Rodos Kuşatması ya da Rodos'un Fethi, Osmanlı Padişahı I. Süleyman'ın, 1522 yılında 400 parçalık büyük bir donanma ve 100.000 kişilik kara ordusu ile Rodos'u topraklarına katması olayıdır.
Rodos Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Rodos'un alınışını gösteren bir minyatür | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Hospitalier Şövalyeleri | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Philippe Villiers de L'Isle-Adam | I. Süleyman Pîrî Mehmed Paşa Hain Ahmed Paşa Çoban Mustafa Paşa Kurdoğlu Muslihiddin Reis | ||||||||
Güçler | |||||||||
20.000 asker
| 100.000 asker 400 gemi | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
4.500 Asker 500 Şövalye | 23.000 Asker |
Kuşatma öncesi
Rodos'a sığınmış olan Hospitalier Şövalyeleri korsancılık ile Osmanlı ticaretine zarar vermekteydi. Rodos'u daha önce II. Mehmed'in orduları kuşatmış lakin alamamıştır. I. Selim'in de kuşatmaya genelde olumsuz baktığı tarihçilerce bildirilir. Rodos'u almadan, Suriye ve Mısır'ı idare etmenin imkânsız olduğunu düşünen Kanuni Sultan Süleyman,Belgrad'ı fethettikten sonra (1521), Rodos'a yönelmiştir.
Parlak Mustafa Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 5 Haziran 1522'de İstanbul'dan hareket etti.Çanakkale Boğazı'ndan çıkıp Bababurnu'nu geçtiğinde Kurdoğlu Muslihiddin Reis de donanmaya katıldı. Donanma Çeşme'de asker ve cephane takviyesi alırken İkinci Vezir Mustafa Paşa da Sakız'ı yöneten Cenevizli Giustiniani ailesini kabul etti. Donanma 23 Haziran'da Rodos'un kuzeyine ulaşırken Kara Murad Reis'e Rodos'un batısındaki Herke adasının zaptedilmesi görevi verildi. Donanmanın asıl bölümü ise 24 Haziran'da Villanova şatosu açıklarına demirledi ve bölgeye 10.000 askerlik çıkarma yaptı. 26 Haziran'da ise Öküz Burnu mevkiine ikinci ve (kuşatma toplarının da karaya çıkartıldığı) asıl çıkarma yapıldı ve iki köprübaşı tutulmuş oldu.
Kanuni Sultan Süleyman komutasındaki Osmanlı ordusu ise 18 Haziran 1522'de Üsküdar'dan hareket etti.Kütahya'da Anadolu Beylerbeyi Güzelce Kasım Paşa ve eyalet askerleri de orduya iltihak etti. 26 Temmuz'da ise tüm Osmanlı ordusu Marmaris'e ulaştı ve 28 Temmuz'da Kanuni Sultan Süleyman'ın da adaya geçişiyle çıkarma harekâtı tamamlandı.
Kuşatma
Kuşatma düzeni
Rodos adasının kuzeyi Osmanlı donanması tarafından tutulup, iki köprübaşı temin edildikten sonra, Osmanlı ordusu kuşatma düzeni aldı. Buna göre; merkezde İkinci Vezir komutasında yeniçeriler ve sipahiler konuşlanırken, Kanuni Sultan Süleyman'ın karargâhı ise (Türklerin Kızıltepe dedikleri) Saint Cosme ve Saint Damien tepesine kuruldu. Bu kuvvetlerin karşısında İngiliz ve İspanyol askerleri bulunmaktaydı. Donanmayla temas halindeki sağ kanatta Sadrazam Pîrî Mehmed Paşa ve Anadolu Beylerbeyi Güzelce Kasım Paşa komutasındaki Anadolu eyalet askerleri konuşlandı. Bu kuvvetlerin karşısında İtalyan ve Provence askerleri bulunmaktaydı. Keza donanmayla temas halindeki sol kanatta ise İkinci Vezir Ahmed Paşa ve Rumeli Beylerbeyi Ayas Mehmed Paşa komutasındaki Rumeli eyalet askerleri konuşlandı. Bu kuvvetlerin karşısında ise Alman ve Fransız askerleri vardı. 58 kuşatma ve 12 havan topu da merkez ve kanatlar arasında paylaştırıldı.
Kuşatmanın başlaması
Kanuni Sultan Süleyman'ın 28 Temmuz'da adaya geçtiği gün askerlere ertesi gün taarruzun başlayacağı bildirildi. 29 Temmuz sabahında şiddetli bombardıman başladı ve kaleden de aynı şiddetle mukabele gördü. Bununla birlikte, 10 Ağustos'a kadar süren bombardıman, Şövalyelerin surların dış cephesini yumuşak taşla kaplamış olmaları ve güllelerin tahribat yapmaktansa saplanıp kalması nedeniyle beklenen etkiyi yaratamadı. Bunun üzerine donanma devreye sokularak denizden de surların üzerinden yapılan aşırtma atışlarla suriçinde yangınlar çıkarıldı. 9 Ağustos'ta erzak, barut ve 3.000 askerle Mısır'dan gelen takviye filo Osmanlı ordusuna moral sağladı.
Rodos kalesinin teslimi
Kanuni Sultan Süleyman, Sadrazam Pîrî Mehmed Paşa'yı Saint Jean Şövalyelerinin elçileriyle müzakere etmekle görevlendirdi. Müzakereler sonucunda aşağıdaki koşullarla anlaşmaya varıldı:
1- Rodos Şövalyeleri kişisel eşya ve silahlarıyla Rodos ve bağlı adalardan 12 gün zarfında çekilerek ayrılacaklardır.
2- Rodos'tan ayrılacakların Girit/Kandiye limanına kadar nakilleri Türk gemileriyle yapılacaktır.
3- [Şövalyelerin çekileceği] 12 günlük süre zarfında Rodos kalesine sadece 4.000 kişilik yeniçeri birliği girecek, kuşatma ordusunun geri kalan bölümü kalenin bir mil açığına çekilecektir.
4- Şehirde kalacak olanların dinî ayinlerinde serbest olacaktır.
5- Rodos'ta kalacak olanlardan arzu edenler üç yıl zarfında Rodos'u terk edebileceklerdir.
6- Rodos ahalisi beş yıl süreyle vergide muaf olacaktır.
7- Ada'dan Kapıkulu ocakları için devşirme alınmayacaktır.
8- İşbu anlaşma koşullarının eksiksiz uygulanması için 25 Şövalye ile Rodos halkı ilerigelenlerinden 25 kişi Osmanlı karargâhında rehin tutulacaktır.
Kuşatma sonrası
Osmanlıların Akdeniz'de güvenliği sağlaması kolaylaşmıştır. Fetihten sonra halka büyük imtiyazlar verilerek adaya Anadolu'dan Türk nüfusu yerleştirilmiştir. Cezayir-i Bahr-i Sefid (Akdeniz Adaları) eyaletine bağlanmıştır. Sancakbeyi olarak da Mehmed Bey tayin edilmiştir.
Galeri
- İngiliz kısmın en doğusundaki Aziz Yuhanna (St. John) Kulesi.
- Büyük Efendi tarafından 1515-1517 aralarında inşa edilen yuvarlak siperli İtalyan Kulesi.
- Pierre d'Aubusson'ın talebi üzerine dökülen Hospitalier Şövalyeleri havan topu. Havan yakın savunma için kullanılmaktaydı (100-200 metre). 260 kg'lık granit toplar ateşlerdi. Topun ağarlığı 3,325 kg'dır. Musée de l'Armée.
- Philippe Villiers de L'Isle-Adam armalı , Rodos. Kalibre: 140 milimetre (5,5 in), uzunluk: 339 santimetre (133 in), ağarlık: 2.533 kilogram (5.584 lb), mühimmat: 10 kilogram (22 lb) demir top. 1862'de Sultan Abdülaziz tarafından III. Napoleon'e verilmiştir.
- I. François'ın bir top, semender arması ve Osmanlıca yazıları Vitar: 45, Çap: 14, Karış: 13. Rodos'un Fethi (1522), Musée de l'Armée.
- Aziz Nikola Kulesi'ndeki top, 1510, Rodos. 'ın arması, Osmanlıca yaılar Vitar: 35, Çap: 16, Ş (Karış kısaltması): 11. Latince yazılar TURIS+S+NICOLAI+PRO+DEFÉSOR, "Aziz Nikola Kulesi müdafası için". Kalibre: 23.0 cm (9.1 in) uzunluk: 255 cm (100 in) ağarlık: 1,427 kg (3,146 lb). 1862'de Sultan Abdülaziz tarafından III. Napoleon'e verilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b . The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire. ss. sf. 176.
- ^ . The Ottoman Centuries: The Rise and Fall of the Turkish Empire. ss. sf. 178.
- ^ Greenblatt, Miriam (2003). Süleyman the Magnificent and the Ottoman Empire (İngilizce). Benchmark Books. .
- ^ Afyoncu, Erhan (2011). Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan. Yeditepe Yayıncılık. .
- ^ . Türk Silahlı Kuvvetleri. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
- ^ a b "Peçevi Tarihi", İbrahim Peçevi, c.I, İstanbul, Matbaa-i Amire 1383, s.71
- ^ "İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi", İ. H. Danişment, c.3, s.83
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi, Rodos'un Fethi", ATASE Yayınları, Ankara (1979), s.62
- ^ Çelebi, Evliya. Trans. by von Hammer, Joseph. Narrative of travels in Europe, Asia, and Africa in the seventeenth century 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Vol. 1, p. 91. Parbury, Allen, & Co. (London), 1834. Accessed 10 Sept 2011.
- ^ . Rehber Ansiklopedisi. 19 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rodos Kusatmasi ya da Rodos un Fethi Osmanli Padisahi I Suleyman in 1522 yilinda 400 parcalik buyuk bir donanma ve 100 000 kisilik kara ordusu ile Rodos u topraklarina katmasi olayidir Rodos KusatmasiRodos un alinisini gosteren bir minyaturTarih1522BolgeRodos AkdenizSonucKesin Osmanli Imparatorlugu zaferiCografi DegisikliklerRodos civarindaki adalar ve Bodrum Osmanli egemenligine gectiTaraflarHospitalier SovalyeleriOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerPhilippe Villiers de L Isle AdamI Suleyman Piri Mehmed Pasa Hain Ahmed Pasa Coban Mustafa Pasa Kurdoglu Muslihiddin ReisGucler20 000 asker 1 000 sovalye 500 okcu100 000 asker 400 gemiKayiplar4 500 Asker 500 Sovalye23 000 AskerKusatma oncesiXV yuzyilin sonlarinda Rodos Rodos a siginmis olan Hospitalier Sovalyeleri korsancilik ile Osmanli ticaretine zarar vermekteydi Rodos u daha once II Mehmed in ordulari kusatmis lakin alamamistir I Selim in de kusatmaya genelde olumsuz baktigi tarihcilerce bildirilir Rodos u almadan Suriye ve Misir i idare etmenin imkansiz oldugunu dusunen Kanuni Sultan Suleyman Belgrad i fethettikten sonra 1521 Rodos a yonelmistir Parlak Mustafa Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 5 Haziran 1522 de Istanbul dan hareket etti Canakkale Bogazi ndan cikip Bababurnu nu gectiginde Kurdoglu Muslihiddin Reis de donanmaya katildi Donanma Cesme de asker ve cephane takviyesi alirken Ikinci Vezir Mustafa Pasa da Sakiz i yoneten Cenevizli Giustiniani ailesini kabul etti Donanma 23 Haziran da Rodos un kuzeyine ulasirken Kara Murad Reis e Rodos un batisindaki Herke adasinin zaptedilmesi gorevi verildi Donanmanin asil bolumu ise 24 Haziran da Villanova satosu aciklarina demirledi ve bolgeye 10 000 askerlik cikarma yapti 26 Haziran da ise Okuz Burnu mevkiine ikinci ve kusatma toplarinin da karaya cikartildigi asil cikarma yapildi ve iki koprubasi tutulmus oldu Kanuni Sultan Suleyman komutasindaki Osmanli ordusu ise 18 Haziran 1522 de Uskudar dan hareket etti Kutahya da Anadolu Beylerbeyi Guzelce Kasim Pasa ve eyalet askerleri de orduya iltihak etti 26 Temmuz da ise tum Osmanli ordusu Marmaris e ulasti ve 28 Temmuz da Kanuni Sultan Suleyman in da adaya gecisiyle cikarma harekati tamamlandi KusatmaKusatma duzeni Kanuni Sultan Suleyman Rodos Kusatmasinda Rodos adasinin kuzeyi Osmanli donanmasi tarafindan tutulup iki koprubasi temin edildikten sonra Osmanli ordusu kusatma duzeni aldi Buna gore merkezde Ikinci Vezir komutasinda yeniceriler ve sipahiler konuslanirken Kanuni Sultan Suleyman in karargahi ise Turklerin Kiziltepe dedikleri Saint Cosme ve Saint Damien tepesine kuruldu Bu kuvvetlerin karsisinda Ingiliz ve Ispanyol askerleri bulunmaktaydi Donanmayla temas halindeki sag kanatta Sadrazam Piri Mehmed Pasa ve Anadolu Beylerbeyi Guzelce Kasim Pasa komutasindaki Anadolu eyalet askerleri konuslandi Bu kuvvetlerin karsisinda Italyan ve Provence askerleri bulunmaktaydi Keza donanmayla temas halindeki sol kanatta ise Ikinci Vezir Ahmed Pasa ve Rumeli Beylerbeyi Ayas Mehmed Pasa komutasindaki Rumeli eyalet askerleri konuslandi Bu kuvvetlerin karsisinda ise Alman ve Fransiz askerleri vardi 58 kusatma ve 12 havan topu da merkez ve kanatlar arasinda paylastirildi Kusatmanin baslamasi Kanuni Sultan Suleyman in 28 Temmuz da adaya gectigi gun askerlere ertesi gun taarruzun baslayacagi bildirildi 29 Temmuz sabahinda siddetli bombardiman basladi ve kaleden de ayni siddetle mukabele gordu Bununla birlikte 10 Agustos a kadar suren bombardiman Sovalyelerin surlarin dis cephesini yumusak tasla kaplamis olmalari ve gullelerin tahribat yapmaktansa saplanip kalmasi nedeniyle beklenen etkiyi yaratamadi Bunun uzerine donanma devreye sokularak denizden de surlarin uzerinden yapilan asirtma atislarla suricinde yanginlar cikarildi 9 Agustos ta erzak barut ve 3 000 askerle Misir dan gelen takviye filo Osmanli ordusuna moral sagladi Rodos kalesinin teslimiKanuni Sultan Suleyman Sadrazam Piri Mehmed Pasa yi Saint Jean Sovalyelerinin elcileriyle muzakere etmekle gorevlendirdi Muzakereler sonucunda asagidaki kosullarla anlasmaya varildi 1 Rodos Sovalyeleri kisisel esya ve silahlariyla Rodos ve bagli adalardan 12 gun zarfinda cekilerek ayrilacaklardir 2 Rodos tan ayrilacaklarin Girit Kandiye limanina kadar nakilleri Turk gemileriyle yapilacaktir 3 Sovalyelerin cekilecegi 12 gunluk sure zarfinda Rodos kalesine sadece 4 000 kisilik yeniceri birligi girecek kusatma ordusunun geri kalan bolumu kalenin bir mil acigina cekilecektir 4 Sehirde kalacak olanlarin dini ayinlerinde serbest olacaktir 5 Rodos ta kalacak olanlardan arzu edenler uc yil zarfinda Rodos u terk edebileceklerdir 6 Rodos ahalisi bes yil sureyle vergide muaf olacaktir 7 Ada dan Kapikulu ocaklari icin devsirme alinmayacaktir 8 Isbu anlasma kosullarinin eksiksiz uygulanmasi icin 25 Sovalye ile Rodos halki ilerigelenlerinden 25 kisi Osmanli karargahinda rehin tutulacaktir Kusatma sonrasiRodos Sovalyeleri komutani Villiers de l Isle Adam Osmanlilarin Akdeniz de guvenligi saglamasi kolaylasmistir Fetihten sonra halka buyuk imtiyazlar verilerek adaya Anadolu dan Turk nufusu yerlestirilmistir Cezayir i Bahr i Sefid Akdeniz Adalari eyaletine baglanmistir Sancakbeyi olarak da Mehmed Bey tayin edilmistir GaleriIngiliz kismin en dogusundaki Aziz Yuhanna St John Kulesi Buyuk Efendi tarafindan 1515 1517 aralarinda insa edilen yuvarlak siperli Italyan Kulesi Pierre d Aubusson in talebi uzerine dokulen Hospitalier Sovalyeleri havan topu Havan yakin savunma icin kullanilmaktaydi 100 200 metre 260 kg lik granit toplar ateslerdi Topun agarligi 3 325 kg dir Musee de l Armee Philippe Villiers de L Isle Adam armali Rodos Kalibre 140 milimetre 5 5 in uzunluk 339 santimetre 133 in agarlik 2 533 kilogram 5 584 lb muhimmat 10 kilogram 22 lb demir top 1862 de Sultan Abdulaziz tarafindan III Napoleon e verilmistir I Francois in bir top semender armasi ve Osmanlica yazilari Vitar 45 Cap 14 Karis 13 Rodos un Fethi 1522 Musee de l Armee Aziz Nikola Kulesi ndeki top 1510 Rodos in armasi Osmanlica yailar Vitar 35 Cap 16 S Karis kisaltmasi 11 Latince yazilar TURIS S NICOLAI PRO DEFESOR Aziz Nikola Kulesi mudafasi icin Kalibre 23 0 cm 9 1 in uzunluk 255 cm 100 in agarlik 1 427 kg 3 146 lb 1862 de Sultan Abdulaziz tarafindan III Napoleon e verilmistir Ayrica bakinizKibris in FethiKaynakca a b The Ottoman Centuries The Rise and Fall of the Turkish Empire ss sf 176 The Ottoman Centuries The Rise and Fall of the Turkish Empire ss sf 178 Greenblatt Miriam 2003 Suleyman the Magnificent and the Ottoman Empire Ingilizce Benchmark Books ISBN 978 0761414896 Afyoncu Erhan 2011 Kanuni Sultan Suleyman ve Hurrem Sultan Yeditepe Yayincilik ISBN 6054052554 Turk Silahli Kuvvetleri 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2012 a b Pecevi Tarihi Ibrahim Pecevi c I Istanbul Matbaa i Amire 1383 s 71 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi I H Danisment c 3 s 83 Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi Rodos un Fethi ATASE Yayinlari Ankara 1979 s 62 Celebi Evliya Trans by von Hammer Joseph Narrative of travels in Europe Asia and Africa in the seventeenth century 4 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Vol 1 p 91 Parbury Allen amp Co London 1834 Accessed 10 Sept 2011 Rehber Ansiklopedisi 19 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2012