Maldivler (Maldivce: ދިވެހިރާއްޖެ, Dhivehi Raajje) ya da resmî adıyla Maldivler Cumhuriyeti,Hint Okyanusu'nda 1.200 adadan oluşan bir devlettir.Hindistan'ın güneyinde ve Sri Lanka'nın yaklaşık 750 kilometre (435 mil) güneybatısında yer alır.Küresel iklim değişiklikleri yüzünden yüz yıl içerisinde sular altında kalacağı öngörülmektedir.
Maldivler ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޖުމްހޫރިއްޔާ (Divehi Rājje ge Jumhuriyyā) Republic of Maldives Maldivler Cumhuriyeti | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Başkent ve en büyük şehir | Malé 4°10′K 73°30′D / 4.167°K 73.500°D | ||||||
Resmî dil(ler) | Maldivce, İngilizce | ||||||
Hükûmet | Üniter cumhurbaşkanlığı sistemli anayasal cumhuriyet | ||||||
| |||||||
Tarihçe | |||||||
| |||||||
Nüfus | |||||||
• 2020 tahminî | 379.270 (178..) | ||||||
• 2014 sayımı | 339.761 | ||||||
• Yoğunluk | 1.102,5/km2 (11.) | ||||||
GSYİH (SAGP) | 2019 tahminî | ||||||
• Toplam | 8,608 milyar $ (155.) | ||||||
• Kişi başına | 23.154 $ (69..) | ||||||
GSYİH (nominal) | 2019 tahminî | ||||||
• Toplam | 5,749 milyar $ (152.) | ||||||
• Kişi başına | 15.463 $ | ||||||
Gini (2005–2013) | 37.4 orta · 76. | ||||||
İGE (2019) | 0.740 yüksek · 95. | ||||||
Para birimi | Rufiyaa (MVR) | ||||||
Zaman dilimi | UTC+5 | ||||||
Telefon kodu | 960 | ||||||
İnternet alan adı | .mv | ||||||
1 Rank based on UN estimate for 2005. |
1.200 adanın sadece 281'inde insan yaşamaktadır. 1.000 civarında ada hâlen boştur. Yerleşim bulunan 281 adadan 195'inde Maldivliler, 86 ada ise "otel ada" şeklinde kullanılmaktadır. Maldivliler adada yer alan tek etnik gruptur ve Hint-Aryan kökenli bir halktır. Halk Maldivce konuşmakta olup, %97'si Müslümandır. Devlet başkanlık tipi cumhuriyet ile yönetilmektedir.
Tarih
Adalarda yerleşim binlerce yıl öncesine dayanmaktadır. Daha önce Budist olan ada halkı, geleneksel anlatıya göre 12. yüzyılda Somalili Arap tüccar 'nin tebliğiyle Müslümanlığı seçmiştir.
Sırasıyla, Portekiz ve Hollanda İmparatorluğu'nun askerî harekâtları sonucunda kısa süreli olarak bu devletlerin hakimiyeti altında kalmış adalar, 75 sene Britanya İmparatorluğu'nun himayesinde kalmıştır. Ada grubu, 1965 yılında Britanya İmparatorluğu'ndan bağımsızlıklarını kazanmışlardır. Daha sonra 3 sene Kral saltanatı devam etmiştir.
11 Kasım 1968'de Monarşi kaldırılmış ve başkanlığı idaresinde cumhuriyete geçilmiştir. Cumhuriyet idaresine geçiş sembolik olmaktan öteye gitmemiş olsa da, 1970'lerin başlarından itibaren turizm adalarda gelişmeye başlamıştır. 1968'den bu yana Devlet Başkanı olan , Ekim 2008'de yapılan seçimlerle iktidarını Mohamed Nasheed'e bırakmıştır.
Coğrafya
Maldivler, Güney Asya'da, Hint Okyanusu'nda yer alan bir atol grubudur ve Hindistan'ın güneyinde yer alır. Coğrafi açıdan 3 15 Kuzey enlemi, 73 00 Doğu boylamında konumlanmıştır. Yüzölçümü 300 km² olup, toplamda 644 km'lik bir sahil şeridine sahiptir. Ülke, diğer ülkelerlerle bir sınır paylaşmamaktadır.
Maldivler'de tropikal iklim baskındır. Arazi yapısı açısından beyaz kumsallar ve düzlüklerden oluşur. Deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 2,4 metredir, en alçak noktası Hint Okyanusu 0 m, en yüksek noktası Addu Atolu 2.4 m'dir.[]
2005 verilerine göre tarıma uygun topraklar ülkenin %13,33'ünü kaplar. Daimi ekinler %30, diğer araziler %56,67 oranlarına sahiptir.
