Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Metaksas Rejimi (Yunanca: Καθεστώς Μεταξά, Kathestós Metaxa) ya da 4 Ağustos Rejimi (Yunanca: Καθεστώς της 4ης Αυγούστου, Kathestós tis tetragtis Avgoústou), General İoannis Metaksas'ın önderliğinde gerçekleşen 4 Ağustos 1936 darbesiyle kurulan otoriter rejimdir.
4 Ağustos Rejimi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1936-1941 | |||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||
 | |||||||||
| Başkent | Atina | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Yunanca | ||||||||
| Resmî din | Rum Ortodoks Kilisesi | ||||||||
| Hükûmet | Metaksist Yönetimi | ||||||||
| Başbakan | |||||||||
| |||||||||
| Kral | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Darbenin arka planı
Ülkenin kuzeyinde bulunan tarım bölgelerinde ve sanayisel olarak gelişmiş kentlerde huzursuzluk patlak verdi. 1 Mart 1935 tarihinde gösteriler patlak verdi. Gösterilerin ardından Yunanistan'da darbe girişimi gerçekleşti. Darbenin başarısız olması kralcıların elini güçlendirdi ve Monarşinin geri getirilme referandumu yapılarak krallık tekrar kuruldu. 1936 yılında gerçekleşen genel seçimlerde çıkan sonuçlar ülkeyi çıkmaza sürükledi. Ülkenin genelinde olaylar tekrar yükselince General Metaksas, 4 Ağustos 1936'da parlamentoyu askıya aldığını ve anayasanın çeşitli maddelerini iptal ettiği açıkladı. Ülkede asayişi sağlamak için bir kriz kabinesi kurdu.
Diktatörlüğün tahkim edilmesi
Metaksas, medyanın sansür edilmesi, siyasi partilerin yasaklanması ve grevlerin yasaklanması gibi politikaları, Avrupa'daki Faşist rejimlerden kopyaladı. Hitler'in, Nazi Almanyası'nda muhalefeti bastırabilmek için oluşturduğu gizli polis teşkilatı Gestapo'nun aynısını Metaksas, Yunanistan'da da kurdu ve gizli polis teşkilatının adını Asfaleia koydu. Teşkilatın başkanı Maniadakis, yöntem ve teknikler konusunda Heinrich Himmler ile yakın bir ilişki içindeydi. Asfaleia'nın amacı kamu düzeni sağlamak olarak açıklanmıştı.
Rejim, otoriteye karşı gelen Rebetiko müzik tarzını bastırdı ve geleneksel Yunan halk müziğini teşvik etti. Buzuki ve bağlama gibi doğu tipi müzik aletleri yasaklandı.
Rejim kuruluşundan itibaren komünistlere ve diğer solcu gruplarına karşı ciddi bir mücadeleye girdi. Yaklaşık 15.000 kişi siyasi sebeplerden ötürü tutuklandı, hapsedildi veya sürüldü. Bazıları işkenceye maruz kaldı. Metaksas rejimi Yunanistan Komünist Partisi'ni yeraltı faaliyetlerine zorladı.
Ancak siyasi baskılar uygulanırken rejim, diğer baskı uygulayan devletler gibi siyasi cinayetler işlemedi. Ölüm cezaları uygulamadı. Muhalifler, çoğunlukla Ege denizindeki küçük adalara sürüldü.
Metaksas rejimi, baskısını haklı çıkarmak için komünizm tehdidi kozunu oynuyordu. Ancak bu baskılar sadece komünistlere değil yapılmayıp diğer gruplara da uygulandı. Örneğin, liberal lider Yorgo Papandreu, Andros'a sürüldü.
Ayrıca devlette gücünü yerleştirebilmek için Metaksas, devletin içinde güçlü olan, Venizelosçu ve mutlak monarşiyi savunan partilerin etkilerini kırmaya çalıştı. Ancak bütün baskılara rağmen bu güçlerin etkilerini kırılamadı ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra güçlerini korumayı başardı.
Metaksas'ın ölümü rejiminin liberalleşmesi ve parlamento yönetiminin yeniden tesis edileceği düşüncesini artırdı. Ancak bu umutlar Kral II. Georgios'un, mutlakiyet esaslı yönetim kurmasıyla sona erdi.
