Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Litvanya Haçlı Seferi Töton şövalyeleri ve Livonya Tarikatı nın pagan Litvanya Büyük Dükalığı nı zorla Hı

Litvanya Haçlı Seferi

Litvanya Haçlı Seferi
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az

Litvanya Haçlı Seferi, Töton Şövalyeleri ve Livonya Tarikatı'nın, pagan Litvanya Büyük Dükalığı'nı zorla Hıristiyanlaştırma bahanesi altında gerçekleştirdiği bir dizi seferdir. Livonya Tarikatı 1202'de Riga'yı işgal etti ve 1230'larda Polonya'nın bir yurtluk olan Chełmno Arazisi'ne yerleştiler. İlk olarak Livonya Haçlı Seferi ve Prusya Haçlı Seferi'nde diğer komşu Baltık kabilelerini (Kuronyalılar, Semigalyalılar, Latgalyalılar, Selonyalılar ve Eski Prusyalılar) fethettiler.

Litvanya Haçlı Seferi
Kuzey Haçlı Seferleri
image
Litvanlar, Töton Şovalyeleri ile savaşıyor (14. yüzyıldan kalma alçak kabartma, Malbork Kalesi)
Tarih1283-1422
Bölge
Batı Litvanya Büyük Dükalığı, Samogitya, Prusya, Livonya
Sonuç Leh-Litvan-Töton Savaşı, Melno Antlaşması
Taraflar
  • Töton Şövalyeleri
  • Livonya Tarikatı
Müttefikler:
  • Macaristan Krallığı
  • Bohemya Krallığı
  • Moravya Margravlığı
  • -
  • Avusturya Dükalığı
  • İngiltere Krallığı
  • Litvanya Büyük Dükalığı
    Müttefikler:
    • Polonya Krallığı (1385'ten itibaren)

    Vasallar:

    • Altın Orda Devleti'nden Tatarlar
    Komutanlar ve liderler
    • Töton Şövalyeleri büyük ustası

    Müttefikler:

    • Macaristan Kralı I. Lajos
    • Bohemya Kralı Johann von Böhmen
    • Moravya Margravı Karl
    • Hainaut ve Hollanda Dükü II. William
    • Bourbon Dükü I. Peter
    • Aşağı Bavyera Dükü XIV. Heinrich
    • Avusturya Dükü III. Albert
    • İngiltere Kralı IV. Henry
    		 Litvanya Büyük Dükü

    Litvanlara ve Samogitlere karşı ilk baskın 1208'de gerçekleşti. O andan itibaren tarikatlar Litvanya siyasetinde önemli bir rol oynadılar, ancak 1280'lere kadar doğrudan bir tehdit değildiler. O zamana kadar Litvanya Büyük Dükalığı zaten merkezi bir devletti ve savunma kurabiliyordu. Sonraki yüzyıl boyunca tarikat, Samogit ve Litvanya topraklarına yıllık sömürgeci Litvanca: reise (baskınlar) örgütledi ancak büyük bir başarı sağlanamamasına rağmen büyük insani maliyete mal oldu. Samogitya ve Suvalkija'daki sınır bölgeleri etnik temizlik nedeniyle seyrek yerleşimli vahşi doğaya dönüştü, ancak tarikat çok az toprak kazandı. Töton Tarikatı ile Litvanya arasında ortaya çıkan savaşlar, Avrupa tarihindeki en uzun çatışmalardan birisidir.

    Büyük Dükalık nihayet 1386 yılında, Büyük Dük Jogaila'nın Kraliçe Jadwiga ile evlenmesinden ve Polonya kralı olarak taç giyme töreninden önce Polonya'dan vaftizi kabul etmesiyle Hristiyanlığa geçti. Ancak vaftiz, haçlı seferini durdurmadı çünkü tarikat, papalık sarayında din değiştirmenin samimiyetine açıkça meydan okuyordu. Litvanya ve yeni müttefiki Polonya, genellikle Litvanya Haçlı Seferi ve Leh-Litvan-Töton Savaşı'nın sonu olarak anılan, 1410'daki belirleyici Grunwald Muharebesi'nde tarikatı bozguna uğrattı. Nihai barışa, 225 yıllık savaşa son veren Melno Antlaşması (1422) ile ulaşıldı.

    Arka planı

    image
    13. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar Litvanya topraklarındaki değişiklikler. Litvanya zirvede Avrupa'nın en büyük devletiydi.

    Haçlılar, Hristiyan olmayan "kafirleri" zorla Hristiyanlaştırmak için savaş açtıklarını iddia etmişlerdir. 12. yüzyılda Clairvauxlu Bernard, paganların öldürülmesinin de haklı olduğunu "Hıristiyanlar paganın ölümüyle övünür, çünkü Mesih yüceltilir." şeklinde yazmıştır. Ancak 15. yüzyılda Konstanz Konsili ile bu görüşe itiraz edilmiş ve paganların hakları konusunda bir tartışma başlamıştır. Litvanya'nın kendisi de çeşitli dinleri kabul ediyordu; krallar Mindaugas ve Gediminas'ın hükümdarlığı sırasında, Litvanya'da Litvanyalı rahiplerle birlikte Fransisken ve Dominik manastırları kurulmuştu. Gediminas, papaya yazdığı mektuplarda haçlıların savaş bahanesi yaratmak için Hristiyan kiliselerini tahrip ettiğinden şikayet etmiştir.

    Kuzey Haçlı Seferleri 1197'de başlamıştır. Militan Hristiyan misyonerlerin Litvanlar ile ilk karşılaşmaları 1185'te Saint Meinhard'ın Litvanlar tarafından saldırıya uğramasıyla gerçekleşmiştir. Litvanya birlikleri aynı zamanda Semigalyalıların ve Latgalyalıların yerel direnişini de destekliyordu. 1220'lerde Masovyalı Konrad I, Töton Şövalyeleri'ne Toruń yakınlarında toprak verilmiş ve bu da haçlıları Litvanya topraklarına yaklaştırmıştır. : 415 Hermann Balk liderliğindeki ilk Cermen haçlılarının 1230 yılında Chełmno Arazisi'ne gelişiyle birlikte, günümüz Estonya ve Letonya'nın dini gelenekleri yavaş yavaş Katolikliğe yönelmeye başlamıştır.:17 Tanrı Perkūnas'a duyulan saygı gibi, Germen ve Litvanya halkları arasında zaten ortak dini inançlar vardı.

    1230'larda, o zamanlar Livonya'nın bir parçası olan bölgenin kuzey sınırlarında Hristiyanlar ve Litvanlar arasında askeri çatışmalar yaşanmıştır. 1202 yılında kurulan Livonyalı Kılıç Kardeşleri, bölgeye yayılmak için seferler başlatmıştır. Livonya Haçlı Seferi aracılığıyla Litvanya Samogitya sınırındaki Terra Mariana'yı fethetmişler ve bu da çatışmaları artırmıştır. Bu çatışmalar 1236'da Šiauliai yakınlarındaki Saule Muharebesi ile doruğa ulaşmıştır; Livonyalı Kılıç Kardeşleri ağır bir yenilgiye uğramıştır. Ordunun yalnızca %10'u hayatta kalmış ve 48'den fazla şövalyesi öldürülmüştür.:181 Yenilgileri ve ödenmemiş borçları nedeniyle tarikat, Livonya Tarikatı adı verilen Töton Tarikatı'nın bir kolu olmaya zorlanmıştır.

    Reform yapılmasına rağmen Livonya Tarikatı'nın Litvanlara karşı askeri seferleri hâlâ başarısız olmuştur. Hristiyan Livonyalılar, Töton Tarikatı'nın desteğine rağmen (1260), (1270) ve (1279) muharebelerinde büyük yenilgilere uğramışlardır. Bu kayıplar Töton Tarikatı'nı zayıflattı ve Büyük Prusya Ayaklanmasına izin vermiştir.:18 Litvanya'nın Hristiyan olan kralı Mindaugas'ın 1263'te suikasta kurban gitmesiyle bölge bir istikrarsızlık dönemine girmiştir.:181 Litvanlar, Prusya ayaklanmalarını desteklediler ve Prusyalılar ve Yotvingianlarla birlikte askeri baskınlar düzenlediler. Bunlar arasında Treniota hükümdarlığı sırasında Sambia'daki Vėluva (Wehlau) kalesinin 1264 kuşatması ve Vaišvilkas ve Švarnas liderliğindeki Yotvingianlar adına Polonya'dan alınan intikam da vardır.

    Ancak 1283'te, Prusyalıların yeniden fethinden sonra Töton Tarikatı, seferlerini kırılgan, yeni kurulan Litvanya Krallığı'na odaklamıştır.:26

    Hedefler

    image
    1226 ve 1260'taki Cermen Devleti sınırları, Samogitya'nın tarikatın topraklarını nasıl böldüğünü gösteriyor

    Töton Tarikatı başlangıçta Prusya'da olduğu gibi tüm Litvanya'yı Töton Devleti'ne dahil etmeyi planlamış, ancak bu planlar Litvanya'nın güçlü direnişiyle karşılaşmıştır. Töton Tarikatı'nın temel hedefi Litvanya'nın ova bölgesi Samogitya'yı fethetmek ve kontrollerini sağlamlaştırmak için orada kaleler inşa etmekti. Samogitya, Töton Tarikatı'nın fethettiği topraklarla Livonya Tarikatı'nın fethettiği bölgeleri bir kama gibi ayırmaktaydı. Tarikat, Samogitya'yı ele geçirerek her iki bölgenin yönetimini birleştirebilecekti. Litvanya da Gediminas'ın saltanatından başlayarak hızla doğuya doğru genişlemeye, Ruthen topraklarını fethetmeye ve uzun süren savaşları için daha fazla kaynak kazanmaya başladı.

    Tarikat için Hristiyanlığın desteklenmesinin güçlü bir ideolojik itici gücü vardı. 1291'deki Akka Kuşatması'ndan sonra Kudüs çevresindeki savaşlar sona erdiğinde, Hristiyan dini gruplar, fetih veya yeniden fetih amacıyla askeri çabalarını Doğu Avrupa ve İber Yarımadası'na yöneltmişlerdi.:117 Litvanyalı yöneticiler vaftiz kavramına şiddetle karşı çıktılar ve Cermen topraklarına düzenli olarak baskınlar ve fetihler düzenlediler. Sonuç olarak tarikat, onları güçlü, pagan bir düşman olarak bastırmaya odaklandı.:45 Bununla birlikte, Litvanyalı paganların din değiştirmesine ilişkin Cermen argümanı, sonunda çoğunlukla genişleme için bir bahane haline gelmiştir.:21:26

    Çabalarını Belarus ve Ukrayna'nın istikrarsız prensliklerine yöneltmiş olmalarına rağmen Litvanlar, Hristiyan haçlıların saldırganlığını görmezden gelemediler. Barışın koşulu olarak toplu vaftiz talep eden Töton Tarikatı ile de barışçıl bir anlaşmaya varamadılar. O andan itibaren Samogitya'nın ve diğer savunmasız bölgelerin savunması Litvanlar için bir öncelik haline gelmiştir.:13–14 Litvanya Büyük Dükalığı ve Töton Tarikatı Devleti'nden yağma ihtimali çatışmayı daha da şiddetlendirdi ve her iki tarafın fetihleri genellikle kısa ömürlü veya gelişigüzel olmuştur.:53

    Çatışmanın aşamaları

    Başlangıçlar ve Vytenis'in hükümdarlığı (1283-1315)

    image
    13. yüzyıla tarihlenen Litvanya kılıçları

    1283'te tarihçi Peter von Dusburg, Töton Tarikatı'nın Prusya'yı ve Yotvingianları fethetmeyi tamamladığını kaydetmiştir. Bazı Yotvingianlar Litvanya'ya çekilmiş ve bazı haçlılar da Sambia'ya sürülmüştür. Litvanya Haçlı Seferi 1283 kışında başlamıştır.

    image
    Bisenė tepe kalesinin konumu, 2010

    Tötonların ilk hedefi batı Litvanya sınırındaki Bisenė idi. Prusyalı Landmeister Konrad von Thierberg komutasındaki Cermen askerleri, sabah saatlerinde donmuş Neman Nehri'ni geçerek Litvanya kalesine saldırmıştır. Kale, öğleden sonra düşmüş ve yakılarak kül olmuştur. 1291'de Kolainiai'nin ve 1316'da Bisenė'nin yanmasından sonra Junigeda (şimdi Veliuona olarak anılıyor), nehir boyunca Litvanya'nın en batıdaki kalesi haline gelmiştir. 1298'de Litvanyalı lider Vytenis, Riga Başpiskoposluğunun bir parçası olan Kurlandiya'da Livonyalı haçlılara saldırmıştır.:29 Haçlıların ilk başarılarından sonra iki taraf, Vytenis'in görünüşte Livonya Tarikatı'nın kontrolü altında olan Riga vatandaşlarıyla ittifak kurmasının ardından Turaida Muharebesi'nde çatıştılar.:55–59

    Çatışmalar 1303'te Litvanya Büyük Dükü Vytenis'in taç giyme töreniyle yeniden başlamıştır. Vytenis, Litvanya'nın kuzey ve doğu komşularıyla yüzleşmek istiyordu. İzole edilmiş Litvanyalı birlikler Prusya'ya baskın düzenlerken, sınırlarına 2.000 silahlı şövalye göndermiştir.:23 1283'teki Prusya isyanlarını bastırdıktan sonra daha istikrarlı olan Töton Tarikatı, o zamanlar Litvanya kontrolü altında olan Semigallia ve Skalvia'ya askeri birimler göndermiştir. Töton Tarikatı Samogitya'ya saldırmaya karar verene kadar birkaç yıl süren göreceli sakinlik yaşanmıştır.:52

