Hedysarum alpinum, Fabaceae (baklagiller) familyasından, Kuzey yarımkürede Kuzey Amerika'da Alaska, Kanada ve Amerika Birleşik Devletleri'nde ve Asya'da Rusya'da Sibirya, Moğolistan, Çin'de Mançurya'da, Keşmir'de yetişen, kazık kökleri yenebilen çok yıllık bitki türü.
Hedysarum alpinum | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Hedysarum alpinum L., Sp. Pl.: 750 (1753). | |||||||||||||||
Alt türler | |||||||||||||||
|
Morfoloji
Caudex'ten birkaç dik sapıyle üretmek mümkündür. Boyu 70 cm gelir. Kazık kökü kalın ve odunsu olup rizomları yeni gövde üretir. Yaprakları 3.5 cm uzunluğundadır. salkımdır. Çiçekleri pembe ya da soluk mor olup 1,5 cm gelir. Çiçeklerin tozlaşması bal arısı ve Bombus cinsi arılar tarafından yapılır. Badıçları 9 bölmeli olup her bölümde tohum bulunur.
Kullanımı
İnsanlarca
İngilizcede Indian potato («Kızılderili patatesi») ya da wild potato («yabani patates»), wild carrot («yabani havuç»), bear root («ayı kökü») adları verilen bitkinin kökleri (Guçince trih, Aşağı Tananaca troth, Ahtnaca tsaas) bütün Alaska Atabaskları tarafından yenir. Ağustosun ortasından eylül ayına kadar olan dönemde kökleri sulu ve tatlıdır. Kökün dış yüzeyi patates gibi soyulur ve çiğ yenir. Guçinler çiğ yedikleri gibi ördek ya da balık yağı ile karıştırıp da yerler. Eğer kökü sert ise o zaman haşlanarak yenir.İnyupikler köklerini diyet lifi olarak yerler.Yupikler fare ve lemming gibi kemirgenlerin yuvalarını eşerek onların topladığı köklerini (ugnarat neqait) yerler.
Hayvanlarca
Amerika kara ayısı, Kuzey Amerika boz ayısı, Amerika bizonu, sığın, Dall yaban koyunu, rengeyiği gibi büyük memeli hayvanlarca sevilerek tüketilir. Bazı bölgelerde boz ayıların ana besinidir. Fare ve kakım gibi memelilerin de besinleri arasındadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2012.
- ^ a b Gucker, Corey L. 2007. Hedysarum alpinum 19 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. In: Fire Effects Information System, [Online]. U.S. Department of Agriculture, Forest Service, Rocky Mountain Research Station, Fire Sciences Laboratory. Retrieved 11-22-2011.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2012.
- ^ Andre, Alestine and Alan Fehr, Gwich'in Ethnobotany, 2nd ed. (2002)
- ^ Ann Fienup-Riordan (1999), Yaqulget Qaillun Pilartat (What the Birds Do): Yup’ik Eskimo Understanding of Geese and Those Who Study Them[], Arctic, Vol. 52, No. 1 (March 1999), p. 1-22
- ^ Benjamin Charles Kuntz (2007), Hunters in the garden: Yup'ik subsistence and the agricultural myths of Eden 19 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Thesis, Spring 2007, University of Montana
- ^ Traditional Yup'ik Knowledge - Lessons for All of Us 25 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Sharing Our Pathways, Vol. 4, Issue 4, Sept/Oct 1999
Dış bağlantılar
- Vikitür'de Hedysarum alpinum ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
- Wikimedia Commons'ta Hedysarum alpinum ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hedysarum alpinum Fabaceae baklagiller familyasindan Kuzey yarimkurede Kuzey Amerika da Alaska Kanada ve Amerika Birlesik Devletleri nde ve Asya da Rusya da Sibirya Mogolistan Cin de Mancurya da Kesmir de yetisen kazik kokleri yenebilen cok yillik bitki turu Hedysarum alpinumBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim FabalesFamilya FabaceaeCins HedysarumTur H alpinumIkili adlandirmaHedysarum alpinumL Sp Pl 750 1753 Alt turlerMorfolojiCaudex ten birkac dik sapiyle uretmek mumkundur Boyu 70 cm gelir Kazik koku kalin ve odunsu olup rizomlari yeni govde uretir Yapraklari 3 5 cm uzunlugundadir salkimdir Cicekleri pembe ya da soluk mor olup 1 5 cm gelir Ciceklerin tozlasmasi bal arisi ve Bombus cinsi arilar tarafindan yapilir Badiclari 9 bolmeli olup her bolumde tohum bulunur KullanimiInsanlarca Ingilizcede Indian potato Kizilderili patatesi ya da wild potato yabani patates wild carrot yabani havuc bear root ayi koku adlari verilen bitkinin kokleri Gucince trih Asagi Tananaca troth Ahtnaca tsaas butun Alaska Atabasklari tarafindan yenir Agustosun ortasindan eylul ayina kadar olan donemde kokleri sulu ve tatlidir Kokun dis yuzeyi patates gibi soyulur ve cig yenir Gucinler cig yedikleri gibi ordek ya da balik yagi ile karistirip da yerler Eger koku sert ise o zaman haslanarak yenir Inyupikler koklerini diyet lifi olarak yerler Yupikler fare ve lemming gibi kemirgenlerin yuvalarini eserek onlarin topladigi koklerini ugnarat neqait yerler Hayvanlarca Amerika kara ayisi Kuzey Amerika boz ayisi Amerika bizonu sigin Dall yaban koyunu rengeyigi gibi buyuk memeli hayvanlarca sevilerek tuketilir Bazi bolgelerde boz ayilarin ana besinidir Fare ve kakim gibi memelilerin de besinleri arasindadir Ayrica bakinizYabani havucKaynakca 4 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2012 a b Gucker Corey L 2007 Hedysarum alpinum 19 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde In Fire Effects Information System Online U S Department of Agriculture Forest Service Rocky Mountain Research Station Fire Sciences Laboratory Retrieved 11 22 2011 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2012 Andre Alestine and Alan Fehr Gwich in Ethnobotany 2nd ed 2002 Ann Fienup Riordan 1999 Yaqulget Qaillun Pilartat What the Birds Do Yup ik Eskimo Understanding of Geese and Those Who Study Them olu kirik baglanti Arctic Vol 52 No 1 March 1999 p 1 22 Benjamin Charles Kuntz 2007 Hunters in the garden Yup ik subsistence and the agricultural myths of Eden 19 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Thesis Spring 2007 University of Montana Traditional Yup ik Knowledge Lessons for All of Us 25 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sharing Our Pathways Vol 4 Issue 4 Sept Oct 1999Dis baglantilarVikitur de Hedysarum alpinum ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Hedysarum alpinum ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur