Trikloroetilen (TCE), C2HCl3 formülüne sahip bir organoklorür. Renksiz bir sıvıdır ve Kloroform benzeri bir kokuya sahiptir. Düşük sıcaklıklarda yanıcı değildir. Sanayide özellikle metaller için yağ çözücü olarak kullanılır. Geçmişte Trilene adı altında inhalasyon anesteziği ve obstetrik analjezik olarak kullanıldı. Metal temizliği gibi benzer alanlarda kullanılan trikloroetan ile karıştırılmamalıdır.
| |||
Adlandırmalar | |||
---|---|---|---|
Tercih edilen IUPAC adı Trichloroethene | |||
Diğer adlar 1-kloro-2,2-dikloroetilen 1,1-dikloro-2-kloroetilen Asetilen Triklorür Anamenth HCC-1120 TCE Trethylene Triclene Tri Trico Trilene Trimar UN 1710 | |||
Tanımlayıcılar | |||
| |||
3D model (JSmol) |
| ||
Kısaltmalar | TCE | ||
ChEBI |
| ||
ChEMBL |
| ||
ChemSpider |
| ||
ECHA InfoCard | 100.001.062 | ||
EC Numarası |
| ||
KEGG |
| ||
PubChem CID |
| ||
RTECS numarası |
| ||
UNII |
| ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
| |||
| |||
Özellikler | |||
Kimyasal formül | C2HCl3 | ||
Molekül kütlesi | 131,39 g/mol | ||
Görünüm | renksiz sıvı | ||
Koku | Kloroform benzeri | ||
Yoğunluk | 1,46 g/cm3 (20 °C'de) | ||
Erime noktası | -84,8 °C (-120,6 °F; 188,3 K) | ||
Kaynama noktası | 87,2 °C (189,0 °F; 360,3 K) | ||
Çözünürlük (su içinde) | 1,280 g/L | ||
Çözünürlük | Eter, etanol, kloroform | ||
log P | 2,26 | ||
Buhar basıncı | 58 mmHg (0,076 atm) 20 °C'de | ||
-65,8·10−6 cm3/mol | |||
Kırınım dizimi (nD) | 1,4777 (19,8 °C'de) | ||
Akmazlık | 0,532 mPa·s | ||
Farmakoloji | |||
(WHO) | |||
Tehlikeler | |||
İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |||
Ana tehlikeler | kanserojen | ||
GHS etiketleme sistemi: | |||
Piktogramlar | |||
NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
420 °C (788 °F; 693 K) | |||
Patlama sınırları | %8-10,5 | ||
Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |||
LC50 ((medyan konsantrasyon)) | 8450 ppm (fare, 4 sa) 26300 (sıçan, 1 sa) | ||
LCLo ((yayınlanan en düşük)) | 2900 ppm (insan) 37200 ppm (hint domuzu, 40 d) 5952 ppm (kedi, 2 sa) 8000 ppm (sıçan, 4 sa) 11000 (tavşan) | ||
NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |||
PEL (izin verilen) | TWA 100 ppm C 200 ppm 300 ppm (Herhangi bir 2 saatte 5 dakikalık maksimum zirve) | ||
REL (tavsiye edilen) | Ca | ||
IDLH (anında tehlike) | Ca [1000 ppm] | ||
Güvenlik bilgi formu (SDS) | Mallinckrodt Baker | ||
Hukuki durum |
| ||
Benzeyen bileşikler | |||
Benzeyen | Vinil klorür | ||
Benzeyen bileşikler | Kloroform 1,1,1-Trikloroetan 1,1,2-Trikloroetan Tetrakloroetilen | ||
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
Tarihçe
Trikloroetilen sentezinin en eski kaydı 1836'ya kadar uzanır. Auguste Laurent tarafından, potasyum hidroksitin 1,1,2,2-tetrakloroetan ve üzerindeki etkisinden elde edildi ve formülü C
4HCl
3 olarak not edildi (o dönemlerde karbonun atom ağırlığının, gerçekte olanın yarısı kadar olduğu düşünülüyordu). Laurent, bileşiği elinde yeterli miktarda bulunmadığı için daha fazla araştıramadı.
Trikloroetilen, 1864 yılında Alman doktor E. Fischer tarafından hekzakloroetanın hidrojen ile indirgenmesiyle elde edildi ve araştırıldı. Fischer, kimyasalın kaynama noktasının 87 ile 90 santigrat derece arasında olduğunu kaydetti.
Ticari üretimi 1920'de Almanya'da ve 1925'te ABD'de başladı.
Gıda ve ilaç endüstrilerinde trikloroetilenin kullanımı, toksisitesi ile ilgili endişeler nedeniyle 1970'lerden beri dünyanın birçok yerinde yasaklanmıştır. Mevzuat, kimyasal R45: Kansere neden olabilir risk ibaresi taşıyan kanserojen olarak sınıflandırıldığından, Avrupa'daki birçok işlemde trikloroetilenin yerinin değiştirilmesini zorunlu kılmıştır.
1995 yılında Jonathan Harr tarafından yazılan A Civil Action kitabı, 1970'lerde şebeke suyundaki trikloroetilen kirlenmesi sonrası çocuklarda artan lösemi vakaları nedeniyle iki şirkete karşı açılan bir davayı (Anderson v. Cryovac) konu edinmiş ve 1998 yılında sinemaya uyarlanmıştır.
