|
Kappadokia Theması (Yunanca: θέμα Καππαδοκίας) 9. yüzyılın başlarından 11. yüzyılın sonlarına kadar aynı adı taşıyan bölgenin güney bölümünü kapsayan bir Bizans İmparatorluğu theması (askeri-sivil vilayet).
Konumu
Thema, Geç Antik Çağ Roma eyaleti Cappadocia Secunda'nın çoğunu ve Cappadocia Prima'nın bazı kısımlarını içeriyordu. 10. yüzyılın başlarında, kuzeybatısında kabaca Tuz Gölü ve Kırşehir hattı boyunca Bukellarion Theması vardır. Kuzeyde, Kızılırmak boyunca ve kuzeydoğuda Kayseri ve Rodentos kalesi yakınında Armeniakon Theması (daha sonra Harsianon); güneyde Toros Dağları ve Kilikya'da Hilâfet toprakları ve Thughur sınır bölgesi ile sınır ve doğuda Anatolikon Theması ile sınır, Likaonya boyunca Herakleia Cybistra bölgesinden Tuz Gölü'ne kadar uzanır.
Tarihi
Arapların Küçük Asya'ya yönelik ana istila yolu olan Gülek Boğazı'nın hemen kuzeyinde yer alan Kapadokya bölgesi, kasabaları ve kaleleri düzenli olarak yağmalanmış ve bölge geniş çapta harap olmuş ve nüfus azalmış, tekrarlanan baskınlardan büyük zarar görmüştür.Tyana, Herakleia Cybistra ve Faustinopolis şehirleri 9. yüzyılın başlarında Araplar tarafından yerle bir edilmişti ve Cybistra yeniden inşa edilmiş olsa da, diğer iki şehrin nüfusu sırasıyla Niğde ve kalelerine kaçtılar.
Thema olmadan önce Anatolikon Theması'nın bir turma'sı (bölümü) idi. Arap tehdidine karşı koymak için ayrı bir sınır öncüsü (bir Kleisura) olarak ayrıldı ve sonunda tam bir themaya yükseltildi. İlk olarak 830'da bu şekilde kaydedilmiştir.Müslüman coğrafyacılar İbn Hurdâzbih ve İbn'ül-Fakîh'e göre, bölge yirmiden fazla kasaba ve kale ile yoğun bir şekilde tahkim edilmişti ve 9. yüzyılda 4.000 kişilik bir garnizona sahipti. Thema aynı zamanda, seferler sırasında thema orduları için toplanma noktaları olarak hizmet eden büyük kamplar olan en az üç imparatorluk Aplekton yeriydi: Aksaray, Kayseri ve Bathys Ryax. Themanın Stratigos'u yeri muhtemelen Koron kalesi (modern Çömlekçi) ve belki de daha sonraki bir aşamada Tyana idi, yıllık 20 pound altın maaş alıp ve genellikle protospatharios rütbesini ve birkaçı ise patrikios'luğa kadar yükseldiler.
Arap akınları 9. yüzyılda sık sık devam etti ve bir Arap ordusu 833-879'da Gülek Boğazı'nın kuzey çıkışını koruyan kilit kalelerden biri olan Loulon'u işgal etti. Bizans'ın 863'teki Lalakaon Muharebesi'ndeki büyük zaferinden ve 872'de (ya da 878'de) Divriği'de Paulisyen devletinin yıkılmasından sonra, güvenlik durumu önemli ölçüde düzeldi, ancak bölge Arap akınlarının hedefi olmaya devam etti. 897'de bir Arap baskınıyla thema başkenti Koron bile yağmalandı.
İmparator VI. Leon'un (h. 886-912) altında, doğu bölgesinin bir kısmı, Kayseri'nin içinde bulunduğu Nissa bandonu ve Kase turması, Harsianon themasına verildi. Buna karşılık, Kappadokia theması, Anatolikon ve Bukellarion themalarından gelen topraklarla birlikte kuzeybatıya Tuz Gölü bölgesine genişletildi ve yeni Kommata turmasının yedi banda'sını oluşturdu.
934'te Malatya'nın düşüşü ve İoannis Kurkuas'ın fetihleri, themaya yönelik acil tehdidi ortadan kaldırdı. 10. yüzyılda, nüfustan arındırılmış bölgeye Ermeniler ve Süryani Hristiyanlar yerleşmiştir. Bir bütün olarak Kapadokya, geniş mülkleri, büyük serveti ve askeri prestiji merkezi imparatorluk hükûmetine ciddi bir meydan okuma oluşturan ve 10. yüzyılın ikinci yarısında ardışık isyanlara yol açan Anadolu askeri aristokrasisinin - özellikle Fokas ve Maleinos klanlarının - önemli bir güç üssü haline geldi.Büyük soyluların gücü, İmparator II. Basileios (h. 976-1025) döneminde mülklerine el konulmasıyla kırıldı.
11. yüzyılın ilk yarısında geniş bir Ermeni yerleşimi meydana geldi ve bölgede ilk Selçuklu akınları başladı. 1050 ve sonraki yirmi yılda yoğunlaştı. 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi'nden sonra Kapadokya'nın çoğu Selçuklular tarafından ele geçirildi. Bununla birlikte, bir "Kapadokya ve Choma'nın ", 1081 gibi geç bir tarihte ya Batı Kapadokya'nın bazı bölgelerinde Bizans kontrolünün devam ettiğini ya da sadece unvanın hayatta kaldığını ima etmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g ODB, "Cappadocia" (C. Foss), pp. 378–379.
- ^ Pertusi 1952, s. 121.
- ^ Gyftopoulou 2003, Chapter 2.
- ^ Treadgold 1995, s. 209.
- ^ a b Gyftopoulou 2003, Chapter 4.2.
- ^ McGeer, Nesbitt & Oikonomides 2001, s. 116.
- ^ Treadgold 1995, ss. 32, 65.
- ^ Pertusi 1952, ss. 120–121; Treadgold 1995, ss. 67, 130, 134.
- ^ Gyftopoulou 2003, Chapter 4.1.
- ^ Mitchell et al. 2012.
- ^ Pertusi 1952, s. 122.
- ^ Gyftopoulou 2003, Chapter 3.
- ^ Gyftopoulou 2003, Chapter 5.
- ^ Treadgold 1995, s. 77
- ^ Gyftopoulou 2003, Chapter 4.3.
- Genel
- Gyftopoulou, Sofia (8 Temmuz 2003). "Καππαδοκίας Θέμα". Encyclopaedia of the Hellenic World: Asia Minor. Athens, Greece: Foundation of the Hellenic World. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- Chapter 2 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chapter 3 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chapter 4.1 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chapter 4.2 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chapter 4.3 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Chapter 5 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
- Leveniotis, Georgios Athanasios (2007). Η πολιτική κατάρρευση του Βυζαντίου στην Ανατολή: το ανατολικό σύνορο και η κεντρική Μικρά Ασία κατά το β' ήμισυ του 11ου αι [Doğu'da Bizans'ın Siyasi Çöküşü: 11. Yüzyılın İkinci Yarısında Doğu Sınırı ve Orta Asya Küçük] (PhD thesis) (Yunanca). Aristotle University of Thessaloniki. doi:10.12681/eadd/19246. hdl:10442/hedi/19246.
- McGeer, Eric; Nesbitt, John W.; Oikonomides, Nikolaos, (Ed.) (2001). Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art, Volume 4: The East. Washington, District of Columbia: Dumbarton Oaks Research Library and Collection. ISBN . 26 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
- Mitchell, S.; Talbert, R.; Elliott, T.; Gillies, S. (2012). . Pleiades: A Gazetteer of Past Places. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2012.
- Pertusi, A. (1952). Constantino Porfirogenito: De Thematibus (İtalyanca). Roma, İtalya: Biblioteca Apostolica Vaticana.
- Treadgold, Warren T. (1995). Byzantium and Its Army, 284–1081. Stanford, California: Stanford University Press. ISBN . 1 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Grekce Kappadokia 8ema Kappadokias 8ema Kappadokῶn Kappadokia ThemasiBizans Imparatorlugu Themay 830 1070lerKappadokia harita uzerindeKucuk Asya da Bizans Themalari yaklasik 842 Merkez KoronTarih Orta Cag Thema olarak kurulmasi y 830 Buyuk Selcuklu Imparatorlugu tarafindan ele gecirildi 1070lerBugun parcasi Turkiye Kappadokia Themasi Yunanca 8ema Kappadokias 9 yuzyilin baslarindan 11 yuzyilin sonlarina kadar ayni adi tasiyan bolgenin guney bolumunu kapsayan bir Bizans Imparatorlugu themasi askeri sivil vilayet KonumuThema Gec Antik Cag Roma eyaleti Cappadocia Secunda nin cogunu ve Cappadocia Prima nin bazi kisimlarini iceriyordu 10 yuzyilin baslarinda kuzeybatisinda kabaca Tuz Golu ve Kirsehir hatti boyunca Bukellarion Themasi vardir Kuzeyde Kizilirmak boyunca ve kuzeydoguda Kayseri ve Rodentos kalesi yakininda Armeniakon Themasi daha sonra Harsianon guneyde Toros Daglari ve Kilikya da Hilafet topraklari ve Thughur sinir bolgesi ile sinir ve doguda Anatolikon Themasi ile sinir Likaonya boyunca Herakleia Cybistra bolgesinden Tuz Golu ne kadar uzanir TarihiAraplarin Kucuk Asya ya yonelik ana istila yolu olan Gulek Bogazi nin hemen kuzeyinde yer alan Kapadokya bolgesi kasabalari ve kaleleri duzenli olarak yagmalanmis ve bolge genis capta harap olmus ve nufus azalmis tekrarlanan baskinlardan buyuk zarar gormustur Tyana Herakleia Cybistra ve Faustinopolis sehirleri 9 yuzyilin baslarinda Araplar tarafindan yerle bir edilmisti ve Cybistra yeniden insa edilmis olsa da diger iki sehrin nufusu sirasiyla Nigde ve kalelerine kactilar Thema olmadan once Anatolikon Themasi nin bir turma si bolumu idi Arap tehdidine karsi koymak icin ayri bir sinir oncusu bir Kleisura olarak ayrildi ve sonunda tam bir themaya yukseltildi Ilk olarak 830 da bu sekilde kaydedilmistir Musluman cografyacilar Ibn Hurdazbih ve Ibn ul Fakih e gore bolge yirmiden fazla kasaba ve kale ile yogun bir sekilde tahkim edilmisti ve 9 yuzyilda 4 000 kisilik bir garnizona sahipti Thema ayni zamanda seferler sirasinda thema ordulari icin toplanma noktalari olarak hizmet eden buyuk kamplar olan en az uc imparatorluk Aplekton yeriydi Aksaray Kayseri ve Bathys Ryax Themanin Stratigos u yeri muhtemelen Koron kalesi modern Comlekci ve belki de daha sonraki bir asamada Tyana idi yillik 20 pound altin maas alip ve genellikle protospatharios rutbesini ve birkaci ise patrikios luga kadar yukseldiler Arap akinlari 9 yuzyilda sik sik devam etti ve bir Arap ordusu 833 879 da Gulek Bogazi nin kuzey cikisini koruyan kilit kalelerden biri olan Loulon u isgal etti Bizans in 863 teki Lalakaon Muharebesi ndeki buyuk zaferinden ve 872 de ya da 878 de Divrigi de Paulisyen devletinin yikilmasindan sonra guvenlik durumu onemli olcude duzeldi ancak bolge Arap akinlarinin hedefi olmaya devam etti 897 de bir Arap baskiniyla thema baskenti Koron bile yagmalandi Imparator VI Leon un h 886 912 altinda dogu bolgesinin bir kismi Kayseri nin icinde bulundugu Nissa bandonu ve Kase turmasi Harsianon themasina verildi Buna karsilik Kappadokia themasi Anatolikon ve Bukellarion themalarindan gelen topraklarla birlikte kuzeybatiya Tuz Golu bolgesine genisletildi ve yeni Kommata turmasinin yedi banda sini olusturdu 934 te Malatya nin dususu ve Ioannis Kurkuas in fetihleri themaya yonelik acil tehdidi ortadan kaldirdi 10 yuzyilda nufustan arindirilmis bolgeye Ermeniler ve Suryani Hristiyanlar yerlesmistir Bir butun olarak Kapadokya genis mulkleri buyuk serveti ve askeri prestiji merkezi imparatorluk hukumetine ciddi bir meydan okuma olusturan ve 10 yuzyilin ikinci yarisinda ardisik isyanlara yol acan Anadolu askeri aristokrasisinin ozellikle Fokas ve Maleinos klanlarinin onemli bir guc ussu haline geldi Buyuk soylularin gucu Imparator II Basileios h 976 1025 doneminde mulklerine el konulmasiyla kirildi 11 yuzyilin ilk yarisinda genis bir Ermeni yerlesimi meydana geldi ve bolgede ilk Selcuklu akinlari basladi 1050 ve sonraki yirmi yilda yogunlasti 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi nden sonra Kapadokya nin cogu Selcuklular tarafindan ele gecirildi Bununla birlikte bir Kapadokya ve Choma nin 1081 gibi gec bir tarihte ya Bati Kapadokya nin bazi bolgelerinde Bizans kontrolunun devam ettigini ya da sadece unvanin hayatta kaldigini ima etmektedir Ayrica bakinizKapadokya tas kiliseleriKaynakcaOzel a b c d e f g ODB Cappadocia C Foss pp 378 379 Pertusi 1952 s 121 Gyftopoulou 2003 Chapter 2 Treadgold 1995 s 209 a b Gyftopoulou 2003 Chapter 4 2 McGeer Nesbitt amp Oikonomides 2001 s 116 Treadgold 1995 ss 32 65 Pertusi 1952 ss 120 121 Treadgold 1995 ss 67 130 134 Gyftopoulou 2003 Chapter 4 1 Mitchell et al 2012 Pertusi 1952 s 122 Gyftopoulou 2003 Chapter 3 Gyftopoulou 2003 Chapter 5 Treadgold 1995 s 77 Gyftopoulou 2003 Chapter 4 3 GenelGyftopoulou Sofia 8 Temmuz 2003 Kappadokias 8ema Encyclopaedia of the Hellenic World Asia Minor Athens Greece Foundation of the Hellenic World 3 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2021 Chapter 2 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 3 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 4 1 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 4 2 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 4 3 21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Chapter 5 3 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Leveniotis Georgios Athanasios 2007 H politikh katarreysh toy Byzantioy sthn Anatolh to anatoliko synoro kai h kentrikh Mikra Asia kata to b hmisy toy 11oy ai Dogu da Bizans in Siyasi Cokusu 11 Yuzyilin Ikinci Yarisinda Dogu Siniri ve Orta Asya Kucuk PhD thesis Yunanca Aristotle University of Thessaloniki doi 10 12681 eadd 19246 hdl 10442 hedi 19246 McGeer Eric Nesbitt John W Oikonomides Nikolaos Ed 2001 Catalogue of Byzantine Seals at Dumbarton Oaks and in the Fogg Museum of Art Volume 4 The East Washington District of Columbia Dumbarton Oaks Research Library and Collection ISBN 0 88402 282 X 26 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2022 Mitchell S Talbert R Elliott T Gillies S 2012 Pleiades A Gazetteer of Past Places 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2012 Pertusi A 1952 Constantino Porfirogenito De Thematibus Italyanca Roma Italya Biblioteca Apostolica Vaticana Treadgold Warren T 1995 Byzantium and Its Army 284 1081 Stanford California Stanford University Press ISBN 0 8047 3163 2 1 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2022