Demografi
Nüfusun neredeyse tamamını Maldivliler de denen Divehiler oluşturur. Bu halk Hint-Aryan kökenli olmaktadır. Divehiler tarafından konuşulan bir Hint-Aryan dili olan Maldivcenin yanında İngilizce de resmî statüye sahiptir. Nüfusun %97'si İslam inancını benimsemiştir.
Yönetim
Mahkeme başkent Male'dedir. İslamî ve İngiliz yasalarından oluşan bir anayasa uygulanmaktadır.
Ekonomi
Turizm ve balıkçılık, Maldiv ekonomisinin iki temel bileşenidir. Gemicilik, bankacılık ve taşımacılık da hatırı sayılır bir hızla büyümektedir. Maldiv para birimi rufiyaadır.
Dünyanın tüm büyük kara parçalarına uzak bu adalar ülkesinde hemen her şey ithalat yoluyla sağlandığından, yerel halk büyük bir sıkıntı çekmektedir.
Turizm
Turizmin gelişmesi, ülkenin ekonomisinin de büyümesini sağlamıştır. Doğrudan ve dolaylı olarak istihdam ve gelir artışı sağlamıştır. Günümüzde turizm ülkenin en büyük döviz kaynağı haline gelmiştir ve ülke ekonomisinin %20'sini oluşturmaktadır. 84 turistik tesisi ile 2000 yılında 467.154 turisti ağırlamıştır. Maldiv Adaları 2008 yılında 683.012 turisti ağırlamıştır. En fazla turistin geldiği ülkeler: İngiltere, İtalya, Almanya, Rusya ve Fransa'dır.
Maldivler'de resortlar adalar üzerine kurulmuştur ve her resort genelde adanın adıyla anılmaktadır. Resortlardan en ünlüleri: One and Only Reethi Rah Resort, Huvafen Fushi Resort, Naladhu Resort, W Retreat Resort, Banyan Tree Resort, The Beach House at Manafaru Resort, Ayada Resort ve Sheraton Resort'tur. Resortlarda iki ayrı oda kategorisi bulunmaktadır: Beach Bungalow (Sahil Villa) ve Water Bungalow (Suüstü Villa). Water Bungalowlar, denizin üstüne çakılan kazıklar üzerine inşa edilmiştir. Birçok resortta "no news-no shoes" (haber okumak ve ayakkabı giymek yok) uygulaması vardır. Tesislerin çoğunda "butler" (bir çeşit uşak, sadece kişiye özel hizmet eden görevli) bulunur. Ayrıca, birçok resorta 12 yaş altı çocuk kabul edilmemektedir. Water Bungalowlar 12 yaş altı çocuklar için güvenlik gerekçesiyle yine yasaktır.
Balıkçılık
Maldiv ekonomisi yüzyıllardır bütünüyle balıkçılık ve diğer deniz ürünleri üzerine kuruludur. Balıkçılık ülke halkının ana mesleğidir ve balıkçılık sektörünün gelişmesine yönelik çalışmalar hükûmetin özellikle öncelik verdiği bir iştir.
1974 yılında geleneksel balıkçılığı makineleştiren "Dhoni" isimli balıkçı botu, balıkçılığın ve daha genel anlamda ülke ekonomisinin gelişmesinde önemli bir kilometretaşı olmuştur. 1977 yılında Felivaru adasında bir Japon firmasının iş birliği ile balık konserve fabrikası kurulmuştur.
Ev endüstrisi
Turizm sektörünün gelişmesi, ülkede geleneksel hasır dokuma, ahşap işleri, el işleri, halat yapımı gibi ev endüstri ürünlerinin gelişmesine de hız kazandırmıştır. Matbaacılık, PVC boru yapımı, tuğla yapımı, deniz motoru tamiri, giyim eşyası üretimi ve içme suyu şişeleme gibi sektörler de son zamanlarda gelişmektedir.
Kültür
Maldivlerin kültürü komşu olan yakın Sri Lanka ve Hindistan kültürleri benzer. Bunun nedeni zamanında adalara göç eden insanların Sri Lanka'dan gelmesidir. Dünyanın tüm büyük kara parçalarına uzak bu ülkenin gelişimi çok dinamik değildir. Bu nedenle son 1980'lere kadar fazla değişikler olmamıştır.
Kaynakça
- ^ a b "Maldives Population Projections 2014-2054". Statistics Maldives. National Bureau of Statistics. 7 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ a b c d "Maldives". International Monetary Fund. 14 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2018.
