Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fıstık çamı (Pinus pinea), çamgiller (Pinaceae) familyasından Ege, Akdeniz sahilleri, Portekiz, İspanya, İtalya, Girit ve Türkiye'de yayılış gösteren çam türü. Kozalakları ve tohumu diğer çam türlerine göre çok daha büyüktür. Kozalaklarından çıkan çam fıstığı besin olarak tüketilmektedir.
| Fıstık çamı | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1) | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Pinus pinea L., Sp. Pl.: 1000 (1753).
| |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Dağılımı | |||||||||||||||
İstanbul Fethipaşa Korusunda bulunan 363 yaşında olan Fıstık Çamı anıt ağaç olarak tescillenmiş olup bilinen en yaşlı fıstık çamıdır.
Morfolojik özellikleri
Gençken yuvarlak, yaşlı halde dağınık şemsiye gibi bir yapıya sahiptir. Gençken kuvvetli büyür. 20–25 m. boy yapar. Düzgün bir gövdeye ve bu gövdeden dik olarak çıkan yatay duruşlu dallara sahiptir. İğne yaprakları parlak açık yeşil renkli, 10–20 cm uzunlukta ve uç kısmı sivridir. kozalakları kestane renginde, yumurtamsı veya yuvarlak 10–15 cm uzunluğunda, 6–10 cm genişlikte, çok kısa saplı ve genellikle reçinelidir. Tek veya iki tanesi karşılıklı dizilmiştir. Tohumları sert, soluk kırmızı, uzunca ters yumurta biçiminde, oldukça büyüktür ve 3. yılda olgunlaşır.
Ekolojik istekleri
Toprak istekleri bakımından çok seçici olmasa da geçirgen kumlu, gevşek toprakları severler. Işık ağacı olup gençken hızlı büyür ve derine giden kazık kök sistemine sahiptir. Ağırlık olarak 0–900 m aralığında Başta Ege Bölgesi olmak üzere Marmara, Akdeniz bölgelerinde geniş yayılış gösterir. Rutubet isteği fazladır. Özellikle Temmuz-Ağustos aylarında su açığı olmamalıdır. Kısa süreli donlara karşı dayanıklı olmasına rağmen etkilenir. Atmosferik kirliliğe ve yer altı sularındaki tuzlulaşmaya karşı duyarlıdır. Yangın sonrası sürgün verme kapasitesi yüksektir.
Türkiye'deki dağılımı
Türkiye, İspanya'dan sonra en fazla alana sahip ülkedir. Yaklaşık 100.000 hektar alanda saf ya da kızılçam ile karışık bulunur. Özel ağaçlandırmalarda da yaygın olarak kullanılan bir türdür. 8-10 yaşından sonra ekonomik olarak işletilmeye başlanmakta ve 80-100 yaşına kadar fıstık üretimine devam edilmektedir. En yoğun bulunduğu yöreler İzmir-Bergama (Kozak) ve Aydın-Koçarlı (Mazon) ilçeleridir.
Yetiştirme
Çam fıstığı için üretimi yapılan bu ağaçta kozalak toplama zamanları yağış durumuna göre Ocak-Haziran ayları arasında değişmektedir. Zengin tohum yılları 3-4 yılda bir olan fıstık çamı 28 günde çimlenmektedir. Üç yıllık kozalaklar aynı anda ağacın üzerinde görülebilir. Ayrıca aşılama yoluyla Kızılçam ağaçlarından da Fıstık Çamı üretilebilir.
Tohum bileşimi
100 g çam fıstığında bol protein ve mineral vardır. 100 g içinde 45 g doymamış yağ asidi, 31 g protein, 5 g karbonhidrat, mineraller ve su bulunmaktadır. 100 g fıstığın kalori değeri 580 kaloridir. Bileşiminde linoleik asit ve oleik asit vardır. Ayrıca omega 3 ve 6, B ve C vitaminleri, karoten, demir, çinko, potasyum, manganez, fosfor bulunur.
Resim galerisi
-
![image]()
Kozalak -
![image]()
Erkek çiçekler -
![image]()
Dış≤
Kaynakça
- ^ "Fıstık çamı (Pinus pinea L.) | 7 Ağaç Ormanları". 7agac.cekulvakfi.org.tr. 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2023.
