Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kimyasal silahlar, insan üzerinde fiziksel psikolojik tahrip etkisi yapmak üzere kimyevi maddelerin zehirleyici özelliklerinden yararlanılarak üretilmiş olan maddelerdir. Bu maddeler, cansız olmaları nedeniyle, çoğalmaları veya insandan insana veya diğer canlılara bulaşmaları söz konusu değildir. Ancak içerdikleri kimyevi maddeler nedeniyle insan üzerinde tahrip edici etkileri vardır.
Tarihçe
Kimyasal savaş maddelerinin savaş alanında kullanımı ilk defa I. Dünya Savaşı sırasındadır. Almanlar tarafından Klor gazının bulunduğu bidonların kapaklarının açılması ve rüzgâra bırakılarak gazın dağılması yöntemi ile kimyasal savaş başlamıştır. Hemen arkasından Fransızlar 1915'te fosgen gazını cephane içine koymuşlar ve bu şekilde Alman mevzilerine atmışlardır. Bu kullanım, sonrasında kimyasal silahların kullanımına temel oluşturmuştur.
Haziran 1917'de ise yine bir ilk olarak Almanlar, kusturucu bir gaz olan Difenilkloroarsin (DA) maddesini hardal gazı ile eş zamanlı olarak kullandı. Difenilkloroarsinin hardal gazı ile birlikte kullanılmasının sebebi olarak; bu gazın, gaz maskesinin çıkarmasına neden olması ve dolayısıyla Hardal gazının daha etkili olmasını sağlaması gösterilmektedir. I. Dünya Savaşı süresince bu gazlar, her iki tarafın da çok önemli kayıplar vermesine neden olmuştur.
1925 yılında imzalanan ile kimyasal gazların savaş sırasında kullanılması yasaklandı. Bu anlaşmada, içinde Amerika Birleşik Devletleri'nin de bulunduğu bazi ülkeler, kendisine karşı gaz kullanılması durumunda misilleme hakkını kullanmak üzere çekince koydular. Cenevre Protoklü'nü imzalamalarına rağmen, İtalya, Etiyopya'da ve Japonya, Mançurya ve Çin'de Amerika Vietnam da kimyasal savaş maddesi kullandı. II. Dünya Savaşı süresince her iki tarafın elinde büyük miktarda kimyasal silah bulunmasına rağmen iki taraf da kimyasal silah kullanılmamıştır. Çünkü iki tarafta misillemeden korkuyordu. Ancak Japonlar Çin de kimyasal silah kullanmıştır.
Sinir gazları, Almanlar tarafından 1930 yılında bulunmuş ve II. Dünya Savaşı esnasında geliştirilmiştir. 1936'da Alman kimyageri , böcek ilacı üzerinde çalışırken Tabun (GA) gazını buldu. Gerhad Schrader iki yıl sonra daha da zehirli olan Sarin (GB) gazını keşfetti. Almanların elinde çok büyük miktarda Tabun doldurulmuş cephane bulunmasına rağmen bunları kullanmak yolunu seçmemişlerdir.
Galipler, II. Dünya Savaşı'nın ardından sinir gazları ile ilgilendiler. Britanyalılar özellikle bir miktar Sarin (GB) gazını ele geçirdi ve bunu inceleme olanağı buldu. Sovyetler ise Almanların Sarin (GB) üretim fabrikalarından birini ülkelerine taşıdı. ABD, Sarin (GB)'nin parçacıklı bomba ile kullanımını ve bunun cephaneye uyarlanmasını tasarladı. Topçu roketleri, mermiler ve püskürtme tankları üretildi.
Fransa, Birleşik Krallık ve Kanada, Sarin (GB)'nin test amaçlı üretimine başladılar. ABD Sarin (GB) için büyük ölçekli üretime girdi. Sovyetler ABD'ye göre daha küçük ölçekte aynı tip üretime girişti. Ruslar, Soman (GD) üretimine de başladılar. 1950'lerde, Britanyalı bilim adamları sinir gazının diğer bir kategorisini oluşturan gazını buldular. ABD ve İngiltere değişik işlemlerle V maddesinin diğer formu olan 'i üretti.
