Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Adliye Nezâreti ya da Adliye Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükûmetleri'nde bugünkü Adalet Bakanlığı'nın yaptığı işi yapan nazırlıktır. Türkiye'de Cumhuriyet'in kurulmasıyla birlikte önce Ankara'ya taşınmış ve sonrasında ise dilde sâdeleşme çalışmalarının ardından adı "Adalet Bakanlığı" olarak değişmiştir.
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 1878 (Adliye Nezâreti) 1881 (Adliye ve Mezâhib Nezâreti) |
| Önceki kurumlar |
|
| Kapanış tarihi | 4 Kasım 1922 |
| Sonraki kurum | |
| Türü | Nezâret (Vekālet/Bakanlık) |
| Bağlılığı | Sadaret |
| Adres | İstanbul, Osmanlı Devleti |
Padişah II. Mahmut döneminde devlet yapısında yapılan köklü reformların bir parçası olarak adalet işlerini yürütmek üzere 1837 yılında Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliyye adında bir kurum kuruldu. Daha sonra 1867 yılında bu kurum ikiye ayrılarak Şura-yı Devlet ve Dîvân-ı Ahkâm-ı Adliyye adı altında iki kurum oluşturuldu. Bu kurumlardan Dîvân-ı Ahkâm-ı Adliye, 1878 yılında Adliye Nezâreti'ne dönüştürüldü. Adalet Nazırı, yeni kurulmuş olan Hey'et-i Vükelâ'nın (Vekiller Heyeti/Bakanlar Kurulu) bir üyesi oldu.
Adalet sisteminde yapılan değişikliklerin bir parçası da devletin Müslüman vatandaşlarının yargılandığı şeriata dayalı Şer'iyye Mahkemelerinden, batı tarzı adalet sistemine dayalı Nizâmiye Mahkemelerine geçiştir. Ayrıca 1880 yılına kadar Müslüman olmayan azınlıkların adaletle ilgili işlemleri de Hâriciye Nezâreti tarafından yürütülmekteyken bu tarihten sonra onlar da Adliye Nezâreti'ne bağlandı. Bundan sonra Adalet Nezâreti'nin resmî adı; Adliye ve Mezâhib Nezâreti olarak değiştirildi. Adliye Nezâreti; 1880 yılından sonra düzenli olarak Cerîde-i Mehâkim ve 1909 yılından itibaren ise Cerîde-i Adliye adında altında on beş günlük iki dergi yayınlamıştır.
Nazırlar listesi
- Ahmed Cevdet Paşa (1868)
- Mustafa Fazıl Paşa (1868-1870)
- İbrahim Edhem Paşa (1870-1871)
- Şirvanlızade Mehmed Rüşdi Paşa (1871)
- Mütercim Mehmed Rüşdi Paşa (1871)
- Mustafa Fazıl Paşa (1871-1872)
- Yusuf Kamil Paşa (1872)
- Mehmed Esad Saffet Paşa (1872-1873)
- Mehmed Hurşid Paşa (1873-1874)
- Mehmed Akif Paşa (1874-1875)
- Ahmed Arifi Paşa (1875-1876)
- Ahmed Cevdet Paşa (1876)
- Halil Şerif Paşa (1876)
- Mehmed Esad Saffet Paşa (1876)
- Ahmed Cevdet Paşa (1876-1877)
- Asım Mehmed Paşa (1877)
- Mehmed Esad Saffet Paşa (1877-1878)
- Mahmud Celaleddin Paşa (1878)
- Mehmed Hurşid Paşa (1878)
- Mehmed Esad Saffet Paşa (1878)
- Mehmed Said Paşa (1878-1879)
- Ahmed Cevdet Paşa (1879-1883)
- Hasan Fehmi Paşa (1883-1885)
- Server Paşa (1885-1886)
- Ahmed Cevdet Paşa (1886-1890)
- (1890-1895)
- Abdurrahman Nureddin Paşa (1895-1908)
- Hasan Fehmi Paşa (1908-1909)
- Manyasizade Refik Bey (1909)
- Mustafa Nazım Paşa (1909)
- Necmeddin Molla Efendi (1909-1911)
- Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi (1911)
- Mehmed Memduh Bey (1911-1912)
- Hüseyin Hilmi Paşa (1912)
- (1912)
- Damad Arif Hikmet Paşa (1912-1913)
- Pirizade İbrahim Hayrullah Bey (1913-1915)
- (1915)
- Halil Bey (1915-1918)
- Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi (1918)
- (1918)
- Ali Haydar Molla (1918-1919)
- Üryanizade Cemil Molla (1919)
- İsmail Sıtkı Bey (1919)
- Vasfi Efendi (1919)
- Damad Arif Hikmet Paşa (1919-1920)
- (1920)
- Hüseyin Kazım Bey (1920)
- (1920)
- (1920)
- Rumbeyoğlu Fahreddin Bey (1920-1921)
- (1921-1922)
- Mustafa Nuri Bey (1922)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Adliye Nezâreti: Kuruluşu ve Faaliyetleri 1876-1914, Fatmagül Demirel, Boğaziçi Üniversitesi Yayınları; İstanbul, 2008,
- ^ . 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2011.
- ^ "II. Meşrutiyet döneminde Adliye ve Mezahib Nezaretinde Bürokratik Reform, Erkan Tural, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2008" (PDF). 2 Haziran 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Ekim 2011.
- ^ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey
- ^ "Adliye Nezareti Nedir?". 9 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Adliye Nezareti ya da Adliye Nazirligi Son donem Osmanli Hukumetleri nde bugunku Adalet Bakanligi nin yaptigi isi yapan nazirliktir Turkiye de Cumhuriyet in kurulmasiyla birlikte once Ankara ya tasinmis ve sonrasinda ise dilde sadelesme calismalarinin ardindan adi Adalet Bakanligi olarak degismistir Adliye NezaretiGenel bilgilerKurulus tarihi1878 Adliye Nezareti 1881 Adliye ve Mezahib Nezareti Onceki kurumlarDivan i Ahkam i Adliye 1867 Meclis i Vala yi Ahkam i Adliye 1837 Kapanis tarihi4 Kasim 1922Sonraki kurumTurkiye Cumhuriyeti Adalet BakanligiTuruNezaret Vekalet Bakanlik BagliligiSadaretAdresIstanbul Osmanli Devleti1877 yilinda Adliye Naziri olarak gorev yapmis olan kisaca Mecelle diye bilinen ve hukuk sahasinda bugun bile atifta bulunulan Mecelle i Ahkam i Adliye isimli kanunu hazirlayan heyetin baskani hukukcu Ahmed Cevdet Pasa Padisah II Mahmut doneminde devlet yapisinda yapilan koklu reformlarin bir parcasi olarak adalet islerini yurutmek uzere 1837 yilinda Meclis i Vala yi Ahkam i Adliyye adinda bir kurum kuruldu Daha sonra 1867 yilinda bu kurum ikiye ayrilarak Sura yi Devlet ve Divan i Ahkam i Adliyye adi altinda iki kurum olusturuldu Bu kurumlardan Divan i Ahkam i Adliye 1878 yilinda Adliye Nezareti ne donusturuldu Adalet Naziri yeni kurulmus olan Hey et i Vukela nin Vekiller Heyeti Bakanlar Kurulu bir uyesi oldu Adalet sisteminde yapilan degisikliklerin bir parcasi da devletin Musluman vatandaslarinin yargilandigi seriata dayali Ser iyye Mahkemelerinden bati tarzi adalet sistemine dayali Nizamiye Mahkemelerine gecistir Ayrica 1880 yilina kadar Musluman olmayan azinliklarin adaletle ilgili islemleri de Hariciye Nezareti tarafindan yurutulmekteyken bu tarihten sonra onlar da Adliye Nezareti ne baglandi Bundan sonra Adalet Nezareti nin resmi adi Adliye ve Mezahib Nezareti olarak degistirildi Adliye Nezareti 1880 yilindan sonra duzenli olarak Ceride i Mehakim ve 1909 yilindan itibaren ise Ceride i Adliye adinda altinda on bes gunluk iki dergi yayinlamistir Nazirlar listesiAhmed Cevdet Pasa 1868 Mustafa Fazil Pasa 1868 1870 Ibrahim Edhem Pasa 1870 1871 Sirvanlizade Mehmed Rusdi Pasa 1871 Mutercim Mehmed Rusdi Pasa 1871 Mustafa Fazil Pasa 1871 1872 Yusuf Kamil Pasa 1872 Mehmed Esad Saffet Pasa 1872 1873 Mehmed Hursid Pasa 1873 1874 Mehmed Akif Pasa 1874 1875 Ahmed Arifi Pasa 1875 1876 Ahmed Cevdet Pasa 1876 Halil Serif Pasa 1876 Mehmed Esad Saffet Pasa 1876 Ahmed Cevdet Pasa 1876 1877 Asim Mehmed Pasa 1877 Mehmed Esad Saffet Pasa 1877 1878 Mahmud Celaleddin Pasa 1878 Mehmed Hursid Pasa 1878 Mehmed Esad Saffet Pasa 1878 Mehmed Said Pasa 1878 1879 Ahmed Cevdet Pasa 1879 1883 Hasan Fehmi Pasa 1883 1885 Server Pasa 1885 1886 Ahmed Cevdet Pasa 1886 1890 1890 1895 Abdurrahman Nureddin Pasa 1895 1908 Hasan Fehmi Pasa 1908 1909 Manyasizade Refik Bey 1909 Mustafa Nazim Pasa 1909 Necmeddin Molla Efendi 1909 1911 Urguplu Mustafa Hayri Efendi 1911 Mehmed Memduh Bey 1911 1912 Huseyin Hilmi Pasa 1912 1912 Damad Arif Hikmet Pasa 1912 1913 Pirizade Ibrahim Hayrullah Bey 1913 1915 1915 Halil Bey 1915 1918 Urguplu Mustafa Hayri Efendi 1918 1918 Ali Haydar Molla 1918 1919 Uryanizade Cemil Molla 1919 Ismail Sitki Bey 1919 Vasfi Efendi 1919 Damad Arif Hikmet Pasa 1919 1920 1920 Huseyin Kazim Bey 1920 1920 1920 Rumbeyoglu Fahreddin Bey 1920 1921 1921 1922 Mustafa Nuri Bey 1922 Ayrica bakinizSura yi DevletKaynakca Adliye Nezareti Kurulusu ve Faaliyetleri 1876 1914 Fatmagul Demirel Bogazici Universitesi Yayinlari Istanbul 2008 ISBN 9756193969 27 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Ekim 2011 II Mesrutiyet doneminde Adliye ve Mezahib Nezaretinde Burokratik Reform Erkan Tural Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Dergisi 2008 PDF 2 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Ekim 2011 Sicil i Osmani Mehmet Sureyya Bey Adliye Nezareti Nedir 9 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2010