Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
V. Karl ya da Şarlken (Fransızca: Charles Quint/Beşinci Charles, İspanyolca: Carlos V, İtalyanca: Carlo V; 24 Şubat 1500 - 21 Eylül 1558), Kutsal Roma İmparatoru, İspanya Kralı, Habsburg Hollandası Lordu ve Burgonya Kontu.
| V. Karl Şarlken Carlos V | |
|---|---|
| V. Karl (1548) Ressam: Titian | |
 | |
| Kutsal Roma İmparatoru Almanya Kralı Napoli Kralı | |
| Hüküm süresi | 28 Haziran 1519 - 27 Ağustos 1556 |
| Taç giymesi | 26 Ekim 1520, Aachen (Almanya Krallık tacı) 22 Şubat 1530, Bologna (İtalya Krallık tacı) 24 Şubat 1530, Bologna (Kutsal Roma İmparatorluk tacı) |
| Önce gelen | I. Maximilian |
| Sonra gelen | I. Ferdinand |
| İspanya kralı | |
| Hüküm süresi | 23 Ocak 1516 - 16 Ocak 1556 (1555'e kadar Kastilyalı Juanna ile) |
| Taç giymesi | 28 Haziran 1519 |
| Önce gelen | Kastilyalı Juana |
| Sonra gelen | II. Felipe, İspanya Kralı |
| Habsburg Hollandası Lordu Burgonya Kontu | |
| Hüküm süresi | 25 Eylül 1506 - 25 Ekim 1555 |
| Taç giymesi | 28 Haziran 1519 |
| Önce gelen | I. Felipe |
| Doğum | 24 Şubat 1500 Gent, Flandera |
| Ölüm | 21 Eylül 1558 (58 yaşında) , İspanya |
| Defin | El Escorial |
| Eş(ler)i | Portekizli Isabella (e. 1526–1539) |
| Çocuk(lar)ı | II. Felipe İspanya Kralı, Kutsal Roma İmparatoriçesi Maria Juanna, Portekiz Prensesi (gayrimeşru) Margaret, Floransa ve Parma Düşesi (gayrimeşru) |
| Hanedan | Habsburg |
| Babası | I. Filipe |
| Annesi | Kastilyalı Juana |
| Dini | Katolik |
| İmza |  |
Şarlken, 24 Şubat 1500 tarihinde Belçika'nın Gent şehrinde doğdu, babası Habsburg Hanedanından Yakışıklı Felipe, annesi ise Kastilya ve Aragon Prensesi Kastilyalı Deli Juana'ydı. Geleceğin imparatoru gözüyle bakıldığından özenle büyütüldü. Hem Alman hem de İspanyol kanı taşıyordu ve her iki dili de konuşabiliyordu.
Hollanda'da büyüyen Şarlken babasının erken yaşta ölümü, annesinin de ruhen rahatsız olmasından dolayı halası Margaret tarafından eğitildi. Prenses Margarete, dedesi imparator I. Maximilian tarafından genç prenses naibi olarak Burgonya Düklüğünün valiliğine atandı. 1515 yılında Burgonya ileri gelenlerinde desteğiyle halası naiplik görevinden alınmış ve Şarlken reşit ilan edildikten sonra Burgonya Dükü olmuştur. Anne tarafından dedesi II. Fernando'nun 1516 yılında ölümüyle Kastilya, Aragon, Napoli ve Sicilya krallıklarının taçları şahsında birleşti. Kutsal Roma İmparatoru I. Maximilian' ın ölümü sonrasında 28 Haziran 1519'da Kutsal Roma imparatoru seçilerek Avrupa'daki en büyük imparatorluğun hükümdarı oldu. 26 Ekim 1520 yılında Aachen'daki katedralde resmi bir törenle Kutsal Roma Cermen İmparatoru ilan edildi.
Alman imparatoru olarak (1519-1556), İspanya kralı olarak (1516-1556), Hollanda-Belçika kralı olarak (1516-1556) yılları arasında hüküm sürdü. İmparatorluğun sınırlarına İspanya ve ona bağlı sömürgeleri ile Avusturya-Almanya topraklarının hepsi dahildi. 1519'da V. Karl, Kutsal Roma İmparatoru ve Avusturya Arşidükü oldu. Bundan itibaren V. Karl'ın üzerinde hükümdarlık yaptığı arazilerin Avrupa, Uzak Doğu ve Amerika üzerindeki yüzölçümünün 4 milyon kilometre kareyi aştığı tahmin edilmektedir.
Şarlken'in İmparatorluğu dönemindeki en büyük düşmanları, sırasıyla Osmanlı İmparatorluğu, Fransa Krallığı, İngiltere Krallığı ve Hristiyanlığın Protestanlık mezhebinin kurucusu meşhur Alman papaz Martin Luther'di.
İngiltere ile ilişkiler ve Aragonlu Catherine
V. Karl'ın annesi İspanya Kralı II. Fernando'nun kızı Kastilya Prensesi Kastilyalı Juanna'dır. İngiltere Kraliçesi ise; Tudor Hanedanı'ndan İngiltere Kralı VIII. Henry'nin eşi, İspanya Kralı II. Fernando'nun kızı ve Kastilya Prensesi Juanna'nın kardeşi Aragonlu Catherine'dir. Yani İngiltere Kraliçesi Aragonlu Catherine V. Karl'ın teyzesidir. V. Karl, Kutsal Roma İmparatoru olunca teyzesini çok sevdiğinden ve ona düşkün olduğundan İngiltere'ye dostça yaklaştı.
Aragonlu Catherine ilk olarak Henry'nin ağabeyi veliaht prens Arthur ile 1501'de evlendi. Ne var ki talihsiz prens evlendikten çok kısa bir süre sonra 1502 yılında on altıncı doğum gününden birkaç ay önce muhtemelen o dönemde İngiltere'de çok yaygın olan terleme hastalığından öldü. Catherine ilk eşinin ölümünden bir süre sonra Henry ile nişanlandı. Düğünün çeşitli sebeplerle ertelenmesiyle genç çift ancak 1509'da evlenebildi. Catherine Henry ile evlenebilmek için Prens Arthur ile olan evliliğinin o dönemdeki anlayışa göre hiç tamamlanmadığına yemin etmişti. (İnanışa göre kardeşinin karısıyla evlenen soyu kurumakla ve çocuksuz kalmakla lanetlenir. Dönemin papası Catherine ve Henry'nin evlenmesinin ancak Catherine Arthur ile hiç birlikte olmamışsa mümkün olabileceğini belirtmiştir.) Catherine ve Arthur'un evliliğinin çok kısa sürmesi, evlendiklerinde her ikisinin de yaşça küçük ve prematüre doğduğu söylenen prensin sağlığının çok uzun zamandır çok hassas olması gibi sebepler Kraliçe Catherine'in doğru söylediği ihtimalini güçlendirse de Kral Henry eşinden ayrılmak istediğinde onun kendisinden önce ağabeyiyle evlenmiş olmasını kullandı. Soyunun kuruduğunu, Catherine ile evlendiği için pişman ve tövbekar olduğunu söyledi. Ancak böyle davranmasının asıl nedeni bu değildi. Kendisi Tudor Hanedanı'nın son erkek temsilcisiydi ve tahta kendisinden sonra yerine geçecek bir erkek vâris bırakma konusunda son derece ısrarcıydı. Aragonlu Catherine ve Kral VIII.Henry'nin birçok çocuğu olsa da bunlardan sadece bir kız çocuğu, Prenses Mary Tudor hayatta kalmıştı. Erkek çocuk isteğiyle yanıp tutuşan kral evliliğinin ilerleyen yıllarında en sevdiği saraylılardan biri olan Thomas Boleyn'in küçük kızı Anne Boleyn'e gönlünü kaptırdı. Cazibeli ve zeki bir kadın olan Anne kralı çok etkilemiş, onun zaaflarını çok iyi değerlendirmiş ve Aragonlu Catherine'den iyice uzaklaştırmıştır. Eşinin fikrine karşı olan Catherine soylarının kurumadığını, bir kızlarının olduğunu öne sürdü. Catherine'nin yeğeni V. Karl, Roma'yı ve Papalık Devletini işgal edip, papaya evliliğin iptal edilmemesi için baskıda bulunduğundan Papa evliliği iptal etmedi. Catherine'den ayrılmayı kafasına koyan VIII. Henry de Katolik Kilisesinden ayrılarak Anglikan Kilisesini kurdu. Böylece kendisini rahatsız eden bir başka konudan, Katolik Kilisesi'nin ülkesindeki nüfuzundan da kurtuldu ve kilisenin ülke toprakları içerisindeki mal varlıklarını ele geçirdi. İki devlet arasındaki ilişkiler ise bu olanlar sonucunda kesildi.
Şarlken'in asıl amacı ve Avrupa mücadelesi
Şarlken, annesi Kastilya Prensesi Joanna'dan gelen bağlarla 1516'da Aragon, Kastilya, Napoli ve Sicilya krallıkları taçlarını giyerek Aragon Kralı, Kastilya Kralı, Napoli Kralı ve Sicilya Kralı unvanını aldı. 1519'da da büyükbabası Kutsal Roma İmparatoru I.Maximilian'dan kalan bağlarla Kutsal Roma İmparatoru unvanını alarak Avrupa'nın en büyük İmparatorluğunun sahibi oldu. Almanya, Sicilya ve Napoli sayesinde İtalya, Aragon ve Kastilya sayesinde İspanya taçlarını alarak Almanya, İtalya ve İspanya İmparatoru ilan edildi.
Şarlken, Avrupa'nın tamamını işgal ederek Avrupa-Almanya İmparatorluğunu ilan etmek istiyordu. Fransa kralı François'de Avrupa Hristiyan İmparatorluğu kurmak istiyordu. Böylece Şarlken ve François savaşa başladı. 1525 yılında meydana gelen Pavia Muharebesi'nde François' in ordusu yenilgiye uğramış ve kendisi de Şarlken'e esir düştü. Bunun sonucunda Şarlken'in Avrupa'daki egemenliğini sağlamlaştırdı.
Öte yandan Osmanlı Sultanı I. Süleyman ve Macaristan Kralı II. Lajos arasındaki gerginlik Balkan-Hristiyan Birliğini tehdit ediyordu. Zaten I. Murad döneminden beri bu birlik iyice bozulmuştu. Macaristan ve Bohemya Kralı unvanıyla Lajos Tudor Hanedanlığı'nın temsilcisi durumundaydı. Şarlken'de Habsburg Hanedanlığı temsilcisiydi. Tudor ve Habsburg hanedanlıkları arasında bir bağ vardı. Böylece Lajos ve Şarlken yakınlaştı.
I. François'in annesinin mektubu ve Mohaç Savaşı
I. François'in annesi I. Süleyman'a oğlunu kurtarmasını, Fransa'ya yardım etmesini yazmıştı. I. Süleyman bu mektuba karşılık vermiş ve ordusuyla Macar seferine çıkmıştır. Mohaç'ta büyük bir savaş yaşanmış (Mohaç Muharebesi) Lajos savaşta ölmüş, Macaristan ve Transilvanya feth edilmişti. İstanbul Antlaşması imzalandı.
Şarlken 1530'da Papa tarafından Kutsal Roma İmparatoru olarak kutsandı.
Feragat edip manastıra çekilmesi ve ölümü
Protestan prenslerle imparator Şarlken arasında anlaşmazlıkların artması sonrasında Katolik ve Protestan prensler arasında imparatorun tüm ısrarlarına rağmen uzlaşmaya vardılar ve Protestanlığı tanıyan Augsburg Barışı yapıldı. Böylece imparatorun kilisenin bölünmesini engelleme politikası başarısızlığa uğradı. Ayrıca Fransa üzerine gerçekleştirilen seferde başarısız olmuştu. Yeni Papa ile yaşanan ihtilaflar ve Osmanlı ile yaşanan sorunlar sonrasında 1555 yılında İspanya Krallığı'nı ve Alçak Ülkeler'i oğlu II. Felipe'ye, 1556 yılında da imparatorluk makamını kardeşi I. Ferdinand'a bıraktı.
