Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kasım Süleymani (Farsça: قاسم سلیمانی; 11 Mart 1957, Kirman - 3 Ocak 2020, Bağdat), İranlı asker.
| Kasım Süleymani قاسم سلیمانی | |
|---|---|
 | |
| Lakabı | "Hacı Kasım" (Ortadoğu'da) "Gölge Komutan" (Batı'da) |
| Doğum | 11 Mart 1957 Rabor, Kirman, İran |
| Ölüm | 3 Ocak 2020 (62 yaşında) Bağdat, Irak |
| Bağlılığı |  İran |
| Branşı |  İran Devrim Muhafızları Ordusu |
| Hizmet yılları | 1979–2020 |
| Rütbesi |  Korgeneral |
| Komutası | Kudüs Gücü |
| Çatışma/savaşları | İran-Irak Savaşı Irak Savaşı Suriye İç Savaşı |
Yoksul ve köylü bir ailede doğan Süleymani, 1979 yılında İran İslam Devrimi'nden sonra kurulan İran Devrim Muhafızları Ordusu'na katıldı. İran-Irak Savaşı'nda görev aldıktan sonra Kirman Eyaleti Devrim Muhafızları komutanı oldu. 1998 yılından 2020 yılındaki ölümüne kadar ise, yurt dışı operasyonlar ile ilgilenen İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü komutanı olarak görev yaptı. Askeri kariyerinde Lübnan'daki Hizbullah'ın askeri kanadının "gölge liderleri" olarak tanımlanmış Süleymani,Suriye İç Savaşı'nda Suriye Hükûmeti ve Beşşar Esad'ı destekleyen çatışmalarda ve 2015'te Rusya-İran-Suriye-Irak koalisyonunun kurulmasında rol oynadı.
3 Ocak 2020 tarihinde, Amerika Birleşik Devletleri'nin İHA'lar ile Bağdat Uluslararası Havalimanı'na düzenlemiş olduğu saldırı sonucunda öldü. ABD yetkilileri, Süleymani'nin 29 Aralık 2019'da ABD'nin Bağdat Büyükelçiliği çevresinde yapılan protesto gösterisinin arkasındaki kişi olmasını, İHA saldırısının nedeni olarak açıkladı.
İlk yılları
Yoksul köylü bir ailenin çocuğu olarak Rabor şehrinin Kahnu Malek köyünde doğdu. Okulu bitirdikten sonra Kirman'a taşındı ve babasının borçlarını ödemeye yardımcı olmak için inşaat işçisi olarak çalıştı. 1975 yılında Kirman Su Örgütü için bir yüklenici olarak çalışmaya başladı. Çalışmadığı zamanlarda jimnastik ağırlık kaldırma gibi sporlarla uğraştı. Ayetullah Humeyni'nin himayesindeki Hüccet Kamyab adında yerel bir vaizin vaazlarını dinlemeye giderek zamanını geçirirdi. Süleymani'nin bu süre içerisinde devrimci faaliyetlerle tanıştığı ve bu vaiz sayesinde devrime dahil olduğu düşünülmektedir.
Askeri kariyeri
1979 yılında İran İslam Devrimi'nden sonra kurulan İran Devrim Muhafızları Ordusu'na katıldı. Çok fazla bir eğitimi olmamasına rağmen hızla yükseldi. Muhafızlığının ilk zamanlarında, Kuzeybatı İran'da ve Batı Azerbaycan Eyaleti'nde bir Kürt ayrılıkçı ayaklanmasının bastırılmasında görev aldı.
22 Eylül 1980'de İran-Irak Savaşı'nın başlaması üzerine Kirman'daki erkekleri bir askerî birlikte toplayarak eğitmeye başladı. Eğittiği erkeklerle birlikte savaş meydanında yer aldı. Savaş sırasında cesareti ve atikliği sayesinde ön plana çıktı ve onun yaşındakiler sıradan asker olarak savaşırken 23 yaşındayken 41. Sarallah Tümen Komutanı olarak görevlendirildi. Tümeniyle birlikte Irak'ın işgal ettiği İran topraklarında başarılı harekâtlarda bulundu. Tarık el-Kuds Harekâtı'nda ağır yaralanmasına rağmen iyileşerek askerî görevine devam etti. 1990 yılında yaptığı bir röportajda Irak-İran Savaşı'ndaki operasyonlarla ilgili konuşurken Fath ol-Mobin Operasyonu'nun zorluğu ve getirisi sebebiyle operasyondan en iyisi ve unutulmazı olarak bahsetti. Daha sonra Irak'taki Ramazan Genel Merkezi tarafından yürütülen düzensiz savaş görevlerinin organize edilmesiyle meşgul oldu. Saddam Hüseyin'e karşı her iki Iraklı Kürt lider (Mesut Barzani ve Celal Talabani) ve Şii Bedir Örgütü ile ilişkiler kurdu.
Savaştan sonra 1990'larda, Kirman Eyaleti Devrim Muhafızları komutanı oldu. Bölgenin nispeten Afganistan'a yakın olması ve uyuşturucu ticaretinin Afganistan-İran-Türkiye hattı üzerinden devamını engellemek için birçok kez başarılı operasyonlar düzenledi. 1998 yılında 'den sonra, İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı olarak atandı. Washington Post tarafından İran dış siyasetine yön veren kişilerden biri olarak nitelendirildi.
Tahran'daki 1999 öğrenci protestoları sırasında, Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi'ye gönderilen mektubu imzalayan Devrim Muhafız subaylarından biriydi. Mektup, Hatemi'nin öğrenci isyanını bastıramaması halinde Devrim Muhafızları'nın müdahale edeceğini belirtmekteydi. Kasım Süleymani'nin bu tip halk olaylarında kendini gösterdiği, çıkarılan ayaklanmaları bastırdığı iddia edilmektedir. 2009 yılında İran seçimleri sonrası ortaya çıkan İran Yeşil Hareketi'nin bizzat Süleymani tarafından bastırıldığı eski İran Devrim Muhafızları Komutanı Muhammed Ali Caferi tarafından belirtilmiştir.
Kudüs Gücü Komutanlığı
Kasım Süleymani'nin Kudüs Gücü komutanı olarak atandığı tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Orta Doğu araştırmacısı Ali Alfoneh'e göre atama 10 Eylül 1997 ile 21 Mart 1998 arasında bir tarihte gerçekleşmiştir. Süleymani, görevinin ilk yıllarında çok göze çarpmadı. 2008 yılında Mossad tarafından öldürülen İmad Muğniye'nin ölümünün araştırılmasında İranlı müfettişlerle birlikte çalıştı. Muğniye, Süleymani'nin silah arkadaşıydı. Hatta Süleymani bir konuşmasında 2006 yılında gerçekleşen 2006 Lübnan Savaşı'nda zaferi kazananın güncel olarak Hizbullah sekreteri olan Hasan Nasrallah olmadığını, zaferi İmad Muğniye ile birlikte kendisinin kazandığını açıklamıştı.
11 Eylül saldırıları sonrası Afganistan'ı işgal etmeyi düşünen Amerika Birleşik Devletleri, Taliban'ın düşmanı olan İran ile iletişim kurmak amacıyla kıdemli bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi olan 'ı Cenevre'ye Kasım Süleymani'nin kontrol ettiği İranlı diplomatlar ile görüşmesi için gönderdi. İki ülke arasında Taliban'a karşı yapılan iş birliği Afganistan'daki El-Kaide hedeflerinin kolay tespit edilip yok edilmesinde ve üyelerinin yakalanmasında önemli rol oynadı. Amerika Birleşik Devletleri'nin o dönem başkanı olan George W. Bush'un Birliğin Durumu konuşmasında İran'ı Şeytan ekseni içinde nitelendirmesiyle bu ortaklık sonra ermiştir.
Süleymani, görev süresi boyunca Hizbullah ile Kudüs Gücü'nün ilişkilerini geliştirmeye çalıştı. Güney Lübnan'ı tamamen ele geçirmek amacıyla bölgeye istihbarat subayları gönderdi. Ekim 2019'da yaptığı bir röportajda 2006 yılında yaşanan Lübnan Savaşı süresince Lübnan'da bulunduğunu ve yaşanan çatışmaları yönettiğini açıkladı. 2009 yılında The Economist tarafından yazılan bir haberde Kasım Süleymani'nin dönemin Irak Cumhurbaşkanı Celal Talabani'ye ait olan ofiste o dönem Irak'ta bulunan en kıdemli iki Amerikalı ve Raymond T. Odierno ile görüşme yaptığı belirtildi. İkili bu iddiaları reddetti.
Kasım Süleymani, 24 Ağustos 2011'de İran Dini Lideri Ali Hamaney tarafından tümgeneral rütbesine yükseltildi. Hamaney, Süleymani'yi "Yaşayan Şehit" olarak nitelendirdi. Eski bir CIA ajanıysa Süleymani'nin Orta Doğu'daki en güçlü ajan olduğunu, İran tarafından yapılan gizli operasyonlardan sorumlu olduğunu söylemişti. CIA görevlisine göre Süleymani etkili bir askeri stratejistti. İran'ın Batı'yla girişmiş olduğu güç mücadelesinde, Orta Doğu'daki nüfuzunu yükseltme çabasında Süleymani'nin birçok stratejisi mevcuttu. Bunların yanında Irak'ın yeniden kurulan hükûmetinde büyük bir güce sahip olduğuna inanılıyordu. Nuri el-Maliki'nin seçilmesini destekliyordu.
Suriye İç Savaşı
Suriye'de daha önce Lazkiye valisi ve tarım ve tarım reformu bakanı olarak görev yaptıktan sonra savaşın şiddetlenmesiyle Ürdün'e kaçan Riyad Ferid Hicab'ın da içinde bulunduğu bazı kaynaklara göre Kasım Süleymani gelişen Suriye İç Savaşı'nda Beşşar Esad'ın en büyük destekçilerindendi. Suriye Savunma Bakanı 'a göre 2011 yılında yaşanan ve kanlı çarpışmaların yaşandığı Humus Kuşatması'nın planlaması ve uygulanmasında rol oynadı. 2012 yılının ortasında Esad'a karşı ayaklanmanın güçlenmesi, Esad'ın düşme ihtimalinin başlamasıyla birlikte Süleymani, İran'ın Suriye politikasını bizzat üstlendi. Suriye'deki çatışmaları Şam'da bulunan bir askeri üsten kontrol etti. İranlı ve Suriyeli subayların yanı sıra bir Hizbullah komutanı ve Iraklı bir Şii komutan da savaşa dahil edildi. Süleymani'nin Suriye özelindeki planı koordineli saldırılar yapmak, eğitimli militanlar oluşturmak ve muhalif savaşçıların iletişimlerini görmek ve öğrenmek için sistem kurmak üzerine oluştu. Orta Doğu araştırmacısı ve güvenlik uzmanı 'e göre bu plan bağlamında birçok İran Kudüs Gücü askeri ve Iraklı Şii milisler Suriye'ye geçiş yaptı. Bu adımlardan sonra Süleymani'nin görevlendirdiği Hizbullah birlikleri sınır kasabası El-Kuseyr'i El-Nusra'dan geri aldı.Besic'in eski komutan yardımcısı Hüseyn Hemedani, Süleymani'ye yardımcı oldu. Esad düşse bile düzensiz savaşın devam ettirileceğini düşünüyordu. Süleymani bunların yanında Suriye Ulusal Savunma Kuvvetlerinin kurulmasında önemli rol oynadı ve Suriye'ye önemli bir birlik kazandırdı. Yetiştirilen milis güçlerin eğitimine katıldı, eğitimlerde söz sahibi oldu. Muhaliflerin kontrol ettiği kilit bölgelere yapılan operasyonlarda gösterdiği zeka, bu bölgelerin tekrar Suriye ordusuna geçmesini sağlaması Süleymani'nin itibarının artmasını sağladı.
2015 yılında Irak ve Şam İslam Devleti'nin Suriye'de birçok alanı ele geçirip Şam'a yürümesiyle birlikte Süleymani durumun daha da kötüleşmesini engellemek için Esad'a destek aramaya başladı. Kısa süre sonra Rusya'nın Suriye İç Savaşı'na müdahalesi başladı.Reuters'e göre 2015 yılının Temmuz ayında Moskova'da bir toplantı yapıldı. Süleymani bu toplantıda Rus yetkililere Esad'ın nasıl ayakta kalabileceğini ve kazanabileceğini anlatan bir anlatım yaptı. Süleymani'nin Moskova'ya ziyareti Rusya'nın Suriye'ye müdahalesinin temel taşlarından birisini oluşturdu. Ali Hamaney özel temsilcisini Rusya'ya gönderdi. Temsilci Putin ile konuştu. Bu görüşmenin ardından Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin "Suriye'ye müdahale etmeyi kabul ediyoruz, bana Süleymani'yi yollayın" dedi. Süleymani'nin bu hamlesiyle birlikte Suriye'de IŞİD'in gerilemesi başladı. Rusya'nın savaşa girmesi Suriye İç Savaşı adına bir kırılma noktası oldu.
2015 yılının sonlarına gelindiğinde Suriye ordusunun Halep'e yürüyüşü başladı. Süleymani'nin bizzat planladığı ve katıldığı operasyonlarda Halep'in güneyinde bulunan ve muhaliflerin kontrol ettiği birçok bölge ele geçirildi. Süleymani bu operasyonlar süresince sahada bulunan Suriye ordusuna bağlı 4. Mekanize Tümenini, Hareket en Nuceba'yı, Kataib Hizbullah'ı, Ebu el-Fadl el-Abbas Tugayını ve Afgan milislerin bulunduğu Firqa Fatayyemoun'u yönetti. Şubat 2016'da Rusya Hava Kuvvetleri tarafından desteklenen bu kuvvetler Halep'in kuzeyinde saldırıya başladı. Bu saldırıyla birlikte 2012'den beri kuşatmada kalan Nubl ve Zehra bölgeleri ile tekrar bağlantı sağlandı ve kuşatma yarılmış oldu. Halep'in tekrar ele geçirilmesinde İran milisleri çok önemli rol oynadı. Kasım Süleymani de bu birlikleri bizzat sahada bulunarak komuta etti. Halep'in ele geçirilmesi sonrası 2017 Mart'ta Hama'da sürdürülen operasyonlar sırasında da sahada olduğu, Suriye Kaplan Kuvvetleri Komutanı Süheyl Hasan'a yardım ettiği bildirilmiştir.
Irak İç Savaşı
Kasım Süleymani, İran'ın Irak üzerinde IŞİD ile mücadelesinde çok önemli bir yere sahipti. Şii ve Kürt milislerin IŞİD'e karşı mücadelesinde iki milis gücü birbirine bağlayan "dingil çivisi" olarak anılıyordu, bu iki milis gücün IŞİD'e karşı yapmış olduğu saldırıları yöneten kişiydi.
2014 yılında Amirli kuşatmasını kırmak için Amirli'ye geldi ve Irak ordusuyla birlikte hareket etti.Los Angeles Times, Amirli'nin IŞİD işgaline karşı başarıyla karşı koyan ilk yerleşim yeri olduğunu yazdı ve Amirli'nin Irak askerlerinin; Kürt ve Şii milislerinin ve Amerikan Hava Kuvvetlerinin ortak mücadelesi sayesinde güvene alındığını bildirdi. Bu kuşatmanın yarılması amacıyla gerçekleştirilen operasyonun planlayıcılarından birisinin Süleymani olduğu iddia edildi. "Jurf Sakhar'ı Özgürleştirme Operasyonu" süresince savaş alanında boy gösterdi. Bu operasyona katılan Şii milislerden bazıları Süleymani'den "korkusuz" olarak bahsetti, yine operasyona katılan Şii bir milis Süleymani'nin en ön saflarda savaşırken dahi kurşun geçirmez yelek giymediğini söyledi. Kasım 2014'te Süleymani'nin yönettiği Şii ve Kürt milisler IŞİD militanlarını Irak'ın Diyala iline bağlı Jalawla ve Saadia kasabalarından attı.Tikrit'in geri alınması için IŞİD'e başlatılan taarruzu planlayanlardan birisi Kasım Süleymani'ydi. Mart 2015'te başlatılan operasyon başarıyla sonuçlandı. Felluce'nin 2016'da IŞİD'den geri alınması için başlatılan Felluce Muharebesi sırasında Süleymani'nin Iraklı komutanlar ile operasyon odasından görüntüleri sızdı. Süleymani bu harekâtta da önemli rol oynadı.
BBC'ye konuşan üst düzey bir Iraklı yetkili, Musul IŞİD tarafından düşürüldüğünde ABD bombardımanından ziyade İran milislerinin hızlı şekilde karşılık vermesinin geniş çapta bir çöküşü engellediğini söyledi.
Öldürülmesi
Süleymani, 3 Ocak 2020'de, uçakla geldiği Irak'ın başkenti Bağdat'ta Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump'ın talimatıyla düzenlenen bombalı saldırıda öldürüldü. ABD Savunma Bakanlığı, Süleymani'nin daha önce gerçekleşmiş, Bağdat'taki ABD elçiliğinin İran destekli Kataib Hizbullah militanları ve Haşdi Şabi destekçileri tarafından saldırılmasına onay veren yetkili olduğunu belirten ve gelecekte Amerikan diplomat ve askerî personele karşı gerçekleşecek saldırıların önlenmesi için bu saldırının gerçekleştirildiğini açıklayan bir bildiri yayınladı. Doğduğu topraklar olan Kirman'da düzenlenen cenaze töreninde izdiham sebebiyle resmi verilere göre 50 kişi ölmüştür.
İran Devrim Muhafızları Ordusu bu gelişme üzerine 8 Ocak 2020 tarihinde ABD'nin Irak'ın Anbar vilayetindeki ABD askerlerinin bulunduğu Ayn el-Esad Hava Üssü'ne balistik füzeler ile saldırı düzenledi. İran'ın yarı resmi haber ajansı Fars Haber Ajansı saldırıyla ilgili görüntüleri paylaştı. ABD başkanı Donald Trump 28 Aralık'ta bu üsse gelerek ABD askerlerini ziyaret etmişti. Amerikalı ve Iraklı yetkililerin açıklamalarına göre saldırılar sonucunda ABD ve Irak vatandaşı kimse zarar görmedi, ancak İran medyasında 80 ABD askerî personelinin öldürüldüğüne dair haberler yayınlandı. 7 Kasım 2023 tarihinde eski başkan Trump, ''İranlılar bizi aradılar, "Başka çaremiz yok, itibarımızı kurtarmak için sizi vurmamız lazım. Belli bir askeri üsse 18 füze fırlatacağız ama endişelenmeyin, füzeler üsse ulaşamayacak.” diyerek garanti verdiler. Söyledikleri gibi 18 füze atıyorlar, 5'i havada imha oluyor. Diğerleri üssün çevresine düşüyor. O gece en rahat olan bendim'' dedi.
3 Ocak 2024 tarihinde Kasım Süleymani'nin mezarı başındaki anma töreninde bombalı saldırı gerçekleşti. 100'den fazla kişinin öldüğü duyuruldu.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 10 Mart 2015. 14 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016.
- ^ Dexter Filkins (30 Eylül 2013). "The Shadow Commander". The New Yorker. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ Joanna Paraszczuk (16 Ekim 2014). "Iran's 'Shadow Commander' Steps Into the Light". The Atlantic. 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ Kambiz Foroohar. . 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ . The Observers. 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2015.
- ^ (30 Eylül 2013). . The New Yorker. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2014.
- ^ . Reuters. 6 Ekim 2015. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2017.
- ^ . RFE/RL (İngilizce). 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2020.
- ^ "Subscribe to read | Financial Times". www.ft.com. 12 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2020.
- ^ "Iran's Shadowy Military Commander May Prove Tough Foe in Death | Voice of America - English". www.voanews.com (İngilizce). 2 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2020.
- ^ (30 Eylül 2013). "The Shadow Commander". The New Yorker. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2014.
- ^ Safi, Michael (3 Ocak 2020). "Who is Qassem Suleimani? Iran farm boy who became more powerful than a president". The Guardian. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2020.
- ^ a b c d Filkins, Dexter. "The Shadow Commander". The New Yorker (İngilizce). 8 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ Weiss, Michael (2 Temmuz 2014). "Iran's Top Spy Is the Modern-Day Karla, John Le Carré's Villainous Mastermind". 21 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016.
- ^ "1990 röportajı". www.yjc.ir. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mart 2020.
- ^ "The enigma of Qasem Soleimani and his role in Iraq". 13 Ekim 2013. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2016.
- ^ "İran Briefing". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Eylül 2011.
- ^ "News & Views". The Iranian. Temmuz 1999. 12 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Şubat 2013.
- ^ "Soleimani's Legacy Spurs Controversy among Revolutionary Guard Officials". Asharq AL-awsat (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Mart 2020.[]
- ^ . www.hurseda.net (İngilizce). 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ . Independent Türkçe. 4 Ekim 2019. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ . iranprimer.usip.org (İngilizce). 4 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "The Economist" (İngilizce). The Economist Newspaper. 21 Kasım 2009. 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "A regional cockpit". The Economist. 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Why Iran's Top Spy Isn't Meddling in Iraq--For Now". Newsweek (İngilizce). 3 Mart 2010. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ . Iran Briefing News Press Focus on Human Rights Violation by IRGC, Iran Human Rights. 3 Şubat 2011. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ a b Abbas, Mushreq (12 Mart 2013). "Iran's Man in Iraq and Syria". Al-Monitor (İngilizce). 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ "Syrian general thanks Iran for helping Assad in key battle". www.thetimes.co (İngilizce). 19 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ . RFE/RL (İngilizce). 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ . InsideOver (İtalyanca). 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ Merat, Arron. . 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ Sharafedin, Bozorgmehr (6 Mart 2015). "Gen Soleimani: Iran's rising star". BBC News. 20 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mart 2020.
- ^ a b "How Iranian general plotted out Syrian assault in Moscow". Reuters (İngilizce). 6 Ekim 2015. 10 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ . HNGN - Headlines & Global News (İngilizce). 7 Ekim 2015. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ Ersöz, Mesut; Kaytazoğlu, Osman; Büyükgüner, Selim (15 Kasım 2019). "IŞİD'in 6 yılı: Suriye ve Irak'ta neler yaşandı?". BBC News Türkçe. 16 Kasım 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ Alami, Mona (23 Ekim 2015). "What the Aleppo offensive hides". Al-Monitor (İngilizce). 24 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ Aboufadel, Leith (11 Kasım 2015). "Where is Major General Qassem Suleimani?". Al-Masdar News. 13 Kasım 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ Aboufadel, Leith (1 Şubat 2016). "Syrian Army, Hezbollah launch preliminary offensive in northern Aleppo". Al-Masdar News. 1 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ "Photos show Iranian general in Aleppo during evacuation". www.aa.com.tr. 18 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ "Qassem Soleimani reportedly spotted in Syria's Hama province | FDD's Long War Journal". www.longwarjournal.org. 2 Nisan 2017. 3 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2020.
- ^ Afshon Ostovar (2016). Vanguard of the Imam: Religion, Politics, and Iran's Revolutionary Guards. Oxford University Press. s. 227.
- ^ "قوات الجيش العراقي "تدخل" بلدة آمرلي المحاصرة". BBC News Arabic (Arapça). 19 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "In Iraq, residents of Amerli celebrate end of militant siege". Los Angeles Times. 2 Eylül 2014. 2 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "Soleimani: Iran to help Iraq as needed". Tehran Times (İngilizce). 28 Mayıs 2016. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ Rosen, Armin. "Iran's Military Mastermind Was Reportedly Present During Iraq's Biggest Victory So Far Against ISIS". Business Insider. 5 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ Abdul-Zahra, Qassim; Salama, Vivian. "Iran general said to mastermind Iraq ground war". www.timesofisrael.com. 5 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ McLeary, Paul (8 Ağustos 2017). "Iranian General Again in Iraq for Tikrit Offensive". Defense News. 24 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ a b "The battle for control of Saddam Hussein's birthplace entered a second, and potentially decisive, day". The Independent (İngilizce). 3 Mart 2015. 5 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ . web.archive.org. 26 Mayıs 2016. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ . web.archive.org. 15 Ekim 2014. 5 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2020.
- ^ "Statement by the Department of Defense". United States Department of Defense. 2 Ocak 2020. 19 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2020.
- ^ "Iran general Qassem Suleimani killed in Baghdad drone strike ordered by Trump". The Guardian. 3 Ocak 2020. 17 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2020.
- ^ "Kasım Süleymani'nin cenazesi, izdihamda 50 kişinin öldüğü tören sonrası defnedildi". bbc.com. 8 Ocak 2020. 17 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2020.
- ^ "Iran targets US troops with missile strikes". 8 Ocak 2020. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2020 – www.bbc.co.uk vasıtasıyla.
- ^ Rubin, Alissa J.; Fassihi, Farnaz; Schmitt, Eric; Yee, Vivian (7 Ocak 2020). "Iran Fires on U.S. Forces at 2 Bases in Iraq, Calling It 'Fierce Revenge'". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 8 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.
- ^ Miles, Frank (7 Ocak 2020). "Iran launches 15 ballistic missiles into Iraq targeting US, coalition forces, officials say". Fox News (İngilizce). 20 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ocak 2020.
- ^ =Ahmed Aboulenein; Phil Stewart (8 Ocak 2020). "'We slapped them on the face': Ayatollah tells Iranians". The Sydney Morning Herald. 12 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2020.
- ^ www.rudaw.net . 11 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2024. Eksik ya da boş
|başlık=() - ^ . euronews. 3 Ocak 2024. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kasim Suleymani Farsca قاسم سلیمانی 11 Mart 1957 Kirman 3 Ocak 2020 Bagdat Iranli asker Kasim Suleymani قاسم سلیمانیLakabi Haci Kasim Ortadogu da Golge Komutan Bati da Dogum11 Mart 1957 1957 03 11 Rabor Kirman IranOlum3 Ocak 2020 62 yasinda Bagdat IrakBagliligi IranBransiIran Devrim Muhafizlari OrdusuHizmet yillari1979 2020RutbesiKorgeneralKomutasiKudus GucuCatisma savaslariIran Irak Savasi Irak Savasi Suriye Ic Savasi Yoksul ve koylu bir ailede dogan Suleymani 1979 yilinda Iran Islam Devrimi nden sonra kurulan Iran Devrim Muhafizlari Ordusu na katildi Iran Irak Savasi nda gorev aldiktan sonra Kirman Eyaleti Devrim Muhafizlari komutani oldu 1998 yilindan 2020 yilindaki olumune kadar ise yurt disi operasyonlar ile ilgilenen Iran Devrim Muhafizlari Ordusu Kudus Gucu komutani olarak gorev yapti Askeri kariyerinde Lubnan daki Hizbullah in askeri kanadinin golge liderleri olarak tanimlanmis Suleymani Suriye Ic Savasi nda Suriye Hukumeti ve Bessar Esad i destekleyen catismalarda ve 2015 te Rusya Iran Suriye Irak koalisyonunun kurulmasinda rol oynadi 3 Ocak 2020 tarihinde Amerika Birlesik Devletleri nin IHA lar ile Bagdat Uluslararasi Havalimani na duzenlemis oldugu saldiri sonucunda oldu ABD yetkilileri Suleymani nin 29 Aralik 2019 da ABD nin Bagdat Buyukelciligi cevresinde yapilan protesto gosterisinin arkasindaki kisi olmasini IHA saldirisinin nedeni olarak acikladi Ilk yillariYoksul koylu bir ailenin cocugu olarak Rabor sehrinin Kahnu Malek koyunde dogdu Okulu bitirdikten sonra Kirman a tasindi ve babasinin borclarini odemeye yardimci olmak icin insaat iscisi olarak calisti 1975 yilinda Kirman Su Orgutu icin bir yuklenici olarak calismaya basladi Calismadigi zamanlarda jimnastik agirlik kaldirma gibi sporlarla ugrasti Ayetullah Humeyni nin himayesindeki Huccet Kamyab adinda yerel bir vaizin vaazlarini dinlemeye giderek zamanini gecirirdi Suleymani nin bu sure icerisinde devrimci faaliyetlerle tanistigi ve bu vaiz sayesinde devrime dahil oldugu dusunulmektedir Askeri kariyeriIranli generallerin bulundugu toplantida Kasim Suleymani 1979 yilinda Iran Islam Devrimi nden sonra kurulan Iran Devrim Muhafizlari Ordusu na katildi Cok fazla bir egitimi olmamasina ragmen hizla yukseldi Muhafizliginin ilk zamanlarinda Kuzeybati Iran da ve Bati Azerbaycan Eyaleti nde bir Kurt ayrilikci ayaklanmasinin bastirilmasinda gorev aldi 22 Eylul 1980 de Iran Irak Savasi nin baslamasi uzerine Kirman daki erkekleri bir askeri birlikte toplayarak egitmeye basladi Egittigi erkeklerle birlikte savas meydaninda yer aldi Savas sirasinda cesareti ve atikligi sayesinde on plana cikti ve onun yasindakiler siradan asker olarak savasirken 23 yasindayken 41 Sarallah Tumen Komutani olarak gorevlendirildi Tumeniyle birlikte Irak in isgal ettigi Iran topraklarinda basarili harekatlarda bulundu Tarik el Kuds Harekati nda agir yaralanmasina ragmen iyileserek askeri gorevine devam etti 1990 yilinda yaptigi bir roportajda Irak Iran Savasi ndaki operasyonlarla ilgili konusurken Fath ol Mobin Operasyonu nun zorlugu ve getirisi sebebiyle operasyondan en iyisi ve unutulmazi olarak bahsetti Daha sonra Irak taki Ramazan Genel Merkezi tarafindan yurutulen duzensiz savas gorevlerinin organize edilmesiyle mesgul oldu Saddam Huseyin e karsi her iki Irakli Kurt lider Mesut Barzani ve Celal Talabani ve Sii Bedir Orgutu ile iliskiler kurdu Savastan sonra 1990 larda Kirman Eyaleti Devrim Muhafizlari komutani oldu Bolgenin nispeten Afganistan a yakin olmasi ve uyusturucu ticaretinin Afganistan Iran Turkiye hatti uzerinden devamini engellemek icin bircok kez basarili operasyonlar duzenledi 1998 yilinda den sonra Iran Devrim Muhafizlari Ordusu Kudus Gucu Komutani olarak atandi Washington Post tarafindan Iran dis siyasetine yon veren kisilerden biri olarak nitelendirildi Tahran daki 1999 ogrenci protestolari sirasinda Cumhurbaskani Muhammed Hatemi ye gonderilen mektubu imzalayan Devrim Muhafiz subaylarindan biriydi Mektup Hatemi nin ogrenci isyanini bastiramamasi halinde Devrim Muhafizlari nin mudahale edecegini belirtmekteydi Kasim Suleymani nin bu tip halk olaylarinda kendini gosterdigi cikarilan ayaklanmalari bastirdigi iddia edilmektedir 2009 yilinda Iran secimleri sonrasi ortaya cikan Iran Yesil Hareketi nin bizzat Suleymani tarafindan bastirildigi eski Iran Devrim Muhafizlari Komutani Muhammed Ali Caferi tarafindan belirtilmistir Kudus Gucu Komutanligi Kasim Suleymani nin Kudus Gucu komutani olarak atandigi tarihi kesin olarak bilinmemektedir Orta Dogu arastirmacisi Ali Alfoneh e gore atama 10 Eylul 1997 ile 21 Mart 1998 arasinda bir tarihte gerceklesmistir Suleymani gorevinin ilk yillarinda cok goze carpmadi 2008 yilinda Mossad tarafindan oldurulen Imad Mugniye nin olumunun arastirilmasinda Iranli mufettislerle birlikte calisti Mugniye Suleymani nin silah arkadasiydi Hatta Suleymani bir konusmasinda 2006 yilinda gerceklesen 2006 Lubnan Savasi nda zaferi kazananin guncel olarak Hizbullah sekreteri olan Hasan Nasrallah olmadigini zaferi Imad Mugniye ile birlikte kendisinin kazandigini aciklamisti Suleymani ve Ali Hamaney 11 Eylul saldirilari sonrasi Afganistan i isgal etmeyi dusunen Amerika Birlesik Devletleri Taliban in dusmani olan Iran ile iletisim kurmak amaciyla kidemli bir Disisleri Bakanligi yetkilisi olan i Cenevre ye Kasim Suleymani nin kontrol ettigi Iranli diplomatlar ile gorusmesi icin gonderdi Iki ulke arasinda Taliban a karsi yapilan is birligi Afganistan daki El Kaide hedeflerinin kolay tespit edilip yok edilmesinde ve uyelerinin yakalanmasinda onemli rol oynadi Amerika Birlesik Devletleri nin o donem baskani olan George W Bush un Birligin Durumu konusmasinda Iran i Seytan ekseni icinde nitelendirmesiyle bu ortaklik sonra ermistir Suleymani gorev suresi boyunca Hizbullah ile Kudus Gucu nun iliskilerini gelistirmeye calisti Guney Lubnan i tamamen ele gecirmek amaciyla bolgeye istihbarat subaylari gonderdi Ekim 2019 da yaptigi bir roportajda 2006 yilinda yasanan Lubnan Savasi suresince Lubnan da bulundugunu ve yasanan catismalari yonettigini acikladi 2009 yilinda The Economist tarafindan yazilan bir haberde Kasim Suleymani nin donemin Irak Cumhurbaskani Celal Talabani ye ait olan ofiste o donem Irak ta bulunan en kidemli iki Amerikali ve Raymond T Odierno ile gorusme yaptigi belirtildi Ikili bu iddialari reddetti Kasim Suleymani 24 Agustos 2011 de Iran Dini Lideri Ali Hamaney tarafindan tumgeneral rutbesine yukseltildi Hamaney Suleymani yi Yasayan Sehit olarak nitelendirdi Eski bir CIA ajaniysa Suleymani nin Orta Dogu daki en guclu ajan oldugunu Iran tarafindan yapilan gizli operasyonlardan sorumlu oldugunu soylemisti CIA gorevlisine gore Suleymani etkili bir askeri stratejistti Iran in Bati yla girismis oldugu guc mucadelesinde Orta Dogu daki nufuzunu yukseltme cabasinda Suleymani nin bircok stratejisi mevcuttu Bunlarin yaninda Irak in yeniden kurulan hukumetinde buyuk bir guce sahip olduguna inaniliyordu Nuri el Maliki nin secilmesini destekliyordu Suriye Ic Savasi Suriye ordusu ve Suriye ordusunu destekleyen birliklerin Halep te ilerleyisini gosteren harita Suriye de daha once Lazkiye valisi ve tarim ve tarim reformu bakani olarak gorev yaptiktan sonra savasin siddetlenmesiyle Urdun e kacan Riyad Ferid Hicab in da icinde bulundugu bazi kaynaklara gore Kasim Suleymani gelisen Suriye Ic Savasi nda Bessar Esad in en buyuk destekcilerindendi Suriye Savunma Bakani a gore 2011 yilinda yasanan ve kanli carpismalarin yasandigi Humus Kusatmasi nin planlamasi ve uygulanmasinda rol oynadi 2012 yilinin ortasinda Esad a karsi ayaklanmanin guclenmesi Esad in dusme ihtimalinin baslamasiyla birlikte Suleymani Iran in Suriye politikasini bizzat ustlendi Suriye deki catismalari Sam da bulunan bir askeri usten kontrol etti Iranli ve Suriyeli subaylarin yani sira bir Hizbullah komutani ve Irakli bir Sii komutan da savasa dahil edildi Suleymani nin Suriye ozelindeki plani koordineli saldirilar yapmak egitimli militanlar olusturmak ve muhalif savascilarin iletisimlerini gormek ve ogrenmek icin sistem kurmak uzerine olustu Orta Dogu arastirmacisi ve guvenlik uzmani e gore bu plan baglaminda bircok Iran Kudus Gucu askeri ve Irakli Sii milisler Suriye ye gecis yapti Bu adimlardan sonra Suleymani nin gorevlendirdigi Hizbullah birlikleri sinir kasabasi El Kuseyr i El Nusra dan geri aldi Besic in eski komutan yardimcisi Huseyn Hemedani Suleymani ye yardimci oldu Esad dusse bile duzensiz savasin devam ettirilecegini dusunuyordu Suleymani bunlarin yaninda Suriye Ulusal Savunma Kuvvetlerinin kurulmasinda onemli rol oynadi ve Suriye ye onemli bir birlik kazandirdi Yetistirilen milis guclerin egitimine katildi egitimlerde soz sahibi oldu Muhaliflerin kontrol ettigi kilit bolgelere yapilan operasyonlarda gosterdigi zeka bu bolgelerin tekrar Suriye ordusuna gecmesini saglamasi Suleymani nin itibarinin artmasini sagladi 2015 yilinda Irak ve Sam Islam Devleti nin Suriye de bircok alani ele gecirip Sam a yurumesiyle birlikte Suleymani durumun daha da kotulesmesini engellemek icin Esad a destek aramaya basladi Kisa sure sonra Rusya nin Suriye Ic Savasi na mudahalesi basladi Reuters e gore 2015 yilinin Temmuz ayinda Moskova da bir toplanti yapildi Suleymani bu toplantida Rus yetkililere Esad in nasil ayakta kalabilecegini ve kazanabilecegini anlatan bir anlatim yapti Suleymani nin Moskova ya ziyareti Rusya nin Suriye ye mudahalesinin temel taslarindan birisini olusturdu Ali Hamaney ozel temsilcisini Rusya ya gonderdi Temsilci Putin ile konustu Bu gorusmenin ardindan Rusya Devlet Baskani Vladimir Putin Suriye ye mudahale etmeyi kabul ediyoruz bana Suleymani yi yollayin dedi Suleymani nin bu hamlesiyle birlikte Suriye de ISID in gerilemesi basladi Rusya nin savasa girmesi Suriye Ic Savasi adina bir kirilma noktasi oldu 2015 yilinin sonlarina gelindiginde Suriye ordusunun Halep e yuruyusu basladi Suleymani nin bizzat planladigi ve katildigi operasyonlarda Halep in guneyinde bulunan ve muhaliflerin kontrol ettigi bircok bolge ele gecirildi Suleymani bu operasyonlar suresince sahada bulunan Suriye ordusuna bagli 4 Mekanize Tumenini Hareket en Nuceba yi Kataib Hizbullah i Ebu el Fadl el Abbas Tugayini ve Afgan milislerin bulundugu Firqa Fatayyemoun u yonetti Subat 2016 da Rusya Hava Kuvvetleri tarafindan desteklenen bu kuvvetler Halep in kuzeyinde saldiriya basladi Bu saldiriyla birlikte 2012 den beri kusatmada kalan Nubl ve Zehra bolgeleri ile tekrar baglanti saglandi ve kusatma yarilmis oldu Halep in tekrar ele gecirilmesinde Iran milisleri cok onemli rol oynadi Kasim Suleymani de bu birlikleri bizzat sahada bulunarak komuta etti Halep in ele gecirilmesi sonrasi 2017 Mart ta Hama da surdurulen operasyonlar sirasinda da sahada oldugu Suriye Kaplan Kuvvetleri Komutani Suheyl Hasan a yardim ettigi bildirilmistir Irak Ic Savasi Kasim Suleymani Iran in Irak uzerinde ISID ile mucadelesinde cok onemli bir yere sahipti Sii ve Kurt milislerin ISID e karsi mucadelesinde iki milis gucu birbirine baglayan dingil civisi olarak aniliyordu bu iki milis gucun ISID e karsi yapmis oldugu saldirilari yoneten kisiydi 2014 yilinda Amirli kusatmasini kirmak icin Amirli ye geldi ve Irak ordusuyla birlikte hareket etti Los Angeles Times Amirli nin ISID isgaline karsi basariyla karsi koyan ilk yerlesim yeri oldugunu yazdi ve Amirli nin Irak askerlerinin Kurt ve Sii milislerinin ve Amerikan Hava Kuvvetlerinin ortak mucadelesi sayesinde guvene alindigini bildirdi Bu kusatmanin yarilmasi amaciyla gerceklestirilen operasyonun planlayicilarindan birisinin Suleymani oldugu iddia edildi Jurf Sakhar i Ozgurlestirme Operasyonu suresince savas alaninda boy gosterdi Bu operasyona katilan Sii milislerden bazilari Suleymani den korkusuz olarak bahsetti yine operasyona katilan Sii bir milis Suleymani nin en on saflarda savasirken dahi kursun gecirmez yelek giymedigini soyledi Kasim 2014 te Suleymani nin yonettigi Sii ve Kurt milisler ISID militanlarini Irak in Diyala iline bagli Jalawla ve Saadia kasabalarindan atti Tikrit in geri alinmasi icin ISID e baslatilan taarruzu planlayanlardan birisi Kasim Suleymani ydi Mart 2015 te baslatilan operasyon basariyla sonuclandi Felluce nin 2016 da ISID den geri alinmasi icin baslatilan Felluce Muharebesi sirasinda Suleymani nin Irakli komutanlar ile operasyon odasindan goruntuleri sizdi Suleymani bu harekatta da onemli rol oynadi BBC ye konusan ust duzey bir Irakli yetkili Musul ISID tarafindan dusuruldugunde ABD bombardimanindan ziyade Iran milislerinin hizli sekilde karsilik vermesinin genis capta bir cokusu engelledigini soyledi OldurulmesiSuleymani ve saldirida oldurulmus diger kisilerin cenaze toreni Suleymani 3 Ocak 2020 de ucakla geldigi Irak in baskenti Bagdat ta Amerika Birlesik Devletleri Baskani Donald Trump in talimatiyla duzenlenen bombali saldirida olduruldu ABD Savunma Bakanligi Suleymani nin daha once gerceklesmis Bagdat taki ABD elciliginin Iran destekli Kataib Hizbullah militanlari ve Hasdi Sabi destekcileri tarafindan saldirilmasina onay veren yetkili oldugunu belirten ve gelecekte Amerikan diplomat ve askeri personele karsi gerceklesecek saldirilarin onlenmesi icin bu saldirinin gerceklestirildigini aciklayan bir bildiri yayinladi Dogdugu topraklar olan Kirman da duzenlenen cenaze toreninde izdiham sebebiyle resmi verilere gore 50 kisi olmustur Iran Devrim Muhafizlari Ordusu bu gelisme uzerine 8 Ocak 2020 tarihinde ABD nin Irak in Anbar vilayetindeki ABD askerlerinin bulundugu Ayn el Esad Hava Ussu ne balistik fuzeler ile saldiri duzenledi Iran in yari resmi haber ajansi Fars Haber Ajansi saldiriyla ilgili goruntuleri paylasti ABD baskani Donald Trump 28 Aralik ta bu usse gelerek ABD askerlerini ziyaret etmisti Amerikali ve Irakli yetkililerin aciklamalarina gore saldirilar sonucunda ABD ve Irak vatandasi kimse zarar gormedi ancak Iran medyasinda 80 ABD askeri personelinin olduruldugune dair haberler yayinlandi 7 Kasim 2023 tarihinde eski baskan Trump Iranlilar bizi aradilar Baska caremiz yok itibarimizi kurtarmak icin sizi vurmamiz lazim Belli bir askeri usse 18 fuze firlatacagiz ama endiselenmeyin fuzeler usse ulasamayacak diyerek garanti verdiler Soyledikleri gibi 18 fuze atiyorlar 5 i havada imha oluyor Digerleri ussun cevresine dusuyor O gece en rahat olan bendim dedi 3 Ocak 2024 tarihinde Kasim Suleymani nin mezari basindaki anma toreninde bombali saldiri gerceklesti 100 den fazla kisinin oldugu duyuruldu Ayrica bakinizSeyyid Rezi Musevi Casmi Ebu Mehdi el Muhendis Kasim Suleymani nin oldurulmesi Kudus Gucu Sehit Suleymani Harekati Iran ve ISIDKaynakca 10 Mart 2015 14 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2016 Dexter Filkins 30 Eylul 2013 The Shadow Commander The New Yorker 17 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2015 Joanna Paraszczuk 16 Ekim 2014 Iran s Shadow Commander Steps Into the Light The Atlantic 31 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2015 Kambiz Foroohar 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2015 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2015 The Observers 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mart 2015 30 Eylul 2013 The New Yorker 28 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2014 Reuters 6 Ekim 2015 17 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2017 RFE RL Ingilizce 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2020 Subscribe to read Financial Times www ft com 12 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2020 Iran s Shadowy Military Commander May Prove Tough Foe in Death Voice of America English www voanews com Ingilizce 2 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2020 30 Eylul 2013 The Shadow Commander The New Yorker 28 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2014 Safi Michael 3 Ocak 2020 Who is Qassem Suleimani Iran farm boy who became more powerful than a president The Guardian 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2020 a b c d Filkins Dexter The Shadow Commander The New Yorker Ingilizce 8 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Weiss Michael 2 Temmuz 2014 Iran s Top Spy Is the Modern Day Karla John Le Carre s Villainous Mastermind 21 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2016 1990 roportaji www yjc ir 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mart 2020 The enigma of Qasem Soleimani and his role in Iraq 13 Ekim 2013 5 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2016 Iran Briefing 19 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Eylul 2011 News amp Views The Iranian Temmuz 1999 12 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Subat 2013 Soleimani s Legacy Spurs Controversy among Revolutionary Guard Officials Asharq AL awsat Ingilizce Erisim tarihi 16 Mart 2020 olu kirik baglanti www hurseda net Ingilizce 19 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 Independent Turkce 4 Ekim 2019 19 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 iranprimer usip org Ingilizce 4 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 The Economist Ingilizce The Economist Newspaper 21 Kasim 2009 22 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 A regional cockpit The Economist 19 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Why Iran s Top Spy Isn t Meddling in Iraq For Now Newsweek Ingilizce 3 Mart 2010 12 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Iran Briefing News Press Focus on Human Rights Violation by IRGC Iran Human Rights 3 Subat 2011 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 a b Abbas Mushreq 12 Mart 2013 Iran s Man in Iraq and Syria Al Monitor Ingilizce 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 Syrian general thanks Iran for helping Assad in key battle www thetimes co Ingilizce 19 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 RFE RL Ingilizce 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 InsideOver Italyanca 3 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 Merat Arron 26 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Mart 2020 Sharafedin Bozorgmehr 6 Mart 2015 Gen Soleimani Iran s rising star BBC News 20 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mart 2020 a b How Iranian general plotted out Syrian assault in Moscow Reuters Ingilizce 6 Ekim 2015 10 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 HNGN Headlines amp Global News Ingilizce 7 Ekim 2015 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2020 Ersoz Mesut Kaytazoglu Osman Buyukguner Selim 15 Kasim 2019 ISID in 6 yili Suriye ve Irak ta neler yasandi BBC News Turkce 16 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Alami Mona 23 Ekim 2015 What the Aleppo offensive hides Al Monitor Ingilizce 24 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Aboufadel Leith 11 Kasim 2015 Where is Major General Qassem Suleimani Al Masdar News 13 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Aboufadel Leith 1 Subat 2016 Syrian Army Hezbollah launch preliminary offensive in northern Aleppo Al Masdar News 1 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Photos show Iranian general in Aleppo during evacuation www aa com tr 18 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Qassem Soleimani reportedly spotted in Syria s Hama province FDD s Long War Journal www longwarjournal org 2 Nisan 2017 3 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2020 Afshon Ostovar 2016 Vanguard of the Imam Religion Politics and Iran s Revolutionary Guards Oxford University Press s 227 قوات الجيش العراقي تدخل بلدة آمرلي المحاصرة BBC News Arabic Arapca 19 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 In Iraq residents of Amerli celebrate end of militant siege Los Angeles Times 2 Eylul 2014 2 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 Soleimani Iran to help Iraq as needed Tehran Times Ingilizce 28 Mayis 2016 28 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 Rosen Armin Iran s Military Mastermind Was Reportedly Present During Iraq s Biggest Victory So Far Against ISIS Business Insider 5 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 Abdul Zahra Qassim Salama Vivian Iran general said to mastermind Iraq ground war www timesofisrael com 5 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 McLeary Paul 8 Agustos 2017 Iranian General Again in Iraq for Tikrit Offensive Defense News 24 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 a b The battle for control of Saddam Hussein s birthplace entered a second and potentially decisive day The Independent Ingilizce 3 Mart 2015 5 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mart 2020 web archive org 26 Mayis 2016 5 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2020 web archive org 15 Ekim 2014 5 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Mart 2020 Statement by the Department of Defense United States Department of Defense 2 Ocak 2020 19 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2020 Iran general Qassem Suleimani killed in Baghdad drone strike ordered by Trump The Guardian 3 Ocak 2020 17 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2020 Kasim Suleymani nin cenazesi izdihamda 50 kisinin oldugu toren sonrasi defnedildi bbc com 8 Ocak 2020 17 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2020 Iran targets US troops with missile strikes 8 Ocak 2020 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2020 www bbc co uk vasitasiyla Rubin Alissa J Fassihi Farnaz Schmitt Eric Yee Vivian 7 Ocak 2020 Iran Fires on U S Forces at 2 Bases in Iraq Calling It Fierce Revenge The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 8 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2020 Miles Frank 7 Ocak 2020 Iran launches 15 ballistic missiles into Iraq targeting US coalition forces officials say Fox News Ingilizce 20 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2020 Ahmed Aboulenein Phil Stewart 8 Ocak 2020 We slapped them on the face Ayatollah tells Iranians The Sydney Morning Herald 12 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2020 www rudaw net 11 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2024 Eksik ya da bos baslik yardim euronews 3 Ocak 2024 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2024