Üretimi
1970'lerin başından önce, çoğu trikloroetilen asetilenden iki aşamalı bir işlemle üretildi. İlk olarak asetilen, kimyasal denkleme göre 1,1,2,2-tetrakloroetan üretmek için 90 °C'de bir ferrik klorür katalizörü kullanılarak klor ile işlenir:
- HC≡CH + 2 Cl2 → Cl2CHCHCl2
1,1,2,2-Tetrakloroetan daha sonra trikloroetilen verecek şekilde dehidroklorine edilir. Bu, sulu bir kalsiyum hidroksit çözeltisi ile gerçekleştirilebilir:
Ancak günümüzde çoğu trikloroetilen etilenden üretilmektedir. İlk olarak etilen, 1,2-dikloroetan üretmek için bir ferrik klorür katalizörü üzerinde klorlanır:
- CH2=CH2 + Cl2 → ClCH2CH2Cl
Fazladan klor ile yaklaşık 400 °C'ye ısıtıldığında 1,2-dikloroetan, trikloroetilene dönüştürülür:
- ClCH2CH2Cl + 2 Cl2 → ClCH=CCl2 + 3 HCl
Bu reaksiyon, çeşitli maddeler tarafından katalize edilebilir. En yaygın olarak kullanılan katalizör, potasyum klorür ve alüminyum klorürün bir karışımıdır. Bununla birlikte, gözenekli karbonun çeşitli formları da kullanılabilir. Bu reaksiyon, bir yan ürün olarak tetrakloroetilen üretir ve reaksiyona beslenen klor miktarına bağlı olarak, tetrakloroetilen ana ürün bile olabilir. Tipik olarak trikloroetilen ve tetrakloroetilen birlikte toplanır ve daha sonra damıtma yoluyla ayrılır.
Reaktan ve teknik TCE'deki yaygın safsızlıklar; metil kloroform, karbon tetraklorür, etilen diklorür, tetrakloroetanlar, benzen ve fenoldür. Ancak bu bileşikler çok küçük miktarlarda bulunur ve herhangi bir risk taşımazlar.
Kullanımları
Metallerin yağlarının temizlenmesinde, ekstraksiyon çözücüsü olarak yağ ve wax'larda, boyalarda çözücü olarak, kuru temizlemede leke çıkarıcı, soğutucu ve ısı transferi sıvısı olarak, elektronik parçaların temizlenmesinde, boya ve tutkallarda seyreltici, tekstil sanayiinde kimyasal ara madde, havacılık endüstrisinde ise sıvı oksijen püskürtülmesinde kullanılır.
Temizlik
Trikloroetilen geçmişte yaygın olarak kuru temizleme çözücüsü olarak da kullanılmıştır, ancak leke temizleme dışında çoğunlukla tetrakloroetilen (perkloroetilen olarak da bilinir) ile değiştirilmiştir.
Büyük ihtimalle TCE'nin en yaygın kullanımı metal parçalar için yağ çözücü olarak kullanılmasıdır. Düşük maliyeti, düşük yanıcılığı, düşük toksisitesi ve yüksek etkinliği nedeniyle 1920'li yıllardan beri yağ giderme ve temizlemede yaygın olarak kullanılmaktadır. Yağ giderici olarak TCE'ye olan talep, 1950'lerde daha az toksik olan 1,1,1-trikloroetan lehine azalmaya başladı. Bununla birlikte, 1,1,1-trikloroetan üretimi dünyanın birçok yerinde uyarınca aşamalı olarak kaldırılmıştır ve bunun sonucunda trikloroetilenin yağ giderici olarak kullanımı yeniden yaygınlaşmıştır.
Trikloroetilen, dokumadan önce yündeki yağı ve lanolini uzaklaştırmak için kullanılır.
TCE, Amerika Birleşik Devletleri'nde kerosen yakıtlı roket motorlarını temizlemek için de kullanılmıştır (TCE, hidrojen yakıtlı motorları temizlemek için kullanılmamıştır). Statik ateşleme sırasında, RP-1 yakıtı motorda hidrokarbon birikintileri ve buharlar bırakacaktır. Motor kullanımı ve gelecekteki ateşleme sırasında patlama olasılığını önlemek için bu birikintilerin motordan yıkanması gerekiyordu. TCE, her test ateşlemesinden hemen önce ve sonra motorun yakıt sistemini yıkamak için kullanıldı. Yıkama prosedürü, TCE'nin motorun yakıt sisteminden pompalanmasını ve motora bağlı olarak solventin birkaç saniye ile 30-35 dakika arasında değişen bir süre boyunca taşmasına izin verilmesini içeriyordu.
Anestezi
Nitröz oksit ve trikloroetilenin doğumda anestezik olarak kullanımını anlatan kısa film, Pain Relief in Childbirth (Birleşik Krallık, 1954) |
Britanya'daki 'in "Trilene" ticari adı altında öncülük ettiği bu gelişme, anestezide bir devrim olarak görüldü. Amerika Birleşik Devletleri'nde çoğunlukla "Trimar" olarak biliniyordu, –mar son eki, Maryland Üniversitesi'ndeki çalışma ve geliştirmeyi belirtir; örneğin, fluroksen için "Fluoromar" ve etil vinil eter için "Vinamar" isimleri verildi. Başlangıçta kloroformdan daha az hepatotoksisiteye sahip olduğu ve eterin "hoş olmayan keskinliği" ve yanıcılığı olmadığı düşünüldüğünde, yine de daha sonraları TCE'nin sanıldığı kadar masum olmadığı kısa süre sonra ortaya çıktı. Yan etkileri arasında kardiyak aritmiler, hızlı anestezi indüksiyonunu önleyen düşük uçuculuk ve kanda yüksek çözünürlük, karbon dioksit absorbe eden sistemlerde kullanılan soda kireç ile reaksiyonlar, soda kireç ile kullanıldığında uzun süreli nörolojik işlev bozukluğu ve kloroformunkine yakın hepatotoksisite yer alır.
Avrupa ve Kuzey Amerika'da 1930'lar ila 1970'ler arasında Trimar ve Trilene isimleri altında uçucu anestetik olarak kullanılmıştır. Birleşik Krallık'ta "Trilene" ismi altında, benzer kokulu kloroform ile karıştırılmaması için maviye boyanarak satılmıştır. TCE, 1940'larda kloroform ve dietil eter gibi ilk dönem anesteziklerinin yerini almıştır, kendisinin yeri 1960'larda halotan tarafından alınmıştır.
Trikloroetilen anestezisi, Türkiye'ye ilk olarak 1947'de getirilmiş ve 1950'de kullanılmaya başlanmıştır. Trikloroetilenin anestezik olarak kullanımı, 1984 öncesinde Sağlık Bakanlığı tarafından yasaklanmıştır.
1956'da halotanın piyasaya sürülmesi, TCE'nin genel anestezik olarak kullanımını büyük ölçüde azalttı. TCE'nin fetal toksisitesi ve kanserojenik potansiyeline ilişkin endişeler, 1980'lerde gelişmiş ülkelerde anestezide kullanımının terk edilmesine yol açtı. 2000 yılındaki verilere göre hâlâ Afrika'da TCE anestezik olarak kullanılmaktaydı.
Uyuşturucu niyetine kullanımı
TCE, keyif verici madde olarak kullanılmıştır. Trikloroetileni eğlence amaçlı almanın yaygın yöntemleri arasında bir bezden soluma (inhalasyon anesteziği alımına benzer şekilde) ve içme yer alır. TCE'yi bu niyetle kullananların çoğu, gençler ve kimyasalı işyerlerinde kullanan işçilerdi. Kötüye kullanımın ana nedeni, TCE'nin coşku verici ve hafif halüsinojenik etkisidir. Bazı işçilerin TCE'ye bağımlı olduğu gözlemlenmiştir.
Güvenlik
Amerika Birleşik Devletleri'nde, Trikloroetilen içeren endüstriyel atıklardan kaynaklanan yeraltı suyu ve içme suyu kirliliği, insan sağlığı için büyük bir endişe kaynağıdır ve çok sayıda davaya yol açmıştır.
Kimyasal kararsızlık
Metallerin yağlardan arındırılmasında geniş bir kullanım alanına sahip olmasına rağmen trikloroetilen zaman içinde metallere maruz kaldığında stabilitesini yitirir ve bozunmaya başlar. Bu fenomen 1961 gibi erken yıllarda fark edildiğinde ticarî trikloroetilene stabilizatörler katılmaya başlandı. Genellikle stabile edilmesi için etil metil keton kullanılır. TCE için stabilizatör olarak 1,4-dioksanın kullanımına dair bilgi, TCE formülasyonlarını açıklayan eski patent literatüründeki eksiklik nedeniyle yetersizdir.
Fizyolojik etkileri
Trikloroetilen, solunduğunda merkezî sinir sistemine etkisi anestezi durumuyla sonuçlanır. inhibe eder. Düşük konsantrasyonlarda solunum yollarını tahriş etmez. 1940'larda TCE'nin karbon dioksit absorbe sistemlerinde (sodyum hidroksit ve kalsiyum oksit) tepkimeye girip fosgen ve dikloroasetilen oluşturduğu anlaşılmıştır. Ameliyat için yeterli olan TCE anestezisi ile kas gevşemesi yetersizdi. Hepatotoksisite ile ilgili sorunların yanı sıra bu nedenlerden dolayı, TCE 1960'larda Kuzey Amerika ve Avrupa'da halotan gibi daha güçlü anesteziklere popülaritesini kaybetti.
Tıbbî olmayan akut maruziyetin semptomları, baş ağrısı, baş dönmesi ve kafa karışıklığı ile başlar, artan maruziyetle bilinç kaybına kadar gider, sarhoşluk semptomlarına benzer.
Trikloroetilenin insan sağlığına etkileri hakkında bilinenlerin çoğu meslekî maruziyetlere dayanmaktadır. Merkezî sinir sistemi üzerindeki etkilerin ötesinde, işyerinde trikloroetilene maruz kalma, karaciğer ve böbreklerde toksik etkilerle ilişkilendirilmiştir.
Amerikan eyalet ve federal sağlık kuruluşları ve uluslararası kuruluşlar, trikloroetileni bilinen veya olası kanserojen olarak sınıflandırıyor. 2014 yılında, Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı, trikloroetilenin sınıflandırmasını Grup 1 olarak güncelledi; bu, insanlarda böbrek kanserine neden olduğuna ve ayrıca karaciğer kanseri ve lenfoma ile ilgili bazı kanıtlara neden olduğuna dair yeterli kanıtın mevcut olduğunu belirtti.
Maruziyet ve düzenlemeler
Genel olarak, atmosferik TCE seviyeleri sanayinin ve nüfusun yoğunlaştığı bölgelerde en yüksektir. Kırsal ve uzak bölgelerde atmosferik seviyeler en düşük olma eğilimindedir.
Özgül ağırlığı 1'den büyük (sudan daha yoğun) olan trikloroetilen, eğer çevreye yeterli miktarda dökülürse yoğun susuz faz sıvısı (DNAPL) olarak bulunur.
Yeraltı suyunda TCE'nin bilinen ilk raporu, 1949'da, TCE'nin endüstriyel salınımlarından kaynaklanan iki ayrı kuyuda kirlenme örneğini tanımlayan iki İngiliz kimyager tarafından verildi. Mevcut federal ve eyalet araştırmalarına göre, ABD'de test edilen içme suyu tedarik kaynaklarının %9 ila %34'ü bir miktar TCE kirliliğine sahip olabilir. EPA, çoğu su kaynağının 5 ppb'lik maksimum kirletici madde düzeyine (MCL) uygun olduğunu bildirmiştir. EPA'ya göre, trikloroetilen hem solunum hem de deri yoluyla maruz kalma nedeniyle tehlikelidir ve en güçlü şekilde, akut maruz kalma durumunda bağışıklık sistemini baskılayıcı etkilerle, ayrıca kronik maruz kalmalarda otoimmün etkilerle ilişkilidir.
2023 yılında iki ABD eyaleti, Minnesota ve New York, trikloroetileni yasaklamıştır.
İşçileri sağlıklarına yönelik risklere karşı korumayı amaçlayan mevcut AB mevzuatı (Kimyasal Maddeler Direktifi 98/24/EC ve Kanserojen Direktifi 2004/37/EC dâhil) şu anda Trikloroetilenin kullanımda işçilere yönelik risklerin kontrol altına alınmasına yönelik bağlayıcı, asgari gereklilikler getirmemektedir.
Remediasyon
Son araştırmalar, trikloroetilenin toprak ve yeraltı suyunda, saha dışında yok edilmek üzere uzaklaştırılması yerine, yerinde yok edilmesine odaklanmıştır. Doğal olarak oluşan Dehalococcoides türü bakterilerin TCE'yi parçalama yeteneğine sahip olduğu tespit edilmiştir. Anaerobik koşullar altında indirgeyici klorsuzlaştırma yoluyla trikloroetileni yok eder. Aerobik koşullar altında , TCE'yi metabolize edebilir.
TCE'nin neden olduğu toprak ve yeraltı suyu kirliliği de kimyasal arıtma ve ekstraksiyon yoluyla başarılı bir şekilde giderilmiştir. bakterisi, trikloroetilen de dâhil olmak üzere çeşitli halojenli bileşikleri parçalayabilmektedir. Toluen dioksijenazın, Pseudomonas putida tarafından TCE'nin bozulmasında rol oynadığı rapor edilmiştir. Bazı durumlarda , TCE'nin %51'e kadarını CO ve CO
2'ye dönüştürebilir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0629". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ . Sigmaaldrich.com. 26 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014.
- ^ . www.chemsrc.com. 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 29 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2022.
- ^ ChemIDplus veritabanından Trikloroetilen
- ^ Venkatesulu, D.; Venkatesu, P.; Rao, M. V. Prabhakara (1997). "Viscosities and Densities of Trichloroethylene or Tetrachloroethylene with 2-Alkoxyethanols at 303.15 K and 313.15 K". Journal of Chemical & Engineering Data. 42 (2): 365-367. doi:10.1021/je960316f. ISSN 0021-9568.
- ^ a b "Trichloroethylene". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- ^ (31 Mart 2023). "RDC Nº 784 - Listas de Substâncias Entorpecentes, Psicotrópicas, Precursoras e Outras sob Controle Especial" [Collegiate Board Resolution No. 784 - Lists of Narcotic, Psychotropic, Precursor, and Other Substances under Special Control] (Portekizce). Diário Oficial da União (4 Nisan 2023 tarihinde yayınlandı). 3 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2023.
- ^ Essai sur l'Action du Chlore sur la Liqueur des Hollandais et sur quelques Ethers in Annal. de Chimie, LXIII. (1836) page 379 29 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ The so-called Perchloride of Formyl, Gmelin, L. (İngilizce çevirisi 1855 basımı). Hand-book of Chemistry: Organic chemistry. UK: Cavendish Society. pages 200–201 29 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Waters EM, Gerstner HB, Huff JE. Trichloroethylene. I. An overview. J Toxicol Environ Health. 1977 Jan;2(3):671-707. doi: 10.1080/15287397709529469. PMID 403297.
- ^ Hardie DWF (1964). Chlorocarbons and chlorohydrocarbons. 1,1,2,2-Tetrachloroethane. In: Encyclopedia of Chemical Technology. Kirk RE, Othmer DF, editors. New York: John Wiley & Sons, s. 159–164
- ^ Mertens JA (1993). Chlorocarbons and chlorohydrocarbons. In: Kirk-Othmer Encyclopedia of Chemical Technology, 4th Ed. Kroschwitz JI, Howe-Grant M, editors. New York: John Wiley & Sons, s. 40–50.
- ^ a b c Bölüm 4: Trichloroethylene, Morrison, R. D., Murphy, B. L. (2015). Chlorinated Solvents: A Forensic Evaluation: Royal Society of Chemistry. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi: "forensic" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ (PDF). Ssfl.msfc.nasa.gov. 14 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
- ^ . Ntrs.nasa.gov. 15 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2014.
- ^ A Portrait of Medical History and Current Medical Problem (1962), p. 130
- ^ Türkiye'de Anesteziyoloji ve Reanimasyon Biliminin Tarihsel Gelişimi
- ^ Anesteziyoloji (1984)
- ^ P. Fenton (2000). . 7 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2012.
- ^ Trichloroethylene 5 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . in Neurology in Clinical Practice, Daroff, R. B., Fenichel, G. M., Jankovic, J., Mazziotta, J. C. (2012).
- ^ a b Chapter 50: Trichloroethylene 5 Aralık 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Medical Toxicology of Drug Abuse: Synthesized Chemicals and Psychoactive Plants.Barceloux, D. G. (2012).
- ^ Trichlorethylene Addiction and its Effects (1972) Boleslaw Alapin M.D., M.R.C. Psych. British Journal of Addiction to Alcohol & Other Drugs, Volume 68, Issue 4 p. 331-335 DOI
- ^ Murphy, Brian L; Morrison, Robert D. (2015). "9. Source Identification and Age Dating of Chlorinated Solvents". Introduction to environmental forensics (3. bas.). sec. 9.2.2.1 1,4-Dioxane: Academic Press. ISBN .
- ^ Mohr, Thomas K. G. (2010). "Historical Use of Chlorinated Solvents and Their Stabilizing Compounds". Environmental investigation and remediation: 1,4-dioxane and other solvent stabilizers. p. 53 "Was 1,4-Dioxane a Stabilizer for Trichloroethylene?": CRC Press. ISBN .
- ^ Orkin, F. K. (1986) Anesthesia Systems (Chapter 5). In R. D. Miller (Ed.), Anesthesia. New York, NY: Churchill Livingstone.
- ^ Stevens, W.C. and Kingston H. G. G. (1989) Inhalation Anesthesia (Chapter 11). In P. G. Barash et al. (Eds.) Clinical Anesthesia. Philadelphia, PA: Lippincott
- ^ a b . Epa.gov. 11 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2013.
- ^ Trichloroethylene (IARC Summary & Evaluation, Volume 106, 2014) (PDF). iarc.fr. 11 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2016.
- ^ Lyne FA, McLachlan T (1949). "Contamination of water by trichloroethylene" s. 513, Lilliman, B.; Houlihan, J. E.; Lyne, F. A.; McLachlan, T. (1949). "Notes". The Analyst. 74 (882): 510-513. Bibcode:1949Ana....74..510L. doi:10.1039/AN9497400510.
- ^ "Consumer Factsheet on: Trichloroethylene" (PDF). Epa.gov. 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Şubat 2015.
- ^ US EPA, OCSPP (12 Şubat 2020). "Final Risk Evaluation for Trichloroethylene" (PDF). www.epa.gov (İngilizce). 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "How Minnesota passed the country's first ban on trichloroethylene". www.pca.state.mn.us/news-and-stories (İngilizce). Minnesota Pollution Control Agency. 28 Ağustos 2023. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Eylül 2023.
- ^ "Chapter 116, Section 116.385". (act) (İngilizce). 2022. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Bilinmeyen parametre
|index=
görmezden gelindi (); Bilinmeyen parametre|article-type=
görmezden gelindi (); Bilinmeyen parametre|legislature=
görmezden gelindi () - ^ . Genome.jgi-psf.org. 5 Şubat 2015. 3 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.
- ^ Robert L. Irvine; Subhas K. Sikdar (1998). Bioremediation Technologies: Principles and Practice. CRC Press. ss. 142, 144. ISBN . 15 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Trikloroetilen TCE C2HCl3 formulune sahip bir organoklorur Renksiz bir sividir ve Kloroform benzeri bir kokuya sahiptir Dusuk sicakliklarda yanici degildir Sanayide ozellikle metaller icin yag cozucu olarak kullanilir Gecmiste Trilene adi altinda inhalasyon anestezigi ve obstetrik analjezik olarak kullanildi Metal temizligi gibi benzer alanlarda kullanilan trikloroetan ile karistirilmamalidir Trikloroetilen AdlandirmalarTercih edilen IUPAC adiTrichloroetheneDiger adlar1 kloro 2 2 dikloroetilen 1 1 dikloro 2 kloroetilen Asetilen Triklorur Anamenth HCC 1120 TCE Trethylene Triclene Tri Trico Trilene Trimar UN 1710TanimlayicilarCAS numarasi 79 01 6 3D model JSmol Etkilesimli goruntuEtkilesimli goruntuEtkilesimli goruntuKisaltmalar TCEChEBI CHEBI 16602 ChEMBL ChEMBL279816 ChemSpider 13837280 ECHA InfoCard 100 001 062EC Numarasi 201 167 4KEGG C06790 PubChem CID 6575RTECS numarasi KX4550000UNII 290YE8AR51 CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID0021383InChI InChI 1S C2HCl3 c3 1 2 4 5 h1H Key XSTXAVWGXDQKEL UHFFFAOYSA N InChI 1 C2HCl3 c3 1 2 4 5 h1HSMILES Cl C C Cl ClCl C C Cl ClClC C Cl ClOzelliklerKimyasal formul C2HCl3Molekul kutlesi 131 39 g molGorunum renksiz siviKoku Kloroform benzeriYogunluk 1 46 g cm3 20 C de Erime noktasi 84 8 C 120 6 F 188 3 K Kaynama noktasi 87 2 C 189 0 F 360 3 K Cozunurluk su icinde 1 280 g LCozunurluk Eter etanol kloroformlog P 2 26Buhar basinci 58 mmHg 0 076 atm 20 C deManyetik alinganlik x 65 8 10 6 cm3 molKirinim dizimi nD 1 4777 19 8 C de Akmazlik 0 532 mPa sFarmakolojiATC kodu WHO TehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler kanserojenGHS etiketleme sistemi PiktogramlarNFPA 704 yangin karosu 211420 C 788 F 693 K Patlama sinirlari 8 10 5Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LC50 medyan konsantrasyon 8450 ppm fare 4 sa 26300 sican 1 sa LCLo yayinlanan en dusuk 2900 ppm insan 37200 ppm hint domuzu 40 d 5952 ppm kedi 2 sa 8000 ppm sican 4 sa 11000 tavsan NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 100 ppm C 200 ppm 300 ppm Herhangi bir 2 saatte 5 dakikalik maksimum zirve REL tavsiye edilen CaIDLH aninda tehlike Ca 1000 ppm Guvenlik bilgi formu SDS Mallinckrodt BakerHukuki durum BR Psikoaktif ilaclar Benzeyen bilesiklerBenzeyen Vinil klorurBenzeyen bilesikler Kloroform 1 1 1 Trikloroetan 1 1 2 Trikloroetan TetrakloroetilenAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariTarihceTrikloroetilen sentezinin en eski kaydi 1836 ya kadar uzanir Auguste Laurent tarafindan potasyum hidroksitin 1 1 2 2 tetrakloroetan ve uzerindeki etkisinden elde edildi ve formulu C4 HCl3 olarak not edildi o donemlerde karbonun atom agirliginin gercekte olanin yarisi kadar oldugu dusunuluyordu Laurent bilesigi elinde yeterli miktarda bulunmadigi icin daha fazla arastiramadi Trikloroetilen 1864 yilinda Alman doktor E Fischer tarafindan hekzakloroetanin hidrojen ile indirgenmesiyle elde edildi ve arastirildi Fischer kimyasalin kaynama noktasinin 87 ile 90 santigrat derece arasinda oldugunu kaydetti Ticari uretimi 1920 de Almanya da ve 1925 te ABD de basladi Gida ve ilac endustrilerinde trikloroetilenin kullanimi toksisitesi ile ilgili endiseler nedeniyle 1970 lerden beri dunyanin bircok yerinde yasaklanmistir Mevzuat kimyasal R45 Kansere neden olabilir risk ibaresi tasiyan kanserojen olarak siniflandirildigindan Avrupa daki bircok islemde trikloroetilenin yerinin degistirilmesini zorunlu kilmistir 1995 yilinda Jonathan Harr tarafindan yazilan A Civil Action kitabi 1970 lerde sebeke suyundaki trikloroetilen kirlenmesi sonrasi cocuklarda artan losemi vakalari nedeniyle iki sirkete karsi acilan bir davayi Anderson v Cryovac konu edinmis ve 1998 yilinda sinemaya uyarlanmistir Uretimi1970 lerin basindan once cogu trikloroetilen asetilenden iki asamali bir islemle uretildi Ilk olarak asetilen kimyasal denkleme gore 1 1 2 2 tetrakloroetan uretmek icin 90 C de bir ferrik klorur katalizoru kullanilarak klor ile islenir HC CH 2 Cl2 Cl2CHCHCl2 1 1 2 2 Tetrakloroetan daha sonra trikloroetilen verecek sekilde dehidroklorine edilir Bu sulu bir kalsiyum hidroksit cozeltisi ile gerceklestirilebilir 2 Cl2CHCHCl2 Ca OH 2 2 ClCH CCl2 CaCl2 2 H2O Ancak gunumuzde cogu trikloroetilen etilenden uretilmektedir Ilk olarak etilen 1 2 dikloroetan uretmek icin bir ferrik klorur katalizoru uzerinde klorlanir CH2 CH2 Cl2 ClCH2CH2Cl Fazladan klor ile yaklasik 400 C ye isitildiginda 1 2 dikloroetan trikloroetilene donusturulur ClCH2CH2Cl 2 Cl2 ClCH CCl2 3 HCl Bu reaksiyon cesitli maddeler tarafindan katalize edilebilir En yaygin olarak kullanilan katalizor potasyum klorur ve aluminyum klorurun bir karisimidir Bununla birlikte gozenekli karbonun cesitli formlari da kullanilabilir Bu reaksiyon bir yan urun olarak tetrakloroetilen uretir ve reaksiyona beslenen klor miktarina bagli olarak tetrakloroetilen ana urun bile olabilir Tipik olarak trikloroetilen ve tetrakloroetilen birlikte toplanir ve daha sonra damitma yoluyla ayrilir Reaktan ve teknik TCE deki yaygin safsizliklar metil kloroform karbon tetraklorur etilen diklorur tetrakloroetanlar benzen ve fenoldur Ancak bu bilesikler cok kucuk miktarlarda bulunur ve herhangi bir risk tasimazlar KullanimlariMetallerin yaglarinin temizlenmesinde ekstraksiyon cozucusu olarak yag ve wax larda boyalarda cozucu olarak kuru temizlemede leke cikarici sogutucu ve isi transferi sivisi olarak elektronik parcalarin temizlenmesinde boya ve tutkallarda seyreltici tekstil sanayiinde kimyasal ara madde havacilik endustrisinde ise sivi oksijen puskurtulmesinde kullanilir Temizlik Trikloroetilen gecmiste yaygin olarak kuru temizleme cozucusu olarak da kullanilmistir ancak leke temizleme disinda cogunlukla tetrakloroetilen perkloroetilen olarak da bilinir ile degistirilmistir Buyuk ihtimalle TCE nin en yaygin kullanimi metal parcalar icin yag cozucu olarak kullanilmasidir Dusuk maliyeti dusuk yaniciligi dusuk toksisitesi ve yuksek etkinligi nedeniyle 1920 li yillardan beri yag giderme ve temizlemede yaygin olarak kullanilmaktadir Yag giderici olarak TCE ye olan talep 1950 lerde daha az toksik olan 1 1 1 trikloroetan lehine azalmaya basladi Bununla birlikte 1 1 1 trikloroetan uretimi dunyanin bircok yerinde uyarinca asamali olarak kaldirilmistir ve bunun sonucunda trikloroetilenin yag giderici olarak kullanimi yeniden yayginlasmistir Trikloroetilen dokumadan once yundeki yagi ve lanolini uzaklastirmak icin kullanilir TCE Amerika Birlesik Devletleri nde kerosen yakitli roket motorlarini temizlemek icin de kullanilmistir TCE hidrojen yakitli motorlari temizlemek icin kullanilmamistir Statik atesleme sirasinda RP 1 yakiti motorda hidrokarbon birikintileri ve buharlar birakacaktir Motor kullanimi ve gelecekteki atesleme sirasinda patlama olasiligini onlemek icin bu birikintilerin motordan yikanmasi gerekiyordu TCE her test ateslemesinden hemen once ve sonra motorun yakit sistemini yikamak icin kullanildi Yikama proseduru TCE nin motorun yakit sisteminden pompalanmasini ve motora bagli olarak solventin birkac saniye ile 30 35 dakika arasinda degisen bir sure boyunca tasmasina izin verilmesini iceriyordu Anestezi Anestezik kullanim icin Trikloroetilen Ingiltere 1940 1960 Anestezik trikloroetilen reklami ABD 1952 Harici videoNitroz oksit ve trikloroetilenin dogumda anestezik olarak kullanimini anlatan kisa film Pain Relief in Childbirth Birlesik Krallik 1954 Britanya daki in Trilene ticari adi altinda onculuk ettigi bu gelisme anestezide bir devrim olarak goruldu Amerika Birlesik Devletleri nde cogunlukla Trimar olarak biliniyordu mar son eki Maryland Universitesi ndeki calisma ve gelistirmeyi belirtir ornegin fluroksen icin Fluoromar ve etil vinil eter icin Vinamar isimleri verildi Baslangicta kloroformdan daha az hepatotoksisiteye sahip oldugu ve eterin hos olmayan keskinligi ve yaniciligi olmadigi dusunuldugunde yine de daha sonralari TCE nin sanildigi kadar masum olmadigi kisa sure sonra ortaya cikti Yan etkileri arasinda kardiyak aritmiler hizli anestezi induksiyonunu onleyen dusuk ucuculuk ve kanda yuksek cozunurluk karbon dioksit absorbe eden sistemlerde kullanilan soda kirec ile reaksiyonlar soda kirec ile kullanildiginda uzun sureli norolojik islev bozuklugu ve kloroformunkine yakin hepatotoksisite yer alir Avrupa ve Kuzey Amerika da 1930 lar ila 1970 ler arasinda Trimar ve Trilene isimleri altinda ucucu anestetik olarak kullanilmistir Birlesik Krallik ta Trilene ismi altinda benzer kokulu kloroform ile karistirilmamasi icin maviye boyanarak satilmistir TCE 1940 larda kloroform ve dietil eter gibi ilk donem anesteziklerinin yerini almistir kendisinin yeri 1960 larda halotan tarafindan alinmistir Cyprane 1947 de Birlesik Krallik ta uretilen trikloroetilen icin elde tasinan anestezi cihazi Bu cihaz hastanin kendi kendine uygulamasi icin tasarlandi Trikloroetilen anestezisi Turkiye ye ilk olarak 1947 de getirilmis ve 1950 de kullanilmaya baslanmistir Trikloroetilenin anestezik olarak kullanimi 1984 oncesinde Saglik Bakanligi tarafindan yasaklanmistir 1956 da halotanin piyasaya surulmesi TCE nin genel anestezik olarak kullanimini buyuk olcude azaltti TCE nin fetal toksisitesi ve kanserojenik potansiyeline iliskin endiseler 1980 lerde gelismis ulkelerde anestezide kullaniminin terk edilmesine yol acti 2000 yilindaki verilere gore hala Afrika da TCE anestezik olarak kullanilmaktaydi Uyusturucu niyetine kullanimi TCE keyif verici madde olarak kullanilmistir Trikloroetileni eglence amacli almanin yaygin yontemleri arasinda bir bezden soluma inhalasyon anestezigi alimina benzer sekilde ve icme yer alir TCE yi bu niyetle kullananlarin cogu gencler ve kimyasali isyerlerinde kullanan iscilerdi Kotuye kullanimin ana nedeni TCE nin cosku verici ve hafif halusinojenik etkisidir Bazi iscilerin TCE ye bagimli oldugu gozlemlenmistir GuvenlikAmerika Birlesik Devletleri nde Trikloroetilen iceren endustriyel atiklardan kaynaklanan yeralti suyu ve icme suyu kirliligi insan sagligi icin buyuk bir endise kaynagidir ve cok sayida davaya yol acmistir Kimyasal kararsizlik Metallerin yaglardan arindirilmasinda genis bir kullanim alanina sahip olmasina ragmen trikloroetilen zaman icinde metallere maruz kaldiginda stabilitesini yitirir ve bozunmaya baslar Bu fenomen 1961 gibi erken yillarda fark edildiginde ticari trikloroetilene stabilizatorler katilmaya baslandi Genellikle stabile edilmesi icin etil metil keton kullanilir TCE icin stabilizator olarak 1 4 dioksanin kullanimina dair bilgi TCE formulasyonlarini aciklayan eski patent literaturundeki eksiklik nedeniyle yetersizdir Fizyolojik etkileri Trikloroetilen solundugunda merkezi sinir sistemine etkisi anestezi durumuyla sonuclanir inhibe eder Dusuk konsantrasyonlarda solunum yollarini tahris etmez 1940 larda TCE nin karbon dioksit absorbe sistemlerinde sodyum hidroksit ve kalsiyum oksit tepkimeye girip fosgen ve dikloroasetilen olusturdugu anlasilmistir Ameliyat icin yeterli olan TCE anestezisi ile kas gevsemesi yetersizdi Hepatotoksisite ile ilgili sorunlarin yani sira bu nedenlerden dolayi TCE 1960 larda Kuzey Amerika ve Avrupa da halotan gibi daha guclu anesteziklere popularitesini kaybetti Tibbi olmayan akut maruziyetin semptomlari bas agrisi bas donmesi ve kafa karisikligi ile baslar artan maruziyetle bilinc kaybina kadar gider sarhosluk semptomlarina benzer Trikloroetilenin insan sagligina etkileri hakkinda bilinenlerin cogu mesleki maruziyetlere dayanmaktadir Merkezi sinir sistemi uzerindeki etkilerin otesinde isyerinde trikloroetilene maruz kalma karaciger ve bobreklerde toksik etkilerle iliskilendirilmistir Amerikan eyalet ve federal saglik kuruluslari ve uluslararasi kuruluslar trikloroetileni bilinen veya olasi kanserojen olarak siniflandiriyor 2014 yilinda Uluslararasi Kanser Arastirma Ajansi trikloroetilenin siniflandirmasini Grup 1 olarak guncelledi bu insanlarda bobrek kanserine neden olduguna ve ayrica karaciger kanseri ve lenfoma ile ilgili bazi kanitlara neden olduguna dair yeterli kanitin mevcut oldugunu belirtti Maruziyet ve duzenlemeler Genel olarak atmosferik TCE seviyeleri sanayinin ve nufusun yogunlastigi bolgelerde en yuksektir Kirsal ve uzak bolgelerde atmosferik seviyeler en dusuk olma egilimindedir Ozgul agirligi 1 den buyuk sudan daha yogun olan trikloroetilen eger cevreye yeterli miktarda dokulurse yogun susuz faz sivisi DNAPL olarak bulunur Yeralti suyunda TCE nin bilinen ilk raporu 1949 da TCE nin endustriyel salinimlarindan kaynaklanan iki ayri kuyuda kirlenme ornegini tanimlayan iki Ingiliz kimyager tarafindan verildi Mevcut federal ve eyalet arastirmalarina gore ABD de test edilen icme suyu tedarik kaynaklarinin 9 ila 34 u bir miktar TCE kirliligine sahip olabilir EPA cogu su kaynaginin 5 ppb lik maksimum kirletici madde duzeyine MCL uygun oldugunu bildirmistir EPA ya gore trikloroetilen hem solunum hem de deri yoluyla maruz kalma nedeniyle tehlikelidir ve en guclu sekilde akut maruz kalma durumunda bagisiklik sistemini baskilayici etkilerle ayrica kronik maruz kalmalarda otoimmun etkilerle iliskilidir 2023 yilinda iki ABD eyaleti Minnesota ve New York trikloroetileni yasaklamistir Iscileri sagliklarina yonelik risklere karsi korumayi amaclayan mevcut AB mevzuati Kimyasal Maddeler Direktifi 98 24 EC ve Kanserojen Direktifi 2004 37 EC dahil su anda Trikloroetilenin kullanimda iscilere yonelik risklerin kontrol altina alinmasina yonelik baglayici asgari gereklilikler getirmemektedir RemediasyonSon arastirmalar trikloroetilenin toprak ve yeralti suyunda saha disinda yok edilmek uzere uzaklastirilmasi yerine yerinde yok edilmesine odaklanmistir Dogal olarak olusan Dehalococcoides turu bakterilerin TCE yi parcalama yetenegine sahip oldugu tespit edilmistir Anaerobik kosullar altinda indirgeyici klorsuzlastirma yoluyla trikloroetileni yok eder Aerobik kosullar altinda TCE yi metabolize edebilir TCE nin neden oldugu toprak ve yeralti suyu kirliligi de kimyasal aritma ve ekstraksiyon yoluyla basarili bir sekilde giderilmistir bakterisi trikloroetilen de dahil olmak uzere cesitli halojenli bilesikleri parcalayabilmektedir Toluen dioksijenazin Pseudomonas putida tarafindan TCE nin bozulmasinda rol oynadigi rapor edilmistir Bazi durumlarda TCE nin 51 e kadarini CO ve CO2 ye donusturebilir Kaynakca a b c d e f NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0629 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH Sigmaaldrich com 26 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2014 www chemsrc com 11 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi 29 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Subat 2022 ChemIDplus veritabanindan Trikloroetilen Venkatesulu D Venkatesu P Rao M V Prabhakara 1997 Viscosities and Densities of Trichloroethylene or Tetrachloroethylene with 2 Alkoxyethanols at 303 15 K and 313 15 K Journal of Chemical amp Engineering Data 42 2 365 367 doi 10 1021 je960316f ISSN 0021 9568 a b Trichloroethylene Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations IDLH Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 31 Mart 2023 RDC Nº 784 Listas de Substancias Entorpecentes Psicotropicas Precursoras e Outras sob Controle Especial Collegiate Board Resolution No 784 Lists of Narcotic Psychotropic Precursor and Other Substances under Special Control Portekizce Diario Oficial da Uniao 4 Nisan 2023 tarihinde yayinlandi 3 Agustos 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2023 Essai sur l Action du Chlore sur la Liqueur des Hollandais et sur quelques Ethers in Annal de Chimie LXIII 1836 page 379 29 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde The so called Perchloride of Formyl Gmelin L Ingilizce cevirisi 1855 basimi Hand book of Chemistry Organic chemistry UK Cavendish Society pages 200 201 29 Ekim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Waters EM Gerstner HB Huff JE Trichloroethylene I An overview J Toxicol Environ Health 1977 Jan 2 3 671 707 doi 10 1080 15287397709529469 PMID 403297 Hardie DWF 1964 Chlorocarbons and chlorohydrocarbons 1 1 2 2 Tetrachloroethane In Encyclopedia of Chemical Technology Kirk RE Othmer DF editors New York John Wiley amp Sons s 159 164 Mertens JA 1993 Chlorocarbons and chlorohydrocarbons In Kirk Othmer Encyclopedia of Chemical Technology 4th Ed Kroschwitz JI Howe Grant M editors New York John Wiley amp Sons s 40 50 a b c Bolum 4 Trichloroethylene Morrison R D Murphy B L 2015 Chlorinated Solvents A Forensic Evaluation Royal Society of Chemistry Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi forensic adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme PDF Ssfl msfc nasa gov 14 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Subat 2015 Ntrs nasa gov 15 Mart 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2014 A Portrait of Medical History and Current Medical Problem 1962 p 130 Turkiye de Anesteziyoloji ve Reanimasyon Biliminin Tarihsel Gelisimi Anesteziyoloji 1984 P Fenton 2000 7 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2012 Trichloroethylene 5 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Neurology in Clinical Practice Daroff R B Fenichel G M Jankovic J Mazziotta J C 2012 a b Chapter 50 Trichloroethylene 5 Aralik 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Medical Toxicology of Drug Abuse Synthesized Chemicals and Psychoactive Plants Barceloux D G 2012 Trichlorethylene Addiction and its Effects 1972 Boleslaw Alapin M D M R C Psych British Journal of Addiction to Alcohol amp Other Drugs Volume 68 Issue 4 p 331 335 DOI Murphy Brian L Morrison Robert D 2015 9 Source Identification and Age Dating of Chlorinated Solvents Introduction to environmental forensics 3 bas sec 9 2 2 1 1 4 Dioxane Academic Press ISBN 978 0124047075 Mohr Thomas K G 2010 Historical Use of Chlorinated Solvents and Their Stabilizing Compounds Environmental investigation and remediation 1 4 dioxane and other solvent stabilizers p 53 Was 1 4 Dioxane a Stabilizer for Trichloroethylene CRC Press ISBN 978 1566706629 Orkin F K 1986 Anesthesia Systems Chapter 5 In R D Miller Ed Anesthesia New York NY Churchill Livingstone Stevens W C and Kingston H G G 1989 Inhalation Anesthesia Chapter 11 In P G Barash et al Eds Clinical Anesthesia Philadelphia PA Lippincott a b Epa gov 11 Haziran 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ekim 2013 Trichloroethylene IARC Summary amp Evaluation Volume 106 2014 PDF iarc fr 11 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mart 2016 Lyne FA McLachlan T 1949 Contamination of water by trichloroethylene s 513 Lilliman B Houlihan J E Lyne F A McLachlan T 1949 Notes The Analyst 74 882 510 513 Bibcode 1949Ana 74 510L doi 10 1039 AN9497400510 Consumer Factsheet on Trichloroethylene PDF Epa gov 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Subat 2015 US EPA OCSPP 12 Subat 2020 Final Risk Evaluation for Trichloroethylene PDF www epa gov Ingilizce 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2023 How Minnesota passed the country s first ban on trichloroethylene www pca state mn us news and stories Ingilizce Minnesota Pollution Control Agency 28 Agustos 2023 6 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Eylul 2023 Chapter 116 Section 116 385 act Ingilizce 2022 6 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Bilinmeyen parametre index gormezden gelindi yardim Bilinmeyen parametre article type gormezden gelindi yardim Bilinmeyen parametre legislature gormezden gelindi yardim Genome jgi psf org 5 Subat 2015 3 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2015 Robert L Irvine Subhas K Sikdar 1998 Bioremediation Technologies Principles and Practice CRC Press ss 142 144 ISBN 978 1566765619 15 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2015