Dini deneyim (bazen manevi deneyim, kutsal deneyim veya mistik deneyim olarak da bilinir), dini bir çerçeve içinde yorumlanan öznel bir deneyimdir. Kavram, Batı toplumunun büyüyen rasyonalizmine karşı bir savunma olarak 19. yüzyılda ortaya çıktı. William James kavramı popüler hale getirdi.
Pek çok dini ve mistik gelenek, dini deneyimleri (özellikle onlarla birlikte gelen bilgiyi) sıradan doğal süreçlerden ziyade ilahi failliğin neden olduğu vahiyler olarak görürler. Bunlar Tanrı veya tanrılarla gerçek karşılaşmalar veya insanların normalde farkında olmadığı daha yüksek düzey gerçekliklerle temas olarak kabul edilir.
Şüpheciler dini deneyimin insan beyninin normal bilimsel çalışmaya uygun, gelişmiş bir özelliği olduğunu savunurlar. Farklı kültürlerdeki dini deneyimler arasındaki ortaklıklar ve farklılıklar, bilim insanlarının bunları akademik çalışma için kategorize etmelerini sağlamıştır.
Tanımlar
William James
Psikolog ve filozof William James (1842–1910), The Varieties of Religious Experience'da (1901/1902) mistik deneyimin dört özelliğini tanımladı. James'e göre böyle bir deneyim:
- Geçici – deneyim geçicidir; birey kısa süre sonra "normal" bir zihin çerçevesine döner.
- Tarif edilemez – deneyim yeterince kelimelere dökülemez.
- Noetik – kişi deneyimden değerli bir şey öğrendiğini hisseder. Normalde insan anlayışından gizlenen bilgileri edindiğini hisseder.
- Pasif - deneyim büyük ölçüde bilinçli kontrol olmaksızın bireyin başına gelir. Meditasyon gibi dini deneyimi daha olası kılabilecek faaliyetler olsa da istenildiği zaman açılıp kapatılabilecek bir şey değildir.
İlgili terimler
- Ekstazi – Vecd halinde müminin bedeni terk edebilen bir ruhu olduğu anlaşılır. Bu tür dini deneyim, şamanlar için tipiktir.
- Heves veya sahip olma – Tanrı müminin dışında veya ötesinde anlaşılmaktadır. Kutsal bir güç, varlık ya da irade, bireyin bedenine ya da zihnine girer ve ona sahip olur. Ele geçirilebilen bir kişiye bazen medyum denir. Tanrı, ruh ya da güç, içkin dünyayla iletişim kurmak için böyle bir kişiyi kullanır.
- Mistik deneyim – Mistik deneyimler birçok yönden esrarengiz deneyimlerin tam tersidir. Mistik deneyimde, tüm 'ötekilik' ortadan kalkar ve inanan aşkın olanla bir olur. Mümin, kâinattan, ilahtan veya diğer realiteden ayrı olmadığını, onunla bir olduğunu keşfeder.
- Ruhsal uyanış – Manevi bir uyanış genellikle gerçekliğin kutsal bir boyutunun farkına varmayı veya bu boyuta açılmayı içerir. Genellikle ruhsal bir uyanışın kişinin hayatı üzerinde kalıcı etkileri olur. Yeniden doğmak, ölüme yakın deneyimler ve kurtuluş ve aydınlanma gibi mistik deneyimler gibi çok çeşitli deneyimlerden herhangi birine atıfta bulunabilir.
Nedenler
Gelenekler dini deneyimleri teşvik etmek için çok çeşitli dini uygulamalar sunarlar:
- Çeşitli kabile ve neo-pagan dinlerinde kullanılan, genellikle geniş bir topluluk çemberinde koşulan uzun süreli bir egzersiz.
- Dua etmek
- Müzik
- Tasavvufi sema gibi danslar
- Meditasyon: Meditatif uygulamalar zihni sakinleştirmek ve nirvikalpa samadhi gibi bilinç durumlarına ulaşmak için kullanılır. Meditasyon nefese, kavramlara, mantralara, sembollere odaklanabilir.
- Kendini sorgulama, Hua Tou pratiği ve Douglas Harding'in kafasızlık üzerine yaptığı gibi (öz)tasarımları/bilişsel şemaları sorgulamak veya araştırmak.
- Berrak Rüya
Dini deneyimler ayrıca enteojenlerin kullanımından da kaynaklanabilir, örneğin:
- Ayahuasca (DMT )
- Salvia divinorum (salvinorin A)
- Peyote (meskalin)
- Psilosibin mantarları (psilosibin)
- Amanita muscaria (muscimol)
- Esrar
- LCD
- MDMA 55
- Soma
- Ketamin
Dini deneyimlerin nörofizyolojik kökenleri olabilir. Bunlar nöroteoloji ve bilişsel din bilimi alanında incelenir ve ölüme yakın deneyimi de içerirler. Nedenler şunlar olabilir:
- Temporal lob epilepsisi , Geschwind sendromunda tanımlandığı gibi
- İnme
- Derin depresyon veya şizofreni
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Böyle bir çalışmanın Amerikalı psikolog ve filozof William James ile daha sonra olarak yayınlanan 1901/02 tarihli ile başladığı söylenebilir..
Kaynakça
- ^ Samy 1998.
- ^ a b Sharf 2000.
- ^ philosophyofreligion.info n.d.
- ^ Batson, Schoenrade & Ventis 1993.
- ^ Lewis 1986.
- ^ Charlesworth 1988.
- ^ . NRC online. 28 Nisan 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Miller & Strongman 2002.
- ^ . Sufism: New Age Spirituality Dictionary. 12 Ekim 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Paulson 2006.
- ^ Danielou 1951.
- ^ Mota-Rolim, Sergio A. (2020). "The Dream of God: How Do Religion and Science See Lucid Dreaming and Other Conscious States During Sleep?". Frontiers in Psychology. 11. doi:10.3389/fpsyg.2020.555731/full. ISSN 1664-1078.
- ^ Watts 1968.
- ^ . SageWisdom.org. 30 Temmuz 2012. 16 Ağustos 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2007.
Those who think of the salvia experience in religious, spiritual, or mystical terms may speak of such things as enlightenment, satori, and "cleansing the doors of perception."
- ^ . www.csp.org Council on Spiritual Practices. 3 Eylül 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2006.
- ^ Griffiths et al. 2006.
- ^ . Council on Spiritual Practices. 24 Ocak 1998 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2006.
- ^ Adamson & Metzner 1988.
- ^ Moody 1975.
- ^ Tucker 2003.
- ^ . TED. 27 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2008. Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ Katie 2003.
Dış bağlantılar
- Stanford Felsefe Ansiklopedisi, Dini Deneyim 15 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Biyokültürel Din Araştırmaları Enstitüsü'nden Makalesi
- Peru: Hell and Back 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . National Geographic, Ayahuasca'nın Şamanik şifada kullanımlarını araştırıyor
- Bu Tanrı Üzerine Beyniniz mi? 19 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Mayıs 2009 haftalık NPR serisi)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dini deneyim bazen manevi deneyim kutsal deneyim veya mistik deneyim olarak da bilinir dini bir cerceve icinde yorumlanan oznel bir deneyimdir Kavram Bati toplumunun buyuyen rasyonalizmine karsi bir savunma olarak 19 yuzyilda ortaya cikti William James kavrami populer hale getirdi Pek cok dini ve mistik gelenek dini deneyimleri ozellikle onlarla birlikte gelen bilgiyi siradan dogal sureclerden ziyade ilahi failligin neden oldugu vahiyler olarak gorurler Bunlar Tanri veya tanrilarla gercek karsilasmalar veya insanlarin normalde farkinda olmadigi daha yuksek duzey gercekliklerle temas olarak kabul edilir Supheciler dini deneyimin insan beyninin normal bilimsel calismaya uygun gelismis bir ozelligi oldugunu savunurlar Farkli kulturlerdeki dini deneyimler arasindaki ortakliklar ve farkliliklar bilim insanlarinin bunlari akademik calisma icin kategorize etmelerini saglamistir TanimlarWilliam James Psikolog ve filozof William James 1842 1910 The Varieties of Religious Experience da 1901 1902 mistik deneyimin dort ozelligini tanimladi James e gore boyle bir deneyim Gecici deneyim gecicidir birey kisa sure sonra normal bir zihin cercevesine doner Tarif edilemez deneyim yeterince kelimelere dokulemez Noetik kisi deneyimden degerli bir sey ogrendigini hisseder Normalde insan anlayisindan gizlenen bilgileri edindigini hisseder Pasif deneyim buyuk olcude bilincli kontrol olmaksizin bireyin basina gelir Meditasyon gibi dini deneyimi daha olasi kilabilecek faaliyetler olsa da istenildigi zaman acilip