Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dimetil eter (metoksimetan olarak da bilinir) C2H6O formülüne sahip renksiz, zehirsiz ve yanıcı bir gazdır. Etanolün tek izomeridir. Bir oksijene iki metil grubunun bağlanmasından oluştuğundan, en basit yapılı eter olarak tanımlanmaktadır. Yakıt ve soğutucu olarak kullanılmaktadır.
| |||
| Adlandırmalar | |||
|---|---|---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Metoksimetan | |||
Diğer adlar R-E170 Demeon Dimetil oksit Dymel A Metil eter Metil oksit Odun eteri | |||
| Tanımlayıcılar | |||
| |||
3D model (JSmol) |
| ||
| Kısaltmalar | DME | ||
| 1730743 | |||
| ChEBI |
| ||
| ChEMBL |
| ||
| ChemSpider |
| ||
| ECHA InfoCard | 100.003.696 | ||
| EC Numarası |
| ||
| KEGG |
| ||
| MeSH | Dimethyl+ether | ||
PubChem CID |
| ||
| RTECS numarası |
| ||
| UNII |
| ||
| UN numarası | 1033 | ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
| |||
| |||
| Özellikler | |||
| Kimyasal formül | C2H6O | ||
| Molekül kütlesi | 46,07 g mol−1 | ||
| Görünüm | renksiz gaz | ||
| Koku | eterik | ||
| Yoğunluk | 2.1146 kg m−3 (gas, 0 °C, 1013 mbar) 0.735 g/mL (sıvı, −25 °C) | ||
| Erime noktası | -141 °C; -222 °F; 132 K | ||
| Kaynama noktası | -24 °C; -11 °F; 249 K | ||
| Çözünürlük (su içinde) | 71 g/L ( 20 °C (68 °F)) | ||
| log P | 0.022 | ||
| Buhar basıncı | 592.8 kPa | ||
| -26,3×10-6 cm3 mol−1 | |||
| Dipol momenti | 1.30 D | ||
| Termokimya | |||
Isı sığası (C) | 65.57 J K−1 mol−1 | ||
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | −184.1 kJ mol−1 | ||
Standart yanma entalpisi (ΔcH⦵298) | −1460.4 kJ mol−1 | ||
| Tehlikeler | |||
| GHS etiketleme sistemi: | |||
| Piktogramlar |   | ||
| İşaret sözcüğü | Danger | ||
| Tehlike ifadeleri | H220, H280 | ||
| Önlem ifadeleri | P210, P377, P381, P403 | ||
| NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
| Parlama noktası | [] | ||
| 350 °C (662 °F; 623 K) | |||
| Patlama sınırları | 27 % | ||
| Güvenlik bilgi formu (SDS) | ≥99% Sigma-Aldrich | ||
| Benzeyen bileşikler | |||
Benzeyen eterler | Dietil eter | ||
Benzeyen bileşikler | Etanol | ||
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Üretim
Dimetil eter ilk olarak 1835'te Jean-Baptiste Dumas ve E. Péligot tarafından metanol ve sülfürik asidin damıtılmasıyla sentezlendi.
Metanolün sülfürik asit ile dehidrasyonu ile üretilmektedir.
- 2 CH3OH → (CH3)2O + H2O
Kullanım alanları
Dimetil eterin en büyük kullanım alanı, kükürt trioksit ile reaksiyonunu gerektiren, metilasyon maddesi üretimi için hammadde olarak kullanılmasıdır.
- CH3OCH3 + SO3 → (CH3)2SO4
Dimetil eter ayrıca Monsanto asetik asit işlemiyle karbonilleme yapılarak asetik aside dönüştürülebilir.
- (CH3)2O + 2 CO + H2O → 2 CH3CO2H
Dimetil eter ayrıca aerosol ürünlerinde olarak kullanılır. Bu tür ürünler arasında saç spreyi, böcek öldürücü ve bazı aerosol yapıştırıcı ürünleri bulunur.
Reaktif ve çözücü olarak
Dimetil eter, özel laboratuvar prosedürlerine uygulanabilen düşük sıcaklıkta bir çözücü ve özütleme maddesidir. Kullanışlılığı, düşük kaynama noktası (-23 °C) ile sınırlıdır.
Yakıt olarak
Dimetil eterin potansiyel olarak önemli bir kullanımı, evlerde ve endüstride yakıt olarak kullanılan LPG'de propan yerine kullanılmasıdır.
Aynı zamanda dizel motorlarda ve gaz türbinlerinde umut vadeden bir yakıttır. Dizel motorlar için bir avantaj, 40-53 olan petrolden elde edilen dizel yakıta kıyasla yüksek setan sayısı olan 55'tir.
Güvenlik
Dimetil eter toksik değildir, ancak aşırı yanıcıdır ve sıkıştırılmış gaz olarak saklandığından/taşındığından dolayı patlamalar gerçekleşebilir. 28 Temmuz 1948'de Ludwigshafen'da BASF Patlaması Felaketi bu bileşikten kaynaklandı, 200 kişi öldü, endüstriyel tesisin üçte biri yıkıldı.
Kaynakça
- ^ "CHAPTER P-6. Applications to Specific Classes of Compounds". Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. s. 703. doi:10.1039/9781849733069-00648. ISBN .
- ^ a b c 'nün GESTIS Madde Veritabanındaki [1]
- ^ "Dimethylether". 19 Ekim 2018. 6 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Kasım 2020.
- ^ Ann. chim. phys., 1835, [2] 58, p. 19
- ^ "IDA Fact Sheet DME/LPG Blends 2010 v1" (PDF). aboutdme.org. 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Nisan 2018.
