Abonuteikhoslu Aleksandros (Yunanca: Ἀλέξανδρος ὁ Ἀβωνοτειχίτης, Aléxandros ho Abōnoteichítēs) ya da Paflagonyalı Aleksandros, yaklaşık 105 ve 170 yılları arasında yaşamış olan Yunan mistik ve kahin, ayrıca Roma dünyasında ünlenmesini sağlayan Glykon kültünün kurucusu. Çağdaşı olan yazar Lukianos, onun tam bir sahtekar olduğunu anlatırken, tanrı Glykon'un bir eldiven kuklasından inşa edildiği iddia eder. Lukianos'un Aleksandros hakkındaki anlatılarının muhtemelen hayali veya abartı olduğu düşünülse de, Lucius Verus ve Marcus Aurelius'un döneminde basılan paralardan ve Athenagoras'ın anlattığına göre Parium'da bulunan heykelinden varlığı teyit edilebilir. Başka yazıtlarda da kanıtlara ulaşmak mümkündür.
Aleksandros | |
---|---|
Doğum | y. 105 Abonuteikhos |
Ölüm | y. 171 |
Ölüm sebebi | Kangren |
Tanınma nedeni | Peygamberlik |
Lukianos, onu, birçok insanı kandırmış ve takipçileri aracılığıyla çeşitli haydutluk işleriyle karışmış biri olarak tanımlıyor.Lukianos'un Aleksandros'a karşı nefretinin, Aleksandros'un Lukianos'un dostu Epikür ve Epikürcülük'ten hoşlanmıyor oluşundan kaynaklandığı düşünülüyor.Epikür'ün çalışmalarına hayran olan Lukianos, onun eserlerine tamamlayıcı olacak bir methiye yazmıştı. Aleksandros'un, Lukianos'un bahsettiği şekilde sahtekar ve hilecilerin başını çekip çekmediği bilinememektedir zira Aleksandros kendi çağındaki diğer kahinlerden çok da farklı olmayabilir; aslına bakarsak bu dönem içerisinde tapınaklarda böyle sahtekarlık ve istismarlar pek çok kez gerçekleşiyordu.
Yaşamı
Aleksandros'un erken yaşamı hakkında pek bir şey bilinmiyor. Anlaşıldığına göre, Yunanistan'da seyyar illüzyon gösteriler ve hekimlik yaptı, ayrıca Tyana'lı Apollonius'un yanında yardımcılık yapıp ondan eğitim aldı. Lukianos'un aktardığına göre Aleksandros, Apollonios'un ölümünden sonra oradan ayrılarak adlı biri ile birlikte çalışmaya başladı. Tıp eğitimi veren bir doktor ve Lukianos'un aktardığına göre türlü sahtekarlıklar ile geçimini sağlayan ikili, Pella'lı yaşlı ve zengin bir kadını kandırarak onunla birlikte Pella'ya kadar gittiler. Burada, Kokkonas ile korku ve umudun insanları nasıl yönettiği üzerine düşünmüşler ve bundan yola çıkarak kült merkezi kurmaya karar vermişlerdi. Pella'da evcil yılanlar gördüler ve daha sonra kullanmak için bir tanesini satın aldılar.
İkili, başta kültün nerede oluşturulacağına dair ikileme düştüyse de, Kokkonas Khalkedon'u önerirken; Aleksandros Abonuteikhos'u öneriyordu, Nihayetinde, yeni bir yılan tanrısı olan Glykon adına bir kült oluşturmaya karar verdiler ve merkezini Abonuteikhos (Ἀβωνότειχος, Abōnóteichos; daha sonra İonopolis) olarak seçtiler. Apollon'un oğlu Asklepios'un, Abonuteikhos'ta tekrar doğacağı ve buradan bir peygamber çıkacağına hakkında kehanet geliştirdikten sonra Khalkedon'daki Apollon tapınağının altına bu kehaneti içeren tunç tabletler gömdüler ve bunların ortaya çıkmasını sağladılar. Abonuteikhos'ta yaşayanlar bu haberi aldıklarında Asklepios için bir tapınak inşa etmeye başladılar, ayrıca sikkeler bastılar.
Aleksandros, bir peygamber imajı oluşturmak amacıyla, MS. 140'lı yıllarda Abonuteikhos'a döndüğünde, saçını sakalını uzatmış, kıyafetlerini değiştirmiş, elinde bir kuş taşımaya başlamış; soyunu ise tanrılara bağlamıştı.Abonuteikhos'a döndüğünde, inşa halindeki Asklepios tapınağının altına küçük bir yılanın da içinde bulunduğu bir yumurta gömmüştü. Sabah olduğunda Aleksandros, sokağa fırlamış ve Apollon ve Asklepios'tan bahsettiği dışında pek bir şey anlaşılmayan Fenikece ve İbranice bazı sözcükler bağırarak söylemeye başlamıştı. Daha sonra tapınağa koşmuş ve dualar eşliğinde yumurtayı koyduğu yerden çıkartmış, yumurtadan çıkan yılanın Asklepios olduğu söylemiş ve kehaneti gerçekleştirmişti.