- ^ "Anıt Ağaçlar | Tabiatın Sessiz Tanıkları". www.anitagaclar.gov.tr. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". www.ogm.gov.tr. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023.
- ^ https://www.facebook.com/Haberler (3 Şubat 2014). . Haberler. 25 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fistik cami Pinus pinea camgiller Pinaceae familyasindan Ege Akdeniz sahilleri Portekiz Ispanya Italya Girit ve Turkiye de yayilis gosteren cam turu Kozalaklari ve tohumu diger cam turlerine gore cok daha buyuktur Kozalaklarindan cikan cam fistigi besin olarak tuketilmektedir Fistik camiKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif PinopsidaTakim PinalesFamilya PinaceaeCins PinusTur P pineaIkili adlandirmaPinus pineaL Sp Pl 1000 1753 Vikitur de Pinus pinea ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Pinus pinea ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDagilimi Istanbul Fethipasa Korusunda bulunan 363 yasinda olan Fistik Cami anit agac olarak tescillenmis olup bilinen en yasli fistik camidir Morfolojik ozellikleriGencken yuvarlak yasli halde daginik semsiye gibi bir yapiya sahiptir Gencken kuvvetli buyur 20 25 m boy yapar Duzgun bir govdeye ve bu govdeden dik olarak cikan yatay duruslu dallara sahiptir Igne yapraklari parlak acik yesil renkli 10 20 cm uzunlukta ve uc kismi sivridir kozalaklari kestane renginde yumurtamsi veya yuvarlak 10 15 cm uzunlugunda 6 10 cm genislikte cok kisa sapli ve genellikle recinelidir Tek veya iki tanesi karsilikli dizilmistir Tohumlari sert soluk kirmizi uzunca ters yumurta biciminde oldukca buyuktur ve 3 yilda olgunlasir Ekolojik istekleriToprak istekleri bakimindan cok secici olmasa da gecirgen kumlu gevsek topraklari severler Isik agaci olup gencken hizli buyur ve derine giden kazik kok sistemine sahiptir Agirlik olarak 0 900 m araliginda Basta Ege Bolgesi olmak uzere Marmara Akdeniz bolgelerinde genis yayilis gosterir Rutubet istegi fazladir Ozellikle Temmuz Agustos aylarinda su acigi olmamalidir Kisa sureli donlara karsi dayanikli olmasina ragmen etkilenir Atmosferik kirlilige ve yer alti sularindaki tuzlulasmaya karsi duyarlidir Yangin sonrasi surgun verme kapasitesi yuksektir Turkiye deki dagilimiTurkiye Ispanya dan sonra en fazla alana sahip ulkedir Yaklasik 100 000 hektar alanda saf ya da kizilcam ile karisik bulunur Ozel agaclandirmalarda da yaygin olarak kullanilan bir turdur 8 10 yasindan sonra ekonomik olarak isletilmeye baslanmakta ve 80 100 yasina kadar fistik uretimine devam edilmektedir En yogun bulundugu yoreler Izmir Bergama Kozak ve Aydin Kocarli Mazon ilceleridir YetistirmeCam fistigi icin uretimi yapilan bu agacta kozalak toplama zamanlari yagis durumuna gore Ocak Haziran aylari arasinda degismektedir Zengin tohum yillari 3 4 yilda bir olan fistik cami 28 gunde cimlenmektedir Uc yillik kozalaklar ayni anda agacin uzerinde gorulebilir Ayrica asilama yoluyla Kizilcam agaclarindan da Fistik Cami uretilebilir Tohum bilesimi100 g cam fistiginda bol protein ve mineral vardir 100 g icinde 45 g doymamis yag asidi 31 g protein 5 g karbonhidrat mineraller ve su bulunmaktadir 100 g fistigin kalori degeri 580 kaloridir Bilesiminde linoleik asit ve oleik asit vardir Ayrica omega 3 ve 6 B ve C vitaminleri karoten demir cinko potasyum manganez fosfor bulunur Resim galerisiKozalak Erkek cicekler Dis Kaynakca Fistik cami Pinus pinea L 7 Agac Ormanlari 7agac cekulvakfi org tr 15 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2023 Anit Agaclar Tabiatin Sessiz Taniklari www anitagaclar gov tr 11 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2023 Arsivlenmis kopya www ogm gov tr 11 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mayis 2023 https www facebook com Haberler 3 Subat 2014 Haberler 25 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2023