Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Anzak Günü, Avustralya ve Yeni Zelanda adına savaş ve çatışmalara katılan ve bunlarda yaşamını yitiren asker ve sivillerin anıldığı bir ulusal anma günüdür. 1916'dan itibaren her yıl nisan ayının 25'inde anma törenleri düzenlenir.
| Anzak Günü | |
|---|---|
 Perth şehrinde 2009 yılı Şafak Merasimi | |
| Ülke | Avustralya Christmas Adası Cocos (Keeling) Islands Cook Adaları Niue Norfolk Adası Tokelau Tonga Yeni Zelanda |
| Türü | Ulusal anma günü |
| Önemi | Anzakların 1915'te Gelibolu'ya çıkarma yaptıkları |
| Sıklık | Yılda bir |
Anzak Günü, 1915 yılında I. Dünya Savaşı'nın Çanakkale Cephesi'nde Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaşan İtilaf Devletleri’nin Gelibolu Yarımadası’na çıkartma yaptığı ve ANZAC (Avustralya ve Yeni Zelanda Ordu Birlikleri) askerlerinin çok sayıda kayıp verdiği 25 Nisan gününün yıldönümünde kutlanır. Bu bir zafer kutlaması değil, Avustralya ve Yeni Zelanda uluslarından insanların niçin hiç tanımadıkları Anadolu topraklarında can verdiği sorusunu sorarak ulusal bilincin ortaya çıktığı günün kutlaması şeklinde gerçekleşir.
Anzak Günü, Yeni Zelanda ve Avustralya'da ulusal tatildir. Ayrıca, Cook Adaları, Niue, Pitcairn Adaları ve Tonga'da da ulusal bayram statüsüne sahiptir.
Tarihçe
I. Dünya Savaşı sırasında Anzak askerkerinin büyük kayıplar verdiği Gelibolu çıkarmasının haberi Yeni Zelanda'ya ulaşınca, çıkarmada can veren askerler için 30 Nisan 1915'te kendiliğinden törenler düzenlenmiş ve o gün yarım gün tatil olmuştur. Ertesi yıl, 25 Nisan 1916'da 6434 askerin Avustralya'nın Brisbane kentinin sokaklarında 50.000 izleyicinin önünde geçit töreni yapması, daha sonra ulusal bir ritüel haline gelen Anzak Günü'nün temelini oluşturur.
Çıkarmadan bir yıl sonra 25 Nisan günü Avustralya'da resmen Anzak Günü olarak adlandırıldı. O yıl Avustralya, Yeni Zelanda, Mısır ve Londra'da çok çeşitli tören ve ayinlerle yapıldı; Londra'daki Westminster Abbey'de Kral V. George ve Kraliçe Mary'nin de katıldığı büyük bir anma töreni düzenlendi.
Savaştan sonra Anzak Günü, Yeni Zelanda'da 1920 yılında kabul edilen Anzak Günü Yasası ile resmî tatil ilan edildi. Anzak Günü, Avustralya'da 1920'de ulusal bir gün ilan edilse de, dükkanlarını kapatmak istemeyen işyeri sahiplerinin muhalefeti nedeniyle 1927'e kadar her eyalette tatil uygulanmadı; ancak birbirleriyle iletişim halinde kalmak isteyen savaştan dönmüş askerler, gayri resmî olarak Anzak Günü'nü kutluyorlardı. İlk defa 1927'de tüm Avustralya eyaletleri Anzak Günü'nde resmi tatil oldu. O yıl 'nda, Anzak birliklerinin Arıburnu çıkarmasını yaptıkları zaman dilimi olan şafak vaktini hatırlatmak amacıyla Şafak Merasimi adı verilen tören düzenlenmeye başlandı.
Günümüzde Anzak Günü ile ilişkilendirilen tüm ritüeller -şafak nöbetleri, yürüyüşler, anma törenleri- 1930'larda Avustralya Anzak Günü kültürünün bir parçası haline geldi. Yeni Zelanda anma törenleri de bu ritüellerin çoğunu benimsedi; Avustralya'da yapılan şafak merasimi, 1939'dan itibaren Yeni Zelanda'da da düzenlenmeye başladı.
Anzak Günü, II. Dünya Savaşı’ndan sonra daha kapsamlı hale getirilerek savaşlarda hayatını kaybeden bütün Avustralyalı ve Yeni Zelandalıların askerlerin anıldığı bir ulusal anma gününe dönmüştür.
Törenlere katılan insanların sayısı 1960'larda ve 1970'lerde düşmüş; 1990'lara ise Gelibolu Yarımadası'nı ziyaret ritüelinin gelişmesiyle ilgi artmıştır.
Gelibolu Yarımadası Şafak Merasimi
1990'dan sonra Gelibolu Yarımadasında her yıl Anzak Günü'nde Yeni Zelanda ve Avustralya'dan Türkiye'ye giden ziyaretçilerin katılımı ile Şafak Merasimi düzenlenmeye başlamıştır. Bu tören için gelen ziyaretçiler, 24 Nisan gece yarısı Çanakkale kent merkezinden Gelibolu Yarımadası'na geçerek Anzak Koyu’nda sabahın ilk ışıklarına kadar Çanakkale Muharebelerinde hayatını kaybedenleri anarlar. Törenin organizasyonu, Avustralya ile Yeni Zelanda devleti tarafından dönüşümlü olarak üstlenilmektedir.
Şafak Ayini'ne Yeni Zelanda Genel Valisi, Avustralya Gazi İşleri Bakanı, İngiltere’nin Avrupa ve Amerika’dan Sorumlu Bakanı, Avustralya İçişleri Bakanı, Avustralya Genel Kurmay Başkanı, büyükelçiler, Fransa Savunma Ataşesi, Avustralya ve Yeni Zelandalı askerler ile Anzak torunlar; Türkiye temsilcileri ise Kültür ve Turizm Bakanı, Çanakkale Valisi, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı ve diğer yetkililerdir. Törene, yetkililer dışında Türk ziyaretçi kabul edilmez.
Merasim, Avustralya ve Yeni Zelanda Silahlı Kuvvetleri askerlerinden oluşan merasim kıtasının sabah 05.30’da tören alanına gelmesi ve bir askerin didgeridoo adlı mistik bir enstrümanla anma çağrısı yapılmasıyla başlar. Anzak yazısının bulunduğu kaideye katafalk konulur. Avustralya ve Yeni Zelanda temsilcileri konuşma yaparlar. Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Paşa'nın Avustralyalı ve Yeni Zelandalı annelere ithafen söylediği ve 1934 yılında 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi’nin yıldönümü nedeniyle düzenlenen törende okunmak üzere hazırlayıp dönemin İçişleri Bakanı Şükrü Bey’e verdiği metinde yer alan şu sözler bir Türk askeri tarafından Türkçe ve İngilizce olarak yinelenir:
| “ | Bu memleketin toprakları üzerinde kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükûn içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlâtlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlâtlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlâtlarımız olmuşlardır. | „ |
Tören, Avustralya, Yeni Zelanda ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti adına çelenk sunulması, askeri tören kıtası eşliğinde anma çağrısı ve savaşta hayatını kaybedenler için saygı duruşu, Türkiye, Yeni Zelanda ve Avustralya milli marşlarının okunup ülke bayrakları göndere çekilmesi ile devam eder. Din görevlilerinin İncil'den bölümler, ilahiler ve dualar okuması ile devam eden tören, savaşta çatışmanın bittiğini haber veren "” adlı askeri bando melodisinin trompet ile icra edilmesi ile sona erer. Ziyaretçiler törenden sonra muharebe alanında yürüyüş yaparlar, mezarları ziyaret ederler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Öztürk, Şule; Bekiroğlu, Onur (19 Kasım 2013). "Uzak Mesafeler, Yakın İlişkiler: Kültürlerarası İletişim Perspektifinde Anzak Günü'nün Türk Yazılı Basınında Sunumu". Selçuk İletişim. 5 (4): 175-185. doi:10.18094/si.08434. ISSN 2148-2942.
