Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Ağustos 2021) () |
Millî Selâmet Partisi (kısaca MSP), 1972 ile 1981 arasında Türkiye'de faaliyet göstermiş İslâmcı bir siyasî parti. Millî Görüş Hareketi'nin ikinci partisidir.
Millî Selamet Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | MSP |
| Genel başkan | Necmettin Erbakan |
| Kurucu | Süleyman Ârif Emre |
| Kuruluş tarihi | 11 Ekim 1972 |
| Kapanış tarihi | 16 Ekim 1981 |
| Önceli | Millî Nizam Partisi |
| Ardılı | Refah Partisi |
| Gazete(ler) | Millî Gazete |
| İdeoloji | |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sağ |
 Türkiye Cumhuriyeti | |
Tarih
Anayasa Mahkemesi "laik devlet niteliğinin ve Atatürk devrimciliğinin korunması prensiplerine aykırı" bulduğu için 20 Mayıs 1971'de Millî Nizam Partisi'nin (MNP) kapatılmasına karar vermişti. Genel Başkan Necmettin Erbakan MNP'nin kapatılmasından sonra ilk önce Almanya'ya, daha sonra da İsviçre'ye gitti. Kapatılan MNP'nin kadroları, 11 Ekim 1972'de, Millî Selâmet Partisi (MSP) adıyla bir parti kurdular. Partinin genel başkanlığına Süleyman Ârif Emre getirildi. MNP kurucularından hiçbiri MSP kurucusu değildi. Parti 42 ilde teşkilatlandı.
MSP'nin kuruluş çalışmaları içinde yer alan Necmettin Erbakan, bu partiye resmen 1973'ün Mayıs ayında katıldı. 14 Ekim 1973 seçimlerinde MSP 1,26 milyon oy aldı, %11'lik oy oranıyla TBMM'de 48 milletvekilliği elde etti. Senato seçimleri sonucunda ise 3 senatörlük kazandı. 14 Ekim 1973 seçimlerine Süleyman Ârif Emre’nin genel başkanlığında giren MSP'nin başına, seçimlerin hemen arkasından 20 Ekim 1973 tarihli Genel İdare Kurulu kararı ile Necmettin Erbakan getirildi.
Seçimlerde hiçbir partinin tek başına çoğunluğu sağlayamaması üzerine 25 Ocak 1974'te Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) genel başkanı Bülent Ecevit'in başkanlığında CHP-MSP koalisyonu kuruldu. Başbakan yardımcısı Necmettin Erbakan olurken, MSP din işlerinden sorumlu devlet bakanlığı, içişleri, adalet, ticaret, gıda-tarım-hayvancılık ve sanayi-teknoloji bakanlıklarını aldı.
MSP kamuoyunda takunyalı parti olarak tanındı. Parti iki slogan üzerinden kendisini temellendirmişti: “Önce ahlak ve maneviyat” ile muhafazakâr/İslamcı bir perspektif çizmiş ve “ağır sanayi hamlesi” sloganıyla da millî kalkınmacı bir vizyon benimsemişti.Sekülarist ve sosyal demokrat bir parti olan CHP ile İslamcı MSP'nin siyasi, toplumsal ve ekonomik konulardaki görüş farklılıkları çok geçmeden koalisyon içinde anlaşmazlıklar doğurdu. 22 MSP'li milletvekili 1974'te hükûmetçe hazırlanan af yasasının belirli hükümleri aleyhinde oy kullandı, bu nedenle sol görüşlü mahkûmlar af dışı kaldı. Bülent Ecevit, 7 aylık bu koalisyonu, Kıbrıs Harekâtı başarısıyla yürüttü ancak iki parti anlaşamadı, hükûmet dağıldı (16 Eylül 1974).
MSP, soldan sonra sağla koalisyona girdi. Adalet Partisi (AP) genel başkanı Süleyman Demirel başkanlığında 31 Mart 1975'te kurulan ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile Cumhuriyetçi Güven Partisi'ni de (CGP) içine alan I. Milliyetçi Cephe (MC) hükûmetine MSP de katıldı. Erbakan yine başbakan yardımcısı olurken MSP'ye 7 bakanlık verildi.
1977 genel seçimlerinde oyların yüzde 8,6'sını alan MSP'nin milletvekili sayısı 1973'e göre yarı yarıya düşerek 24'e indi. Seçimlerden sonra CHP'nin kurduğu azınlık hükûmeti TBMM'den güvenoyu alamayınca, 21 Temmuz 1977'de Süleyman Demirel başkanlığında AP, MSP ve MHP'nin yer aldığı II. MC hükûmeti kuruldu. Erbakan'ın başbakan yardımcılığıyla birlikte sekiz bakanlık alan MSP, hükûmetin 31 Aralık 1977'deki güvenoylaması sonucunda düşürülmesiyle iktidardan uzaklaştı. AP'nin Kasım 1979'da kurduğu azınlık hükûmetini dışarıdan destekledi.
6 Eylül 1980'de, Konya'da MSP tarafından düzenlenen Kudüs Mitingi'nde İstiklâl Marşı okunurken katılımcıların bir kısmının yere oturması ülkede tepkilere neden oldu. Mitingin ardından Konya Cumhuriyet Başsavcılığı, MSP hakkında soruşturma başlattı.
12 Eylül Darbesi sonrasında siyasi partilerin faaliyetleri durdurulurken MSP genel başkanı Erbakan da gözetim altına alındı. Şubat 1981'de Erbakan'la MSP'nin 33 genel idare kurulu üyesi hakkında, laikliğe aykırı faaliyette bulundukları gerekçesiyle, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı Askerî Mahkemesi'nde dava açıldı. Ardından 16 Ekim 1981 tarihli Milli Güvenlik Konseyi kararıyla, aralarında MSP'nin de bulunduğu bütün siyasi partiler kapatıldı, mal varlıkları Hazine'ye devredildi. Erbakan ve MSP yöneticileri uzun süre tutuklu kaldıktan sonra, yargılama sonucunda suçsuz bulunarak aklandılar.
Partinin Genel İdare Kurulu üyelerinden biri olan Kadir Mısıroğlu ise 12 Eylül'den sonra Almanya'ya gitti. 7 Eylül 1983 tarihinde dönemin Cumhurbaşkanı Kenan Evren tarafından Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkarıldı. İngiltere'ye yerleşti. Daha sonra yine Almanya'ya döndü.
Genel başkanlar
| # | Fotoğraf | İsim | Görev Başlangıcı | Görev Bitişi | Görev Süresi |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Süleyman Ârif Emre | 11 Ekim 1972 | 20 Ekim 1973 | 1 yıl, 9 gün | |
| 2 |  | Necmettin Erbakan | 20 Ekim 1973 | 16 Ekim 1981 | 7 yıl, 361 gün |
MSP'nin katıldığı koalisyon hükûmetleri
- I. Ecevit Hükûmeti (37. TC Hükûmeti); (CHP-MSP Koalisyonu); (Şubat 1974-Kasım 1974)
- IV. Demirel Hükûmeti (39. TC Hükûmeti); (I. Milliyetçi Cephe); (3 Mart 1975-21 Haziran 1977)
- V. Demirel Hükûmeti (41. TC Hükûmeti); (II. Milliyetçi Cephe); (21 Temmuz 1977-5 Ocak 1978)
Millî Selamet Partisi ve seçimler
Genel seçimler
| Seçim | Genel Başkan | Oy | Sandalye | Meclis | Sıra | Kurulan Hükûmetler | Harita | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| # | % | ± Y | # | ± | ||||||
| 1973 | Süleyman Ârif Emre | 1.265.771 | %11,80 | — | 48 / 450 | — | Koalisyon | 3. | 37. Türkiye Hükûmeti 39. Türkiye Hükûmeti |  |
| 1977 | Necmettin Erbakan | 1.269.918 | %8,56 |  3.34 | 24 / 450 | 24 | Koalisyon | 3. | 41. Türkiye Hükûmeti (Koalisyon) | Hiçbir ilde 1. olamadı |
Yerel seçimler
| Seçim | Genel Başkan | İl Genel Meclisi | Belediye | Harita | ||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | ± | ||||
| 1973 | Necmettin Erbakan | 620.140 | %6,20 | - | 32 / 1.640 |  |
| 1977 | 854.436 | %6,91 |  0.71 | 48 / 1.730 |  | |
Kaynakça
- ^ a b "Din ve Siyaset İlişkisi Bağlamında Milli Görüş Hareketi 19 Ağustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .", cdn.hitit.edu.tr/
- ^ "33 yıl sonra yine Konya'da..." gazetevatan.com/. 16 Ağustos 2013. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
- ^ (PDF). 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Milli Selamet Partisi haber gazete kitap akademik JSTOR Agustos 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Milli Selamet Partisi kisaca MSP 1972 ile 1981 arasinda Turkiye de faaliyet gostermis Islamci bir siyasi parti Milli Gorus Hareketi nin ikinci partisidir Milli Selamet PartisiKisaltmaMSPGenel baskanNecmettin ErbakanKurucuSuleyman Arif EmreKurulus tarihi11 Ekim 1972Kapanis tarihi16 Ekim 1981OnceliMilli Nizam PartisiArdiliRefah PartisiGazete ler Milli GazeteIdeolojiMilli Gorus Islamcilik Ummetcilik Muhafazakarlik Devletcilik Ekonomik milliyetcilikSiyasi pozisyonAsiri sagTurkiye CumhuriyetiTarihAnayasa Mahkemesi laik devlet niteliginin ve Ataturk devrimciliginin korunmasi prensiplerine aykiri buldugu icin 20 Mayis 1971 de Milli Nizam Partisi nin MNP kapatilmasina karar vermisti Genel Baskan Necmettin Erbakan MNP nin kapatilmasindan sonra ilk once Almanya ya daha sonra da Isvicre ye gitti Kapatilan MNP nin kadrolari 11 Ekim 1972 de Milli Selamet Partisi MSP adiyla bir parti kurdular Partinin genel baskanligina Suleyman Arif Emre getirildi MNP kurucularindan hicbiri MSP kurucusu degildi Parti 42 ilde teskilatlandi MSP nin kurulus calismalari icinde yer alan Necmettin Erbakan bu partiye resmen 1973 un Mayis ayinda katildi 14 Ekim 1973 secimlerinde MSP 1 26 milyon oy aldi 11 lik oy oraniyla TBMM de 48 milletvekilligi elde etti Senato secimleri sonucunda ise 3 senatorluk kazandi 14 Ekim 1973 secimlerine Suleyman Arif Emre nin genel baskanliginda giren MSP nin basina secimlerin hemen arkasindan 20 Ekim 1973 tarihli Genel Idare Kurulu karari ile Necmettin Erbakan getirildi Secimlerde hicbir partinin tek basina cogunlugu saglayamamasi uzerine 25 Ocak 1974 te Cumhuriyet Halk Partisi CHP genel baskani Bulent Ecevit in baskanliginda CHP MSP koalisyonu kuruldu Basbakan yardimcisi Necmettin Erbakan olurken MSP din islerinden sorumlu devlet bakanligi icisleri adalet ticaret gida tarim hayvancilik ve sanayi teknoloji bakanliklarini aldi MSP kamuoyunda takunyali parti olarak tanindi Parti iki slogan uzerinden kendisini temellendirmisti Once ahlak ve maneviyat ile muhafazakar Islamci bir perspektif cizmis ve agir sanayi hamlesi sloganiyla da milli kalkinmaci bir vizyon benimsemisti Sekularist ve sosyal demokrat bir parti olan CHP ile Islamci MSP nin siyasi toplumsal ve ekonomik konulardaki gorus farkliliklari cok gecmeden koalisyon icinde anlasmazliklar dogurdu 22 MSP li milletvekili 1974 te hukumetce hazirlanan af yasasinin belirli hukumleri aleyhinde oy kullandi bu nedenle sol goruslu mahkumlar af disi kaldi Bulent Ecevit 7 aylik bu koalisyonu Kibris Harekati basarisiyla yuruttu ancak iki parti anlasamadi hukumet dagildi 16 Eylul 1974 MSP soldan sonra sagla koalisyona girdi Adalet Partisi AP genel baskani Suleyman Demirel baskanliginda 31 Mart 1975 te kurulan ve Milliyetci Hareket Partisi MHP ile Cumhuriyetci Guven Partisi ni de CGP icine alan I Milliyetci Cephe MC hukumetine MSP de katildi Erbakan yine basbakan yardimcisi olurken MSP ye 7 bakanlik verildi 1977 genel secimlerinde oylarin yuzde 8 6 sini alan MSP nin milletvekili sayisi 1973 e gore yari yariya duserek 24 e indi Secimlerden sonra CHP nin kurdugu azinlik hukumeti TBMM den guvenoyu alamayinca 21 Temmuz 1977 de Suleyman Demirel baskanliginda AP MSP ve MHP nin yer aldigi II MC hukumeti kuruldu Erbakan in basbakan yardimciligiyla birlikte sekiz bakanlik alan MSP hukumetin 31 Aralik 1977 deki guvenoylamasi sonucunda dusurulmesiyle iktidardan uzaklasti AP nin Kasim 1979 da kurdugu azinlik hukumetini disaridan destekledi 6 Eylul 1980 de Konya da MSP tarafindan duzenlenen Kudus Mitingi nde Istiklal Marsi okunurken katilimcilarin bir kisminin yere oturmasi ulkede tepkilere neden oldu Mitingin ardindan Konya Cumhuriyet Bassavciligi MSP hakkinda sorusturma baslatti 12 Eylul Darbesi sonrasinda siyasi partilerin faaliyetleri durdurulurken MSP genel baskani Erbakan da gozetim altina alindi Subat 1981 de Erbakan la MSP nin 33 genel idare kurulu uyesi hakkinda laiklige aykiri faaliyette bulunduklari gerekcesiyle Ankara Sikiyonetim Komutanligi Askeri Mahkemesi nde dava acildi Ardindan 16 Ekim 1981 tarihli Milli Guvenlik Konseyi karariyla aralarinda MSP nin de bulundugu butun siyasi partiler kapatildi mal varliklari Hazine ye devredildi Erbakan ve MSP yoneticileri uzun sure tutuklu kaldiktan sonra yargilama sonucunda sucsuz bulunarak aklandilar Partinin Genel Idare Kurulu uyelerinden biri olan Kadir Misiroglu ise 12 Eylul den sonra Almanya ya gitti 7 Eylul 1983 tarihinde donemin Cumhurbaskani Kenan Evren tarafindan Turkiye Cumhuriyeti vatandasligindan cikarildi Ingiltere ye yerlesti Daha sonra yine Almanya ya dondu Genel baskanlar Fotograf Isim Gorev Baslangici Gorev Bitisi Gorev Suresi1 Suleyman Arif Emre 11 Ekim 1972 20 Ekim 1973 1 yil 9 gun2 Necmettin Erbakan 20 Ekim 1973 16 Ekim 1981 7 yil 361 gunMSP nin katildigi koalisyon hukumetleriI Ecevit Hukumeti 37 TC Hukumeti CHP MSP Koalisyonu Subat 1974 Kasim 1974 IV Demirel Hukumeti 39 TC Hukumeti I Milliyetci Cephe 3 Mart 1975 21 Haziran 1977 V Demirel Hukumeti 41 TC Hukumeti II Milliyetci Cephe 21 Temmuz 1977 5 Ocak 1978 Milli Selamet Partisi ve secimlerGenel secimler Secim Genel Baskan Oy Sandalye Meclis Sira Kurulan Hukumetler Harita Y 1973 Suleyman Arif Emre 1 265 771 11 80 48 450 Koalisyon 3 37 Turkiye Hukumeti 39 Turkiye Hukumeti1977 Necmettin Erbakan 1 269 918 8 56 3 34 24 450 24 Koalisyon 3 41 Turkiye Hukumeti Koalisyon Hicbir ilde 1 olamadiYerel secimler Secim Genel Baskan Il Genel Meclisi Belediye HaritaOy 1973 Necmettin Erbakan 620 140 6 20 32 1 6401977 854 436 6 91 0 71 48 1 730Kaynakca a b Din ve Siyaset Iliskisi Baglaminda Milli Gorus Hareketi 19 Agustos 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde cdn hitit edu tr 33 yil sonra yine Konya da gazetevatan com 16 Agustos 2013 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2020 PDF 25 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi