Dakka (Bengalce: ঢাকা, okunuşu [ˈɖʱaka]; Babür İmparatorluğu dönemindeki adlarıyla Dacca ve Cihangir Nagar), Bangladeş'in başkenti ve merkezi. Dakka bir megakenttir ve Güney Asya'daki en büyük şehirlerden biridir. kıyısında yer alan Dakka'nın nüfusu ile birlikte 12 milyondur ve bu özelliğiyle Bangladeş'in en büyük şehridir. Dünyanın en fazla nüfusa sahip 9. şehridir ve ayrıca dünyadaki nüfusu en yoğun şehirlerden de biridir. Dakka "Camiler Şehri" olarak bilinir ve dünyanın en iyi (muslinini) üretmesiyle tanınmıştır. Aynı zamanda "dünyanın çekçek başkenti" olarak da bilinir. Her gün yaklaşık 400 bin kişi şehirde çekçek kullanmaktadır. Bugün bölgedeki en büyük kültür, eğitim ve iş merkezlerinden biridir.
Dakka ঢাকা | |
---|---|
Başkent | |
Takma adlar: Camiler Şehri, Dünyanın Çekçek Başkenti | |
Dakka | |
Ülke | Bangladeş |
İl | Dakka ili |
İlçe | |
Kuruluş | 1608 |
Şehir statüsünü kazanması | 1947 |
Yüzölçümü | |
• Başkent | 304 km² |
• Su | 48,56 km² (1.874 mil²) |
Rakım | 4 m |
Nüfus (2008) | |
• Başkent | 7,000,940 |
• Yoğunluk | 23029/km² |
• Metropol | 12,797,394 |
Zaman dilimi | () |
• Yaz (YSU) | (Bangladeş Standart Yaz Zaman Dilimi) |
Posta kodu | 1000 |
Alan kodu | (+880) 02 |
Resmî site Dakka resmi web sitesi |
17. yüzyıldaki Babür hakimiyeti sırasında şehir Cihangir Nagar olarak bilinmekteydi. İdari biriminin başkentiydi ve dünya çapında bir muslin ticareti merkeziydi. Britanya egemenliği döneminde şehir hızla büyüdü ve Kalküta'dan (günümüzde Kolkata) sonra Bengal'deki en büyük ikinci şehir haline geldi. 1905 yılındaki ardından, ilinin başkenti haline geldi fakat 1911'de bölünmenin iptal edilmesi sonucu il başkenti olma özelliğini kaybetti. 1947'deki Hindistan'ın bölünmesinin ardından Doğu Pakistan'ın idari merkezi oldu ve 1971'de bağımsız Bangladeş'in başkenti haline geldi. Bu dönemde şehirde büyük bir kargaşa yaşandı. Bunların içinde sıkıyönetim, Bangladeş'in bağımsızlığının ilanı, , savaş sırasında meydana gelen hasarlar ve doğal afetler bulunmaktaydı.
Çağdaş Dakka, Bangladeş'teki ekonomik, kültürel ve siyasi hayatın merkezidir. Ülkede altyapısı en gelişmiş yer olmasına rağmen kirlilik, trafik sıkışıklığı ve artan nüfus nedeniyle hizmetlerin yetersiz kalması gibi sorunlar yaşamaktadır. Son on yıllarda Dakka'da , iletişim ve bayındırlık alanında çağdaşlaşmalar yaşanmıştır. Şehir büyük yabancı yatırımlar ve daha fazla ticarî faaliyete ev sahipliği yapmaktadır. Aynı zamanda, şehre ülkenin diğer yerlerinden gittikçe artan bir nüfus akışı vardır ve bu da Dakka'yı dünyadaki en hızlı büyüyen şehir yapmaktadır.
Tarihçe
Şu an Dakka'nın bulunduğu bölgede yerleşimin varlığı, 7. yüzyıla kadar uzanmaktadır. Şehrin bulunduğu bölge Budist ve tarafından yönetilmekteydi, 9. yüzyılda ise yönetim Hindu 'na geçti. Şehrin adı tarafından 12. yüzyılda tanrıça Dakeşvari için yaptırılan 'ndan kaynaklanıyor olabilir. Dakka ve çevresindeki bölgeler o dönemde Bengalla olarak adlandırılmaktaydı. Kasabada Lakşmi Pazarı, Şankari Pazarı, Tanti Pazarı, Patuatuli, Kumartuli, Bania Nagar ve Goal Nagar gibi birkaç pazar bulunmaktaydı. Sena Hanedanı'ndan sonra, Dakka Delhi Sultanlığı'na bağlı Türki ve Paştun valiler tarafından yönetildi. 1608'de Babürlerin eline geçti.
1608'de başlayan Babür egemenliğinde şehir Bengal'in başkenti (Racmahal) olarak ilan edilince, şehirde büyük bir gelişme ve nüfusta büyük bir büyüme yaşandı. Babür İslam Han şehrin ilk yöneticisiydi. Han, imparator kısa bir süre önce ölmüş olmasına rağmen, şehri Babür İmparatoru Cihangir'in onuruna "Cihangir Nagar" (জাহাঙ্গীর নগর; Cihangir'in Şehri) olarak adlandırdı. Şehrin ana büyümesi Babür döneminde yaşandı. Şehir bu dönemde yaklaşık bir milyon kişilik nüfusuyla 19'a 13 kilometrelik bir alana yayılmıştı. Britanyalı Doğu Hindistan Şirketi, 1765'te gelir toplama hakkını (Divani hakkı) kazandı ve 1793'te Bengal Navablarını (yöneticileri) tüm yetkilerini bırakmaya zorlayarak şehrin yönetimini ele geçirdi. Bu dönemde şehrin nüfusu Kalküta'nın önem kazanması nedeniyle önemli miktarda düştü; fakat daha sonra maddi açıdan gelişim ve çağdaşlaşma bunu takip etti. 1874'te çağdaş bir kentsel su dağıtım sistemi kuruldu ve 1878'de elektrik sistemi geldi. Şehrin yakınlarında Britanyalı ve Bengalli askerlere hizmet eden kuruldu.
Bengal'in 1905'teki başarısız bölünmesinin ardından, Dakka yeni kurulan Doğu Bengal ve Assam eyaletinin başkenti ilan edildi; ancak 1911'de Bengal yeniden birleştirildi. 1947'deki Hindistan'ın bölünmesinin ardından, Dakka Doğu Pakistan'ın başkenti oldu. Hindistan'ın bölünmesinin ardından şehir büyük çatışmalara tanıklık etti. Şehrin Hindu nüfusunun çoğu Hindistan'a göç etti, bu sırada şehre bir Müslüman akını yaşandı. Yerel siyasetin merkezi olarak ise, şehirde giderek artan sayıda siyasi olaylar ve şiddet olayları yaşanmaya başladı.Urduca'nın tüm Pakistan'ın tek resmî dili olarak ilan edilmesi, büyük kalabalıkların katıldığı protesto yürüyüşlerine sebep oldu. olarak bilinen protestolar, Pakistan polisinin ateş açarak pek çok öğrenci göstericiyi öldürmesiyle son buldu. 1950'ler ve 60'lar boyunca, Dakka'daki siyaset sıcaklığını korudu ve Bengal'in bağımsızlığı yönündeki talepler giderek arttı.
bölgeye çok büyük bir hasar verdi ve tahminlere göre 500 bin kişiyi öldürdü. Şehrin yarısından fazlasını su bastı ve milyonlarca kişi mahsur kaldı. Etnik ayrımcılık ve kasırganın yol açtığı zararları telafi etmek için hükûmetin az gayret göstermesi nedeniyle halkın hükûmete olan öfkesi büyüdü ve Bengalli siyasetçi Mucibur Rahman 7 Mart 1971'de Dakka'da milliyetçi bir miting düzenledi. Tahmini olarak bir milyon kişi mitinge katıldı ve bu 26 Mart günü Bangladeş'in bağımsızlığının ilanı ile sonuçlanır. Buna cevaben, Pakistan ordusu 'nu düzenledi ve binlerce kişiyi tutukladı, işkence etti ve öldürdü.Bangladeş Kuvvetleri ile yapılan dokuz aylık bir çatışmadan sonrası Pakistan Ordusu 16 Aralık günü yenilgiyi kabul etti ve böylece Bangladeş Kurtuluş Savaşı bitmiş oldu. Ülkenin başkenti olarak, Dakka bağımsızlıktan sonra kırsal alanlardan işçilerin şehre göç etmesi sonucu hızlı ve büyük bir büyümeye sahne oldu. Şehrin nüfusunun yanı sıra ticaret ve endüstrinin de gelişmesi hizmetler ve altyapıda sorunlar doğurdu. Şehir sınırlarının genişlemesi ve , , , ve gibi yeni yerleşim alanlarının gelişmesini, büyük bir emlak patlaması izlemiştir.
Coğrafya
Dakka, merkezi Bangladeş'te, 23°42′0″K 90°22′30″D / 23.70000°K 90.37500°D koordinatlarında, 'nin doğu kıyısında yer alır. 'nın alçak kesimlerinde bulunur ve 153.84 km² alan kaplar. Sekiz tane ana - Lalbağ, Kotvali, Sutrapur, Ramna, Motichil, Paltan, Danmondi, Muhammedpur – ve on altı tane yan thanadan oluşur - Gulşan, Mirpur, Pallabi, Şah Ali, Turaag, Sabucbağ, Dakka Kışlası, Demra, Hazaribağ, Şiampur, Badda, Kafrul, Kamrangir çar, Khilgaon ve Uttara. Şehrin toplamda 130 semti ve 725 mahallesi bulunur. Dakka ilçesi 1463.60 kilometrekarelik bir alanı kaplar ve , , , , , ilçeleriyle komşudur. Tropik birki örtüsü ve nemli toprak karakterize ettiği arazi, deniz seviyesine yakın ve düzdür. Bu, Dakka'yı muson mevsiminde siklonlar ve aşırı yağış yüzünden meydana gelen sellere karşı kılar.
İklim
Dakka sıcak, yağışlı ve nemli bir tropik iklimi yaşar. Köppen iklim sınıflandırmasına göre, Dakka tropik yağışlı ve kuru bir iklime sahiptir. Yıllık sıcaklık ortalaması 28 °C olan şehir, ayrı bir muson iklimine sahiptir. Aylık sıcaklık ortalamalarının en düşüğü 20 °C'lik ocak, en yükseği ise 32 °C'lik mayıstır. Yıllık ortalama yağış olan 1854 milimetrenin neredeyse %80'i mayıs ile eylül ayları arasında düşer. Trafik ve endüstriyel atıkların sebep olduğu giderek artan hava ve su kirliliği, şehirde halk sağlığı ve yaşam kalitesini etkileyen ciddi bir sorundur. Şehrin yakınlarındaki su kaynakları ve sulak alanlar, inşaat nedeniyle doldurulduklarından dolayı yıkıma maruz kalmaktadır. Kirlilik ile birleşen doğal alanların bu şekildeki yıkımı, yerel biyolojik çeşitliliği tehdit etmektedir.
Dakka iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 25,6 | 30 | 33,9 | 36,1 | 36,7 | 34,4 | 32,8 | 32,2 | 32,2 | 31,1 | 29,4 | 26,7 | 31,7 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 15 | 19,4 | 25 | 27,2 | 28,3 | 28,3 | 27,2 | 27,2 | 27,2 | 26,1 | 18,9 | 16,1 | 23,9 |
Ortalama yağış (mm) | 8 | 20 | 58 | 117 | 267 | 358 | 399 | 318 | 257 | 163 | 30 | 5 | 1.979 |
Kaynak: weather.com |
Kentsel yönetim
Dakka belediyesi 1 Ağustos 1864'te kuruldu ve 1978'de "kurum" seviyesine yükseldi., şehrin işlerini yürüten özerk kuruluştur. Tüzel kişiliği sahip alan vekillerini seçen pek çok semte bölünmüştür. Belediye başkanı her beş yılda bir seçimle seçilmektedir ve şu anki başkan 'dır., İngilizce eğitim veren ortaokullar ve medreseler dışında bölgedeki devlet okulları ve pek çok özel okuldan sorumludur. Bangladeş'teki tüm medreseler merkezi bir kurul tarafından yönetilmekte olup İngilizce eğitim veren ortaokullar ayrı eğitimsel ve idari yapılara sahiptir.
, 1976 yılında kurulmuştur ve 21,400 çalışana sahiptir. Bangladeş'teki en büyük polis servisidir.
Şehir 25 seçim bölgesine ayrılmıştır. İki ana siyasi parti Avami Birliği ve 'dir. Bakanlıkların büyük kısmı 'da bulunur. Bangladeş Yüce Divanı ve Bangladeş Yüksek Mahkemesi de şehirde yer alır. sarayı daha önce Britanya'nın hindistan valisine, Doğu Pakistan valisine ev sahipliği yapmış olup günümüzde Bangladeş Başkanlık Sarayı olarak kullanılmaktadır.Louis Kahn tarafından tasarlanmış olan (Jatiyo Sangshad Bhaban), parlamentoya ev sahipliği yapmaktadır. Kabe ile benzer bir tasarıma sahip olan ülkenin ulusal camisidir. Bara Katra sarayı, (Lalbağ Hisarı), Hoseni Dalan ve (Ahsan Manzil) şehrin diğer tarihî mekânları arasındadır.
Artan trafik sıkışıklığıyla mücadele için Bangladeş yönetimi 2000'li yıllarda şehrin dış kesimlerinde bir kentleşme politikası uygulamış ve Dakka'nın banliyölerindeki yeni binalar ve tesisler için gelir vergisini on yıllığına kaldırmıştır. Dakka'nın bir kanalizasyon sistemi bulunmasına rağmen bu nüfusun sadece %25'ine hizmet vermektedir, %30'luk bir kesime ise lağım çukurları hizmet vermektedir. Dakka'daki evlerin sadece üçte ikisi su sistemine bağlıdır. Şehirde yılda 9.7 milyon ton katı atık üretilmektedir. Devlet ve özel şirketler atıkları şehir çapında toplayıp gübre olarak kullanma çalışmalarında kısmen başarılı olsalar da, hâlen çoğu katı atık şehir yakınlarındaki alçak rakımlı bölgelere veya su kütlelerine dökülmektedir.
Ekonomi
Dakka Bangladeş'in ticari olarak da başkentidir. Şehir büyüyen bir orta sınıfa sahiptir ve bu da lüks mallar ve çağdaş tüketici için pazarı geliştirmektedir. Şehir geçmişte büyük sayıda göçmen işçi çekmiştir. Ucuz kapalı pazarlar, işportacılar, küçük dükkânlar, çekçek taşımacılığı ve yol kenarı satıcılığı nüfusun önemli bir bölümüne iş imkânı sağlar. Sadece çekçek sürücülerinin sayısı bile 400,000'i bulmaktadır. İşgücünün yarısı ev işlerinde ve sendikalaşmamış işgücünde çalışır, 800 bin kişilik bir nüfus ise tekstil endüstrisinde çalışmaktadır. Bunlara rağmen işsizlik oranı %19'dur. 2009 yılında Dakka'nın gayrisafi kentsel hasılası 85 milyar dolardı. Yıllık %6.2'lik bir büyüme oranıyla bu rakamın 2025 yılında 215 milyon dolara yükseleceği tahmin edilmektedir. Dakka'nın kişi başına yıllık geliri 1350 dolar olarak tahmin edilmektedir, halkın %34'ü yoksulluk sınıfının altında yaşamaktadır. Yoksulların arasında kırsal bölgelerden iş bulmak amacıyla gelen ve günde 5 doların altında gelirle yaşayan önemli bir kesim de vardır.
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Dakka ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Kaynakça
- ^ The Daily Star Web Edition Vol. 5 Num 234 24 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Thedailystar.net (19 Ocak 2005). 18 Aralık 2010 tarihinde erişilmiştir.
- ^ "Dhaka, Bangladesh Map". National Geographic Channel. 27 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2009.
- ^ "Dakka". Meydan Larousse: Büyük Lugat ve Ansiklopedi. IV. Sabah Gazetesi. 1992. ss. sf. 558.
- ^ (PDF). Bangladesh Bureau of Statistics. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2008.
- ^ 2010 World Bank Country Assistance Strategy (Sayfa 4) http://siteresources.worldbank.org/BANGLADESHEXTN/Resources/295759-1271081222839/BDCAS.pdf 2 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . Dhaka City. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2010.
- ^ Lawson, Alastair (5 Ekim 2002). "Dhaka's beleaguered rickshaw wallahs". BBC News. 1 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Eylül 2009.
- ^ "Price Information of Essential Commodities" (php) (Bengali). National Web Portal, Government of Bangladesh. 2 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
- ^ Dhaka: Improving Living Conditions for the Urban Poor 13 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Dünya Bankası) Erişim tarihi: 27 Aralık 2010
- ^ "Danger in Dhaka, the fastest-growing city". BBC News. 7 Temmuz 2010.
- ^ Hasna Jasimuddin Moudud (2001). South Asia: Eastern Himalayan Culture, Ecology and People. Dakka: Academic Press and Publishers. ISBN .
- ^ Nagendra K. Singh (2003). Encyclopaedia of Bangladesh (Hardcover). Anmol Publications Pvt Ltd. s. 19. ISBN .
- ^ Taru Bahl & M.H. Syed (2003). Encyclopaedia of the Muslim World. Anmol Publications PVT. s. 55. ISBN .
- ^ a b "Dhaka". Encyclopedia Britannica. 2009. 25 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2007.
- ^ a b c d e f g Roy, Pinaki (8 Temmuz 2008). "Golden past of olden Dhaka". The Daily Star. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2009.
- ^ Francis Bradley Bradley-Birt (1906). The Romance of an Eastern Capital. Smith, Elder, & Co. ss. 264.
- ^ M. Atiqullah and F. Karim Khan (1965). Growth of Dacca City: Population and Area (1608–1981). Social Science Research Project, University of Dacca Press. s. 6.
- ^ M. Atiqullah and F. Karim Khan (1965). Growth of Dacca City: Population and Area (1608–1981). Social Science Research Project, University of Dacca Press. s. 7.
With the growth of Calcutta (founded by Job Charnock in 1690), the business centres started moving to Calcutta followed by flight of capital and labour force from Dacca. By 1800, Calcutta became a city of 500 thousands, (Ghosh, 1950 pp 53–54) and Dacca declined to 2000 thousands, the population of 160 years before.
- ^ H Furumai, F Kurisu & H Katayama (2008). Southeast Asian Water Environment 2: Selected Papers from the Second International Symposium on Southeast Asian Water Environment. IWA Publishing. s. 205. ISBN .
- ^ Mohammad Atiqullah & Fazle Karim Khan (1965). Growth of Dacca City: Population and Area, 1608–1981. University of Dacca. s. 10.
- ^ a b c d Richards, John (2002). . Inroads. 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
- ^ The Feminist Review Collective (28 Mart 1991). Feminist Review (Issue 37). Routledge. s. 40. ISBN .
- ^ "Timeline: Major tropical cyclones". BBC News. 5 Mayıs 2008. 14 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2009.
- ^ Srivastava, H. N. (2006). Management of natural disasters in developing countries. Centre for Science & Techonlogy of the Non-Aligned and other Developing Countries. s. 14. ISBN .
- ^ Archer Blood. "Transcript of Selective Genocide Telex" (PDF). ABD Dışişleri Bakanlığı. 17 Haziran 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
- ^ Sheren, Syeda Momtaz. . Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh. 12 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2010.
- ^ "BANGLADESH: Jobless rural poor rush to the cities" (PHP). : UN Office for the Coordination of Humanitarian Affairs. 28 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2009.
- ^ United Nations Human Settlements Program, United Nations Human Settlements Program (2007). Enhancing Urban Safety and Security: Global Report on Human Settlements 2007. Earthscan. s. 184. ISBN .
- ^ (PDF). Regional United Nations Centre for Regional Development. 27 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2009.
- ^ (PDF). Bangladesh Bureau of Statistics. 2001. 25 Haziran 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2008.
- ^ Hough, Michael (2004). Cities and natural process. Routledge. ss. 64-65. ISBN .
- ^ a b c "Weatherbase: Historical Weather for Dhaka, Bangladesh". weatherbase.com. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2008.
- ^ a b c Mondal, M. Abdul Latif (27 Eylül 2006). "Our Cities: 15th Anniversary Special". The Daily Star. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2006.
- ^ Dhaka City Corporation. "City Corporation" (PHP). 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
- ^ Dhaka City Corporation (10 Eylül 2006). "Mayor" (PHP). 26 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2009.
- ^ . Ministry of Law, Justice and Parliamentary Affairs, Bangladesh. 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2009.
- ^ . Ministry of Education, Intermediate and Secondary Education Boards, Bangladesh. 3 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2009.
- ^ . Ministry of Law, Justice and Parliamentary Affairs, Bangladesh. 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2009.
- ^ . Dhaka Metropolitan Police. 8 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2008.
- ^ . . 15 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2011.
- ^ . Bangladeş'in Bahreyn Büyükelçiliği. 11 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2009.
- ^ Marika McAdam (2004). Bangladesh. Lonely Planet. ss. 46-52. ISBN .
- ^ "Town planning for Bangladesh : Vision 2020". The Daily Star. 8 Kasım 2008. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2008.
- ^ a b Mondo, M. Abdul Latif (27 Eylül 2006). "Our Cities: 15th Anniversary Special". The Daily Star. 25 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2006.
- ^ "Dhaka". Encyclopedia Britannica. Erişim tarihi: 23 Nisan 2007.
- ^ Chowdhury, A.M. (23 Nisan 2007). "Dhaka". Banglapedia. 14 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2007.
- ^ a b McGee, Terry (27 Eylül 2006). . Population Reference Bureau. 24 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2006.
- ^ "Does Dhaka need rickshaws?". BBC News. 20 Temmuz 1998. 8 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2006.
- ^ Robert Cervero (2000). Informal Transport in the Developing World. UN-HABITAT. s. 39. ISBN .
- ^ Dakka Şehir Kurumu. "Economy" (PHP). 15 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Şubat 2009.
- ^ a b . Pricewaterhouse Coopers. 14 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2009.
- ^ (PDF). Fukuoka Conference 2000, Cities Alliance. 9 Eylül 2004 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2009.
- ^ Lawson, Alistair (1 Haziran 2002). "Good times for bourgeois Bangladeshis". BBC News. 24 Mart 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2011.
- ^ Rizwanul, Islam (1986). Bangladesh, selected issues in employment and development. International Labour Organisation, Asian Employment Programme (ARTEP). s. 33. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar