Gümüş iyodür, AgI formülüne sahip bir inorganik bileşiktir. Bileşik parlak sarı bir katıdır, ancak numuneler neredeyse her zaman gri bir renk veren metalik gümüş safsızlıkları içerir. Gümüş bulaşması, AgI'nin yüksek düzeyde ışığa duyarlı olması nedeniyle ortaya çıkar. Bu özellik gümüş esaslı fotoğrafçılık'ta kullanılır. Gümüş iyodür ayrıca antiseptik olarak ve bulut tohumlama için de kullanılır.
![]() | |
![]() | |
Adlandırmalar | |
---|---|
Silver(I) iodide | |
Diğer adlar Argentous iodide | |
Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
ChemSpider |
|
ECHA InfoCard | 100.029.125 |
EC Numarası |
|
PubChem CID |
|
UNII |
|
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
Özellikler | |
Molekül formülü | AgI |
Molekül kütlesi | 234.77 g/mol |
Görünüm | sarı, kristal katı |
Koku | kokusuz |
Yoğunluk | 5.675 g/cm3, solid |
Erime noktası | 558 |
Kaynama noktası | 1506 |
Çözünürlük (su içinde) | 3×10−7g/100mL (20 °C) |
(Ksp) | 8.52 × 10 −17 |
−80.0·10−6 cm3/mol | |
Yapı | |
hexagonal (β-phase, < 147 °C) cubic (α-phase, > 147 °C) | |
Termokimya | |
Standart molar entropi (S⦵298) | 115 J·mol−1·K−1 |
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | −62 kJ·mol−1 |
Tehlikeler | |
NFPA 704 (yangın karosu) | |
Parlama noktası | Yanıcı değil |
Güvenlik bilgi formu (SDS) | Sigma-Aldrich |
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). ![]() ![]() ![]() | |
Yapı
Gümüş iyodür tarafından benimsenen yapı sıcaklığa bağlıdır:
- 420 K'nin altında, wurtzite yapısıyla AgI'nin β fazı en kararlıdır. Bu faza doğada mineral iyodarjirit olarak rastlanır.
- 420 K'nin üzerinde, α fazı daha kararlı hale gelir. Bu motif, gümüş merkezlerin 6 oktahedral, 12 tetrahedral ve 24 trigonal site arasında rastgele dağıldığı kübik kristal yapı bir yapıdır. Bu sıcaklıkta, Ag+ iyonları katı içinde hızla hareket ederek hızlı iyon iletimi'ne izin verir. β ve α formları arasındaki geçiş, gümüş (katyon) alt örgüsünün erimesini temsil eder. α-AgI için füzyon entropisi, sodyum klorür (tipik bir iyonik katı) için olanın yaklaşık yarısıdır. Bu, AgI kristal kafesin α ve β polimorfları arasındaki geçişte zaten "kısmen erimiş" olduğu düşünülerek rasyonalize edilebilir.
- çinko blend yapısı ile 420 K'nin altında bir yarı kararlı γ fazı da vardır.

Üretimi ve Tanımlanması

amonyaklı ve susuz
Gümüş iyodür, gümüş nitrat çözeltisinden potasyum iyodür kullanılarak çöktürülerek elde edilir.
Bu reaksiyon aynı zamanda iyodür iyonlarını tespit etmek için kimyasal analizde de kullanılır çünkü elde edilen AgI, az çözünen sarımsı bir çökelti oluşturur. Gümüş iyodürün aksine, yine az çözünen gümüş klorür (AgCl) ve gümüş bromür (AgBr), amonyak içinde çözülebilir (kompleks oluşum reaksiyonu). Gümüş iyodür ayrıca sodyum tiyosülfat ile kompleksleştirilebilir veya çözülebilir. Klorür, bromür ve iyodür iyonları, sodyum tiyosülfat ve amonyak çözeltisi kullanılarak birbirinden ayırt edilebilir.
Hazırlanışı ve özellikleri
Gümüş iyodür, iyodür çözeltisinin (örneğin, potasyum iyodür) gümüş iyonları çözeltisiyle (örneğin, gümüş nitrat) reaksiyonuyla hazırlanır. Sarımsı katı hızla çökelir. Katı, iki ana fazın karışımıdır. AgI'nin hidroiyodik asit içinde çözülmesi ve ardından suyla seyreltilmesi, β-AgI'yi çökeltir. Alternatif olarak AgI'nin konsantre gümüş nitrat çözeltisi içinde çözülmesi ve ardından seyreltilmesi, a-AgI'yi verir. Hazırlık karanlık koşullarda yapılmadığı sürece katı hızla kararır ve ışık iyonik gümüşün metalik hale indirgenmesine neden olur. Işığa duyarlılık numunenin saflığına göre değişir.
Bulut tohumlama

β-AgI'nin kristal yapısı buzunkine benzer, bu da onun heterojen çekirdeklenme denilen işlemle donmayı tetiklemesine olanak tanır. Bulut tohumlama için yılda yaklaşık 50.000 kg kullanılır ve her tohumlama deneyinde 10-50 gram tüketilir.
Güvenlik
Aşırı maruz kalma, vücut dokusunda lokal renk değişikliği ile karakterize edilen cilt renksizleşmesi yol açabilir.
Kaynakça
- ^ a b Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. s. A23. ISBN .
- ^ Binner, J. G. P.; Dimitrakis, G.; Price, D. M.; Reading, M.; Vaidhyanathan, B. (2006). "Hysteresis in the β–α Phase Transition in Silver Iodine" (PDF). Journal of Thermal Analysis and Calorimetry. 84 (2): 409-412. CiteSeerX 10.1.1.368.2816 $2. doi:10.1007/s10973-005-7154-1. 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Ağustos 2021.
- ^ Hull, Stephen (2007). "Superionics: crystal structures and conduction processes". Rep. Prog. Phys. 67 (7): 1233-1314. doi:10.1088/0034-4885/67/7/R05.
- ^ James E. Huheey, Ellen Keiter, Richard Keiter (2003). Anorganische Chemie: Prinzipien von Struktur und Reaktivität. Almanya: Gruyter. s. 150. ISBN .
- ^ "Halogenidtrennung". 29 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2024.
- ^ O. Glemser, H. Saur "Silver Iodide" in Handbook of Preparative Inorganic Chemistry, 2nd Ed. Edited by G. Brauer, Academic Press, 1963, NY. Vol. 1. p. 1036-7.
- ^ "Silver Iodide". TOXNET: Toxicogy Data Network. U.S. National Library of Medicine. 3 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gumus iyodur AgI formulune sahip bir inorganik bilesiktir Bilesik parlak sari bir katidir ancak numuneler neredeyse her zaman gri bir renk veren metalik gumus safsizliklari icerir Gumus bulasmasi AgI nin yuksek duzeyde isiga duyarli olmasi nedeniyle ortaya cikar Bu ozellik gumus esasli fotografcilik ta kullanilir Gumus iyodur ayrica antiseptik olarak ve bulut tohumlama icin de kullanilir Gumus iyodur AdlandirmalarIUPAC adiSilver I iodideDiger adlarArgentous iodideTanimlayicilarCAS numarasi 7783 96 2 3D model JSmol Etkilesimli goruntuChemSpider 22969 ECHA InfoCard 100 029 125EC Numarasi 232 038 0PubChem CID 6432717UNII 81M6Z3D1XE CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID0064836InChI InChI 1S Ag HI h 1H q 1 p 1 Key MSFPLIAKTHOCQP UHFFFAOYSA M InChI 1 Ag HI h 1H q 1 p 1Key MSFPLIAKTHOCQP REWHXWOFAVSMILES Ag IOzelliklerMolekul formulu AgIMolekul kutlesi 234 77 g molGorunum sari kristal katiKoku kokusuzYogunluk 5 675 g cm3 solidErime noktasi 558Kaynama noktasi 1506Cozunurluk su icinde 3 10 7g 100mL 20 C Ksp 8 52 10 17Manyetik alinganlik x 80 0 10 6 cm3 molYapiKristal yapi hexagonal b phase lt 147 C cubic a phase gt 147 C TermokimyaStandart molar entropi S 298 115 J mol 1 K 1Standart formasyon entalpisi DfH 298 62 kJ mol 1TehlikelerNFPA 704 yangin karosu 200Parlama noktasi Yanici degilGuvenlik bilgi formu SDS Sigma AldrichAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa dogrula Bilgi kutusu kaynaklariYapiGumus iyodur tarafindan benimsenen yapi sicakliga baglidir 420 K nin altinda wurtzite yapisiyla AgI nin b fazi en kararlidir Bu faza dogada mineral iyodarjirit olarak rastlanir 420 K nin uzerinde a fazi daha kararli hale gelir Bu motif gumus merkezlerin 6 oktahedral 12 tetrahedral ve 24 trigonal site arasinda rastgele dagildigi kubik kristal yapi bir yapidir Bu sicaklikta Ag iyonlari kati icinde hizla hareket ederek hizli iyon iletimi ne izin verir b ve a formlari arasindaki gecis gumus katyon alt orgusunun erimesini temsil eder a AgI icin fuzyon entropisi sodyum klorur tipik bir iyonik kati icin olanin yaklasik yarisidir Bu AgI kristal kafesin a ve b polimorflari arasindaki geciste zaten kismen erimis oldugu dusunulerek rasyonalize edilebilir cinko blend yapisi ile 420 K nin altinda bir yari kararli g fazi da vardir Bu mineral numunesindeki altin sarisi kristaller dogal olarak olusan bir b AgI formu olan iodargyrite dir Uretimi ve TanimlanmasiGumus iyodur amonyakli ve susuz Gumus iyodur gumus nitrat cozeltisinden potasyum iyodur kullanilarak cokturulerek elde edilir AgNO3 KI AgI KNO3 displaystyle mathrm AgNO 3 KI longrightarrow AgI downarrow KNO 3 Bu reaksiyon ayni zamanda iyodur iyonlarini tespit etmek icin kimyasal analizde de kullanilir cunku elde edilen AgI az cozunen sarimsi bir cokelti olusturur Gumus iyodurun aksine yine az cozunen gumus klorur AgCl ve gumus bromur AgBr amonyak icinde cozulebilir kompleks olusum reaksiyonu Gumus iyodur ayrica sodyum tiyosulfat ile komplekslestirilebilir veya cozulebilir Klorur bromur ve iyodur iyonlari sodyum tiyosulfat ve amonyak cozeltisi kullanilarak birbirinden ayirt edilebilir Hazirlanisi ve ozellikleriGumus iyodur iyodur cozeltisinin ornegin potasyum iyodur gumus iyonlari cozeltisiyle ornegin gumus nitrat reaksiyonuyla hazirlanir Sarimsi kati hizla cokelir Kati iki ana fazin karisimidir AgI nin hidroiyodik asit icinde cozulmesi ve ardindan suyla seyreltilmesi b AgI yi cokeltir Alternatif olarak AgI nin konsantre gumus nitrat cozeltisi icinde cozulmesi ve ardindan seyreltilmesi a AgI yi verir Hazirlik karanlik kosullarda yapilmadigi surece kati hizla kararir ve isik iyonik gumusun metalik hale indirgenmesine neden olur Isiga duyarlilik numunenin safligina gore degisir Bulut tohumlamaBulut tohumlama icin gumus iyodur jeneratoruyle donatilmis Cessna 210 b AgI nin kristal yapisi buzunkine benzer bu da onun heterojen cekirdeklenme denilen islemle donmayi tetiklemesine olanak tanir Bulut tohumlama icin yilda yaklasik 50 000 kg kullanilir ve her tohumlama deneyinde 10 50 gram tuketilir GuvenlikAsiri maruz kalma vucut dokusunda lokal renk degisikligi ile karakterize edilen cilt renksizlesmesi yol acabilir Kaynakca a b Zumdahl Steven S 2009 Chemical Principles 6th Ed Houghton Mifflin Company s A23 ISBN 978 0 618 94690 7 Binner J G P Dimitrakis G Price D M Reading M Vaidhyanathan B 2006 Hysteresis in the b a Phase Transition in Silver Iodine PDF Journal of Thermal Analysis and Calorimetry 84 2 409 412 CiteSeerX 10 1 1 368 2816 2 doi 10 1007 s10973 005 7154 1 1 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Agustos 2021 Hull Stephen 2007 Superionics crystal structures and conduction processes Rep Prog Phys 67 7 1233 1314 doi 10 1088 0034 4885 67 7 R05 James E Huheey Ellen Keiter Richard Keiter 2003 Anorganische Chemie Prinzipien von Struktur und Reaktivitat Almanya Gruyter s 150 ISBN 978 3110179033 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Halogenidtrennung 29 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2024 O Glemser H Saur Silver Iodide in Handbook of Preparative Inorganic Chemistry 2nd Ed Edited by G Brauer Academic Press 1963 NY Vol 1 p 1036 7 Silver Iodide TOXNET Toxicogy Data Network U S National Library of Medicine 3 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2016