Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anadolu din ve mitolojisi Hatti, Hitit, Luvi, Hurri, Asur, Urartu, Lidya, Frig gibi Anadolu'nun antik halklarının yanı sıra kısmen Ermeni, Türk ve Yunanların daha geç döneme ait inanç ve söylencelerinden oluşmaktadır. Çatalhöyük, tarımsal yerleşimden kent yerleşimine geçilen dünyanın en eski kenti kabul edilmektedir. Burada ana tanrıça heykellerinin yanında bulunan hayvan özellikle boğa sembolleri, ana tanrıça kültünün yanı sıra erkek verimlilik sembollerinin de kullanıldığı gök ve savaş tanrısının boğa formunda sembolize edildiğini düşündürmektedir
Eski Anadolu halkları
Hattiler
Hattiler MÖ 2500-2000/1700 yıllarında Anadolu'da yaşamış bir uygarlık olup Hatti dininin temelleri Taş devri'ne dek uzanmaktadır. Hatti inancında yeryüzü ana tanrıça olarak kişileştirilmiştir. Hatti pantheon bir boğa tarafından temsil edilen , bir leopar tarafından temsil edilen güneş tanrıçası veya Wurunšemu ile diğer tanrıların yer almaktadır ki bunların çoğu Hititlerce ödünçlenmiştir. Telepinu ve ejderha İlluyanka gibi Hitit efsaneleri bile Hatti mirasısıdır.
Hurriler
Hurri kültürü Hititlerin dinî üzerinde önemli ölçüde etkili olmuştur. Kummanni de bulunan Kizzuwatna Hurri kült merkezi Hitit inançları içerisine sızmayı başarmıştır. Böylece Hitit ve Hurri dinleri birleşerek sinkretik bir din ortaya çıkmıştır. Sadece Hitiler değil Geç dönem Urartu krallığında da Hurri kökenli tanrıları saygı duyulmaktaydı. Hurri dinî farklı formlarda Eski Mısır ve güney Mezopotamya hariç, tüm Yakın Doğu dinlerini etkilemiştir.
Hurri panteonundaki önemli tanrılar şöyledir:
- Teşup, Teşup; Hava tanrısı.
- Hebat, Hepa; Teşup'un eli olan ana tanrıça. Hititler Güneş tanrıçası olarak kabul edilmiştir
- Sharruma veya Sarruma, Šarruma; Teşup ile Hebat'ın oğulları.
- Kumarbi; Teşup'un babası; Urkesh şehrinde yaşamaktaydı.
- Shaushka veya Shawushka, Šauska; doğurganlık, savaş ve şifa tanrıçası olup Asur tanrıçası İştar'ın karşılığıdır
- Shimegi, Šimegi; güneş tanrısı.
- Kushuh, Kušuh; Ay tanrısı.
- Nergal; Öteki dünya (yeraltı)tanrısı
- Ea; Babil kökenli olduğu sanılan deniz ve nehir tanrısı
Hititler
Hitit mitolojisi, Mezopotamya kaynaklarından esinlenmiş olmakla beraber, Hatti ve Hurri etkisinde kalmıştır. Hititler, ele geçirdikleri bölgelerde tapınılan tanrı ve tanrıçalara gösterdikleri saygıdan ve onları da yerel ölçekte bile olsa tanımalarından dolayı "bin tanrılı halk" adını almıştır.
Frigler
- Frigler de Hititler gibi çok tanrıcı olup en önemli tanrıçaları ise Kibele'dir. Başlıca Frig tanrıları şunlardır;
- Kibele: Ana tanrıça, toprak ve üretim ile ilgilidir.
- Attis: Kibele'nin sevgilisi, tanrısallaştırılan ölümlü Attis
- Sabazios: Trakya kökenli veya Frig yerel tanrısı olarak düşünülen tarım tanrısı.
- Men: Ay tanrısı
Kaynakça
- ^ a b Özhan Öztürk. Dünya Mitolojisi. Nika Yayınları. Ankara, 2016. s.142
- ^ Ekrem Akurgal Anadolu Kültür Tarihi TÜBİTAK Popüler Bilim Kitapları s:49 - 55
- ^ E. Laroche, Recherches sur les noms des dieux hittites, 1947; O.R. Gurney, Some aspects of Hittite religion (Schweich Lectures, 1976) 1977:4-23.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anadolu din ve mitolojisi Hatti Hitit Luvi Hurri Asur Urartu Lidya Frig gibi Anadolu nun antik halklarinin yani sira kismen Ermeni Turk ve Yunanlarin daha gec doneme ait inanc ve soylencelerinden olusmaktadir Catalhoyuk tarimsal yerlesimden kent yerlesimine gecilen dunyanin en eski kenti kabul edilmektedir Burada ana tanrica heykellerinin yaninda bulunan hayvan ozellikle boga sembolleri ana tanrica kultunun yani sira erkek verimlilik sembollerinin de kullanildigi gok ve savas tanrisinin boga formunda sembolize edildigini dusundurmektedir Yazilikaya da Yeralti dunyasinin 12 tanrisini betimleyen rolyefEski Anadolu halklariHattiler Hattiler MO 2500 2000 1700 yillarinda Anadolu da yasamis bir uygarlik olup Hatti dininin temelleri Tas devri ne dek uzanmaktadir Hatti inancinda yeryuzu ana tanrica olarak kisilestirilmistir Hatti pantheon bir boga tarafindan temsil edilen bir leopar tarafindan temsil edilen gunes tanricasi veya Wurunsemu ile diger tanrilarin yer almaktadir ki bunlarin cogu Hititlerce odunclenmistir Telepinu ve ejderha Illuyanka gibi Hitit efsaneleri bile Hatti mirasisidir Hurriler Hurri kulturu Hititlerin dini uzerinde onemli olcude etkili olmustur Kummanni de bulunan Kizzuwatna Hurri kult merkezi Hitit inanclari icerisine sizmayi basarmistir Boylece Hitit ve Hurri dinleri birleserek sinkretik bir din ortaya cikmistir Sadece Hitiler degil Gec donem Urartu kralliginda da Hurri kokenli tanrilari saygi duyulmaktaydi Hurri dini farkli formlarda Eski Misir ve guney Mezopotamya haric tum Yakin Dogu dinlerini etkilemistir Hurri panteonundaki onemli tanrilar soyledir Tesup Tesup Hava tanrisi Hebat Hepa Tesup un eli olan ana tanrica Hititler Gunes tanricasi olarak kabul edilmistir Sharruma veya Sarruma Sarruma Tesup ile Hebat in ogullari Kumarbi Tesup un babasi Urkesh sehrinde yasamaktaydi Shaushka veya Shawushka Sauska dogurganlik savas ve sifa tanricasi olup Asur tanricasi Istar in karsiligidir Shimegi Simegi gunes tanrisi Kushuh Kusuh Ay tanrisi Nergal Oteki dunya yeralti tanrisi Ea Babil kokenli oldugu sanilan deniz ve nehir tanrisiHititler Hitit mitolojisi Mezopotamya kaynaklarindan esinlenmis olmakla beraber Hatti ve Hurri etkisinde kalmistir Hititler ele gecirdikleri bolgelerde tapinilan tanri ve tanricalara gosterdikleri saygidan ve onlari da yerel olcekte bile olsa tanimalarindan dolayi bin tanrili halk adini almistir Frigler Frigler de Hititler gibi cok tanrici olup en onemli tanricalari ise Kibele dir Baslica Frig tanrilari sunlardir Kibele Ana tanrica toprak ve uretim ile ilgilidir Attis Kibele nin sevgilisi tanrisallastirilan olumlu Attis Sabazios Trakya kokenli veya Frig yerel tanrisi olarak dusunulen tarim tanrisi Men Ay tanrisiKaynakca a b Ozhan Ozturk Dunya Mitolojisi Nika Yayinlari Ankara 2016 s 142 ISBN 978 605 8389199 Ekrem Akurgal Anadolu Kultur Tarihi TUBITAK Populer Bilim Kitaplari s 49 55 E Laroche Recherches sur les noms des dieux hittites 1947 O R Gurney Some aspects of Hittite religion Schweich Lectures 1976 1977 4 23