kapatilabilecek bir sey degildir Ilgili terimlerEkstazi Vecd halinde muminin bedeni terk edebilen bir ruhu oldugu anlasilir Bu tur dini deneyim samanlar icin tipiktir Heves veya sahip olma Tanri muminin disinda veya otesinde anlasilmaktadir Kutsal bir guc varlik ya da irade bireyin bedenine ya da zihnine girer ve ona sahip olur Ele gecirilebilen bir kisiye bazen medyum denir Tanri ruh ya da guc ickin dunyayla iletisim kurmak icin boyle bir kisiyi kullanir Mistik deneyim Mistik deneyimler bircok yonden esrarengiz deneyimlerin tam tersidir Mistik deneyimde tum otekilik ortadan kalkar ve inanan askin olanla bir olur Mumin kainattan ilahtan veya diger realiteden ayri olmadigini onunla bir oldugunu kesfeder Ruhsal uyanis Manevi bir uyanis genellikle gercekligin kutsal bir boyutunun farkina varmayi veya bu boyuta acilmayi icerir Genellikle ruhsal bir uyanisin kisinin hayati uzerinde kalici etkileri olur Yeniden dogmak olume yakin deneyimler ve kurtulus ve aydinlanma gibi mistik deneyimler gibi cok cesitli deneyimlerden herhangi birine atifta bulunabilir NedenlerMeditasyonTasavvuf sema Gelenekler dini deneyimleri tesvik etmek icin cok cesitli dini uygulamalar sunarlar Cesitli kabile ve neo pagan dinlerinde kullanilan genellikle genis bir topluluk cemberinde kosulan uzun sureli bir egzersiz Dua etmek Muzik Tasavvufi sema gibi danslar Meditasyon Meditatif uygulamalar zihni sakinlestirmek ve nirvikalpa samadhi gibi bilinc durumlarina ulasmak icin kullanilir Meditasyon nefese kavramlara mantralara sembollere odaklanabilir Kendini sorgulama Hua Tou pratigi ve Douglas Harding in kafasizlik uzerine yaptigi gibi oz tasarimlari bilissel semalari sorgulamak veya arastirmak Berrak Ruya Dini deneyimler ayrica enteojenlerin kullanimindan da kaynaklanabilir ornegin Ayahuasca DMT Salvia divinorum salvinorin A Peyote meskalin Psilosibin mantarlari psilosibin Amanita muscaria muscimol Esrar LCD MDMA 55 Soma Ketamin Dini deneyimlerin norofizyolojik kokenleri olabilir Bunlar noroteoloji ve bilissel din bilimi alaninda incelenir ve olume yakin deneyimi de icerirler Nedenler sunlar olabilir Temporal lob epilepsisi Geschwind sendromunda tanimlandigi gibi Inme Derin depresyon veya sizofreniAyrica bakinizKendini gerceklestirme Mistisizm Kundalini Nirvana Din psikolojisi Psikopat Ruhsal kriz Perennial felsefe Bati ezoterizmiNotlar Boyle bir calismanin Amerikali psikolog ve filozof William James ile daha sonra olarak yayinlanan 1901 02 tarihli ile basladigi soylenebilir Kaynakca Samy 1998 a b Sharf 2000 philosophyofreligion info n d Batson Schoenrade amp Ventis 1993 Lewis 1986 Charlesworth 1988 NRC online 28 Nisan 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Miller amp Strongman 2002 Sufism New Age Spirituality Dictionary 12 Ekim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Paulson 2006 Danielou 1951 Mota Rolim Sergio A 2020 The Dream of God How Do Religion and Science See Lucid Dreaming and Other Conscious States During Sleep Frontiers in Psychology 11 doi 10 3389 fpsyg 2020 555731 full ISSN 1664 1078 Watts 1968 SageWisdom org 30 Temmuz 2012 16 Agustos 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2007 Those who think of the salvia experience in religious spiritual or mystical terms may speak of such things as enlightenment satori and cleansing the doors of perception www csp org Council on Spiritual Practices 3 Eylul 1999 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2006 Griffiths et al 2006 Council on Spiritual Practices 24 Ocak 1998 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Temmuz 2006 Adamson amp Metzner 1988 Moody 1975 Tucker 2003 TED 27 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2008 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Katie 2003 Dis baglantilarStanford Felsefe Ansiklopedisi Dini Deneyim 15 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Biyokulturel Din Arastirmalari Enstitusu nden Makalesi Peru Hell and Back 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Geographic Ayahuasca nin Samanik sifada kullanimlarini arastiriyor Bu Tanri Uzerine Beyniniz mi 19 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mayis 2009 haftalik NPR serisi