    Töton Şövalyeleri bölgeye 20 civarında baskın düzenlemişlerdir. Vytenis, artan sayıda hain ve mültecinin de gösterdiği gibi, yerel Samogit soylularının etkisini zayıflatmak için önlemler almıştır. Livonya Tarikatı, Aizkraukle Muharebesi'nden bu yana Litvanların garnizonlarının bulunduğu Semigalya üzerindeki kontrolünü pekiştirdiler. 1313 yılında Livonya Tarikatı, Litvanların 1281'den beri kontrol ettiği Dynaburg Kalesi'ni ele geçirmiştir.

    image
    Neman'da bir Töton tahkimatı yıkıntıları

    Litvanya'nın ilerlemelerine karşı doğu sınırını daha iyi çizmek ve savunmak için Töton Tarikatı küçük kaleler ve müstahkem evler inşa etmeye başlamıştır. Garnizonlarda genellikle birkaç şövalye ve daha fazla asker ve yaver bulunmaktaydı. Savunmacılar yalnızca Litvanya topraklarına baskın yapmak için ayrılıyorlardı. Kaleler stratejik konumları nedeniyle tehditkardılar. En etkileyici olanlardan bazıları Neman, Sovetsk ve Mayovka'daydı.:90–91

    Vytenis, 1311'de tarikatın hareketlerine, en iyi süvarilerini Masuria'ya ve Prusya sınırının takviye edilmemiş bölgelerine yönlendirerek tepki göstermiştir. 4.000 Litvanyalı süvariye rağmen, Landmarschall Heinrich von Plötzke liderliğindeki kuvvetler tarafından şaşırtıldılar ve sınır dışı edildiler.:53–54 Ancak Hristiyan halkın, özellikle de tarikatın kırsal bölgelerindeki Alman sömürgeciler arasında "vahşi paganlara" karşı genel korkusu zaferle değişmedi.:53–54 Vytenis'in son büyük saldırısı Ekim 1315'te, ölümünden kısa bir süre önce gerçekleşmiştir.:55

    Gediminas'ın Hükümdarlığı (1316–1345)

    Gediminas'ın Litvanya büyük dükü olarak yönetimi sırasında savaş, Töton Tarikatı ile kuzey ve batı sınırlarında yoğunlaşmıştır. Gediminas, 1325-1328'de bir dizi evlilik yoluyla Polonya kralı I. Władysław ile ittifak kurmuştur.:34 Polonya, Pomeranya'nın hakimiyeti konusundaki anlaşmazlık nedeniyle Töton Tarikatı'na karşı daha düşmanca davranmıştır. Sonuç olarak I. Władysław, 1330-1331'de Gediminas ile Töton karşıtı bir askeri savunma anlaşması imzalamıştır.

    1329 kışında Bohemya Kralı Johann von Böhmen, haçlı seferine katılmak için bir ordu kurmuştur. Bu destekle güçlenen tarikatın şövalyeleri, Samogitya'daki birçok önemli kaleyi ele geçirmeyi başarmışlardır. Polonya kralıyla yaşanan çatışmalar ve Bohemyalı John'un sınırlı katkıları, daha fazla bölgenin fethini geciktirmiştir.

    image
    Dük Margiris, Pilėnai'yi Cermen Şövalyelerine karşı savunuyor, Władysław Majeranowski, 19. yüzyıl

    Töton Devleti ile Polonya arasındaki çatışma 1330'da yeniden başladığından, Litvanya Büyük Dükalığı bir soluklanma yaşamıştır. Haçlılar 1331 yılında Kuyavia'da Polonyalılara karşı galip geldiler.:36 1336'da Bohemyalı John ve damadı XIV. Henry tarafından desteklenen büyük bir ordu, Samogitya'daki Neman Nehri'ni geçti ve Pilėnai kalesine saldırmıştır. Yenilgiyi gören savunucular, kalenin mallarını yakıp kendilerini öldürmüşlerdir. Kale fethedildikten sonra, Töton Şövalyeleri onu Bayernburg (Litvanca: Raudonpilis) olarak adlandırdıkları yeni bir tahkimatla değiştirdiler. XIV. Henry'nin onuruna. Kalenin bölgeye yapılacak daha sonraki seferler için bir dayanak görevi göreceğini umuyorlardı.:100 Tarikat ordusunun çoğunun geri çekilmesinin ardından Bayernburg, Gediminas'ın bizzat liderliğindeki Litvanya birlikleri tarafından saldırıya uğramış ve yok edilmiştir. Yerel geleneğe göre, surların dışında hala mevcut olan bir meşe ağacının altında okla vurulmuştur. Büyük olasılıkla, çatışmaların geçici olarak yatıştığı bir yıl olan 1341'de ölmüştür.:270

    Algirdas ve Kestutis kardeşler (1345–1382)

    Çatışma, 1345 yılında Gediminas'ın iki oğlu Algirdas ve Kęstutis'in, Gediminas'ın varisi olan kardeşleri Jaunutis'i devirerek iktidara gelmesiyle yeniden şiddetlenmiştir.:75 İkisi bir duumvirlik olarak bölgenin kontrolünü paylaşıyorlardı; Güneydoğudaki arazi Algirdas tarafından kontrol ediliyordu ve batıdaki arazi (Samogitya dahil) Kęstutis tarafından idare ediliyordu. :75 Sonuç olarak Kestutis, Töton Tarikatı'na karşı mücadelenin çoğunu farklı sonuçlarla yönetmiştir. 1349'da Töton komutanı Winrich von Kniprode, açık alanda yapılan Strėva Muharebesi'nde Litvanlara karşı zafer kazanmıştır.:243

    image
    Cermen komutanı Winrich von Kniprode'un heykeli

    1352'de, şu anda Töton Tarikatı'nın büyük ustası olan von Kniprode liderliğindeki Töton Devleti, sessiz bir büyüme dönemine başlamış ve Polonya Krallığı ile anlaşmazlıklardan kaçınmıştır. 1358'de Kutsal Roma İmparatoru IV. Karl, Litvanya hükümdarının Hristiyanlığı kabul etmesi durumunda barış arzusunu dile getirmiştir.:144:37 Algirdas, Töton Tarikatı'nın Baltık bölgesinden tamamen çekilmesini öngörmüş, ancak IV. Karl, tarikatın desteğine ihtiyaç duyduğu için bunu reddetmiştir. Savaş ancak 1361'de tarikatın mareşali Henning Schindekopf ve Macaristan Kralı I. Lajos'un Kęstutis'i ele geçirmeyi başardığında sona ermiştir.:183 Şair ve müjdeci , Kęstutis'in Hristiyanlığa geçmek için yemin ettiği sırada şehrin ele geçirilmesini anmak için bir şiir yazmıştır. Kęstutis, 1362 yılında Malbork Kalesi'ndeki esaretinden başarıyla kurtulmuştur.:183

    O yılın Nisan ayında bir Töton ordusu, Litvanya Büyük Dükalığı sınırları içerisinde yer alan Kaunas Kalesi'ni yok etmiştir.:123 Bu başarı, ancak her iki düşmanın da önemli ölçüde zayıflamasıyla sona eren, karşılıklı yıkım döneminin başlangıcına işaret etmekteydi. 1362 ile 1370 yılları arasında haçlılar Litvanya'ya 20 "cezalandırıcı sefer" düzenlemişlerdir. (1382'de 52'yi tamamlayacaklardı.):55 Buna yanıt olarak Kęstutis ve Algirdas, tüm Litvanya'dan, büyük dükalığa sadık Rus feodal beylerden ve Königsberg yakınlarındaki Töton Devleti ile sınırı paylaştıkları için yardım etmeye istekli Tatarlardan askerî birlikler toplamışlardır.

    Şubat 1370'e gelindiğinde, büyük için koşullar uygundu. Töton ordusu, sayıca az olmasına rağmen zaferi elde etti çünkü açık alan savaşında daha iyiydiler.:243 Bu ilerlemeler sayesinde, Töton Tarikatı, Litvanya'nın başkenti Vilnius'a ve kalabalık Trakai'ye baskın düzenledi.:62-63 Litvanlar ara sıra baskınlarla misilleme yaptılar.

    Litvanya ve Polonya'daki güç mücadeleleri (1386-1409)

    1377'de Algirdas'ın ölümüyle yeni bir dönem başlamıştır.:75 Litvanya'da Algirdas'ın oğulları ile Kęstutis ve Kęstutis'in oğlu Vytautas arasında bir güç mücadelesi ortaya çıkmıştır. Önceki yüzyılda Hristiyanlığa geçiş meselesinin gücünü kaybetmesinden bu yana, kuzeydeki ve batıdaki eski muhaliflerle alternatif ittifaklar kurulmuştu.

    1380'de gizli ile Töton Tarikatı, çeşitli tavizler karşılığında Algirdas'ın varisi Jogaila'yı Kęstutis'e karşı desteklemiştir. Kęstutis 1382 yılına kadar Jogaila'nın tutsağı olarak kalırken, Vytautas kurtulmuş ve Jogaila ve müttefiklerinin tahttan indirilmesi için onların yardımına güvenerek Töton Devleti'ndeki kuzeninin yanına kaçmıştır. :76 Orada Hristiyanlığa geçmiştir.

    Bu güç mücadelesi 1384 yazında sona ermiş ve ilerledikçe bir duraklamaya yol açmıştır. :70 Jogaila, Polonya Kraliçesi Jadwiga ile evlenmek için Polonya soylusu Szlachta'ya gitmiştir.:78 Evlilik ve Jogaila'nın Hristiyanlığa geçmesiyle ilgili konuşmaları, Polonya ile Litvanya Büyük Dükalığı arasında daha istikrarlı bir ilişki yaratmıştır. Krewo Birliği mutabakatı Anlaşması iki ülkeyi artan yakınlık yoluna sokmuş ve sonunda Polonya-Litvanya Birliği'ne yol açmıştır. Jogaila ayrıca kuzeni Vytautas ile Vytautas'ın iddialarını kabul etmesi ve mülklerini iade etmesi konusunda anlaşmaya varmak zorunda kalmıştır. Jogaila (II. Władysław Jagiełło adını almıştır) vaftiz edildikten ve 1386'da Jadwiga ile evlendikten sonra Polonya kralı seçilmiştir.:78 Avrupa'nın son pagan devleti olan Litvanya, Hristiyanlığı kabul etmiştir.

    Litvanyalı soylular Polonya kültürüne asimile olma konusunda şüpheciydiler, bu yüzden Jagiełło, doğuya Moskova Knezliği'ne doğru genişlemek isteyen ve askerî harekât için daha fazla özgürlüğe ihtiyaç duyan Vytautas'a daha fazla hak vermek zorunda kalmıştır. Vytautas, 1398 ile Samogitya'daki haklarını Töton Tarikatı'na devretti.:56 Antlaşma aynı zamanda 1404'te Polonya kralı Jagiełło tarafından da onaylandı.:56–57

    • image
      Ulrich von Jungingen, 1407'den 1410'a kadar Töton Şövalyeleri büyük üstatı, 17. yüzyıl ağaç baskı
    • image
      Litnaya dükü Vytautas, 17. yüzyıl ağaç baskı
    • image
      Polonya kralı II. Władysław Jagiełło, 1475–1480 yağlı boya

    Töton Tarikatı'nın artan istikrarsızlığı (1409–1410)

    image
    Töton Tarikatı'nın 1410'a kadar genişlemesi

    Jogaila'nın Litvanya ile yakın bağlarını korurken Polonya tahtını ve Hristiyanlığı kabul etmesinden sonra Töton Tarikatı'nın liderlerinin bölgedeki gelecekleri konusunda şüpheci ve belirsizdi. Bu şüpheler tarikat için ideolojik ve askeri sorunlar yaratmıştır. Litvanya'nın din değiştirmesi, tarikatın daha önceki yıllarda müjdelediği paganizme karşı mücadele statüsüne meydan okumuştur. Tarikat, Litvanya vaftizlerinin yalnızca siyasi amaçlara yönelik olduğunu ve Litvanların çoğunluğunun geleneksel inançlarına bağlı kaldığını savunmuştur.:74 Toplu vaftiz olasılığını reddeden Vytautas ve Jagiełlo, Papa IX. Bonifacius'un müdahale etmesini istemiştir. Papa'nın yanıtı 1403'te geldi; bu, Töton Şövalyelerinin Litvanya'ya savaş ilan etmesini yasaklayan bir papalık fermanıydı.

    Töton Tarikatı bu yanıttan endişelenmiştir. Güneyde yer alan Polonya Krallığı, manastır devletini korudu ve istikrarsız 15. yüzyıl boyunca büyümesine izin vermiştir Tarikatın 1309'da Pomeranya'yı ilhak etmesinden ve 1326-1332 Leh-Töton Savaşı'ndan sonra, Polonya soyluları tarikata düşman olmaya başlamıştır. Reddedilmeleri Litvanların süregelen düşmanlığıyla birleşerek tarikatın güney ve doğu sınırlarında gerilim yaratmıştır.

    Altın Orda Devleti'nin 1399'daki Vorskla Nehri Muharebesi'nde Vytautas'ı yenilgiye uğratması Litvanya'nın dış politikasını tamamen değiştirmiştir. Bundan önce Litvanlar doğuya doğru genişlemeye odaklamışlardı. Artık hedeflerini değiştirdiler ve tekrar Samogitya'ya odaklandılar. Töton Tarikatı'na karşı yerel hoşnutsuzluk göz önüne alındığında Vytautas, düşmanlıkları yeniden başlatmayı düşünmüştür.

    1403'teki papalık fermanı Litvanya bölgelerinin feodal beylerine tavizler verilmesini emretmesine rağmen, bu tarikat bu kadar hayırsever değildi. Tarikatın kontrol ettiği bölgelerde, dini vergiler ve Töton Devleti tüccarlarının dayattığı kısıtlayıcı rejim nedeniyle Litvanya'nın hoşnutsuzluğu artmıştır. Halka yeni bir haraç turu dayatıldığında, halk ayaklanması tehdidi somutlaşmıştır.:85

    Grunwald Muharebesi ve barış anlaşmaları (1410-1422)

    Samogitya halkının dikkatlice zamanlanmış protesto mektupları, Roma Curia'sına, çok sayıda Avrupa sarayı ve Doğu Avrupa'daki şehirlerdeki loncaların mektuplarıyla aynı anda ulaşmıştır.:82 Büyük Dük Vytautas'ın kışkırttığı ilk Samogit ayaklanması, bölgeyi 1401'den 1404'e kadar ele geçirmiş ve haçlıların bölge üzerindeki otoritesini tanıyan bir barış anlaşmasının imzalanmasıyla sona ermiştir.:79 1409'da Vytautas ikinci bir ayaklanmanın yapılmasını savunmuştur. Töton Tarikatı topraklarında isyana açık destek verilmesi üzerine Büyük Üstat Ulrich von Jungingen, savaş çağrısında bulunmuştur.:35-36 6 Ağustos 1409'da von Jungingen'in habercisi, tarikattan Polonya kralına resmi bir meydan okuma getirmiştir.:35-36 Bu Töton Şövalyelerinin Leh-Litvan-Töton Savaşı'na verdiği ad olan Büyük Kavga (Almanca: Grossen Streythe) başlangıcıydı.

    image
    Merkezde Ulrich von Jungingen ve Vytautas'ı tasvir eden 1878 Grunwald Muharebesi

    Tarikat, Büyük Polonya'yı işgal ederek ve birçok kaleyi ele geçirerek başlamıştır. 1409 sonbaharında Bohemyalı IV. Wenceslaus'un arabuluculuğuyla kısa bir ateşkes müzakere edilmiştir. 15 Temmuz 1410'da savaşçılar tarihi Grunwald Muharebesi'nde karşılaşmıştır.:79 Töton Tarikatı büyük bir yenilgiye uğramış ve bir kriz dönemine girmiştir. Zaferinden sonraki avantajına rağmen Polonya kralı Jagiełło, Töton Tarikatı'na karşı kararlı ve hızlı bir darbe gerçekleştirmemesi tarikatın kalan mevzilerini savunmaları için zaman tanımıştır.

    1411 Toruń Barışı ile Töton Tarikatı, Samogitya'yı serbest bırakmayı ve yerle bir edilen tahkimatlar için tazminat ödemeyi kabul etmiştir. Tarikat, Polonya etkisi nedeniyle o zamana kadar çoğunlukla Hristiyanlığa geçmiş olan Litvanlara yönelik saldırıları durdurmuştur. Ancak tarikat, Kutsal Roma İmparatoru Sigismund'un müdahalesi sayesinde genel olarak daha hafif yaptırımlar için pazarlık yapmayı başarmıştır.:60:98 Bazı yazarlar Toruń Barışı'nı Litvanya Haçlı Seferlerinin sonucu olarak düşünürler.:101

    1413 yılında, yeni Töton büyük ustası Heinrich von Plauen, Neman'ın doğu nehir kıyısını Litvanlara tahsis eden imparatorluk elçisi Benedikt Makrai'nin hakemliğine karşı çıkmıştır. Muhalefeti nedeniyle Michael Küchmeister von Sternberg tarafından görevden indirilmiştir. O anda tarikatın kırılganlığını anlayan von Sternberg, Polonya ile barış arayışına girmiştir. Ancak Makrai'nin kararını da reddedince Polonyalılar 1414'teki Kıtlık Savaşı'nı başlatmak için Varmia'yı işgal etmişlerdir. Yenilen tarikat, iddialarından vazgeçmiştir.:72 Zaten savaşlar ve tazminatlar nedeniyle zayıflamış bir Töton Tarikatı için son derece maliyetli olan, uzun bir ateşkes ve müzakere dönemi başladı.:81

    Konstanz Konsili'nde, tarikatın askerî eylemlerini meşrulaştırması gerekiyordu.:81 Durum, tarikat açısından mali açıdan o kadar istikrarsız hale geldi ki, askeri harcamaları kesmek zorunda kaldı; bu, önceki yüzyıllara kıyasla ciddi bir değişiklikti. Litvanya sınırları ancak 1422'deki kısa 'ndan sonra Melno Antlaşması ile istikrara kavuşturulmuştur. Anlaşmanın sınırları yaklaşık 500 yıl boyunca değişmeden kalacak ve Litvanya'nın 1923'te Klaipėda bölgesini işgal etmesiyle sona erecekti.

    Askeri strateji

    Töton Tarikatı Samogitya'ya yerleşmeye hevesliydi ve Litvanlar onları caydırmaya çalıştı ancak ikisi de başarısız oldular. Her ikisinin de uzun vadeli planlamadan yoksun olmasının yanı sıra Litvanlar, Doğu Avrupa'nın diğer feodal beyleri arasında da destekten yoksundular. Yalnızca 1311 civarında Vytenis gibi enerjik büyük prensler, bölgesel olarak parçalanmış Litvanya güçlerini saldırı için tek bir bayrak altında birleştirmeyi başardılar. Bununla birlikte, bölgesel alt birimlerden oluşan birleşik bir ordu yalnızca nominal olarak birleşmiş durumda kalmış ve bu da güçlü bir karşı saldırı durumunda birleşik bir saldırı eylemini zorlaştırmıştır. Tarikata göre sahaya çıkan ortalama asker sayısı 3.000 ila 8.000 arasında değişiyordu. Bayernburg'un inşasıyla sona eren 1336 Töton seferi hariç, her iki taraf da kesin hedeflere yönelik seferler planlamadı.:226 Litvanlar 1370'te kesin bir sefer düzenlemeye çalıştılar, ancak bu, Rudau'daki kesin yenilginin ardından başarısız olmuştur.

    Savaşlara küçük çatışmalar, baskınlar, kuşatmalar ve çiftçileri katletmeyi amaçlayan şiddetli misillemeler damgasını vurmuştur.:226 Hem Litvanya hafif süvarileri hem de tarikatın orduları, büyük ölçekli savaşlara girmeden önce korumasız yerleşim yerlerine baskın yapmayı tercih ediyordular. Litvanyalı akıncılar bazen tutsaklarına işkence yapıyorlardı ve Tötonların Litvanlara yönelik küçümsemesinin bir örneği, Grunwald Muharebesi'ndeki feci kayıplarından önce Grunwald Kılıçları "armağanları"ydı. Büyük muharebeler çatışmadaki istisnalar olmuştur. Töton Tarikatı 1305 ile 1409 yılları arasında yaklaşık 300 askeri sefer gerçekleştirmiştir. Litvanlar, Töton Devleti'ne yalnızca 45 saldırı düzenlemiştir.

    Tarih yazımı

    image
    Chronicon terrae Prussiae'nin başlık sayfası ve ön kısmı

    Litvanya Haçlı Seferleri hakkındaki en eski tarih yazımı Alman, Litvanyalı ve Polonyalı kaynaklar arasında bölünmüştür ve genellikle siyasi olayların kaydedilmesine adanmıştır.:39,76 Her iki tarafın da dış destek için dilekçe verirken kullandığı önyargılı açıklamalar nedeniyle birincil kaynak materyalin yorumlanması oldukça zordur.:74 Bu propagandacı açıklamalar, yüzyıllar boyunca haçlı seferleri üzerine tarihsel araştırmaları karıştıran Chronicon terrae Prussiae gibi Peter von Dusburg'ın 14. yüzyıl yazılarında görülebilir.:290 Benzer sebeplerden ötürü, aynı dönemdeki birçok Haçlı seferi anlatımında yanlışlıkla Litvanlardan "Sarazenler" olarak bahsedilmektedir.:415 Tarikatın kendisi Litvanları "kafir" olarak tanımlıyordu, ancak Fransızca veya İngilizce konuşan haçlılar, Litvanlar çoğunlukla Hristiyanlığa geçtikten sonra bile bu terimi sıklıkla kullanmışlardır.:415,419 Bu muhtemelen haçlıların kafa karışıklığına katkıda bulunmuş ve haçlı seferlerine devam etmek için bir gerekçe olarak hizmet etmiştir.:425

    Almanya'da çatışmalar büyük ölçüde unutulmuş veya Töton Tarikatı ile Polonya Krallığı arasında Toruń Barışı ile sonuçlanan anlaşmazlık ile sınırlı kalmıştır. gibi tarihçiler sıklıkla gerçekleri ve sözlü anlatımları folklor ve mitler ile birleştirmişlerdir.:43 18. yüzyılda Prusyalı bilim adamları Gediminas'ın diplomatik çabalarının samimiyetini sorgulamışlar ve din değiştirme vaatlerini ima etmişlerdir.:76 1800'lerden itibaren basılan tarih kitaplarında, Litvanya Haçlı Seferi en aza indirilmiş veya Rudau Muharebesi veya Alman sömürgecilerin yerleşim yerleri inşa etmesi gibi tek olumlu olaylarla anlatılmıştır.:60

    Çatışma bugün Litvanya'da tam tersi şekilde temsil edilmektedir.:229 Orta Çağ boyunca Jan Długosz gibi Litvanyalı tarihçiler, çalışmalarını Lietuvos metraščiai (Litvanya Kronikleri) dayandırdılar. Kronikler, Litvanya tarihine ilişkin resmi devlet yorumlarını yansıtan belge kombinasyonlarından (redaksiyon olarak bilinir) oluşur.:49 Kronikler, Litvanya Palemonid hanedanını Antik Roma yönetimine bağlayarak Litvanya milliyetçiliği lehinde argümanlar sunmaktadır. Tarihsel kayıtlar aynı zamanda Litvanyalı hükümdarlar Gediminas, Algirdas ve Vytautas'ın genellikle Eski Kilise Slavcası, Almanca veya Yunanca yazılmış kişisel mektuplarını da içermektedir.:59 Bu siyasi açıklamalar, Michalo Lituanus ve Simonas Daukantas'ınkiler gibi kültürel kayıtlarla desteklenmektedir.:81 Samogitli yazarlar yerel kahramanlık eylemlerini yüceltmişlerdir çünkü bölge, Haçlı seferlerinde Tötonların merkezi hedefi olmuştur. Stanisław Sarnicki'nin tarihçesinde haçlı seferlerine ilişkin tartışmalar yer almasına rağmen, çatışma boyunca mevcut olan Polonya'dan pek bahsedilmemektedir.:68

    image
    Litvanyalı tarihçi Alvydas Nikžentaitis

    Modern Litvanya tarihi araştırması, yakın zamana kadar Sovyet kültüründen ve kısıtlamalarından büyük ölçüde etkilenmiştir. Edvardas Gudavičius'un Litvanya'da yaptığı saygın bir çalışma olan "Kryžiaus karai Pabaltijyje", Sovyet sansüründen kaçınmak için yazılmıştır ve Gudavičius'un Litvanya'nın bağımsızlığını küçümsemesine ve Orta Çağ papalarının Litvanya haçlı seferlerini yönetmedeki rolünü abartmasına yol açmıştır.:293 Benzer şekilde, Sovyet tarihçileri sıklıkla Litvanya arması ve hükûmet yapısının tamamen Rus kültüründen ödünç alındığını savunmuşlardır.:300 Gudavičius daha sonra Algirdas ve Kęstutis'in ortak yönetiminin, iki kardeşin eşit olarak hüküm sürdüğüne dair tarihsel inançtan ziyade, Algirdas'ın liderliğinde Litvanya'nın "alt hükümdarlar" geleneğinin bir parçası olarak görülmesi gerektiğini öne sürmüştür.:294 Sovyet araştırmacılar Algirdas hakkında yazmaktan kaçınmışlardır.:301 Gudavičius'un öğrencisi Alvydas Nikžentaitis'in Gediminas'ın zehirlendiğine dair 1986 teorisi, Sovyetlerin Litvanya tarihine ilişkin kabul edilen görüşüne meydan okumaktadır. Tarihçiler Litvanların Grunwald Muharebesi'nde olduğu gibi ara sıra süvarileri kullandıklarını ve düşmanlarının kafasını karıştırmak için kasıtlı taktiksel geri çekilmeler yaptıklarını keşfettikçe Litvanya'nın askeri stratejisine ilişkin algı da değişmiştir.:296,300

    Litvanya Haçlı Seferleri ile ilgili Orta Çağ çalışmaları İngilizce dilinde oldukça sınırlıydı ancak Demir Perde'nin yıkılmasıyla artmıştır.:289 S. C. Rowell'in 1993 yılında Litvanya Ascending'de yaptığı araştırma, diğer tarihçilerin Litvanya Haçlı Seferleri'nin siyasi ve kültürel bağlamını incelemesini kolaylaştırmıştır.:289–290 Rowell, bozuk olmasına rağmen Litvanya Haçlı Seferleri hakkında bilgi içeren 16. yüzyıl Rus kaynaklarının benimsenmesini savunmuştur.:290 Bu yeni kaynaklar, Gediminas gibi Litvanyalı yöneticilerin din değiştirmeyi siyasi nüfuz kazanma ve diplomasi yürütme stratejisi olarak kullandığını görmekte; dönüşümleri aldatıcı olarak tanımlamaktadır.

    Zaman çizelgesi

    Arka plan

    • 1230 - Yedi Cermen şövalyesi ve yaklaşık 750 yandaşları, Prusyalı Hermann Balk'ın komutası altında Chełmno Arazisi'nin güneyindeki Vistula ağzına varır.
    • 1236 - 22 Eylül'de Saule Savaşı, Livonyalı Kılıç Kardeşleri'nin ezici yenilgisiyle
    • 1237 - Borç içindeki Livonya Kardeşliği'nin Töton Şövalyeleri'ne asimilasyonu
    • 1242 - Peipus Gölü'ndeki Töton birliğinin Aleksandr Nevski tarafından yenilgiye uğratılması; Batu Han'ın saldırılarından sonra bölgedeki ilk Prusya ayaklanmaları
    • 1244 - Emūte Muharebesi
    • 1251 - Litvanya dükü Mindaugas, 1260 civarında Litvanya inançlarını yeniden benimsemesine rağmen Hristiyanlığa geçti.
    • 1259 - 5 Ağustos'ta Burchard von Hornhausen yönetimindeki Livonya Tarikatı'nın zaferiyle Skuodas Savaşı
    • 1260 - 13 Temmuz'da Durbe Muharebesi ; Prusya ayaklanmalarının ikinci dalgası
    • 1270 - Karuse Muharebesi
    • 1275–1299 - Kısmen Semigalya'daki Riga Başpiskoposluğu adına düzensiz Litvanya askeri kampanyaları
    • 1279 - 5 Mart'ta Livonyalı şövalyeler ile Samogitliler arasında Aizkraukle Muharebesi, zafer ikincisinin oldu.
    • 1287 - Garoza Muharebesi
    • 1298 - Turaida Savaşı

    Haçlı seferleri

    • 1303 - Skalvia'ya ilk Litvanya akınları
    • 1311 - Voplaukis Muharebesi
    • 1315 - Christmemel Kuşatması
    • 1320 - Medininkai Savaşı
    • 1323 - Memel Muharebesi
    • 1324 - Litvanya dükü Gediminas ile Polonya kralı Władysław I Łokietek arasındaki ittifak
    • 1326 - Brandenburg'a Baskın
    • 1329 - Johann von Böhmen, Litvanya'ya karşı yapılan haçlı seferlerine katıldı.
    • 1329 - Medvėgalis Kuşatması'ndan sonra tepe kaleleri ve Bohemyalı John emriyle ele geçirildi
    • 1336 - Tarikatın Pilėnai Kuşatmasına yol açan büyük seferi
    • 1344 - Algirdas ve Kęstutis arasındaki ikili hükümdarlık oluştu.
    • 1348 - 2 Şubat'ta Litvanya'nın yenilgisiyle Strėva Savaşı
    • 1361 — Kęstutis emir gereği ilk kez yakalanır, ancak ertesi yıl kaçar.
    • 1362 - Kaunas Kuşatması, ardından kalenin emirle yerle bir edilmesi
    • 1365 - Kernavė Kuşatması
    • 1370 - 17 Şubat'ta Rūdava Savaşı, tarikatın zaferiyle
    • 1372 - Litvanya-Muskovit Savaşının Sonu
    • 1377 - Algirdas'ın 24 Mayıs'ta ölümü
    • 1382 — Kęstutis Ağustos ayında hapsedilerek öldü.
    • 1384 - Marienwerder Kuşatması (Kaunas)
    • 1386 - Algirdas'ın oğlu Jogaila Polonya tahtına çıktı. Kuzeni Vytautas, Litvanya'nın büyük dükü ilan edildi.
    • 1387 — Jogaila'nın dayattığı Litvanya'nın Hristiyanlaştırılması başladı.
    • 1398 - 12 Ekim'deki Salynas Antlaşması ile Vytautas, Samogitya'yı tarikata devretti.
    • 1399 - Vorskla Nehri Muharebesi 12 Ağustos'ta yapıldı. Litvanlar Altın Orda'ya yenildikten sonra zayıfladılar.
    • 1390 - Vilnius Kuşatması
    • 1401–1404 ve 1409 - Samogit ayaklanmaları
    • 1402 - Vilnius Kuşatması

    Sonrası

    • 1410 - 15 Temmuz'da Grunwald Muharebesi, Polonya-Litvanya'nın tarikata karşı kazandığı büyük zaferle
    • 1410 - 26 Temmuz'dan 19 Eylül'e kadar Başarısız Polonya-Litvanya Marienburg Kuşatması
    • 1411 - Tarikatın fethedilen Litvanya topraklarından vazgeçtiği Thorn Barışı
    • 1422 - Tarikatın Samogitya üzerindeki iddialarından sonsuza kadar vazgeçtiği Melno Antlaşması

    Ayrıca bakınız

    • Kuzey Haçlı Seferleri
    • Prusya haçlı seferi
    • Litvanya uygun
    • Baltık mitolojisi

    Kaynakça

    1. ^ "The death of the pagan | InContext". Christian History Institute (İngilizce). 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Nisan 2021. 
    2. ^ Christiansen, Eric (1997). The northern Crusades (2., new bas.). Londra, İngiltere: Penguin. s. 231. ISBN . 
    3. ^ a b Turnbull, Stephen (20 Aralık 2011). Crusader Castles of the Teutonic Knights. Bloomsbury. ISBN . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2019. 
    4. ^ a b c d Murray, Alan V. (Aralık 2010). "The Saracens of the Baltic: Pagan and Christian Lithuanians in the Perception of English and French Crusaders to Late Medieval Prussia". Journal of Baltic Studies. 41 (4): 413-429. doi:10.1080/01629778.2010.527124. 
    5. ^ a b c d e f g h i j k l m n o Christiansen, Eric (2016). Le crociate del Nord : il Baltico e la frontiera cattolica : 1100-1525 (İtalyanca). Bologna: Il mulino. ISBN . 
    6. ^ Jaskievicz, Walter C. (1952). A Study in Lithuanian Mythology: Jan XX Lasicki's Samogitian Gods. University of Indiana. s. 92. OCLC 903668447. 
    7. ^ Pennick, Nigel (2015). Pagan magic of the northern tradition : customs, rites, and ceremonies. Rochester. s. 15. ISBN . 
    8. ^ Heath, Ian (2016). Armies of Feudal Europe 1066-1300. Lulu.com. s. 128. ISBN . 
    9. ^ a b c d e f g h i Carpini, Claudio (2007). Storia della Lituania : identità europea e cristiana di un popolo (İtalyanca). Roma: Città Nuova. ISBN . 
    10. ^ Bain, Carolyn (2009). Estonia Lettonia e Lituania (İtalyanca) (3 bas.). Torino: EDT. s. 24. ISBN . 
    11. ^ a b Jurgėla, Constantine Rudyard (1948). History of the Lithuanian Nation. Institute of Lithuanian Culture. s. 158. 
    12. ^ Paliepa, Janis (2011). Origin Of The Baltic And Vedic Languages : Baltic Mythology. Authorhouse. ISBN . 
    13. ^ Norkus, Zenonas (2017). An unproclaimed empire : the Grand Duchy of Lithuania : from the viewpoint of comparative historical sociology of empires. Milton Park, Abingdon, Oxon. s. 284. ISBN . 
    14. ^ Mänd, Anu; Tamm, Marek (2020). Making Livonia : actors and networks in the medieval and early modern Baltic Sea Region. Abingdon, Oxon: Routledge. s. 117. ISBN . 
    15. ^ a b c d e f g h i j k l m Cardini, Franco (2010). Come l'orco della fiaba : studi per Franco Cardini (İtalyanca). Firenze: SISMEL edizioni del Galluzzo. ISBN . 
    16. ^ a b Murray, Alan V. (2017). Crusade and conversion on the Baltic frontier, 1150-1500. Londra: Taylor & Francis. s. 21. ISBN . 
    17. ^ a b Kirby, D. G. (1990). Northern Europe in the early modern period : the Baltic world, 1492-1772. Londra: Routledge. s. 26. ISBN . 
    18. ^ a b c d e f g Urban, William L. (1989). The Samogitian Crusade. Chicago: Lithuanian Research and Studies Center. ISBN . 
    19. ^ Baranauskas, Tomas. (Litvanca). 28 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020. 
    20. ^ "Bisenė". Gynybiniai įtvirtinimai (XIII-XVIII a.) (Litvanca). Society of the Lithuanian Archaeology. 10 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2016. 
    21. ^ Baranauskas, Tomas (2003). (PDF). Lietuvos archeologija (Litvanca). 24: 65. ISSN 0207-8694. 29 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2016. 
    22. ^ a b c d e f Rowell, S. C. (2014). Lithuania ascending : a pagan empire within east-central Europe, 1295-1345. Cambridge. ISBN . 
    23. ^ Simas Sužiedėlis, (Ed.) (1970–1978). "Vytenis". . VI. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. ss. 221-222. LCCN 74-114275. 
    24. ^ Kiaupa, Zigmantas; Jūratė Kiaupienė; Albinas Kuncevičius (2000) [1995]. The History of Lithuania Before 1795 (English bas.). Vilnius: Lithuanian Institute of History. ss. 112-114. ISBN . 
    25. ^ ; Rokas Varakauskas (2004). "Vytenis". Vytautas Spečiūnas (Ed.). Lietuvos valdovai (XIII-XVIII a.): enciklopedinis žinynas (Litvanca). Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas. ss. 32-33. ISBN . 
    26. ^ a b c d e f Turnbull, Stephen (2013). Tannenberg 1410 : Disaster for the Teutonic Knights. Bloomsbury Publishing. ss. 30-32. ISBN . 
    27. ^ Baltrušienė, Doloresa (1999). Acquaintance with Lithuania : book of the millennium. Kaunas: Kraštotvarka. s. 20. ISBN . 
    28. ^ a b Hinson, E. Glenn (1995). The church triumphant : a history of Christianity up to 1300. Macon, GA, USA: Mercer University Press. s. 438. ISBN . 
    29. ^ a b c Kiaupa, Zigmantas (2000). The history of Lithuania before 1795. Vilnius: Lithuanian Institute of History. s. 102. ISBN . 
    30. ^ Bazan, Lubov (2014). A history of Belarus : a non-literary essay that explains the ethnogenesis of the Belarusians. Londra: Glagoslav Publications. s. 74. ISBN . 
    31. ^ a b Milliman, Paul (2013). "The slippery memory of men" : the place of Pomerania in the medieval Kingdom of Poland. Leiden: Brill. s. 255. ISBN . 
    32. ^ Algirdas başka taleplerde de bulundu. Tarikat tarafından yakın zamanda fethedilen tüm toprakların geri verilmesini ve Litvanyalıların Ruthenia fethedilmesine yardımcı olmak için saldırılarını Tatarlara yönlendirme emrini istedi. Norkis, p. 340
    33. ^ Alssen, Liuda (1978). . Lituanus: Lithuanian Quarterly Journal of Arts and Sciences. 24 (4). ISSN 0024-5089. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
    34. ^ Arnaszus, Helmut (1990). Reiseführer durch Litauen und ehemaliges Ostpreussen. Mokslas (Almanca). Vilnius. s. 161. ISBN . 
    35. ^ Jučas, M. (2009). The battle of Grünwald. Vilnius: National Museum. s. 27. ISBN . 
    36. ^ Koncius, Joseph B. (1964). Vytautas the Great: Grand Duke of Lithuania. Franklin Press. s. 22. 
    37. ^ Frost, Robert I. (2018). The Oxford History of Poland-Lithuania: Volume I: The Making of the Polish-Lithuanian Union, 1385-1569. Oxford University Press. s. 30. ISBN . 
    38. ^ Mistrini, Vincenzo (2016). Le guerre polacco-ottomane (1593-1699), vol. 1: Le forze in campo (İtalyanca). Soldiershop Publishing. s. 60. ISBN . 24 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Kasım 2023. 
    39. ^ Vardys, Vytas Stanley (2018). Lithuania : the rebel nation. New York: Routledge. s. 12. ISBN . 
    40. ^ Belch, Stanislaus F. (2018). Paulus Vladimiri and his doctrine concerning international law and politics. Volume 1 Paulus Vladimiri and his doctrine concerning international law and politics (Reprint 2018 bas.). Berlin: Walter de Gruyter GmbH & Co KG. s. 124. ISBN . 
    41. ^ Mallia-Milanes, Victor (2017). The Military Orders Volume III : History and Heritage (1. bas.). Routledge. s. 34. ISBN . 
    42. ^ Urban, William L. (2019). The last years of the Teutonic Knights Lithuania, Poland and the Teutonic Order. Barnsley, S. Yorkshire: Greenhill Books. s. 82. ISBN . 
    43. ^ a b c Cristini, Luca Stefano (2016). La battaglia di Tannenberg 1410 (İtalyanca). Soldiershop Publishing. ISBN . 
    44. ^ Rawson, Andrew (2015). A clash of thrones : the power-crazed medieval kings, Popes and emperors of Europe. Stroud, Gloucestershire. s. 132. ISBN . 
    45. ^ D'Amato, Giuseppe (2004). Viaggio nell'hansa baltica : l'Unione europea e l'allargamento ad Est (İtalyanca). Milano: Greco & Greco. s. 120. ISBN . 
    46. ^ Jučas, M. (2009). The battle of Grünwald. Vilnius: National Museum. s. 89. ISBN . 
    47. ^ Nørgaard, Ole (1999). The Baltic States After Independence. Edward Elgar Publishing. s. 47. ISBN . 
    48. ^ "Blätter für deutsche Landesgeschichte" (Almanca). 111. 1975: 181. 
    49. ^ Kubon, Sebastian (2 Ekim 2016). "Wielki mistrz Michael Küchmeister a konfl ikty państwa zakonu krzyżackiego z Polską i Litwą w latach 1414–1422. Kryzysy bez końca czy okres konsolidacji? Rozważania nad średniowieczną polityką zewnętrzną". Biuletyn Polskiej Misji Historycznej. 11: 359-380. doi:10.12775/BPMH.2016.011. ISSN 2083-7755. 
    50. ^ Taylor, Neil (2008). Baltic cities. Chalfont St. Peter: Bradt Travel Guides. s. 231. ISBN . 
    51. ^ Seward, Desmond (1995). The monks of war : the military religious orders. Londra: Penguin Books. s. 100. ISBN . 
    52. ^ Turnbull, Stephen R. (2011). Crusader castles of the Teutonic Knights. Red-brick castles of Prussia 1230-1466. Oxford: Bloomsbury Publishing. s. 14. ISBN . 
    53. ^ a b c d e f Bonda, Moreno (2013). History of Lithuanian Historiography (PDF). Kaunas: Vytautas Magnus University. ISBN . 27 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 31 Mart 2021. 
    54. ^ a b Rowell, S. C. (1993). "Of Men and Monsters: Sources for the History of Lithuania in the time of Gediminas (ca. 1315-1342)". Journal of Baltic Studies. 24 (1): 73-112. doi:10.1080/01629779200000261. ISSN 0162-9778. JSTOR 43211787. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2021. 
    55. ^ a b c d e f g h i Mažeika, Rasa (Ocak 1995). "The Grand Duchy rejoins Europe: Post-Soviet developments in the historiography of pagan Lithuania". Journal of Medieval History. 21 (3): 289-303. doi:10.1016/0304-4181(95)00766-9. 
    56. ^ Vaišvilaite, Irena (2013). Chiese Lignee in Samogizia (İtalyanca). Gangemi Editore spa. s. 4. ISBN . 

    Konuyla ilgili yayınlar

    • Baranauskas, Tomas (Ocak 2007). (İngilizce). Lietuvai pagražinti draugija. 26 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
    • Batūra, Romas (2010) [2010]. Places of Fighting for Lithuania's Freedom In the Expanse of Nemunas, Vistula and Dauguva rivers (PDF) (İngilizce). Vilnius: The General Jonas Žemaitis Military Academy of Lithuania. ISBN . 
    • Brennan, Timothy M. (2005). Just war, sovereignty, and canon law: Legal arguments over the Lithuanian Crusade and the rights of unbelievers at the Council of Constance (1414–1418) (PhD tez) (İngilizce). University of Kansas. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
    • Chollet, Loïc (10 Mayıs 2016). "Crusade or Christianization? The polemic against the Teutonic Knights in light of French travelers' accounts of the late Middle Ages". Ordines Militares. Colloquia Torunensia Historica. 20: 175. doi:10.12775/OM.2015.008. 
    • Markman, Kristina (2015). Between Two Worlds: A Comparative Study of the Representations of Pagan Lithuania in the Chronicles of the Teutonic Order and Rus' (PhD tez) (İngilizce). UCLA. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2021. 
    • Murray, Alan V., (Ed.) (5 Aralık 2016). The Clash of Cultures on the Medieval Baltic Frontier. Routledge. ISBN . 
    • Norkus, Zenonas (2017). An unproclaimed empire : the Grand Duchy of Lithuania : from the viewpoint of comparative historical sociology of empires. Milton Park, Abingdon, Oxon. ISBN . 

    wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

    Litvanya Hacli Seferi Toton Sovalyeleri ve Livonya Tarikati nin pagan Litvanya Buyuk Dukaligi ni zorla Hiristiyanlastirma bahanesi altinda gerceklestirdigi bir dizi seferdir Livonya Tarikati 1202 de Riga yi isgal etti ve 1230 larda Polonya nin bir yurtluk olan Chelmno Arazisi ne yerlestiler Ilk olarak Livonya Hacli Seferi ve Prusya Hacli Seferi nde diger komsu Baltik kabilelerini Kuronyalilar Semigalyalilar Latgalyalilar Selonyalilar ve Eski Prusyalilar fethettiler Litvanya Hacli SeferiKuzey Hacli SeferleriLitvanlar Toton Sovalyeleri ile savasiyor 14 yuzyildan kalma alcak kabartma Malbork Kalesi Tarih1283 1422BolgeBati Litvanya Buyuk Dukaligi Samogitya Prusya LivonyaSonucLeh Litvan Toton Savasi Melno AntlasmasiTaraflarToton Sovalyeleri Livonya TarikatiMuttefikler Macaristan Kralligi Bohemya Kralligi Moravya Margravligi Avusturya Dukaligi Ingiltere KralligiLitvanya Buyuk Dukaligi Muttefikler Polonya Kralligi 1385 ten itibaren Vasallar Altin Orda Devleti nden TatarlarKomutanlar ve liderlerToton Sovalyeleri buyuk ustasi Muttefikler Macaristan Krali I Lajos Bohemya Krali Johann von Bohmen Moravya Margravi Karl Hainaut ve Hollanda Duku II William Bourbon Duku I Peter Asagi Bavyera Duku XIV Heinrich Avusturya Duku III Albert Ingiltere Krali IV HenryLitvanya Buyuk Duku Litvanlara ve Samogitlere karsi ilk baskin 1208 de gerceklesti O andan itibaren tarikatlar Litvanya siyasetinde onemli bir rol oynadilar ancak 1280 lere kadar dogrudan bir tehdit degildiler O zamana kadar Litvanya Buyuk Dukaligi zaten merkezi bir devletti ve savunma kurabiliyordu Sonraki yuzyil boyunca tarikat Samogit ve Litvanya topraklarina yillik somurgeci Litvanca reise baskinlar orgutledi ancak buyuk bir basari saglanamamasina ragmen buyuk insani maliyete mal oldu Samogitya ve Suvalkija daki sinir bolgeleri etnik temizlik nedeniyle seyrek yerlesimli vahsi dogaya donustu ancak tarikat cok az toprak kazandi Toton Tarikati ile Litvanya arasinda ortaya cikan savaslar Avrupa tarihindeki en uzun catismalardan birisidir Buyuk Dukalik nihayet 1386 yilinda Buyuk Duk Jogaila nin Kralice Jadwiga ile evlenmesinden ve Polonya krali olarak tac giyme toreninden once Polonya dan vaftizi kabul etmesiyle Hristiyanliga gecti Ancak vaftiz hacli seferini durdurmadi cunku tarikat papalik sarayinda din degistirmenin samimiyetine acikca meydan okuyordu Litvanya ve yeni muttefiki Polonya genellikle Litvanya Hacli Seferi ve Leh Litvan Toton Savasi nin sonu olarak anilan 1410 daki belirleyici Grunwald Muharebesi nde tarikati bozguna ugratti Nihai barisa 225 yillik savasa son veren Melno Antlasmasi 1422 ile ulasildi Arka plani13 yuzyildan 15 yuzyila kadar Litvanya topraklarindaki degisiklikler Litvanya zirvede Avrupa nin en buyuk devletiydi Haclilar Hristiyan olmayan kafirleri zorla Hristiyanlastirmak icin savas actiklarini iddia etmislerdir 12 yuzyilda Clairvauxlu Bernard paganlarin oldurulmesinin de hakli oldugunu Hiristiyanlar paganin olumuyle ovunur cunku Mesih yuceltilir seklinde yazmistir Ancak 15 yuzyilda Konstanz Konsili ile bu goruse itiraz edilmis ve paganlarin haklari konusunda bir tartisma baslamistir Litvanya nin kendisi de cesitli dinleri kabul ediyordu krallar Mindaugas ve Gediminas in hukumdarligi sirasinda Litvanya da Litvanyali rahiplerle birlikte Fransisken ve Dominik manastirlari kurulmustu Gediminas papaya yazdigi mektuplarda haclilarin savas bahanesi yaratmak icin Hristiyan kiliselerini tahrip ettiginden sikayet etmistir Kuzey Hacli Seferleri 1197 de baslamistir Militan Hristiyan misyonerlerin Litvanlar ile ilk karsilasmalari 1185 te Saint Meinhard in Litvanlar tarafindan saldiriya ugramasiyla gerceklesmistir Litvanya birlikleri ayni zamanda Semigalyalilarin ve Latgalyalilarin yerel direnisini de destekliyordu 1220 lerde Masovyali Konrad I Toton Sovalyeleri ne Torun yakinlarinda toprak verilmis ve bu da haclilari Litvanya topraklarina yaklastirmistir 415 Hermann Balk liderligindeki ilk Cermen haclilarinin 1230 yilinda Chelmno Arazisi ne gelisiyle birlikte gunumuz Estonya ve Letonya nin dini gelenekleri yavas yavas Katoliklige yonelmeye baslamistir 17 Tanri Perkunas a duyulan saygi gibi Germen ve Litvanya halklari arasinda zaten ortak dini inanclar vardi 1230 larda o zamanlar Livonya nin bir parcasi olan bolgenin kuzey sinirlarinda Hristiyanlar ve Litvanlar arasinda askeri catismalar yasanmistir 1202 yilinda kurulan Livonyali Kilic Kardesleri bolgeye yayilmak icin seferler baslatmistir Livonya Hacli Seferi araciligiyla Litvanya Samogitya sinirindaki Terra Mariana yi fethetmisler ve bu da catismalari artirmistir Bu catismalar 1236 da Siauliai yakinlarindaki Saule Muharebesi ile doruga ulasmistir Livonyali Kilic Kardesleri agir bir yenilgiye ugramistir Ordunun yalnizca 10 u hayatta kalmis ve 48 den fazla sovalyesi oldurulmustur 181 Yenilgileri ve odenmemis borclari nedeniyle tarikat Livonya Tarikati adi verilen Toton Tarikati nin bir kolu olmaya zorlanmistir Reform yapilmasina ragmen Livonya Tarikati nin Litvanlara karsi askeri seferleri hala basarisiz olmustur Hristiyan Livonyalilar Toton Tarikati nin destegine ragmen 1260 1270 ve 1279 muharebelerinde buyuk yenilgilere ugramislardir Bu kayiplar Toton Tarikati ni zayiflatti ve Buyuk Prusya Ayaklanmasina izin vermistir 18 Litvanya nin Hristiyan olan krali Mindaugas in 1263 te suikasta kurban gitmesiyle bolge bir istikrarsizlik donemine girmistir 181 Litvanlar Prusya ayaklanmalarini desteklediler ve Prusyalilar ve Yotvingianlarla birlikte askeri baskinlar duzenlediler Bunlar arasinda Treniota hukumdarligi sirasinda Sambia daki Veluva Wehlau kalesinin 1264 kusatmasi ve Vaisvilkas ve Svarnas liderligindeki Yotvingianlar adina Polonya dan alinan intikam da vardir Ancak 1283 te Prusyalilarin yeniden fethinden sonra Toton Tarikati seferlerini kirilgan yeni kurulan Litvanya Kralligi na odaklamistir 26Hedefler1226 ve 1260 taki Cermen Devleti sinirlari Samogitya nin tarikatin topraklarini nasil boldugunu gosteriyor Toton Tarikati baslangicta Prusya da oldugu gibi tum Litvanya yi Toton Devleti ne dahil etmeyi planlamis ancak bu planlar Litvanya nin guclu direnisiyle karsilasmistir Toton Tarikati nin temel hedefi Litvanya nin ova bolgesi Samogitya yi fethetmek ve kontrollerini saglamlastirmak icin orada kaleler insa etmekti Samogitya Toton Tarikati nin fethettigi topraklarla Livonya Tarikati nin fethettigi bolgeleri bir kama gibi ayirmaktaydi Tarikat Samogitya yi ele gecirerek her iki bolgenin yonetimini birlestirebilecekti Litvanya da Gediminas in saltanatindan baslayarak hizla doguya dogru genislemeye Ruthen topraklarini fethetmeye ve uzun suren savaslari icin daha fazla kaynak kazanmaya basladi Tarikat icin Hristiyanligin desteklenmesinin guclu bir ideolojik itici gucu vardi 1291 deki Akka Kusatmasi ndan sonra Kudus cevresindeki savaslar sona erdiginde Hristiyan dini gruplar fetih veya yeniden fetih amaciyla askeri cabalarini Dogu Avrupa ve Iber Yarimadasi na yoneltmislerdi 117 Litvanyali yoneticiler vaftiz kavramina siddetle karsi ciktilar ve Cermen topraklarina duzenli olarak baskinlar ve fetihler duzenlediler Sonuc olarak tarikat onlari guclu pagan bir dusman olarak bastirmaya odaklandi 45 Bununla birlikte Litvanyali paganlarin din degistirmesine iliskin Cermen argumani sonunda cogunlukla genisleme icin bir bahane haline gelmistir 21 26 Cabalarini Belarus ve Ukrayna nin istikrarsiz prensliklerine yoneltmis olmalarina ragmen Litvanlar Hristiyan haclilarin saldirganligini gormezden gelemediler Barisin kosulu olarak toplu vaftiz talep eden Toton Tarikati ile de bariscil bir anlasmaya varamadilar O andan itibaren Samogitya nin ve diger savunmasiz bolgelerin savunmasi Litvanlar icin bir oncelik haline gelmistir 13 14 Litvanya Buyuk Dukaligi ve Toton Tarikati Devleti nden yagma ihtimali catismayi daha da siddetlendirdi ve her iki tarafin fetihleri genellikle kisa omurlu veya gelisiguzel olmustur 53Catismanin asamalariBaslangiclar ve Vytenis in hukumdarligi 1283 1315 13 yuzyila tarihlenen Litvanya kiliclari 1283 te tarihci Peter von Dusburg Toton Tarikati nin Prusya yi ve Yotvingianlari fethetmeyi tamamladigini kaydetmistir Bazi Yotvingianlar Litvanya ya cekilmis ve bazi haclilar da Sambia ya surulmustur Litvanya Hacli Seferi 1283 kisinda baslamistir Bisene tepe kalesinin konumu 2010 Totonlarin ilk hedefi bati Litvanya sinirindaki Bisene idi Prusyali Landmeister Konrad von Thierberg komutasindaki Cermen askerleri sabah saatlerinde donmus Neman Nehri ni gecerek Litvanya kalesine saldirmistir Kale ogleden sonra dusmus ve yakilarak kul olmustur 1291 de Kolainiai nin ve 1316 da Bisene nin yanmasindan sonra Junigeda simdi Veliuona olarak aniliyor nehir boyunca Litvanya nin en batidaki kalesi haline gelmistir 1298 de Litvanyali lider Vytenis Riga Baspiskoposlugunun bir parcasi olan Kurlandiya da Livonyali haclilara saldirmistir 29 Haclilarin ilk basarilarindan sonra iki taraf Vytenis in gorunuste Livonya Tarikati nin kontrolu altinda olan Riga vatandaslariyla ittifak kurmasinin ardindan Turaida Muharebesi nde catistilar 55 59 Catismalar 1303 te Litvanya Buyuk Duku Vytenis in tac giyme toreniyle yeniden baslamistir Vytenis Litvanya nin kuzey ve dogu komsulariyla yuzlesmek istiyordu Izole edilmis Litvanyali birlikler Prusya ya baskin duzenlerken sinirlarina 2 000 silahli sovalye gondermistir 23 1283 teki Prusya isyanlarini bastirdiktan sonra daha istikrarli olan Toton Tarikati o zamanlar Litvanya kontrolu altinda olan Semigallia ve Skalvia ya askeri birimler gondermistir Toton Tarikati Samogitya ya saldirmaya karar verene kadar birkac yil suren goreceli sakinlik yasanmistir 52 Toton Sovalyeleri bolgeye 20 civarinda baskin duzenlemislerdir Vytenis artan sayida hain ve multecinin de gosterdigi gibi yerel Samogit soylularinin etkisini zayiflatmak icin onlemler almistir Livonya Tarikati Aizkraukle Muharebesi nden bu yana Litvanlarin garnizonlarinin bulundugu Semigalya uzerindeki kontrolunu pekistirdiler 1313 yilinda Livonya Tarikati Litvanlarin 1281 den beri kontrol ettigi Dynaburg Kalesi ni ele gecirmistir Neman da bir Toton tahkimati yikintilari Litvanya nin ilerlemelerine karsi dogu sinirini daha iyi cizmek ve savunmak icin Toton Tarikati kucuk kaleler ve mustahkem evler insa etmeye baslamistir Garnizonlarda genellikle birkac sovalye ve daha fazla asker ve yaver bulunmaktaydi Savunmacilar yalnizca Litvanya topraklarina baskin yapmak icin ayriliyorlardi Kaleler stratejik konumlari nedeniyle tehditkardilar En etkileyici olanlardan bazilari Neman Sovetsk ve Mayovka daydi 90 91 Vytenis 1311 de tarikatin hareketlerine en iyi suvarilerini Masuria ya ve Prusya sinirinin takviye edilmemis bolgelerine yonlendirerek tepki gostermistir 4 000 Litvanyali suvariye ragmen Landmarschall Heinrich von Plotzke liderligindeki kuvvetler tarafindan sasirtildilar ve sinir disi edildiler 53 54 Ancak Hristiyan halkin ozellikle de tarikatin kirsal bolgelerindeki Alman somurgeciler arasinda vahsi paganlara karsi genel korkusu zaferle degismedi 53 54 Vytenis in son buyuk saldirisi Ekim 1315 te olumunden kisa bir sure once gerceklesmistir 55 Gediminas in Hukumdarligi 1316 1345 Gediminas in Litvanya buyuk duku olarak yonetimi sirasinda savas Toton Tarikati ile kuzey ve bati sinirlarinda yogunlasmistir Gediminas 1325 1328 de bir dizi evlilik yoluyla Polonya krali I Wladyslaw ile ittifak kurmustur 34 Polonya Pomeranya nin hakimiyeti konusundaki anlasmazlik nedeniyle Toton Tarikati na karsi daha dusmanca davranmistir Sonuc olarak I Wladyslaw 1330 1331 de Gediminas ile Toton karsiti bir askeri savunma anlasmasi imzalamistir 1329 kisinda Bohemya Krali Johann von Bohmen hacli seferine katilmak icin bir ordu kurmustur Bu destekle guclenen tarikatin sovalyeleri Samogitya daki bircok onemli kaleyi ele gecirmeyi basarmislardir Polonya kraliyla yasanan catismalar ve Bohemyali John un sinirli katkilari daha fazla bolgenin fethini geciktirmistir Duk Margiris Pilenai yi Cermen Sovalyelerine karsi savunuyor Wladyslaw Majeranowski 19 yuzyil Toton Devleti ile Polonya arasindaki catisma 1330 da yeniden basladigindan Litvanya Buyuk Dukaligi bir soluklanma yasamistir Haclilar 1331 yilinda Kuyavia da Polonyalilara karsi galip geldiler 36 1336 da Bohemyali John ve damadi XIV Henry tarafindan desteklenen buyuk bir ordu Samogitya daki Neman Nehri ni gecti ve Pilenai kalesine saldirmistir Yenilgiyi goren savunucular kalenin mallarini yakip kendilerini oldurmuslerdir Kale fethedildikten sonra Toton Sovalyeleri onu Bayernburg Litvanca Raudonpilis olarak adlandirdiklari yeni bir tahkimatla degistirdiler XIV Henry nin onuruna Kalenin bolgeye yapilacak daha sonraki seferler icin bir dayanak gorevi gorecegini umuyorlardi 100 Tarikat ordusunun cogunun geri cekilmesinin ardindan Bayernburg Gediminas in bizzat liderligindeki Litvanya birlikleri tarafindan saldiriya ugramis ve yok edilmistir Yerel gelenege gore surlarin disinda hala mevcut olan bir mese agacinin altinda okla vurulmustur Buyuk olasilikla catismalarin gecici olarak yatistigi bir yil olan 1341 de olmustur 270 Algirdas ve Kestutis kardesler 1345 1382 Catisma 1345 yilinda Gediminas in iki oglu Algirdas ve Kestutis in Gediminas in varisi olan kardesleri Jaunutis i devirerek iktidara gelmesiyle yeniden siddetlenmistir 75 Ikisi bir duumvirlik olarak bolgenin kontrolunu paylasiyorlardi Guneydogudaki arazi Algirdas tarafindan kontrol ediliyordu ve batidaki arazi Samogitya dahil Kestutis tarafindan idare ediliyordu 75 Sonuc olarak Kestutis Toton Tarikati na karsi mucadelenin cogunu farkli sonuclarla yonetmistir 1349 da Toton komutani Winrich von Kniprode acik alanda yapilan Streva Muharebesi nde Litvanlara karsi zafer kazanmistir 243 Cermen komutani Winrich von Kniprode un heykeli 1352 de su anda Toton Tarikati nin buyuk ustasi olan von Kniprode liderligindeki Toton Devleti sessiz bir buyume donemine baslamis ve Polonya Kralligi ile anlasmazliklardan kacinmistir 1358 de Kutsal Roma Imparatoru IV Karl Litvanya hukumdarinin Hristiyanligi kabul etmesi durumunda baris arzusunu dile getirmistir 144 37 Algirdas Toton Tarikati nin Baltik bolgesinden tamamen cekilmesini ongormus ancak IV Karl tarikatin destegine ihtiyac duydugu icin bunu reddetmistir Savas ancak 1361 de tarikatin maresali Henning Schindekopf ve Macaristan Krali I Lajos un Kestutis i ele gecirmeyi basardiginda sona ermistir 183 Sair ve mujdeci Kestutis in Hristiyanliga gecmek icin yemin ettigi sirada sehrin ele gecirilmesini anmak icin bir siir yazmistir Kestutis 1362 yilinda Malbork Kalesi ndeki esaretinden basariyla kurtulmustur 183 O yilin Nisan ayinda bir Toton ordusu Litvanya Buyuk Dukaligi sinirlari icerisinde yer alan Kaunas Kalesi ni yok etmistir 123 Bu basari ancak her iki dusmanin da onemli olcude zayiflamasiyla sona eren karsilikli yikim doneminin baslangicina isaret etmekteydi 1362 ile 1370 yillari arasinda haclilar Litvanya ya 20 cezalandirici sefer duzenlemislerdir 1382 de 52 yi tamamlayacaklardi 55 Buna yanit olarak Kestutis ve Algirdas tum Litvanya dan buyuk dukaliga sadik Rus feodal beylerden ve Konigsberg yakinlarindaki Toton Devleti ile siniri paylastiklari icin yardim etmeye istekli Tatarlardan askeri birlikler toplamislardir Subat 1370 e gelindiginde buyuk icin kosullar uygundu Toton ordusu sayica az olmasina ragmen zaferi elde etti cunku acik alan savasinda daha iyiydiler 243 Bu ilerlemeler sayesinde Toton Tarikati Litvanya nin baskenti Vilnius a ve kalabalik Trakai ye baskin duzenledi 62 63 Litvanlar ara sira baskinlarla misilleme yaptilar Litvanya ve Polonya daki guc mucadeleleri 1386 1409 1377 de Algirdas in olumuyle yeni bir donem baslamistir 75 Litvanya da Algirdas in ogullari ile Kestutis ve Kestutis in oglu Vytautas arasinda bir guc mucadelesi ortaya cikmistir Onceki yuzyilda Hristiyanliga gecis meselesinin gucunu kaybetmesinden bu yana kuzeydeki ve batidaki eski muhaliflerle alternatif ittifaklar kurulmustu 1380 de gizli ile Toton Tarikati cesitli tavizler karsiliginda Algirdas in varisi Jogaila yi Kestutis e karsi desteklemistir Kestutis 1382 yilina kadar Jogaila nin tutsagi olarak kalirken Vytautas kurtulmus ve Jogaila ve muttefiklerinin tahttan indirilmesi icin onlarin yardimina guvenerek Toton Devleti ndeki kuzeninin yanina kacmistir 76 Orada Hristiyanliga gecmistir Bu guc mucadelesi 1384 yazinda sona ermis ve ilerledikce bir duraklamaya yol acmistir 70 Jogaila Polonya Kralicesi Jadwiga ile evlenmek icin Polonya soylusu Szlachta ya gitmistir 78 Evlilik ve Jogaila nin Hristiyanliga gecmesiyle ilgili konusmalari Polonya ile Litvanya Buyuk Dukaligi arasinda daha istikrarli bir iliski yaratmistir Krewo Birligi mutabakati Anlasmasi iki ulkeyi artan yakinlik yoluna sokmus ve sonunda Polonya Litvanya Birligi ne yol acmistir Jogaila ayrica kuzeni Vytautas ile Vytautas in iddialarini kabul etmesi ve mulklerini iade etmesi konusunda anlasmaya varmak zorunda kalmistir Jogaila II Wladyslaw Jagiello adini almistir vaftiz edildikten ve 1386 da Jadwiga ile evlendikten sonra Polonya krali secilmistir 78 Avrupa nin son pagan devleti olan Litvanya Hristiyanligi kabul etmistir Litvanyali soylular Polonya kulturune asimile olma konusunda supheciydiler bu yuzden Jagiello doguya Moskova Knezligi ne dogru genislemek isteyen ve askeri harekat icin daha fazla ozgurluge ihtiyac duyan Vytautas a daha fazla hak vermek zorunda kalmistir Vytautas 1398 ile Samogitya daki haklarini Toton Tarikati na devretti 56 Antlasma ayni zamanda 1404 te Polonya krali Jagiello tarafindan da onaylandi 56 57 Ulrich von Jungingen 1407 den 1410 a kadar Toton Sovalyeleri buyuk ustati 17 yuzyil agac baski Litnaya duku Vytautas 17 yuzyil agac baski Polonya krali II Wladyslaw Jagiello 1475 1480 yagli boya Toton Tarikati nin artan istikrarsizligi 1409 1410 Toton Tarikati nin 1410 a kadar genislemesi Jogaila nin Litvanya ile yakin baglarini korurken Polonya tahtini ve Hristiyanligi kabul etmesinden sonra Toton Tarikati nin liderlerinin bolgedeki gelecekleri konusunda supheci ve belirsizdi Bu supheler tarikat icin ideolojik ve askeri sorunlar yaratmistir Litvanya nin din degistirmesi tarikatin daha onceki yillarda mujdeledigi paganizme karsi mucadele statusune meydan okumustur Tarikat Litvanya vaftizlerinin yalnizca siyasi amaclara yonelik oldugunu ve Litvanlarin cogunlugunun geleneksel inanclarina bagli kaldigini savunmustur 74 Toplu vaftiz olasiligini reddeden Vytautas ve Jagiello Papa IX Bonifacius un mudahale etmesini istemistir Papa nin yaniti 1403 te geldi bu Toton Sovalyelerinin Litvanya ya savas ilan etmesini yasaklayan bir papalik fermaniydi Toton Tarikati bu yanittan endiselenmistir Guneyde yer alan Polonya Kralligi manastir devletini korudu ve istikrarsiz 15 yuzyil boyunca buyumesine izin vermistir Tarikatin 1309 da Pomeranya yi ilhak etmesinden ve 1326 1332 Leh Toton Savasi ndan sonra Polonya soylulari tarikata dusman olmaya baslamistir Reddedilmeleri Litvanlarin suregelen dusmanligiyla birleserek tarikatin guney ve dogu sinirlarinda gerilim yaratmistir Altin Orda Devleti nin 1399 daki Vorskla Nehri Muharebesi nde Vytautas i yenilgiye ugratmasi Litvanya nin dis politikasini tamamen degistirmistir Bundan once Litvanlar doguya dogru genislemeye odaklamislardi Artik hedeflerini degistirdiler ve tekrar Samogitya ya odaklandilar Toton Tarikati na karsi yerel hosnutsuzluk goz onune alindiginda Vytautas dusmanliklari yeniden baslatmayi dusunmustur 1403 teki papalik fermani Litvanya bolgelerinin feodal beylerine tavizler verilmesini emretmesine ragmen bu tarikat bu kadar hayirsever degildi Tarikatin kontrol ettigi bolgelerde dini vergiler ve Toton Devleti tuccarlarinin dayattigi kisitlayici rejim nedeniyle Litvanya nin hosnutsuzlugu artmistir Halka yeni bir harac turu dayatildiginda halk ayaklanmasi tehdidi somutlasmistir 85 Grunwald Muharebesi ve baris anlasmalari 1410 1422 Samogitya halkinin dikkatlice zamanlanmis protesto mektuplari Roma Curia sina cok sayida Avrupa sarayi ve Dogu Avrupa daki sehirlerdeki loncalarin mektuplariyla ayni anda ulasmistir 82 Buyuk Duk Vytautas in kiskirttigi ilk Samogit ayaklanmasi bolgeyi 1401 den 1404 e kadar ele gecirmis ve haclilarin bolge uzerindeki otoritesini taniyan bir baris anlasmasinin imzalanmasiyla sona ermistir 79 1409 da Vytautas ikinci bir ayaklanmanin yapilmasini savunmustur Toton Tarikati topraklarinda isyana acik destek verilmesi uzerine Buyuk Ustat Ulrich von Jungingen savas cagrisinda bulunmustur 35 36 6 Agustos 1409 da von Jungingen in habercisi tarikattan Polonya kralina resmi bir meydan okuma getirmistir 35 36 Bu Toton Sovalyelerinin Leh Litvan Toton Savasi na verdigi ad olan Buyuk Kavga Almanca Grossen Streythe baslangiciydi Merkezde Ulrich von Jungingen ve Vytautas i tasvir eden 1878 Grunwald Muharebesi Tarikat Buyuk Polonya yi isgal ederek ve bircok kaleyi ele gecirerek baslamistir 1409 sonbaharinda Bohemyali IV Wenceslaus un arabuluculuguyla kisa bir ateskes muzakere edilmistir 15 Temmuz 1410 da savascilar tarihi Grunwald Muharebesi nde karsilasmistir 79 Toton Tarikati buyuk bir yenilgiye ugramis ve bir kriz donemine girmistir Zaferinden sonraki avantajina ragmen Polonya krali Jagiello Toton Tarikati na karsi kararli ve hizli bir darbe gerceklestirmemesi tarikatin kalan mevzilerini savunmalari icin zaman tanimistir 1411 Torun Barisi ile Toton Tarikati Samogitya yi serbest birakmayi ve yerle bir edilen tahkimatlar icin tazminat odemeyi kabul etmistir Tarikat Polonya etkisi nedeniyle o zamana kadar cogunlukla Hristiyanliga gecmis olan Litvanlara yonelik saldirilari durdurmustur Ancak tarikat Kutsal Roma Imparatoru Sigismund un mudahalesi sayesinde genel olarak daha hafif yaptirimlar icin pazarlik yapmayi basarmistir 60 98 Bazi yazarlar Torun Barisi ni Litvanya Hacli Seferlerinin sonucu olarak dusunurler 101 1413 yilinda yeni Toton buyuk ustasi Heinrich von Plauen Neman in dogu nehir kiyisini Litvanlara tahsis eden imparatorluk elcisi Benedikt Makrai nin hakemligine karsi cikmistir Muhalefeti nedeniyle Michael Kuchmeister von Sternberg tarafindan gorevden indirilmistir O anda tarikatin kirilganligini anlayan von Sternberg Polonya ile baris arayisina girmistir Ancak Makrai nin kararini da reddedince Polonyalilar 1414 teki Kitlik Savasi ni baslatmak icin Varmia yi isgal etmislerdir Yenilen tarikat iddialarindan vazgecmistir 72 Zaten savaslar ve tazminatlar nedeniyle zayiflamis bir Toton Tarikati icin son derece maliyetli olan uzun bir ateskes ve muzakere donemi basladi 81 Konstanz Konsili nde tarikatin askeri eylemlerini mesrulastirmasi gerekiyordu 81 Durum tarikat acisindan mali acidan o kadar istikrarsiz hale geldi ki askeri harcamalari kesmek zorunda kaldi bu onceki yuzyillara kiyasla ciddi bir degisiklikti Litvanya sinirlari ancak 1422 deki kisa ndan sonra Melno Antlasmasi ile istikrara kavusturulmustur Anlasmanin sinirlari yaklasik 500 yil boyunca degismeden kalacak ve Litvanya nin 1923 te Klaipeda bolgesini isgal etmesiyle sona erecekti Askeri stratejiToton Tarikati Samogitya ya yerlesmeye hevesliydi ve Litvanlar onlari caydirmaya calisti ancak ikisi de basarisiz oldular Her ikisinin de uzun vadeli planlamadan yoksun olmasinin yani sira Litvanlar Dogu Avrupa nin diger feodal beyleri arasinda da destekten yoksundular Yalnizca 1311 civarinda Vytenis gibi enerjik buyuk prensler bolgesel olarak parcalanmis Litvanya guclerini saldiri icin tek bir bayrak altinda birlestirmeyi basardilar Bununla birlikte bolgesel alt birimlerden olusan birlesik bir ordu yalnizca nominal olarak birlesmis durumda kalmis ve bu da guclu bir karsi saldiri durumunda birlesik bir saldiri eylemini zorlastirmistir Tarikata gore sahaya cikan ortalama asker sayisi 3 000 ila 8 000 arasinda degisiyordu Bayernburg un insasiyla sona eren 1336 Toton seferi haric her iki taraf da kesin hedeflere yonelik seferler planlamadi 226 Litvanlar 1370 te kesin bir sefer duzenlemeye calistilar ancak bu Rudau daki kesin yenilginin ardindan basarisiz olmustur Savaslara kucuk catismalar baskinlar kusatmalar ve ciftcileri katletmeyi amaclayan siddetli misillemeler damgasini vurmustur 226 Hem Litvanya hafif suvarileri hem de tarikatin ordulari buyuk olcekli savaslara girmeden once korumasiz yerlesim yerlerine baskin yapmayi tercih ediyordular Litvanyali akincilar bazen tutsaklarina iskence yapiyorlardi ve Totonlarin Litvanlara yonelik kucumsemesinin bir ornegi Grunwald Muharebesi ndeki feci kayiplarindan once Grunwald Kiliclari armaganlari ydi Buyuk muharebeler catismadaki istisnalar olmustur Toton Tarikati 1305 ile 1409 yillari arasinda yaklasik 300 askeri sefer gerceklestirmistir Litvanlar Toton Devleti ne yalnizca 45 saldiri duzenlemistir Tarih yazimiChronicon terrae Prussiae nin baslik sayfasi ve on kismi Litvanya Hacli Seferleri hakkindaki en eski tarih yazimi Alman Litvanyali ve Polonyali kaynaklar arasinda bolunmustur ve genellikle siyasi olaylarin kaydedilmesine adanmistir 39 76 Her iki tarafin da dis destek icin dilekce verirken kullandigi onyargili aciklamalar nedeniyle birincil kaynak materyalin yorumlanmasi oldukca zordur 74 Bu propagandaci aciklamalar yuzyillar boyunca hacli seferleri uzerine tarihsel arastirmalari karistiran Chronicon terrae Prussiae gibi Peter von Dusburg in 14 yuzyil yazilarinda gorulebilir 290 Benzer sebeplerden oturu ayni donemdeki bircok Hacli seferi anlatiminda yanlislikla Litvanlardan Sarazenler olarak bahsedilmektedir 415 Tarikatin kendisi Litvanlari kafir olarak tanimliyordu ancak Fransizca veya Ingilizce konusan haclilar Litvanlar cogunlukla Hristiyanliga gectikten sonra bile bu terimi siklikla kullanmislardir 415 419 Bu muhtemelen haclilarin kafa karisikligina katkida bulunmus ve hacli seferlerine devam etmek icin bir gerekce olarak hizmet etmistir 425 Almanya da catismalar buyuk olcude unutulmus veya Toton Tarikati ile Polonya Kralligi arasinda Torun Barisi ile sonuclanan anlasmazlik ile sinirli kalmistir gibi tarihciler siklikla gercekleri ve sozlu anlatimlari folklor ve mitler ile birlestirmislerdir 43 18 yuzyilda Prusyali bilim adamlari Gediminas in diplomatik cabalarinin samimiyetini sorgulamislar ve din degistirme vaatlerini ima etmislerdir 76 1800 lerden itibaren basilan tarih kitaplarinda Litvanya Hacli Seferi en aza indirilmis veya Rudau Muharebesi veya Alman somurgecilerin yerlesim yerleri insa etmesi gibi tek olumlu olaylarla anlatilmistir 60 Catisma bugun Litvanya da tam tersi sekilde temsil edilmektedir 229 Orta Cag boyunca Jan Dlugosz gibi Litvanyali tarihciler calismalarini Lietuvos metrasciai Litvanya Kronikleri dayandirdilar Kronikler Litvanya tarihine iliskin resmi devlet yorumlarini yansitan belge kombinasyonlarindan redaksiyon olarak bilinir olusur 49 Kronikler Litvanya Palemonid hanedanini Antik Roma yonetimine baglayarak Litvanya milliyetciligi lehinde argumanlar sunmaktadir Tarihsel kayitlar ayni zamanda Litvanyali hukumdarlar Gediminas Algirdas ve Vytautas in genellikle Eski Kilise Slavcasi Almanca veya Yunanca yazilmis kisisel mektuplarini da icermektedir 59 Bu siyasi aciklamalar Michalo Lituanus ve Simonas Daukantas inkiler gibi kulturel kayitlarla desteklenmektedir 81 Samogitli yazarlar yerel kahramanlik eylemlerini yuceltmislerdir cunku bolge Hacli seferlerinde Totonlarin merkezi hedefi olmustur Stanislaw Sarnicki nin tarihcesinde hacli seferlerine iliskin tartismalar yer almasina ragmen catisma boyunca mevcut olan Polonya dan pek bahsedilmemektedir 68 Litvanyali tarihci Alvydas Nikzentaitis Modern Litvanya tarihi arastirmasi yakin zamana kadar Sovyet kulturunden ve kisitlamalarindan buyuk olcude etkilenmistir Edvardas Gudavicius un Litvanya da yaptigi saygin bir calisma olan Kryziaus karai Pabaltijyje Sovyet sansurunden kacinmak icin yazilmistir ve Gudavicius un Litvanya nin bagimsizligini kucumsemesine ve Orta Cag papalarinin Litvanya hacli seferlerini yonetmedeki rolunu abartmasina yol acmistir 293 Benzer sekilde Sovyet tarihcileri siklikla Litvanya armasi ve hukumet yapisinin tamamen Rus kulturunden odunc alindigini savunmuslardir 300 Gudavicius daha sonra Algirdas ve Kestutis in ortak yonetiminin iki kardesin esit olarak hukum surdugune dair tarihsel inanctan ziyade Algirdas in liderliginde Litvanya nin alt hukumdarlar geleneginin bir parcasi olarak gorulmesi gerektigini one surmustur 294 Sovyet arastirmacilar Algirdas hakkinda yazmaktan kacinmislardir 301 Gudavicius un ogrencisi Alvydas Nikzentaitis in Gediminas in zehirlendigine dair 1986 teorisi Sovyetlerin Litvanya tarihine iliskin kabul edilen gorusune meydan okumaktadir Tarihciler Litvanlarin Grunwald Muharebesi nde oldugu gibi ara sira suvarileri