Kivalina (İnyupikçe Kivalliñiq), Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesine bağlı İnyupik şehri.
Kivalina Kivalliñiq | |
---|---|
Kent | |
![]() Kivalina | |
Ülke | Amerika Birleşik Devletleri |
Eyalet | Alaska |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 10 km² |
• Kara | 18 mil² (4,8 km²) |
• Su | 20 mil² (5,2 km²) |
Rakım | 4 m |
Nüfus (2010) | |
• Toplam | 374 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | UTC-09.00 () |
• Yaz (YSU) | UTC-08.00 () |
2000 sayımına göre nüfusu 377 kişidir. 2008 rakamlarına göre 406 dir.
67°43′8″K 164°29′32″B / 67.71889°K 164.49222°B
Tarihi
Kivalina uzun yıllar Kotzebue Sound yöresinin mevsimlik avcı ve toplayıcılarının duraklama alanı olmuştur. Northwest Arctic Borough ilçesinin Grönland balinası avlanan tek yerleşimi Kivalina Lagününün kuzey ucunda yer alırdı. Rus İmparatorluk Donanmasından Lavrenty Zagoskin tarafından yapılan 1847 yılındaki ilk kayda göre burası "Kivualinagmut" olarak geçer. ABD Deniz Kuvvetlerinden G.M. Stoney'in 1885 raporuna göre "Kuveleek" köyünün adı geçer.
Köydeki postahane 1940 yılında kurulmuştur. 1969 yılında anonim (incorporated) şehir olarak geçer. 1970 li yıllarda yeni evler ve yeni bir okul kurularak elektrik bağlandı. Önce Noatak kasabasından lise öğrencileri aileleriyle birlikte geldiler. Şiddetli erozyon ve rüzgârda sürüklenen buzların verdiği hasar dolayısıyla 2.5 km uzakta yeni bir site kurulmaya çalışılmaktadır.
Yer
Çukçi Denizi ile arasında yer alır. Kotzebue kasabasının 80 hava mili kuzeybatısındadır. Kotzebue Recording District birimine bağlıdır.
Nüfus
2000 nüfus sayımına göre şehir 78 hane ve 64 aile olmak üzere nüfusu 377 kişidir. Beyaz % 3.45, Amerikan Yerlisi % 96.55.
Yerli halk
Kasabanın ana yerli halkı Malimiut kolundan Kivalliñiġmiut İnyupikleridir. Kendi Kültürüne geri dönüş olarak İnyupik dansları 2008 yılında gençlerce ilk kez sergilendi. Kasabada alkol satışı ve ithalatı yasaktır.
ANCSA Yapılanması
Kivalliñiġmiut İnyupiklerinin, 1971 Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği kurulan Alaska Yerli Bölge Şirketlerinden NANA Regional Corporation yerli bölge şirketine bağlı Kivalina Sinnigaakmiut adlı yerli köy şirketi vardır. Yerüstü kaynakları köy şirketine, yeraltı kaynakları ise bölge şirketine aittir.
Ekonomi
İstihdam okul, şehir, sağlık ocağı ve yerel mağazalarla sınırlıdır. Kivalina İnyupiklerinin temel geçim kaynağı Grönland balinası, sakallı fok, mors, balık ve ren geyiği avcılığıdır. Ticari balıkçılık izne tabidir. El sanatları olarak balina kemiğinden ve mors dişinden oymacılık vardır. Çukçi Denizinde serbest yüzen buzların olduğu Haziran'nın yarısından Kasım başlarına kadar deniz trafiğine açıktır.
Kivalina İnyupiklerinin 2007 rakamlarına göre avcı ve toplayıcılığı:
Besin | Yerli halkın beslenmesinde ilk 10 ve %, Kivalina, 2007 |
Sakallı fok | 38 |
Salvelinus malma alabalığı | 26 |
ren geyiği | 14 |
beyaz balina | 9 |
balığı | 2 |
halkalı fok | 2 |
Oncorhynchus keta som balığı | 1 |
sığın geyiği | 1 |
Rubus spectabilis | 1 |
Empetrum nigrum | 1 |
diğer | 5 |
Eğitim
Northwest Arctic Borough Okul Bölgesine (NWABSD, Northwest Arctic Borough School District) bağlı olan Kivalina School adlı okul tarafından İngilizce ve İnyupikçe ikidilli eğitim verilmektedir.
Dipnotlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kivalina Inyupikce Kivalliniq Amerika Birlesik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilcesine bagli Inyupik sehri Kivalina KivalliniqKentKivalinaUlkeAmerika Birlesik DevletleriEyaletAlaskaYuzolcumu Toplam10 km Kara18 mil 4 8 km Su20 mil 5 2 km Rakim4 mNufus 2010 Toplam374 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 09 00 Yaz YSU UTC 08 00 2000 sayimina gore nufusu 377 kisidir 2008 rakamlarina gore 406 dir 67 43 8 K 164 29 32 B 67 71889 K 164 49222 B 67 71889 164 49222TarihiKivalina uzun yillar Kotzebue Sound yoresinin mevsimlik avci ve toplayicilarinin duraklama alani olmustur Northwest Arctic Borough ilcesinin Gronland balinasi avlanan tek yerlesimi Kivalina Lagununun kuzey ucunda yer alirdi Rus Imparatorluk Donanmasindan Lavrenty Zagoskin tarafindan yapilan 1847 yilindaki ilk kayda gore burasi Kivualinagmut olarak gecer ABD Deniz Kuvvetlerinden G M Stoney in 1885 raporuna gore Kuveleek koyunun adi gecer Koydeki postahane 1940 yilinda kurulmustur 1969 yilinda anonim incorporated sehir olarak gecer 1970 li yillarda yeni evler ve yeni bir okul kurularak elektrik baglandi Once Noatak kasabasindan lise ogrencileri aileleriyle birlikte geldiler Siddetli erozyon ve ruzgarda suruklenen buzlarin verdigi hasar dolayisiyla 2 5 km uzakta yeni bir site kurulmaya calisilmaktadir YerCukci Denizi ile arasinda yer alir Kotzebue kasabasinin 80 hava mili kuzeybatisindadir Kotzebue Recording District birimine baglidir Nufus2000 nufus sayimina gore sehir 78 hane ve 64 aile olmak uzere nufusu 377 kisidir Beyaz 3 45 Amerikan Yerlisi 96 55 Yerli halkKasabanin ana yerli halki Malimiut kolundan Kivalliniġmiut Inyupikleridir Kendi Kulturune geri donus olarak Inyupik danslari 2008 yilinda genclerce ilk kez sergilendi Kasabada alkol satisi ve ithalati yasaktir ANCSA YapilanmasiKivalliniġmiut Inyupiklerinin 1971 Alaska Yerli Talepleri Cozumleme Yasasi ANCSA geregi kurulan Alaska Yerli Bolge Sirketlerinden NANA Regional Corporation yerli bolge sirketine bagli Kivalina Sinnigaakmiut adli yerli koy sirketi vardir Yerustu kaynaklari koy sirketine yeralti kaynaklari ise bolge sirketine aittir EkonomiIstihdam okul sehir saglik ocagi ve yerel magazalarla sinirlidir Kivalina Inyupiklerinin temel gecim kaynagi Gronland balinasi sakalli fok mors balik ve ren geyigi avciligidir Ticari balikcilik izne tabidir El sanatlari olarak balina kemiginden ve mors disinden oymacilik vardir Cukci Denizinde serbest yuzen buzlarin oldugu Haziran nin yarisindan Kasim baslarina kadar deniz trafigine aciktir Kivalina Inyupiklerinin 2007 rakamlarina gore avci ve toplayiciligi Besin Yerli halkin beslenmesinde ilk 10 ve Kivalina 2007Sakalli fok 38Salvelinus malma alabaligi 26ren geyigi 14beyaz balina 9baligi 2halkali fok 2Oncorhynchus keta som baligi 1sigin geyigi 1Rubus spectabilis 1Empetrum nigrum 1diger 5EgitimNorthwest Arctic Borough Okul Bolgesine NWABSD Northwest Arctic Borough School District bagli olan Kivalina School adli okul tarafindan Ingilizce ve Inyupikce ikidilli egitim verilmektedir Dipnotlar a b Arsivlenmis kopya 29 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2010 PDF 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Eylul 2010 14 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2010