Osmanlı-Venedik Savaşı veya Kıbrıs Seferi, Osmanlı-Venedik savaşlarının dördüncüsüdür. 1570-73 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında yapılmıştır. Savaşın ilerleyen döneminde Venedik saflarına dâhil olan devletler olmuştur. Papa V. Pius'un girişimleriyle oluşturulan Kutsal İttifaka Venedik Cumhuriyeti, İspanyol İmparatorluğu, Papalık Devleti, Ceneviz Cumhuriyeti, Savoya Dükalığı ve Hospitalier Şövalyeleri katılmıştır.
Osmanlı - Venedik Savaşı (1570-1573) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Osmanlı-Venedik Savaşları | |||||||
İnebahtı Deniz Muharebesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Venedik Cumhuriyeti İspanya Krallığı Papalık Devleti Ceneviz Cumhuriyeti Savoya Dükalığı Malta Şövalyeleri | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Sebastiano Venier Juan de Austria | Sultan II. Selim Han Lala Mustafa Paşa Piyale Paşa Müezzinzade Ali Paşa Kılıç Ali Paşa | ||||||
Güçler | |||||||
20.000 | 40.000 |
Osmanlı Sultanı II. Selim iktidarının en önemli askerî harekâtıdır. Daha önce I. Süleyman döneminde Malta Kuşatması girişimiyle başlayan gerginlik, Venedik Cumhuriyeti denetimindeki Kıbrıs'a sefer düzenlenmesiyle sürer. Direniş göstermeden düşen Lefkoşa'dan (İngilizce: Nicosia) sonra Venedik denetiminde sadece Gazimağusa (İngilizce: Famagusta) kalır. 11 ay boyunca kuşatmaya direnen şehir 1571 yılı 6 Ağustos günü düşer. İki ay sonra ise İnebahtı Deniz Muharebesi'nde Haçlı donanması Osmanlı donanmasını yense de galibiyetin yarattığı durumdan faydalanamayacaktır. Yeniden hızla donanma inşa eden Osmanlılar karşısında Venedik Cumhuriyeti barış yapmak durumunda kalır.
Öncesi
Zengin ve büyük Kıbrıs adası 1489 yılından beri Venedik hâkimiyetindeydi. Girit ile beraber Venedik'in denizaşırı topraklarının en önemlilerinin başında geliyordu. 16. yüzyıl ortalarında tahminî nüfusu 160 bin olan adanın ticaret yollarının ortasında olmasının ötesinde verimli topraklarında pamuk ve şeker hasadı da yapılmaktaydı. Topraklarından en uzaktaki kolonilerin korumak isteyen Venedikliler bir dönem Memluklere yıllık 8 bin düka altın vergi bile vermeye razı olmuştur. Memluklerin 1517 yılında Osmanlıların egemenliğine girmesinden sonra antlaşma Osmanlılarla da sürdürülmüştür. Ancak adanın Osmanlı toprakları ortasındaki konumu, onu ileriki vadede olası bir hedef haline getirmekteydi. Aynı zamanda hacca giden Müslümanların adada üslenen korsanların sürekli saldırısına uğraması da sık gündeme geliyordu. 1568 yılında imzalanan Edirne Antlaşması ile duraklayan Osmanlı-Habsburg Savaşları sayesinde Osmanlılar nihayet Kıbrıs'ı gündeme alabilmiştir. II. Selim 1566 yılında tahta çıktığında önceliğini adanın ele geçirilmesine vermiştir. Bu kapsamda Venedik ile yapılmış olan barış antlaşması Şeyhülislam Mehmet Ebussuud Efendi tarafından Kıbrıs'ın eski İslam toprağı olduğu gerekçesiyle geçersiz kılınmış ve yeniden fetih için askerî harekâtın önündeki hukukî engel kaldırılmıştır. II. Selim'in lalası Lala Mustafa Paşa kara birliklerinin komutanı olurken donanmanın başına da Müezzinzade Ali Paşa getirilir. Ali Paşa donanma konusunda uzman olmadığından yardımcılığına denizci olan Piyale Paşa'yı getirir.
Venedik tarafında ise Osmanlıların emelleri belli olunca hazırlıklar yapılmaya başlanır. Sürekli genişleyen Osmanlı donanması ve Malta'ya karşı yapılan başarısız girişimin ardından sırada Kıbrıs'ın olduğu anlaşılır. Özellikle 1568 yılında Osmanlı donanmasına bağlı bazı gemilerin Kıbrıs limanlarına keşif amacıyla gelmesi dikkatleri çekmiştir. Bunun üzerine Venedik Cumhuriyeti Kıbrıs, Girit ve Korfu'daki kalelerin tahkimatını artırmak için dönemin ünlü istihkamcısı 'yi tutarak çalışmaları başlatır. Savunmalar geliştirilir ve görece yalıtık konumda ve uzakta olan Girit ve Kıbrıs tahkimatları uzun süre kendi kendine yetebilecek şekilde güçlendirilir. Ancak özellikle uzun bir kuşatmayla karşı karşıya kalınma ihtimalinde buralarda erzak ve cephane sıkıntısı çekileceği aşikardır. Venediklilerin yardım umdukları İspanyol İmparatorluğu ise bu dönemde kendi topraklarında Moriskoların isyanı ve ile meşguldür. Venediklilerin bir diğer sorunu da çoğunlukla Ortodoks Yunanlardan oluşan ada halkının Katolik Venediklilerden memnun olmamalarıdır.
Nihayet hazırlıkların tamamlanmasıyla beraber 1570 yılı Mart ayında Venedik'e yollanan Osmanlı elçisi Kıbrıs topraklarının Osmanlılara verilmesini talep eden bir ültimatomu sunar. Ültimatom reddedilir.
Kıbrıs'ın Osmanlılar tarafından fethi
27 Haziran 1570 tarihinde 350-400 parça gemi ve 60-100 bin askerle yola çıkan Osmanlı donanması 3 Temmuz günü hiçbir direnişle karşılaşmadan adanın güneyindeki Larnaka yakınlarından karaya çıkarak başkent Lefkoşa'ya doğru yürüyüşe geçer. Adadaki Venedikliler çıkartma sırasında savunma yapmayı düşünseler de Osmanlı donanmasının büyüklüğü karşısında bundan vazgeçerler. Tahkim alanda savunmada beklemek ve yardım gelmesini beklemek tercih edilir. Lefkoşa Kuşatması 22 Temmuz 1570 tarihinde başlar ve 9 Eylül gününe kadar 7 hafta sürer. Şehir duvarlarının altına kazılan lağımlar ve yoğun arkebüz ateşi sayesinde şehir düşer. Kutsal İttifak kapsamında oluşturulmuş olan ve Venedik Cumhuriyeti, Papalık Devleti ve İspanyol gemilerinden oluşan Haçlı donanması Girit'ten Kıbrıs'a girmek üzereyken aldığı Lefkoşa'nın düşme haberinin üzerine geriye döner. Lefkoşa'nın düşüşünden sonra kuzeydeki Girne Kalesi de direniş göstermeden teslim olur. 15 Eylül 1570 tarihinde Osmanlı süvarileri son tahkimat olan Gazimağusa önünde görülür. Bu aşamada toplam Venedik kayıpları, yerel halkın kayıpları dahil 56 bin ölü veya esir olarak verilmektedir. Gazimağusa'yı savunanların sayısı ise 8500 asker ve 90 parça toptur. Kale komutanı 11 ay boyunca kuşatmaya dayanacak ve zamanla artarak sayısı 200 bin asker ve 145 topa çıkan Osmanlı ordusuna karşı direnecektir. Osmanlı donanması kenti denizden de tamamen kuşatacak güçten uzak olduğu için Venedikliler erzak ve birlik desteği alabilmekteydi. Bu sırada Sadrazam Sokollu Mehmet Paşa da Venediklilerle uzlaşma zemini arayarak Gazimağusa'da bir Venedik ticaret kolonisi kalması koşuluyla tüm adanın Osmanlılara verilmesini istiyordu. Ancak uzun süren kuşatmanın başarısızlığı ve oluşmakta olan Kutsal İttifak donanmasından cesaret alan Venedikliler teklifi reddetmiştir. 12 Mayıs 1571 günü yeniden başlayan ağır bombardıman sonunda 6 Ağustos 1571 tarihinde cephanesi tükenen kale teslim olur. Kuşatma boyunca 50 bin askerini kaybeden Osmanlı Ordusunda kayıplar oldukça ağır olmuştur. Osmanlılar, adadaki Hristiyan halkın kalmasına izin verecek ve Venedikli askerlerin de topraklarına dönmelerine olanak tanınacaktır. Ancak kale komutanı Bragadin'in tutsak ettiği Müslümanlara yaptığı işkenceler ortaya çıkınca Lala Mustafa Paşa bu kişinin işkenceyle öldürülmesine karar verir. Beraberindekiler de öldürülür veya köle olarak satılmak üzere tutsak edilir.
Dalmaçya'daki mücadele
İnebahtı Muharebesi
Osmanlı donanması Kıbrıs'dayken Venedik kendisine hızla müttefik arayışına girer. Osmanlılarla çok az bir zaman önce barış yapmış olan Kutsal Roma Cermen İmparatoru bu barışı bozan taraf olmak istemiyordu. Fransızlar Osmanlılarla müttefik durumdaydı, Lehistan-Litvanya Birliği ise Rusya Çarlığı ile mücadele halindeydi. İspanyollar, Malta Kuşatması sırasında yardım göndermeyen Venediklilere kızgındı ve II. Felipe Kuzey Afrika'ya yoğunlaşmıştı. Bu ayrımlara rağmen Papa V. Pius araya girerek Kutsal İttifak'ın oluşturulmasında başarılı olacak ve 15 Mayıs 1571 günü imza altına alınacaktır. İttifak antlaşmasına göre Messina limanında toplanacak olan Haçlı donanması komutasında olacaktır. Bu sırada Kıbrıs'ta kuşatma altında olan Famagusta'nın düştüğü haberi alınır. Yola çıkmak üzere olan donanmada farklı ülkelerden gelen bileşenler arasında şiddetli çekişmeler ve rekabet sorun yaratır. Donanma komutası farklı ülkeler arasında bölünür. Osmanlı donanması ise Müezzinzade Ali Paşa komutasında İnebahtı açıklarındadır. İki taraf da kesin bir muharebeye hazırlanarak Akdeniz'deki donanmalarının büyük çoğunluğunu bir araya getirmiştir. İki tarafın gücü de yaklaşık olarak birbirine denktir. Osmanlı gemi sayısı daha çok olsa da Haçlı donanması daha sağlam gemilerden oluşuyordu. Her iki donanmada da yaklaşık 30 bin asker bulunurken, Haçlıların top sayısı daha çoktur. Osmanlı donanmasında arkebüz ve okçuların sayısı dikkat çekicidir. 7 Ekim günü yapılan muharebede Haçlı donanması galip gelir, Osmanlı donanması büyük bir insan ve gemi kaybına uğrar. Muharebe 1538 yılında Preveze Deniz Muharebesi ile denizlerde kurulmuş olan Osmanlı hakimiyetini ortadan kaldırmıştır. Muharebenin Haçlılar açısından kısa vadeli kazanımı neredeyse hiç olmamıştır. Dağılan Haçlı donanması farklı siyasi gündemler ve kış koşulları nedeniyle üstünlüğünü kullanamamış, Osmanlılar ise kış aylarında hararetli bir çalışmayla donanmalarını neredeyse yeniden inşa etmiştir. Osmanlılar Dalmaçya kıyılarındaki Venedik topraklarına saldırmıştır. İnebahtı sonrasındaki durum Sokollu Mehmet Paşa tarafından Venedik balyosuna özetlendiği gibidir:
“ | Hristiyanlar benim sakalımı tıraş ettiler ancak ben onların bir kolunu kestim. Kesilen sakal yeniden çıkar ancak kesilen kol yerine gelmez. | „ |
Bu yoruma rağmen Osmanlı kayıpları uzun vadede etkisini gösterecek şiddettedir. Muharebede hayatını kaybeden donanmanın çok etkili komutanları, subayları, denizcileri ve topçularının kısa sürede yeniden yerine gelmesi imkânsızdır. Venedikliler ve İspanyollar bu teknik kişilerin yerlerinin kolay dolmayacağını bildikleri için ele geçirdikleri tüm tutsakları kılıçtan geçirmişlerdir. Önceki dönemde Malta Kuşatmasındaki başarısızlığın ardından bu mağlubiyetle aslında Akdeniz fiilen Haçlılar ve Osmanlılar arasında ikiye bölünmüş olur. Doğu Akdeniz Osmanlı denetimine girerken, batıda Osmanlı etkisi azalarak önemsizleşecektir.
Bir sonraki yıl Kılıç Ali Paşa yeni donanmayla Mora Yarımadasına sefer düzenlese de teknik gücünün ve deneyiminin Haçlılardan az olduğunun bilincinde olarak büyük muharebelerden kaçınarak düşman kıyılarına saldıracak sonra da güvenli Modon limanına sığınacaktır. Sonraki dönemde Haçlıların farklı gündemleri ve çıkarları birlikte hareket etmelerine engel olur. İspanyollar Tunus'a saldırarak ele geçirirler. Venedik ise Dalmaçya'daki topraklarını güven altına almak için Osmanlılarla anlaşma yoluna gider.
Barış görüşmeleri ve sonrası
Barış görüşmeleri tarafından yürütülür. 7 Mart 1573 tarihinde imzalanan antlaşma Osmanlı-Venedik Savaşı sonrasındaki durumu temel alır. Buna göre Kıbrıs Osmanlı toprağı olurken, Venedik Osmanlılara 300 bin düka altın savaş tazminatı ödemeyi kabul eder. Dalmaçya kıyılarında Osmanlılara küçük ama stratejik toprakları alırken buradaki Venedik ekonomisi güvenlik açısından önemli bir darbe almış olur. İki ülke arasındaki barış 1645 yılına kadar sürer. Bu tarihte Girit yeni bir savaşın konusu olur. Kıbrıs 1878 yılına kadar Osmanlı hakimiyetinde kaldıktan sonra İngilizlere bırakılacak ve 1925 yılında ilhak edilecektir.
Galeri
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Yıllık 300 bin düka altın vermeyi taahhüt ederler
- ^ Bu kapsamda İspanya'daki ayaklanan Müslüman Moriskolara verilen destek ve Hint Okyanusu'nda Portekiz faaliyetine karşı alınan tedbirler azaltılmış ve zamanla geri çekilmiştir
- ^ Dönemin Sadrazamı Sokollu Mehmed Paşa'nın sefere karşı olduğu iddia edilir
- ^ Dalmaçya kıyılarında bazı topraklar ve bazı ticaret ayrıcalıkları karşılığında Kıbrıs'ın verilmesini öneren bir grup olsa da Venedik doçu tarafından kategorik olarak reddedilirler
- ^ Bu sebepten dolayı II. Selim Piyale Paşa'yı Kıbrıs'tan geri çağıracaktır
- ^ Bu olay Halikarnas Balıkçısı'nın Uluç Reis adlı kitabında ayrıntılı anlatılır. Bakınız Halikarnas Balıkçısı, Uluç Reis, Bilgi Yayınevi, Kasım 1982 Üçüncü Basım s.425
- ^ Muhtemelen derisi yüzülerek öldürülen Bragadin bir aziz mertebesine yükseltilmiş ve Venedik tarafından bir kahraman olarak algılanmıştır. Naaşından geriye kalanlar bugün halen Venedik kentindeki Santi Giovanni ve Paolo Kilisesindedir. Ünlü İtalyan ressam Titian'ın The Flaying of Marsyas adlı eserini ona ithaf ettiği öne sürülür Resimle ilgili görsel[](İngilizce) 9 Mayıs 2013 tarihinde erişilmiştir
- ^ İspanyolların da ittifaka dahil edilebilmesi için Venedik tarafından Kuzey Afrika seferlerine destek verileceği sözü alınmıştır
- ^ Cenevizli sağ kanadın, Venedikli sol kanadın, İspanyol Alvaro de Bazan da merkezin komutasını alır.
- ^ Günümüzdeki Nafpaktos kenti
- ^ Bu muharebede hayatını kaybeden önemli kaptanlar arasında şu isimler vardır: Karahisar Beyi Ahmet, Çorum Beyi Kilayi, Ankara Beyi Mimarzade, Nikrabu Beyi Ahmet, İnebahtı Beyi Firdevs, Sakız Beyi Abdülcabbar, Midilli Beyi Hızır, Sığacık Beyi Karamtak, Biga Beyi Ali, İskenderiye Beyi Şolok. Bakınız Halikarnas Balıkçısı, Uluç Ali, Bilgi Yayınevi Üçüncü Basım s.464
- ^ Sınırlı bir etkiye sahip olmuş olan Haçlı zaferinin tersine olası bir Osmanlı zaferinin etkisi çok daha çarpıcı olabilecektir. Haçlıların tüm önemli deniz kadroları kaybedilecek, Malta, Girit, Balear Adaları ve hatta bizzat Venedik işgal tehdidiyle karşı karşıya kalabilecektir
- ^ Adanın imar ve iskânı için, 21 Eylül 1571 tarihli Padişah fermanı ile İç Anadolu'nun (Karaman vilayeti) belli şehir ve köylerinden adaya mecburi iskan yapılması kararlaştırıldı ve adaya Türkler yerleştirilmeye başlandı. Dört sancağa (Lefkoşa, Mağusa, Girne ve Baf) bölünen Kıbrıs, Alanya, İçel, Tarsus ve Sis (Kozan) sancaklarının da bağlanmasıyla bir eyalete dönüştürüldü ve adada Karaman vilayeti kanunlarının yürürlüğe konulması kararlaştırıldı.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Osmanli Venedik Savasi veya Kibris Seferi Osmanli Venedik savaslarinin dorduncusudur 1570 73 yillari arasinda Osmanli Imparatorlugu ile Venedik Cumhuriyeti arasinda yapilmistir Savasin ilerleyen doneminde Venedik saflarina dahil olan devletler olmustur Papa V Pius un girisimleriyle olusturulan Kutsal Ittifaka Venedik Cumhuriyeti Ispanyol Imparatorlugu Papalik Devleti Ceneviz Cumhuriyeti Savoya Dukaligi ve Hospitalier Sovalyeleri katilmistir Osmanli Venedik Savasi 1570 1573 Osmanli Venedik SavaslariInebahti Deniz MuharebesiTarih1570 1573BolgeKibris MaltaSonucOsmanli zaferi Malta Hospitalier Sovalyeleri elinde kalir Kibris Osmanli egemenligine girer Inebahti sonrasinda Akdeniz deki denetim fiilen ikiye bolunmus olurTaraflarVenedik Cumhuriyeti Ispanya Kralligi Papalik Devleti Ceneviz Cumhuriyeti Savoya Dukaligi Malta SovalyeleriOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerSebastiano Venier Juan de AustriaSultan II Selim Han Lala Mustafa Pasa Piyale Pasa Muezzinzade Ali Pasa Kilic Ali PasaGucler20 00040 000 Osmanli Sultani II Selim iktidarinin en onemli askeri harekatidir Daha once I Suleyman doneminde Malta Kusatmasi girisimiyle baslayan gerginlik Venedik Cumhuriyeti denetimindeki Kibris a sefer duzenlenmesiyle surer Direnis gostermeden dusen Lefkosa dan Ingilizce Nicosia sonra Venedik denetiminde sadece Gazimagusa Ingilizce Famagusta kalir 11 ay boyunca kusatmaya direnen sehir 1571 yili 6 Agustos gunu duser Iki ay sonra ise Inebahti Deniz Muharebesi nde Hacli donanmasi Osmanli donanmasini yense de galibiyetin yarattigi durumdan faydalanamayacaktir Yeniden hizla donanma insa eden Osmanlilar karsisinda Venedik Cumhuriyeti baris yapmak durumunda kalir OncesiZengin ve buyuk Kibris adasi 1489 yilindan beri Venedik hakimiyetindeydi Girit ile beraber Venedik in denizasiri topraklarinin en onemlilerinin basinda geliyordu 16 yuzyil ortalarinda tahmini nufusu 160 bin olan adanin ticaret yollarinin ortasinda olmasinin otesinde verimli topraklarinda pamuk ve seker hasadi da yapilmaktaydi Topraklarindan en uzaktaki kolonilerin korumak isteyen Venedikliler bir donem Memluklere yillik 8 bin duka altin vergi bile vermeye razi olmustur Memluklerin 1517 yilinda Osmanlilarin egemenligine girmesinden sonra antlasma Osmanlilarla da surdurulmustur Ancak adanin Osmanli topraklari ortasindaki konumu onu ileriki vadede olasi bir hedef haline getirmekteydi Ayni zamanda hacca giden Muslumanlarin adada uslenen korsanlarin surekli saldirisina ugramasi da sik gundeme geliyordu 1568 yilinda imzalanan Edirne Antlasmasi ile duraklayan Osmanli Habsburg Savaslari sayesinde Osmanlilar nihayet Kibris i gundeme alabilmistir II Selim 1566 yilinda tahta ciktiginda onceligini adanin ele gecirilmesine vermistir Bu kapsamda Venedik ile yapilmis olan baris antlasmasi Seyhulislam Mehmet Ebussuud Efendi tarafindan Kibris in eski Islam topragi oldugu gerekcesiyle gecersiz kilinmis ve yeniden fetih icin askeri harekatin onundeki hukuki engel kaldirilmistir II Selim in lalasi Lala Mustafa Pasa kara birliklerinin komutani olurken donanmanin basina da Muezzinzade Ali Pasa getirilir Ali Pasa donanma konusunda uzman olmadigindan yardimciligina denizci olan Piyale Pasa yi getirir Venedik tarafinda ise Osmanlilarin emelleri belli olunca hazirliklar yapilmaya baslanir Surekli genisleyen Osmanli donanmasi ve Malta ya karsi yapilan basarisiz girisimin ardindan sirada Kibris in oldugu anlasilir Ozellikle 1568 yilinda Osmanli donanmasina bagli bazi gemilerin Kibris limanlarina kesif amaciyla gelmesi dikkatleri cekmistir Bunun uzerine Venedik Cumhuriyeti Kibris Girit ve Korfu daki kalelerin tahkimatini artirmak icin donemin unlu istihkamcisi yi tutarak calismalari baslatir Savunmalar gelistirilir ve gorece yalitik konumda ve uzakta olan Girit ve Kibris tahkimatlari uzun sure kendi kendine yetebilecek sekilde guclendirilir Ancak ozellikle uzun bir kusatmayla karsi karsiya kalinma ihtimalinde buralarda erzak ve cephane sikintisi cekilecegi asikardir Venediklilerin yardim umduklari Ispanyol Imparatorlugu ise bu donemde kendi topraklarinda Moriskolarin isyani ve ile mesguldur Venediklilerin bir diger sorunu da cogunlukla Ortodoks Yunanlardan olusan ada halkinin Katolik Venediklilerden memnun olmamalaridir Nihayet hazirliklarin tamamlanmasiyla beraber 1570 yili Mart ayinda Venedik e yollanan Osmanli elcisi Kibris topraklarinin Osmanlilara verilmesini talep eden bir ultimatomu sunar Ultimatom reddedilir Kibris in Osmanlilar tarafindan fethiOsmanlilarin Limasol kalesini alip Lefkosa ya ilerlemeleriOsmanlilarin Lefkosa kalesine girmeleriOsmanlilarin Magusa yi kusatmasi 27 Haziran 1570 tarihinde 350 400 parca gemi ve 60 100 bin askerle yola cikan Osmanli donanmasi 3 Temmuz gunu hicbir direnisle karsilasmadan adanin guneyindeki Larnaka yakinlarindan karaya cikarak baskent Lefkosa ya dogru yuruyuse gecer Adadaki Venedikliler cikartma sirasinda savunma yapmayi dusunseler de Osmanli donanmasinin buyuklugu karsisinda bundan vazgecerler Tahkim alanda savunmada beklemek ve yardim gelmesini beklemek tercih edilir Lefkosa Kusatmasi 22 Temmuz 1570 tarihinde baslar ve 9 Eylul gunune kadar 7 hafta surer Sehir duvarlarinin altina kazilan lagimlar ve yogun arkebuz atesi sayesinde sehir duser Kutsal Ittifak kapsaminda olusturulmus olan ve Venedik Cumhuriyeti Papalik Devleti ve Ispanyol gemilerinden olusan Hacli donanmasi Girit ten Kibris a girmek uzereyken aldigi Lefkosa nin dusme haberinin uzerine geriye doner Lefkosa nin dususunden sonra kuzeydeki Girne Kalesi de direnis gostermeden teslim olur 15 Eylul 1570 tarihinde Osmanli suvarileri son tahkimat olan Gazimagusa onunde gorulur Bu asamada toplam Venedik kayiplari yerel halkin kayiplari dahil 56 bin olu veya esir olarak verilmektedir Gazimagusa yi savunanlarin sayisi ise 8500 asker ve 90 parca toptur Kale komutani 11 ay boyunca kusatmaya dayanacak ve zamanla artarak sayisi 200 bin asker ve 145 topa cikan Osmanli ordusuna karsi direnecektir Osmanli donanmasi kenti denizden de tamamen kusatacak gucten uzak oldugu icin Venedikliler erzak ve birlik destegi alabilmekteydi Bu sirada Sadrazam Sokollu Mehmet Pasa da Venediklilerle uzlasma zemini arayarak Gazimagusa da bir Venedik ticaret kolonisi kalmasi kosuluyla tum adanin Osmanlilara verilmesini istiyordu Ancak uzun suren kusatmanin basarisizligi ve olusmakta olan Kutsal Ittifak donanmasindan cesaret alan Venedikliler teklifi reddetmistir 12 Mayis 1571 gunu yeniden baslayan agir bombardiman sonunda 6 Agustos 1571 tarihinde cephanesi tukenen kale teslim olur Kusatma boyunca 50 bin askerini kaybeden Osmanli Ordusunda kayiplar oldukca agir olmustur Osmanlilar adadaki Hristiyan halkin kalmasina izin verecek ve Venedikli askerlerin de topraklarina donmelerine olanak taninacaktir Ancak kale komutani Bragadin in tutsak ettigi Muslumanlara yaptigi iskenceler ortaya cikinca Lala Mustafa Pasa bu kisinin iskenceyle oldurulmesine karar verir Beraberindekiler de oldurulur veya kole olarak satilmak uzere tutsak edilir Dalmacya daki mucadeleDalmacya da Dukagjin kalesinin fethiInebahti MuharebesiOsmanli donanmasi Kibris dayken Venedik kendisine hizla muttefik arayisina girer Osmanlilarla cok az bir zaman once baris yapmis olan Kutsal Roma Cermen Imparatoru bu barisi bozan taraf olmak istemiyordu Fransizlar Osmanlilarla muttefik durumdaydi Lehistan Litvanya Birligi ise Rusya Carligi ile mucadele halindeydi Ispanyollar Malta Kusatmasi sirasinda yardim gondermeyen Venediklilere kizgindi ve II Felipe Kuzey Afrika ya yogunlasmisti Bu ayrimlara ragmen Papa V Pius araya girerek Kutsal Ittifak in olusturulmasinda basarili olacak ve 15 Mayis 1571 gunu imza altina alinacaktir Ittifak antlasmasina gore Messina limaninda toplanacak olan Hacli donanmasi komutasinda olacaktir Bu sirada Kibris ta kusatma altinda olan Famagusta nin dustugu haberi alinir Yola cikmak uzere olan donanmada farkli ulkelerden gelen bilesenler arasinda siddetli cekismeler ve rekabet sorun yaratir Donanma komutasi farkli ulkeler arasinda bolunur Osmanli donanmasi ise Muezzinzade Ali Pasa komutasinda Inebahti aciklarindadir Iki taraf da kesin bir muharebeye hazirlanarak Akdeniz deki donanmalarinin buyuk cogunlugunu bir araya getirmistir Iki tarafin gucu de yaklasik olarak birbirine denktir Osmanli gemi sayisi daha cok olsa da Hacli donanmasi daha saglam gemilerden olusuyordu Her iki donanmada da yaklasik 30 bin asker bulunurken Haclilarin top sayisi daha coktur Osmanli donanmasinda arkebuz ve okcularin sayisi dikkat cekicidir 7 Ekim gunu yapilan muharebede Hacli donanmasi galip gelir Osmanli donanmasi buyuk bir insan ve gemi kaybina ugrar Muharebe 1538 yilinda Preveze Deniz Muharebesi ile denizlerde kurulmus olan Osmanli hakimiyetini ortadan kaldirmistir Muharebenin Haclilar acisindan kisa vadeli kazanimi neredeyse hic olmamistir Dagilan Hacli donanmasi farkli siyasi gundemler ve kis kosullari nedeniyle ustunlugunu kullanamamis Osmanlilar ise kis aylarinda hararetli bir calismayla donanmalarini neredeyse yeniden insa etmistir Osmanlilar Dalmacya kiyilarindaki Venedik topraklarina saldirmistir Inebahti sonrasindaki durum Sokollu Mehmet Pasa tarafindan Venedik balyosuna ozetlendigi gibidir Hristiyanlar benim sakalimi tiras ettiler ancak ben onlarin bir kolunu kestim Kesilen sakal yeniden cikar ancak kesilen kol yerine gelmez Bu yoruma ragmen Osmanli kayiplari uzun vadede etkisini gosterecek siddettedir Muharebede hayatini kaybeden donanmanin cok etkili komutanlari subaylari denizcileri ve topcularinin kisa surede yeniden yerine gelmesi imkansizdir Venedikliler ve Ispanyollar bu teknik kisilerin yerlerinin kolay dolmayacagini bildikleri icin ele gecirdikleri tum tutsaklari kilictan gecirmislerdir Onceki donemde Malta Kusatmasindaki basarisizligin ardindan bu maglubiyetle aslinda Akdeniz fiilen Haclilar ve Osmanlilar arasinda ikiye bolunmus olur Dogu Akdeniz Osmanli denetimine girerken batida Osmanli etkisi azalarak onemsizlesecektir Bir sonraki yil Kilic Ali Pasa yeni donanmayla Mora Yarimadasina sefer duzenlese de teknik gucunun ve deneyiminin Haclilardan az oldugunun bilincinde olarak buyuk muharebelerden kacinarak dusman kiyilarina saldiracak sonra da guvenli Modon limanina siginacaktir Sonraki donemde Haclilarin farkli gundemleri ve cikarlari birlikte hareket etmelerine engel olur Ispanyollar Tunus a saldirarak ele gecirirler Venedik ise Dalmacya daki topraklarini guven altina almak icin Osmanlilarla anlasma yoluna gider Baris gorusmeleri ve sonrasiBaris gorusmeleri tarafindan yurutulur 7 Mart 1573 tarihinde imzalanan antlasma Osmanli Venedik Savasi sonrasindaki durumu temel alir Buna gore Kibris Osmanli topragi olurken Venedik Osmanlilara 300 bin duka altin savas tazminati odemeyi kabul eder Dalmacya kiyilarinda Osmanlilara kucuk ama stratejik topraklari alirken buradaki Venedik ekonomisi guvenlik acisindan onemli bir darbe almis olur Iki ulke arasindaki baris 1645 yilina kadar surer Bu tarihte Girit yeni bir savasin konusu olur Kibris 1878 yilina kadar Osmanli hakimiyetinde kaldiktan sonra Ingilizlere birakilacak ve 1925 yilinda ilhak edilecektir GaleriSultan II Selim Venedikli tarafindan insa edilen Lefkosa yeni tahkimati Inebahti Muharebesi Muezzinzade Ali Pasa Lala Mustafa Pasa ve Ali PasaAyrica bakinizKandiye Savasi Rodos un FethiKaynakca Yillik 300 bin duka altin vermeyi taahhut ederler Bu kapsamda Ispanya daki ayaklanan Musluman Moriskolara verilen destek ve Hint Okyanusu nda Portekiz faaliyetine karsi alinan tedbirler azaltilmis ve zamanla geri cekilmistir Donemin Sadrazami Sokollu Mehmed Pasa nin sefere karsi oldugu iddia edilir Dalmacya kiyilarinda bazi topraklar ve bazi ticaret ayricaliklari karsiliginda Kibris in verilmesini oneren bir grup olsa da Venedik docu tarafindan kategorik olarak reddedilirler Bu sebepten dolayi II Selim Piyale Pasa yi Kibris tan geri cagiracaktir Bu olay Halikarnas Balikcisi nin Uluc Reis adli kitabinda ayrintili anlatilir Bakiniz Halikarnas Balikcisi Uluc Reis Bilgi Yayinevi Kasim 1982 Ucuncu Basim s 425 Muhtemelen derisi yuzulerek oldurulen Bragadin bir aziz mertebesine yukseltilmis ve Venedik tarafindan bir kahraman olarak algilanmistir Naasindan geriye kalanlar bugun halen Venedik kentindeki Santi Giovanni ve Paolo Kilisesindedir Unlu Italyan ressam Titian in The Flaying of Marsyas adli eserini ona ithaf ettigi one surulur Resimle ilgili gorsel olu kirik baglanti Ingilizce 9 Mayis 2013 tarihinde erisilmistir Ispanyollarin da ittifaka dahil edilebilmesi icin Venedik tarafindan Kuzey Afrika seferlerine destek verilecegi sozu alinmistir Cenevizli sag kanadin Venedikli sol kanadin Ispanyol Alvaro de Bazan da merkezin komutasini alir Gunumuzdeki Nafpaktos kenti Bu muharebede hayatini kaybeden onemli kaptanlar arasinda su isimler vardir Karahisar Beyi Ahmet Corum Beyi Kilayi Ankara Beyi Mimarzade Nikrabu Beyi Ahmet Inebahti Beyi Firdevs Sakiz Beyi Abdulcabbar Midilli Beyi Hizir Sigacik Beyi Karamtak Biga Beyi Ali Iskenderiye Beyi Solok Bakiniz Halikarnas Balikcisi Uluc Ali Bilgi Yayinevi Ucuncu Basim s 464 Sinirli bir etkiye sahip olmus olan Hacli zaferinin tersine olasi bir Osmanli zaferinin etkisi cok daha carpici olabilecektir Haclilarin tum onemli deniz kadrolari kaybedilecek Malta Girit Balear Adalari ve hatta bizzat Venedik isgal tehdidiyle karsi karsiya kalabilecektir Adanin imar ve iskani icin 21 Eylul 1571 tarihli Padisah fermani ile Ic Anadolu nun Karaman vilayeti belli sehir ve koylerinden adaya mecburi iskan yapilmasi kararlastirildi ve adaya Turkler yerlestirilmeye baslandi Dort sancaga Lefkosa Magusa Girne ve Baf bolunen Kibris Alanya Icel Tarsus ve Sis Kozan sancaklarinin da baglanmasiyla bir eyalete donusturuldu ve adada Karaman vilayeti kanunlarinin yururluge konulmasi kararlastirildi