kullandiklarini ve dusmanlarinin kafasini karistirmak icin kasitli taktiksel geri cekilmeler yaptiklarini kesfettikce Litvanya nin askeri stratejisine iliskin algi da degismistir 296 300 Litvanya Hacli Seferleri ile ilgili Orta Cag calismalari Ingilizce dilinde oldukca sinirliydi ancak Demir Perde nin yikilmasiyla artmistir 289 S C Rowell in 1993 yilinda Litvanya Ascending de yaptigi arastirma diger tarihcilerin Litvanya Hacli Seferleri nin siyasi ve kulturel baglamini incelemesini kolaylastirmistir 289 290 Rowell bozuk olmasina ragmen Litvanya Hacli Seferleri hakkinda bilgi iceren 16 yuzyil Rus kaynaklarinin benimsenmesini savunmustur 290 Bu yeni kaynaklar Gediminas gibi Litvanyali yoneticilerin din degistirmeyi siyasi nufuz kazanma ve diplomasi yurutme stratejisi olarak kullandigini gormekte donusumleri aldatici olarak tanimlamaktadir Zaman cizelgesiArka plan 1230 Yedi Cermen sovalyesi ve yaklasik 750 yandaslari Prusyali Hermann Balk in komutasi altinda Chelmno Arazisi nin guneyindeki Vistula agzina varir 1236 22 Eylul de Saule Savasi Livonyali Kilic Kardesleri nin ezici yenilgisiyle 1237 Borc icindeki Livonya Kardesligi nin Toton Sovalyeleri ne asimilasyonu 1242 Peipus Golu ndeki Toton birliginin Aleksandr Nevski tarafindan yenilgiye ugratilmasi Batu Han in saldirilarindan sonra bolgedeki ilk Prusya ayaklanmalari 1244 Emute Muharebesi 1251 Litvanya duku Mindaugas 1260 civarinda Litvanya inanclarini yeniden benimsemesine ragmen Hristiyanliga gecti 1259 5 Agustos ta Burchard von Hornhausen yonetimindeki Livonya Tarikati nin zaferiyle Skuodas Savasi 1260 13 Temmuz da Durbe Muharebesi Prusya ayaklanmalarinin ikinci dalgasi 1270 Karuse Muharebesi 1275 1299 Kismen Semigalya daki Riga Baspiskoposlugu adina duzensiz Litvanya askeri kampanyalari 1279 5 Mart ta Livonyali sovalyeler ile Samogitliler arasinda Aizkraukle Muharebesi zafer ikincisinin oldu 1287 Garoza Muharebesi 1298 Turaida SavasiHacli seferleri 1303 Skalvia ya ilk Litvanya akinlari 1311 Voplaukis Muharebesi 1315 Christmemel Kusatmasi 1320 Medininkai Savasi 1323 Memel Muharebesi 1324 Litvanya duku Gediminas ile Polonya krali Wladyslaw I Lokietek arasindaki ittifak 1326 Brandenburg a Baskin 1329 Johann von Bohmen Litvanya ya karsi yapilan hacli seferlerine katildi 1329 Medvegalis Kusatmasi ndan sonra tepe kaleleri ve Bohemyali John emriyle ele gecirildi 1336 Tarikatin Pilenai Kusatmasina yol acan buyuk seferi 1344 Algirdas ve Kestutis arasindaki ikili hukumdarlik olustu 1348 2 Subat ta Litvanya nin yenilgisiyle Streva Savasi 1361 Kestutis emir geregi ilk kez yakalanir ancak ertesi yil kacar 1362 Kaunas Kusatmasi ardindan kalenin emirle yerle bir edilmesi 1365 Kernave Kusatmasi 1370 17 Subat ta Rudava Savasi tarikatin zaferiyle 1372 Litvanya Muskovit Savasinin Sonu 1377 Algirdas in 24 Mayis ta olumu 1382 Kestutis Agustos ayinda hapsedilerek oldu 1384 Marienwerder Kusatmasi Kaunas 1386 Algirdas in oglu Jogaila Polonya tahtina cikti Kuzeni Vytautas Litvanya nin buyuk duku ilan edildi 1387 Jogaila nin dayattigi Litvanya nin Hristiyanlastirilmasi basladi 1398 12 Ekim deki Salynas Antlasmasi ile Vytautas Samogitya yi tarikata devretti 1399 Vorskla Nehri Muharebesi 12 Agustos ta yapildi Litvanlar Altin Orda ya yenildikten sonra zayifladilar 1390 Vilnius Kusatmasi 1401 1404 ve 1409 Samogit ayaklanmalari 1402 Vilnius KusatmasiSonrasi 1410 15 Temmuz da Grunwald Muharebesi Polonya Litvanya nin tarikata karsi kazandigi buyuk zaferle 1410 26 Temmuz dan 19 Eylul e kadar Basarisiz Polonya Litvanya Marienburg Kusatmasi 1411 Tarikatin fethedilen Litvanya topraklarindan vazgectigi Thorn Barisi 1422 Tarikatin Samogitya uzerindeki iddialarindan sonsuza kadar vazgectigi Melno AntlasmasiAyrica bakinizKuzey Hacli Seferleri Prusya hacli seferi Litvanya uygun Baltik mitolojisiKaynakca The death of the pagan InContext Christian History Institute Ingilizce 24 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Nisan 2021 Christiansen Eric 1997 The northern Crusades 2 new bas Londra Ingiltere Penguin s 231 ISBN 0 14 026653 4 a b Turnbull Stephen 20 Aralik 2011 Crusader Castles of the Teutonic Knights Bloomsbury ISBN 9781780962177 Erisim tarihi 26 Mayis 2019 a b c d Murray Alan V Aralik 2010 The Saracens of the Baltic Pagan and Christian Lithuanians in the Perception of English and French Crusaders to Late Medieval Prussia Journal of Baltic Studies 41 4 413 429 doi 10 1080 01629778 2010 527124 a b c d e f g h i j k l m n o Christiansen Eric 2016 Le crociate del Nord il Baltico e la frontiera cattolica 1100 1525 Italyanca Bologna Il mulino ISBN 978 88 15 26604 0 Jaskievicz Walter C 1952 A Study in Lithuanian Mythology Jan XX Lasicki s Samogitian Gods University of Indiana s 92 OCLC 903668447 Pennick Nigel 2015 Pagan magic of the northern tradition customs rites and ceremonies Rochester s 15 ISBN 978 16 20 55390 9 Heath Ian 2016 Armies of Feudal Europe 1066 1300 Lulu com s 128 ISBN 9781326256524 a b c d e f g h i Carpini Claudio 2007 Storia della Lituania identita europea e cristiana di un popolo Italyanca Roma Citta Nuova ISBN 978 88 31 10341 1 Bain Carolyn 2009 Estonia Lettonia e Lituania Italyanca 3 bas Torino EDT s 24 ISBN 978 88 6040 463 3 a b Jurgela Constantine Rudyard 1948 History of the Lithuanian Nation Institute of Lithuanian Culture s 158 Paliepa Janis 2011 Origin Of The Baltic And Vedic Languages Baltic Mythology Authorhouse ISBN 978 14 56 72901 1 Norkus Zenonas 2017 An unproclaimed empire the Grand Duchy of Lithuania from the viewpoint of comparative historical sociology of empires Milton Park Abingdon Oxon s 284 ISBN 978 13 51 66905 4 Mand Anu Tamm Marek 2020 Making Livonia actors and networks in the medieval and early modern Baltic Sea Region Abingdon Oxon Routledge s 117 ISBN 978 10 00 07693 6 a b c d e f g h i j k l m Cardini Franco 2010 Come l orco della fiaba studi per Franco Cardini Italyanca Firenze SISMEL edizioni del Galluzzo ISBN 978 88 84 50375 6 a b Murray Alan V 2017 Crusade and conversion on the Baltic frontier 1150 1500 Londra Taylor amp Francis s 21 ISBN 978 13 51 94715 2 a b Kirby D G 1990 Northern Europe in the early modern period the Baltic world 1492 1772 Londra Routledge s 26 ISBN 978 13 17 90214 0 a b c d e f g Urban William L 1989 The Samogitian Crusade Chicago Lithuanian Research and Studies Center ISBN 978 09 29 70003 8 Baranauskas Tomas Litvanca 28 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2020 Bisene Gynybiniai įtvirtinimai XIII XVIII a Litvanca Society of the Lithuanian Archaeology 10 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2016 Baranauskas Tomas 2003 PDF Lietuvos archeologija Litvanca 24 65 ISSN 0207 8694 29 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2016 a b c d e f Rowell S C 2014 Lithuania ascending a pagan empire within east central Europe 1295 1345 Cambridge ISBN 978 1107658769 Simas Suziedelis Ed 1970 1978 Vytenis VI Boston Massachusetts Juozas Kapocius ss 221 222 LCCN 74 114275 Kiaupa Zigmantas Jurate Kiaupiene Albinas Kuncevicius 2000 1995 The History of Lithuania Before 1795 English bas Vilnius Lithuanian Institute of History ss 112 114 ISBN 9986 810 13 2 Rokas Varakauskas 2004 Vytenis Vytautas Speciunas Ed Lietuvos valdovai XIII XVIII a enciklopedinis zinynas Litvanca Vilnius Mokslo ir enciklopediju leidybos institutas ss 32 33 ISBN 5 420 01535 8 a b c d e f Turnbull Stephen 2013 Tannenberg 1410 Disaster for the Teutonic Knights Bloomsbury Publishing ss 30 32 ISBN 978 14 72 80009 1 Baltrusiene Doloresa 1999 Acquaintance with Lithuania book of the millennium Kaunas Krastotvarka s 20 ISBN 978 99 86 89228 1 a b Hinson E Glenn 1995 The church triumphant a history of Christianity up to 1300 Macon GA USA Mercer University Press s 438 ISBN 978 08 65 54436 9 a b c Kiaupa Zigmantas 2000 The history of Lithuania before 1795 Vilnius Lithuanian Institute of History s 102 ISBN 978 99 86 81013 1 Bazan Lubov 2014 A history of Belarus a non literary essay that explains the ethnogenesis of the Belarusians Londra Glagoslav Publications s 74 ISBN 978 19 09 15661 6 a b Milliman Paul 2013 The slippery memory of men the place of Pomerania in the medieval Kingdom of Poland Leiden Brill s 255 ISBN 978 90 04 18274 5 Algirdas baska taleplerde de bulundu Tarikat tarafindan yakin zamanda fethedilen tum topraklarin geri verilmesini ve Litvanyalilarin Ruthenia fethedilmesine yardimci olmak icin saldirilarini Tatarlara yonlendirme emrini istedi Norkis p 340 Alssen Liuda 1978 Lituanus Lithuanian Quarterly Journal of Arts and Sciences 24 4 ISSN 0024 5089 26 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Kasim 2023 Arnaszus Helmut 1990 Reisefuhrer durch Litauen und ehemaliges Ostpreussen Mokslas Almanca Vilnius s 161 ISBN 978 54 20 01025 9 Jucas M 2009 The battle of Grunwald Vilnius National Museum s 27 ISBN 978 60 99 50745 3 Koncius Joseph B 1964 Vytautas the Great Grand Duke of Lithuania Franklin Press s 22 Frost Robert I 2018 The Oxford History of Poland Lithuania Volume I The Making of the Polish Lithuanian Union 1385 1569 Oxford University Press s 30 ISBN 978 01 92 56814 4 Mistrini Vincenzo 2016 Le guerre polacco ottomane 1593 1699 vol 1 Le forze in campo Italyanca Soldiershop Publishing s 60 ISBN 978 88 93 27175 2 24 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Kasim 2023 Vardys Vytas Stanley 2018 Lithuania the rebel nation New York Routledge s 12 ISBN 978 04 29 96771 9 Belch Stanislaus F 2018 Paulus Vladimiri and his doctrine concerning international law and politics Volume 1 Paulus Vladimiri and his doctrine concerning international law and politics Reprint 2018 bas Berlin Walter de Gruyter GmbH amp Co KG s 124 ISBN 978 31 11 69646 1 Mallia Milanes Victor 2017 The Military Orders Volume III History and Heritage 1 bas Routledge s 34 ISBN 978 13 51 54252 4 Urban William L 2019 The last years of the Teutonic Knights Lithuania Poland and the Teutonic Order Barnsley S Yorkshire Greenhill Books s 82 ISBN 978 17 84 38360 2 a b c Cristini Luca Stefano 2016 La battaglia di Tannenberg 1410 Italyanca Soldiershop Publishing ISBN 978 88 93 27027 4 Rawson Andrew 2015 A clash of thrones the power crazed medieval kings Popes and emperors of Europe Stroud Gloucestershire s 132 ISBN 978 07 50 96678 8 D Amato Giuseppe 2004 Viaggio nell hansa baltica l Unione europea e l allargamento ad Est Italyanca Milano Greco amp Greco s 120 ISBN 978 88 79 80355 7 Jucas M 2009 The battle of Grunwald Vilnius National Museum s 89 ISBN 978 60 99 50745 3 Norgaard Ole 1999 The Baltic States After Independence Edward Elgar Publishing s 47 ISBN 978 17 82 54344 2 Blatter fur deutsche Landesgeschichte Almanca 111 1975 181 Kubon Sebastian 2 Ekim 2016 Wielki mistrz Michael Kuchmeister a konfl ikty panstwa zakonu krzyzackiego z Polska i Litwa w latach 1414 1422 Kryzysy bez konca czy okres konsolidacji Rozwazania nad sredniowieczna polityka zewnetrzna Biuletyn Polskiej Misji Historycznej 11 359 380 doi 10 12775 BPMH 2016 011 ISSN 2083 7755 Taylor Neil 2008 Baltic cities Chalfont St Peter Bradt Travel Guides s 231 ISBN 978 18 41 62247 7 Seward Desmond 1995 The monks of war the military religious orders Londra Penguin Books s 100 ISBN 0140195017 Turnbull Stephen R 2011 Crusader castles of the Teutonic Knights Red brick castles of Prussia 1230 1466 Oxford Bloomsbury Publishing s 14 ISBN 978 18 49 08010 1 a b c d e f Bonda Moreno 2013 History of Lithuanian Historiography PDF Kaunas Vytautas Magnus University ISBN 978 9955 21 363 5 27 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 31 Mart 2021 a b Rowell S C 1993 Of Men and Monsters Sources for the History of Lithuania in the time of Gediminas ca 1315 1342 Journal of Baltic Studies 24 1 73 112 doi 10 1080 01629779200000261 ISSN 0162 9778 JSTOR 43211787 26 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2021 a b c d e f g h i Mazeika Rasa Ocak 1995 The Grand Duchy rejoins Europe Post Soviet developments in the historiography of pagan Lithuania Journal of Medieval History 21 3 289 303 doi 10 1016 0304 4181 95 00766 9 Vaisvilaite Irena 2013 Chiese Lignee in Samogizia Italyanca Gangemi Editore spa s 4 ISBN 978 88 49 29761 4 Konuyla ilgili yayinlarBaranauskas Tomas Ocak 2007 Ingilizce Lietuvai pagrazinti draugija 26 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Batura Romas 2010 2010 Places of Fighting for Lithuania s Freedom In the Expanse of Nemunas Vistula and Dauguva rivers PDF Ingilizce Vilnius The General Jonas Zemaitis Military Academy of Lithuania ISBN 978 9955 423 91 1 Brennan Timothy M 2005 Just war sovereignty and canon law Legal arguments over the Lithuanian Crusade and the rights of unbelievers at the Council of Constance 1414 1418 PhD tez Ingilizce University of Kansas Erisim tarihi 3 Mayis 2021 Chollet Loic 10 Mayis 2016 Crusade or Christianization The polemic against the Teutonic Knights in light of French travelers accounts of the late Middle Ages Ordines Militares Colloquia Torunensia Historica 20 175 doi 10 12775 OM 2015 008 Markman Kristina 2015 Between Two Worlds A Comparative Study of the Representations of Pagan Lithuania in the Chronicles of the Teutonic Order and Rus PhD tez Ingilizce UCLA Erisim tarihi 3 Mayis 2021 Murray Alan V Ed 5 Aralik 2016 The Clash of Cultures on the Medieval Baltic Frontier Routledge ISBN 978 0754664833 Norkus Zenonas 2017 An unproclaimed empire the Grand Duchy of Lithuania from the viewpoint of comparative historical sociology of empires Milton Park Abingdon Oxon ISBN 978 1138281547

    Yayın tarihi: Temmuz 04, 2024, 15:40 pm
    En çok okunan
    • Ocak 30, 2025

      Yakup Almelek

    • Ocak 30, 2025

      Václav Jurečka

    • Ocak 31, 2025

      Valbehanella

    • Ocak 31, 2025

      Uvallicoptes

    • Ocak 31, 2025

      Uracrobates

    Günlük

    • Özgür içerik

    • Pokémon türleri listesi

    • Türkçe

    • Strateji rehberi

    • SMS Brandenburg

    • Boxer Ayaklanması

    • Simpsonlar (1. sezon)

    • Edgar Allan Poe

    • Jean-Paul Sartre

    • Amerika Birleşik Devletleri başyargıcı

    NiNa.Az - Stüdyo

    • Vikipedi

    Bültene üye ol

    Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
    Temasta ol
    Bize Ulaşın
    DMCA Sitemap Feeds
    © 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
    Telif hakkı: Dadaş Mammedov
    Üst