1960'larda ise toplum hareketlerini önlemeye yönelik, ancak öldürücü olmayan gazların geliştirilmesine devam edildi. CS ile tanımlanan göz yaşartıcı bu maddeler, mukozaya yüksek derecede zarar veren maddelerdir. CS maddesi ilk defa İngiltere tarafından üretilmiş ve kullanılmıştır. Aynı yıllarda öldürücü olmayan bir diğer madde olarak uyuşturucu maddeler ortaya çıktı. Bunların standart tipi BZ olarak tanımlanmıştır.
Yakın tarihte kimyasal silahların kullanımını, 1982-1987 yılları arasında İran-Irak Savaşı sırasında, Irak'ın güney bölgesinde İran kuvvetlerine karşı görülmüştür. Irak ayrıca kimyasal silahlarını Halepçe'de sivil Kürt halkına karşı da kullanmıştır. Japonya'da Aum Shinrikyo adlı mezhebin Tokyo metrosuna karşı giriştiği saldırı ise, kimyasal silahların terörist amaçla kullanımına yakın tarihimizden bir örnektir.
Kimyasal silahlar
Boğucu gazlar
Maskesiz personelin solunum sistemine girerek kandaki oksijen miktarını azaltan ve bu nedenle asfiksi sonucu ölüme yol açan bir gazdır.
- Fosgen: Normal olarak kısa etki süreli bir kimyasal maddedir I. Dünya Savaşında geniş bir şekilde kullanılmış ve kimyasal madde ölümlerinin %80´inin bu gaz nedeniyle olduğu belirlenmiştir. Üzerinde en fazla araştırma yapılan gazlardan biridir.
![image]()
- Simgesi: CG Kimyasal ismi: Karbonil diklorür
- Kokusu: Yeni biçilen taze ot veya yeşil mısır
- Rengi: Renksiz gazdır.
- Etkilenme hızı: 1-3 saat arasında etkisini gösterir.
- Difosgen: Diğer bir boğucu gazdır. Fosgene göre baskın tarzında bir sürpriz yapmaz; çünkü difosgen önce gözlerde hafif yaş gelmesiyle kendini belli eder. Etkileri genel olarak fosgen gibidir.
- Simgesi:DP
- Kimyasal ismi: Triklorometil kloroformat
- Kokusu: Yeni biçilen taze ot veya yeşil mısır
- Rengi: Renksiz sıvı
- Etkilenme hızı: 1-3 saat arasında etkisini gösterir.
Sinir gazları
Vücudumuzdaki sinir sistemlerinin dengesini bozarak felç meydana getirip saf dışı eden çok zehirli bileşiklerdir. Çok küçücük bir damlası bile insanı öldürebilir. Son yıllarda kendi başına sinir olmayıp, birleşince tehlike yaratan çift sinir maddeleri de üretilmiştir.
- Tabun: Renksizken kahverengine kadar renklenebilen bir sıvı olup, renksiz bir buhar verir.
- Simgesi:GA
- Kimyasal ismi:Etil-N,N-dimetilfosforoamidosiyanidat
- Kokusu: Saf hâlde kokusuz olup, buharlaştıği anda hafif meyve kokusu salar
- Rengi: Buharları renksiz
- Etkilenme Hızı: Çok hızlıdır.
- Fizyolojik etkileri: Burun akması, göğsün sıkışması, görüşün zayıflaması, nefes almada güçlük, aşırı terleme, kasların kasılması (kaslar çok fazla kasıldığı için bel ve omurga kemikleri kırılır), kusma, gözbebeklerin küçülmesi ve görüşte bulanıklık, sendeleme, şaşkınlık, uyuşukluk, çırpınma, koma, nefesin kesilmesi ve ölümün meydana gelmesidir. Genellikle öldürücü doz alındığında, ölüm 1-10 dakika içinde meydana gelir.
- Sarin: Renksiz bir sıvı olup buharı da renksizdir. Son derece etkili ve öldürücü bir gazdır. Renksiz ve kokusuz olup, teşhisi ve sezilmesi zordur.
- Simgesi: GB
- Kimyasal ismi: Izopropilmetilfosdonofloridat
- Kokusu: Sarımsağa benzer
- Rengi: Yoktur
- Etkilenme Hızı:Çok hızlıdır
- Fizyolojik etkileri: Tabun ile aynıdır.
- Soman: Özelikleri diğer sinir gazları gibi olup, meyve kokulu; yabancı maddeler ile karıştırıldığında ise, kâfur kokuludur.
- Simgesi: GD
- Maddeleri: VX standart V maddesisir. Bu sıvılar kalıcı sinir maddeleridir. Renksiz ve kokusuz olup, çabuk buharlaşmazlar ve donmazlar. Bu nedenle etkileri günlerce sürebilir. Bitkiler tarafından da emilebilirler. Çıplak tenden emildiğinde, diğer sinir gazları ile aynı etkileri gösterirler. Bu maddeler kirletilmiş bölgeler, mayınlanmış bölgeler gibi yerlerde etkilidirler. Sarinden çok daha fazla zehirlidir.
Kan zehirleyici gazlar
Kan Zehirleyici maddeler, öncelikle vücuda solunum sisteminden geçerler. Oksijenin kandaki Hemoglobin maddesi ile birleşmesini önleyerek, ölüme neden olurlar. Genelde meyve çekirdeği kokusunda ve pis kokuludurlar. Bu yüzden kendilerini hemen belli ederler. Maske süzgeci bu gazlarda çok çabuk bozulur ve elden çıkar. Çok uçucu bir gaz olduğu halde, maruz kalan insanı 15 dakikada öldürebilir. Çeşitleri ve simgeleri:
- Hidrojen siyanür
- Simgesi: AC
- Kimyasal ismi: Siyanhidrik asit ya da hidrosiyanik asit
-
- Simgesi: CK
- Arsin
- Simgesi: SA
- Kimyasal ismi: Arsenikli hidrojen
Yakıcı gazlar
Bu gazlara kabarcık gazları da denilmekte olup; cildi, solunum organlarını ve gözleri etkilerler. Genelde sıvı olarak kullanılırlar. Dokunulduğunda veya buharları ile bu sıvılar; cildi, gözleri ve solunum organlarını yakar ve derin yaralar açarlar. Çeşitleri şunlardır:
- H: İperit (Yperite)
- L: Levizit (Lewisite)
- HD: Artırılmış İperit
- HL: İperit Levizit Karışımı
- CX:
- DP:
- ED:
- MD:
Bunlar temelde pis kokulu olup; sarımsak, balık ve küf kokuları çıkarırlar.
Kusturucu gazlar
Kusturucu maddeler kargaşalığı kontrol altına almak ile kullanılırlar. Savaş gazı olarak düşünülmezlerse de, eğitimsiz kıtalara maskeyi çıkarttırmak amacıyla diğer gazlarla aynı anda veya hemen öncesinde kullanılabilirler. Aşağıda belirtilen üç kusturucu madde, normal olarak katı hâlde bulunurlar. Isıtıldıklarında buharlaşır ve sonra yoğunlaşıp zehirli aerosollar oluştururlar. Arazi koşullarında kusturucu maddeler, etkisinde kalanlara büyük rahatsızlık verirler. Bu maddeler kapalı yerlerde bırakıldıklarında, çok ağır hastalığa veya ölüme neden olurlar.
-
- Simgesi: Da
- Kimyasal ismi: Difenilklorarsin
- Kokusu: Yoktur
- Rengi: Yoktur
- Etkilenme Hızı: 2-3 dakikada etkisini gösterir.
- Fizyolojik Etkileri: Gözün tahrişi, burunda sıvı boşalması, hapşırma, öksürme, şiddetli baş ağrısı, mide bulantısı ve kusma meydana gelir. Bütün bu etkiler 30 dakika kadar sürer ve geçer. Ortam çok yoğunsa, etkilerin devamı birkaç saat sürebilir.
-
- Simgesi: Dm
- Kimyasal İsmi: Difenilklaminokloroarsin veya Fenilsazinklorür
- Kokusu: Yoktur
- Rengi: Yoktur
- Etkilenme Hızı: Difenilklorarsinden biraz daha yavaştır
- Fizyolojik Etkileri: Difenilklorarsin ile aynıdır etkiler 3 saat kadar sürebilir.
-
- Simgesi: DC
- Kimyasal İsmi: Difenilklaminokloroarsin veya Fenilsazinklorür
- Kokusu: Yoktur
- Rengi: Yoktur
- Etkilenme Hızı: Difenilklorarsinden biraz daha yavaştır
- Fizyolojik Etkileri: Difenilklorarsin ile aynıdır etkiler birkaç saat kadar sürebilir
Karışıklık bastırıcı gazlar
Göz yaşartıcı gazlar: Bu maddeler gözyaşı akmasına ve cildin tahrişine neden olurlar. Eğitimler ve kargaşa kontrolü dışında ender kullanılırlar.
- : Hoş kokulu bir sıvı olup, elma çiçeği gibi kokar, anında tesir eder, gözlerden yaş getirir, üst solunum yollarını tahriş eder ve cildi de güneş yanığı gibi etkiler. Mide bulantısı da yapabilir. Kısa etkilidir.
- Simgesi: CN
- CNC: Kimyasal ismi yoktur, kloroasetofenon'un kloroform içindeki çözeltisidir.
- Simgesi: CNC
- Kokusu: Kloroform benzeri
- Etkilenme hızı: Kloroasetofenon aynı
- CNS: Kimyasal ismi yoktur. Kloroasetofenon, kloropikrin ve kloroform karışımıdır.
- Simgesi: CNS
- Kokusu: Sinek kâğıdı gibi kokar.
- Etkilenme hızı: Çok hızlı
- Fizyolojik etkileri: Kloroasetofenon ve boğucu gazların etkilerine benzer.Özellikle akciğerlerde, haftalarca sürebilir.
- : Kimyasal ismi yoktur Kloroasetofenon ve benzin ve Karbontetraklorür'deki çözeltisidir. Etkileri kısa olup, anidir. Kloroasetofenona benzer.
- Simgesi: CNB
- Kokusu: benzin gibi kokar.
- BBC: Kurşun hariç, madenlere karşı aşındırıcı etkilidir. Demir ile tepkimesinde patlayabilir. CNB'den daha az tesirlidir
- Simgesi: BBC
- Kimyasal ismi: Bromobenzil siyanür
- Kokusu: biberimsi
- Etkilenme Hızı: Ani etkil
- : Biber Gazı
- Simgesi: CS
- Kimyasal İsmi: o-Klorobenzalmalononitril
- Kokusu: biber gibi
- Etkilenme : Çok hızlı
- Fizyolojik etkileri: Burun akması,hapşırma, öksürme ve gözlerden yaş getirir fakat etkileri 5-10 dakika sürer. Bu nedenle eğitim amaçlı kullanılır.
Uyuşturucu gazlar
BZ: Kuinuklidinil benzilat: Bu madde uyuşturucu bir kimyasal madde olup, etkilediği insanları, oluşturduğu fizyolojik ve zihinsel etkilerle önemli bir süre etkisiz hale sokar. Bu etkilerden iyileşme, etkileme süresi sonunda tam anlamda olur. Bu maddelerden bir kısmı felç, körlük ve sağırlık gibi geçici fiziksel etki gösterirler. Bir kısmı ise yine geçici olarak akıl hastalıklarına neden olur. Bu uyuşturucular, sürekli kayıp oluşturmazlar, sadece geçici etki gösterirler. Bu açıdan kargaşalığı kontrol altına alma maddeleri olarak kullanılırlar. Çevre halkına ve birliklere zarar vermediklerinden, herhangi bir durumda kontrol altına alabilecek asgari gereksinmelerde kullanılırlar.
- Simgesi: BZ
- Rengi ve Kokusu: Atılışta hafif bir duman gösterirse de, renksiz ve kokusuzdur
- Fizyolojik Etkileri:
- Alışılmış normal faaliyetler sürdürülemez
- Kuru ciltte kızarıklar
- Kalp çarpıntısı
- Baş ağrısı ve dönmesi
- Şaşırma ve korkma hissi duyma
- Uyuşma
- Vücut sıcaklığının yükselmesi
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kimyasal silahlar insan uzerinde fiziksel psikolojik tahrip etkisi yapmak uzere kimyevi maddelerin zehirleyici ozelliklerinden yararlanilarak uretilmis olan maddelerdir Bu maddeler cansiz olmalari nedeniyle cogalmalari veya insandan insana veya diger canlilara bulasmalari soz konusu degildir Ancak icerdikleri kimyevi maddeler nedeniyle insan uzerinde tahrip edici etkileri vardir ABD ye ait kimyasal silah depolama tesisinde hardal gazi barindiran 155 mm top mermisi paletleriTarihceKlor ruzgara birakilarak gazin dagilmasi Kimyasal savas maddelerinin savas alaninda kullanimi ilk defa I Dunya Savasi sirasindadir Almanlar tarafindan Klor gazinin bulundugu bidonlarin kapaklarinin acilmasi ve ruzgara birakilarak gazin dagilmasi yontemi ile kimyasal savas baslamistir Hemen arkasindan Fransizlar 1915 te fosgen gazini cephane icine koymuslar ve bu sekilde Alman mevzilerine atmislardir Bu kullanim sonrasinda kimyasal silahlarin kullanimina temel olusturmustur Hardal gazi ile yanmis bir asker 1917 1918 Haziran 1917 de ise yine bir ilk olarak Almanlar kusturucu bir gaz olan Difenilkloroarsin DA maddesini hardal gazi ile es zamanli olarak kullandi Difenilkloroarsinin hardal gazi ile birlikte kullanilmasinin sebebi olarak bu gazin gaz maskesinin cikarmasina neden olmasi ve dolayisiyla Hardal gazinin daha etkili olmasini saglamasi gosterilmektedir I Dunya Savasi suresince bu gazlar her iki tarafin da cok onemli kayiplar vermesine neden olmustur 1925 yilinda imzalanan ile kimyasal gazlarin savas sirasinda kullanilmasi yasaklandi Bu anlasmada icinde Amerika Birlesik Devletleri nin de bulundugu bazi ulkeler kendisine karsi gaz kullanilmasi durumunda misilleme hakkini kullanmak uzere cekince koydular Cenevre Protoklu nu imzalamalarina ragmen Italya Etiyopya da ve Japonya Mancurya ve Cin de Amerika Vietnam da kimyasal savas maddesi kullandi II Dunya Savasi suresince her iki tarafin elinde buyuk miktarda kimyasal silah bulunmasina ragmen iki taraf da kimyasal silah kullanilmamistir Cunku iki tarafta misillemeden korkuyordu Ancak Japonlar Cin de kimyasal silah kullanmistir Sinir gazlari Almanlar tarafindan 1930 yilinda bulunmus ve II Dunya Savasi esnasinda gelistirilmistir 1936 da Alman kimyageri bocek ilaci uzerinde calisirken Tabun GA gazini buldu Gerhad Schrader iki yil sonra daha da zehirli olan Sarin GB gazini kesfetti Almanlarin elinde cok buyuk miktarda Tabun doldurulmus cephane bulunmasina ragmen bunlari kullanmak yolunu secmemislerdir Galipler II Dunya Savasi nin ardindan sinir gazlari ile ilgilendiler Britanyalilar ozellikle bir miktar Sarin GB gazini ele gecirdi ve bunu inceleme olanagi buldu Sovyetler ise Almanlarin Sarin GB uretim fabrikalarindan birini ulkelerine tasidi ABD Sarin GB nin parcacikli bomba ile kullanimini ve bunun cephaneye uyarlanmasini tasarladi Topcu roketleri mermiler ve puskurtme tanklari uretildi Fransa Birlesik Krallik ve Kanada Sarin GB nin test amacli uretimine basladilar ABD Sarin GB icin buyuk olcekli uretime girdi Sovyetler ABD ye gore daha kucuk olcekte ayni tip uretime giristi Ruslar Soman GD uretimine de basladilar 1950 lerde Britanyali bilim adamlari sinir gazinin diger bir kategorisini olusturan gazini buldular ABD ve Ingiltere degisik islemlerle V maddesinin diger formu olan i uretti 1960 larda ise toplum hareketlerini onlemeye yonelik ancak oldurucu olmayan gazlarin gelistirilmesine devam edildi CS ile tanimlanan goz yasartici bu maddeler mukozaya yuksek derecede zarar veren maddelerdir CS maddesi ilk defa Ingiltere tarafindan uretilmis ve kullanilmistir Ayni yillarda oldurucu olmayan bir diger madde olarak uyusturucu maddeler ortaya cikti Bunlarin standart tipi BZ olarak tanimlanmistir Yakin tarihte kimyasal silahlarin kullanimini 1982 1987 yillari arasinda Iran Irak Savasi sirasinda Irak in guney bolgesinde Iran kuvvetlerine karsi gorulmustur Irak ayrica kimyasal silahlarini Halepce de sivil Kurt halkina karsi da kullanmistir Japonya da Aum Shinrikyo adli mezhebin Tokyo metrosuna karsi giristigi saldiri ise kimyasal silahlarin terorist amacla kullanimina yakin tarihimizden bir ornektir Kimyasal silahlarBogucu gazlar Maskesiz personelin solunum sistemine girerek kandaki oksijen miktarini azaltan ve bu nedenle asfiksi sonucu olume yol acan bir gazdir Fosgen Normal olarak kisa etki sureli bir kimyasal maddedir I Dunya Savasinda genis bir sekilde kullanilmis ve kimyasal madde olumlerinin 80 inin bu gaz nedeniyle oldugu belirlenmistir Uzerinde en fazla arastirma yapilan gazlardan biridir Simgesi CG Kimyasal ismi Karbonil diklorur Kokusu Yeni bicilen taze ot veya yesil misir Rengi Renksiz gazdir Etkilenme hizi 1 3 saat arasinda etkisini gosterir Difosgen Diger bir bogucu gazdir Fosgene gore baskin tarzinda bir surpriz yapmaz cunku difosgen once gozlerde hafif yas gelmesiyle kendini belli eder Etkileri genel olarak fosgen gibidir Simgesi DP Kimyasal ismi Triklorometil kloroformat Kokusu Yeni bicilen taze ot veya yesil misir Rengi Renksiz sivi Etkilenme hizi 1 3 saat arasinda etkisini gosterir Sinir gazlari Sinir gazi Sarinin kimyasal yapisi 1938 de Almanya da bulunmustur Vucudumuzdaki sinir sistemlerinin dengesini bozarak felc meydana getirip saf disi eden cok zehirli bilesiklerdir Cok kucucuk bir damlasi bile insani oldurebilir Son yillarda kendi basina sinir olmayip birlesince tehlike yaratan cift sinir maddeleri de uretilmistir Tabun Renksizken kahverengine kadar renklenebilen bir sivi olup renksiz bir buhar verir Simgesi GA Kimyasal ismi Etil N N dimetilfosforoamidosiyanidat Kokusu Saf halde kokusuz olup buharlastigi anda hafif meyve kokusu salar Rengi Buharlari renksiz Etkilenme Hizi Cok hizlidir Fizyolojik etkileri Burun akmasi gogsun sikismasi gorusun zayiflamasi nefes almada gucluk asiri terleme kaslarin kasilmasi kaslar cok fazla kasildigi icin bel ve omurga kemikleri kirilir kusma gozbebeklerin kuculmesi ve goruste bulaniklik sendeleme saskinlik uyusukluk cirpinma koma nefesin kesilmesi ve olumun meydana gelmesidir Genellikle oldurucu doz alindiginda olum 1 10 dakika icinde meydana gelir Sarin Renksiz bir sivi olup buhari da renksizdir Son derece etkili ve oldurucu bir gazdir Renksiz ve kokusuz olup teshisi ve sezilmesi zordur Simgesi GB Kimyasal ismi Izopropilmetilfosdonofloridat Kokusu Sarimsaga benzer Rengi Yoktur Etkilenme Hizi Cok hizlidir Fizyolojik etkileri Tabun ile aynidir Soman Ozelikleri diger sinir gazlari gibi olup meyve kokulu yabanci maddeler ile karistirildiginda ise kafur kokuludur Simgesi GD Maddeleri VX standart V maddesisir Bu sivilar kalici sinir maddeleridir Renksiz ve kokusuz olup cabuk buharlasmazlar ve donmazlar Bu nedenle etkileri gunlerce surebilir Bitkiler tarafindan da emilebilirler Ciplak tenden emildiginde diger sinir gazlari ile ayni etkileri gosterirler Bu maddeler kirletilmis bolgeler mayinlanmis bolgeler gibi yerlerde etkilidirler Sarinden cok daha fazla zehirlidir Kan zehirleyici gazlar Kan Zehirleyici maddeler oncelikle vucuda solunum sisteminden gecerler Oksijenin kandaki Hemoglobin maddesi ile birlesmesini onleyerek olume neden olurlar Genelde meyve cekirdegi kokusunda ve pis kokuludurlar Bu yuzden kendilerini hemen belli ederler Maske suzgeci bu gazlarda cok cabuk bozulur ve elden cikar Cok ucucu bir gaz oldugu halde maruz kalan insani 15 dakikada oldurebilir Cesitleri ve simgeleri Hidrojen siyanur Simgesi AC Kimyasal ismi Siyanhidrik asit ya da hidrosiyanik asit Simgesi CK Arsin Simgesi SA Kimyasal ismi Arsenikli hidrojenYakici gazlar Bu gazlara kabarcik gazlari da denilmekte olup cildi solunum organlarini ve gozleri etkilerler Genelde sivi olarak kullanilirlar Dokunuldugunda veya buharlari ile bu sivilar cildi gozleri ve solunum organlarini yakar ve derin yaralar acarlar Cesitleri sunlardir H Iperit Yperite L Levizit Lewisite HD Artirilmis Iperit HL Iperit Levizit Karisimi CX DP ED MD Bunlar temelde pis kokulu olup sarimsak balik ve kuf kokulari cikarirlar Kusturucu gazlar Kusturucu maddeler kargasaligi kontrol altina almak ile kullanilirlar Savas gazi olarak dusunulmezlerse de egitimsiz kitalara maskeyi cikarttirmak amaciyla diger gazlarla ayni anda veya hemen oncesinde kullanilabilirler Asagida belirtilen uc kusturucu madde normal olarak kati halde bulunurlar Isitildiklarinda buharlasir ve sonra yogunlasip zehirli aerosollar olustururlar Arazi kosullarinda kusturucu maddeler etkisinde kalanlara buyuk rahatsizlik verirler Bu maddeler kapali yerlerde birakildiklarinda cok agir hastaliga veya olume neden olurlar Simgesi Da Kimyasal ismi Difenilklorarsin Kokusu Yoktur Rengi Yoktur Etkilenme Hizi 2 3 dakikada etkisini gosterir Fizyolojik Etkileri Gozun tahrisi burunda sivi bosalmasi hapsirma oksurme siddetli bas agrisi mide bulantisi ve kusma meydana gelir Butun bu etkiler 30 dakika kadar surer ve gecer Ortam cok yogunsa etkilerin devami birkac saat surebilir Simgesi Dm Kimyasal Ismi Difenilklaminokloroarsin veya Fenilsazinklorur Kokusu Yoktur Rengi Yoktur Etkilenme Hizi Difenilklorarsinden biraz daha yavastir Fizyolojik Etkileri Difenilklorarsin ile aynidir etkiler 3 saat kadar surebilir Simgesi DC Kimyasal Ismi Difenilklaminokloroarsin veya Fenilsazinklorur Kokusu Yoktur Rengi Yoktur Etkilenme Hizi Difenilklorarsinden biraz daha yavastir Fizyolojik Etkileri Difenilklorarsin ile aynidir etkiler birkac saat kadar surebilirKarisiklik bastirici gazlar Goz yasartici gazlar Bu maddeler gozyasi akmasina ve cildin tahrisine neden olurlar Egitimler ve kargasa kontrolu disinda ender kullanilirlar Hos kokulu bir sivi olup elma cicegi gibi kokar aninda tesir eder gozlerden yas getirir ust solunum yollarini tahris eder ve cildi de gunes yanigi gibi etkiler Mide bulantisi da yapabilir Kisa etkilidir Simgesi CN CNC Kimyasal ismi yoktur kloroasetofenon un kloroform icindeki cozeltisidir Simgesi CNC Kokusu Kloroform benzeri Etkilenme hizi Kloroasetofenon ayni CNS Kimyasal ismi yoktur Kloroasetofenon kloropikrin ve kloroform karisimidir Simgesi CNS Kokusu Sinek kagidi gibi kokar Etkilenme hizi Cok hizli Fizyolojik etkileri Kloroasetofenon ve bogucu gazlarin etkilerine benzer Ozellikle akcigerlerde haftalarca surebilir Kimyasal ismi yoktur Kloroasetofenon ve benzin ve Karbontetraklorur deki cozeltisidir Etkileri kisa olup anidir Kloroasetofenona benzer Simgesi CNB Kokusu benzin gibi kokar BBC Kursun haric madenlere karsi asindirici etkilidir Demir ile tepkimesinde patlayabilir CNB den daha az tesirlidir Simgesi BBC Kimyasal ismi Bromobenzil siyanur Kokusu biberimsi Etkilenme Hizi Ani etkil Biber Gazi Simgesi CS Kimyasal Ismi o Klorobenzalmalononitril Kokusu biber gibi Etkilenme Cok hizli Fizyolojik etkileri Burun akmasi hapsirma oksurme ve gozlerden yas getirir fakat etkileri 5 10 dakika surer Bu nedenle egitim amacli kullanilir Uyusturucu gazlar BZ Kuinuklidinil benzilat Bu madde uyusturucu bir kimyasal madde olup etkiledigi insanlari olusturdugu fizyolojik ve zihinsel etkilerle onemli bir sure etkisiz hale sokar Bu etkilerden iyilesme etkileme suresi sonunda tam anlamda olur Bu maddelerden bir kismi felc korluk ve sagirlik gibi gecici fiziksel etki gosterirler Bir kismi ise yine gecici olarak akil hastaliklarina neden olur Bu uyusturucular surekli kayip olusturmazlar sadece gecici etki gosterirler Bu acidan kargasaligi kontrol altina alma maddeleri olarak kullanilirlar Cevre halkina ve birliklere zarar vermediklerinden herhangi bir durumda kontrol altina alabilecek asgari gereksinmelerde kullanilirlar Simgesi BZ Rengi ve Kokusu Atilista hafif bir duman gosterirse de renksiz ve kokusuzdur Fizyolojik Etkileri Alisilmis normal faaliyetler surdurulemez Kuru ciltte kizariklar Kalp carpintisi Bas agrisi ve donmesi Sasirma ve korkma hissi duyma Uyusma Vucut sicakliginin yukselmesiAyrica bakinizKimyasal silah antlasmalari