Bu madde, tarihî veya aktif güncel kullanım durumu fark etmeksizin sanayi, laboratuvar ve ev ortamlarında kullanılan yaygın halojenli çözücüleri sıralar. Aşağıdaki tabloda verilen kullanımları maddenin yalnızca çözücü olarak kullanıldığı alanları verir, daha fazla bilgi için verilen maddenin sayfasına bakınız.
Tanım ve arkaplanı
Halojenli çözücüler, çözücü olarak kullanılan, en az bir kararlıhalojen (flor, klor, brom ve iyot) içeren organik bileşiklerdir. Bu bileşiklerdeki en yaygın halojen klordur ve bu bileşikler "klorlu çözücüler" olarak sınıflandırılır. Klorlu çözücülerin en yaygın kullanım alanları tekstillerin kuru temizlemesi ve sanayide metallerin yağlardan temizlenmesidir. Çoğu halojenli çözücü oda sıcaklığında sudan ağır, düşük yanıcılığa sahip sıvılardır.
1,2-Dikloroetan, ilk üretilen (1794) ve çözücü olarak kullanılan organohalojenürdür. Bunu Faraday tarafından ilk 1820'de üretilen şu an laboratuvar dışı kullanımları yasaklanmış olan karbon tetraklorür takip eder. Organohalojenürler üzerine araştırmalar 1830'larda hızlandı; örnek olarak, 1830 ve 1831 arasında Almanya, Fransa ve ABD'de 4 bilim adamı tarafından keşfedilen kloroform, 1836'da Fransa'dan Laurent tarafından keşfedilen trikloroetilen, 1839'da Fransız kimyager Regnault tarafından keşfedilen diklorometan ve tetrakloroetilen verilebilir.
Liste
Bileşiklerin diğer adları ve verileri kendi maddelerinden alınmıştır.
Yaygın ad (ve IUPAC adı) | Kısaltmalar ve Ticarî adlar | Formül | Kaynama noktası (°C) | Yoğunluk (g/cm3) | Çözücü olarak kullanıldığı alan |
---|---|---|---|---|---|
Asetilen tetraklorür (1,1,2,2-tetrakloroetan) | TeCA, Bonoform, Cellon, Westron | C 2H 2Cl 4 | 147 | 1,59 | Ayrıştırma çözücüsü, uçak kanat kaplamaları, yağ ekstraksiyonları, metal temizliği, boya sökücü |
Bromoform (Tribromometan) | (yok) | CHBr 3 | 149 | 2,89 | Ekstraksiyonlar |
1,2-Dikloroetilen cis-trans izomerleri (1,2-dikloroeten) | DCE | C 2H 2Cl 2 | cis izomeri: 60,2 trans izomeri: 48,5 | cis izomeri: 1.28
| Metal ve elektronik temizliği |
Döteryumlu kloroform (trikloro(dötero)metan) | Kloroform-d | CDCl 3 | 61 | 1,50 | Nükleer manyetik rezonans spektroskopisi |
Etilen diklorür (1,2-Dikloroetan) | EDC, DCE | C 2H 4Cl 2 | 84 | 1,23 | Boya sökücü, yağ çözücü, benzin katkısı |
Hekzafloroizopropanol (1,1,1,3,3,3-Hekzafloropropan-2-ol) | HFIP | C 3H 2F 6O | 58 | 1,59 | Organik sentezde oksidanlar, biyokimyada peptitler ve bazı polimerler için çözücü,nükleik asitlerin HPLC analizi |
Karbon tetraklorür (Tetraklorometan) | karbon tet, benzinoform | CCl 4 | 77 | 1,59 | Kuru temizleme ve fumigantlarda çözücü |
Klorobenzen | PhCl | C 6H 5Cl | 131 | 1,11 | Yağlar ve reçineler için çözücü |
Kloroform (Triklorometan) | TCM | CHCl 3 | 61 | 1,49 | DNA ekstraksiyonu, fumigantlar, yangın söndürücüler, kauçuk sanayii |
Metilen iyodür (Diiyodometan) | MI | CH 2I 2 | 182 | 3,3 | Mineral analizi |
Metilen klorür (Diklorometan) | DCM | CH 2Cl 2 | 39 | 1,33 | Boya sökücü |
Metil kloroform (1,1,1-Trikloroetan) | TCA, Chlorothene, Genklene | C 2H 3Cl 3 | 74 | 1,33 | Kuru temizleme, metal temizliği, fotoğrafik filmlerin yıkanması, düzeltme sıvıları |
n-Propil bromür (1-bromopropan) | nPB | C 3H 7Br | 70 | 1,35 | Aerosol yapıştırıcılarda, kuru temizlemede,asfalt üretiminde çözücü |
(1-kloro-4-(triflorometil)benzen) | PCBTF, Oxsol 100, SMC Spec 900 | C 7H 4ClF 3 | 139 | 1,35 | Tinerde ksilene alternatif önerisi |
Pentakloroetan | Pentalin | C 2HCl 5 | 162 | 1,68 | Kömürdeki safsızlıkların ayrıştırılması, metal temizliği, yağ çözücü, |
(Oktadekaflorodekahidronaftalin) | Flutec PP6, F-decalin, Perflunafene | C 10F 18 | 142 | 1,9 | ve solunum sıvısında oksijen çözücü |
(Oktadekaflorooktan) | PF5080 | C 8F 18 | 103 | 1,76 | Solunum sıvısı için oksijen çözücü |
Perkloroetilen (Tetrakloroeten) | PCE, Perc, Dow-Per, Perclene, Perklone, PerSec | C 2Cl 4 | 121 | 1,62 | Kuru temizleme, metal temizliği |
Trikloroetilen (Trikloroeten) | TCE, Triclene | C 2HCl 3 | 87 | 1,47 | Metallerin yağlarının temizlenmesi, leke çıkarma |
Triklorotrifloroetan (1,1,2-Trikloro-1,2,2-trifloroetan) | TCTFE, CFC-113, Valclene, Arklone | C 2Cl 3F 3 | 47,7 | 1,56 | Kuru temizleme, metal ve elektronik devre temizliği |
Karbon sayısına göre
Tek karbonlu
- Diklorometan (metilen klorür)
- Triklorometan (kloroform)
- Tetraklorometan (karbon tetraklorür)
- Tribromometan (Bromoform)
2 karbonlu
- 1,2-Dikloroetilen
- Trikloroetilen
- Tetrakloroetilen (perkloroetilen)
- 1,1-Dikloroetan
- 1,2-Dikloroetan
- 1,1,1-Trikloroetan
- 1,1,2-Trikloroetan
- 1,1,2-trikloro-1,2,2-trifloroetan
- 1,1,2,2-Tetrakloroetan
- Pentakloroetan
3 karbonlu
4 karbonlu
5 veya daha fazla karbonlu
Dipnotlar
Kaynakça
- ^ Deimann, van Troostwyk, Bondt and Louwrenburgh (1795) "Ueber die Gasarten, welche man aus Verbindungen von starker Vitriolsäure und Alkohol erhält" (On the types of gases which one obtains from combinations of strong vitriolic acid and alcohol), Chemische Annalen ... , 2 : 195-205, 310-316, 430-440.
- ^ Faraday, Michael (1859). Experimental Researches in Chemistry and Physics. Taylor and Francis. s. 46. ISBN .
- ^ Turner, Edward. Elements of Chemistry: Including the Recent Discoveries and Doctrines of the Science. Birleşik Krallık, John Taylor, 1834. Sayfa 247
- ^ Essai sur l'Action du Chlore sur la Liqueur des Hollandais et sur quelques Ethers in Annal. de Chimie, LXIII. (1836) page 379
- ^ The so-called Perchloride of Formyl, Gmelin, L. (translated in 1855). Hand-book of Chemistry: Organic chemistry. UK: Cavendish Society. pages 200–201
- ^ Regnault, V. (1839) "De l'action du chlore sur les éthers hydrochloriques de l'alcool et de l'esprit de bois, et de plusieurs points de la théorie des éthers" Annales de chimie et physique, series 2, 71 : 353–431; see especially: "Seconde partie. De l'action du chlore sur l'éther hydrochlorique de l'esprit de bois"
- Regnault, V. (1840). "Ueber die Einwirkung des Chlors auf die Chlorwasserstoffäther des Alkohols und Holzgeistes und über mehrere Punkte der Aethertheorie". Annalen der Chemie und Pharmacie. 33 (3): 310-334. doi:10.1002/jlac.18400330306. See p. 328.
- Regnault, V. (1840). "Ueber die Wirkung des Chlors auf den Chlorwasserstoffäther des Alkohols und des Holzgeistes, so wie über mehrere Puncte der Aethertheorie". Journal für Praktische Chemie. 19: 193-218. doi:10.1002/prac.18400190134. See p. 210.
- ^ V. Regnault (1839) "Sur les chlorures de carbone CCl et CCl2" (On the chlorides of carbon CCl and CCl2 ), Annales de Chimie et de Physique, vol. 70, pages 104-107. Reprinted in German as: V. Regnault (1839). "Ueber die Chlorverbindungen des Kohlenstoffs, C2Cl2 und CCl2". Annalen der Pharmacie. 30 (3): 350-352. doi:10.1002/jlac.18390300310.
- ^ . 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2016.
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2018.
- ^ Lu, Le; Hua, Ruimao (20 Mayıs 2021). "A Monomer‐Polymer‐Monomer (MPM) Organic Synthesis Strategy: Synthesis and Application of Polybenzofuran for Functionalizing Benzene Ring of Benzofuran". Asian Journal of Organic Chemistry. 10 (8): 2137-2142. doi:10.1002/ajoc.202100208.
- ^ Apffel, A.; Chakel, J.A.; Fischer, S.; Lichtenwalter, K.; Hancock, W.S. (1997). "Analysis of oligonucleotides by HPLC-electrospray ionization mass spectrometry". Anal. Chem. 69 (7): 1320-1325. doi:10.1021/ac960916h. (PMID) 21639339.
- ^ . American Council on Science and Health (İngilizce). 9 Ağustos 2018. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022.
- ^ Chloroform (PDF), CICAD, 58, World Health Organization, 2004, 17 Aralık 2014 tarihinde kaynağından (PDF)
- ^ a b Morrison, R. D., Murphy, B. L. (2013). Chlorinated Solvents: A Forensic Evaluation. Royal Society of Chemistry
- ^ Smith, Carr J; Perfetti, Thomas A; Morford, Richard G (1 Ocak 2020). "Use of 1-bromopropane (N-propyl bromide) in dry cleaning is rare and rapidly declining toward obsolescence". Toxicology Research and Application (İngilizce). 4: 2397847320966961. doi:10.1177/2397847320966961. ISSN 2397-8473.
- ^ "Hazard Alert: 1-Bromopropane" (PDF). DHHS (NIOSH) Publication Number 2013-150. National Institute for Occupational Safety and Health. July 2013. Erişim tarihi: 17 Ocak 2015.
- ^ Rayner-Canham, Geoff (March 2014). "Para-Chlorobenzotrifluoride (PCBTF) – the 'super-solvent'". Chem 13 News Magazine. The University of Waterloo. Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ H. Proquitté; M. Rüdiger; R. R. Wauer; G. Schmalisch (2003). "Breathing gas perfluorocarbon measurements using an absorber filled with zeolites". British Journal of Anaesthesia. 91 (5): 736-8. doi:10.1093/bja/aeg247 . (PMID) 14570799.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde tarihi veya aktif guncel kullanim durumu fark etmeksizin sanayi laboratuvar ve ev ortamlarinda kullanilan yaygin halojenli cozuculeri siralar Asagidaki tabloda verilen kullanimlari maddenin yalnizca cozucu olarak kullanildigi alanlari verir daha fazla bilgi icin verilen maddenin sayfasina bakiniz DuPont un metal temizligi icin Trikloroetilen reklami 1947Tanim ve arkaplaniHalojenli cozuculer cozucu olarak kullanilan en az bir kararlihalojen flor klor brom ve iyot iceren organik bilesiklerdir Bu bilesiklerdeki en yaygin halojen klordur ve bu bilesikler klorlu cozuculer olarak siniflandirilir Klorlu cozuculerin en yaygin kullanim alanlari tekstillerin kuru temizlemesi ve sanayide metallerin yaglardan temizlenmesidir Cogu halojenli cozucu oda sicakliginda sudan agir dusuk yaniciliga sahip sivilardir 1 2 Dikloroetan ilk uretilen 1794 ve cozucu olarak kullanilan organohalojenurdur Bunu Faraday tarafindan ilk 1820 de uretilen su an laboratuvar disi kullanimlari yasaklanmis olan karbon tetraklorur takip eder Organohalojenurler uzerine arastirmalar 1830 larda hizlandi ornek olarak 1830 ve 1831 arasinda Almanya Fransa ve ABD de 4 bilim adami tarafindan kesfedilen kloroform 1836 da Fransa dan Laurent tarafindan kesfedilen trikloroetilen 1839 da Fransiz kimyager Regnault tarafindan kesfedilen diklorometan ve tetrakloroetilen verilebilir ListeBilesiklerin diger adlari ve verileri kendi maddelerinden alinmistir Yaygin ad ve IUPAC adi Kisaltmalar ve Ticari adlar Formul Kaynama noktasi C Yogunluk g cm3 Cozucu olarak kullanildigi alanAsetilen tetraklorur 1 1 2 2 tetrakloroetan TeCA Bonoform Cellon Westron C2 H2 Cl4 147 1 59 Ayristirma cozucusu ucak kanat kaplamalari yag ekstraksiyonlari metal temizligi boya sokucuBromoform Tribromometan yok CHBr3 149 2 89 Ekstraksiyonlar1 2 Dikloroetilen cis trans izomerleri 1 2 dikloroeten DCE C2 H2 Cl2 cis izomeri 60 2 trans izomeri 48 5 cis izomeri 1 28 trans izomeri 1 26 Metal ve elektronik temizligiDoteryumlu kloroform trikloro dotero metan Kloroform d CDCl3 61 1 50 Nukleer manyetik rezonans spektroskopisiEtilen diklorur 1 2 Dikloroetan EDC DCE C2 H4 Cl2 84 1 23 Boya sokucu yag cozucu benzin katkisiHekzafloroizopropanol 1 1 1 3 3 3 Hekzafloropropan 2 ol HFIP C3 H2 F6 O 58 1 59 Organik sentezde oksidanlar biyokimyada peptitler ve bazi polimerler icin cozucu nukleik asitlerin HPLC analiziKarbon tetraklorur Tetraklorometan karbon tet benzinoform CCl4 77 1 59 Kuru temizleme ve fumigantlarda cozucuKlorobenzen PhCl C6 H5 Cl 131 1 11 Yaglar ve recineler icin cozucuKloroform Triklorometan TCM CHCl3 61 1 49 DNA ekstraksiyonu fumigantlar yangin sonduruculer kaucuk sanayiiMetilen iyodur Diiyodometan MI CH2 I2 182 3 3 Mineral analiziMetilen klorur Diklorometan DCM CH2 Cl2 39 1 33 Boya sokucuMetil kloroform 1 1 1 Trikloroetan TCA Chlorothene Genklene C2 H3 Cl3 74 1 33 Kuru temizleme metal temizligi fotografik filmlerin yikanmasi duzeltme sivilarin Propil bromur 1 bromopropan nPB C3 H7 Br 70 1 35 Aerosol yapistiricilarda kuru temizlemede asfalt uretiminde cozucu 1 kloro 4 triflorometil benzen PCBTF Oxsol 100 SMC Spec 900 C7 H4 ClF3 139 1 35 Tinerde ksilene alternatif onerisiPentakloroetan Pentalin C2 HCl5 162 1 68 Komurdeki safsizliklarin ayristirilmasi metal temizligi yag cozucu Oktadekaflorodekahidronaftalin Flutec PP6 F decalin Perflunafene C10 F18 142 1 9 ve solunum sivisinda oksijen cozucu Oktadekaflorooktan PF5080 C8 F18 103 1 76 Solunum sivisi icin oksijen cozucuPerkloroetilen Tetrakloroeten PCE Perc Dow Per Perclene Perklone PerSec C2 Cl4 121 1 62 Kuru temizleme metal temizligiTrikloroetilen Trikloroeten TCE Triclene C2 HCl3 87 1 47 Metallerin yaglarinin temizlenmesi leke cikarmaTriklorotrifloroetan 1 1 2 Trikloro 1 2 2 trifloroetan TCTFE CFC 113 Valclene Arklone C2 Cl3 F3 47 7 1 56 Kuru temizleme metal ve elektronik devre temizligiKarbon sayisina goreTek karbonlu Diklorometan metilen klorur Triklorometan kloroform Tetraklorometan karbon tetraklorur Tribromometan Bromoform 2 karbonlu 1 2 Dikloroetilen Trikloroetilen Tetrakloroetilen perkloroetilen 1 1 Dikloroetan 1 2 Dikloroetan 1 1 1 Trikloroetan 1 1 2 Trikloroetan 1 1 2 trikloro 1 2 2 trifloroetan 1 1 2 2 Tetrakloroetan Pentakloroetan3 karbonlu Hekzafloroizopropanol4 karbonlu Hekzaklorobutadien5 veya daha fazla karbonlu KlorobenzenDipnotlar Halojen astatinin kararli organik bilesigi yoktur 1 2 Dikloroetan ile karistirilmamalidir Kaynakca Deimann van Troostwyk Bondt and Louwrenburgh 1795 Ueber die Gasarten welche man aus Verbindungen von starker Vitriolsaure und Alkohol erhalt On the types of gases which one obtains from combinations of strong vitriolic acid and alcohol Chemische Annalen 2 195 205 310 316 430 440 Faraday Michael 1859 Experimental Researches in Chemistry and Physics Taylor and Francis s 46 ISBN 978 0 85066 841 4 Turner Edward Elements of Chemistry Including the Recent Discoveries and Doctrines of the Science Birlesik Krallik John Taylor 1834 Sayfa 247 Essai sur l Action du Chlore sur la Liqueur des Hollandais et sur quelques Ethers in Annal de Chimie LXIII 1836 page 379 The so called Perchloride of Formyl Gmelin L translated in 1855 Hand book of Chemistry Organic chemistry UK Cavendish Society pages 200 201 Regnault V 1839 De l action du chlore sur les ethers hydrochloriques de l alcool et de l esprit de bois et de plusieurs points de la theorie des ethers Annales de chimie et physique series 2 71 353 431 see especially Seconde partie De l action du chlore sur l ether hydrochlorique de l esprit de bois Regnault V 1840 Ueber die Einwirkung des Chlors auf die Chlorwasserstoffather des Alkohols und Holzgeistes und uber mehrere Punkte der Aethertheorie Annalen der Chemie und Pharmacie 33 3 310 334 doi 10 1002 jlac 18400330306 See p 328 Regnault V 1840 Ueber die Wirkung des Chlors auf den Chlorwasserstoffather des Alkohols und des Holzgeistes so wie uber mehrere Puncte der Aethertheorie Journal fur Praktische Chemie 19 193 218 doi 10 1002 prac 18400190134 See p 210 V Regnault 1839 Sur les chlorures de carbone CCl et CCl2 On the chlorides of carbon CCl and CCl2 Annales de Chimie et de Physique vol 70 pages 104 107 Reprinted in German as V Regnault 1839 Ueber die Chlorverbindungen des Kohlenstoffs C2Cl2 und CCl2 Annalen der Pharmacie 30 3 350 352 doi 10 1002 jlac 18390300310 8 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mart 2016 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2018 Lu Le Hua Ruimao 20 Mayis 2021 A Monomer Polymer Monomer MPM Organic Synthesis Strategy Synthesis and Application of Polybenzofuran for Functionalizing Benzene Ring of Benzofuran Asian Journal of Organic Chemistry 10 8 2137 2142 doi 10 1002 ajoc 202100208 Apffel A Chakel J A Fischer S Lichtenwalter K Hancock W S 1997 Analysis of oligonucleotides by HPLC electrospray ionization mass spectrometry Anal Chem 69 7 1320 1325 doi 10 1021 ac960916h PMID 21639339 American Council on Science and Health Ingilizce 9 Agustos 2018 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2022 Chloroform PDF CICAD 58 World Health Organization 2004 17 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan PDF a b Morrison R D Murphy B L 2013 Chlorinated Solvents A Forensic Evaluation Royal Society of Chemistry Smith Carr J Perfetti Thomas A Morford Richard G 1 Ocak 2020 Use of 1 bromopropane N propyl bromide in dry cleaning is rare and rapidly declining toward obsolescence Toxicology Research and Application Ingilizce 4 2397847320966961 doi 10 1177 2397847320966961 ISSN 2397 8473 Hazard Alert 1 Bromopropane PDF DHHS NIOSH Publication Number 2013 150 National Institute for Occupational Safety and Health July 2013 Erisim tarihi 17 Ocak 2015 Rayner Canham Geoff March 2014 Para Chlorobenzotrifluoride PCBTF the super solvent Chem 13 News Magazine The University of Waterloo Erisim tarihi 14 Aralik 2022 H Proquitte M Rudiger R R Wauer G Schmalisch 2003 Breathing gas perfluorocarbon measurements using an absorber filled with zeolites British Journal of Anaesthesia 91 5 736 8 doi 10 1093 bja aeg247 PMID 14570799