V. Karl 1557'de İspanya'da eyaletindeki Yuste manastırına çekildi. Fakat buradan devamlı olarak imparatorluğunun ileri gelenleri ile mektuplaşmaya devam etti ve imparatorluğunda ortaya çıkan gelişmelerle yakından ilgilendi. Çok akut gut hastalığından muzdaripti. Bazı tarihçiler onun 1552'de Metz şehrini kuşattığı ama eline geçiremeyip sonra da mağlup edilmesini bir gut krizi geçirmesine bağlarlar. V. Karl'ın inzivaya çekilme kararını bu mağlubiyetten hemen sonra aldığını belirtirler. İnzivaya çekildiği manastırda odasının her duvarının saatlerle kaplı olduğu bildirilir ve bazı tarihçiler bunun kendi hükümdarlığını ve bu hükümdarlığına zaman hasredememesini sembolize ettiğini iddia ederler.
Şarlken manastıra çekildikten 1 yıl sonra, 21 Eylül 1558'de sıtmadan öldü. 1574'te cesedi oğlu İspanya Kralı II. Felipe tarafından Madrid'de inşa ettirilen El Escorial Manastırına defnedildi.
Şarlken'in savaşlarının sonuçları
Şarlken Avrupa'da kendi egemenliği altında Katolik bir imparatorluk kurmak istemişti. Bu amaçla uzun yıllar Fransa, Protestanlar ve Osmanlılarla savaştı. Ancak geniş bir alana yayılmış farklı iktisadi, dinsel ve kültürel yapılara sahip krallıkları Katoliklik etrafında bir araya getirmeyi başaramadı. Kısacası Karl, ne Türk yayılmasını engelleyebilmiş ne Fransa'nın artan gücünü durdurabilmiş ne de Alman halkları arasındaki karışıklığı durdurabilmiştir.
Kanuni'nin Şarlken'e yazdığı mektup
Bu kadar zamandır erlik davasın eder, merdi meydanım dersin. Şimdiye değin kaç keredir ki üzerine geliyorum ve mülküne dilediğim gibi tasarruf ediyorum. Ne sende, ne karındaşında nam ve nişan yok. Size saltanat ve erlik davası haramdır. Askerlerinden, belki avradından da utanmaz mısın ki, belki avratta gayret vardır sende yoktur. Er isen meydana gelesin. Hak Teala Hazretlerinin takdiri ne ise o olur. Senin ile saltanatı Beç (Viyana) kapılarında görüşelim. Reaya fukarası dahi asude olsun. Yoksa meydanı aslanlardan boş buldukça tilki gibi fırsatla avlanmayı erlik sayma. Bu kere meydana gelmezsen kadınlar gibi yün ve çıkrık alıp padişahlık tacını almaya kalkmayasın. Erlik adını diline getirmeyesin.
Kaynakça
- ^ 24 Şubat 1558'de V. Karl'in Kutsal Roma İmparatorluğu'ndan feragat ettiği gün olarak kabul edilmektedir. O gün Frankfurt'ta toplanan "Elektörler Koleji" V. Karl'ın imparatorluktan feragat etme beyanatını kabul edip kardeşi Ferdinand'ı Kutsal Roma İmparatoru seçme kararını vermişlerdir. [1] 15 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [2] 6 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Abdication of Brussels. Books.google.es. Erişim tarihi: 8 Haziran 2012.
- ^ Hermann Wiesflecker "Maximilian I" . Encyclopedia Brittanica 21 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ Alonso, Jordi (Ağustos 2006). "The severe gout of Holy Roman Emperor Charles V (Kutsal Roma İmparatoru V. Karl'in akut güt krizleri)". N. Engl. J. Med. 355 (5). ss. 516-20. doi:10.1056/NEJMon060780. (PMID) 16885558.
- ^ de Zulueta, J. (Haziran 2007). "The cause of death of Emperor Charles V (İmparator V. Charles'in ölümü sebebi)". Paraşsıtologia. 49 (1-2). ss. 107-109. (PMID) 18412053.
- ^ Tarihimizdeki Muhteşem Mektuplar. Necdet Bayraktaroğlu.
Kitaplar
| Wikimedia Commons'ta V. Karl ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Atkins, Sinclair (1980). "Charles V and the Turks," History Today Aralik c.30 no.12 say 13-18 (İngilizce)
- Blockmans, W. P. ve Nicolette Mout. (2005) The World of Emperor Charles V (İngilizce)
- Brandi, Karl. (1939 yeni ed. 1980) The emperor Charles V: The growth and destiny of a man and of a world-empire West Richard (İngilizce)
- Seibt, Ferdinant (1999), Karl V. Goldmann, München (Almanca)
- Fernández Álvarez, Manuel (1977) Imperator mundi: Karl V. - Kaiser des Heiligen Römischen Reiches Deutscher Nation.. Stuttgart, (Almanca)
Web kaynakları
- V. Karl'in ecdad ve soy ağacı7 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- V. Charles, Kutsal Roma Imparatoru Luminarium Ansiklopedisi 10 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- "Answers.com" websitesinde V. Charles, Kutsal Roma İmparatoru 29 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- V. Charles, Kutsal Roma Imparatoru biyografisi New Advent.org websitesinde 30 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
V Karl ya da Sarlken Fransizca Charles Quint Besinci Charles Ispanyolca Carlos V Italyanca Carlo V 24 Subat 1500 21 Eylul 1558 Kutsal Roma Imparatoru Ispanya Krali Habsburg Hollandasi Lordu ve Burgonya Kontu V Karl Sarlken Carlos VV Karl 1548 Ressam TitianKutsal Roma Imparatoru Almanya Krali Napoli KraliHukum suresi28 Haziran 1519 27 Agustos 1556Tac giymesi26 Ekim 1520 Aachen Almanya Krallik taci 22 Subat 1530 Bologna Italya Krallik taci 24 Subat 1530 Bologna Kutsal Roma Imparatorluk taci Once gelenI MaximilianSonra gelenI FerdinandIspanya kraliHukum suresi23 Ocak 1516 16 Ocak 1556 1555 e kadar Kastilyali Juanna ile Tac giymesi28 Haziran 1519Once gelenKastilyali JuanaSonra gelenII Felipe Ispanya KraliHabsburg Hollandasi Lordu Burgonya KontuHukum suresi25 Eylul 1506 25 Ekim 1555Tac giymesi28 Haziran 1519Once gelenI FelipeDogum24 Subat 1500 1500 02 24 Gent FlanderaOlum21 Eylul 1558 58 yasinda IspanyaDefinEl EscorialEs ler iPortekizli Isabella e 1526 1539 Cocuk lar iII Felipe Ispanya Krali Kutsal Roma Imparatoricesi Maria Juanna Portekiz Prensesi gayrimesru Margaret Floransa ve Parma Dusesi gayrimesru HanedanHabsburgBabasiI FilipeAnnesiKastilyali JuanaDiniKatolikImza Sarlken 24 Subat 1500 tarihinde Belcika nin Gent sehrinde dogdu babasi Habsburg Hanedanindan Yakisikli Felipe annesi ise Kastilya ve Aragon Prensesi Kastilyali Deli Juana ydi Gelecegin imparatoru gozuyle bakildigindan ozenle buyutuldu Hem Alman hem de Ispanyol kani tasiyordu ve her iki dili de konusabiliyordu Hollanda da buyuyen Sarlken babasinin erken yasta olumu annesinin de ruhen rahatsiz olmasindan dolayi halasi Margaret tarafindan egitildi Prenses Margarete dedesi imparator I Maximilian tarafindan genc prenses naibi olarak Burgonya Duklugunun valiligine atandi 1515 yilinda Burgonya ileri gelenlerinde destegiyle halasi naiplik gorevinden alinmis ve Sarlken resit ilan edildikten sonra Burgonya Duku olmustur Anne tarafindan dedesi II Fernando nun 1516 yilinda olumuyle Kastilya Aragon Napoli ve Sicilya kralliklarinin taclari sahsinda birlesti Kutsal Roma Imparatoru I Maximilian in olumu sonrasinda 28 Haziran 1519 da Kutsal Roma imparatoru secilerek Avrupa daki en buyuk imparatorlugun hukumdari oldu 26 Ekim 1520 yilinda Aachen daki katedralde resmi bir torenle Kutsal Roma Cermen Imparatoru ilan edildi Alman imparatoru olarak 1519 1556 Ispanya krali olarak 1516 1556 Hollanda Belcika krali olarak 1516 1556 yillari arasinda hukum surdu Imparatorlugun sinirlarina Ispanya ve ona bagli somurgeleri ile Avusturya Almanya topraklarinin hepsi dahildi 1519 da V Karl Kutsal Roma Imparatoru ve Avusturya Arsiduku oldu Bundan itibaren V Karl in uzerinde hukumdarlik yaptigi arazilerin Avrupa Uzak Dogu ve Amerika uzerindeki yuzolcumunun 4 milyon kilometre kareyi astigi tahmin edilmektedir Sarlken in Imparatorlugu donemindeki en buyuk dusmanlari sirasiyla Osmanli Imparatorlugu Fransa Kralligi Ingiltere Kralligi ve Hristiyanligin Protestanlik mezhebinin kurucusu meshur Alman papaz Martin Luther di Ingiltere ile iliskiler ve Aragonlu CatherineV Karl in annesi Ispanya Krali II Fernando nun kizi Kastilya Prensesi Kastilyali Juanna dir Ingiltere Kralicesi ise Tudor Hanedani ndan Ingiltere Krali VIII Henry nin esi Ispanya Krali II Fernando nun kizi ve Kastilya Prensesi Juanna nin kardesi Aragonlu Catherine dir Yani Ingiltere Kralicesi Aragonlu Catherine V Karl in teyzesidir V Karl Kutsal Roma Imparatoru olunca teyzesini cok sevdiginden ve ona duskun oldugundan Ingiltere ye dostca yaklasti Aragonlu Catherine ilk olarak Henry nin agabeyi veliaht prens Arthur ile 1501 de evlendi Ne var ki talihsiz prens evlendikten cok kisa bir sure sonra 1502 yilinda on altinci dogum gununden birkac ay once muhtemelen o donemde Ingiltere de cok yaygin olan terleme hastaligindan oldu Catherine ilk esinin olumunden bir sure sonra Henry ile nisanlandi Dugunun cesitli sebeplerle ertelenmesiyle genc cift ancak 1509 da evlenebildi Catherine Henry ile evlenebilmek icin Prens Arthur ile olan evliliginin o donemdeki anlayisa gore hic tamamlanmadigina yemin etmisti Inanisa gore kardesinin karisiyla evlenen soyu kurumakla ve cocuksuz kalmakla lanetlenir Donemin papasi Catherine ve Henry nin evlenmesinin ancak Catherine Arthur ile hic birlikte olmamissa mumkun olabilecegini belirtmistir Catherine ve Arthur un evliliginin cok kisa surmesi evlendiklerinde her ikisinin de yasca kucuk ve premature dogdugu soylenen prensin sagliginin cok uzun zamandir cok hassas olmasi gibi sebepler Kralice Catherine in dogru soyledigi ihtimalini guclendirse de Kral Henry esinden ayrilmak istediginde onun kendisinden once agabeyiyle evlenmis olmasini kullandi Soyunun kurudugunu Catherine ile evlendigi icin pisman ve tovbekar oldugunu soyledi Ancak boyle davranmasinin asil nedeni bu degildi Kendisi Tudor Hanedani nin son erkek temsilcisiydi ve tahta kendisinden sonra yerine gececek bir erkek varis birakma konusunda son derece israrciydi Aragonlu Catherine ve Kral VIII Henry nin bircok cocugu olsa da bunlardan sadece bir kiz cocugu Prenses Mary Tudor hayatta kalmisti Erkek cocuk istegiyle yanip tutusan kral evliliginin ilerleyen yillarinda en sevdigi saraylilardan biri olan Thomas Boleyn in kucuk kizi Anne Boleyn e gonlunu kaptirdi Cazibeli ve zeki bir kadin olan Anne krali cok etkilemis onun zaaflarini cok iyi degerlendirmis ve Aragonlu Catherine den iyice uzaklastirmistir Esinin fikrine karsi olan Catherine soylarinin kurumadigini bir kizlarinin oldugunu one surdu Catherine nin yegeni V Karl Roma yi ve Papalik Devletini isgal edip papaya evliligin iptal edilmemesi icin baskida bulundugundan Papa evliligi iptal etmedi Catherine den ayrilmayi kafasina koyan VIII Henry de Katolik Kilisesinden ayrilarak Anglikan Kilisesini kurdu Boylece kendisini rahatsiz eden bir baska konudan Katolik Kilisesi nin ulkesindeki nufuzundan da kurtuldu ve kilisenin ulke topraklari icerisindeki mal varliklarini ele gecirdi Iki devlet arasindaki iliskiler ise bu olanlar sonucunda kesildi Sarlken in asil amaci ve Avrupa mucadelesiSarlken annesi Kastilya Prensesi Joanna dan gelen baglarla 1516 da Aragon Kastilya Napoli ve Sicilya kralliklari taclarini giyerek Aragon Krali Kastilya Krali Napoli Krali ve Sicilya Krali unvanini aldi 1519 da da buyukbabasi Kutsal Roma Imparatoru I Maximilian dan kalan baglarla Kutsal Roma Imparatoru unvanini alarak Avrupa nin en buyuk Imparatorlugunun sahibi oldu Almanya Sicilya ve Napoli sayesinde Italya Aragon ve Kastilya sayesinde Ispanya taclarini alarak Almanya Italya ve Ispanya Imparatoru ilan edildi Sarlken Avrupa nin tamamini isgal ederek Avrupa Almanya Imparatorlugunu ilan etmek istiyordu Fransa krali Francois de Avrupa Hristiyan Imparatorlugu kurmak istiyordu Boylece Sarlken ve Francois savasa basladi 1525 yilinda meydana gelen Pavia Muharebesi nde Francois in ordusu yenilgiye ugramis ve kendisi de Sarlken e esir dustu Bunun sonucunda Sarlken in Avrupa daki egemenligini saglamlastirdi Ote yandan Osmanli Sultani I Suleyman ve Macaristan Krali II Lajos arasindaki gerginlik Balkan Hristiyan Birligini tehdit ediyordu Zaten I Murad doneminden beri bu birlik iyice bozulmustu Macaristan ve Bohemya Krali unvaniyla Lajos Tudor Hanedanligi nin temsilcisi durumundaydi Sarlken de Habsburg Hanedanligi temsilcisiydi Tudor ve Habsburg hanedanliklari arasinda bir bag vardi Boylece Lajos ve Sarlken yakinlasti I Francois in annesinin mektubu ve Mohac SavasiI Francois in annesi I Suleyman a oglunu kurtarmasini Fransa ya yardim etmesini yazmisti I Suleyman bu mektuba karsilik vermis ve ordusuyla Macar seferine cikmistir Mohac ta buyuk bir savas yasanmis Mohac Muharebesi Lajos savasta olmus Macaristan ve Transilvanya feth edilmisti Istanbul Antlasmasi imzalandi Sarlken 1530 da Papa tarafindan Kutsal Roma Imparatoru olarak kutsandi Feragat edip manastira cekilmesi ve olumuProtestan prenslerle imparator Sarlken arasinda anlasmazliklarin artmasi sonrasinda Katolik ve Protestan prensler arasinda imparatorun tum israrlarina ragmen uzlasmaya vardilar ve Protestanligi taniyan Augsburg Barisi yapildi Boylece imparatorun kilisenin bolunmesini engelleme politikasi basarisizliga ugradi Ayrica Fransa uzerine gerceklestirilen seferde basarisiz olmustu Yeni Papa ile yasanan ihtilaflar ve Osmanli ile yasanan sorunlar sonrasinda 1555 yilinda Ispanya Kralligi ni ve Alcak Ulkeler i oglu II Felipe ye 1556 yilinda da imparatorluk makamini kardesi I Ferdinand a birakti V Karl in feragat etmesi Ressam Louis Gallait 1841 Yuste Manastiri V Karl 1557 de Ispanya da eyaletindeki Yuste manastirina cekildi Fakat buradan devamli olarak imparatorlugunun ileri gelenleri ile mektuplasmaya devam etti ve imparatorlugunda ortaya cikan gelismelerle yakindan ilgilendi Cok akut gut hastaligindan muzdaripti Bazi tarihciler onun 1552 de Metz sehrini kusattigi ama eline geciremeyip sonra da maglup edilmesini bir gut krizi gecirmesine baglarlar V Karl in inzivaya cekilme kararini bu maglubiyetten hemen sonra aldigini belirtirler Inzivaya cekildigi manastirda odasinin her duvarinin saatlerle kapli oldugu bildirilir ve bazi tarihciler bunun kendi hukumdarligini ve bu hukumdarligina zaman hasredememesini sembolize ettigini iddia ederler Sarlken manastira cekildikten 1 yil sonra 21 Eylul 1558 de sitmadan oldu 1574 te cesedi oglu Ispanya Krali II Felipe tarafindan Madrid de insa ettirilen El Escorial Manastirina defnedildi Sarlken in savaslarinin sonuclariSarlken Avrupa da kendi egemenligi altinda Katolik bir imparatorluk kurmak istemisti Bu amacla uzun yillar Fransa Protestanlar ve Osmanlilarla savasti Ancak genis bir alana yayilmis farkli iktisadi dinsel ve kulturel yapilara sahip kralliklari Katoliklik etrafinda bir araya getirmeyi basaramadi Kisacasi Karl ne Turk yayilmasini engelleyebilmis ne Fransa nin artan gucunu durdurabilmis ne de Alman halklari arasindaki karisikligi durdurabilmistir Kanuni nin Sarlken e yazdigi mektupBu kadar zamandir erlik davasin eder merdi meydanim dersin Simdiye degin kac keredir ki uzerine geliyorum ve mulkune diledigim gibi tasarruf ediyorum Ne sende ne karindasinda nam ve nisan yok Size saltanat ve erlik davasi haramdir Askerlerinden belki avradindan da utanmaz misin ki belki avratta gayret vardir sende yoktur Er isen meydana gelesin Hak Teala Hazretlerinin takdiri ne ise o olur Senin ile saltanati Bec Viyana kapilarinda goruselim Reaya fukarasi dahi asude olsun Yoksa meydani aslanlardan bos buldukca tilki gibi firsatla avlanmayi erlik sayma Bu kere meydana gelmezsen kadinlar gibi yun ve cikrik alip padisahlik tacini almaya kalkmayasin Erlik adini diline getirmeyesin Kaynakca 24 Subat 1558 de V Karl in Kutsal Roma Imparatorlugu ndan feragat ettigi gun olarak kabul edilmektedir O gun Frankfurt ta toplanan Elektorler Koleji V Karl in imparatorluktan feragat etme beyanatini kabul edip kardesi Ferdinand i Kutsal Roma Imparatoru secme kararini vermislerdir 1 15 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 6 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Abdication of Brussels Books google es Erisim tarihi 8 Haziran 2012 Hermann Wiesflecker Maximilian I Encyclopedia Brittanica 21 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Alonso Jordi Agustos 2006 The severe gout of Holy Roman Emperor Charles V Kutsal Roma Imparatoru V Karl in akut gut krizleri N Engl J Med 355 5 ss 516 20 doi 10 1056 NEJMon060780 PMID 16885558 de Zulueta J Haziran 2007 The cause of death of Emperor Charles V Imparator V Charles in olumu sebebi Parassitologia 49 1 2 ss 107 109 PMID 18412053 Tarihimizdeki Muhtesem Mektuplar Necdet Bayraktaroglu KitaplarWikimedia Commons ta V Karl ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Atkins Sinclair 1980 Charles V and the Turks History Today Aralik c 30 no 12 say 13 18 Ingilizce Blockmans W P ve Nicolette Mout 2005 The World of Emperor Charles V Ingilizce Brandi Karl 1939 yeni ed 1980 The emperor Charles V The growth and destiny of a man and of a world empire West Richard ISBN 0849237513 Ingilizce Seibt Ferdinant 1999 Karl V Goldmann Munchen ISBN 3 442 75511 5 Almanca Fernandez Alvarez Manuel 1977 Imperator mundi Karl V Kaiser des Heiligen Romischen Reiches Deutscher Nation Stuttgart ISBN 3 7630 1178 1 Almanca Web kaynaklari V Karl in ecdad ve soy agaci7 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde V Charles Kutsal Roma Imparatoru Luminarium Ansiklopedisi 10 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Answers com websitesinde V Charles Kutsal Roma Imparatoru 29 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce V Charles Kutsal Roma Imparatoru biyografisi New Advent org websitesinde 30 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce