Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fosfin (IUPAC adı: fosfan), fosfamin, fosfor trihidrür, fosforat hidrojen adlarıyla da anılan ve PH3 formülüyle gösterilen bir tür kimyasal bileşiktir. Fosfin, -88 santigrat derece (°C) kaynama noktasına sahiptir; renksiz, yanıcı ve zehirli bir gazdır. Saf fosfin kokusuz olmakla birlikte, değiştirilmiş fosfin ve difosfan (P2H4) bulunduran bileşikler, sarımsak ya da çürük balık gibi son derece hoş olmayan bir kokuya sahiptir. Ticari olarak üretilen fosfin gazına da ayırt edici olması amacıyla sarımsak esansı eklenmektedir.
 | |||
| |||
| Adlandırmalar | |||
|---|---|---|---|
Fosfan | |||
| Tanımlayıcılar | |||
| |||
3D model (JSmol) |
| ||
| ChEBI |
| ||
| ChemSpider |
| ||
| ECHA InfoCard | 100.029.328 | ||
| EC Numarası |
| ||
| 287 | |||
PubChem CID |
| ||
| RTECS numarası |
| ||
| UNII |
| ||
| UN numarası | 2199 | ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
| |||
| |||
| Özellikler | |||
| Molekül formülü | PH 3 | ||
| Molekül kütlesi | 33.99758 g/mol | ||
| Görünüm | renksiz gaz | ||
| Koku | (saf bileşik) kokusuz | ||
| Yoğunluk | 1,379 g/L, gaz (25 °C) | ||
| Erime noktası | -1.328 °C (-2.358 °F; -1.055 K) | ||
| Kaynama noktası | -877 °C (-1.547 °F; -604 K) | ||
| Çözünürlük (su içinde) | 31.2 mg/100 ml (17 °C) | ||
| Çözünürlük | eter, CS2'de çözünür benzen, kloroform ve etanolde az çözünür | ||
| Buhar basıncı | 41.3 atm (20 °C) | ||
| Konjuge asit | |||
| Kırınım dizimi (nD) | 2.144 | ||
| Akmazlık | 1.1×10−5 Pa⋅s | ||
| Yapı | |||
| Trigonal pyramidal | |||
| Dipol momenti | 0.58 D | ||
| Termokimya | |||
Isı sığası (C) | 37 J/mol⋅K | ||
Standart molar entropi (S⦵298) | 210 J/mol⋅K | ||
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | 5 kJ/mol | ||
Gibbs serbest enerjisi (ΔfG⦵) | 13 kJ/mol | ||
| Tehlikeler | |||
| GHS etiketleme sistemi: | |||
| Piktogramlar |     | ||
| NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
| Parlama noktası | yanıcı gaz | ||
| 38 °C (100 °F; 311 K) (see text) | |||
| Patlama sınırları | 1.79–98% | ||
| Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |||
LD50 ((medyan doz)) | 3.03 mg/kg (rat, oral) | ||
LC50 ((medyan konsantrasyon)) | 11 ppm (rat, 4 hr) | ||
LCLo ((yayınlanan en düşük)) | 1000 ppm (mammal, 5 min) 270 ppm (mouse, 2 hr) 100 ppm (guinea pig, 4 hr) 50 ppm (cat, 2 hr) 2500 ppm (rabbit, 20 min) 1000 ppm (human, 5 min) | ||
| NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |||
| PEL (izin verilen) | TWA 0.3 ppm (0.4 mg/m3) | ||
| REL (tavsiye edilen) | TWA 0.3 ppm (0.4 mg/m3), ST 1 ppm (1 mg/m3) | ||
| IDLH (anında tehlike) | 50 ppm | ||
| Güvenlik bilgi formu (SDS) | ICSC 0694 | ||
| Benzeyen bileşikler | |||
Diğer katyonlar | |||
Benzeyen bileşikler | |||
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Sağlık
Gaz çok zehirli olduğu için küçük yoğunluklarda bile öldürücü olabilir. Ayrıca kokusuz ve renksiz olması nedeniyle ilişiği olan yerlerde varlığının anlaşılması zor olduğundan dikkatli olunması gerekmektedir. Uzun süreli dokunmalarda, görme yitimine yol açabilir. İnsanda, soluk borusu bölgelerinde ve iskelette ciddi süreğen (kronik) hasara neden olur.
Kullanım
Gaz, tahıl ambarlarındaki kemirgen ve böceklerden kurtulmak amacıyla daha çevre dostu bir seçenek olarak kullanılmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b c d e f NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0505". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ a b Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles (6.6yayıncı= Houghton Mifflin bas.). s. A22. ISBN .
