Ercüment Ekrem Talû (d. 1888, İstanbul - ö. 16 Aralık 1956), Türk gazeteci, yazar ve siyasetçi.
Ercüment Ekrem Talû | |
---|---|
Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri | |
Görev süresi 12 Mart 1924 - 30 Nisan 1924 | |
Başkan | Mustafa Kemal Atatürk |
Yerine gelen | Tevfik Bıyıklıoğlu |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Ahmet Kemal 1886 İstanbul |
Ölüm | 16 Aralık 1956 (70 yaşında) İstanbul |
İlişkiler | Recaizade Mahmut Ekrem (Babası) |
Bitirdiği okul | İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Mesleği | Öğretmen, yazar, gazeteci, bürokrat ve siyasetçi |
Talû, ömür boyu devletin çeşitli kademelerinde görev yapmış ve birçok gazete ve dergide fıkra, sohbet, makale, hikâye, roman, hatıra ve şiirler yayınlamış, bir dönemin çok okunan yazarları arasına girmiş bir yazar ve mizah ustasıdır.
Tanzimat döneminin ünlü şairi Recaizade Mahmut Ekrem’in oğludur. Çevirmen Esin Talu Çelikkan ile ilk Türk spor spikerlerinden Muvakkar Ekrem Talu’nun babası; gazeteci yazar Umur Talu, şarkı sözü yazarı Çiğdem Talu, gazeteci yazar Murat Çelikkan'ın dedesidir.
Yaşamı
1888 yılında İstanbul’da, İstinye’deki yalısında dünyaya geldi. Babası, Tanzimat Dönemi şairlerinden Recaizade Mahmut Ekrem Efendi, annesi Güzide Hanım’dır. Namık Kemal’e duyduğu sevgi ve saygıdan ötürü babası ona “Ahmet Kemal” adını koydu; annesi ise “Ercüment” adını ekledi. Ailenin en küçük oğlu idi.
Babası onu lisan öğrenmesi için özel bir gayret göstererek yetiştirdi.Farsça, Fransızca, İtalyanca, Latince, Yunanca, İngilizce, Almanca, İspanyolca, Lehçe dillerini öğrendi. İstinye İptidai Mektebi’nden sonra Galatasaray Lisesi'ni ve Mekteb-i Hukuk'u bitirdi; bir süre Paris Siyasî İlimler Okulu'na devam etti. Henüz çocuk yaşta iken, İbülhakkı Tahir Bey’in çıkardığı “Çocuklara Mahsus Gazete”'de ilk yazıları yayımlandı. Bu yazılarda daha çok kaybettiği ağabeyi Mehmet Nijat’tan bahsetti.
1906'da Düyun-u Umumiye'ye mütercim olarak girdi; 1908'de Ayan Meclisi mütercimi, daha sonra da Babıâli teşrifat memuru oldu.
1908’de saraydan Abidin Paşa’nın kızı Feriha Hanım ile evlendi. 1909’da oğlu Mehmet Muvakkar dünyaya geldi.
II. Meşrutiyet’in getirdiği özgürlük ortamında Ahmet Rasim in teşviki ile gazeteciliğe başladı. Önce İkdam’da tercümanlık ve düzeltmenlik, ardından Tercüman-ı Hakikat’de yazarlık yaptı. Genellikle alaycı bir üslûpla kaleme aldığı mizahî fıkraları, sohbet ve hikâyeleri yayınlandı. Yazılarında “Karga”, “Çekirge”, “Kertenkele”, “Ebul Muvakkar”, “Evliyayı Cedit” gibi müstear isimler kullandı. 1913’te atandığı Divan-ı Humayun Teşrifat memurluğundan 1916’da istifa ederek ayrıldı; gazetecilikle meşgul oldu.
Memuriyet hayatına 1919 yılında, Hamdullah Suphi Bey’in önerisi ile Damat Ferit Paşa hükümetinin Hariciye Nezareti Matbuat Umum Müdürlüğü'ne atanarak geri döndü. İşgal altındaki İstanbul’da bu görevi yerine getirmeye çalışırken işgal kuvvetlerini kızdırdığı için bir süre tutuklu kaldı. Aynı göreve aralıklı olarak üç defa getirildi (1919-1924, 1927-31).
1920‘de Aka Gündüz ile birlikte çıkarttığı Alay Gazetesi’ndeki yazıları ile Türk Kurtuluş Savaşı’nı destekledi. Damat Ferit hükümetini hicveden yazılarından dolayı kovuşturmaya uğradı; dergi sadece 12 sayı çıkarılabildi. Alay’ın kapanmasından sonra yazılarını Sedat Simavi’nin “Diken" dergisinde sürdürdü.
İlk kitabı “Evliya-ı Cedid”, 1920 yılında yayımlandı. Bu kitapta işgal günlerinin İstanbul’unu anlattı. Kitap büyük ilgi gördü. Diken Dergisi’nde tefrika edilen “Viraneler” adlı romanını ise 1922 yılında “Kopuk” adıyla romanlaştırdı.
1922 yılında Türkiye’ye gelen Fransız yazar Claude Farrère’nin mihmandarlığını yaptı; Mustafa Kemal'le görüşmek üzere Kocaeli'ne yaptığı seyahatte kendisine refakat etti. Mütarake döneminde ayrıca “Lâne” adlı bir çocuk dergisi çıkardı.
1924 yılında Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Riyâset-i Cumhur Başkâtibi (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri) oldu; bu görevden 1925 yılında affedildi. Kısa bir süre İstanbul şehremeniliği yaptı.
Eşi Feriha Hanım’ı 1929 yılında veremden kaybetti. Aynı yıl Şehremini Rıdvan Paşa’nın kızı Hatice Hanım ile evlendi. 1927 yılında yeniden getirildiği Matbuat Müdürlüğü görevini sürdürmekte olan Ercüment Ekrem, 1931 yılında da Varşova Elçilik müsteşarlığına atandı. Varşova’ya taşındıktan sonra kızı Esin dünyaya geldi. 1934'te yurda dönüp gazeteciliğe devam etti. Soyadı Kanunu çıktığında “Talû” soyadını aldı.
Çeşitli dönemlerde Mekteb-i Mülkiye, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Gazi Terbiye Enstitüsü Fransızca Öğretmenliği, Galatasaray ve Notre Dam de Sion liselerinde Fransızca ve edebiyat öğretmenliği görevlerinde bulundu.
1943 yılında eşi Hatice Hanım’dan boşandı. Hayatını kızı Esin ile birlikte Tokatlıyan Oteli’nde sürdürdü. Öğretmenlik ve gazeteciliğe devam eden Talu, 1948’de gazetecilikte 50. yılını kutlayarak jübilesini yaptı. 1950’de Galatasaray Lisesi’nden emekli oldu. 1952’de Türk-Fransız kültür ilişkilerine katkılarından dolayı “Légion d’honneur” nişanı verildi. Son zamanlarına kadar Şehir Tiyatroları Edebi Heyeti ve Sular İdaresi İdare Meclisi üyeliğinde bulundu. 16 Aralık 1956'da hayatını kaybetti. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Roman, hikâye ve tiyatro eserleri kaleme almış olan Ercüment Ekrem, eserlerinde toplumsal meseleleri mizahi bir açıdan konu etmiş; Ahmet Rasim ve Hüseyin Rahmi tarzı bir anlatımı benimsemiştir. “Meşhedi” adlı bir İranlının abartmalı serüvenlerini anlattığı mizahî hikâye ve romanlarıyla tanındı.
Başlıca Eserleri
Öykü
- Teravihten Sahura (1923)
- Sevgiliye Masallar (1925)
- Kız Ali (1926), Güldüren Kitap (1927)
- Meşhedi’nin Hikâyeleri (1927)
Roman
- Evliya-yı Cedid (Yeni Evliya Çelebi, 1920)
- Asriler (1922)
- Gün Batarken (1922)
- Kopuk (1922)
- Sabir Efendinin Gelini (1922)
- Kan ve İman (1923)
- Şevketmeâb (1925)
- Kundakçı (1926)
- Meşhedi ile Devrialem (1927)
- Gemi Arslanı (1928)
- Meşhedi Aslan Peşinde (1934)
- Kodaman (1934)
- Pepeloğlu (1938)
- Beyaz Şemsiyeli (1939)
- Bu Gönül Böyle Sevdi (1941)
- Çömlekoğlu ve Ailesi (1945)
Anı
- Dünden Hatıralar (1945)
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k . 14 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.
- ^ a b c d e . 20 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.
- ^ . 16 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.
- ^ "Yasamoykusu.com sitesi, Ercüment Ekrem Talu maddesi, Erişim tarihi:17.12.2011". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Aralık 2011.
- ^ "Siirakademisi.com sitesi, Ercüment Ekrem Talu maddesi, Erişim tarihi:17.12.2011". 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ekim 2020.
Hükûmet görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen: Yeni makam | Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri 12 Mart 1924 - 30 Nisan 1924 | Sonra gelen: Tevfik Bıyıklıoğlu |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ercument Ekrem Talu d 1888 Istanbul o 16 Aralik 1956 Turk gazeteci yazar ve siyasetci Ercument Ekrem TaluTurkiye Cumhurbaskanligi Genel SekreteriGorev suresi 12 Mart 1924 30 Nisan 1924Baskan Mustafa Kemal AtaturkYerine gelen Tevfik BiyikliogluKisisel bilgilerDogum Ahmet Kemal 1886 IstanbulOlum 16 Aralik 1956 70 yasinda IstanbulIliskiler Recaizade Mahmut Ekrem Babasi Bitirdigi okul Istanbul Universitesi Hukuk FakultesiMeslegi Ogretmen yazar gazeteci burokrat ve siyasetciEylul 1908 tarihli Resimli Kitab dergisinde Ercumend Ekrem Bey Talu omur boyu devletin cesitli kademelerinde gorev yapmis ve bircok gazete ve dergide fikra sohbet makale hikaye roman hatira ve siirler yayinlamis bir donemin cok okunan yazarlari arasina girmis bir yazar ve mizah ustasidir Tanzimat doneminin unlu sairi Recaizade Mahmut Ekrem in ogludur Cevirmen Esin Talu Celikkan ile ilk Turk spor spikerlerinden Muvakkar Ekrem Talu nun babasi gazeteci yazar Umur Talu sarki sozu yazari Cigdem Talu gazeteci yazar Murat Celikkan in dedesidir Yasami1888 yilinda Istanbul da Istinye deki yalisinda dunyaya geldi Babasi Tanzimat Donemi sairlerinden Recaizade Mahmut Ekrem Efendi annesi Guzide Hanim dir Namik Kemal e duydugu sevgi ve saygidan oturu babasi ona Ahmet Kemal adini koydu annesi ise Ercument adini ekledi Ailenin en kucuk oglu idi Babasi onu lisan ogrenmesi icin ozel bir gayret gostererek yetistirdi Farsca Fransizca Italyanca Latince Yunanca Ingilizce Almanca Ispanyolca Lehce dillerini ogrendi Istinye Iptidai Mektebi nden sonra Galatasaray Lisesi ni ve Mekteb i Hukuk u bitirdi bir sure Paris Siyasi Ilimler Okulu na devam etti Henuz cocuk yasta iken Ibulhakki Tahir Bey in cikardigi Cocuklara Mahsus Gazete de ilk yazilari yayimlandi Bu yazilarda daha cok kaybettigi agabeyi Mehmet Nijat tan bahsetti 1906 da Duyun u Umumiye ye mutercim olarak girdi 1908 de Ayan Meclisi mutercimi daha sonra da Babiali tesrifat memuru oldu 1908 de saraydan Abidin Pasa nin kizi Feriha Hanim ile evlendi 1909 da oglu Mehmet Muvakkar dunyaya geldi II Mesrutiyet in getirdigi ozgurluk ortaminda Ahmet Rasim in tesviki ile gazetecilige basladi Once Ikdam da tercumanlik ve duzeltmenlik ardindan Tercuman i Hakikat de yazarlik yapti Genellikle alayci bir uslupla kaleme aldigi mizahi fikralari sohbet ve hikayeleri yayinlandi Yazilarinda Karga Cekirge Kertenkele Ebul Muvakkar Evliyayi Cedit gibi mustear isimler kullandi 1913 te atandigi Divan i Humayun Tesrifat memurlugundan 1916 da istifa ederek ayrildi gazetecilikle mesgul oldu Memuriyet hayatina 1919 yilinda Hamdullah Suphi Bey in onerisi ile Damat Ferit Pasa hukumetinin Hariciye Nezareti Matbuat Umum Mudurlugu ne atanarak geri dondu Isgal altindaki Istanbul da bu gorevi yerine getirmeye calisirken isgal kuvvetlerini kizdirdigi icin bir sure tutuklu kaldi Ayni goreve aralikli olarak uc defa getirildi 1919 1924 1927 31 1920 de Aka Gunduz ile birlikte cikarttigi Alay Gazetesi ndeki yazilari ile Turk Kurtulus Savasi ni destekledi Damat Ferit hukumetini hicveden yazilarindan dolayi kovusturmaya ugradi dergi sadece 12 sayi cikarilabildi Alay in kapanmasindan sonra yazilarini Sedat Simavi nin Diken dergisinde surdurdu Ilk kitabi Evliya i Cedid 1920 yilinda yayimlandi Bu kitapta isgal gunlerinin Istanbul unu anlatti Kitap buyuk ilgi gordu Diken Dergisi nde tefrika edilen Viraneler adli romanini ise 1922 yilinda Kopuk adiyla romanlastirdi 1922 yilinda Turkiye ye gelen Fransiz yazar Claude Farrere nin mihmandarligini yapti Mustafa Kemal le gorusmek uzere Kocaeli ne yaptigi seyahatte kendisine refakat etti Mutarake doneminde ayrica Lane adli bir cocuk dergisi cikardi 1924 yilinda Turkiye Cumhuriyeti nin ilk Riyaset i Cumhur Baskatibi Cumhurbaskanligi Genel Sekreteri oldu bu gorevden 1925 yilinda affedildi Kisa bir sure Istanbul sehremeniligi yapti Esi Feriha Hanim i 1929 yilinda veremden kaybetti Ayni yil Sehremini Ridvan Pasa nin kizi Hatice Hanim ile evlendi 1927 yilinda yeniden getirildigi Matbuat Mudurlugu gorevini surdurmekte olan Ercument Ekrem 1931 yilinda da Varsova Elcilik mustesarligina atandi Varsova ya tasindiktan sonra kizi Esin dunyaya geldi 1934 te yurda donup gazetecilige devam etti Soyadi Kanunu ciktiginda Talu soyadini aldi Cesitli donemlerde Mekteb i Mulkiye Ankara Universitesi Hukuk Fakultesi Gazi Terbiye Enstitusu Fransizca Ogretmenligi Galatasaray ve Notre Dam de Sion liselerinde Fransizca ve edebiyat ogretmenligi gorevlerinde bulundu 1943 yilinda esi Hatice Hanim dan bosandi Hayatini kizi Esin ile birlikte Tokatliyan Oteli nde surdurdu Ogretmenlik ve gazetecilige devam eden Talu 1948 de gazetecilikte 50 yilini kutlayarak jubilesini yapti 1950 de Galatasaray Lisesi nden emekli oldu 1952 de Turk Fransiz kultur iliskilerine katkilarindan dolayi Legion d honneur nisani verildi Son zamanlarina kadar Sehir Tiyatrolari Edebi Heyeti ve Sular Idaresi Idare Meclisi uyeliginde bulundu 16 Aralik 1956 da hayatini kaybetti Cenazesi Zincirlikuyu Mezarligi na defnedildi Roman hikaye ve tiyatro eserleri kaleme almis olan Ercument Ekrem eserlerinde toplumsal meseleleri mizahi bir acidan konu etmis Ahmet Rasim ve Huseyin Rahmi tarzi bir anlatimi benimsemistir Meshedi adli bir Iranlinin abartmali seruvenlerini anlattigi mizahi hikaye ve romanlariyla tanindi Baslica EserleriOyku Teravihten Sahura 1923 Sevgiliye Masallar 1925 Kiz Ali 1926 Gulduren Kitap 1927 Meshedi nin Hikayeleri 1927 Roman Evliya yi Cedid Yeni Evliya Celebi 1920 Asriler 1922 Gun Batarken 1922 Kopuk 1922 Sabir Efendinin Gelini 1922 Kan ve Iman 1923 Sevketmeab 1925 Kundakci 1926 Meshedi ile Devrialem 1927 Gemi Arslani 1928 Meshedi Aslan Pesinde 1934 Kodaman 1934 Pepeloglu 1938 Beyaz Semsiyeli 1939 Bu Gonul Boyle Sevdi 1941 Comlekoglu ve Ailesi 1945 Ani Dunden Hatiralar 1945 Kaynakca a b c d e f g h i j k 14 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2011 a b c d e 20 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2011 16 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Aralik 2011 Yasamoykusu com sitesi Ercument Ekrem Talu maddesi Erisim tarihi 17 12 2011 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Aralik 2011 Siirakademisi com sitesi Ercument Ekrem Talu maddesi Erisim tarihi 17 12 2011 21 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ekim 2020 Hukumet goreviOnce gelen Yeni makam Turkiye Cumhurbaskanligi Genel Sekreteri 12 Mart 1924 30 Nisan 1924 Sonra gelen Tevfik Biyiklioglu