- ^ "2015 Human Development Report Statistical Annex" (PDF). United Nations Development Programme. 2015. s. 17. 14 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2015.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;HDI
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ . T.C. Dışişleri Bakanlığı. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2021.
- ^ a b c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
Dış bağlantılar
- Maldivler Hakkında Her Şey5 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maldivler Maldivce ދ ވ ހ ރ އ ޖ Dhivehi Raajje ya da resmi adiyla Maldivler Cumhuriyeti Hint Okyanusu nda 1 200 adadan olusan bir devlettir Hindistan in guneyinde ve Sri Lanka nin yaklasik 750 kilometre 435 mil guneybatisinda yer alir Kuresel iklim degisiklikleri yuzunden yuz yil icerisinde sular altinda kalacagi ongorulmektedir Maldivlerދ ވ ހ ރ އ ޖ ގ ޖ މ ހ ރ އ ޔ Divehi Rajje ge Jumhuriyya Republic of Maldives Maldivler CumhuriyetiBayrak ArmaMilli mars Ulusal Birlik Icinde Milletimizi Selamliyoruz source source track track track track Baskent ve en buyuk sehirMale 4 10 K 73 30 D 4 167 K 73 500 D 4 167 73 500Resmi dil ler Maldivce IngilizceHukumetUniter cumhurbaskanligi sistemli anayasal cumhuriyet BaskanMuhammed Muizzu Anayasa Mahkemesi BaskaniTarihce Birlesik Krallik tan bagimsizlik26 Temmuz 1965Nufus 2020 tahmini379 270 178 2014 sayimi339 761 Yogunluk1 102 5 km2 11 GSYIH SAGP 2019 tahmini Toplam8 608 milyar 155 Kisi basina23 154 69 GSYIH nominal 2019 tahmini Toplam5 749 milyar 152 Kisi basina15 463 Gini 2005 2013 37 4 orta 76 IGE 2019 0 740 yuksek 95 Para birimiRufiyaa MVR Zaman dilimiUTC 5Telefon kodu960Internet alan adi mv1 Rank based on UN estimate for 2005 1 200 adanin sadece 281 inde insan yasamaktadir 1 000 civarinda ada halen bostur Yerlesim bulunan 281 adadan 195 inde Maldivliler 86 ada ise otel ada seklinde kullanilmaktadir Maldivliler adada yer alan tek etnik gruptur ve Hint Aryan kokenli bir halktir Halk Maldivce konusmakta olup 97 si Muslumandir Devlet baskanlik tipi cumhuriyet ile yonetilmektedir TarihAdalarda yerlesim binlerce yil oncesine dayanmaktadir Daha once Budist olan ada halki geleneksel anlatiya gore 12 yuzyilda Somalili Arap tuccar nin tebligiyle Muslumanligi secmistir Sirasiyla Portekiz ve Hollanda Imparatorlugu nun askeri harekatlari sonucunda kisa sureli olarak bu devletlerin hakimiyeti altinda kalmis adalar 75 sene Britanya Imparatorlugu nun himayesinde kalmistir Ada grubu 1965 yilinda Britanya Imparatorlugu ndan bagimsizliklarini kazanmislardir Daha sonra 3 sene Kral saltanati devam etmistir 11 Kasim 1968 de Monarsi kaldirilmis ve baskanligi idaresinde cumhuriyete gecilmistir Cumhuriyet idaresine gecis sembolik olmaktan oteye gitmemis olsa da 1970 lerin baslarindan itibaren turizm adalarda gelismeye baslamistir 1968 den bu yana Devlet Baskani olan Ekim 2008 de yapilan secimlerle iktidarini Mohamed Nasheed e birakmistir CografyaMaldivler in baskenti Male nin bir goruntusu Maldivler Guney Asya da Hint Okyanusu nda yer alan bir atol grubudur ve Hindistan in guneyinde yer alir Cografi acidan 3 15 Kuzey enlemi 73 00 Dogu boylaminda konumlanmistir Yuzolcumu 300 km olup toplamda 644 km lik bir sahil seridine sahiptir Ulke diger ulkelerlerle bir sinir paylasmamaktadir Maldivler de tropikal iklim baskindir Arazi yapisi acisindan beyaz kumsallar ve duzluklerden olusur Deniz seviyesinden ortalama yuksekligi 2 4 metredir en alcak noktasi Hint Okyanusu 0 m en yuksek noktasi Addu Atolu 2 4 m dir netlestirme gerekli 2005 verilerine gore tarima uygun topraklar ulkenin 13 33 unu kaplar Daimi ekinler 30 diger araziler 56 67 oranlarina sahiptir DemografiNufusun neredeyse tamamini Maldivliler de denen Divehiler olusturur Bu halk Hint Aryan kokenli olmaktadir Divehiler tarafindan konusulan bir Hint Aryan dili olan Maldivcenin yaninda Ingilizce de resmi statuye sahiptir Nufusun 97 si Islam inancini benimsemistir YonetimMahkeme baskent Male dedir Islami ve Ingiliz yasalarindan olusan bir anayasa uygulanmaktadir EkonomiTurizm ve balikcilik Maldiv ekonomisinin iki temel bilesenidir Gemicilik bankacilik ve tasimacilik da hatiri sayilir bir hizla buyumektedir Maldiv para birimi rufiyaadir Dunyanin tum buyuk kara parcalarina uzak bu adalar ulkesinde hemen her sey ithalat yoluyla saglandigindan yerel halk buyuk bir sikinti cekmektedir Turizm Turizmin gelismesi ulkenin ekonomisinin de buyumesini saglamistir Dogrudan ve dolayli olarak istihdam ve gelir artisi saglamistir Gunumuzde turizm ulkenin en buyuk doviz kaynagi haline gelmistir ve ulke ekonomisinin 20 sini olusturmaktadir 84 turistik tesisi ile 2000 yilinda 467 154 turisti agirlamistir Maldiv Adalari 2008 yilinda 683 012 turisti agirlamistir En fazla turistin geldigi ulkeler Ingiltere Italya Almanya Rusya ve Fransa dir Maldivler de resortlar adalar uzerine kurulmustur ve her resort genelde adanin adiyla anilmaktadir Resortlardan en unluleri One and Only Reethi Rah Resort Huvafen Fushi Resort Naladhu Resort W Retreat Resort Banyan Tree Resort The Beach House at Manafaru Resort Ayada Resort ve Sheraton Resort tur Resortlarda iki ayri oda kategorisi bulunmaktadir Beach Bungalow Sahil Villa ve Water Bungalow Suustu Villa Water Bungalowlar denizin ustune cakilan kaziklar uzerine insa edilmistir Bircok resortta no news no shoes haber okumak ve ayakkabi giymek yok uygulamasi vardir Tesislerin cogunda butler bir cesit usak sadece kisiye ozel hizmet eden gorevli bulunur Ayrica bircok resorta 12 yas alti cocuk kabul edilmemektedir Water Bungalowlar 12 yas alti cocuklar icin guvenlik gerekcesiyle yine yasaktir Balikcilik Maldiv adalari Maldiv ekonomisi yuzyillardir butunuyle balikcilik ve diger deniz urunleri uzerine kuruludur Balikcilik ulke halkinin ana meslegidir ve balikcilik sektorunun gelismesine yonelik calismalar hukumetin ozellikle oncelik verdigi bir istir 1974 yilinda geleneksel balikciligi makinelestiren Dhoni isimli balikci botu balikciligin ve daha genel anlamda ulke ekonomisinin gelismesinde onemli bir kilometretasi olmustur 1977 yilinda Felivaru adasinda bir Japon firmasinin is birligi ile balik konserve fabrikasi kurulmustur Ev endustrisi Turizm sektorunun gelismesi ulkede geleneksel hasir dokuma ahsap isleri el isleri halat yapimi gibi ev endustri urunlerinin gelismesine de hiz kazandirmistir Matbaacilik PVC boru yapimi tugla yapimi deniz motoru tamiri giyim esyasi uretimi ve icme suyu siseleme gibi sektorler de son zamanlarda gelismektedir KulturMaldivlerin kulturu komsu olan yakin Sri Lanka ve Hindistan kulturleri benzer Bunun nedeni zamaninda adalara goc eden insanlarin Sri Lanka dan gelmesidir Dunyanin tum buyuk kara parcalarina uzak bu ulkenin gelisimi cok dinamik degildir Bu nedenle son 1980 lere kadar fazla degisikler olmamistir Kaynakca a b Maldives Population Projections 2014 2054 Statistics Maldives National Bureau of Statistics 7 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2020 a b c d Maldives International Monetary Fund 14 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2018 2015 Human Development Report Statistical Annex PDF United Nations Development Programme 2015 s 17 14 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Aralik 2015 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi HDI isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme T C Disisleri Bakanligi 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ekim 2021 a b c Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Dis baglantilarMaldivler Hakkinda Her Sey5 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde