Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paris Komünü üyeleri veya Komünarlar (Fransızca: Communards) 1871 yılında 18 Mart - 28 Mayıs tarihleri arasında iktidara gelmiş olan Paris Komünü adlı ilk sosyalist hükûmetin üye ve taraftarlarını anlatır. Komün'ün yıkılmasının ardından komün üyelerinin yaklaşık 20 bini ilk hafta içinde infaz edilmiş, yaklaşık 7500 kişi hapse atılmış veya deniz aşırı sömürgelere sürgüne gönderilmiştir. 1880 yılında genel af ilan edilse de önde gelen komün üyeleri af kapsamına alınmamıştır.
Fransa-Prusya Savaşı ve Paris Komünü
Fransa-Prusya Savaşı'ndaki mağlubiyetin ardından Fransa'da ve özellikle Paris'te işçi sınıfı arasında huzursuzluk baş göstermeye başlar. Başkente yaklaşan Prusya Ordusunun 1870 yılı Eylül ayında Paris'i kuşatmasıyla şartlar daha da ağırlaşır. Yoksul halk şiddetli bir şekilde aç kalmaktadır. Ağır şartların da etkisiyle düzen eleştirisi yapan kurum ve siyasal yapıların etkisi artmaya başlar. Prusya Ordusu şehre girince kurulan işbirlikçi geçici hükûmete karşı iki kez ayaklanma düzenlese de başarısız olur. 1871 yılı Oack ayında Prusya Başbakanı Otto von Bismarck ve Fransız Dışişleri Bakanı genel seçim yapılmasına karar verirler. Kurulan yeni monarşi eğilimli cumhuriyetin başına yeni rejime sadık Adolphe Thiers seçilir. Artan muhalefetten çekinilerek başkent Paris'ten Bordeaux'ya alınır. Savaşın resmi olarak bitmesinin ardından hükûmet Paris'e dönmektense Versay'a gelir. Şehirdeki hükûmet karşıtı tutumdan çekenen Versay hükûmeti 18 Mart 1871 günü sabah erkenden şehirdeki ağır silahları almaya kalkar. Harekât için gelen hükûmet askerleri Parisli askerler tarafından yakalanır ve harekât başarısız olur. Hükûmet karşıtı Parisliler artık şehirde kontrolün ellerinde olduğunu ilan ederek Paris Komünü'nün kurulduğunu ilan ederler. Gelişmeler üzerine Thiers, komün üyeleriyle görüşmeyi reddeder. Süreç sonunda Mayıs ayında yeni birliklerle başkente saldıran hükûmet birlikleri direnişçilerle işbirliği yapan askerleri ve muhafızları avlar. Komün'ün çöküşünü izleyen günlerde binlerce Parisli öldürülür ve hapse atılır. Komün deneyimi vahşice bastırılmasına rağmen siyasetçiler ve özellikle Marksistler için çok değerli deneyimler biriktirmiştir.
Sürgün
Komün'ün kanlı şekilde bastırılmasının ardından hükûmet tarafından ayaklanmanın sebepleri araştırılmıştır. Ayaklanmanın sebebi olarak ateistlik belirlenmiş ve sorunun derhal çözülmesi gerektiği vurgulanmıştır. Bu kapsamda 4500 komün üyesinin Fransız sömürgesi olan Yeni Kaledonya'ya gönderilmesine karar verilmiştir. Plana göre komün üyeleri hem yerli halkının uygarlaştırılmasına yardım edecek hem de bölgedeki hayatın zorlukları karşısında inançlı bireyler olacaklardır. 1853 yılında Fransız sömürgesi olan Yeni Kaledonya'da bu dönemde sadece 350 Avrupalı bulunmaktadır. 1863 yılından itibaren de Avrupalı mahkûmlar için hapis yeri olarak kullanılmaya başlanır. En yoğun dönemde adada 50 bin kişi olduğu bilinmektedir. Bunların 30 bini yerli Kanak halkına mensuptur.
Cezalar
Sürgüne gönderilen mahkûmlara verilen üç tür ceza vardı: Basit sürgün, kapalı bir yere sürgün ve zorunlu çalışma yükümlülüğü olan sürgün. Komün üyelerinin yaklaşık üçte birine basit sürgün cezası verilmiştir. Bu kişiler Yeni Kaledonya'ya bağlı Adasına gönderilmiştir. Kapalı bir yerde sürgün cezasına çarptırılanlar adadaki kasabasına gönderilmiştir. Zorunlu çalışma yükümlülüğü olanlar ise genelde siyasi suçlarının yanı sıra sabotaj, kundaklama gibi eylemleri yapanlardı.
Yeni Kaledonya
Yeni Kaledonya'daki yerel yönetim mahkûmlara yeterli yiyecek, giysi ve barınacak yer sağlamamıştır. Mahkûmların başalrına sokacak yerleri kendileri yapması beklenmiştir. Yiyecek verilmediğinden dolayı günlük olarak avcılıkyapmak zorunda kalan mahkûmlar Kanak halkıyla ticaret yapmıştır. En zor koşullarda yaşayanlar kürek mahkûmlarıydı. Sürekli olarak kötü muameleye tabi tutulan bu kişiler en küçük bir itaatsizliklerinde en ağır şekilde cezalandırılmıştır. Fransız hükûmeti, eşleri Yeni Kaledonya'da olan kadınlara adaya gitme ve yerleşme fırsatı tanımış, mülk edinme kolaylığı sağlamıştır.
Kaçış
Adadaki sürgünlerin durağan hayatı 1874 yılında yaşanan kaçıştan sonra değişmiştir. Nouméa kentinde bulunan kaçış planları uyarınca gemi kaptanı John Law ile yakın ilişki kurarak kendisine yardım etmesi için para verir. Plan kapsamında kaçan mahkûmlar François Jourde, Henri Rochefort, Paschal Grousset, Olivier Pain, Achille Ballière ve Bastien Grandhille geceleyin ayarlanan gemiye gizlice binerler. Anlaşma uyarınca Law, mahkûmları Sidney'de bırakır. Burada büyük bir ilgiyle karşılanan mahkûmların mahkûmiyet dönemleri boyunca çektikleri zorluklar Avustralya, İngiltere ve ABD basınında büyük yer alır. Yeni Kaledonya'da ise mahkûmların sürgün koşulları sertleşecektir.
Kanak halkı ile ilişkiler
Komün üyeleriyle Kanak halkı arasında çok iyi ilişkilerin kurulduğuna dair belgeler bulunmaktadır. ve arkadaşları Kanak halkının evlerine misafir olmuş, yemeklerine katılmışlardır. İlk yıllarda iki topluluk arasında en az iki evlilik yaşanmıştır. Ancak 1874 kaçışından sonra sıkılaşan kurallar uyarınca iki topluluk arası etkileşim sınırlandırılmıştır. 1878 yılındaki Kanak ayaklanması sırasında Komün üyeleri yerel halka destek vermiştir.
Ünlü komün üyeleri
Jules Vallès
Paris Komünü'nün ilan edilişine giden dönemde Vallès, III. Napolyon iktidarına ve Fransa-Prusya Savaşı'na doğrudan karşı çıkmıştır. Savaş karşıtı tutumundan dolayı 6 Ağustos 1870 günü hapse atılmıştır. Savaşın ardından kayıtsız şartsız teslimden sonra rejimin devrilmesi üzerine serbest bırakılmış, Komün'ü oluşturacak olan komitenin önemli üyelerinden birisi haline gelmiştir. Paris'in 18 Eylül günü Prusya kuşatması sırasında 31 Ekim günü şehirdeki Blanquist ayaklanmanın başarısız olması sonucu yeraltına çekilir. 11 Mart günü ayaklanmaya katıldığı için mahkeme tarafından suçlu bulunsa da 18 Mart günü Komün ilan edilir.Çıkarmakta olduğu adlı gazete çok önemli bir yayın haline gelir. 26 Mart günü yapılan komün seçimlerinde 15. bölgeden seçilerek Komün konseyine girer. Vallès, Komün sırasında da muhalif konumunu korur; Kilise ile Devlet kurumlarının ayrılmasına şerh koyar, gerici rejim yanlısı yayınların kapatılmasına karşı çıkar. 21 Mayıs günü Versay birlikleri Paris'e girmeye başlayınca son Komün konsey toplantısına başkanlık eder. 28 Mayıs gününe kadarki çarpışmalarda şimdi Belleville Caddesi olan sokaktaki son barikatta silah arkadaşı Gabriel Ranvier ile birlikte dövüşür. Yakalanmadan kaçmayı başarır, gıyabında idama mahkûm edilir. Bu dönemde yaşadıklarını kitaplaştıran VallèsLondra'da yaşar. 11 Temmuz 1880 günü ilan edilen genel af uyarınca Paris'e döner ve gazeteciliğe devam eder. 1885 yılında hayata veda eder.
Henri Rochefort
Rochefort sürgünden kaçtıktan sonra ABD'ye gider. Başından geçenleri burada ayrıntılı olarak New York Herald Tribune gazetesine anlatır. 1884 yılında yazdığı L’Évadé adlı romanla beraber Fransa hükûmeti geniş çaplı eleştiri alır.
Georges Eugene Raoul Pilotell
1845 yılında dünyaya gelen Pilotell hakim olan babasının yanından ayrılarak 1862 yılında Paris'e gelir. Muhalif bir karikatür sanatçısı olduğu için çok kez eserleri yüzünden mahkûm olur. Komün döneminde güzel sanatlar konusunda yetki alır. Komün'ün düşüşünden sonra Londra'ya kaçar. Bu dönemde İngiltere'de moda tasarımcısı, portre sanatçısı ve tiyatro kostüm tasarımcısı olarak çalışır. Eserleri İngiltere'de , British Museum ve Victoria ve Albert Müzesi'nde sergilenmektedir.
-
![image]()
Henri Rochefort -
![image]()
Louise Michel -
![image]()
Jules Vallès -
![image]()
Eugène Varlin -
![image]()
Anna Jaclard -
![image]()
Jarosław Dąbrowski
Genel af
1878 yılına gelindiğinde Paris Komünü üyelerinin affedilmesi önemli bir siyasi mesele haline gelir. 1879 yılı Ocak ayında dönemin başbakanı Jules Armand Dufaure genel af taleplerini bastırmak için çok sayıda mahkûmun cezasını iptal eder. Mahkeme tarafından mahkûm edilmeksizin hakkında soruşturma açılmış kişilerin yasal konumu belirsizliğini korur. Cezası iptal edilen kişilerin Fransa'ya dönmesiyle birlikte genel af talepleri kuvvetlenir. Özellikle Louis Blanc ve Victor Hugo milltevekili olarak bu talepleri dile getirir. 1880 yılı Temmuz ayında parlamento genel af ilan eder. Gemiyle getirilen mahkûmlar büyük bir coşkuyla karşılanır.
Sonrası
Yeni Kaledonya'da veya Avustralya'da kalan bazı siyasi mahkûmlar Fransa'ya hiç dönmezler. Louise Michel gibi sürgünden dönünce yeniden siyasete atılan kişiler olsa da çoğu Komün üyesi yeni hayatlarına alışmakta zorlanır. Komün üyeleriyle rejimin gardiyanları arasında sokaklarda gerçekleşen rastlantısal karşılaşmalar kavgalara dönüşmüştür. Yeni Kaledonya'daki işkenceler hakkında çok sayıda anı eser yayınlandıktan sonra yasal soruşturma yapılsa da, sonuç alınamamıştır.
Notlar
- ^ Hükümet askerlerinden 2 tanesi kendi aralarındaki tartışma sonucu ölürken, askelerin çoğu Parislilere katılır.
- ^ Devrimci filozof Karl Marx, Friedrich Engels ve Vladimir Lenin birçok eserinde Paris Komünü'ne atıfta bulunmuştur
- ^ 1877 yılına gelindiğinde kanundan 174 aile yararlanmıştır.
- ^ Halkın Çığlığı
- ^ Üçleme şeklindeki eserler L'Enfant, Le Bachelier ve L'insurgé olarak sıralanabilir
Kaynakça
- ^ British Museum veri tabanı 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 28 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir
- ^ Ulusal Portre Galerisi veri tabanı (İngilizce) 28 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Komüncülerin Duvarı 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 27 Eylül 2012 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paris Komunu uyeleri veya Komunarlar Fransizca Communards 1871 yilinda 18 Mart 28 Mayis tarihleri arasinda iktidara gelmis olan Paris Komunu adli ilk sosyalist hukumetin uye ve taraftarlarini anlatir Komun un yikilmasinin ardindan komun uyelerinin yaklasik 20 bini ilk hafta icinde infaz edilmis yaklasik 7500 kisi hapse atilmis veya deniz asiri somurgelere surgune gonderilmistir 1880 yilinda genel af ilan edilse de onde gelen komun uyeleri af kapsamina alinmamistir Barikatlarin ardinda mevzilenen komunculerFransa Prusya Savasi ve Paris KomunuFransa Prusya Savasi ndaki maglubiyetin ardindan Fransa da ve ozellikle Paris te isci sinifi arasinda huzursuzluk bas gostermeye baslar Baskente yaklasan Prusya Ordusunun 1870 yili Eylul ayinda Paris i kusatmasiyla sartlar daha da agirlasir Yoksul halk siddetli bir sekilde ac kalmaktadir Agir sartlarin da etkisiyle duzen elestirisi yapan kurum ve siyasal yapilarin etkisi artmaya baslar Prusya Ordusu sehre girince kurulan isbirlikci gecici hukumete karsi iki kez ayaklanma duzenlese de basarisiz olur 1871 yili Oack ayinda Prusya Basbakani Otto von Bismarck ve Fransiz Disisleri Bakani genel secim yapilmasina karar verirler Kurulan yeni monarsi egilimli cumhuriyetin basina yeni rejime sadik Adolphe Thiers secilir Artan muhalefetten cekinilerek baskent Paris ten Bordeaux ya alinir Savasin resmi olarak bitmesinin ardindan hukumet Paris e donmektense Versay a gelir Sehirdeki hukumet karsiti tutumdan cekenen Versay hukumeti 18 Mart 1871 gunu sabah erkenden sehirdeki agir silahlari almaya kalkar Harekat icin gelen hukumet askerleri Parisli askerler tarafindan yakalanir ve harekat basarisiz olur Hukumet karsiti Parisliler artik sehirde kontrolun ellerinde oldugunu ilan ederek Paris Komunu nun kuruldugunu ilan ederler Gelismeler uzerine Thiers komun uyeleriyle gorusmeyi reddeder Surec sonunda Mayis ayinda yeni birliklerle baskente saldiran hukumet birlikleri direniscilerle isbirligi yapan askerleri ve muhafizlari avlar Komun un cokusunu izleyen gunlerde binlerce Parisli oldurulur ve hapse atilir Komun deneyimi vahsice bastirilmasina ragmen siyasetciler ve ozellikle Marksistler icin cok degerli deneyimler biriktirmistir SurgunInfaz edilmis Komun uyeleriZorla surgune goturulen Komun uyeleri Komun un kanli sekilde bastirilmasinin ardindan hukumet tarafindan ayaklanmanin sebepleri arastirilmistir Ayaklanmanin sebebi olarak ateistlik belirlenmis ve sorunun derhal cozulmesi gerektigi vurgulanmistir Bu kapsamda 4500 komun uyesinin Fransiz somurgesi olan Yeni Kaledonya ya gonderilmesine karar verilmistir Plana gore komun uyeleri hem yerli halkinin uygarlastirilmasina yardim edecek hem de bolgedeki hayatin zorluklari karsisinda inancli bireyler olacaklardir 1853 yilinda Fransiz somurgesi olan Yeni Kaledonya da bu donemde sadece 350 Avrupali bulunmaktadir 1863 yilindan itibaren de Avrupali mahkumlar icin hapis yeri olarak kullanilmaya baslanir En yogun donemde adada 50 bin kisi oldugu bilinmektedir Bunlarin 30 bini yerli Kanak halkina mensuptur CezalarSurgune gonderilen mahkumlara verilen uc tur ceza vardi Basit surgun kapali bir yere surgun ve zorunlu calisma yukumlulugu olan surgun Komun uyelerinin yaklasik ucte birine basit surgun cezasi verilmistir Bu kisiler Yeni Kaledonya ya bagli Adasina gonderilmistir Kapali bir yerde surgun cezasina carptirilanlar adadaki kasabasina gonderilmistir Zorunlu calisma yukumlulugu olanlar ise genelde siyasi suclarinin yani sira sabotaj kundaklama gibi eylemleri yapanlardi Yeni KaledonyaYeni Kaledonya daki yerel yonetim mahkumlara yeterli yiyecek giysi ve barinacak yer saglamamistir Mahkumlarin basalrina sokacak yerleri kendileri yapmasi beklenmistir Yiyecek verilmediginden dolayi gunluk olarak avcilikyapmak zorunda kalan mahkumlar Kanak halkiyla ticaret yapmistir En zor kosullarda yasayanlar kurek mahkumlariydi Surekli olarak kotu muameleye tabi tutulan bu kisiler en kucuk bir itaatsizliklerinde en agir sekilde cezalandirilmistir Fransiz hukumeti esleri Yeni Kaledonya da olan kadinlara adaya gitme ve yerlesme firsati tanimis mulk edinme kolayligi saglamistir KacisEdouard Manet tarafindan yapilan tabloda un adadan kacisi resmedilir Adadaki surgunlerin duragan hayati 1874 yilinda yasanan kacistan sonra degismistir Noumea kentinde bulunan kacis planlari uyarinca gemi kaptani John Law ile yakin iliski kurarak kendisine yardim etmesi icin para verir Plan kapsaminda kacan mahkumlar Francois Jourde Henri Rochefort Paschal Grousset Olivier Pain Achille Balliere ve Bastien Grandhille geceleyin ayarlanan gemiye gizlice binerler Anlasma uyarinca Law mahkumlari Sidney de birakir Burada buyuk bir ilgiyle karsilanan mahkumlarin mahkumiyet donemleri boyunca cektikleri zorluklar Avustralya Ingiltere ve ABD basininda buyuk yer alir Yeni Kaledonya da ise mahkumlarin surgun kosullari sertlesecektir Kanak halki ile iliskilerKomun uyeleriyle Kanak halki arasinda cok iyi iliskilerin kurulduguna dair belgeler bulunmaktadir ve arkadaslari Kanak halkinin evlerine misafir olmus yemeklerine katilmislardir Ilk yillarda iki topluluk arasinda en az iki evlilik yasanmistir Ancak 1874 kacisindan sonra sikilasan kurallar uyarinca iki topluluk arasi etkilesim sinirlandirilmistir 1878 yilindaki Kanak ayaklanmasi sirasinda Komun uyeleri yerel halka destek vermistir Unlu komun uyeleriJules Valles Paris Komunu nun ilan edilisine giden donemde Valles III Napolyon iktidarina ve Fransa Prusya Savasi na dogrudan karsi cikmistir Savas karsiti tutumundan dolayi 6 Agustos 1870 gunu hapse atilmistir Savasin ardindan kayitsiz sartsiz teslimden sonra rejimin devrilmesi uzerine serbest birakilmis Komun u olusturacak olan komitenin onemli uyelerinden birisi haline gelmistir Paris in 18 Eylul gunu Prusya kusatmasi sirasinda 31 Ekim gunu sehirdeki Blanquist ayaklanmanin basarisiz olmasi sonucu yeraltina cekilir 11 Mart gunu ayaklanmaya katildigi icin mahkeme tarafindan suclu bulunsa da 18 Mart gunu Komun ilan edilir Cikarmakta oldugu adli gazete cok onemli bir yayin haline gelir 26 Mart gunu yapilan komun secimlerinde 15 bolgeden secilerek Komun konseyine girer Valles Komun sirasinda da muhalif konumunu korur Kilise ile Devlet kurumlarinin ayrilmasina serh koyar gerici rejim yanlisi yayinlarin kapatilmasina karsi cikar 21 Mayis gunu Versay birlikleri Paris e girmeye baslayinca son Komun konsey toplantisina baskanlik eder 28 Mayis gunune kadarki carpismalarda simdi Belleville Caddesi olan sokaktaki son barikatta silah arkadasi Gabriel Ranvier ile birlikte dovusur Yakalanmadan kacmayi basarir giyabinda idama mahkum edilir Bu donemde yasadiklarini kitaplastiran VallesLondra da yasar 11 Temmuz 1880 gunu ilan edilen genel af uyarinca Paris e doner ve gazetecilige devam eder 1885 yilinda hayata veda eder Henri Rochefort Rochefort surgunden kactiktan sonra ABD ye gider Basindan gecenleri burada ayrintili olarak New York Herald Tribune gazetesine anlatir 1884 yilinda yazdigi L Evade adli romanla beraber Fransa hukumeti genis capli elestiri alir Georges Eugene Raoul Pilotell 1845 yilinda dunyaya gelen Pilotell hakim olan babasinin yanindan ayrilarak 1862 yilinda Paris e gelir Muhalif bir karikatur sanatcisi oldugu icin cok kez eserleri yuzunden mahkum olur Komun doneminde guzel sanatlar konusunda yetki alir Komun un dususunden sonra Londra ya kacar Bu donemde Ingiltere de moda tasarimcisi portre sanatcisi ve tiyatro kostum tasarimcisi olarak calisir Eserleri Ingiltere de British Museum ve Victoria ve Albert Muzesi nde sergilenmektedir Henri Rochefort Louise Michel Jules Valles Eugene Varlin Anna Jaclard Jaroslaw DabrowskiGenel af1878 yilina gelindiginde Paris Komunu uyelerinin affedilmesi onemli bir siyasi mesele haline gelir 1879 yili Ocak ayinda donemin basbakani Jules Armand Dufaure genel af taleplerini bastirmak icin cok sayida mahkumun cezasini iptal eder Mahkeme tarafindan mahkum edilmeksizin hakkinda sorusturma acilmis kisilerin yasal konumu belirsizligini korur Cezasi iptal edilen kisilerin Fransa ya donmesiyle birlikte genel af talepleri kuvvetlenir Ozellikle Louis Blanc ve Victor Hugo milltevekili olarak bu talepleri dile getirir 1880 yili Temmuz ayinda parlamento genel af ilan eder Gemiyle getirilen mahkumlar buyuk bir coskuyla karsilanir SonrasiYeni Kaledonya da veya Avustralya da kalan bazi siyasi mahkumlar Fransa ya hic donmezler Louise Michel gibi surgunden donunce yeniden siyasete atilan kisiler olsa da cogu Komun uyesi yeni hayatlarina alismakta zorlanir Komun uyeleriyle rejimin gardiyanlari arasinda sokaklarda gerceklesen rastlantisal karsilasmalar kavgalara donusmustur Yeni Kaledonya daki iskenceler hakkinda cok sayida ani eser yayinlandiktan sonra yasal sorusturma yapilsa da sonuc alinamamistir Notlar Hukumet askerlerinden 2 tanesi kendi aralarindaki tartisma sonucu olurken askelerin cogu Parislilere katilir Devrimci filozof Karl Marx Friedrich Engels ve Vladimir Lenin bircok eserinde Paris Komunu ne atifta bulunmustur 1877 yilina gelindiginde kanundan 174 aile yararlanmistir Halkin Cigligi Ucleme seklindeki eserler L Enfant Le Bachelier ve L insurge olarak siralanabilirKaynakca British Museum veri tabani 22 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 28 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir Ulusal Portre Galerisi veri tabani Ingilizce 28 Eylul 2012 tarihinde erisilmistirAyrica bakinizSeytan AdasiDis baglantilarKomunculerin Duvari 10 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 27 Eylul 2012 tarihinde erisilmistir