- ^ . Nzhistory.govt.nz sitesi. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Hall, Kate (1 Ekim 2022). . State Library Of Queensland (İngilizce). 17 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ . army.gov.au sitesi. 2 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . anzacsightsounds.org. 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ a b . nzhistory.govt.nz sitesi. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . dictionaryofsydney.org. 1 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ a b c d e Birtane, Yasemin (4 Haziran 2021). "Bir Anma Ritüeli: ANZAK Şafak Ayini". YAZIT Kültür Bilimleri Dergisi. 1 (1): 57-79. doi:10.29228/yazitdergisi.51291. ISSN 2757-8437. 25 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ . www.awm.gov.au. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
- ^ Tulun, Teoman Ertuğrul (8 Mayıs 2019). . avim.org.tr. 10 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Anzak Gunu Avustralya ve Yeni Zelanda adina savas ve catismalara katilan ve bunlarda yasamini yitiren asker ve sivillerin anildigi bir ulusal anma gunudur 1916 dan itibaren her yil nisan ayinin 25 inde anma torenleri duzenlenir Anzak GunuPerth sehrinde 2009 yili Safak MerasimiUlkeAvustralya Christmas Adasi Cocos Keeling Islands Cook Adalari Niue Norfolk Adasi Tokelau Tonga Yeni ZelandaTuruUlusal anma gunuOnemiAnzaklarin 1915 te Gelibolu ya cikarma yaptiklariSiklikYilda bir Anzak Gunu 1915 yilinda I Dunya Savasi nin Canakkale Cephesi nde Osmanli Imparatorlugu na karsi savasan Itilaf Devletleri nin Gelibolu Yarimadasi na cikartma yaptigi ve ANZAC Avustralya ve Yeni Zelanda Ordu Birlikleri askerlerinin cok sayida kayip verdigi 25 Nisan gununun yildonumunde kutlanir Bu bir zafer kutlamasi degil Avustralya ve Yeni Zelanda uluslarindan insanlarin nicin hic tanimadiklari Anadolu topraklarinda can verdigi sorusunu sorarak ulusal bilincin ortaya ciktigi gunun kutlamasi seklinde gerceklesir Anzak Gunu Yeni Zelanda ve Avustralya da ulusal tatildir Ayrica Cook Adalari Niue Pitcairn Adalari ve Tonga da da ulusal bayram statusune sahiptir TarihceI Dunya Savasi sirasinda Anzak askerkerinin buyuk kayiplar verdigi Gelibolu cikarmasinin haberi Yeni Zelanda ya ulasinca cikarmada can veren askerler icin 30 Nisan 1915 te kendiliginden torenler duzenlenmis ve o gun yarim gun tatil olmustur Ertesi yil 25 Nisan 1916 da 6434 askerin Avustralya nin Brisbane kentinin sokaklarinda 50 000 izleyicinin onunde gecit toreni yapmasi daha sonra ulusal bir rituel haline gelen Anzak Gunu nun temelini olusturur Cikarmadan bir yil sonra 25 Nisan gunu Avustralya da resmen Anzak Gunu olarak adlandirildi O yil Avustralya Yeni Zelanda Misir ve Londra da cok cesitli toren ve ayinlerle yapildi Londra daki Westminster Abbey de Kral V George ve Kralice Mary nin de katildigi buyuk bir anma toreni duzenlendi Savastan sonra Anzak Gunu Yeni Zelanda da 1920 yilinda kabul edilen Anzak Gunu Yasasi ile resmi tatil ilan edildi Anzak Gunu Avustralya da 1920 de ulusal bir gun ilan edilse de dukkanlarini kapatmak istemeyen isyeri sahiplerinin muhalefeti nedeniyle 1927 e kadar her eyalette tatil uygulanmadi ancak birbirleriyle iletisim halinde kalmak isteyen savastan donmus askerler gayri resmi olarak Anzak Gunu nu kutluyorlardi Ilk defa 1927 de tum Avustralya eyaletleri Anzak Gunu nde resmi tatil oldu O yil nda Anzak birliklerinin Ariburnu cikarmasini yaptiklari zaman dilimi olan safak vaktini hatirlatmak amaciyla Safak Merasimi adi verilen toren duzenlenmeye baslandi Gunumuzde Anzak Gunu ile iliskilendirilen tum ritueller safak nobetleri yuruyusler anma torenleri 1930 larda Avustralya Anzak Gunu kulturunun bir parcasi haline geldi Yeni Zelanda anma torenleri de bu rituellerin cogunu benimsedi Avustralya da yapilan safak merasimi 1939 dan itibaren Yeni Zelanda da da duzenlenmeye basladi Anzak Gunu II Dunya Savasi ndan sonra daha kapsamli hale getirilerek savaslarda hayatini kaybeden butun Avustralyali ve Yeni Zelandalilarin askerlerin anildigi bir ulusal anma gunune donmustur Torenlere katilan insanlarin sayisi 1960 larda ve 1970 lerde dusmus 1990 lara ise Gelibolu Yarimadasi ni ziyaret rituelinin gelismesiyle ilgi artmistir Gelibolu Yarimadasi Safak MerasimiAnzak Koyu Kitabesi nde Ataturk un sozleri 1990 dan sonra Gelibolu Yarimadasinda her yil Anzak Gunu nde Yeni Zelanda ve Avustralya dan Turkiye ye giden ziyaretcilerin katilimi ile Safak Merasimi duzenlenmeye baslamistir Bu toren icin gelen ziyaretciler 24 Nisan gece yarisi Canakkale kent merkezinden Gelibolu Yarimadasi na gecerek Anzak Koyu nda sabahin ilk isiklarina kadar Canakkale Muharebelerinde hayatini kaybedenleri anarlar Torenin organizasyonu Avustralya ile Yeni Zelanda devleti tarafindan donusumlu olarak ustlenilmektedir Safak Ayini ne Yeni Zelanda Genel Valisi Avustralya Gazi Isleri Bakani Ingiltere nin Avrupa ve Amerika dan Sorumlu Bakani Avustralya Icisleri Bakani Avustralya Genel Kurmay Baskani buyukelciler Fransa Savunma Atasesi Avustralya ve Yeni Zelandali askerler ile Anzak torunlar Turkiye temsilcileri ise Kultur ve Turizm Bakani Canakkale Valisi Canakkale Savaslari Gelibolu Tarihi Alan Baskani ve diger yetkililerdir Torene yetkililer disinda Turk ziyaretci kabul edilmez Merasim Avustralya ve Yeni Zelanda Silahli Kuvvetleri askerlerinden olusan merasim kitasinin sabah 05 30 da toren alanina gelmesi ve bir askerin didgeridoo adli mistik bir enstrumanla anma cagrisi yapilmasiyla baslar Anzak yazisinin bulundugu kaideye katafalk konulur Avustralya ve Yeni Zelanda temsilcileri konusma yaparlar Cumhurbaskani Mustafa Kemal Pasa nin Avustralyali ve Yeni Zelandali annelere ithafen soyledigi ve 1934 yilinda 18 Mart Canakkale Deniz Zaferi nin yildonumu nedeniyle duzenlenen torende okunmak uzere hazirlayip donemin Icisleri Bakani Sukru Bey e verdigi metinde yer alan su sozler bir Turk askeri tarafindan Turkce ve Ingilizce olarak yinelenir Bu memleketin topraklari uzerinde kanlarini doken kahramanlar Burada bir dost vatanin topragindasiniz Huzur ve sukun icinde uyuyunuz Sizler Mehmetciklerle yan yana koyun koyunasiniz Uzak diyarlardan evlatlarini harbe gonderen analar Gozyaslarinizi dindiriniz Evlatlariniz bizim bagrimizdadir Huzur icindedirler ve huzur icinde rahat uyuyacaklardir Onlar bu toprakta canlarini verdikten sonra artik bizim evlatlarimiz olmuslardir source source Torenin bitisini duyuran Son Gorev melodisi Toren Avustralya Yeni Zelanda ve Turkiye Cumhuriyeti Devleti adina celenk sunulmasi askeri toren kitasi esliginde anma cagrisi ve savasta hayatini kaybedenler icin saygi durusu Turkiye Yeni Zelanda ve Avustralya milli marslarinin okunup ulke bayraklari gondere cekilmesi ile devam eder Din gorevlilerinin Incil den bolumler ilahiler ve dualar okumasi ile devam eden toren savasta catismanin bittigini haber veren adli askeri bando melodisinin trompet ile icra edilmesi ile sona erer Ziyaretciler torenden sonra muharebe alaninda yuruyus yaparlar mezarlari ziyaret ederler Ayrica bakiniz18 Mart Canakkale Zaferi ve Sehitleri Anma GunuKaynakca Ozturk Sule Bekiroglu Onur 19 Kasim 2013 Uzak Mesafeler Yakin Iliskiler Kulturlerarasi Iletisim Perspektifinde Anzak Gunu nun Turk Yazili Basininda Sunumu Selcuk Iletisim 5 4 175 185 doi 10 18094 si 08434 ISSN 2148 2942 Nzhistory govt nz sitesi 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Hall Kate 1 Ekim 2022 State Library Of Queensland Ingilizce 17 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2023 army gov au sitesi 2 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi anzacsightsounds org 12 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2023 a b nzhistory govt nz sitesi 15 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi dictionaryofsydney org 1 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2023 a b c d e Birtane Yasemin 4 Haziran 2021 Bir Anma Ritueli ANZAK Safak Ayini YAZIT Kultur Bilimleri Dergisi 1 1 57 79 doi 10 29228 yazitdergisi 51291 ISSN 2757 8437 25 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2023 www awm gov au 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2023 Tulun Teoman Ertugrul 8 Mayis 2019 avim org tr 10 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Nisan 2023