- ^ a b "Phosphine". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- ^ IUPAC, Gold Book: http://goldbook.iupac.org/P04548.html 17 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim Tarihi: 03 Nisan 2016
- ^ Fosfin Zehirlenmeleri Ders Sunumu: http://web.itu.edu.tr/~ozcanm/kim/20126.pdf 16 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Ferizli, A.G. ve Emekci, M.(2010) Depolanmış ürün zararlılarıyla savaşım, sorunlar ve çözüm yolları. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi 11-15 Ocak 2010 Ankara, Bildiriler Kitabı 2, 579-587. Bağlantı:http://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/19fec2f129fbdba_ek.pdf 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
 | İnorganik kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fosfin IUPAC adi fosfan fosfamin fosfor trihidrur fosforat hidrojen adlariyla da anilan ve PH3 formuluyle gosterilen bir tur kimyasal bilesiktir Fosfin 88 santigrat derece C kaynama noktasina sahiptir renksiz yanici ve zehirli bir gazdir Saf fosfin kokusuz olmakla birlikte degistirilmis fosfin ve difosfan P2H4 bulunduran bilesikler sarimsak ya da curuk balik gibi son derece hos olmayan bir kokuya sahiptir Ticari olarak uretilen fosfin gazina da ayirt edici olmasi amaciyla sarimsak esansi eklenmektedir Fosfin Ball and stick model of phosphine Spacefill model of phosphine Fosfor P Hidrojen HAdlandirmalarIUPAC adiFosfanTanimlayicilarCAS numarasi 7803 51 2 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChEBI CHEBI 30278 ChemSpider 22814 ECHA InfoCard 100 029 328EC Numarasi 232 260 8Gmelin Referansi 287PubChem CID 24404RTECS numarasi SY7525000UNII FW6947296I UN numarasi 2199CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID2021157InChI InChI 1S H3P h1H3 Key XYFCBTPGUUZFHI UHFFFAOYSA N InChI 1 H3P h1H3Key XYFCBTPGUUZFHI UHFFFAOYAPSMILES POzelliklerMolekul formulu PH3Molekul kutlesi 33 99758 g molGorunum renksiz gazKoku saf bilesik kokusuzYogunluk 1 379 g L gaz 25 C Erime noktasi 1 328 C 2 358 F 1 055 K Kaynama noktasi 877 C 1 547 F 604 K Cozunurluk su icinde 31 2 mg 100 ml 17 C Cozunurluk eter CS2 de cozunur benzen kloroform ve etanolde az cozunurBuhar basinci 41 3 atm 20 C Konjuge asitKirinim dizimi nD 2 144Akmazlik 1 1 10 5 Pa sYapiMolekuler geometri Trigonal pyramidalDipol momenti 0 58 DTermokimyaIsi sigasi C 37 J mol KStandart molar entropi S 298 210 J mol KStandart formasyon entalpisi DfH 298 5 kJ molGibbs serbest enerjisi DfG 13 kJ molTehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarNFPA 704 yangin karosu 442Parlama noktasi yanici gaz38 C 100 F 311 K see text Patlama sinirlari 1 79 98 Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 3 03 mg kg rat oral LC50 medyan konsantrasyon 11 ppm rat 4 hr LCLo yayinlanan en dusuk 1000 ppm mammal 5 min 270 ppm mouse 2 hr 100 ppm guinea pig 4 hr 50 ppm cat 2 hr 2500 ppm rabbit 20 min 1000 ppm human 5 min NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 0 3 ppm 0 4 mg m3 REL tavsiye edilen TWA 0 3 ppm 0 4 mg m3 ST 1 ppm 1 mg m3 IDLH aninda tehlike 50 ppmGuvenlik bilgi formu SDS ICSC 0694Benzeyen bilesiklerDiger katyonlarBenzeyen bilesiklerAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariMonofosfin yapisiSaglikGaz cok zehirli oldugu icin kucuk yogunluklarda bile oldurucu olabilir Ayrica kokusuz ve renksiz olmasi nedeniyle ilisigi olan yerlerde varliginin anlasilmasi zor oldugundan dikkatli olunmasi gerekmektedir Uzun sureli dokunmalarda gorme yitimine yol acabilir Insanda soluk borusu bolgelerinde ve iskelette ciddi suregen kronik hasara neden olur KullanimGaz tahil ambarlarindaki kemirgen ve boceklerden kurtulmak amaciyla daha cevre dostu bir secenek olarak kullanilmaktadir Kaynakca a b c d e f NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0505 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH a b Zumdahl Steven S 2009 Chemical Principles 6 6yayinci Houghton Mifflin bas s A22 ISBN 978 0 618 94690 7 a b Phosphine Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations IDLH Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link IUPAC Gold Book http goldbook iupac org P04548 html 17 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim Tarihi 03 Nisan 2016 Fosfin Zehirlenmeleri Ders Sunumu http web itu edu tr ozcanm kim 20126 pdf 16 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ferizli A G ve Emekci M 2010 Depolanmis urun zararlilariyla savasim sorunlar ve cozum yollari TMMOB Ziraat Muhendisleri Odasi Ziraat Muhendisligi VII Teknik Kongresi 11 15 Ocak 2010 Ankara Bildiriler Kitabi 2 579 587 Baglanti http www zmo org tr resimler ekler 19fec2f129fbdba ek pdf 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Inorganik kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz