Metamfetamin, merkezî sinir sistemi (MSS) uyarıcısı olan sentetik bir maddedir. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ve obezite gibi hastalıkların tedavisinde reçete edilir. Desoxyn ismiyle ilaç piyasasında ABD'de bulunur. Bunun haricinde uyarıcı etkileri sebebiyle yasadışı olarak kullanımı mevcuttur. Kristal ve hap formunda olabilen çeşitleri dünyada birçok ülkede yasa dışı olarak satılmaktadır. Birçok uyarıcı gibi, 6-12 saat süren güçlü bir öfori, dolayısıyla güçlü bir psikolojik bağımlılık yapabilme etkisine sahiptir. Yapısal olarak amfetamine yakın psikoaktif bir maddedir.
Klinik verisi | |
---|---|
Uygulama yolu | Oral, intravenöz, intramüsküler, buğu şeklinde, rektal, |
Farmakokinetik veri | |
Biyoyararlanım | Oral: %70 IV: %100 |
Metabolizma | Hepatik |
Eliminasyon yarı ömrü | 9–15 saat |
Boşaltım | Renal |
Tanımlayıcılar | |
| |
CAS Numarası |
|
PubChem CID |
|
DrugBank |
|
CompTox Bilgi Paneli (EPA) |
|
(ECHA Bilgi Kartı) | 100.007.882 |
Kimyasal ve fiziksel veriler | |
Formül | C10H15N |
Mol kütlesi | 149.233 |
Erime noktası | 170 °C (338 °F) |
Suda çözünürlük | sıvı çözeltilerle kuvvetlendirilir ancak çözünmez mg/mL (20 °C) |
Saf metamfetamin renksiz bir sıvıdır. IUPAC ismi (S)-N-metil-1-fenilpropan-2-amin olan methamfetamin suistimal edilmek üzere kaçak üretimi ile de tanınmıştır. Efedrin ya da psödoefedrin molekülü indirgenerek yani hidrojenize edilerek kolayca elde edilebildiğinden hemen her yerde üretilebilmektedir. "Methlab" de denilen bu yerler, üretimi sırasında çıkan fosfattan ötürü kırmızı bir renge boyanır ve kedi idrarı gibi kokar.
Tarihçe
Bulunuşu
1887 yılında metamfetamin sentezlenmesinden kısa bir süre sonra, 1893'te kimyager Nagai Nagayoshi tarafından efedrin maddesinden de sentezlendi. "Metamfetamin" terimi bu yeni karışımın kimyasal yapısından türedi: -metiletilamin. 1919 yılında, kristalize metamfetamin farmakolog tarafından efedrinin redoks yöntemiyle kırmızı fosfor ve iyot kullanılarak sentezlendi.
Etkileri
Uyanıklık, motivasyon ve kısa dönem beyin aktivitesini artıran madde aşırı öforiye neden olmaktadır. Madde alındığında tansiyon ve vücut sıcaklığı yükselir, göz bebekleri büyür ve ishal, bulantı, kusma görülebilir.
Kötüye kullanımlarda beyin kimyasını bozup depresyona yol açtığı bilinmektedir. Bağımlılarında kalıcı anhedoni oluşmaktadır. Psikoz etkileri ortaya çıkartıp, görsel ve işitsel halüsinasyonlara neden olabilir. Kullanıcılarında güçlü bir psikolojik bağımlılık yan etkisi görülür.
Devamlı kullanıcılarında meth ağzı denen diş çürükleri oluşur. Bağışıklık sistemi baskılanan bu kişilerde stafilokok enfeksiyonlarına sıkça rastlanır. Kilo kaybı ve kısa dönem libido artışını takiben erektil disfonksiyon da bilinen kötü etkilerindendir.
Kuvvetli sistemik reaksiyon ile ölüme yol açabilir.
Kaynakça
- ^ "Historical overview of methamphetamine". Vermont Department of Health. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2012.
- ^ "The pH Levels of Different Methamphetamine Drug Samples on the StreetMarket in Cape Town", p.1 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 2011, A. Bardow, Oral & Dental Research Institute, Faculty of Dentistry,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Metamfetamin merkezi sinir sistemi MSS uyaricisi olan sentetik bir maddedir Dikkat eksikligi ve hiperaktivite bozuklugu ve obezite gibi hastaliklarin tedavisinde recete edilir Desoxyn ismiyle ilac piyasasinda ABD de bulunur Bunun haricinde uyarici etkileri sebebiyle yasadisi olarak kullanimi mevcuttur Kristal ve hap formunda olabilen cesitleri dunyada bircok ulkede yasa disi olarak satilmaktadir Bircok uyarici gibi 6 12 saat suren guclu bir ofori dolayisiyla guclu bir psikolojik bagimlilik yapabilme etkisine sahiptir Yapisal olarak amfetamine yakin psikoaktif bir maddedir MetamfetaminKlinik verisiUygulama yoluOral intravenoz intramuskuler bugu seklinde rektal Farmakokinetik veriBiyoyararlanimOral 70 IV 100MetabolizmaHepatikEliminasyon yari omru9 15 saatBosaltimRenalTanimlayicilarIUPAC adi N methyl 1 phenyl propan 2 amineCAS Numarasi537 46 2PubChem CID1206DrugBankDB01577CompTox Bilgi Paneli EPA DTXSID8037128ECHA Bilgi Karti100 007 882Kimyasal ve fiziksel verilerFormulC10H15NMol kutlesi149 233Erime noktasi170 C 338 F Suda cozunurluksivi cozeltilerle kuvvetlendirilir ancak cozunmez mg mL 20 C 5 mg tablet Desoxyn metamfetamin Saf metamfetamin renksiz bir sividir IUPAC ismi S N metil 1 fenilpropan 2 amin olan methamfetamin suistimal edilmek uzere kacak uretimi ile de taninmistir Efedrin ya da psodoefedrin molekulu indirgenerek yani hidrojenize edilerek kolayca elde edilebildiginden hemen her yerde uretilebilmektedir Methlab de denilen bu yerler uretimi sirasinda cikan fosfattan oturu kirmizi bir renge boyanir ve kedi idrari gibi kokar TarihceBulunusu 1887 yilinda metamfetamin sentezlenmesinden kisa bir sure sonra 1893 te kimyager Nagai Nagayoshi tarafindan efedrin maddesinden de sentezlendi Metamfetamin terimi bu yeni karisimin kimyasal yapisindan turedi metiletilamin 1919 yilinda kristalize metamfetamin farmakolog tarafindan efedrinin redoks yontemiyle kirmizi fosfor ve iyot kullanilarak sentezlendi EtkileriUyaniklik motivasyon ve kisa donem beyin aktivitesini artiran madde asiri oforiye neden olmaktadir Madde alindiginda tansiyon ve vucut sicakligi yukselir goz bebekleri buyur ve ishal bulanti kusma gorulebilir Kotuye kullanimlarda beyin kimyasini bozup depresyona yol actigi bilinmektedir Bagimlilarinda kalici anhedoni olusmaktadir Psikoz etkileri ortaya cikartip gorsel ve isitsel halusinasyonlara neden olabilir Kullanicilarinda guclu bir psikolojik bagimlilik yan etkisi gorulur Devamli kullanicilarinda meth agzi denen dis curukleri olusur Bagisiklik sistemi baskilanan bu kisilerde stafilokok enfeksiyonlarina sikca rastlanir Kilo kaybi ve kisa donem libido artisini takiben erektil disfonksiyon da bilinen kotu etkilerindendir Kuvvetli sistemik reaksiyon ile olume yol acabilir Kaynakca Historical overview of methamphetamine Vermont Department of Health 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2012 The pH Levels of Different Methamphetamine Drug Samples on the StreetMarket in Cape Town p 1 8 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2011 A Bardow Oral amp Dental Research Institute Faculty of Dentistry