Kırım Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun (azledildikten sonra) isyan eden Kırım Hanı II. Mehmed Giray'ı cezalandırmak, Kırım Hanlığı'nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II. İslam Giray'ı tahta çıkarmak amacıyla 1584 yılında düzenlediği iki askerî harekât.
Kırım Seferi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
II. Mehmed Giray'ın Kefe önündeki yenilgisi (Şecaatname) | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı Devleti | Kırım Hanlığı (asi Han) | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
II. Mehmed Giray Saadet Giray (firar) | |||||||
Güçler | |||||||
10.000 asker 25 kadırga | 40.000 atlı | ||||||
Kayıplar | |||||||
Çok hafif | Yüksek sayıda firar |
Birinci harekâtta Özdemiroğlu Osman Paşa ikinci harekâtta ise Gazi Ferhad Paşa Osmanlı birliklerine komuta ederken, Kılıç Ali Paşa kumandasındaki Osmanlı Donanması Kefe'ye iki kez çıkarma yaptı.
Sefer öncesi
Kırım Hanı II. Mehmed Giray, 1578-1590 Osmanlı-Safevî Savaşı'nda ilk beş sefer mevsiminin (1578-1582) aksine, 1583 yılında Özdemiroğlu Osman Paşa komutasında (özellikle Şirvan bölgesinde) Safevîlerle mücadele içindeki Osmanlı ordusuna gerekli takviyeyi göndermedi. Bunun üzerine, Osmanlı Sarayı'nın gözünden düştü ve Padişah III. Murad tarafından azledildi.
Birinci sefer
Meşaleler Muharebesi sonucunda Şirvan'da Osmanlı hakimiyetini sağlamlaştıran Özdemiroğlu Osman Paşa 21 Ekim 1583'te (beş yıl boyunca mevzilendiği) Demirkapı'dan ayrıldı ve komutasındaki 3.000 askerlik birlikle Kafkasya'nın kuzeyi-Kuban Nehri-Taman-Kerç üzerinden Kefe'ye ulaştı.
Padişah III. Murad'ın II. Mehmed Giray'ın idam edilmesine dair fermanına karşılık, Özdemiroğlu Osman Paşa İran Savaşı sürerken Kırım Hanının idamının doğrabileceği sakıncaları arzetse de, III. Murad emrini tekrarladı. Bunun üzerine harekete geçen Özdemiroğlu Osman Paşa II. Mehmed Giray'ın kardeşi Alp Giray’a beratını vererek hanlığa atadı.
II. Mehmed Giray ise atamayı tanımayarak yaklaşık 40.000 atlıdan oluşan ordusuyla Özdemiroğlu Osman Paşa'nın mevzilendiği (doğrudan Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı) Kefe Kalesi üzerine yürüdü. Öncü birliklere komuta eden oğlu 'dan beş gün sonra Kefe önlerine gelip otağını kurdu ve kuşatmanın komutasını devraldı. Ayrıca, Osmanlıların Şirvan'da savaşan Özdemiroğlu Osman Paşa'ya takviye amacıyla Kırım'a sevketmiş olduğu topları ve topçuları da zorla yanına alarak Kefe'yi top ateşine tuttu.
Özdemiroğlu Osman Paşa ise bir taraftan II. Mehmed Giray kardeşlerine gizlice adamlar göndererek, onları kazanmaya ya da en azından Mehmed Giray’dan uzak durmalarına çalıştı. Eşzamanlı olarak da İstanbul'dan takviye istedi.
Mehmed Giray ise kuşatmayı şiddetlendirerek Kefe'ye su götüren suyollarını tahrip ettirdi ve askerlerin mevzilenmesi için metrisler inşa ettirdi. Ayrıca, Kefe ovasındaki bağ ve bahçeleri de yaktırarak Osmanlı garnizonunun zahire sıkıntısı çekmesini hedefledi.
Osmanlı sarayında ise toplanan Divanda Osmanlı Donanması'nın takviye birlikleriyle birlikte Kılıç Ali Paşa komutasında 10 gün içinde Kefe'ye sevkedilmesine karar verildi. II. Mehmed Giray'in yerine ise Konya'da (o zamana kadar dergahta oturan ve hükûmet etme arzusunu Mevlevi dervişi kıyafeti altında gizlemekte olan) kardeşi İslam Giray Kırım Hanı olarak tayin edildi ve III. Murad'ın huzuruna çıkarılarak kılıç, at ve altın kitâbeli bir kırmızı sancak verildi.
24-25 Nisan 1584 gecesi ise Kılıç Ali Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması İslam Giray'la birlikte İstanbul'dan ayrıldı. 25 kadırga ve birkaç mavnadan oluşan donanmada 3.000 civarında cebeci, topçu ve kapıkulu askeri bulunuyordu.
Kefe'deki kuşatma ise yaklaşık 40 gün karşılıklı top ve tüfek ateşiyle devam ederken Osmanlıların bir kaliteyle Kefe açıklarına gelerek II. Mehmed Giray'a bağlı Tatar askerlerini top ateşine tuttu. Ardından ise Osmanlı Donanması Kefe açıklarında belirdi. Atılan top ve tüfek ateşi karşısında Tatar askerleri dağılmaya başladı. Müteakiben, donanma Kefe'ye asker çıkarırken, İslam Giray da karaya çıktı ve Özdemiroğlu Osman Paşa tarafından karşılandı. Özdemiroğlu Osman Paşa yeni Hanı kendi atına bindirerek önü sıra yürüdü ve elinden tutarak tahta çıkardı. Alp Giray’ı da kalgay ilan etti.
Yeni Han ve Kalgayın ilan edilmesiyle, azledilmiş olan Mehmed Giray'ın askerleri gruplar halinde II. İslam Giray'ın emrine girmeye başladı. Mehmed Giray ise bir gece vakti İtil Nehri havalisinde yerleşik Nogay Ordasına iltica etmek ümidiyle Kırım'dan firar etti. Sabah olduğunda ise durum anlaşıldı ve Kalgay Alp Giray Mehmed Giray'ın takibine gönderildi. Mehmed Giray'a yetişen Kalgay Alp Giray adıgeçeni kementle idam etti.
İkinci sefer
Seferin başarıyla sonuçlanmasının ardından Özdemiroğlu Osman Paşa Kılıç Ali Paşa'yla birlikte Osmanlı Donanmasıyla Kefe'den ayrıldı ve 29 Haziran 1584 günü İstanbul Boğazı'na girerek Beşiktaş'ta karaya çıktı. Büyük coşkuyla karşılanan Özdemiroğlu Osman Paşa 5 Temmuz günü III. Murad'ın huzuruna çıktı. Kendisini rakip olarak gören Sadrazam Kanijeli Siyavuş Paşa 25 Temmuz'da azledilerek, 28 Temmuz'da Osman Paşa Sadrazam olarak atandı.
Bununla birlikte; Kırım'daki çatışmalar durulmadı. Mehmed Giray'ın oğulları Saadet Giray ve Safa Giray Rusya'yla temasla, babalarının katlinden üç ay sonra intikam almak üzere yanlarına sığındığı (Rusya'nın güdümündeki) Nogayların ve Don Kazaklarının desteğini alarak, Eylül başında yaklaşık 10.000 atlıyla Kırım Hanlığının başkenti Bahçesaray'a saldırdı ve II. İslam Giray'ı yaralı bir şekilde Kefe'ye sığınmaya mecbur bıraktı. Bu sırada, Kafkas cephesindeki Demirkapı garnizonunu takviye etmek üzere Kefe üzerinden gönderilen yeniçeriler de Kırım'daydı. Yeniçerilerin Nogaylara şiddetli direnişi II. İslam Giray'ın esir düşmesini engelledi.
Kırım Hanlığı'ndaki bu karışıklıktan Rusya'nın yanı sıra, 1578'den beri, Osmanlılarla savaş halinde bulunan Safevî Devleti de istifade etmek istedi. Şah Muhammed Hüdabende Alamut Kalesi'nde hapiste tuttuğu Kırım prenslerinden Gazi Giray'ı serbest bırakmayı, hatta kızlarından biriyle evlendirmeyi tasarladı.
III. Murad, bu olumsuz gelişmelerin ardından, Kırım üzerine ikinci bir sefer düzenlenmesini emrederek Sadrazamlığa terfi ettirilmiş Özdemiroğlu Osman Paşa'yı görevlendirdi. Osman Paşa da Kaptan-ı derya Kılıç Ali Paşa'dan aynı yıl içinde Karadeniz'e yapılacak ikinci sefer için hazırlık yapmasını istedi. Kılıç Ali Paşa Osmanlı Donanması tarihinde ilk kez olmak üzere Ekim'de sefere çıkmak üzere hazırlıklara başladı. Yapılan plana göre, Osman Paşa'nın emrine verilen 10.000 yeniçeri ve yardımcı birlikler karadan İstanbul'dan Sinop'a gidecek ve donanmayla Kefe’ye nakledilecekti. Özdemiroğlu Osman Paşa 15 Ekim 1584'te Üsküdar'a geçerek sefere gidecek askerlerin toplanmasına kadar burada kaldı. Kasım'da harekete geçen ordu Üsküdar-İznik üzerinden Bolu ve Gerede'ye ulaşınca şiddetli kar yağışlarıyla karşılaştı ve III. Murad'ın fermanıyla Kastamonu'da kışlamasına karar verildi.
Bu sırada ise II. İslam Giray'ın Saadet Giray'a karşı yardım isteyen mektubu geldi. Özdemiroğlu Osman Paşa ise Bosna Valisi Gazi Ferhad Paşa komutasındaki bir takviye birliğini Kılıç Ali Paşa kumandasındaki donanmayla Kefe'ye gönderdi. II. İslam Giray aldığı bu takviyeyle asi Hanzâdelere karşı üstünlük sağladı ve kardeşi Kalgay Alp Giray’la beraber Saadet Giray'ın komuta ettiği Nogayları Kefe yakınında Andal sahrasında mağlup etti. Alp Giray, asileri Donets Nehrine kadar takip etti. Saadet Giray, ve Safa Giray Kumuklara sığınırken, Murad Giray ise (Rus egemenliğindeki) Astrahan'a kaçtıktan sonra Moskova’ya giderek tahta yeni çıkmış (31 Mayıs 1584) Çar Feodor İvanoviç'le görüştü. Rusya'nın yardımıyla toplayacağı taze kuvvetlerle yeniden Kırım’a yürümeyi tasarlayan Murad Giray, Osmanlı ordusunun Kırım’a gelmek üzere yola çıktığı haberi üzerine bu amacından tamamen vazgeçmek zorunda kaldı.
Seferlerin sonrası
Bu suretle, Kırım Hanlığı yeniden sıkı bir şekilde Osmanlı İmparatorluğu'na tâbi oldu. II. İslam Giray'ın hanlığına kadar Osmanlı Padişahları tahta çıkan Kırım hanlarını sadece tasdik ederek berat gönderirken, 1584 yılındaki müdahaleden sonra Padişahlar Kırım hanlarını doğrudan tayin etmek suretiyle Kırım Hanlığı üzerindeki Osmanlı hakimiyetini sıkılaştırdılar. Ayrıca, II. İslam Giray zamanına kadar hutbelerde yalnız Kırım hanlarının adları okunurken, onun hanlığından itibaren ise hutbelerde ilk olarak Osmanlı padişahının sonra da Kırım hanının isimlerinin okunması kabul edildi.
Şirvan ve Kırım'daki zaferlerinden sonra, Özdemiroğlu Osman Paşa müteakip sefer mevsiminde III. Murad tarafından Osmanlı ordusunun başında Tebriz seferine gönderildi. 21 Aralık 1584-5 Nisan 1585 arasında Kastamonu'da kışlayan ordu ilkbaharda İran sınırına yöneldi.
Kaynakça
- ^ "Şecaatname", Âsafî Dal Mehmed Çelebi, (hzl. Abdülkadir Özcan ), Çamlıca Basım Yayın, İstanbul (2006), s.391
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.7, s.85
- ^ "Şecaatname", Âsafî Dal Mehmed Çelebi, (hzl. Abdülkadir Özcan ), Çamlıca Basım Yayın, İstanbul (2006), s.431
- ^ "Tarih-i Selanikî", Mustafa Selanikî, (hzl. Mehmet İpşirli), Edebiyat Fakültesi Matbaası, İstanbul (1989), s.114
- ^ "Habeşistan'dan Kafkasya'ya Bir Osmanlı Paşası: Özdemiroğlu Osman Paşa", Çetin Sungur, Hacettepe Üniversitesi, Ankara (2012), s.123-124
- ^ "Osmanlı Tarihi", Ord. Prof. İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Türk Tarih Kurumu (2011), c.3, b.2, s. 3-5
- ^ "Osmanlı Seferlerinde Olağandışı Bir Kışlak: Kastamonu", M.Yaşar Ertaş, Pamukkale Üniversitesi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirim Seferi Osmanli Imparatorlugu nun azledildikten sonra isyan eden Kirim Hani II Mehmed Giray i cezalandirmak Kirim Hanligi nda hakimiyetini tesis etmek ve yeni Han II Islam Giray i tahta cikarmak amaciyla 1584 yilinda duzenledigi iki askeri harekat Kirim SeferiII Mehmed Giray in Kefe onundeki yenilgisi Secaatname Tarih1584BolgeKefe KirimSonucKesin Osmanli zaferi Kirim Hanligi Osmanli Devleti ne daha siki baglandi TaraflarOsmanli DevletiKirim Hanligi asi Han Komutanlar ve liderlerOzdemiroglu Osman Pasa Kilic Ali Pasa Gazi Ferhad Pasa II Islam GirayII Mehmed Giray Saadet Giray firar Gucler10 000 asker 25 kadirga40 000 atliKayiplarCok hafifYuksek sayida firar Birinci harekatta Ozdemiroglu Osman Pasa ikinci harekatta ise Gazi Ferhad Pasa Osmanli birliklerine komuta ederken Kilic Ali Pasa kumandasindaki Osmanli Donanmasi Kefe ye iki kez cikarma yapti Sefer oncesiKirim Hani II Mehmed Giray 1578 1590 Osmanli Safevi Savasi nda ilk bes sefer mevsiminin 1578 1582 aksine 1583 yilinda Ozdemiroglu Osman Pasa komutasinda ozellikle Sirvan bolgesinde Safevilerle mucadele icindeki Osmanli ordusuna gerekli takviyeyi gondermedi Bunun uzerine Osmanli Sarayi nin gozunden dustu ve Padisah III Murad tarafindan azledildi Birinci seferOzdemiroglu Osman Pasa nin 1583 1584 kisinda buz tutmus Kerc Bogazi ndan gecmesi Secaatname II Mehmed Giray in Ozdemiroglu Osman Pasa yi Kefe de kusatmasi Secaatname Kilic Ali Pasa komutasindaki Osmanli Donanmasinin asi Tatar askerlerine taarruzu Secaatname Mesaleler Muharebesi sonucunda Sirvan da Osmanli hakimiyetini saglamlastiran Ozdemiroglu Osman Pasa 21 Ekim 1583 te bes yil boyunca mevzilendigi Demirkapi dan ayrildi ve komutasindaki 3 000 askerlik birlikle Kafkasya nin kuzeyi Kuban Nehri Taman Kerc uzerinden Kefe ye ulasti Padisah III Murad in II Mehmed Giray in idam edilmesine dair fermanina karsilik Ozdemiroglu Osman Pasa Iran Savasi surerken Kirim Haninin idaminin dograbilecegi sakincalari arzetse de III Murad emrini tekrarladi Bunun uzerine harekete gecen Ozdemiroglu Osman Pasa II Mehmed Giray in kardesi Alp Giray a beratini vererek hanliga atadi II Mehmed Giray ise atamayi tanimayarak yaklasik 40 000 atlidan olusan ordusuyla Ozdemiroglu Osman Pasa nin mevzilendigi dogrudan Osmanli Imparatorlugu na bagli Kefe Kalesi uzerine yurudu Oncu birliklere komuta eden oglu dan bes gun sonra Kefe onlerine gelip otagini kurdu ve kusatmanin komutasini devraldi Ayrica Osmanlilarin Sirvan da savasan Ozdemiroglu Osman Pasa ya takviye amaciyla Kirim a sevketmis oldugu toplari ve topculari da zorla yanina alarak Kefe yi top atesine tuttu Ozdemiroglu Osman Pasa ise bir taraftan II Mehmed Giray kardeslerine gizlice adamlar gondererek onlari kazanmaya ya da en azindan Mehmed Giray dan uzak durmalarina calisti Eszamanli olarak da Istanbul dan takviye istedi Mehmed Giray ise kusatmayi siddetlendirerek Kefe ye su goturen suyollarini tahrip ettirdi ve askerlerin mevzilenmesi icin metrisler insa ettirdi Ayrica Kefe ovasindaki bag ve bahceleri de yaktirarak Osmanli garnizonunun zahire sikintisi cekmesini hedefledi Osmanli sarayinda ise toplanan Divanda Osmanli Donanmasi nin takviye birlikleriyle birlikte Kilic Ali Pasa komutasinda 10 gun icinde Kefe ye sevkedilmesine karar verildi II Mehmed Giray in yerine ise Konya da o zamana kadar dergahta oturan ve hukumet etme arzusunu Mevlevi dervisi kiyafeti altinda gizlemekte olan kardesi Islam Giray Kirim Hani olarak tayin edildi ve III Murad in huzuruna cikarilarak kilic at ve altin kitabeli bir kirmizi sancak verildi 24 25 Nisan 1584 gecesi ise Kilic Ali Pasa komutasindaki Osmanli Donanmasi Islam Giray la birlikte Istanbul dan ayrildi 25 kadirga ve birkac mavnadan olusan donanmada 3 000 civarinda cebeci topcu ve kapikulu askeri bulunuyordu Kefe deki kusatma ise yaklasik 40 gun karsilikli top ve tufek atesiyle devam ederken Osmanlilarin bir kaliteyle Kefe aciklarina gelerek II Mehmed Giray a bagli Tatar askerlerini top atesine tuttu Ardindan ise Osmanli Donanmasi Kefe aciklarinda belirdi Atilan top ve tufek atesi karsisinda Tatar askerleri dagilmaya basladi Muteakiben donanma Kefe ye asker cikarirken Islam Giray da karaya cikti ve Ozdemiroglu Osman Pasa tarafindan karsilandi Ozdemiroglu Osman Pasa yeni Hani kendi atina bindirerek onu sira yurudu ve elinden tutarak tahta cikardi Alp Giray i da kalgay ilan etti Yeni Han ve Kalgayin ilan edilmesiyle azledilmis olan Mehmed Giray in askerleri gruplar halinde II Islam Giray in emrine girmeye basladi Mehmed Giray ise bir gece vakti Itil Nehri havalisinde yerlesik Nogay Ordasina iltica etmek umidiyle Kirim dan firar etti Sabah oldugunda ise durum anlasildi ve Kalgay Alp Giray Mehmed Giray in takibine gonderildi Mehmed Giray a yetisen Kalgay Alp Giray adigeceni kementle idam etti Ikinci seferII Mehmed Giray in idami Sehinsahname Seferin basariyla sonuclanmasinin ardindan Ozdemiroglu Osman Pasa Kilic Ali Pasa yla birlikte Osmanli Donanmasiyla Kefe den ayrildi ve 29 Haziran 1584 gunu Istanbul Bogazi na girerek Besiktas ta karaya cikti Buyuk coskuyla karsilanan Ozdemiroglu Osman Pasa 5 Temmuz gunu III Murad in huzuruna cikti Kendisini rakip olarak goren Sadrazam Kanijeli Siyavus Pasa 25 Temmuz da azledilerek 28 Temmuz da Osman Pasa Sadrazam olarak atandi Bununla birlikte Kirim daki catismalar durulmadi Mehmed Giray in ogullari Saadet Giray ve Safa Giray Rusya yla temasla babalarinin katlinden uc ay sonra intikam almak uzere yanlarina sigindigi Rusya nin gudumundeki Nogaylarin ve Don Kazaklarinin destegini alarak Eylul basinda yaklasik 10 000 atliyla Kirim Hanliginin baskenti Bahcesaray a saldirdi ve II Islam Giray i yarali bir sekilde Kefe ye siginmaya mecbur birakti Bu sirada Kafkas cephesindeki Demirkapi garnizonunu takviye etmek uzere Kefe uzerinden gonderilen yeniceriler de Kirim daydi Yenicerilerin Nogaylara siddetli direnisi II Islam Giray in esir dusmesini engelledi Kirim Hanligi ndaki bu karisikliktan Rusya nin yani sira 1578 den beri Osmanlilarla savas halinde bulunan Safevi Devleti de istifade etmek istedi Sah Muhammed Hudabende Alamut Kalesi nde hapiste tuttugu Kirim prenslerinden Gazi Giray i serbest birakmayi hatta kizlarindan biriyle evlendirmeyi tasarladi III Murad bu olumsuz gelismelerin ardindan Kirim uzerine ikinci bir sefer duzenlenmesini emrederek Sadrazamliga terfi ettirilmis Ozdemiroglu Osman Pasa yi gorevlendirdi Osman Pasa da Kaptan i derya Kilic Ali Pasa dan ayni yil icinde Karadeniz e yapilacak ikinci sefer icin hazirlik yapmasini istedi Kilic Ali Pasa Osmanli Donanmasi tarihinde ilk kez olmak uzere Ekim de sefere cikmak uzere hazirliklara basladi Yapilan plana gore Osman Pasa nin emrine verilen 10 000 yeniceri ve yardimci birlikler karadan Istanbul dan Sinop a gidecek ve donanmayla Kefe ye nakledilecekti Ozdemiroglu Osman Pasa 15 Ekim 1584 te Uskudar a gecerek sefere gidecek askerlerin toplanmasina kadar burada kaldi Kasim da harekete gecen ordu Uskudar Iznik uzerinden Bolu ve Gerede ye ulasinca siddetli kar yagislariyla karsilasti ve III Murad in fermaniyla Kastamonu da kislamasina karar verildi Bu sirada ise II Islam Giray in Saadet Giray a karsi yardim isteyen mektubu geldi Ozdemiroglu Osman Pasa ise Bosna Valisi Gazi Ferhad Pasa komutasindaki bir takviye birligini Kilic Ali Pasa kumandasindaki donanmayla Kefe ye gonderdi II Islam Giray aldigi bu takviyeyle asi Hanzadelere karsi ustunluk sagladi ve kardesi Kalgay Alp Giray la beraber Saadet Giray in komuta ettigi Nogaylari Kefe yakininda Andal sahrasinda maglup etti Alp Giray asileri Donets Nehrine kadar takip etti Saadet Giray ve Safa Giray Kumuklara siginirken Murad Giray ise Rus egemenligindeki Astrahan a kactiktan sonra Moskova ya giderek tahta yeni cikmis 31 Mayis 1584 Car Feodor Ivanovic le gorustu Rusya nin yardimiyla toplayacagi taze kuvvetlerle yeniden Kirim a yurumeyi tasarlayan Murad Giray Osmanli ordusunun Kirim a gelmek uzere yola ciktigi haberi uzerine bu amacindan tamamen vazgecmek zorunda kaldi Seferlerin sonrasiBu suretle Kirim Hanligi yeniden siki bir sekilde Osmanli Imparatorlugu na tabi oldu II Islam Giray in hanligina kadar Osmanli Padisahlari tahta cikan Kirim hanlarini sadece tasdik ederek berat gonderirken 1584 yilindaki mudahaleden sonra Padisahlar Kirim hanlarini dogrudan tayin etmek suretiyle Kirim Hanligi uzerindeki Osmanli hakimiyetini sikilastirdilar Ayrica II Islam Giray zamanina kadar hutbelerde yalniz Kirim hanlarinin adlari okunurken onun hanligindan itibaren ise hutbelerde ilk olarak Osmanli padisahinin sonra da Kirim haninin isimlerinin okunmasi kabul edildi Sirvan ve Kirim daki zaferlerinden sonra Ozdemiroglu Osman Pasa muteakip sefer mevsiminde III Murad tarafindan Osmanli ordusunun basinda Tebriz seferine gonderildi 21 Aralik 1584 5 Nisan 1585 arasinda Kastamonu da kislayan ordu ilkbaharda Iran sinirina yoneldi Kaynakca Secaatname Asafi Dal Mehmed Celebi hzl Abdulkadir Ozcan Camlica Basim Yayin Istanbul 2006 s 391 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 7 s 85 Secaatname Asafi Dal Mehmed Celebi hzl Abdulkadir Ozcan Camlica Basim Yayin Istanbul 2006 s 431 Tarih i Selaniki Mustafa Selaniki hzl Mehmet Ipsirli Edebiyat Fakultesi Matbaasi Istanbul 1989 s 114 Habesistan dan Kafkasya ya Bir Osmanli Pasasi Ozdemiroglu Osman Pasa Cetin Sungur Hacettepe Universitesi Ankara 2012 s 123 124 Osmanli Tarihi Ord Prof Ismail Hakki Uzuncarsili Turk Tarih Kurumu 2011 c 3 b 2 s 3 5 Osmanli Seferlerinde Olagandisi Bir Kislak Kastamonu M Yasar Ertas Pamukkale Universitesi