O çağlarda, batıl inançlar konusunda hiçbir insan, saflık konusunda Paflagonyalılar kadar büyük bir üne sahip değildi ve Aleksandros, onları Asklepios'un Glykon adı ile ikinci kez doğacağına ikna etmek konusunda çok az zorluk çekti. Öyle ki, Aleksandros'un Abonuteikhos'u kült merkezi seçmek istemesinin ana sebebi de bu idi.
Aleksandros kehanetin gerçekleşmesinden sonra, birkaç gün evine kapanmış, daha sonra hazırlamış olduğu koltuğuna oturmuş ve vücudunun etrafına Pella'dan aldığı yılanı sarmıştı. Yılanın kafasını koltuğun arkasına saklamış ve sakalının altına insan suratına benzettiği sahte yılan kafasını koymuştu. Tanrı, burada kendisine Glykon denmesini emrettikten sonra öyle anılmaya başlanmış ve adına sikkeler bastırılmıştı.
Ziyarete gelen insanlar ona sayısız kehanet sordu, ancak Aleksandros ona gelen sayısız kehaneti hile ve hurdayla güzel bir şekilde cevapladı. Genel olarak bedensel, zihinsel ve sosyal rahatsızlıklarla alakalı kehanetlerin her biri için bir drahmi ve iki obolos alırken, yüksek statüden kişilere otofon yani tanrının kendi sesinden kehanet veriyordu. Aleksandros, Glykon'u konuşturabilmek için yılan başının içinden odanın dışına kadar uzanan, turna kuşlarının soluk borularından yaptığı sistemi kullanıyordu. Yılda yaklaşık 70 ila 80.000 civarı drahmi kazandığı söyleniyor. Aleksandros, kehanetle kalmamış, ayı yağından yaptığı bir ilaçla hastaları iyileştirdiğini ve gelecekten haberler getirdiğini iddia ederek zenginlik ve büyük prestij kazanmıştı.
İnsanları iyileştirmek genellikle orakllar arasında yaygın bir şeydi, ancak Aleksandros daha fazlasını yaptı; Elefsis'deki gibi gizem kültü kurdu. Aleksandros, kurduğu tarikat sayesinde belli bir siyasi nüfuz elde etmişti; öyle ki kızı, MS. 161 yılı civarında Roma'nın Asya Eyalet Valisi ile evlendi.
Lukianos, olaylara bizzat şahit olmak üzere 160-161 yılı civarında Abonuteikhos'a gelmiştir. Bir tören esnasında Aleksandros'un elini ısırması sonucu halk tarafından linç edilecekse de Aleksandros onu oradan kurtarmış ve kendisiyle görüşmüş, ona 'un yanında yüksek yerlere gelebileceğini anlatmıştır. Lukianos, oradan kurtulmak amacıyla Aleksandros'un peygamberliğini tanımış olsa da daha sonra Aleksandros'u tenkit eden yazılar yazmış hatta 'u Aleksandros'un kızıyla evlenmekten vazgeçirmeye çalışmıştır. Aleksandros, Lukianos'un kendisine inanmadığını anlamış olduğundan, ona bir suikast düzenlemiş ancak başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Lukianos, Aleksandros'u Bitinya ve Pontus Eyaleti valisine şikayet etmiş, ancak vali suçu bilmesine rağmen 'a duyduğu saygıdan ötürü Aleksandros'u cezalandıramayacağını söylemiştir.
Aleksandros, MS. yaklaşık 162 yılı civarında, Lucius Verus ya da Marcus Aurelius döneminde, Abonuteikhos olan kent isminin "İonopolis" olarak değiştirilmesi için istekte bulunmuş ve kent ismi isteğe bağlı olup olmadığı bilinmese de "İonopolis" olarak değiştirilmiştir. Aleksandros, "İon'un kenti" ya da "İyonya'ların kenti" anlamına gelen ismin verilmesini isterken Asklepios'un kardeşi İon'a atıfta bulunmak ya da kentte daha önce yaşamış olan İyonların adını yaşatmak amacını güdüyor olabilirdi.
Sahte kehanet ve sihir sanatları sayesinde Pontus'tan Roma'ya kadar birçok insanı etrafında topladı, çağdaş olan birçok önemli kişi tarafından bir peygamber olarak saygı gördü ve danışıldı. Muhtemelen MS. 165 yılı civarında, Antoninus vebası sırasında Aleksandros'un verdiği kehanet muska olarak kullanılmış, koruma olarak evlerin kapılarının üzerine yazılmıştır. Ayrıca Marcus Aurelius'un isteği üzerine Aleksandros tarafından bir kehanet yazılmıştı. Buna göre Roma ordusu Markomanlar ile Tuna Nehri üzerindeyken, iki aslanın canlı olarak nehre atılmasıyla zafer ilan edilecekti. Sonuç büyük bir felaket olmuştu. Aleksandros ise bahane olarak Delfi tapınağındaki rahibin Kroisos'a karşı kullandığı eski kelime oyununa başvurmuştu.Tanrı zaferi haber vermişti, ancak kimin kazanacağını söylememişti.
Başlıca muhalifleri Epikürcüler ve Hristiyanlardı.Lukianos'un Aleksandros hakkında anlattıkları, Epikürcüler birlikte Hristiyanların onu özel düşman edinmesi ve nefret duymasının başlıca sebeplerindendir: Epikürcülerin, dinlerini bir sahtekara bırakmak için oldukça az batıl inanç veya hurafeleri vardı; Hristiyan inancı ise, Aleksandros'la herhangi bir birleşme yapamayacak kadar köklü bir inançtı.
Lukianos'un Aleksandros'un sahtekarlık yöntemlerine ilişkin yaptığı araştırma, hayatındaki en ciddi girişimlerdendi. Anlattığı şeyler, bu dönemde ortaya çıkan birçok kahinin arasından birinin iç işleyişinin grafik bir tanımını veriyor. Aleksandros, olağanüstü bir etkileyiciliğe, başarılı şarlatanın sahip olması gereken vurucu bir kişiliğine sahipti ve önemli ölçüde entelektüel seviyeye ve örgütleyici güce sahip bir adam olmalıydı. Lukianos, Aleksandros'u fiziksel olarak betimlerken onun hiçbir kusuru olmadığından bahseder.
Lukianos'un ayrıntılı bir açıklamasını yaptığı, kullandığı yöntemler, onunla çağdaş sayısız kahin ve tacirinin kullandığı yöntemlerdi: ısıtılmış iğnelerle ona verilen kehanetlerin mühürlerini açıyor, kehaneti okuduktan sonra mührü düzgün bir şekilde yerine koyuyor ve belli belirsiz, insanların hoşuna gidecek cevaplar verebiliyor; mühürleri açamıyorsa anlamsız kehanetler söyleyerek insanların kafasını karıştırıyordu.
Ölümü
Aleksandros, muhtemelen 171 yılında, bacağındaki kangren yüzünden ölmüştür. 61 ya da 70 yaşında öldüğüne dair farklı görüşler bulunmaktadır. Öldükten sonra yerine bir halef seçmediğinden yerine geçmek için kavga edilmeye başlanmış ve adaylar 'u hakem olarak seçmişler ancak kimseyi seçmeyerek Aleksandros'un öldükten sonra da peygamberliğini sürdürdüğünü söylemiştir.
Akademik değerlendirmeler
Akademisyenler Aleksandros'u saf vatandaşları aldatan bir kahin olarak veya yine insanların ümidiyle oynayan sahte bir peygamber ve şarlatan olarak tanımladılar. "Tahminlerde bulunduğu, kaçak köleler keşfettiği, hırsızları ve soyguncuları yakaladığı, hazinelerin yerlerini söylediği, hastaları iyileştirdiği ve bazı durumlarda ölüleri gerçekten dirilttiği" söylendi. Sosyolog , metinle ilgili bir çalışmada, Lukianos'un anlattığı Aleksandros kişiliğini modern psikiyatri kuramındaki "" kavramı ile karşılaştırır ve Lukianos tarafından tanımlanan "davranışların" birkaç modern kült lideriyle paralellik gösterdiğini öne sürer. ise, Aleksandros ile adlı çağdaş bir dini grubun lideri olan arasında en azından yüzeysel bir benzerliğe dikkat çeker.
Kaynakça
- ^ Hilarius von Eckhel 1792, ss. 383-384.
- ^ (İngilizce). Early Christian Writings. 15 Nisan 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020.
- ^ Dessau, Hermann (1892). a.g.e, syf. 4079-4080.
- ^ Harmon 1961, s. 175.
- ^ a b Karasalihoğlu 2017, s. 5.
- ^ a b Costa & Desmond 2005, s. 129.
- ^ Yılmaz 2015, s. 161.
- ^ Kent 2007, s. 80.
- ^ a b c Yılmaz 2015, s. 162.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 17.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 18.
- ^ Yılmaz 2015, s. 166.
- ^ Yılmaz 2015, s. 167.
- ^ Yılmaz 2015, s. 169.
- ^ Costa & Desmond 2005, s. 134.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 19.
- ^ Harmon 1961, s. 197.
- ^ Costa & Desmond 2005, s. 135.
- ^ Yılmaz 2015, s. 170.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 23.
- ^ a b c Yılmaz 2015, s. 172.
- ^ Ferguson, Everett (2007). a.g.e, syf. 218.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 24.
- ^ Masson, John (1907). a.g.e, syf. 339-340.
- ^ Costa & Desmond 2005, s. 137.
- ^ Meyer, Marmin W. (1987). a.g.e, syf. 43.
- ^ Yılmaz 2015, s. 179.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 28.
- ^ Harmon 1961, s. 221.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 33.
- ^ Yılmaz 2015, s. 175.
- ^ Harmon 1961, s. 249.
- ^ Harmon 1961, s. 251.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 37.
- ^ Yılmaz 2015, s. 177.
- ^ Neander, August (1847). a.g.e, syf. 30.
- ^ Harmon 1961, s. 173.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 29.
- ^ Yılmaz 2015, s. 178.
- ^ Harmon 1961, s. 237.
- ^ Yılmaz 2015, s. 182.
- ^ Ferguson, Everett (2007). a.g.e, syf. 219.
- ^ Rainy, Robert D. D. (1902). a.g.e, syf. 32.
- ^ Karasalihoğlu 2017, s. 43.
- ^ Harmon 1961, s. 177.
- ^ a b Yılmaz, Fatih (2015). a.g.m, syf. 184.
- ^ a b Karasalihoğlu 2017, s. 38.
- ^ Hume, David (2007). a.g.e, syf. 86.
- ^ Meyer, Marmin W. (1987). a.g.e, syf. 42.
- ^ Harmon 1961, s. 207.
- ^ Kent 2007, s. 78.
- ^ Freckelton 1998, s. 3.
Özel
Genel
- Hilarius von Eckhel, Joseph (1792), Doctrma Nummorum veterum (Latince), II, sumptibus Josephi Vincentii Degen, erişim tarihi: 13 Ağustos 2020
- Neander, August (1847), (PDF) (İngilizce), I, Torrey, Joseph tarafından çevrildi, Crocker & Brewster, 21 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Dessau, Hermann (1892), Inscriptiones latinae selectae (Latince), II, Berolini Apud Weidmannos, erişim tarihi: 13 Ağustos 2020
- Rainy, Robert D. D. (1902), The ancient Catholic Church: from the accession of Trajan to the Fourth General Council, (A.D. 98-451) (İngilizce), Read Books, ISBN , erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Masson, John (1907), Lucretius, epicurean and poet (İngilizce), J. Murray, ISBN , erişim tarihi: 13 Ağustos 2020
- Harmon, A. M., (Ed.) (1961), "Alexander the False Prophet", Lucian (Yunanca), IV, Harvard University Press, ISBN , 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Meyer, Marvin W. (1987), The Ancient Mysteries: A Sourcebook Sacred Texts of the Mystery Religions of the Ancient Mediterranean World (İngilizce), Harper & Row, erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Freckelton, Ian (1998), "Cults' Calamities and Psychological Consequences", Psychiatry, Psychology and Law (İngilizce), Taylor & Francis (5), erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Ferguson, Everett (2003), Backgrounds of Early Christianity (İngilizce), Wm. B. Eerdmans Publishing, ISBN , erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Costa, Nuttall; Desmond, Charles (2005), Lucian: Selected Dialogues (İngilizce), OUP Oxford, ISBN , erişim tarihi: 13 Ağustos 2020
- Kent, Stephen A. (2007), "Narcissistic Fraud in the Ancient World: Lucian's Account of Alexander of Abonoteichus and the Cult of Glycon", Ancient Narrative (İngilizce), Barkhuis, VI, ISBN , erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Hume, David (2007), An Enquiry concerning Human Understanding (İngilizce), Oxford University Press, ISBN , erişim tarihi: 15 Ağustos 2020
- Yılmaz, Fatih (2015), "Antikçağ'da Glykon Kültü", Akron: Eskiçağ Yazıları, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, IX (7), ss. 157-222, erişim tarihi: 13 Ağustos 2020
- Karasalihoğlu, Murat (2017), Antikçağ'dan Bugüne Glykon Kültü, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, ISBN , 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 13 Ağustos 2020
Konuyla ilgili yayınlar
- Gutenberg Projesi'nde Samsatlı Lukianos
- Samsatlı Lukianos (1936). . Loeb Classical Library (İngilizce). Harmon, A. M. tarafından çevrildi. Harvard University Press. 6 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Lendering, Jona. "Glycon" (İngilizce). 23 Haziran 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Gillespie, Thomas W. (1978). "A Pattern of Prophetic Speech in First Corinthians" (İngilizce). I (97). Journal of Biblical Literature. ss. 74-75. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Jones, C. P. (1986). Culture and Society in Lucian (İngilizce). Harvard University Press. ISBN . 24 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Martin, Dale B. (1991). "Tongues of Angels and Other Status Indicators" (PDF). Journal of the American Academy of Religion (İngilizce). III (59). Oxford University Press. ss. 547-589. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Sorensen, Eric (2002). Possession and Exorcism in the New Testament and Early Christianity (İngilizce). Isd. ss. 186-189. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Stothers, Richard B. (2004). "Ancient Scientific Basis of the "Great Serpent" from Historical Evidence". The History of Science Society (İngilizce). The University of Chicago Press. ss. 220-238. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
- Elm von der Osten, Dorothee (2006). "Die Inszenierung des Betruges und seiner Entlarvung. Divination und ihre Kritiker in Lukians Schrift „Alexander oder der Lügenprophet". Seminar für Griechische und Lateinische Philologie (Almanca). ss. 141-157. 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2020.
kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Alexander the Paphlagonian". Encyclopædia Britannica. 1 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 567.
Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artıkwikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Abonuteikhoslu Aleksandros Yunanca Ἀle3andros ὁ Ἀbwnoteixiths Alexandros ho Abōnoteichites ya da Paflagonyali Aleksandros yaklasik 105 ve 170 yillari arasinda yasamis olan Yunan mistik ve kahin ayrica Roma dunyasinda unlenmesini saglayan Glykon kultunun kurucusu Cagdasi olan yazar Lukianos onun tam bir sahtekar oldugunu anlatirken tanri Glykon un bir eldiven kuklasindan insa edildigi iddia eder Lukianos un Aleksandros hakkindaki anlatilarinin muhtemelen hayali veya abarti oldugu dusunulse de Lucius Verus ve Marcus Aurelius un doneminde basilan paralardan ve Athenagoras in anlattigina gore Parium da bulunan heykelinden varligi teyit edilebilir Baska yazitlarda da kanitlara ulasmak mumkundur AleksandrosDogumy 105 AbonuteikhosOlumy 171Olum sebebiKangrenTaninma nedeniPeygamberlik Lukianos onu bircok insani kandirmis ve takipcileri araciligiyla cesitli haydutluk isleriyle karismis biri olarak tanimliyor Lukianos un Aleksandros a karsi nefretinin Aleksandros un Lukianos un dostu Epikur ve Epikurculuk ten hoslanmiyor olusundan kaynaklandigi dusunuluyor Epikur un calismalarina hayran olan Lukianos onun eserlerine tamamlayici olacak bir methiye yazmisti Aleksandros un Lukianos un bahsettigi sekilde sahtekar ve hilecilerin basini cekip cekmedigi bilinememektedir zira Aleksandros kendi cagindaki diger kahinlerden cok da farkli olmayabilir aslina bakarsak bu donem icerisinde tapinaklarda boyle sahtekarlik ve istismarlar pek cok kez gerceklesiyordu YasamiAleksandros un erken yasami hakkinda pek bir sey bilinmiyor Anlasildigina gore Yunanistan da seyyar illuzyon gosteriler ve hekimlik yapti ayrica Tyana li Apollonius un yaninda yardimcilik yapip ondan egitim aldi Lukianos un aktardigina gore Aleksandros Apollonios un olumunden sonra oradan ayrilarak adli biri ile birlikte calismaya basladi Tip egitimi veren bir doktor ve Lukianos un aktardigina gore turlu sahtekarliklar ile gecimini saglayan ikili Pella li yasli ve zengin bir kadini kandirarak onunla birlikte Pella ya kadar gittiler Burada Kokkonas ile korku ve umudun insanlari nasil yonettigi uzerine dusunmusler ve bundan yola cikarak kult merkezi kurmaya karar vermislerdi Pella da evcil yilanlar gorduler ve daha sonra kullanmak icin bir tanesini satin aldilar Ikili basta kultun nerede olusturulacagina dair ikileme dustuyse de Kokkonas Khalkedon u onerirken Aleksandros Abonuteikhos u oneriyordu Nihayetinde yeni bir yilan tanrisi olan Glykon adina bir kult olusturmaya karar verdiler ve merkezini Abonuteikhos Ἀbwnoteixos Abōnoteichos daha sonra Ionopolis olarak sectiler Apollon un oglu Asklepios un Abonuteikhos ta tekrar dogacagi ve buradan bir peygamber cikacagina hakkinda kehanet gelistirdikten sonra Khalkedon daki Apollon tapinaginin altina bu kehaneti iceren tunc tabletler gomduler ve bunlarin ortaya cikmasini sagladilar Abonuteikhos ta yasayanlar bu haberi aldiklarinda Asklepios icin bir tapinak insa etmeye basladilar ayrica sikkeler bastilar Aleksandros bir peygamber imaji olusturmak amaciyla MS 140 li yillarda Abonuteikhos a dondugunde sacini sakalini uzatmis kiyafetlerini degistirmis elinde bir kus tasimaya baslamis soyunu ise tanrilara baglamisti Abonuteikhos a dondugunde insa halindeki Asklepios tapinaginin altina kucuk bir yilanin da icinde bulundugu bir yumurta gommustu Sabah oldugunda Aleksandros sokaga firlamis ve Apollon ve Asklepios tan bahsettigi disinda pek bir sey anlasilmayan Fenikece ve Ibranice bazi sozcukler bagirarak soylemeye baslamisti Daha sonra tapinaga kosmus ve dualar esliginde yumurtayi koydugu yerden cikartmis yumurtadan cikan yilanin Asklepios oldugu soylemis ve kehaneti gerceklestirmisti O caglarda batil inanclar konusunda hicbir insan saflik konusunda Paflagonyalilar kadar buyuk bir une sahip degildi ve Aleksandros onlari Asklepios un Glykon adi ile ikinci kez dogacagina ikna etmek konusunda cok az zorluk cekti Oyle ki Aleksandros un Abonuteikhos u kult merkezi secmek istemesinin ana sebebi de bu idi Abonuteikhos ta basilan ve yilan tanrisi Glykon u GLVKWN ABWNOTEIXEITWN efsanesiyle gosteren Antoninus Pius un bronz sikkesi 29 mm 16 89 g Aleksandros kehanetin gerceklesmesinden sonra birkac gun evine kapanmis daha sonra hazirlamis oldugu koltuguna oturmus ve vucudunun etrafina Pella dan aldigi yilani sarmisti Yilanin kafasini koltugun arkasina saklamis ve sakalinin altina insan suratina benzettigi sahte yilan kafasini koymustu Tanri burada kendisine Glykon denmesini emrettikten sonra oyle anilmaya baslanmis ve adina sikkeler bastirilmisti Ziyarete gelen insanlar ona sayisiz kehanet sordu ancak Aleksandros ona gelen sayisiz kehaneti hile ve hurdayla guzel bir sekilde cevapladi Genel olarak bedensel zihinsel ve sosyal rahatsizliklarla alakali kehanetlerin her biri icin bir drahmi ve iki obolos alirken yuksek statuden kisilere otofon yani tanrinin kendi sesinden kehanet veriyordu Aleksandros Glykon u konusturabilmek icin yilan basinin icinden odanin disina kadar uzanan turna kuslarinin soluk borularindan yaptigi sistemi kullaniyordu Yilda yaklasik 70 ila 80 000 civari drahmi kazandigi soyleniyor Aleksandros kehanetle kalmamis ayi yagindan yaptigi bir ilacla hastalari iyilestirdigini ve gelecekten haberler getirdigini iddia ederek zenginlik ve buyuk prestij kazanmisti Insanlari iyilestirmek genellikle orakllar arasinda yaygin bir seydi ancak Aleksandros daha fazlasini yapti Elefsis deki gibi gizem kultu kurdu Aleksandros kurdugu tarikat sayesinde belli bir siyasi nufuz elde etmisti oyle ki kizi MS 161 yili civarinda Roma nin Asya Eyalet Valisi ile evlendi Lukianos olaylara bizzat sahit olmak uzere 160 161 yili civarinda Abonuteikhos a gelmistir Bir toren esnasinda Aleksandros un elini isirmasi sonucu halk tarafindan linc edilecekse de Aleksandros onu oradan kurtarmis ve kendisiyle gorusmus ona un yaninda yuksek yerlere gelebilecegini anlatmistir Lukianos oradan kurtulmak amaciyla Aleksandros un peygamberligini tanimis olsa da daha sonra Aleksandros u tenkit eden yazilar yazmis hatta u Aleksandros un kiziyla evlenmekten vazgecirmeye calismistir Aleksandros Lukianos un kendisine inanmadigini anlamis oldugundan ona bir suikast duzenlemis ancak basarisizlikla sonuclanmistir Lukianos Aleksandros u Bitinya ve Pontus Eyaleti valisine sikayet etmis ancak vali sucu bilmesine ragmen a duydugu saygidan oturu Aleksandros u cezalandiramayacagini soylemistir Glykon Aleksandros MS yaklasik 162 yili civarinda Lucius Verus ya da Marcus Aurelius doneminde Abonuteikhos olan kent isminin Ionopolis olarak degistirilmesi icin istekte bulunmus ve kent ismi istege bagli olup olmadigi bilinmese de Ionopolis olarak degistirilmistir Aleksandros Ion un kenti ya da Iyonya larin kenti anlamina gelen ismin verilmesini isterken Asklepios un kardesi Ion a atifta bulunmak ya da kentte daha once yasamis olan Iyonlarin adini yasatmak amacini guduyor olabilirdi Sahte kehanet ve sihir sanatlari sayesinde Pontus tan Roma ya kadar bircok insani etrafinda topladi cagdas olan bircok onemli kisi tarafindan bir peygamber olarak saygi gordu ve danisildi Muhtemelen MS 165 yili civarinda Antoninus vebasi sirasinda Aleksandros un verdigi kehanet muska olarak kullanilmis koruma olarak evlerin kapilarinin uzerine yazilmistir Ayrica Marcus Aurelius un istegi uzerine Aleksandros tarafindan bir kehanet yazilmisti Buna gore Roma ordusu Markomanlar ile Tuna Nehri uzerindeyken iki aslanin canli olarak nehre atilmasiyla zafer ilan edilecekti Sonuc buyuk bir felaket olmustu Aleksandros ise bahane olarak Delfi tapinagindaki rahibin Kroisos a karsi kullandigi eski kelime oyununa basvurmustu Tanri zaferi haber vermisti ancak kimin kazanacagini soylememisti Baslica muhalifleri Epikurculer ve Hristiyanlardi Lukianos un Aleksandros hakkinda anlattiklari Epikurculer birlikte Hristiyanlarin onu ozel dusman edinmesi ve nefret duymasinin baslica sebeplerindendir Epikurculerin dinlerini bir sahtekara birakmak icin oldukca az batil inanc veya hurafeleri vardi Hristiyan inanci ise Aleksandros la herhangi bir birlesme yapamayacak kadar koklu bir inancti Lukianos un Aleksandros un sahtekarlik yontemlerine iliskin yaptigi arastirma hayatindaki en ciddi girisimlerdendi Anlattigi seyler bu donemde ortaya cikan bircok kahinin arasindan birinin ic isleyisinin grafik bir tanimini veriyor Aleksandros olaganustu bir etkileyicilige basarili sarlatanin sahip olmasi gereken vurucu bir kisiligine sahipti ve onemli olcude entelektuel seviyeye ve orgutleyici guce sahip bir adam olmaliydi Lukianos Aleksandros u fiziksel olarak betimlerken onun hicbir kusuru olmadigindan bahseder Lukianos un ayrintili bir aciklamasini yaptigi kullandigi yontemler onunla cagdas sayisiz kahin ve tacirinin kullandigi yontemlerdi isitilmis ignelerle ona verilen kehanetlerin muhurlerini aciyor kehaneti okuduktan sonra muhru duzgun bir sekilde yerine koyuyor ve belli belirsiz insanlarin hosuna gidecek cevaplar verebiliyor muhurleri acamiyorsa anlamsiz kehanetler soyleyerek insanlarin kafasini karistiriyordu Olumu Aleksandros muhtemelen 171 yilinda bacagindaki kangren yuzunden olmustur 61 ya da 70 yasinda oldugune dair farkli gorusler bulunmaktadir Oldukten sonra yerine bir halef secmediginden yerine gecmek icin kavga edilmeye baslanmis ve adaylar u hakem olarak secmisler ancak kimseyi secmeyerek Aleksandros un oldukten sonra da peygamberligini surdurdugunu soylemistir Akademik degerlendirmelerAkademisyenler Aleksandros u saf vatandaslari aldatan bir kahin olarak veya yine insanlarin umidiyle oynayan sahte bir peygamber ve sarlatan olarak tanimladilar Tahminlerde bulundugu kacak koleler kesfettigi hirsizlari ve soygunculari yakaladigi hazinelerin yerlerini soyledigi hastalari iyilestirdigi ve bazi durumlarda oluleri gercekten dirilttigi soylendi Sosyolog metinle ilgili bir calismada Lukianos un anlattigi Aleksandros kisiligini modern psikiyatri kuramindaki kavrami ile karsilastirir ve Lukianos tarafindan tanimlanan davranislarin birkac modern kult lideriyle paralellik gosterdigini one surer ise Aleksandros ile adli cagdas bir dini grubun lideri olan arasinda en azindan yuzeysel bir benzerlige dikkat ceker Kaynakca Hilarius von Eckhel 1792 ss 383 384 Ingilizce Early Christian Writings 15 Nisan 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2020 Dessau Hermann 1892 a g e syf 4079 4080 Harmon 1961 s 175 a b Karasalihoglu 2017 s 5 a b Costa amp Desmond 2005 s 129 Yilmaz 2015 s 161 Kent 2007 s 80 a b c Yilmaz 2015 s 162 Karasalihoglu 2017 s 17 Karasalihoglu 2017 s 18 Yilmaz 2015 s 166 Yilmaz 2015 s 167 Yilmaz 2015 s 169 Costa amp Desmond 2005 s 134 Karasalihoglu 2017 s 19 Harmon 1961 s 197 Costa amp Desmond 2005 s 135 Yilmaz 2015 s 170 Karasalihoglu 2017 s 23 a b c Yilmaz 2015 s 172 Ferguson Everett 2007 a g e syf 218 Karasalihoglu 2017 s 24 Masson John 1907 a g e syf 339 340 Costa amp Desmond 2005 s 137 Meyer Marmin W 1987 a g e syf 43 Yilmaz 2015 s 179 Karasalihoglu 2017 s 28 Harmon 1961 s 221 Karasalihoglu 2017 s 33 Yilmaz 2015 s 175 Harmon 1961 s 249 Harmon 1961 s 251 Karasalihoglu 2017 s 37 Yilmaz 2015 s 177 Neander August 1847 a g e syf 30 Harmon 1961 s 173 Karasalihoglu 2017 s 29 Yilmaz 2015 s 178 Harmon 1961 s 237 Yilmaz 2015 s 182 Ferguson Everett 2007 a g e syf 219 Rainy Robert D D 1902 a g e syf 32 Karasalihoglu 2017 s 43 Harmon 1961 s 177 a b Yilmaz Fatih 2015 a g m syf 184 a b Karasalihoglu 2017 s 38 Hume David 2007 a g e syf 86 Meyer Marmin W 1987 a g e syf 42 Harmon 1961 s 207 Kent 2007 s 78 Freckelton 1998 s 3 Ozel Genel Hilarius von Eckhel Joseph 1792 Doctrma Nummorum veterum Latince II sumptibus Josephi Vincentii Degen erisim tarihi 13 Agustos 2020 Neander August 1847 PDF Ingilizce I Torrey Joseph tarafindan cevrildi Crocker amp Brewster 21 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi erisim tarihi 15 Agustos 2020 Dessau Hermann 1892 Inscriptiones latinae selectae Latince II Berolini Apud Weidmannos erisim tarihi 13 Agustos 2020 Rainy Robert D D 1902 The ancient Catholic Church from the accession of Trajan to the Fourth General Council A D 98 451 Ingilizce Read Books ISBN 9781409780366 erisim tarihi 15 Agustos 2020 Masson John 1907 Lucretius epicurean and poet Ingilizce J Murray ISBN 1330515404 erisim tarihi 13 Agustos 2020 Harmon A M Ed 1961 Alexander the False Prophet Lucian Yunanca IV Harvard University Press ISBN 9780674991798 25 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 15 Agustos 2020 Meyer Marvin W 1987 The Ancient Mysteries A Sourcebook Sacred Texts of the Mystery Religions of the Ancient Mediterranean World Ingilizce Harper amp Row erisim tarihi 15 Agustos 2020 Freckelton Ian 1998 Cults Calamities and Psychological Consequences Psychiatry Psychology and Law Ingilizce Taylor amp Francis 5 erisim tarihi 15 Agustos 2020 Ferguson Everett 2003 Backgrounds of Early Christianity Ingilizce Wm B Eerdmans Publishing ISBN 9780802822215 erisim tarihi 15 Agustos 2020 Costa Nuttall Desmond Charles 2005 Lucian Selected Dialogues Ingilizce OUP Oxford ISBN 0199258678 erisim tarihi 13 Agustos 2020 Kent Stephen A 2007 Narcissistic Fraud in the Ancient World Lucian s Account of Alexander of Abonoteichus and the Cult of Glycon Ancient Narrative Ingilizce Barkhuis VI ISBN 9077922369 erisim tarihi 15 Agustos 2020 Hume David 2007 An Enquiry concerning Human Understanding Ingilizce Oxford University Press ISBN 0198250606 erisim tarihi 15 Agustos 2020 Yilmaz Fatih 2015 Antikcag da Glykon Kultu Akron Eskicag Yazilari Arkeoloji ve Sanat Yayinlari IX 7 ss 157 222 erisim tarihi 13 Agustos 2020 Karasalihoglu Murat 2017 Antikcag dan Bugune Glykon Kultu Arkeoloji ve Sanat Yayinlari ISBN 6053964484 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 13 Agustos 2020 Konuyla ilgili yayinlarGutenberg Projesi nde Samsatli Lukianos Samsatli Lukianos 1936 Loeb Classical Library Ingilizce Harmon A M tarafindan cevrildi Harvard University Press 6 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Lendering Jona Glycon Ingilizce 23 Haziran 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Gillespie Thomas W 1978 A Pattern of Prophetic Speech in First Corinthians Ingilizce I 97 Journal of Biblical Literature ss 74 75 Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Jones C P 1986 Culture and Society in Lucian Ingilizce Harvard University Press ISBN 0674179749 24 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Martin Dale B 1991 Tongues of Angels and Other Status Indicators PDF Journal of the American Academy of Religion Ingilizce III 59 Oxford University Press ss 547 589 Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Sorensen Eric 2002 Possession and Exorcism in the New Testament and Early Christianity Ingilizce Isd ss 186 189 Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Stothers Richard B 2004 Ancient Scientific Basis of the Great Serpent from Historical Evidence The History of Science Society Ingilizce The University of Chicago Press ss 220 238 Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Elm von der Osten Dorothee 2006 Die Inszenierung des Betruges und seiner Entlarvung Divination und ihre Kritiker in Lukians Schrift Alexander oder der Lugenprophet Seminar fur Griechische und Lateinische Philologie Almanca ss 141 157 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2020 Onceki cumlelerden bir veya daha fazlasi artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Alexander the Paphlagonian Encyclopaedia Britannica 1 11 bas Cambridge University Press s 567