- ^ nycomb.se, Nycomb Chemicals company 3 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 8 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2011. topsoe.com
- ^ Welt im Film 167/1948 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. filmothek.bundesarchiv.de
 | Kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dimetil eter metoksimetan olarak da bilinir C2H6O formulune sahip renksiz zehirsiz ve yanici bir gazdir Etanolun tek izomeridir Bir oksijene iki metil grubunun baglanmasindan olustugundan en basit yapili eter olarak tanimlanmaktadir Yakit ve sogutucu olarak kullanilmaktadir Dimetil eter Skeletal formula of dimethyl ether with all implicit hydrogens shown Ball and stick model of dimethyl etherAdlandirmalarTercih edilen IUPAC adiMetoksimetanDiger adlarR E170 Demeon Dimetil oksit Dymel A Metil eter Metil oksit Odun eteriTanimlayicilarCAS numarasi 115 10 6 3D model JSmol Etkilesimli goruntuKisaltmalar DMEBeilstein Referansi 1730743ChEBI CHEBI 28887 ChEMBL ChEMBL119178 ChemSpider 7956 ECHA InfoCard 100 003 696EC Numarasi 204 065 8KEGG C11144 MeSH Dimethyl etherPubChem CID 8254RTECS numarasi PM4780000UNII AM13FS69BX UN numarasi 1033CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID8026937InChI InChI 1S C2H6O c1 3 2 h1 2H3 Key LCGLNKUTAGEVQW UHFFFAOYSA N InChI 1 C2H6O c1 3 2 h1 2H3Key LCGLNKUTAGEVQW UHFFFAOYAUSMILES COCOzelliklerKimyasal formul C2H6OMolekul kutlesi 46 07 g mol 1Gorunum renksiz gazKoku eterikYogunluk 2 1146 kg m 3 gas 0 C 1013 mbar 0 735 g mL sivi 25 C Erime noktasi 141 C 222 F 132 KKaynama noktasi 24 C 11 F 249 KCozunurluk su icinde 71 g L 20 C 68 F log P 0 022Buhar basinci 592 8 kPaManyetik alinganlik x 26 3 10 6 cm3 mol 1Dipol momenti 1 30 DTermokimyaIsi sigasi C 65 57 J K 1 mol 1Standart formasyon entalpisi DfH 298 184 1 kJ mol 1Standart yanma entalpisi DcH 298 1460 4 kJ mol 1TehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu DangerTehlike ifadeleri H220 H280Onlem ifadeleri P210 P377 P381 P403NFPA 704 yangin karosu 241Parlama noktasi donusturme gecersiz sayi 350 C 662 F 623 K Patlama sinirlari 27 Guvenlik bilgi formu SDS 99 Sigma AldrichBenzeyen bilesiklerBenzeyen eterler Dietil eter Polietilen glikolBenzeyen bilesikler Etanol MetanolAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariUretimDimetil eter ilk olarak 1835 te Jean Baptiste Dumas ve E Peligot tarafindan metanol ve sulfurik asidin damitilmasiyla sentezlendi Metanolun sulfurik asit ile dehidrasyonu ile uretilmektedir 2 CH3OH CH3 2O H2OKullanim alanlariDimetil eterin en buyuk kullanim alani kukurt trioksit ile reaksiyonunu gerektiren metilasyon maddesi uretimi icin hammadde olarak kullanilmasidir CH3OCH3 SO3 CH3 2SO4 Dimetil eter ayrica Monsanto asetik asit islemiyle karbonilleme yapilarak asetik aside donusturulebilir CH3 2O 2 CO H2O 2 CH3CO2H Dimetil eter ayrica aerosol urunlerinde olarak kullanilir Bu tur urunler arasinda sac spreyi bocek oldurucu ve bazi aerosol yapistirici urunleri bulunur Reaktif ve cozucu olarak Dimetil eter ozel laboratuvar prosedurlerine uygulanabilen dusuk sicaklikta bir cozucu ve ozutleme maddesidir Kullanisliligi dusuk kaynama noktasi 23 C ile sinirlidir Yakit olarak Dimetil eterin potansiyel olarak onemli bir kullanimi evlerde ve endustride yakit olarak kullanilan LPG de propan yerine kullanilmasidir Ayni zamanda dizel motorlarda ve gaz turbinlerinde umut vadeden bir yakittir Dizel motorlar icin bir avantaj 40 53 olan petrolden elde edilen dizel yakita kiyasla yuksek setan sayisi olan 55 tir GuvenlikDimetil eter toksik degildir ancak asiri yanicidir ve sikistirilmis gaz olarak saklandigindan tasindigindan dolayi patlamalar gerceklesebilir 28 Temmuz 1948 de Ludwigshafen da BASF Patlamasi Felaketi bu bilesikten kaynaklandi 200 kisi oldu endustriyel tesisin ucte biri yikildi Kaynakca CHAPTER P 6 Applications to Specific Classes of Compounds Nomenclature of Organic Chemistry IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 Blue Book Cambridge The Royal Society of Chemistry 2014 s 703 doi 10 1039 9781849733069 00648 ISBN 978 0 85404 182 4 a b c nun GESTIS Madde Veritabanindaki 1 Dimethylether 19 Ekim 2018 6 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Kasim 2020 Ann chim phys 1835 2 58 p 19 IDA Fact Sheet DME LPG Blends 2010 v1 PDF aboutdme org 24 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Nisan 2018 nycomb se Nycomb Chemicals company 3 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde 8 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Kasim 2011 topsoe com Welt im Film 167 1948 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde filmothek bundesarchiv de Kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz