistan Komünist Halk Partisi (QKHP) Facebook'ta, "küresel kriz sırasında ekonominin ve sosyal alanın istikrarını koruyacak ve Kazakistan vatandaşlarının refahını sağlayacak sosyal adalete ulaşma konusundaki hazırlığı ve güveni hakkında bir açıklama yaptı." Parti, 15. Olağanüstü Kongresini 11 Kasım 2020'de Nur-Sultan'da gerçekleştirdi ve burada Kazakistan Halk Partisi (QHP) olarak yeniden adlandırıldı. Parlamento lideri Aiqyn Qongyrov, partinin genel başkanlığına seçildi. QHP'nin yeniden adlandırılması, liderlikteki değişikliği desteklemesine rağmen, eski Onursal sekreter ve kıdemli üye Vladislav Kosarev dışında diğer tüm delegeler tarafından onaylandı. Parti kongrede, her aileye bir ev inşa etmeleri için 20 dönüm arazi verilmesi fikrini de önerdi.

QHP, Mazhilis için 125 aday listesini 23 Kasım 2020 tarihinde, partinin bütçe harcamaları ve kaynakların tahsisi üzerinde kamu kontrolünü, ülkenin stratejik endüstrilerinin kamulaştırılmasını, geleneksel korumayı savunarak genel nüfusun çıkarlarını ifade ettiği 16. Olağan Kongrede sundu. Parti ayrıca Mazhilis'te parlamento çoğunluğu olma hedefini de özetledi. QHP parti listesindeki adaylardan biri, Nur Otan parti üyesi ve Mangystau Bölgesi Özel İzleme Grubu başkanı Rimma Ötesbaeva idi ve bölgesel mäslihat'ta sandalye için teklif veriyordu. Ötesbaeva Facebook sayfasında QHP üyesi olmadığını ve partiye katılmayı hiç düşünmediğini yazdı. QHP Başkanı Aiqyn Qongyrov'dan parti listesinden ve iddia edilen üyelikten çıkarılmasını istedi. QHP'nin parti listesi, 11 adayın rızasının olmaması ve birinin teklifini geri çekmesi nedeniyle sadece 113 aday ile kaydedildi.

Auyl

Auyl Halkın Demokratik Yurtsever Partisi Genel Başkanı İli Bektayev, partilerin hazırlık süresinin uzaması nedeniyle kampanya yapmasına avantaj sağlayan seçim tarihini memnuniyetle karşıladı. 17 Kasım 2020'de düzenlenen 18. Olağanüstü Auyl Kongresi'nde parti, kırsal alanlara yönelik siyasi sorunları gündeme getirmek için Parlamento'ya girme niyetini açıkladı. Kongrede konuşan Bektayev, “Seçim programımızda yıllık %2 ödeme ile tarımsal üreticilere uzun vadeli bir kredi sistemi oluşturmayı öneriyoruz. Böylesi bir destekle tarımsal üretimi artırmanın mümkün olduğuna inanıyoruz." dedi. Auyl ayrıca 18 yaşın altındaki tüm çocuklara aylık ücretli sosyal yardım çağrısı yaptı. Kongre'deki parti, Mazhilis için 19 kişiden oluşan milletvekillerinin listesini açıkladı.

Ulusal Sosyal Demokrat Parti

18 Eylül 2020'de Ulusal Sosyal Demokrat Parti (JSDP) Genel Başkan Yardımcısı Aidar Alibayev partinin seçimleri boykot etmeyeceğini söyledi. Partinin oyların en az %30'unu alması gerektiğini vurguladı. Ekim 2020'de JSDP Genel Başkanı Ashat Rahymjanov partiyi seçimlere katılmaya çağırdı. Oradan, seçim sistemini orantılı temsilden karma üyeli veya çoğunlukçu temsile değiştirme olasılığını önerdi.

Ancak 27 Kasım 2020'de partinin olağanüstü kongresinde JSDP, Başkan Ashat Rahymjanov'a göre "mevcut duruma karşı tavır göstermek" amacıyla seçim mevzuatında yapılan değişikliklerin kabul edilmesine rağmen ülkedeki durumun değişmemesi nedeniyle yaklaşan seçimleri boykot etme kararını açıkladı.

Adal

Seçim tarihinin belirlenmesinden kısa bir süre sonra Birlik, "seçimlerin kanunla onaylanan süreler içinde yapılması önemlidir" diyerek hareketi destekledi. 5 Kasım 2020'de siyasi konsey toplantısında parti, Adal (Dürüstlük) olarak yeniden adlandırıldığını duyurdu.

19 Kasım 2020'de Adal, manifestosunu ve kamuya mal olmuş kişiler, gazeteciler, ekolojistler, tarım sektörü temsilcileri ve sosyal projelerin yazarları olan 20 rakip Mazhilis milletvekili adayının onaylanmış listesini açıkladı.

Kayıtsız partiler ve hareketler

Protesto ve boykot çağrıları

Bazı kayıtsız partiler, protesto ve boykot çağrısında bulundu. Kazakistan'ın Demokratik Seçimi (QDT) ve Koshe Partisi tarafından desteklenen insan hakları aktivistleri tarafından 31 Ekim 2020'de Almatı'daki Walikhanov Meydanı'nda siyasi reformlar ve siyasi zulümlerin sona erdirilmesi talebiyle onaylı bir miting düzenlendi. Kazakistan'ın kayıtsız Demokrat Partisi (QDP), hükûmetin seçimlere katılmak için diğer partileri kaydetmesini talep ederek ülke çapında yasal tek kişilik grev protestoları düzenledi. Parti, 14 Kasım 2020'de Almatı'da seçimlerde boykot, siyasi tutuklulara özgürlük ve yabancılar için arazi satışları için bir moratoryum çağrısı yapan yetkili bir gösteri düzenledi.

16 Aralık 2020 Bağımsızlık Günü'nde Oyan, Qazaqstan ve Kazakistan Demokratik Partisi aktivistleri tarafından Almatı'da onaysız protestolar düzenlendi. Cumhuriyet Meydanı'nda toplanan göstericiler "Asla 1986 ve 2011'i Unutma", "16 Aralık'ta yaşıyor, 10 Ocak'ta oylar alınacak", "Kazakistan'ın yenilenmesi gerekiyor!" ve tüm siyasi tutukluların serbest bırakılmasını, adil seçimler ve tüm muhalefet partilerinin kayıt altına alınmasını talep etti. Kazak polisi, Astana Meydanı'na yürümelerini önlemek için protestocuları çevreleyerek ve gruplara ayırarak duruma cevap verdi. Hiçbir tutuklama yapılmadı ve protestocular, bildirildiğine göre kolluk kuvvetleri tarafından üç saat sonra dağıtıldılar.

Muhalefet hareketi Halyq Biligi (Halkın Yönetimi) 22 Aralık 2020'de düzenlediği basın toplantısında Kazak yetkililerden yarışa herhangi bir alternatif siyasi gücün katılmasını engelleyen yasayı gerekçe göstererek yaklaşan parlamento seçimlerini ertelemelerini talep etti. Hareket temsilcileri, tüm Kazakistan vatandaşlarını, talepleri Kazak hükûmeti tarafından seçimleri meşruiyetten çıkarmak için karşılanmazsa, sandıkları boykot etmeye çağırdı.

Elektronik oylama

Seçimlerin duyurulmasından önce, Kazak aktivistler arasında Aleksey Navalni'nin ilham veren akıllı oylama taktiğini iktidardaki Nur Otan partisinden oy almak için kullanma olasılığı konusunda görüşmeler başladı. "Akıllı oylama" savunucuları, seçmenlere muhalefetteki Ulusal Sosyal Demokrat Parti'ye (JSDP) oy vermelerini tavsiye ederek, hükûmete muhalefet şeklindeki duruşunun hiçbir önemi olmadığına dikkat çekti.

Kazakistan'ın Demokratik Seçimi (QDT) lideri Muhtar Ablyazov, "akıllı oylama" lehinde konuştu. 17 Kasım 2020'de, destekçilerini, sandık sayımı sırasında meydana gelebilecek seçim ihlallerinin kanıtlarını göstermenin bir yolu olarak hükûmetin kontrolünde olmakla suçladığı JSDP'ye oy vermeye ve Nur Otan'ın muhtemelen %50'den fazlasını elde etmesini engellemeye çağırdı. oylama, Belarus ve Kırgızistan'da olduğu gibi ülkede de kitlesel protestolara yol açıyor ve JSDP'yi "hileli" parti olarak ortaya koyuyor. Duyurunun ardından sosyal medyada Kazak vatandaşlarının parti temsilcileri tarafından JSDP'ye katılmalarına izin verildiğini ve sindirildiğini gösteren çok sayıda video paylaşıldı. JSDP başkanı Ashat Rahymjanov, Ablyazov'un hareketini "provokasyon" olarak nitelendirdi. Partinin seçimlerden çekildiğini açıklamasının ardından Ablyazov, JSDP'nin kararının Nazarbayev'in emriyle yürütülmesi ile suçlandı ve halkı Ak Yol'a oy vermeye çağırdı. Buna karşılık, Ak Yol, Ablyazov'un niyetleri nedeniyle partinin saflarını yükselttiği iddialarını önlemek için seçimler sonrasına kadar yeni üye kabul etmeyi bıraktı.

Dikkat çekenler

Baskı ve siyasal şiddet

Ekim ortasından Kasım ayına kadar, medeni haklar, seçim izleme, çevre sorunları ve ifade özgürlüğüyle ilgilenen en az 13 insan hakları sivil toplum kuruluşu (STK), grupları vergi kaçırmakla suçlayan Kazak makamlarının siyasi baskısıyla karşı karşıya kaldı. Kazakistan hükûmeti, STK'lara 555.600 tenge (1300 $) para cezası ödemelerini ve faaliyetlerini durdurmalarını emretti.

Bir hükûmet eleştirmeni olarak tanınan Kazak sivil aktivist ve tarih profesörü Esengazy Quandyq, Almatı'da saat 02.00 civarında arabasının ateşe verilmesi üzerine siyasal şiddetten şikayet etti. Quandyq, Kazak makamlarını seçimlerle ilgili olarak eleştirdiği son çevrimiçi makaleler nedeniyle kundakçılıktan şüphelenmişti.

Nur-Sultan siber güvenlik eğitimi

5 Aralık 2020 tarihinde Dijital Kalkınma, İnovasyon ve Havacılık Sanayii Bakanlığı, siber saldırıları önlemeye yönelik "Siber Güvenlik Nur-Sultan-2020" eğitimi nedeniyle Kazakistan vatandaşlarını yabancı internet sitelerine erişimde yaşanabilecek olası sorunlar konusunda uyardı. Bakanlık, internet kullanıcılarının sorunlarından kaçınmak için, halkı bilgisayarlara ve telefonlara Kazak hükûmetinin bir kullanıcı tarafından yapılan tüm proxy sunucusuna müdahale etmesine izin verecek devlet tarafından verilen bir sertifika yüklemeye çağırdı. Siber tatbikat 6 Aralık'ta başladığında birçok Astana sakini Google, YouTube, Facebook ve Netflix gibi sitelere erişememekten şikayet etti. Beeline, Tele2 ve Kcell gibi Kazak internet servis sağlayıcıları, vatandaşları web siteleri ve SMS mesajları aracılığıyla yeniden yönlendirerek bir sertifika yüklemeleri talimatını verdi.Kazakistan hükûmeti, tatbikatın seçim günü ilan edilmeden önce planlandığını iddia ederek eğitimin yaklaşan seçimler nedeniyle yapıldığı yönündeki suçlamaları reddetti.

Gözlem

image
Kazakistan'da uluslararası gözlemcilerin görev yaptığı ülkelerin haritası

22 Ekim 2020'de, Merkez Seçim Komisyonu (OSK), Dışişleri Bakanlığı'nın AGİT Parlamenterler Meclisi, BDT Yürütme Komitesi, KGAÖ ve diğerleri de dahil olmak üzere 11 uluslararası kuruluşa davet göndermesiyle Uluslararası Gözlem Enstitüsü'nün açıldığını duyurdu. OSK, ikili ilişkileri aracılığıyla yabancı ülkelerin 25 seçim organına davet göndermeyi planlıyor.

4 Aralık 2020'de OSK, seçim gözlemcileri hakkında bir kararname çıkardı ve onları canlı yayın sandıklarının yanı sıra ayrılmamış yerlerde fotoğraf ve videoların kullanılmasını kısıtladı. OSK tarafından yapılan bu hareket, bağımsız gözlemcileri sandıklardan men etme girişimi ve anayasa hukukuna aykırı olarak eleştirildi. Birçok yerel grup, gerekli evrakları sunmadıkları ve çok büyük miktarda belge istendikleri iddiasıyla gözlemci kayıtlarının reddedilmesinden şikayetçi oldu. Sonuç olarak, gruplar OSK aleyhine Kazakistan Yüksek Mahkemesi'ne dava açarak duruşmaları kabul etmedi.

5 Ocak 2021 itibarıyla, ülkede OSK tarafından akredite edilmiş, 322'si bu 10 uluslararası organizasyondan olmak üzere toplam 398 gözlemci vardı:

  • Bağımsız Devletler Topluluğu Yürütme Kurulu - 179
  • BDT Parlamentolar Arası Meclisi - 48
  • AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi - 42
  • Şanghay İşbirliği Örgütü - 15
  • AGİT Parlamenter Asamblesi - 9
  • Türk Dili Konuşan Ülkeler Parlamenter Asamblesi - 9
  • Türk Keneşi - 7
  • KGAÖ Parlamenter Asamblesi -7
  • İslam İşbirliği Teşkilatı - 4
  • AB Kazakistan Delegasyonu - 2

Ürdün, Kırgızistan, Maldivler, Moldova, Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Endonezya, Özbekistan, Rusya, Romanya, Hindistan, Filipinler, Macaristan, İspanya, Norveç, Fransa, İsviçre, Polonya, Çekya, İtalya, Estonya, Ukrayna, Almanya, Belçika, Filistin, Birleşik Krallık, Moğolistan, İsveç, Kanada ve Finlandiya'dan ülkelerinden 76 yabancı gözlemci görevlendirildi.

AGİT

8 Aralık 2020'de AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi (ODIHR), Büyükelçi Jarosław Domański liderliğinde bir Sınırlı Seçim Gözlem Misyonu (LEOM) açtı. Misyon, Astana merkezli 11 uzmandan oluşan bir ekipten oluşuyor. 15 Aralık'tan itibaren 24 kişinin uzun süreli gözlemcileri görevlendirildi.

AGİT misyonu 23 Aralık 2020'de yayınladığı ara raporunda, "Nur Otan’ın kampanyası şu anda düşük anahtar olsa da daha görünür görünüyor. Ülke çapındaki tüm taraflardan az sayıda reklam panosu var; afişler ve malzeme dağıtımı azdır. "Raporda ayrıca," internetin kapatılmasına ve web sitelerinin engellenmesine rağmen çevrimiçi haber ve görüşlerin çoğulculuğu için artan bir alana "ihtiyaç duyulduğuna da dikkat çekildi."

Tartışmalar

30 Aralık 2020'de Khabar'da parti liderleri ve temsilciler arasında televizyonda yayınlanan tartışmalar gerçekleşti. Katılımcılara konuşmaları ve sorulan soruları yanıtlamaları için bir buçuk dakika verildi. Konuşmacıların birbirlerine iki soru sormalarına ve birbirlerine cevap vermeleri için iki cevap vermelerine izin verildi. İkinci turda ülkede sosyal refah konusu ele alınırken, üçüncü turda münazara aşamasındaki konuşmacılar seçmenlere seslendi. Katılımcılar, toprak ilişkileri, ekonomik kalkınma, gıda güvenliği, sosyal konular ve tarımsal-sanayi kompleksiyle ilgili sorunları dile getirdiler.

2021 Kazakistan yasama seçim tartışmaları
Tarih Organizatör Moderatör      Mevcut   Temsilci
NO AJ QHP Ref.
30 Aralık 2020

19.00

Khabar Erlan Igisinov Baibek Peruashev Qongyrov Bektaev Jumagaziev

Anketler

Ülke çapında yapılan anketler, iktidardaki Nur Otan'ın Ekim 2020'ye göre biraz azalan %75-77 civarında önemli bir farkla olduğunu gösterdi. Auyl Halkın Demokratik Yurtsever Partisi ikinci sırada başladı ancak sonunda düştü ve Ak Yol tarafından ele geçirildi. Bazıları, Adal partisinin diğer partilerin aksine sosyal medyadaki devasa kampanyası nedeniyle sandıklarda hafife alındığını ve onu Ak Yol için olası bir rakip haline getirdiğini iddia etti.

image
Tarih Anket şirketi NO AJ QHP Oran
10 Ocak 2021 2021 Sonuçları %71.09 %10.95 %9.10 %5.29 %3.57 – TBA
4 Ocak 2021 IEI 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %69.5 %10.4 %8.1 %4.5 %3.1 – %59.1
Astana Zertteu 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %73.7 %6.8 %6.4 %4.1 %3.4 – %66.9
31 Aralık 2020 Nur.kz 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %73.8 %5.7 %5.1 %4.1 %2.2 – %68.1
25 Aralık 2020 Astana Zertteu 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %74.2 %5.2 %4.4 %6 %2.5 – %68.2
9 Aralık 2020 PORI 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %72.5 %5.5 %4.7 %3 %2.5 – %77
30 Kasım 2020 IEI 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %72.3 %2 %3.3 %5 %1.4 %1.6 %77.3
12 Kasım 2020 PORI 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %72.1 %2.9 %2.7 %5.1 %1.9 %2.3 %77
20 Mart 2016 2016 Sonuçları %82.20 %7.18 %7.14 %2.01 %0.29 %1.8 %75.02

Çıkış anketleri

Poll source NO AJ QHP
Qogamdyq Pikir 6 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %71.97 %10.18 %9.03 %5.75 %3.07
Democratic Insitute 6 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %72 %10.2 %9.54 %4.93 %3.25
Astana Zertteu 6 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . %73.75 %10.13 %8.17 %4.8 %3.15

Yönetim

image
Seçime ait oy pusulası

Ülkenin doğu kesiminde 8.141 sandıkta 12 bölgeden oluşan Almatı Saati'nde ilk yapılan oylama ile yerel saat 07.00'de açıldı, oylama bir saat sonra Atırau, Batı Kazakistan, Mangistav ve Aktöbe'de başladı. Kazakistan vatandaşlarına Mazhilis milletvekillerini seçmek için mavi, bölgesel meclis üyeleri için pembe ve şehir ve ilçe meclis üyeleri için soluk yeşil olmak üzere üç farklı renkli kağıt oy pusulası verildi. Yerel saatle 20.00'ye kadar, ülkedeki toplam 10.060 sandık merkezinin tamamı oylama sonuçlandırılarak kapatıldı.

Sonuçlar

Meclis

image
Parti Oy sayısı % Sandalye +/-
Nur Otan 5,148,074 71.09 76 -8
Ak Yol 792,828 10.95 12 +5
Halk Partisi 659,019 9.10 10 +3
383,023 5.29 0 0
258,618 3.57 0 0
Halk Meclisi tarafından seçilen üyeler 9 0
Toplam 7,241,562 100.00 107 107
Geçerli oylar 7,241,562 96.05
Geçersiz/boş oylar 297,718 3.95
Toplam oy 7,539,280 100.00
Kayıtlı seçmen/katılım 11,919,241 63.25
Kaynak: OSK 13 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Liter.kz 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Popüler oy
Nur Otan
  
 %0
Ak Yol
  
 %10.95
CPPK
  
 %9.10
  
 %5.29
  
 %3.57
Meclis sandalyeleri
Nur Otan
  
 %0
Ak Yol
  
 %12.24
QHP
  
 %10.20
  
 %0
  
 %0

Bölgelere göre

Kazakistan'ın ülke açısından önem taşıyan 3 şehri (Almatı, Astana ve Çimkent) dahil olmak üzere 16 bölgesine dayalı parti listelerine göre oylamaların ön sonuçları:

Region Nur Otan Ak Yol Halk Partisi Geçersiz oylar
Oy sayısı % Oy sayısı % Oy sayısı % Oy sayısı % Oy sayısı % Oy sayısı %
image Akmola Eyaleti 278,209 %76.49 33,474 %9.20 39,780 %10.94 7,529 %2.07 4,728 %1.30
image Aktöbe Eyaleti 206,172 %64.84 40,071 %12.60 52,910 %16.64 5,781 %1.82 13,036 %4.10
image Almatı 178,461 %55.54 48,887 %15.21 43,337 %13.49 31,802 %9.90 18,835 %5.21
image Almatı Eyaleti 716,379 %72.41 114,939 %11.62 46,224 %4.67 60,251 %6.09 51,544 %5.21
image Atırau Eyaleti 143,692 %64.28 25,875 %11.58 32,905 %14.72 11,277 %5.04 9,791 %4.38
image Doğu Kazakistan Eyaleti 462,685 %71.04 65,723 %10.09 75,298 %11.56 24,410 %3.75 23,186 %3.56
image Jambıl Eyaleti 399,766 %79.54 40,341 %8.03 32,746 %6.52 14,516 %2.89 15,229 %3.03
image Karagandı Eyaleti 476,504 %76.13 61,345 %9.80 66,411 %10.61 12,023 %1.92 9,606 %1.53
image Kostanay Eyaleti 308,037 %78.47 38,407 %9.78 23,237 %5.92 17,069 %4.35 5,805 %1.48
image Kızılorda Eyaleti 261,720 %74.46 33,052 %9.40 13,496 %3.84 30,569 %8.70 12,653 %3.60
image Mangistav Eyaleti 128,789 %58.72 31,361 %12.08 25,594 %11.67 18,664 %8.51 14,908 %6.80
image Kuzey Kazakistan Eyaleti 213,416 %73.31 29,533 %10.14 36,415 %12.51 7,937 %2.73 3,813 %1.31
image Astana 173,732 %67.50 44,695 %15.24 38,752 %13.21 21,745 %7.41 14,394 %4.91
image Pavlodar Eyaleti 260,238 %72.22 43,513 %12.08 41,910 %11.63 9,483 %2.63 5,181 %1.44
image Çimkent 223,027 %67.50 27,349 %8.28 21,281 %6.44 42,755 %12.94 15,998 %4.84
image Türkistan Eyaleti 545,806 %74.43 74,889 %10.21 27,501 %3.75 48,181 %6.57 36,979 %5.04
image Batı Kazakistan Eyaleti 171,441 %62.57 39,374 %14.37 41,222 %15.04 19,031 %6.95 2,932 %1.07
image Kazakistan 5,148,074 %71.09 792,828 %10.95 659,019 %9.10 383,023 %5.29 258,618 %3.57

Haritalar

  • image
    Nur Otan
         %0-55          %55-60        %60-65      %70-75        %75-80
  • image
    Ak Yol
         %8-10          %10-12        %12-14      %14-16
  • image
    Kazakistan Halk Partisi
         %0-5          %5-10        %10-15      %15-17
  • image

         %0-4          %4-8        %8-12      %12-13
  • image

         %0-2          %2-4        %4-6      %6-7

Sonrası

Protestolar

Seçim günü Kazakistan'ın pek çok şehrinde onaylanmamış protestolar gerçekleşti. Öğle saatlerinde ve Oyan, polis tarafından 7 saat boyunca bir kordon içinde çevrildikleri Cumhuriyet Meydanı yakınlarında toplandılar. Donma sıcaklıklarının bir sonucu olarak, bir protestocu hastalandı. Şehirde gösterilerin yapıldığı bölgelerde internet yavaşlığı bildirildi. Başkent Astana'da düzinelerce protestocu tutuklandı ve birkaç eylemci zorla evlerinden alıkonuldu.Aktöbe, Oral ve Çimkent'te de gözaltılar oldu.

Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev duruma tepki olarak göstericilere karşı herhangi bir baskıcı önlem alınmayacağını belirterek, "ortaya çıktığı üzere dünyanın tüm ülkelerinde protesto duyguları var. Polise gelince, onlar kesinlikle yasalara uygun hareket edecekler." dedi. İçişleri bakan yardımcısı Arystangani Zapparov, gözaltına alınanların hiçbirinin suçlanmadan serbest bırakıldığını söyledi.

7. Mazhilis'in açılış oturumu

image
Tokayev'in hükûmet yetkilileri ve Mazhilis milletvekilleri ile görüşmesi, 15 Ocak 2021

Mazhilis'in yeni oturumu 15 Ocak 2021'de 99 milletvekilinin katılımıyla gerçekleştirildi. Askar Mamin, seçimlerin ardından 10 Ocak'ta Anayasa gereği istifa ettikten sonra Tokayev tarafından Başbakanlık görevine yeniden atandı. Mamin'in adaylığı, Başbakan için oylarını geri çeken Kazakistan Halk Partisi (QHP) ve Ak Yol milletvekilleri dışında 78 Mazhilis milletvekili tarafından onaylandı. QHP Başkanı Aiqyn Qongyrov, Mamin'in hükûmetini ülkedeki bir dizi ekonomik soruna yol açan COVID-19 salgınına verdiği tepkiden ötürü eleştirirken, 13 Ocak'ın başlarında milletvekili Irina Smirnova QHP parti kongresinde kendi Başbakan adaylığını önerdi. Tokayev, Mamin'e oybirliğiyle destek verilmemesine yanıt olarak, "yoksunluğun devlet başkanının ifade ettiği tavırla çelişmeyen bir tutum" olduğunu belirtti.

Nurlan Nigmatulin, seçilen iki yeni Başkan yardımcısı Balaim Kesebaeva ve Pavel Kazantsev ile birlikte milletvekillerinin oybirliğiyle Mazhilis Başkanı seçildi.

Uluslararası tepkiler

  • image Rusya - Devlet Duma başkanı Vyacheslav Volodin, Mazhilis Başkanı Nurlan Nigmatulin'i "seçimlerde gözlemci olan Devlet Duma milletvekillerinin değerlendirmesine dayanarak, oylamanın açık ve rekabetçi olduğunu" söyleyerek tebrik etti.

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  2. ^ . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  3. ^ Welle (www.dw.com), Deutsche. . DW.COM (İngilizce). 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  4. ^ Putz, Catherine. . thediplomat.com (İngilizce). 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  5. ^ Staff, Reuters (21 Mart 2016). "Kazakh leader's party wins vote criticized by Western monitors". Reuters (İngilizce). 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  6. ^ June 2019, Saltanat Boteu in Nation on 12 (12 Haziran 2019). . The Astana Times (İngilizce). 12 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  7. ^ "Kazakhstan: The Illusion of Democracy". International Policy Digest (İngilizce). 11 Haziran 2019. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  8. ^ Standish, Reid. . Foreign Policy (İngilizce). 10 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  9. ^ Staff, Reuters (20 Aralık 2019). "Kazakhstan to liberalize rules on protests and political parties". Reuters (İngilizce). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  10. ^ . International Federation for Human Rights (İngilizce). 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  11. ^ Gotev, Georgi (24 Aralık 2019). . www.euractiv.com (İngilizce). 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  12. ^ kostisg (16 Mart 2020). . New Europe (İngilizce). 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  13. ^ Staff, Reuters (31 Mart 2020). "Kazakh president orders more spending to offset impact of coronavirus". Reuters (İngilizce). 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  14. ^ Staff, Reuters (11 Mayıs 2020). "Kazakhstan ends state of emergency; provinces to oversee lifting of lockdown". Reuters (İngilizce). 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  15. ^ a b Staff, Reuters (29 Haziran 2020). "Kazakhstan heads for second COVID-19 lockdown after botched reopening". Reuters (İngilizce). 7 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  16. ^ CNN, Jessie Yeung, Philip Wang and Martin Goillandeau. . CNN. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  17. ^ Staff, Reuters (10 Temmuz 2020). "Kazakhstan denies Chinese reports of pneumonia deadlier than coronavirus". Reuters (İngilizce). 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  18. ^ July 2020, Rachael Rettner-Senior Writer 10. . livescience.com (İngilizce). 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  19. ^ July 2020, Assel Satubaldina in Nation on 14 (14 Temmuz 2020). . The Astana Times (İngilizce). 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  20. ^ August 2020, Assel Satubaldina in Nation on 14 (14 Ağustos 2020). . The Astana Times (İngilizce). 17 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  21. ^ Staff, Reuters (10 Temmuz 2020). "Kazakhstan's first-half 2020 GDP drops 1.8% - president". Reuters (İngilizce). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  22. ^ a b INFORM.KZ (24 Eylül 2020). . www.inform.kz (Rusça). 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  23. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 1 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  24. ^ Hope, Bradley (1 Aralık 2020). "WSJ News Exclusive | U.K. Court Freezes Up to $5 Billion Tied to Alleged Kazakhstan Bank Theft". Wall Street Journal (İngilizce). ISSN 0099-9660. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  25. ^ . eurasianet.org (İngilizce). 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  26. ^ . old.informburo.kz. 9 Aralık 2020. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  27. ^ . www.ft.com. 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  28. ^ . eurasianet.org (İngilizce). 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  29. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  30. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 22 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  31. ^ . eurasianet.org (İngilizce). 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  32. ^ INFORM.KZ (12 Aralık 2020). . www.inform.kz (İngilizce). 19 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  33. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  34. ^ Ashimov, By Aydar. . Caravanserai (İngilizce). 21 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  35. ^ . Қазақстан Республикасы Тұңғыш Президенті - Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың ресми сайты (Kazakça). 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  36. ^ . NEWS.ru (İngilizce). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  37. ^ kostisg (23 Aralık 2020). . New Europe (İngilizce). 23 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  38. ^ . www.kt.kz (Rusça). 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  39. ^ . Platon.asia (Rusça). 5 Ocak 2021. 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  40. ^ . www.electionguide.org. 8 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  41. ^ . archive.ipu.org. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  42. ^ a b . www.baltictimes.com. 13 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  43. ^ October 2020, Assel Satubaldina in Nation on 21 (21 Ekim 2020). . The Astana Times (İngilizce). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  44. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  45. ^ . vlast.kz (Rusça). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  46. ^ . zonakz.net (Rusça). 18 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  47. ^ . 24.kz (Rusça). 22 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  48. ^ . Курсив - деловые новости Казахстана (Rusça). 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  49. ^ a b c . Время (Rusça). 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  50. ^ December 2020, Aidana Yergaliyeva in Nation on 10 (10 Aralık 2020). . The Astana Times (İngilizce). 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  51. ^ a b c d December 2020, Aiman Zhussupova in Nation on 9 (9 Aralık 2020). . The Astana Times (İngilizce). 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  52. ^ December 2020, Aidana Yergaliyeva in Nation on 11 (11 Aralık 2020). . The Astana Times (İngilizce). 11 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  53. ^ Recent, Inside (31 Ağustos 2020). . Inside Recent (İngilizce). 26 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  54. ^ # (4 Haziran 2020). . Информационный портал: Toppress.kz (Rusça). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  55. ^ http://www.washingtontimes.com, The Washington Times. . The Washington Times (İngilizce). 24 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  56. ^ Interfax-Kazakhstan. . www.interfax.kz (İngilizce). 23 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  57. ^ October 2020, Assel Satubaldina in Nation on 8 (8 Ekim 2020). . The Astana Times (İngilizce). 10 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  58. ^ November 2020, Zhanna Shayakhmetova in Nation on 20 (20 Kasım 2020). . The Astana Times (İngilizce). 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  59. ^ . informburo.kz (Rusça). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  60. ^ ""Nur Otan" утвердил партийный список на выборы в Мажилис". Turan times (Rusça). 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  61. ^ "Ex-Kazakh president's daughter returns to politics with parliament run". Macau Business (İngilizce). 25 Kasım 2020. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  62. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  63. ^ kostisg (25 Kasım 2020). . New Europe (İngilizce). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  64. ^ . informburo.kz (Rusça). 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  65. ^ . informburo.kz (Rusça). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  66. ^ INFORM.KZ (20 Kasım 2020). . www.inform.kz (Rusça). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  67. ^ "Партия «Ак жол» представила список кандидатов в депутаты Мажилиса". Костанайские новости (Rusça). 20 Kasım 2020. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  68. ^ . vlast.kz (Rusça). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  69. ^ INFORM.KZ (11 Kasım 2020). . www.inform.kz (İngilizce). 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  70. ^ a b . informburo.kz (Rusça). 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  71. ^ "Мы намерены стать партией парламентского большинства – председатель Народной партии Казахстана". Регистр ТВ Казахстан (Rusça). 23 Kasım 2020. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  72. ^ December 2020, Aidana Yergaliyeva in Nation on 8 (8 Aralık 2020). . The Astana Times (İngilizce). 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  73. ^ INFORM.KZ (21 Ekim 2020). . www.inform.kz (Rusça). 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  74. ^ . informburo.kz (Rusça). 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  75. ^ . informburo.kz (Rusça). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  76. ^ Никитин, Владимир (27 Kasım 2020). . kp.kz. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  77. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  78. ^ INFORM.KZ (21 Ekim 2020). . www.inform.kz (Rusça). 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  79. ^ . vlast.kz (Rusça). 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  80. ^ . Turan times (Rusça). 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  81. ^ a b . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 6 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  82. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 16 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  83. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 23 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  84. ^ "Что такое «Умное голосование» и может ли оно работать в Казахстане". Masa Media (Rusça). 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  85. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 10 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  86. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 18 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  87. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  88. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 2 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  89. ^ "Kazakhstan: Human Rights Groups Under Pressure". www.hrw.org. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  90. ^ . eurasianet.org (İngilizce). 7 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  91. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 14 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  92. ^ tengrinews.kz (5 Aralık 2020). . Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  93. ^ Cimpanu, Catalin. . ZDNet (İngilizce). 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  94. ^ tengrinews.kz (7 Aralık 2020). . Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 7 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  95. ^ . informburo.kz (Rusça). 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  96. ^ . Медиазона Центральная Азия (Rusça). 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  97. ^ . Новая газета - Novayagazeta.ru (Rusça). 8 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  98. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 29 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  99. ^ . www.euractiv.com (İngilizce). 5 Ocak 2021. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  100. ^ kostisg (4 Ocak 2021). . New Europe (İngilizce). 4 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  101. ^ . www.osce.org (İngilizce). 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  102. ^ . www.osce.org (İngilizce). 26 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  103. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 8 Ocak 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  104. ^ Interfax-Kazakhstan. . www.interfax.kz (İngilizce). 23 Kasım 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  105. ^ . informburo.kz (Rusça). 31 Aralık 2020. 31 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  106. ^ . lenta.inform.kz (Rusça). 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  107. ^ . АЛТЫНОРДА Новости казахстана (Rusça). 30 Aralık 2020. 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2020. 
  108. ^ . Город Н-ск (Rusça). 25 Aralık 2020. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  109. ^ . Mir24 (Rusça). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  110. ^ . diapazon.kz (Rusça). 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  111. ^ tengrinews.kz (10 Ocak 2021). . Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  112. ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2021. 
  113. ^ . Настоящее Время (Rusça). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  114. ^ . vlast.kz (Rusça). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  115. ^ . RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  116. ^ . Радио Азаттык (Rusça). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  117. ^ . РИА Новости (Rusça). 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  118. ^ . Martinsville Bulletin (İngilizce). 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  119. ^ Staff, Reuters (15 Ocak 2021). "Askar Mamin reappointed as Kazakh prime minister after election". Reuters (İngilizce). 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  120. ^ . Деловой портал Капитал.кз (Rusça). 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  121. ^ a b tengrinews.kz (15 Ocak 2021). . Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  122. ^ tengrinews.kz (13 Ocak 2021). "Кандидатуру нового премьер-министра предложили на съезде НПК". Главные новости Казахстана - Tengrinews.kz (Rusça). 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  123. ^ TODAY.KZ. . Today.kz. 15 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  124. ^ . Государственная Дума (Rusça). 12 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Mazhilis in uyelerini secmek icin 10 Ocak 2021 de Kazakistan da parlamento secimleri yapildi Pek cok uluslararasi gozlemci o donemden bu yana yapilan secimlerin hicbirinin ozgur ya da adil olmadigini dusunmesine ragmen bu Kazakistan in bagimsizligindan bu yana 8 yasama secimiydi 2021 yerel secimlerine denk geldi 2021 Kazakistan parlamento secimleri 2016 10 Ocak 2021 2023 Mazhilis in 107 sandalyesi icinKatilim63 3 Birinci parti Ikinci parti Ucuncu parti Lider Nursultan NazarbayevParti Nur Otan Ak Yol Halk Partisi Kazakistan Liderlik tarihi 1 Mart 1999 2 Temmuz 2011 11 Kasim 2020Son secim 84 sandalye 82 2 7 sandalye 7 18 7 sandalye 7 14Sandalye 76 12 10Degisim 8 5 3Aldigi oy 5 148 074 792 828 659 019Oran 71 09 10 95 9 10Degisim 11 11 3 77 1 96Kazakistan in bolgeleriOnceki Meclis Baskani Nurlan Nigmatulin Nur Otan Secilen Meclis Baskani Nurlan Nigmatulin Nur Otan Bu secim Kasim Comert Tokayev baskanliginda yapilan ilk secim oldu Nur Otan partisinin mevcut meclis baskani Nurlan Nigmatulin secimleri tekrar kazandi Arka planTokayev in baskanligi ve reformlari ardindan iktidardaki Nur Otan partisi Mazhilis teki istikrarli kontrolunu surdurdu Nazarbayev in 20 Mart 2019 daki istifasinin ve 9 Haziran 2019 da yapilan erken baskanlik secimlerinin ardindan 12 Haziran daki goreve yeni secilen Baskan Kasim Comert Tokayev Nazarbayev in ulkenin kalkinma ve sosyal ve ekonomik reformlara yonelik politikalarini surdurme sozu verdi Gorevden istifa etmesine ragmen Nazarbayev halen Elbasy Ulusun Lideri unvanini elinde bulundurmakta omur boyu Kazakistan Guvenlik Konseyi baskani olarak kalmaktadir ve Nur Otan genel baskani ve Anayasa Konseyi uyesidir En buyuk kizi Dariga Nazarbayeva devlet baskanindan sonra ulkede ardilligin ikinci sirasi olan Senato Baskani olarak gorev yapti Pek cok analist Tokayev in baskanligini gecici olarak iktidarin Nazarbayeva ya gecisine zemin hazirlayacagini degerlendirdi Tokayev baskanlik suresince resmi onay gerektiren hukumleri haric tutan siyasi partilerde kaydedilecek gerekli uye sayisinin azaltilmasi iftira gibi suclarin kaldirilmasi ve nefret soylemi gibi cok sayida reform onerdi Yasanin Mayis 2020 de uyarlanmasinin ardindan yeni degistirilen kurallar Kazak olmayan vatandaslarin protestolari organize etmesini ve bunlara katilmasini yasaklayan halk toplantilarinin ise yalnizca belirlenmis yerlerde yapilmasi gibi seyleri iceriyordu COVID 19 pandemisi Nisan 2020 de yapilma olasiligini duyurmak icin Tokayev ile olasi bir erken yasama secimleri hakkinda bircok gorusme ortaya cikti Bununla birlikte Mart 2020 de Kazakistan da ulke capinda kisitlamalar ve karantina onlemleriyle sonuclanan COVID 19 salgininin ardindan Kazak yetkilileri virusun yayilmasini kontrol altina almak zorunda kaldikca erken secim fikri bir kenara birakildi Tokayev hukumete devlet emekli maaslarini ve sosyal yardim odemelerini 10 artirmak kucuk isletmeler icin daha fazla vergi indirimi saglamak ve subvansiyon harcamalarini artirmak gibi belirli mali paketleri uygulama talimati verdi Ayrica gida urunleri ve diger temel ihtiyaclari iceren kitler ile kisi basina aylik 42 500 ucret talep etti 11 Mayis 2020 de Kazakistan olaganustu halini sona erdirerek bolgelerinin kisitlamalarini yavasca kaldirmasina izin verdi Ancak COVID 19 vakalarinin artmasinin ardindan Tokayev 29 Haziran 2020 de 5 Temmuz 2020 den itibaren yururluge giren ikinci bir kisitlamayi duyurdu Donem boyunca Kazakistan daki Cin buyukelciligi COVID 19 dan daha olumcul oldugunu iddia ederek bilinmeyen bir zaturre nin ulke capinda yayildigini duyurdu Kazak Saglik Bakanligi belirtilmemis pnomoni vakasinin semptomlara dayali COVID 19 teshisi oldugunu ancak Dunya Saglik Orgutu DSO kilavuzlarinin izledigi laboratuvar testleriyle dogrulanmadigini belirterek bu iddialari reddetti DSO 10 Temmuz 2020 de duzenledigi basin brifinginde belirtilmemis zaturre vakalarinin buyuk olasilikla teshis edilmemis COVID 19 vakalari olduguna inandigini ifade etti Kazakistan daki kisitlamalar baslangicta 19 Temmuz da sona ermisti ancak iki kez uzatildi ve sonunda 19 Agustos 2020 de kaldirildi Yetkililerin yardim cabalarina ragmen pandemi suresince Kazakistan in GSYIH si 1 8 oraninda kuculdu ve issizlik orani 5 e ulasti Toplam issiz ve cesareti kirilmis isci sayisi 10 8 e esittir Mart ayinda cikarilan aylik tesvik maasi Almati ve Astana gibi sehirlerde yasamanin maliyetini karsilamaya yetmedigi icin elestirildi Yolsuzluk skandallari Utemuratov davasi The Wall Street Journal 1 Aralik 2020 de tarafindan yapilan bir anlasmada eski devlet baskani Nursultan Nazarbayev in yardimcisi olarak gorev yapmis la iliskili bir Burger King imtiyazi yarim duzine ulkede cesitli bankalardaki nakit ve luks otellerdeki hisseler dahil olmak uzere 5 bilyon dolarlik varligin dondurulmasini emrettigini yazdi Surgundeki eski Kazak bankaci ve su anda Fransa da ikamet eden politikaci Muhtar Ablyazov banka tarafindan da dava acilan iddialari yalanlayarak Utemuratov un siyasi agir siklet ve iktidar mucadelesinde rakip olarak Ulusal Guvenlik Kurulu baskani ve eski Basbakan Kerim Mesimov un itibarini sarsma plani olarak nitelendirdi Utemuratov ve BTA Bank temsilcileri arasinda bankanin iddiasini geri cekmeyi ustlendigi gizli bir anlasmanin imzalanmasiyla sonuclanan gorusmeler gerceklesti Anlasmaya gore Ingiliz mahkemesi 9 Aralik ta Utemuratov un varliklari uzerindeki kisitlayici tedbirleri kaldirdi Kulibayev in kara para aklamasi 3 Aralik ta Financial Times Nazarbayev in damadi Timur Kulibayev in Orta Asya dan Cin e dogal gaz boru hattinin insasi ile ilgili gizli bir projede on milyonlarca dolar aldigi iddia edilen bir rapor yayinladi Raporda Kulibayev in Moskova merkezli ETK nin gizli bir programda 53 milyon dolar aldigini ve karin bir kisminin Kulibayev in sirketine aklandigini goren sozlesmeler duzenledigi belirtildi Aklama iddialarina cevaben 8 Aralik ta Kulibayev in bu raporlari reddettigi ve bu iddialari arastirmasi icin Kazakistan Bassavciligini cagirdigi bildirildi Nazarbayev ailesine ait gayrimenkul varliklari 22 Aralik ta Ozgur Avrupa Radyosu nun Kazakca servisi olan Radio Azattyq Nazarbayev in akrabalarinin Cannes ve de luks bir yamac villasina ve Plaza Hotel e bakan kardesi Bolat ve eski esi olarak sahip oldugu gayrimenkul varliklari hakkinda bir arastirma yayinladi New York taki Central Park ve Ispanya daki Nazarbayev in kendisinin ziyaret ettigi bildirilen damadi Timur Kulibayev e ait luks okyanus kiyisindaki mulk ve Dariga Nazarbayeva ve oglu Nurali tarafindan Birlesik Krallik ta birkac gayrimenkul var Ingiliz Ulusal Suc Ajansi tarafindan Nisan 2020 de Yuksek Adalet Divani tarafindan reddedilene kadar gayrimenkuller yasadisi para kaynaklarindan satin alinmakla suclandi Gayrimenkullerin toplam tutarinin 785 milyon dolar oldugu tahmin ediliyordu Kazakistan in butunlugune iliskin tartismalar 10 Aralik 2020 de Perviy Kanal programi sirasinda Devlet Dumasi Egitim ve Bilim Komitesi baskani ve onde gelen Sovyet politikaci Vyaceslav Molotov un torunu Vyaceslav Nikonov gunumuz Kazakistan inin buyuk bir kisminin issiz oldugunu iddia ederek tartismali bir aciklama yapti Ozellikle ulkenin kuzey kesimi ve topraklari Rusya ve Sovyetler Birligi nden buyuk bir hediye idi Sonuc olarak Nikonov kendisini cahil olmakla ve kendi etrafinda bir yaygara cikarmaya calismakla suclayan Kazak kullanicilardan sosyal medyada buyuk bir tepki aldi Kazakistan Disisleri Bakanligi Nikonov un Rusya buyukelcisi Aleksander Komarov a gonderdigi bir mektupta bazi Rus siyasetcilerin Kazakistan ile ilgili olarak giderek artan siklikta kiskirtici ithamlarinin devletlerimizin dostane iliskilerine ciddi sekilde zarar verdigi uyarisinda bulundu Bakanlik Rus siyasetcilerinin tartismali aciklamalarini onlemek icin Rusya yi tedbir almaya cagirdi 12 Aralik ta Nikonov Telegram kanalinda Kazakistan Cumhuriyeti nin sinirlari haline gelen Kazak SSC nin sinirlari belirlenirken Kazakistan in cikarlarinin tam olarak gozetildigine inaniyorum sozleriyle ilgili olarak kamuoyuna ozur diledi Ancak ertesi gun 13 Aralik ta YouTube kanalindan Rus milliyetcisi ve Devlet Dumasi milletvekili Nikonov un iddialarini destekleyerek Kazakistan in ulke topraklarina atifta bulundugu hediye icin minnettar olmasi gerektigini ve Rusya dan gelen armaganlar olarak kabul etmezse topraklarini iade etmelidir dedi Eski devlet baskani Nursultan Nazarbayev 15 Aralik Bagimsizlik Gunu munasebetiyle yaptigi konusmada toprak iddialarina yanit olarak Kazaklar in Altay dan Atirau a ve Alatau dan Arka ya kadar genis bir vadide yasayan cesur atalarin torunlari oldugunu soyledi Kazak Disisleri Bakani Muhtar Tleuberdi 23 Aralik ta Nikonov ve Fyodorov un aciklamalarini sacmalik olarak nitelendirerek reddetti ve tartismanin Rusya Federasyonu nun resmi tutumu ile uyusmadigini kaydetti Kazakistan in Rusya ile ortak iliskileri oldugunu ve uluslararasi hukuka dayali iliskiler gelistirmeye devam edecegini sozlerine ekledi 5 Ocak 2021 de devlet gazetesi olan Egemen Qazaqstan da Baskan Kasim Comert Tokayev Atalarimizdan miras kalan kutsal topragimiz bizim ana servetimizdir Disaridan hic kimse bu genis topraklari Kazaklara vermedi diye yazdi Kazak topraklarinin asla yabancilar tarafindan satilmayacagini veya kiralanmayacagini da sozlerine ekledi Secim sistemi107 sandalyeli Mazhilis nispi temsil sistemi ile ulke capindaki tek bir secim bolgesinden secilen 98 uyeden ve Cumhurbaskani tarafindan secilen bir organ olan tarafindan secilen dokuz sandalyeden olusur Dogrudan secilen sandalyeler 7 lik bir secim baraji kullanilarak secilir ve en buyuk kalan yontemi kullanilarak tahsis edilir Taraflarin esit miktarda oy orani varsa ilk kayitli olan tarafa koltuk verilir Yalnizca bir parti baraji asarsa ikinci en yuksek oyu alan partiye en az iki sandalye verilir ProsedurSecimin resmi logosu 2021 Meclis secimlerinde Kazakistan ulkenin secim sistemi ve prosedurlerinin demokratiklestirilmesi ve seffafliginin artirilmasina yonelik bir dizi onlem getirdi Bu tedbirler arasinda bir parlamento muhalefetinin yasama mecburiyeti secim partisi listelerinde zorunlu 30 kadin ve genc kotasi siyasi partilerin kurulmasina yonelik duzenlemelerin ve kisitlamalarin hafifletilmesi yer aliyor Siyasi partiler icin secim baraji iki kez 40 000 parti uyesinden 20 000 parti uyesine dusuruldu Baskan Tokayev 21 Ekim 2020 de 10 Ocak 2021 de yapilacak olan yasama secimleri icin kararname belirleme tarihini imzaladi ve Parlamentonun yapisinin ulkedeki sosyal ve ekonomik reformlar icin kaliteli yasal destek uzerine odaklanacagini belirtti Uzaktan oylama imkani Saglik Bakani 14 Ekim 2020 de verdigi bir brifingde ulkedeki COVID 19 salgini nedeniyle yaklasan parlamento secimlerinin cevrimici yapilmasi olasiligini disladi ve Saglik Bakanligi guvenlikten sorumludur Secimlerde epidemiyolojik durumu surdurmek ve secimlerin guvenligini saglamak icin alinan tum tedbirleri goz onunde bulunduracagiz dedi Tsoi nin yaptigi aciklamalardan kisa bir sure sonra ulkede cesitli manipulasyon ve ihlallere firsat yaratacak olan oylamanin gizliligini garanti etmedigi icin elestirilen uzaktan oylamaya karsi bir imza kampanyasi baslatildi 22 Ekim de Merkez Secim Komisyonu OSK Baskani Berik Imashev secimlerin internet uzerinden yapilmayacagini aciklayarak mevcut yasanin uzaktan oylama imkani saglamadigini ve bunun yerine kati saglik kurallari cercevesinde yapilacagini kaydetti PartilerMerkez Secim Komisyonu OSK Mazhilis adaylarinin 10 Kasim 2020 de baslayip 30 Kasim yerel saat 18 00 de sona erecegini duyurdu OSK secime katilmak isteyen tum kayitli partilerin parti listesi ve protokolden alintilar ile listeye dahil olan kisilerin muvafakatlarini sunmalarini sart kostu 10 Aralik 2020 18 00 itibariyla OSK yarisan taraflardan toplam 312 adayin tamamini kaydetti Mazhilis milletvekilleri icin adaylari Meclis Konseyi tarafindan 11 21 Aralik tarihleri arasinda aday gosterilecek ve kayitlar 21 26 Aralik tarihleri arasinda yapilacak Secim oncesi kompozisyon Kasim 2020 itibariyla Kazakistan da ucu Mazhilis te temsil edilen toplam 6 kayitli parti bulunmaktadir Parti Parlamento Baskani Sandalye sayisi Son secim sonucu NO Nur Otan Nurlan Nigmatulin 84 6 183 757 82 20 1 AJ Ak Yol 7 540 406 7 18 1 QHP Kazakistan Halk Partisi 7 537 123 7 14 Yarisan partiler Bes siyasi parti parti listelerini Merkez Secim Komisyonu na OSK sundu Bunlar arasinda Nur Otan Kazakistan Halk Partisi eski Kazakistan Komunist Halk Partisi Ak Yol Auyl Halk Demokratik Yurtsever Partisi ve Adal eski Birlik partisi yer aliyor Tum kayitsiz muhalefet hareketleri ve kayitli bir muhalefet partisi Ulusal Sosyal Demokrat Parti yalnizca hukumet yanlisi partilerin katilimini birakarak secimleri boykot edeceklerini acikladi Sandikta siraya gore gorunen partilerin listesi No Parti Ana ideoloji Politik konum Parti lideri Aday sayisi1 QHP Kazakistan Halk Partisi Komunizm Sol 1132 NO Nur Otan Milliyetcilik Buyuk cadir Nursultan Nazarbayev 1263 AUYL Auyl Halk Demokratik Yurtsever Partisi Tarimcilik Merkez sol 194 AJ Ak Yol Liberalizm Merkezden Merkez sag 385 ADAL Ekolojik sosyalizm Merkez sol 20KampanyaMerkez Secim Komisyonu OSK yonergelerine gore kampanya calismalari 10 Aralik 2020 yerel saatle 18 00 de basladi Kampanya donemi boyunca yarisan tum siyasi parti ve adaylar mitingler yuruyusler gosteriler ve diger secim oncesi etkinlikleri duzenleyip duzenleyebilir ve bir etkinlik yapilmadan on gun once OSK ye bildirmek zorundadir Partilerin yuruttugu kampanya 10 Ocak 2021 yerel saatle 24 00 te sona erecek ve ardindan secim 07 00 20 00 arasinda yapilacak oylama ile yapilacak Nur Otan Nur Otan bolgesel parti konferansi Karagandi 17 Kasim 2020Birinciller 4 Haziran 2020 de Nur Otan partisi genel baskani Nursultan Nazarbayev baslangicta 30 Mart 16 Mayis tarihleri arasinda planlanan on secimleri acik ve siyasi bir rekabet girisimi olarak 17 Agustos 3 Ekim 2020 tarihleri arasinda parti icinde yapilacagini acikladi Kapali bir on secim 1 3 Ekim tarihleri arasinda yuz yuze ve internet uzerinden gerceklesti Ancak oylamanin yapildigi web sitesinde yasanan teknik sorunlar nedeniyle on secim bir gun uzatildi Partiye gore on secimlere yaklasik 10 000 aday katildi ve oylamaya 662 687 kisi katilarak toplam 84 katilim saglandi Nur Otan 18 Kasim 2020 de 267 basvurudan 78 inin gizli elektronik oylama ile secildigini gosteren birincil sonuclarini acikladi On secimlere katilan 9 aday yeni parti uyesi 5 gorevli Mazhilis milletvekili adaylarin ucte biri kadin 12 aday 35 yasin altinda Kazanan adaylarin yas ortalamasi 47 olarak tahmin edildi Adaylarin 20 si 24 5 i ekonomist 11 5 i avukat ve 6 diplomali adaydan olusan kucuk ve orta olcekli isletmelerde calismaktadir 20 Olaganustu Kongre Nur Otan in 25 Kasim 2020 tarihinde duzenlenen 20 Olaganustu Kongresi nde Parti genel baskani Nursultan Nazarbayev kongrede yaptigi konusmada Nur Otan in somut amel partisi oldugunu kanitladik Pandemi sirasinda Birgemiz Vakfi 2 milyondan fazla kisiye yardim saglamistir Parti icin siradan insanlarin cikarlari once gelir dedi Nur Otan 77 si birinci olan 126 kisilik parti listesini sundu Listedeki adaylardan biri Nazarbayev in kizi Dariga Nazarbayeva ydi ve burada 2020 Mayis inda beklenmedik bir sekilde Senato Baskani olarak gorevden alindiktan sonra ilk kez kamuoyuna cikti Nur Otan in Birinci baskan yardimcisi ve Almati nin eski belediye baskani Bauyrjan Baibek partinin kampanya genel merkezinin basina getirildi Program Nur Otan in bes yillik programi Degisim Yolu Herkes Icin Insana Yakisir Bir Yasam olaganustu kongrede sunuldu Program ulke vatandaslarinin yasam kalitesini iyilestirmeye sosyal adalete ve yolsuzlukla mucadele etmek icin sorumlu bir dinleme devleti olusturmaya odaklaniyor Ak Yol Ak Yol Demokrat Parti yaklasan secimlere katilacagini acikladi Parti adil ve acik secimler icin cagrida bulundu 20 Kasim 2020 de Ak Yol 16 Olaganustu Kongresini Astana da gerceklestirdi ve burada parti baskani Azat Peruasev Kazakistan daki COVID 19 salgininin burokrasi ve yolsuzluk sosyal adaletsizlik ve zengin ile yoksul arasindaki ucurumu nasil getirdigini anlatti Ulkede sert degisikliklere ihtiyac oldugunu ifade etti ve ayni zamanda daha fazla degisikligin Belarus Kirgizistan ve Ukrayna da oldugu gibi bir krize yol acabilecegi konusunda uyardi Peruashev ayrica yasadisi bir iktidari ele gecirme olarak nitelendirdigi sandik merkezlerinde secim sahtekarligi yapan kisilerin cezalandirilmasi cagrisinda bulundu Parti manifestosunda Kazakistan i Baskanlik sisteminden Parlamenter cumhuriyete gecirmeyi destekledigini duyurdu ve ipotekler tuketim mallari KOBI ler ve en cok risk altinda olan kisiler icin kredi faiz oranlarini sinirlamayi ve bir yasa kabul etmeyi onerdi Ak Yol yarisacak Mazhilis icin 38 adaylik parti listesini sundu Halk Partisi Kazakistan Komunist Halk Partisi QKHP Facebook ta kuresel kriz sirasinda ekonominin ve sosyal alanin istikrarini koruyacak ve Kazakistan vatandaslarinin refahini saglayacak sosyal adalete ulasma konusundaki hazirligi ve guveni hakkinda bir aciklama yapti Parti 15 Olaganustu Kongresini 11 Kasim 2020 de Nur Sultan da gerceklestirdi ve burada Kazakistan Halk Partisi QHP olarak yeniden adlandirildi Parlamento lideri Aiqyn Qongyrov partinin genel baskanligina secildi QHP nin yeniden adlandirilmasi liderlikteki degisikligi desteklemesine ragmen eski Onursal sekreter ve kidemli uye Vladislav Kosarev disinda diger tum delegeler tarafindan onaylandi Parti kongrede her aileye bir ev insa etmeleri icin 20 donum arazi verilmesi fikrini de onerdi QHP Mazhilis icin 125 aday listesini 23 Kasim 2020 tarihinde partinin butce harcamalari ve kaynaklarin tahsisi uzerinde kamu kontrolunu ulkenin stratejik endustrilerinin kamulastirilmasini geleneksel korumayi savunarak genel nufusun cikarlarini ifade ettigi 16 Olagan Kongrede sundu Parti ayrica Mazhilis te parlamento cogunlugu olma hedefini de ozetledi QHP parti listesindeki adaylardan biri Nur Otan parti uyesi ve Mangystau Bolgesi Ozel Izleme Grubu baskani Rimma Otesbaeva idi ve bolgesel maslihat ta sandalye icin teklif veriyordu Otesbaeva Facebook sayfasinda QHP uyesi olmadigini ve partiye katilmayi hic dusunmedigini yazdi QHP Baskani Aiqyn Qongyrov dan parti listesinden ve iddia edilen uyelikten cikarilmasini istedi QHP nin parti listesi 11 adayin rizasinin olmamasi ve birinin teklifini geri cekmesi nedeniyle sadece 113 aday ile kaydedildi Auyl Auyl Halkin Demokratik Yurtsever Partisi Genel Baskani Ili Bektayev partilerin hazirlik suresinin uzamasi nedeniyle kampanya yapmasina avantaj saglayan secim tarihini memnuniyetle karsiladi 17 Kasim 2020 de duzenlenen 18 Olaganustu Auyl Kongresi nde parti kirsal alanlara yonelik siyasi sorunlari gundeme getirmek icin Parlamento ya girme niyetini acikladi Kongrede konusan Bektayev Secim programimizda yillik 2 odeme ile tarimsal ureticilere uzun vadeli bir kredi sistemi olusturmayi oneriyoruz Boylesi bir destekle tarimsal uretimi artirmanin mumkun olduguna inaniyoruz dedi Auyl ayrica 18 yasin altindaki tum cocuklara aylik ucretli sosyal yardim cagrisi yapti Kongre deki parti Mazhilis icin 19 kisiden olusan milletvekillerinin listesini acikladi Ulusal Sosyal Demokrat Parti 18 Eylul 2020 de Ulusal Sosyal Demokrat Parti JSDP Genel Baskan Yardimcisi Aidar Alibayev partinin secimleri boykot etmeyecegini soyledi Partinin oylarin en az 30 unu almasi gerektigini vurguladi Ekim 2020 de JSDP Genel Baskani Ashat Rahymjanov partiyi secimlere katilmaya cagirdi Oradan secim sistemini orantili temsilden karma uyeli veya cogunlukcu temsile degistirme olasiligini onerdi Ancak 27 Kasim 2020 de partinin olaganustu kongresinde JSDP Baskan Ashat Rahymjanov a gore mevcut duruma karsi tavir gostermek amaciyla secim mevzuatinda yapilan degisikliklerin kabul edilmesine ragmen ulkedeki durumun degismemesi nedeniyle yaklasan secimleri boykot etme kararini acikladi Adal Secim tarihinin belirlenmesinden kisa bir sure sonra Birlik secimlerin kanunla onaylanan sureler icinde yapilmasi onemlidir diyerek hareketi destekledi 5 Kasim 2020 de siyasi konsey toplantisinda parti Adal Durustluk olarak yeniden adlandirildigini duyurdu 19 Kasim 2020 de Adal manifestosunu ve kamuya mal olmus kisiler gazeteciler ekolojistler tarim sektoru temsilcileri ve sosyal projelerin yazarlari olan 20 rakip Mazhilis milletvekili adayinin onaylanmis listesini acikladi Kayitsiz partiler ve hareketler Protesto ve boykot cagrilari Bazi kayitsiz partiler protesto ve boykot cagrisinda bulundu Kazakistan in Demokratik Secimi QDT ve Koshe Partisi tarafindan desteklenen insan haklari aktivistleri tarafindan 31 Ekim 2020 de Almati daki Walikhanov Meydani nda siyasi reformlar ve siyasi zulumlerin sona erdirilmesi talebiyle onayli bir miting duzenlendi Kazakistan in kayitsiz Demokrat Partisi QDP hukumetin secimlere katilmak icin diger partileri kaydetmesini talep ederek ulke capinda yasal tek kisilik grev protestolari duzenledi Parti 14 Kasim 2020 de Almati da secimlerde boykot siyasi tutuklulara ozgurluk ve yabancilar icin arazi satislari icin bir moratoryum cagrisi yapan yetkili bir gosteri duzenledi 16 Aralik 2020 Bagimsizlik Gunu nde Oyan Qazaqstan ve Kazakistan Demokratik Partisi aktivistleri tarafindan Almati da onaysiz protestolar duzenlendi Cumhuriyet Meydani nda toplanan gostericiler Asla 1986 ve 2011 i Unutma 16 Aralik ta yasiyor 10 Ocak ta oylar alinacak Kazakistan in yenilenmesi gerekiyor ve tum siyasi tutuklularin serbest birakilmasini adil secimler ve tum muhalefet partilerinin kayit altina alinmasini talep etti Kazak polisi Astana Meydani na yurumelerini onlemek icin protestoculari cevreleyerek ve gruplara ayirarak duruma cevap verdi Hicbir tutuklama yapilmadi ve protestocular bildirildigine gore kolluk kuvvetleri tarafindan uc saat sonra dagitildilar Muhalefet hareketi Halyq Biligi Halkin Yonetimi 22 Aralik 2020 de duzenledigi basin toplantisinda Kazak yetkililerden yarisa herhangi bir alternatif siyasi gucun katilmasini engelleyen yasayi gerekce gostererek yaklasan parlamento secimlerini ertelemelerini talep etti Hareket temsilcileri tum Kazakistan vatandaslarini talepleri Kazak hukumeti tarafindan secimleri mesruiyetten cikarmak icin karsilanmazsa sandiklari boykot etmeye cagirdi Elektronik oylama Secimlerin duyurulmasindan once Kazak aktivistler arasinda Aleksey Navalni nin ilham veren akilli oylama taktigini iktidardaki Nur Otan partisinden oy almak icin kullanma olasiligi konusunda gorusmeler basladi Akilli oylama savunuculari secmenlere muhalefetteki Ulusal Sosyal Demokrat Parti ye JSDP oy vermelerini tavsiye ederek hukumete muhalefet seklindeki durusunun hicbir onemi olmadigina dikkat cekti Kazakistan in Demokratik Secimi QDT lideri Muhtar Ablyazov akilli oylama lehinde konustu 17 Kasim 2020 de destekcilerini sandik sayimi sirasinda meydana gelebilecek secim ihlallerinin kanitlarini gostermenin bir yolu olarak hukumetin kontrolunde olmakla sucladigi JSDP ye oy vermeye ve Nur Otan in muhtemelen 50 den fazlasini elde etmesini engellemeye cagirdi oylama Belarus ve Kirgizistan da oldugu gibi ulkede de kitlesel protestolara yol aciyor ve JSDP yi hileli parti olarak ortaya koyuyor Duyurunun ardindan sosyal medyada Kazak vatandaslarinin parti temsilcileri tarafindan JSDP ye katilmalarina izin verildigini ve sindirildigini gosteren cok sayida video paylasildi JSDP baskani Ashat Rahymjanov Ablyazov un hareketini provokasyon olarak nitelendirdi Partinin secimlerden cekildigini aciklamasinin ardindan Ablyazov JSDP nin kararinin Nazarbayev in emriyle yurutulmesi ile suclandi ve halki Ak Yol a oy vermeye cagirdi Buna karsilik Ak Yol Ablyazov un niyetleri nedeniyle partinin saflarini yukselttigi iddialarini onlemek icin secimler sonrasina kadar yeni uye kabul etmeyi birakti Dikkat cekenlerBaski ve siyasal siddet Ekim ortasindan Kasim ayina kadar medeni haklar secim izleme cevre sorunlari ve ifade ozgurluguyle ilgilenen en az 13 insan haklari sivil toplum kurulusu STK gruplari vergi kacirmakla suclayan Kazak makamlarinin siyasi baskisiyla karsi karsiya kaldi Kazakistan hukumeti STK lara 555 600 tenge 1300 para cezasi odemelerini ve faaliyetlerini durdurmalarini emretti Bir hukumet elestirmeni olarak taninan Kazak sivil aktivist ve tarih profesoru Esengazy Quandyq Almati da saat 02 00 civarinda arabasinin atese verilmesi uzerine siyasal siddetten sikayet etti Quandyq Kazak makamlarini secimlerle ilgili olarak elestirdigi son cevrimici makaleler nedeniyle kundakciliktan suphelenmisti Nur Sultan siber guvenlik egitimi 5 Aralik 2020 tarihinde Dijital Kalkinma Inovasyon ve Havacilik Sanayii Bakanligi siber saldirilari onlemeye yonelik Siber Guvenlik Nur Sultan 2020 egitimi nedeniyle Kazakistan vatandaslarini yabanci internet sitelerine erisimde yasanabilecek olasi sorunlar konusunda uyardi Bakanlik internet kullanicilarinin sorunlarindan kacinmak icin halki bilgisayarlara ve telefonlara Kazak hukumetinin bir kullanici tarafindan yapilan tum proxy sunucusuna mudahale etmesine izin verecek devlet tarafindan verilen bir sertifika yuklemeye cagirdi Siber tatbikat 6 Aralik ta basladiginda bircok Astana sakini Google YouTube Facebook ve Netflix gibi sitelere erisememekten sikayet etti Beeline Tele2 ve Kcell gibi Kazak internet servis saglayicilari vatandaslari web siteleri ve SMS mesajlari araciligiyla yeniden yonlendirerek bir sertifika yuklemeleri talimatini verdi Kazakistan hukumeti tatbikatin secim gunu ilan edilmeden once planlandigini iddia ederek egitimin yaklasan secimler nedeniyle yapildigi yonundeki suclamalari reddetti GozlemKazakistan da uluslararasi gozlemcilerin gorev yaptigi ulkelerin haritasi 22 Ekim 2020 de Merkez Secim Komisyonu OSK Disisleri Bakanligi nin AGIT Parlamenterler Meclisi BDT Yurutme Komitesi KGAO ve digerleri de dahil olmak uzere 11 uluslararasi kurulusa davet gondermesiyle Uluslararasi Gozlem Enstitusu nun acildigini duyurdu OSK ikili iliskileri araciligiyla yabanci ulkelerin 25 secim organina davet gondermeyi planliyor 4 Aralik 2020 de OSK secim gozlemcileri hakkinda bir kararname cikardi ve onlari canli yayin sandiklarinin yani sira ayrilmamis yerlerde fotograf ve videolarin kullanilmasini kisitladi OSK tarafindan yapilan bu hareket bagimsiz gozlemcileri sandiklardan men etme girisimi ve anayasa hukukuna aykiri olarak elestirildi Bircok yerel grup gerekli evraklari sunmadiklari ve cok buyuk miktarda belge istendikleri iddiasiyla gozlemci kayitlarinin reddedilmesinden sikayetci oldu Sonuc olarak gruplar OSK aleyhine Kazakistan Yuksek Mahkemesi ne dava acarak durusmalari kabul etmedi 5 Ocak 2021 itibariyla ulkede OSK tarafindan akredite edilmis 322 si bu 10 uluslararasi organizasyondan olmak uzere toplam 398 gozlemci vardi Bagimsiz Devletler Toplulugu Yurutme Kurulu 179 BDT Parlamentolar Arasi Meclisi 48 AGIT Demokratik Kurumlar ve Insan Haklari Ofisi 42 Sanghay Isbirligi Orgutu 15 AGIT Parlamenter Asamblesi 9 Turk Dili Konusan Ulkeler Parlamenter Asamblesi 9 Turk Kenesi 7 KGAO Parlamenter Asamblesi 7 Islam Isbirligi Teskilati 4 AB Kazakistan Delegasyonu 2 Urdun Kirgizistan Maldivler Moldova Turkiye Azerbaycan Ermenistan Endonezya Ozbekistan Rusya Romanya Hindistan Filipinler Macaristan Ispanya Norvec Fransa Isvicre Polonya Cekya Italya Estonya Ukrayna Almanya Belcika Filistin Birlesik Krallik Mogolistan Isvec Kanada ve Finlandiya dan ulkelerinden 76 yabanci gozlemci gorevlendirildi AGIT 8 Aralik 2020 de AGIT Demokratik Kurumlar ve Insan Haklari Ofisi ODIHR Buyukelci Jaroslaw Domanski liderliginde bir Sinirli Secim Gozlem Misyonu LEOM acti Misyon Astana merkezli 11 uzmandan olusan bir ekipten olusuyor 15 Aralik tan itibaren 24 kisinin uzun sureli gozlemcileri gorevlendirildi AGIT misyonu 23 Aralik 2020 de yayinladigi ara raporunda Nur Otan in kampanyasi su anda dusuk anahtar olsa da daha gorunur gorunuyor Ulke capindaki tum taraflardan az sayida reklam panosu var afisler ve malzeme dagitimi azdir Raporda ayrica internetin kapatilmasina ve web sitelerinin engellenmesine ragmen cevrimici haber ve goruslerin cogulculugu icin artan bir alana ihtiyac duyulduguna da dikkat cekildi Tartismalar30 Aralik 2020 de Khabar da parti liderleri ve temsilciler arasinda televizyonda yayinlanan tartismalar gerceklesti Katilimcilara konusmalari ve sorulan sorulari yanitlamalari icin bir bucuk dakika verildi Konusmacilarin birbirlerine iki soru sormalarina ve birbirlerine cevap vermeleri icin iki cevap vermelerine izin verildi Ikinci turda ulkede sosyal refah konusu ele alinirken ucuncu turda munazara asamasindaki konusmacilar secmenlere seslendi Katilimcilar toprak iliskileri ekonomik kalkinma gida guvenligi sosyal konular ve tarimsal sanayi kompleksiyle ilgili sorunlari dile getirdiler 2021 Kazakistan yasama secim tartismalari Tarih Organizator Moderator Mevcut TemsilciNO AJ QHP Ref 30 Aralik 2020 19 00 Khabar Erlan Igisinov Baibek Peruashev Qongyrov Bektaev JumagazievAnketlerUlke capinda yapilan anketler iktidardaki Nur Otan in Ekim 2020 ye gore biraz azalan 75 77 civarinda onemli bir farkla oldugunu gosterdi Auyl Halkin Demokratik Yurtsever Partisi ikinci sirada basladi ancak sonunda dustu ve Ak Yol tarafindan ele gecirildi Bazilari Adal partisinin diger partilerin aksine sosyal medyadaki devasa kampanyasi nedeniyle sandiklarda hafife alindigini ve onu Ak Yol icin olasi bir rakip haline getirdigini iddia etti Tarih Anket sirketi NO AJ QHP Oran10 Ocak 2021 2021 Sonuclari 71 09 10 95 9 10 5 29 3 57 TBA4 Ocak 2021 IEI 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 69 5 10 4 8 1 4 5 3 1 59 1Astana Zertteu 18 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 73 7 6 8 6 4 4 1 3 4 66 931 Aralik 2020 Nur kz 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 73 8 5 7 5 1 4 1 2 2 68 125 Aralik 2020 Astana Zertteu 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 74 2 5 2 4 4 6 2 5 68 29 Aralik 2020 PORI 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 72 5 5 5 4 7 3 2 5 7730 Kasim 2020 IEI 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 72 3 2 3 3 5 1 4 1 6 77 312 Kasim 2020 PORI 11 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 72 1 2 9 2 7 5 1 1 9 2 3 7720 Mart 2016 2016 Sonuclari 82 20 7 18 7 14 2 01 0 29 1 8 75 02Cikis anketleri Poll source NO AJ QHPQogamdyq Pikir 6 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 71 97 10 18 9 03 5 75 3 07Democratic Insitute 6 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 72 10 2 9 54 4 93 3 25Astana Zertteu 6 Subat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde 73 75 10 13 8 17 4 8 3 15YonetimSecime ait oy pusulasi Ulkenin dogu kesiminde 8 141 sandikta 12 bolgeden olusan Almati Saati nde ilk yapilan oylama ile yerel saat 07 00 de acildi oylama bir saat sonra Atirau Bati Kazakistan Mangistav ve Aktobe de basladi Kazakistan vatandaslarina Mazhilis milletvekillerini secmek icin mavi bolgesel meclis uyeleri icin pembe ve sehir ve ilce meclis uyeleri icin soluk yesil olmak uzere uc farkli renkli kagit oy pusulasi verildi Yerel saatle 20 00 ye kadar ulkedeki toplam 10 060 sandik merkezinin tamami oylama sonuclandirilarak kapatildi SonuclarMeclis Parti Oy sayisi Sandalye Nur Otan 5 148 074 71 09 76 8Ak Yol 792 828 10 95 12 5Halk Partisi 659 019 9 10 10 3383 023 5 29 0 0258 618 3 57 0 0Halk Meclisi tarafindan secilen uyeler 9 0Toplam 7 241 562 100 00 107 107Gecerli oylar 7 241 562 96 05Gecersiz bos oylar 297 718 3 95Toplam oy 7 539 280 100 00Kayitli secmen katilim 11 919 241 63 25Kaynak OSK 13 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Liter kz 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Populer oyNur Otan 0Ak Yol 10 95CPPK 9 10 5 29 3 57Meclis sandalyeleriNur Otan 0Ak Yol 12 24QHP 10 20 0 0 Bolgelere gore Kazakistan in ulke acisindan onem tasiyan 3 sehri Almati Astana ve Cimkent dahil olmak uzere 16 bolgesine dayali parti listelerine gore oylamalarin on sonuclari Region Nur Otan Ak Yol Halk Partisi Gecersiz oylarOy sayisi Oy sayisi Oy sayisi Oy sayisi Oy sayisi Oy sayisi Akmola Eyaleti 278 209 76 49 33 474 9 20 39 780 10 94 7 529 2 07 4 728 1 30Aktobe Eyaleti 206 172 64 84 40 071 12 60 52 910 16 64 5 781 1 82 13 036 4 10Almati 178 461 55 54 48 887 15 21 43 337 13 49 31 802 9 90 18 835 5 21Almati Eyaleti 716 379 72 41 114 939 11 62 46 224 4 67 60 251 6 09 51 544 5 21Atirau Eyaleti 143 692 64 28 25 875 11 58 32 905 14 72 11 277 5 04 9 791 4 38Dogu Kazakistan Eyaleti 462 685 71 04 65 723 10 09 75 298 11 56 24 410 3 75 23 186 3 56Jambil Eyaleti 399 766 79 54 40 341 8 03 32 746 6 52 14 516 2 89 15 229 3 03Karagandi Eyaleti 476 504 76 13 61 345 9 80 66 411 10 61 12 023 1 92 9 606 1 53Kostanay Eyaleti 308 037 78 47 38 407 9 78 23 237 5 92 17 069 4 35 5 805 1 48Kizilorda Eyaleti 261 720 74 46 33 052 9 40 13 496 3 84 30 569 8 70 12 653 3 60Mangistav Eyaleti 128 789 58 72 31 361 12 08 25 594 11 67 18 664 8 51 14 908 6 80Kuzey Kazakistan Eyaleti 213 416 73 31 29 533 10 14 36 415 12 51 7 937 2 73 3 813 1 31Astana 173 732 67 50 44 695 15 24 38 752 13 21 21 745 7 41 14 394 4 91Pavlodar Eyaleti 260 238 72 22 43 513 12 08 41 910 11 63 9 483 2 63 5 181 1 44Cimkent 223 027 67 50 27 349 8 28 21 281 6 44 42 755 12 94 15 998 4 84Turkistan Eyaleti 545 806 74 43 74 889 10 21 27 501 3 75 48 181 6 57 36 979 5 04Bati Kazakistan Eyaleti 171 441 62 57 39 374 14 37 41 222 15 04 19 031 6 95 2 932 1 07Kazakistan 5 148 074 71 09 792 828 10 95 659 019 9 10 383 023 5 29 258 618 3 57Haritalar Nur Otan 0 55 55 60 60 65 70 75 75 80 Ak Yol 8 10 10 12 12 14 14 16 Kazakistan Halk Partisi 0 5 5 10 10 15 15 17 0 4 4 8 8 12 12 13 0 2 2 4 4 6 6 7SonrasiProtestolar Secim gunu Kazakistan in pek cok sehrinde onaylanmamis protestolar gerceklesti Ogle saatlerinde ve Oyan polis tarafindan 7 saat boyunca bir kordon icinde cevrildikleri Cumhuriyet Meydani yakinlarinda toplandilar Donma sicakliklarinin bir sonucu olarak bir protestocu hastalandi Sehirde gosterilerin yapildigi bolgelerde internet yavasligi bildirildi Baskent Astana da duzinelerce protestocu tutuklandi ve birkac eylemci zorla evlerinden alikonuldu Aktobe Oral ve Cimkent te de gozaltilar oldu Cumhurbaskani Kasim Comert Tokayev duruma tepki olarak gostericilere karsi herhangi bir baskici onlem alinmayacagini belirterek ortaya ciktigi uzere dunyanin tum ulkelerinde protesto duygulari var Polise gelince onlar kesinlikle yasalara uygun hareket edecekler dedi Icisleri bakan yardimcisi Arystangani Zapparov gozaltina alinanlarin hicbirinin suclanmadan serbest birakildigini soyledi 7 Mazhilis in acilis oturumu Tokayev in hukumet yetkilileri ve Mazhilis milletvekilleri ile gorusmesi 15 Ocak 2021 Mazhilis in yeni oturumu 15 Ocak 2021 de 99 milletvekilinin katilimiyla gerceklestirildi Askar Mamin secimlerin ardindan 10 Ocak ta Anayasa geregi istifa ettikten sonra Tokayev tarafindan Basbakanlik gorevine yeniden atandi Mamin in adayligi Basbakan icin oylarini geri ceken Kazakistan Halk Partisi QHP ve Ak Yol milletvekilleri disinda 78 Mazhilis milletvekili tarafindan onaylandi QHP Baskani Aiqyn Qongyrov Mamin in hukumetini ulkedeki bir dizi ekonomik soruna yol acan COVID 19 salginina verdigi tepkiden oturu elestirirken 13 Ocak in baslarinda milletvekili Irina Smirnova QHP parti kongresinde kendi Basbakan adayligini onerdi Tokayev Mamin e oybirligiyle destek verilmemesine yanit olarak yoksunlugun devlet baskaninin ifade ettigi tavirla celismeyen bir tutum oldugunu belirtti Nurlan Nigmatulin secilen iki yeni Baskan yardimcisi Balaim Kesebaeva ve Pavel Kazantsev ile birlikte milletvekillerinin oybirligiyle Mazhilis Baskani secildi Uluslararasi tepkiler Rusya Devlet Duma baskani Vyacheslav Volodin Mazhilis Baskani Nurlan Nigmatulin i secimlerde gozlemci olan Devlet Duma milletvekillerinin degerlendirmesine dayanarak oylamanin acik ve rekabetci oldugunu soyleyerek tebrik etti Kaynakca Arsivlenmis kopya 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 