Milliyetçilik
Diğer birçok faşist rejimlerde olduğu gibi, Metaksas rejimi de güçlü bir milliyetçi programı benimsedi. Yunan ırkını yücelten bir dil kullandı. Metaksas, egemenliği altındaki etnik ve dini azınlıklara zulüm yaptı. Metaksas, Megali İdea kapsamında gerçekleştirilen Küçük Asya'nın işgaline karşı çıktı. Çünkü bu işgalin başarısız olacağını öngörmüştü. Fakat komşu ülkelerdeki Yunan azınlıklarına milliyetçi söylevlerle hitap etmekten kaçınmadı.
Metaksas rejimi, önceki rejimlerin antisemitik yasalarını yürürlükten kaldırdı. Yunan Yahudileri diğer dönemlere göre rahat duruma geldi. 1913'te Yunanistan tarafından ilhak edilen Selanik'te yaşayan yoğun Sefarad Yahudi topluluğu rejiminin de karşı olduğu Venizelosçu düşünceye karşıydı. Bu ortaklık, Yahudiler'in durumunu iyileşmesine neden olmuştu. Metaksas; başta kuzey Yunanistan, güney Makedonya ve Trakya'da yaşayan Slav kökenli Yunanlar ve Bulgarlara siyasal baskılar uygulanmaya başlandı.
Metaksas rejimi, hem kamuoyunda hem de sivil alanlarda Slav kültürünü ve Slav dillerin kullanımı engellemeye başladı. Ancak Avrupa'daki diğer faşist devletlerin baskı altına aldıkları ırklara yaptıkları katliamları Metaksas Slavlara uygulamadı. Hatta Slav kökenli Yunanlar Yunan-İtalyan Savaşı'nda Yunan Ordusu ile birlikte savaştı.
Ekonomi politikası
Metaksas rejiminin ana hedeflerinden bir tanesi, bireyciliği ön plana alan kapitalist sistemi ve ulusu sınıflara ayıran komünist sistemi reddederek bunların yerine ulusal ve toplumsal dayanışmayı teşvik etmek Korporatist ekonomik sisteme geçilmesini sağlamaktı.
Bu amaçla, Başkan Yardımcısı ve Maliye Bakanı Konstantinos Zavitsianos, Korporatist ekonomiyi tesis etmek için programla ilgi bilgi yayınladı. Ancak İtalya'yla olan dış kriz nedeniyle planın geçici olarak ertelenmesine neden oldu. Bu politika hiçbir zaman gerçekleştirilemedi.
Metaksas rejimi, Yunan ekonomisini sosyalleştirmek için kapsamlı bir program uyguladı:
- Asgari ücretin getirilmesi.
- İşsizlik sigortası ve bir kamu istihdam bürosunun kurulması.
- Doğum izni.
- Haftada beş gün, toplam 40 saat çalışma saati.
- İki hafta tatil garantisi.
- Çalışma güvenliğinin standartların artırılması.
- İşçilerin konut ve dinlenme gibi faaliyetleri ile ilgilenilmesi için İşçi Merkezi'ni kurdu.
Metaksas Rejimi, başlangıçta yüksek enflasyona maruz kalmış olan drahmiyi istikrarlı hale getirdi. Ardından yol yapımı ve iyileştirmeleri, demiryolları inşası ve telekomünikasyon altyapısının modernizasyonu gibi geniş kamu çalışmaları programını başlattı.
Metaksas'ın ekonomi programı, 1936-1938 yılları arasında Yunanistan'da kişi başına düşen gelirde yükseliş ve işsizlik oranında belirgin bir düşüş yaşandı. Hükûmet başarıyı kullanarak çiftçilere borç indirimi başlattı ve zenginliği kırsala dağıtmak için bazı tarımsal malların fiyat tabanlarını oluşturdu.
Dış politika
Metaksas, hem düşüncelerinin yakın olması hem de orada eğitim görmesinden dolayı Almanya yanlısıydı. Kral ise İngiliz yanlısıydı. Bu durum kral ile Metaksas arasında tartışmalara neden oldu. Almanya ise durumdan yararlanarak Yunanistanı kendi tarafına çekmek için Yunan ekonomisini düzeltmek için Dr. Schacht'ı görevlendirdi. Ancak mevcut durum İngilizler ile müttefik olmayı gerektiriyordu. Çünkü Yunanistan'nın güneyini kapsayan Doğu Akdeniz'in hakimi İngiltere'ydi. Ayrıca İtalyan lider Benito Mussolini'nin Akdeniz'de yeni bir Roma İmparatorluğu kurma planları kapsamında Yunanistan topraklarında gözü vardı.
Metaksas Rejiminin yıkılması
Metaksas bütün durumları göz önünde bulundurarak tarafsız olmaya karar verdi. Ancak İtalyan Hükûmeti Yunanistan'a ültimatom verdi. Metaksas ültimatomu reddetti. Bu durum Yunan-İtalyan Savaşı'na neden oldu. Yunan kuvvetleri, İtalyan istilasını durdurdu ve işgal altındaki Arnavutluk'a doğru ilerlemeye başladı. Bu ilerleyişle Metaksas, Arnavutluk'ta yaşayan Rum azınlığın "müttefik" olduğu ilan etti ve Metaksas onları Yunanistan'a katmaya çalıştı.
Metaksas, Ocak 1941'de ölünce bütün ipler kralın eline geçti. Ancak kral bu nimetten pek faydalanamayacaktı. Çünkü Adolf Hitler müttefiki Mussolini'ye yardım ederek Alman birliklerini 6 Nisan 1941'de Yugoslavya ve Bulgaristan üzerinden Yunanistan'a sürdü.
İngilizlerin yardımına rağmen, Mayıs sonuna kadar, Almanlar ülkenin çoğunu ele geçirmişti. Kral ve hükûmet, Girit Savaşı'nın sonuna kadar kaldığı Girit'e kaçtı. Daha sonra kral, hükûmetteki kişilerle birlikte sürgün hükûmeti kurmak üzere Mısır'a geçti. Bu arada Yunanistan'da Mihver Devletleri tarafından faşist bir kukla hükûmeti iktidara getirildi.
Kaynakça
- ^ Constantine Sarandis, "The Ideology and Character of the Metaxas Regime", The Metaxas Dictatorship: Aspects of Greece, 1936-1940, pages 156-157.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Metaksas Rejimi Yunanca Ka8estws Meta3a Kathestos Metaxa ya da 4 Agustos Rejimi Yunanca Ka8estws ths 4hs Aygoystoy Kathestos tis tetragtis Avgoustou General Ioannis Metaksas in onderliginde gerceklesen 4 Agustos 1936 darbesiyle kurulan otoriter rejimdir 4 Agustos RejimiYunanca Ka8estws Meta3a Kathestos Metaxa Metaksas Rejimi1936 1941Bayrak ArmaBaskentAtinaYaygin dil ler YunancaResmi dinRum Ortodoks KilisesiHukumetMetaksist YonetimiBasbakan 1936 1941Ioannis Metaksas 1941Alexandros Koryzis 1941Emmanouil TsouderosKral 1936 1941II GeorgiosTarihce Kurulusu1936 Darbe1936 Rejimin yikilmasi1941 Dagilisi1941Onculler ArdillarYunanistan Kralligi Yunan Devleti 1941 44 Darbenin arka planiUlkenin kuzeyinde bulunan tarim bolgelerinde ve sanayisel olarak gelismis kentlerde huzursuzluk patlak verdi 1 Mart 1935 tarihinde gosteriler patlak verdi Gosterilerin ardindan Yunanistan da darbe girisimi gerceklesti Darbenin basarisiz olmasi kralcilarin elini guclendirdi ve Monarsinin geri getirilme referandumu yapilarak krallik tekrar kuruldu 1936 yilinda gerceklesen genel secimlerde cikan sonuclar ulkeyi cikmaza surukledi Ulkenin genelinde olaylar tekrar yukselince General Metaksas 4 Agustos 1936 da parlamentoyu askiya aldigini ve anayasanin cesitli maddelerini iptal ettigi acikladi Ulkede asayisi saglamak icin bir kriz kabinesi kurdu Diktatorlugun tahkim edilmesiMetaksas medyanin sansur edilmesi siyasi partilerin yasaklanmasi ve grevlerin yasaklanmasi gibi politikalari Avrupa daki Fasist rejimlerden kopyaladi Hitler in Nazi Almanyasi nda muhalefeti bastirabilmek icin olusturdugu gizli polis teskilati Gestapo nun aynisini Metaksas Yunanistan da da kurdu ve gizli polis teskilatinin adini Asfaleia koydu Teskilatin baskani Maniadakis yontem ve teknikler konusunda Heinrich Himmler ile yakin bir iliski icindeydi Asfaleia nin amaci kamu duzeni saglamak olarak aciklanmisti Rejim otoriteye karsi gelen Rebetiko muzik tarzini bastirdi ve geleneksel Yunan halk muzigini tesvik etti Buzuki ve baglama gibi dogu tipi muzik aletleri yasaklandi Rejim kurulusundan itibaren komunistlere ve diger solcu gruplarina karsi ciddi bir mucadeleye girdi Yaklasik 15 000 kisi siyasi sebeplerden oturu tutuklandi hapsedildi veya suruldu Bazilari iskenceye maruz kaldi Metaksas rejimi Yunanistan Komunist Partisi ni yeralti faaliyetlerine zorladi Ancak siyasi baskilar uygulanirken rejim diger baski uygulayan devletler gibi siyasi cinayetler islemedi Olum cezalari uygulamadi Muhalifler cogunlukla Ege denizindeki kucuk adalara suruldu Metaksas rejimi baskisini hakli cikarmak icin komunizm tehdidi kozunu oynuyordu Ancak bu baskilar sadece komunistlere degil yapilmayip diger gruplara da uygulandi Ornegin liberal lider Yorgo Papandreu Andros a suruldu Ayrica devlette gucunu yerlestirebilmek icin Metaksas devletin icinde guclu olan Venizeloscu ve mutlak monarsiyi savunan partilerin etkilerini kirmaya calisti Ancak butun baskilara ragmen bu guclerin etkilerini kirilamadi ve II Dunya Savasi ndan sonra guclerini korumayi basardi Metaksas in olumu rejiminin liberallesmesi ve parlamento yonetiminin yeniden tesis edilecegi dusuncesini artirdi Ancak bu umutlar Kral II Georgios un mutlakiyet esasli yonetim kurmasiyla sona erdi MilliyetcilikDiger bircok fasist rejimlerde oldugu gibi Metaksas rejimi de guclu bir milliyetci programi benimsedi Yunan irkini yucelten bir dil kullandi Metaksas egemenligi altindaki etnik ve dini azinliklara zulum yapti Metaksas Megali Idea kapsaminda gerceklestirilen Kucuk Asya nin isgaline karsi cikti Cunku bu isgalin basarisiz olacagini ongormustu Fakat komsu ulkelerdeki Yunan azinliklarina milliyetci soylevlerle hitap etmekten kacinmadi Metaksas rejimi onceki rejimlerin antisemitik yasalarini yururlukten kaldirdi Yunan Yahudileri diger donemlere gore rahat duruma geldi 1913 te Yunanistan tarafindan ilhak edilen Selanik te yasayan yogun Sefarad Yahudi toplulugu rejiminin de karsi oldugu Venizeloscu dusunceye karsiydi Bu ortaklik Yahudiler in durumunu iyilesmesine neden olmustu Metaksas basta kuzey Yunanistan guney Makedonya ve Trakya da yasayan Slav kokenli Yunanlar ve Bulgarlara siyasal baskilar uygulanmaya baslandi Metaksas rejimi hem kamuoyunda hem de sivil alanlarda Slav kulturunu ve Slav dillerin kullanimi engellemeye basladi Ancak Avrupa daki diger fasist devletlerin baski altina aldiklari irklara yaptiklari katliamlari Metaksas Slavlara uygulamadi Hatta Slav kokenli Yunanlar Yunan Italyan Savasi nda Yunan Ordusu ile birlikte savasti Ekonomi politikasiMetaksas rejiminin ana hedeflerinden bir tanesi bireyciligi on plana alan kapitalist sistemi ve ulusu siniflara ayiran komunist sistemi reddederek bunlarin yerine ulusal ve toplumsal dayanismayi tesvik etmek Korporatist ekonomik sisteme gecilmesini saglamakti Bu amacla Baskan Yardimcisi ve Maliye Bakani Konstantinos Zavitsianos Korporatist ekonomiyi tesis etmek icin programla ilgi bilgi yayinladi Ancak Italya yla olan dis kriz nedeniyle planin gecici olarak ertelenmesine neden oldu Bu politika hicbir zaman gerceklestirilemedi Metaksas rejimi Yunan ekonomisini sosyallestirmek icin kapsamli bir program uyguladi Asgari ucretin getirilmesi Issizlik sigortasi ve bir kamu istihdam burosunun kurulmasi Dogum izni Haftada bes gun toplam 40 saat calisma saati Iki hafta tatil garantisi Calisma guvenliginin standartlarin artirilmasi Iscilerin konut ve dinlenme gibi faaliyetleri ile ilgilenilmesi icin Isci Merkezi ni kurdu Metaksas Rejimi baslangicta yuksek enflasyona maruz kalmis olan drahmiyi istikrarli hale getirdi Ardindan yol yapimi ve iyilestirmeleri demiryollari insasi ve telekomunikasyon altyapisinin modernizasyonu gibi genis kamu calismalari programini baslatti Metaksas in ekonomi programi 1936 1938 yillari arasinda Yunanistan da kisi basina dusen gelirde yukselis ve issizlik oraninda belirgin bir dusus yasandi Hukumet basariyi kullanarak ciftcilere borc indirimi baslatti ve zenginligi kirsala dagitmak icin bazi tarimsal mallarin fiyat tabanlarini olusturdu Dis politikaMetaksas hem dusuncelerinin yakin olmasi hem de orada egitim gormesinden dolayi Almanya yanlisiydi Kral ise Ingiliz yanlisiydi Bu durum kral ile Metaksas arasinda tartismalara neden oldu Almanya ise durumdan yararlanarak Yunanistani kendi tarafina cekmek icin Yunan ekonomisini duzeltmek icin Dr Schacht i gorevlendirdi Ancak mevcut durum Ingilizler ile muttefik olmayi gerektiriyordu Cunku Yunanistan nin guneyini kapsayan Dogu Akdeniz in hakimi Ingiltere ydi Ayrica Italyan lider Benito Mussolini nin Akdeniz de yeni bir Roma Imparatorlugu kurma planlari kapsaminda Yunanistan topraklarinda gozu vardi Metaksas Rejiminin yikilmasiMetaksas butun durumlari goz onunde bulundurarak tarafsiz olmaya karar verdi Ancak Italyan Hukumeti Yunanistan a ultimatom verdi Metaksas ultimatomu reddetti Bu durum Yunan Italyan Savasi na neden oldu Yunan kuvvetleri Italyan istilasini durdurdu ve isgal altindaki Arnavutluk a dogru ilerlemeye basladi Bu ilerleyisle Metaksas Arnavutluk ta yasayan Rum azinligin muttefik oldugu ilan etti ve Metaksas onlari Yunanistan a katmaya calisti Metaksas Ocak 1941 de olunce butun ipler kralin eline gecti Ancak kral bu nimetten pek faydalanamayacakti Cunku Adolf Hitler muttefiki Mussolini ye yardim ederek Alman birliklerini 6 Nisan 1941 de Yugoslavya ve Bulgaristan uzerinden Yunanistan a surdu Ingilizlerin yardimina ragmen Mayis sonuna kadar Almanlar ulkenin cogunu ele gecirmisti Kral ve hukumet Girit Savasi nin sonuna kadar kaldigi Girit e kacti Daha sonra kral hukumetteki kisilerle birlikte surgun hukumeti kurmak uzere Misir a gecti Bu arada Yunanistan da Mihver Devletleri tarafindan fasist bir kukla hukumeti iktidara getirildi Kaynakca Constantine Sarandis The Ideology and Character of the Metaxas Regime The Metaxas Dictatorship Aspects of Greece 1936 1940 pages 156 157