T C Disisleri Bakanligi 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Welle www dw com Deutsche DW COM Ingilizce 9 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Putz Catherine thediplomat com Ingilizce 23 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Staff Reuters 21 Mart 2016 Kazakh leader s party wins vote criticized by Western monitors Reuters Ingilizce 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 June 2019 Saltanat Boteu in Nation on 12 12 Haziran 2019 The Astana Times Ingilizce 12 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Kazakhstan The Illusion of Democracy International Policy Digest Ingilizce 11 Haziran 2019 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Standish Reid Foreign Policy Ingilizce 10 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Staff Reuters 20 Aralik 2019 Kazakhstan to liberalize rules on protests and political parties Reuters Ingilizce 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 International Federation for Human Rights Ingilizce 6 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Gotev Georgi 24 Aralik 2019 www euractiv com Ingilizce 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 kostisg 16 Mart 2020 New Europe Ingilizce 19 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Staff Reuters 31 Mart 2020 Kazakh president orders more spending to offset impact of coronavirus Reuters Ingilizce 4 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Staff Reuters 11 Mayis 2020 Kazakhstan ends state of emergency provinces to oversee lifting of lockdown Reuters Ingilizce 27 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b Staff Reuters 29 Haziran 2020 Kazakhstan heads for second COVID 19 lockdown after botched reopening Reuters Ingilizce 7 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 CNN Jessie Yeung Philip Wang and Martin Goillandeau CNN 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Staff Reuters 10 Temmuz 2020 Kazakhstan denies Chinese reports of pneumonia deadlier than coronavirus Reuters Ingilizce 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 July 2020 Rachael Rettner Senior Writer 10 livescience com Ingilizce 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 July 2020 Assel Satubaldina in Nation on 14 14 Temmuz 2020 The Astana Times Ingilizce 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 August 2020 Assel Satubaldina in Nation on 14 14 Agustos 2020 The Astana Times Ingilizce 17 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Staff Reuters 10 Temmuz 2020 Kazakhstan s first half 2020 GDP drops 1 8 president Reuters Ingilizce 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b INFORM KZ 24 Eylul 2020 www inform kz Rusca 27 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 1 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Hope Bradley 1 Aralik 2020 WSJ News Exclusive U K Court Freezes Up to 5 Billion Tied to Alleged Kazakhstan Bank Theft Wall Street Journal Ingilizce ISSN 0099 9660 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 eurasianet org Ingilizce 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 old informburo kz 9 Aralik 2020 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 www ft com 3 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 eurasianet org Ingilizce 3 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 21 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 22 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 eurasianet org Ingilizce 15 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 INFORM KZ 12 Aralik 2020 www inform kz Ingilizce 19 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Arsivlenmis kopya 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Ashimov By Aydar Caravanserai Ingilizce 21 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Қazakstan Respublikasy Tungysh Prezidenti Elbasy Nursultan Nazarbaevtyn resmi sajty Kazakca 15 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 NEWS ru Ingilizce 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 kostisg 23 Aralik 2020 New Europe Ingilizce 23 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 www kt kz Rusca 5 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Platon asia Rusca 5 Ocak 2021 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 www electionguide org 8 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 archive ipu org 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b www baltictimes com 13 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 October 2020 Assel Satubaldina in Nation on 21 21 Ekim 2020 The Astana Times Ingilizce 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 21 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 vlast kz Rusca 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 zonakz net Rusca 18 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 24 kz Rusca 22 Ekim 2020 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Kursiv delovye novosti Kazahstana Rusca 24 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b c Vremya Rusca 31 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 December 2020 Aidana Yergaliyeva in Nation on 10 10 Aralik 2020 The Astana Times Ingilizce 10 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b c d December 2020 Aiman Zhussupova in Nation on 9 9 Aralik 2020 The Astana Times Ingilizce 9 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 December 2020 Aidana Yergaliyeva in Nation on 11 11 Aralik 2020 The Astana Times Ingilizce 11 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Recent Inside 31 Agustos 2020 Inside Recent Ingilizce 26 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 4 Haziran 2020 Informacionnyj portal Toppress kz Rusca 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 http www washingtontimes com The Washington Times The Washington Times Ingilizce 24 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Interfax Kazakhstan www interfax kz Ingilizce 23 Kasim 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 October 2020 Assel Satubaldina in Nation on 8 8 Ekim 2020 The Astana Times Ingilizce 10 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 November 2020 Zhanna Shayakhmetova in Nation on 20 20 Kasim 2020 The Astana Times Ingilizce 20 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Nur Otan utverdil partijnyj spisok na vybory v Mazhilis Turan times Rusca 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Ex Kazakh president s daughter returns to politics with parliament run Macau Business Ingilizce 25 Kasim 2020 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 kostisg 25 Kasim 2020 New Europe Ingilizce 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 24 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 INFORM KZ 20 Kasim 2020 www inform kz Rusca 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Partiya Ak zhol predstavila spisok kandidatov v deputaty Mazhilisa Kostanajskie novosti Rusca 20 Kasim 2020 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 vlast kz Rusca 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 INFORM KZ 11 Kasim 2020 www inform kz Ingilizce 16 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b informburo kz Rusca 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 My namereny stat partiej parlamentskogo bolshinstva predsedatel Narodnoj partii Kazahstana Registr TV Kazahstan Rusca 23 Kasim 2020 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 December 2020 Aidana Yergaliyeva in Nation on 8 8 Aralik 2020 The Astana Times Ingilizce 8 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 INFORM KZ 21 Ekim 2020 www inform kz Rusca 25 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Nikitin Vladimir 27 Kasim 2020 kp kz 28 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 INFORM KZ 21 Ekim 2020 www inform kz Rusca 26 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 vlast kz Rusca 5 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Turan times Rusca 25 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 a b RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 6 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 16 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 23 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Chto takoe Umnoe golosovanie i mozhet li ono rabotat v Kazahstane Masa Media Rusca 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 10 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 18 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 2 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Kazakhstan Human Rights Groups Under Pressure www hrw org 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 eurasianet org Ingilizce 7 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 14 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 tengrinews kz 5 Aralik 2020 Glavnye novosti Kazahstana Tengrinews kz Rusca 5 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Cimpanu Catalin ZDNet Ingilizce 6 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 tengrinews kz 7 Aralik 2020 Glavnye novosti Kazahstana Tengrinews kz Rusca 7 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 1 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Mediazona Centralnaya Aziya Rusca 5 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Novaya gazeta Novayagazeta ru Rusca 8 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 29 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 www euractiv com Ingilizce 5 Ocak 2021 5 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 kostisg 4 Ocak 2021 New Europe Ingilizce 4 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 www osce org Ingilizce 13 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 www osce org Ingilizce 26 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Arsivlenmis kopya PDF 8 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Interfax Kazakhstan www interfax kz Ingilizce 23 Kasim 2005 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 informburo kz Rusca 31 Aralik 2020 31 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 lenta inform kz Rusca 13 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 ALTYNORDA Novosti kazahstana Rusca 30 Aralik 2020 13 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2020 Gorod N sk Rusca 25 Aralik 2020 11 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Mir24 Rusca 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 diapazon kz Rusca 13 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 tengrinews kz 10 Ocak 2021 Glavnye novosti Kazahstana Tengrinews kz Rusca 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Arsivlenmis kopya 13 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2021 Nastoyashee Vremya Rusca 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 vlast kz Rusca 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 RadioFreeEurope RadioLiberty Ingilizce 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Radio Azattyk Rusca 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 RIA Novosti Rusca 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Martinsville Bulletin Ingilizce 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Staff Reuters 15 Ocak 2021 Askar Mamin reappointed as Kazakh prime minister after election Reuters Ingilizce 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Delovoj portal Kapital kz Rusca 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 a b tengrinews kz 15 Ocak 2021 Glavnye novosti Kazahstana Tengrinews kz Rusca 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 tengrinews kz 13 Ocak 2021 Kandidaturu novogo premer ministra predlozhili na sezde NPK Glavnye novosti Kazahstana Tengrinews kz Rusca 18 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ocak 2021 TODAY KZ Today kz 15 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021 Gosudarstvennaya Duma Rusca 12 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Ocak 2021

Yayın tarihi: Temmuz 08, 2024, 00:59 am
En çok okunan
  • Kasım 22, 2024

    Derin deniz gigantizmi

  • Kasım 23, 2024

    Denis Pushilin

  • Kasım 22, 2024

    Dendroleon

  • Kasım 25, 2024

    Delta Scuti değişenleri

  • Kasım 23, 2024

    Daşoğuz Stadyumu

Günlük

  • Vikipedi

  • Lady Gaga

  • Derleme albüm

  • Japonya

  • 1973

  • 1975

  • Suudi Arabistan

  • Bitki

  • Mustafa Kemal Atatürk

  • 2015 Malezya Grand Prix

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst