Sarı Köşk, İstanbul'un Üsküdar ilçesindeki Beylerbeyi Sarayı kompleksinde yer alan bir köşktür. Günümüzde, Türkiye cumhurbaşkanı tarafından çalışma ofisi olarak kullanılır.
Yapının güney cephesinden bir görünüm (1870'ler) | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Köşk |
Mimari tarz | Neoklasik · Neobarok |
Konum | Üsküdar, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°02′29″K 29°02′28″D / 41.04139°K 29.04111°D |
Mevcut kullanan | Türkiye cumhurbaşkanı |
Başlama | 1863 |
Tamamlanma | 1864 |
Yenileme | 1984-1986 · 2013 |
Sahip | Millî Saraylar Başkanlığı |
Teknik ayrıntılar | |
Yapı sistemi | Kâgir |
Malzeme | Kesme taş |
Kat sayısı | 3 |
Adını, günümüzdeki sarayın bulunduğu alanda daha önceleri yer alan ahşap saray kompleksindeki aynı adlı köşkten alır. Bu köşkün kısmen ya da tamamen yıkılmasının ardından, günümüzdeki sarayla birlikte 1863-1864 yılları arasında inşa edildi. Cumhuriyetin ilanının ardından çıkan kanunla, 1924'te millîleştirildi ve yönetimi Türkiye Büyük Millet Meclisine bırakıldı. Ertesi yıl, sarayın bir parçası olarak Millî Saraylar Müdürlüğüne bağlandı. 1964 yılında sarayla birlikte ziyarete açılsa da 1971 yılında kapatıldı. 1981'de sarayın ana binası ziyarete açılırken Sarı Köşk ziyarete açık değildi. 1985'te saray bir müze hâline getirilirken restorasyonu ertesi yıl tamamlanan Sarı Köşk'ün de birinci katı müze, ikinci katı ise kültür merkezi, satış bölümü ve bahçeye eklenen kafenin mutfağı olarak düzenlenmişti. 2013'te Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın çalışma ofisi olarak kullanılmaya başlanan köşk, cumhurbaşkanı olmasının ardından da Erdoğan tarafından kullanılmaya devam etmektedir.
Saray kompleksinin kuzeydoğu köşesinde konumlanan köşk, sarayın ardından kompleksteki en büyük yapıdır. Kabaca doğu-batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı kısmın, ortasından dik bir şekilde keserken güney ve kuzeyden çıkma yapan dikdörtgen planlı kısımdan ötürü haç şeklinde bir plana sahiptir. Bodrum katın üzerindeki iki kattan oluşan ve kesme taşla inşa edilen kâgir bir yapıdır. Neoklasik ve Neobarok üsluplarını barındıran eklektik bir yaklaşım görülen cephelerde simetrik dizilimler olsa da, cephelerde mimari görünüş farklılıklar vardır. Her iki kat da, ortadaki giriş mekânı ve bu mekânın kuzeyindeki salon ile doğu ve batıdaki birer odadan oluşan aynı yerleşim planına sahiptir. Arazinin eğiminden dolayı yalnızca batı ve orta kısımların altında bulunan bodrum da benzer yerleşim planını taşır. Bodrum dışındaki mekânların tavanlarındaki çıtalarla oluşturulan geometrik çerçevelerin içinde, Moresk ve Barok üsluplarındaki kalemişi ve tasvirler bulunur.
Tarihi
Sarı Köşk adı, Beylerbeyi Sarayı'nın konumlandığı alanda daha önceleri yer alan saray kompleksindeki aynı adlı bir yapıdan gelir. Eski Sarı Köşk, dış cephesinin sarı renkli olmasından ötürü bu şekilde adlandırılıyordu. Eski sarayla birlikte bu yapının kısmen ya da tamamen yıkılmasının ardından günümüzdeki köşk, yeni sarayla birlikte 1863-1864 yılları arasında inşa edildi. Sanat tarihçisi Hakan Gülsün'e göre köşk, sarayın haremiyle aynı doğrultuda yer aldığından "sultanın özel yaşamına yönelik bir amaçla yapılmış olabileceğini düşündürür". Saray binasındaki gibi Sarı Köşk'ün de tavanlarında yer alan gemi tasvirleri, Abdülaziz'in talimatı sonrasında Mason Bey tarafından 1868 yılında gerçekleştirildi.
Cumhuriyetin ilanıyla birlikte Beylerbeyi Sarayı, Osmanlı padişahlarının mülkiyeti olmaktan çıktı. Hilâfetin kaldırılmasını öngören 3 Mart 1924 tarihli kanunun 9. maddesi uyarınca padişaha ait mülkler millîleştirildi ve bu yerlerin yönetimi Türkiye Büyük Millet Meclisine bırakıldı.Bakanlar Kurulunun 8 Ocak 1925 tarih ve 1371 numaralı kararnamesiyle Beylerbeyi Sarayı ile Dolmabahçe Sarayı'nın mülkiyeti, "Millî Saraylar" adıyla korunmak üzere, aynı yıl kurulan Millî Saraylar Müdürlüğü yönetimine devredildi.
İlerleyen dönemde kurumun yönetiminin geçtiği Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlık Divanının 10 Temmuz 1964 tarihli kararıyla ziyarete açılan saray, Meclis İdare Amirliğinin 14 Ocak 1971 tarih ve 36 sayılı yazısıyla "sabotaj ihtimaline dayanılarak" ziyarete kapatıldı. 28 Mart 1981 tarih ve 1113 tarihli kararla saray tekrar ziyarete açılsa da bu dönemlerde Sarı Köşk, ziyaret edilebilen mekânlardan değildi. Başkanlık Divanının 3 Mayıs 1985 tarih ve 55 sayılı kararıyla müze statüsü alan saray, 5 Temmuz 1985'te yeni statüsüyle ziyarete açıldı. Sarı Köşk; birinci katının müze, ikinci katının ise kültür merkezi, satış bölümü ve bahçeye eklenen kafenin mutfağı olarak düzenlendiği restorasyonunun tamamlanmasının ardından 25 Ekim 1986 itibarıyla kullanılmaya başlandı.
2013 yılında köşkte gerçekleştirilen restorasyon kapsamında elektrik tesisatı yenilenmesi, bahçe ve cephe yüzeysel aydınlatması, yangın uyarı sistemi eklenmesi, klima projesi, kirli ve temiz su tesisatları, istinat duvar onarımları ve çevre düzenlemesi yapıldı. Bu çalışmaların ardından köşk, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın çalışma ofisi olarak kullanılmaya başlandı ve cumhurbaşkanı olmasının ardından da Erdoğan tarafından kullanılmaya devam etti. 2016'da köşke doğalgaz tesisatı döşendi.
Mimarisi
Dış
Sarayın kuzeydoğu köşesinde, Set Bahçeleri'nin dördüncüsünde konumlanan köşk, sarayın ardından kompleksteki ikinci en büyük yapıdır. Kabaca doğu-batı doğrultusunda uzanan dikdörtgen kütlenin, ortasından dik bir şekilde kesen dikdörtgen kütlenin güney ve kuzeyden çıkma yapmasıyla haç şeklindeki bir plana kavuşur. Köşkün girişinin yer aldığı güney cephesi sarayın bahçesine, kuzey cephesi İstanbul Boğazı ile Çamlıca'ya bakarken yan cephelerine, saray bahçesini çevreleyen duvarlar biner.
Köşk, bodrumunun üzerindeki iki kattan oluşan, kesme taşla inşa edilmiş kâgir bir yapıdır. Dış cephede katlar, içe doğru kademe yaparak bodrumdan ayrılır. Kurşun kaplamalı ahşap çatıyı gizleyen parapet, tüm cepheyi dolanır. Simetrik dizilimlerin görüldüğü cephelerde, Neoklasik ve Neobarok üsluplarını barındıran eklektik bir yaklaşım vardır. Sanat tarihçisi Mesut Dündar, orta kısımdaki çıkmaların dış cepheye "mimari bir hareketlilik kazandırdığı"nı ve bu düşey hareketliliğin, "yatay bir etki oluşturan kat arası silmeler ve saçaklıkla dengelendiği"ni söylerken kendisine göre "yarattığı keskin hatlarla yapıya bir hayli sert çizgiler katan derin çerçeveler klasik disiplinin gücünü arttırır".
Ortadaki çıkma yapan kısmın güney cephesindeki katların her birinde, katları sınırlayan silmeler ile bunlara dik bir şekilde iki kat boyunca kesintisiz yükselen silmelerin sınırlandırdığı birer çerçeve yer alır. Bu çerçeve ile, kapı ve pencere gruplarını kuşatan, profilli silmelerin oluşturduğu ikinci çerçeve arasında, düzenli aralıklarla, süsleme amaçlı konsollar yer alır. Konsolların aralarına ise piramit şeklindeki kabartmalar işlenmiştir. Cephenin ortasındaki giriş kapısının önünde dört basamaklı ve çift kollu Barok merdiven konumlanırken, cephenin batı kenarından bahçeye doğru uzanan duvarla giriş kısmı düzlenmiştir. Yarım daire kemerli ahşap kapının sövelerinin altında ve üstünde süsleme amaçlı konsollar bulunur. Kapının her iki yanındaki boyuna dikdörtgen biçimli ve basık kemerli birer pencere, bunların yanlarında ise aynı biçimli ancak daha dar, birer sağır niş yer alır. Kapı kemerinin tepe noktası ile cephedeki pencere ve nişlerin yukarısında birer dairesel kabara vardır. Pencere ile nişlerin aşağısında, konsol taşlarının yanı sıra piramit şeklindeki kabartmalar bulunur. Cephenin ikinci katında da kapının yerine, yanındakilerden daha büyük boyutta ve yarım daire kemerli bir pencere yer alması dışında aynı düzen gözükür.
Çıkma yapan kısmın kuzey cephesi; güneydekinin aksine pencerelerinin tamamının aynı boyutta ve yarım daire kemerli olması, alt kattaki kapının yerini bir pencerenin alması ve niş barındırmaması dışında aynı düzeni taşır. Kuzey cephesinin birinci kat pencerelerinin tamamı ızgara şeklindeki demir şebekelere sahiptir. Çıkma yapan kısmın her iki yanındaki kısımların hem kuzey hem de güney cephelerinde de çıkma yapan kısmın kuzey cephesindekine benzer düzen gözükürken farklı olarak, aynı boyutlu pencerelerinden birinci kattakiler yarım daire, ikinci kattakiler ise basık kemerlidir. Yapının orta kısmın yaptığı çıkmanın oluşturduğu batı ve doğuya bakan dört yüzeyde de, bu cephelere benzer çerçeve ve pencere düzeni görülürken tek fark, pencerelerin üstündeki kabaraların yerini, profillerle çevrili, ızgara biçimli ve çokgen kesitli oymalar bulunan yatay dikdörtgen panolar yer alır.
Birbirleriyle aynı düzene sahip binanın batı ve doğu cephelerindeki pencerelerin her biri ayrı birer çerçevede yer alır. Bu cephelerin bir miktar dışarı taşan orta kısımlarındaki pencereler yarım daire kemerli olup çıkma yapan kitlenin güney cephesindekine benzer düzendeki çift çerçeve ve konsollarla çevrelenir. Batı ve doğu cephelerinin yan kısımlarında ise, çerçeveler arasındaki süs konsollarının yerine prizma şeklindeki kabartmaların işlenmiş olması dışında, çıkma yapan kitlenin yan yüzeylerindeki düzenin aynısı görülür.
Köşkün güney cephesinin doğu kısmındaki bodruma giriş kapısı ile batısındaki basık kemerli iki pencere, boyuna dikdörtgen biçimlidir. Binanın çıkma yapan kitlesinin kuzey cephesine kadar olan pencerelerin her birinin hizasında birer adet olmak üzere bodrumun toplam 12 penceresi bulunur. Simetrik konumlanan pencerelerden batı cephesindekiler, aynı karakter gösterdikleri güneydekilerden daha büyük boyutluyken kuzey cephesindekiler ise daireseldir. Tamamı yüzeysel silmelerle çevrelenen pencereler, Barok üsluptaki işlemeler barındıran demir şebekelere sahiptir. Dikdörtgen bodrum pencerelerinin şebekeleri, orta kısmındaki dairesel bir çiçek ile etrafındaki kıvrım dal motiflerinin; yuvarlar pencereler ise yalnızca çiçek motifinin yer aldığı kompozisyonlardan oluşur.
İç
Her iki katın da ortadaki kısımları birer giriş mekânı ile salon, sağ ve sol kısımları ise birer oda olarak düzenlenmiştir. Türk konut mimarisinde "orta sofalı plan" olarak adlandırılan bu yerleşim planının haç şeklinde olmasını Dündar, "geleneksel kompozisyonun Batılı anlayışla özgün bir yorumu" olarak değerlendirir. Yapının döşeme ve kapılarının yanı sıra ile bodrumunkiler dışındaki toplam 56 penceresi ahşaptan olup kemer ve bazı iç duvarlarda tuğla kullanılmıştır.
Birinci kat giriş mekânı
Binanın çift kanatlı ve dört panolu giriş kapısı, herhangi bir süsleme barındırmaz. Giriş mekânının, zemini sekizgen şeklindeki mermerlerle döşeli olan kapı önündeki kısmının her iki yanında, birer basamak yüksekliğinde seki vardır. Giriş mekânı, perde duvar çekilerek her iki yanında oluşturulan servis bölümleriyle birlikte kare planlı hâle gelir. Bu duvarların güney kenarlarında, sekilerin üzerinde karşılıklı konumlanan kapılardan doğudaki servis bölümüne açılırken batıdaki ise işlevsiz ve yalnızca simetri amaçlıdır. Tuvalet olarak düzenlenen batıdaki servis mekânına, kuzeyindeki salonda bulunan kapıdan giriş yapılır. Yapının beden duvarlarının üçte ikisi yüksekliğindeki perde duvar ve bir kapı ile mekânın kalanından ayrılan güneydeki tuvalet hücresinin batıya açılan bir penceresi vardır. Burada mermerden bir alaturka tuvalet konumlanır. Tuvaletin doğu duvarının ortasında oluşturulan nişte mermer bir lavabo yer alır. Kuzeyindeki bodrum kata inen 11 basamaklı taş merdivenin sahanlığı olarak işlev gören doğudaki servis bölümünün batı duvarının güneyinde bir pencere bulunur. Mekânın merdiven dışında kalan zemini, sekizgen biçimli mermerle döşelidir.
Giriş mekânının iki kat boyunca yükselen kare planlı tavanı, merdivenin bağlandığı asma kat hizasındaki, batı-doğu doğrultusunda uzanan ahşap bir kirişle ikiye ayrılır. Kirişin her iki ucundaki küp şeklindeki birer öğenin altından, altın yaldızlı birer küresel nesne sarkar. Bunların önünde, kiriş üzerinde uzanan, akantus işlemeli birer süs konsolu bulunurken kirişin arada kalan yüzeyindeki sarı ve pembe renkli çıtalarla oluşturulan mavi zeminli çerçevenin içindeki kalemişi süslemelerde, kırmızı, mavi ve sarı renklerle, birbirine dolanan dallar arasındaki çiçek motifleri işlenmiştir.
Kirişle ayrılan tavanın kuzeyde kalan kısmının merkezinde, çıtalarla oluşturulan altı köşeli yıldız ile bu yıldızın kullarının uzatılmasıyla oluşan bir kompozisyon yer alır. Kolların uzatıldığı altıgen şeklindeki alanlarda, mavi zemin üzerine kırmızı ve sarı renkli stilize motifler işlidir. Yıldızın batı ve doğu yanlarında, ortalarından merkeze doğru üçgen şeklinde çıkıntı yapan dikdörtgen panolar vardır. Bu panolarda doğa ve mimari öğelerin birlikte işlendiği iki Filai tasviri için Dündar, "yaratılan gizemli ve mistik hava ile Oryantalist bir yaklaşım sergiler" derken, sanat tarihçisi Şûle Yum'un Théodore Frère'in Filai'yi tasvir ettiği 1869 tarihli tablosuna ile olan benzerliğe yaptığı vurgusunu tekrarlar. Yum ayrıca bu tasvirleri, Owen Jones'un da 1832-1833 yılları arasında yaptığı ve Filai'yi tasvir ettiği tabloyla karşılaştırır. Tasvirlerin arka planlarında siluet şeklindeki dağlar ile hurma ve palmiye benzeri ağaçlar konumlanırken, nehirde yol alan yelkenliler de Yum ile Dündar'a göre "durgun havaya hareket katar". Merkezdeki yıldız ile manzara resimlerini, mavi ya da kırmızı zeminli, iç kısımları sarı renkli stilize bitkisel Moresk motiflerle bezeli kare ve dikdörtgen kartuşlar çevreler. Yıldızın kollar arasında kalan dört çokgen çerçeve ile kuzey ve güneyindeki dikdörtgen kartuşların merkeze doğru üçgen şeklindeki çıkıntı yaptığı kısımlarda, birer madalyon içindeki çiçek demeti resimleri konumlanır. Bu kompozisyonun tamamı, kırmızı zemini üzerindeki beyaz ve mavi renkli, dolgulu geometrik şekillerin işlendiği bordürle çevrelenir.
Kirişin ayırdığı tavanın güney kısmının ortasında, iki kenarları daha uzun olacak şekilde çıtayla oluşturulmuş üç altıgen çerçeve, birbirine bitişik şekilde konumlanır. Ortadaki altıgenin uzun kenarları, diğer yandakilerin iki katı kadardır ve üç altıgenin de uzun kenarlarının orta kısımları üçgen çıkıntılar yapar. Bunları çevreleyen dikdörtgen çerçevenin, çıkıntıların hizalarında üçgen girintiler yaparak bu kısımlarla birleşmeleriyle çeşitli çokgen alanlar meydana gelir. Altıgenlerin ortalarındaki kartuşlar ile altıgenlerin birleştiği noktaların oluşturduğu boşluklardaki dairelere çiçek demetleri resmedilmiştir. Kalan mavi ve yeşil zemin alanlarda kırmızı ve sarı renklerle kıvrım dal, yaprak, rumi ve kozalak gibi stilize motifler bezelidir. Kompozisyonun tamamını, tavanın kuzey kısmındakine benzer bir bordür çevreler.
Tavanın bu kısmı, profilli çıtalarla birbirinden ayrılan bordürlerle kuşatılır. En en alttaki pembe ve yeşil renkli bordürler süslemesizdir. Üstündeki daha geniş olanında, yan yana dizilmiş kemer ve yarım palmet motiflerinin içi ile yeşil zeminli üst kısımlarında, kırmızı ve sarı renkli stilize yaprak motifleri yer alır. Bordürün yukarısında, daire işlemeli iki çıta, birbirine dolanarak ilerler. Devamında altın yaldızlı dişli friz; en yukarıda ise, alt yüzünde birbirine dolanan iki kolun oluşturduğu madalyonlarla süslenmiş, içe kademeli ve yeşil renkli çerçeve konumlanır. Tavanın birleştiği derz çizgisini, çerçeve üzerindeki stilize motiflerle bezeli profilli çıtalar kapatır.
Giriş mekânının kuzey duvarı boyunca uzanan 60 cm yüksekliğinde ve 250 cm genişliğindeki sekiye, dört basamaklı bir merdivenle ulaşılır. Sekinin dayandığı duvarın duvarın ortasında salona açılan kapı, kapının her iki yanında ise çift kollu Barok merdivenler yer alır. Dönerek üst kata yükselen merdivenler, kapının üst seviyesinde birleşerek bir sahanlık oluştur ve orta eksende devam ederek üst kata ulaşır. Merdivenin ahşap trabzan direklerinin ortalarında, üzerlerine lale benzeri motiflerin işlendiği kum saati şeklindeki dekoratif boğumlar yer alır. Hasır döşeli merdivenin üzerine kırmızı yolluk serilidir. Çift kanatlı kapılarla giriş mekânından ayrılan merdivenin kollarının altındaki boşluklar, bir depo olarak kullanılır. Dündar'a göre merdivenler, sarayın havuzlu salon ile harem girişi salonundakileri "hatırlatır". Merdivenlerin açıkta kalan alt kısımlarında, basamaklara paralel şekilde kolların kenarlarına konulan çıtalarla oluşturulan dikdörtgen panolarda kalemişi süslemeler yer alır. Panoların ortasındaki bir madalyonun içindeki rozetin stilize motiflerle kuşatıldığı ve köşelerinde ise kıvrım dal, palmet, rumi gibi stilize motiflerin yanı sıra hilal ve yıldızdan oluşan kompozisyonlar; kırmızı ve mavi zemin üzerine sarı renkle işlenmiş ve beyaz üzerine kırmızı dolgulu altıgen ve eşkenar dörtgenlerle birbirlerine bağlanır. Çiçekli kafes örgüsü deseniyle doldurulan aradaki kısımlar ise yeşilin farklı tonlarıyla renklendirilmiştir.
Merdivenin kollarının birleştiği kısmın altındaki panonun ortasında çıtalarla, kenarlarla 45° açı yapan yeşil zeminli kare ile bunu çevreleyen mavi zeminli sekizgen alanların yer aldığı iki çerçeve vardır. Her iki alanda da sarı renkli kıvrım dallar, palmet ve rumi gibi stilize motifler yer alırken bazı motifler kırmızı dolguludur. Sekizgen kısmın dışı ise altında yer alan panolardakine benzer bir düzen içerirken yalnızca köşelerdeki motiflerin yerini çiçek resimli madalyonlar alır. Merdivenin bu kısmı, üst katın giriş mekânının güneyi boyunca uzanan asma katla bağlanır. Bu bölümün altındaki süslemelerde, çıtalarla oluşturulmuş ve aynı iç kompozisyonu içeren üç sekizgen çerçeve yan yana dizilidir. Mavi ve yeşil zeminli çerçevelere işlenen kırmızı ve sarı renkli kompozisyonlar; ortadaki birer rozeti çevreleyen iç içe geçmiş istiridye, kemer, kıvrım dal, kozalak ve rumi motiflerinden meydana gelir. Çerçevelerin arası, beyaz arka plan üzerindeki çiçek ve yaprak resimleriyle ayrılır. Panonun tümü, yaprak işlemeli daire motiflerinin sıralandığı altın yaldızlı profilli çıtalar çerçevelenir. Asma katı taşıyan ahşap kirişin üzeri, mavi zemin üzerine kırmızı renkteki kıvrım dal ve rumi motifleriyle süslenmişken kirişin iç yüzünde sıralanan ve aralarında sarı renkli stilize motiflerin de bulunduğu kırmızı dolgulu kalp şeklindeki motiflerin yer aldığı bordür ise duvar yüzeylerini dolanır.
Birinci kat salonu
Kare planlı salonun batı ve doğu duvarlarının güney kenarlarında, yan odalara açılan birer kapı; güney duvarının batı kenarında ise tuvalete açılan kapı vardır. Kuzey duvarındaki üç pencere yarım daire kemerli, doğu ve batı duvarlarının kuzeyindeki birer pencere ise basık kemerlidir. Pencerelerin üst kısımlarında, uçları kıvrık yaprak ve çiçek işlemeli, Rokoko tarzı altın yaldızlı kornişler yer alır. Kapıların üzerlerinde daha önceden yer alan benzer özellikli kornişler ise günümüzde varlıklarını sürdürmemektedir. Odadaki kapıların tamamı çift kanatlı ve üç panolu olup herhangi bir süsleme barındırmaz.
Burma profilli çıtalarla oluşturulan tavandaki çerçevelerin merkezindeki sekizgen çerçevenin ortasındaki rozet motifinin etrafı, lale benzeri motiflere çevrelenir ve bunların ortalarındaki palmetlerin içerisinde hilal ve yıldız, diğer kısımlarda ise rumi, saadet düğümü ve kozalak motifleri yer alır. Bu motifler, mavi zemin üzerine kırmızı ve sarı renkle işlidir. Sekizgen çerçevenin her bir kenarının hizasında konumlanan sekiz köşeli yıldız şeklindeki çerçeveler, sekizgenin kenarlarından yapılan üçgen şeklindeki çıkmalara bağlanan çapraz kare çerçeveler aracılığıyla birer köşesinden sekizgene bağlanır. Yıldızların içerisindeki iç içe dairelerin ortasında bir rozet yer alırken dıştaki daire ile yıldızın köşeleri arasında, içerisinde atlamalı bir şekilde kozalak ve tomurcuk motiflerinin işlendiği yeşil dolgulu yaprak motifleri vardır. Yıldızların arasında konumlanan ve konturlarla sınırlandırılan dilimli madalyonlar, kırmızı dolgulu geometrik ve örgü motifiyle, sekizgenin köşelerine ve yıldızların kenarlarına bağlanır. Her bir madalyonun ortasındaki daire içerisinde çiçek demeti resimleri vardır. Madalyonların dilimlerinde ise kırmızı ve sarı renklerdeki kozalak ile tomurcuk motifleri atlamalı bir şekilde yerleştirilmiştir.
Bu kompozisyonun dört köşesindeki kare çerçevelerde, gökyüzü altındaki kıpırdayan ağaç ve bitkilerin tasvir edildiği birer manzara resmi bulunur. Dündar, "yeşil ve kahverengiden oluşan pastel renk tonlamalarının dağılımı başarılı bir şekilde verilmiştir" dediği resimlerin "otantik bir ortam yarattığını" söyler. Tavandaki boşluklar, pembe zemin üzerine mavi renk ile serbest bir şekilde dolaşan rumi motiflerinden meydana gelir. Tüm tavanı, köşelerinde kare, kenarlarında ise dikdörtgen şeklindeki, üçgen şeklinde çıkmalar yaparak birbirleriyle birleşen çerçeveler sarar. Her bir kare çerçevenin ortasındaki madalyonda, her dikdörtgen çerçevenin ise ortasındaki kartuşta çiçek demeti resimleri vardır. Kalan boşluklarda, mavi zemin üzerine kırmızı, mavi ve sarı renklerle stilize bitki motifleri işlidir. Tavanı, yeşil dolgulu elipsler içinde çiçek ve palmet motiflerinin yer aldığı bir bordür kuşatır.
Birinci kat batı odası
Ortasında, salona açılan kapının yer aldığı doğu duvarı dışındaki her duvarında üçer pencere konumlanır. Pencerelerden güney ve kuzey cephelerindekiler eş boyutlu ve basık kemerli; batı cephesinin ortasındaki yarım daire kemerli ve diğerlerinden daha büyük, diğer iki penceresi ise diğer cephelerdekiyle özdeştir. Pencerelerin tamamının üzerinde yarım daire kemer şeklindeki altın varaklı, tepelik ve yüzeyleri geleneksel motiflerle bezeli kornişler vardır.
Profilli çıtalar ile içlerindeki kalemişi ve resimlerle oluşturulan tavandaki kompozisyonun merkezinde, gri-beyaz çizgili zemine sahip sekizgen bir çerçeve yer alır. Çerçevenin merkezinde dıştan içe doğru sırasıyla on altı dilimli bir daire, sekiz dilimli bir daire, sekizgen ve rozet işlemeleri vardır. Her iki dilimli dairenin içinde de stilize çiçek motifleri işlidir. Sekizgenin her bir kenarının dışında birer üçgen çerçeve eklenmesiyle sekiz köşeli bir yıldız meydana gelir ve yıldızın etrafı, çokgen ve kare çerçevelerle çevrelenir. Kare çerçevelerde madalyon içerisindeki çiçek demeti resimlerine, madalyonun dışı ile diğer çerçevelerde ise kıvrım dal, yaprak ve rumi motiflerine yer verilirken tüm bu bezemeler yeşil zemin üzerine kırmızı, mavi ve sarı renklidir. Tavanın kısa kenarlarındaki profilli çıtalarla çerçevelenen dikdörtgen panoların merkezdeki sekizgen alana bakan kenarları, orta kısımlarında birer üçgen çıkıntılar yaparak merkezdeki yıldız şeklindeki alana bağlanır. Panolardaki resimlerde, hurma ve palmiye gibi ağaçlar, ufka doğru sislerin belirdiği açık havalarda tasvir edilir. Panoların her iki yanında, bir kenarı düz tutulan yıldızın etrafında iki çeyrek haçın yer aldığı bir kompozisyon konumlanır. Yıldız şeklindeki çerçevelerde, yanlarındaki kare çerçevelerdeki; haç şeklindeki çerçevelerde ise çokgen çerçevelerdeki düzen ve süslemelerin aynısı görülür. Tavanı en dıştan çevreleyen bordürdeki yeşil zemin üzerine çiçek ile palmet işlemeli uzunlamasına altıgenler, kırmızı dolgulu eşkenar dörtgenlerle birbirine bağlanır.
Çerçeve ile duvarın birleştiği kısım, içlerinde yaprak motiflerinin yer aldığı yan yana dizilen elipslerle süslenen altın yaldızlı ve profilli çıtalarla kapatılmıştır. Duvarın en üstündeki kademeli çıkmanın yere bakan sarı renkteki yüzeyinde piramit şeklindeki kabartmalar varken süslemesiz iç yüzeyi ise sarı renktedir. Bu kısmın altında sırasıyla stilize bitkisel motiflerle süslü çıtalar, mavi bir kuşak ve madalyonlarla süslü, iki kolun dolanarak meydana getirdiği çıta bulunur. Altındaki beyaz zeminli bordürde, içerisinde stilize bitki motiflerinin yer aldığı elips ve yeşil dolgulu şekil ile içerisinde kırmızı eşkenar dörtgen ile mavi palmetlerin yer aldığı köşeli şekil, birbiri ardına sıralanır. Altındaki stilize motiflerle bezenen altın yaldızlı çıtaların oluşturduğu bir kuşağın ardından, salonun tavan çerçevesindeki pembe desenli çiçekli süslemeden ibaret bordürle bu kısım sona erer.
Birinci kat doğu odası
Batı odasıyla simetrik düzene sahip kapı ve pencerelerinde korniş yoktur. Hilal ve yıldız işlemeli çıtalarla oluşturulan tavandaki geometrik çerçevelerin merkezinde yer alan sekiz kollu yıldız şeklindeki çerçeve, sekizgen bir çerçeveyle çevrelenir. Yıldızın köşelerinin sekizgenin kenarlarına temas etmesiyle ortaya çıkan eşkenar dörtgen şeklindeki alanlarda, mavi zemin üzerine sarı ve yeşil renklerle stilize motifler yer alır. Bu yıldızın ortasındaki beyaz zeminli daireye, kırmızı ve sarı renklerle akantus işlenmiştir. Bu daire ile onu çevreleyen ikinci bir daire arasında nal şeklindeki kırmızı dolgulu sarı motifler, bunların aralarında ise mavi zemin üzerine kırmızı ve sarı renkli stilize bitki motifleri bulunur. İkinci daire, kırmızı zeminli sekiz kolunun her birinde stilize palmet ile hilal ve yıldız motiflerinin işlendiği bir yıldızla çevrelenir. Bu yıldız ile çıtalarla oluşturulan yıldız şeklindeki çerçeve arasında ise mavi zemin üzerine kırmızı, sarı ve yeşil renkli çiçek, kıvrım dal ve yaprak motifleri vardır.
Sekizgen çerçevenin her bir köşesine bağlanan, kısa kenarı çıkıntı yapacak şekilde kırık üçgen şeklindeki çerçevelerin içinde, yeşil zemin üzerine kırmızı, mavi ve sarı renklerdeki bitki motifleri işlidir. Üçgenlerin aralarında konumlanan ve içlerinde birer çiçek demeti resminin yer aldığı madalyonlar, uzunlamasına altıgen şeklindeki mavi dolgulu çubuklarla sekizgenin köşesine bağlanır. Tavanın dört kenarına uzananlar dışındaki üçgen çerçevelerin ucunda da, daha küçük boyutlu olan ve benzer şekilde üçgenlerin ucuna bağlanan, her birinde birer çiçek demeti resminin yer aldığı madalyonlar bulunur. Tavanın kısa kenarlarına yerleştirilen altıgenlerin görece daha uzun alt ve üst kenarları, ortalarından üçgen şeklinde çıkıntılar yaparak sekizgene bağlanan üçgen çerçeveler ile tavanın dış çerçevesine bağlanır. Altıgenlerin ortalarında, içlerinde birer çiçek demeti resminin olduğu birer oval madalyon konumlanır. Madalyonun iki yanı, mavi zemin üzerine kırmızı, sarı ve yeşil Moresk motiflerle süslüdür. Altıgenlerin kısa kenarlarının oluşturduğu iki köşede konumlanan birer çapraz kare çerçevelerin içerisinde, mavi arka plan üzerine sarı rozet yıldızlar işlidir. Tüm bu kompozisyon, hilal ve rozet yıldız işlemeli çıtalarla çevrelenir. Çerçevenin tavan kenarlarına paralel uzanan köşeleri pahlı olup bunların dışındaki köşelerde, çerçeveyi dıştan bir çevreleyen birer dikdörtgen yer alır. Beyaz zeminli bordür üzerinde mavi ve yeşil dolgulu geometrik şekiller işlenmiştir. Çıtalarla oluşturulan bütün çerçeveleri, kırmızı ve mavi renkli kuşaklar dolanır ve arada kalan gri arka planlı alan, yeşil kareler içerisindeki çiçek motifleriyle kaplıdır.
Çerçeve ile duvarın birleştiği kısım, batı odasındakiyle aynı düzendedir. Tavanı saran çıkmanın yere bakan kısmı yeşil zeminli olup iki kolun dolanarak oluşturduğu madalyonlar, mavi zeminli yan yüzü ise birbiri ardına dizilen stilize palmetlerle süslüdür. Altındaki bordür, mavi arka plan üzerine kırmızı renkli yapraklarının konturlarını oluşturduğu palmetler ile, kırmızı dolgulu, stilize motifleri olan hilal ve yıldız motiflerinin birbiri ardına sıralanmasıyla süslenmiştir. Bu kısmın üzerindeki boşluklar yeşil renklidir. Bordürün alt ve üstünde yer alan pembe ve mavi kuşaklar profilli çıtalarla ayrılırken bordürün üst sınırını burma profilli, alt sınırını ise hilal ve yıldız motifleriyle süslenen çıtalar sınırlandırır.
İkinci kat giriş mekânı
Giriş mekânının doğu ve batı duvarlarının kuzey kenarlarında her iki yanındaki servis bölümünün kapıları yer alır. Üç panolu kapıların panolarındaki dilimli kartuşlarda, altın yaldızlı Barok üslubundaki kabartmalar vardır. Tuvalet olarak düzenlenen batıdaki bölümün kuzeyindeki ikinci kapısı salona açılır. Tuvalet hücresinin alt kattaki gibi düzenlendiği kısmın batı duvarında; bir niş içerisinde konumlanan, Barok işlemeleri olan mermer bir aynalığa sahip mermer lavabo vardır. Aynı duvarın güney kısmında ise bir pencere yer alır.
Tuvaletin tavanındaki düz çıtalarla oluşturan çerçevelerin içerisinde kalemişi süslemeler bulunur. Tavanın dar kenarlarının uçlarındaki çapraz kare çerçeveler, eşkenar dörtgen şeklindeki bir çerçeveyle birbirine bağlanır. Her iki karenin merkezinde birer daire yer alırken bunların tekinde rozet, diğerinde ise yıldız motifi işlidir. Eşkenar dörtgenin merkezindeki dairenin içi ve çevresine ise stilize bitki motifleri görülür. Bu alanlardaki bezemelerin tamamı mavi, kırmızı ve yeşil zemin üzerine sarı renklidir. Tavandaki kompozisyonu dıştan, atlamalı olarak birbirine bağlı bir şekilde sıralanan, iki kenarı diğerlerinden uzun ve mavi dolgulu altıgen ile kırmızı dolgulu eşkenar dörtgen şeklindeki motiflerin işlendiği yeşil zeminli bordür kuşatır. Tavan ile duvarın birleştiği kısmı, yan yana dizilen yaprak motiflerinin işlendiği altın yaldızlı çıtalar kapatır. Duvarın en üstünde dolanan beyaz zeminli bordürün üzerinde, sarı renkli, iki kenarı diğerlerinden uzun altıgen ve eşkenar dörtgen motifleri arasında stilize bitki motifleri yer alır.
Doğudaki servis bölümünün doğu duvarının ortasında çatıya çıkan ahşap merdivene açılan tek kanatlı kapı, aynı duvarın güney kısmında ise bir pencere konumlanır. Bu bölümün tavanında, burma profilli çıtalarla oluşturulan iki kartuşun ortasında yeşil bir madalyon bezemesi yer alır. Madalyonun merkezindeki sarı rozetin etrafında kozalak ve palmet, madalyonun çevresi ile kartuşların uçlarında ise kıvrım dal, kozalak ve yaprak gibi stilize motifler vardır. Kırmızı ve sarı renklerle işlenen motiflerin araları mavi, pembe ve yeşildir. Kartuşları kuşatan iki bordürden yeşil zeminli olan içtekinde kırmızı ve mavi dolgulu geometrik şekiller ile sarı renkli bitki motifleri; daha geniş olan mavi zeminli olan dıştakinde ise kırmızı ve yeşil dolgulu, sarı konturla çizilen geometrik şekiller bulunur. Tavanın kenar çıtaları üzerine madalyonlar işlidir. Duvarın üst kısmını, sarı ve pembe renkli stilize motiflerin yer aldığı gri ve yeşil zeminli bordür dolanır.
İkinci kat salonu
Alt kat salonundaki kapı ve pencere düzeninden farklı olarak güney duvarının doğu kenarına, simetri amaçlı sağır bir kapı yerleştirilmiştir ve pencerelerdeki gibi kapıların üzerlerinde de altın yaldızlı kornişler yer alır. Perde kornişlerinin yüzeylerinde, gül ağacı motifleriyle süslenmiş palmet tipinde taçlar varken ortadaki taçların üzerinde birer hilal figürü yerleştirilmiştir. Odalara açılan iki kanatlı kapılar, salona giriş kapısı gibi süslüdür.
Duvarların 1 m'ye kadarki kısmı mavi, kalan kısmı ise sarı stuko ile kaplıyken iki rengin ayrıldığı kısımda ahşap bir kuşak yer alır. Üst kısımda, altın yaldızlı profillerle çevrelenen ve stilize kalemişleriyle süslü dikdörtgen panolar bulunur. Batı ve doğu cephesindeki yan yana sıralanan üçer özdeş pano simetrik konumlanırken güney duvarındaki kapının yanlarındaki iki pano da bunlarla aynı özellikleri taşır. Bu panoların her biri, ortasına yerleştirilen dairesel madalyonların içindeki farklı çiçek demeti resimleri ile bu kısmın etrafındaki iç içe girmiş iki elips madalyonun içi ve etrafına rumi, istiridye, kozalak ve hilal-yıldız motiflerinin işlendiği bir kompozisyondan oluşur. Kırmızı, mavi ve yeşil zemin üzerine işlenen Moresk tarzdaki işlemeler kırmızı, mavi ve sarı renktedir. Odanın kuzey duvarının batı ve doğu kenarındaki birer pano, benzer düzene sahip olsa da daha dardır.
Kuzey duvarındaki pencerelerin arasında yer alan odanın en dar iki panosundaki karşılıklı iki kolun "S" şeklinde ilerlemesiyle oluşan boşluklardan ortadakinin içinde çiçek demeti, kırmızı dolgulu olan diğerlerinde ise kalp ile hilal ve yıldızların da yer aldığı mavi ve sarı renkli stilize motifler işlidir. Kolların dışında kalan yeşil zeminli alanlarda, kırmızı ve sarı renkli yaprak motifleri bulunur. Panolardaki kırmızı zeminli oval kartuşlarda çiçek resimleri vardır.
İçinde kalemişi süslemelerin yer aldığı tavandaki geometrik çerçeveler, birbirine bağlanan madalyonların içindeki çiçek motifinin işlendiği çıtalardan meydana gelir. Tavanın ortasındaki sekiz kollu yıldız şeklindeki çerçevenin içinde, sekiz köşeli yıldız ile içindeki sekizgen kompozisyonu iç içe geçmiş bir şekilde iki kez tekrarlanır. Yıldız şeklindeki çerçevenin içinde; kırmızı, mavi ve yeşil zeminler üzerine mavi ve sarı renklerle kare ve stilize bitki motifleri işlidir. Bu çerçevenin çevresinde yer alan mavi zeminli çeyrek haç şeklindeki dört çerçevedeki birer dilimli madalyon içerisinde çiçek demeti resimleri, madalyonun dışında ise iki yana uzanan palmet ile kıvrım dallardan oluşan sarı renkle işlenmiş süsleme vardır. Çeyrek haçların dış köşesine çapraz yerleştirilmiş kare şeklideki dört çerçevede, su kenarındaki ağaç ve kayalıkların betimlendiği, ufuk çizgisinin kaybolup arka kısımda siluet şeklindeki dağların görüldüğü resimler yer alır. Bu resimleri "dingin ve huzur dolu" olarak niteleyen Dündar, şelale ile gölün yanındaki cumbalı bir ev ile göl üzerindeki bir yelkenlinin tasvir edildiği resmin esere "romantik bir hava kazandırdığı"nı, sisli arka planların ise resimlere "sonsuzluk hissi verip mistik bir hava da kattığını" da ifade eder.
Tavanın ortasındaki yıldız ve haçlı kompozisyon, tavan kenarlarına paralel uzanan ve iki kenarı diğerlerinden daha uzun olan altıgen çerçevelerle çevrelenir. Her kenarda ikişer adet bulunan altıgenler, kısa kenarlarının oluşturduğu köşelerden birbirlerine temas eder. Tavanın köşelerindeki bağlantıları ise çeyrek haç şeklindeki çerçevelerle sağlanır. Mavi zeminli altıgen çerçevelerin içinde, kırmızı ve yeşil renkli stilize kıvrımlı yaprak motifleri yer alırken köşelerdeki çeyrek haçlarda, merkezdeki çeyrek haçlardaki kompozisyonun aynısı görülür. Merkezdeki kompozisyon ile altıgenler arasında kalan altı köşeli yıldız şeklindeki kısımların ortasındaki dilimli madalyon içerisinde çiçek demeti resmi, kalan kısmında ise kırmızı zemin üzerine mavi ve sarı renklerdeki kıvrım dal, yaprak ve kozalak gibi stilize bitki motifleri işlidir. Tavanı en dıştan, natüralist üsluptaki çiçek ve yapraklarla bezeli bordür sarar.
Duvarların en üs kısmını tavana bitişik olan çevreleyen kademeli çıkmanın beyaz zeminli alt yüzünde, yan yana sıralanan kum saati; yan yüzlerinde ise stilize palmet motifleri vardır. En üstteki çıkmanın altında, eşit aralıklarla sıralanan ve üzerleri altın yaldızlı akantus motifleriyle süslenen konsolların bulunduğu ikinci bir çıkma yer alır. Konsolların arasındaki mavi zeminli kısımda, kırmızı ve sarı renkli stilize motifler bulunur. Çıkmanın ön yüzünde, üzeri bitki motifleriyle işlemeli çıtaların oluşturduğu kuşaklar vardır. Altın yaldızlı çıtalarda aşağıdan yukarı doğru sırasıyla yaprak, hilal-yıldız ve stilize palmet motifleri işlidir. Bu kısmın altındaki içe kademeli çıkmanın alt yüzü sarı üzerine yeşil beneklerle, yan yüz ise mavi üzerine sarı palmet motifleriyle süslüdür. Devamındaki bordürün yüzeyinde, sarı konturlarla çizilen ve yan yana dizilen, ortalarında birer beyaz madalyonun yer aldığı, yay şeklindeki, kırmızı dolgulu kartuşlar vardır. Bordürün alt ve üst kısımlarındaki mavi zeminlerinde stilize yaprak motifleri yer alır. Bordürün aşağısında ve yukarısında altın yaldız işlemeli profilli çıtalar, alttaki çıtanın altında ise yeşil renkli bir kuşak duvarı dolanır.
İkinci kat batı odası
Birinci kat batı odasıyla aynı kapı ve pencere düzenini taşır. Duvarların 1 m kadar yüksekliğindeki kısımdan odayı ahşap bir kuşak sarar. Kuşağın altındaki kısım kırmızı kenarlı gri, üst kısmında ise mavi kenarlı pembe dikdörtgen şeklindeki stukolarla kaplanırken doğudaki orta pencereyi kuşatan dikdörtgen çerçeve kenarları ile batı duvarının aynı eksendeki kısımlarında gri kenarlı dikdörtgen yeşil stuko kaplaması vardır.
Stukoyu üstten sınırlayan beyaz silmenin yukarısında, altın yaldızlı ve profilli çıtalarla sınırlanan yeşil bir kuşak dolanır. Duvarların en üst kısmında, sivri kemerli tonozlar şeklinde, kademeli iki sıra ahşap saçaklar vardır. Alt sıradaki kemerlerin içine yeşil zemin üzerine iki kozalak ile kırmızı zemin üzerine bir istiridye, üst sıradaki kemerlerin içine ise kırmızı zemin üzerine iki kozalak ile yeşil zemin üzerine bir istiridye, birbiri ardına sarı dolguyla işlenmiştir. Kemerlerin beyaz arka planlı dış kısımlarında, mavi renkli stilize motifler yer alır. Altındaki bordürün üzerindeki kademeli çıkmalardan ilkinin altındaki kare alanlı yüzeylerden altın yaldızlı küresel öğeler sarkar. Eşit aralıklarla sıralanan kare alanların arası, mavi zemin üzerine kırmızı ve sarı renkli geometrik şekillerle işlidir. Madalyonlar içerisindeki çiçek motifi işlemeli çıkmanın yan yüzeyindeki altın yaldızlı profilli çıtaların aşağı bakan kısmı yeşil, yukarı bakan kısmı ise beyaz boyalıdır. Tavanla bitişen diğer çıkmanın altındaki eşit aralıklarla dizilen konsollarının üzerinde altın yaldızlı akantus motifi işlidir. Her iki konsolun ortasından, alttaki çıkmada da yer alan küresel öğeler sarkar. Çıkmanın ön yüzü, kırmızı üzerine sarı renkle geçmeli yarım daire motifleri işlemelidir. Çerçeve ve tavanın birleştiği çizgiyi, üzeri stilize yaprak motifleriyle süslenen, altın yaldızlı profilli çıtalar kapatır.
Tavandaki profilli çıtaların oluşturduğu çerçevelerin içi, kalemişi ve resimlerle süslüdür. Buradaki düzen, batı-doğu uzantısındaki orta eksene göre simetrik özellik gösterir. Orta bölümdeki sekiz kollu iki yıldız ile bunlardan gelişen çerçeve kompozisyonunu, dikdörtgen çerçeveler çevreler. Yıldızların ortasındaki birer madalyonun içerisinde çiçek demeti resimleri yer alır. Madalyonlardan yıldızın kollarına doğru uzanan stilize palmetler, mavi zemin üzerine sarı ve yeşil renklerle işlenmiştir. Kolların uzantıları olan yeşil zeminli çokgen alanlarda, kırmızı ve sarı renkli saadet düğümü ve stilize bitki motifleri vardır. Kenarlarının ortalarında üçgen şeklinde birer çıkıntı yapan dikdörtgenler, köşelerde sekiz kollu yıldızlara, ortada ise çapraz kare çerçeveler aracılıyla birbirlerine bağlanır. Dikdörtgen ile yıldız şeklindeki çerçeveler arasında kalan mavi zeminli kısımda; kırmızı, sarı ve yeşil renkli stilize bitki motifleri işlidir.
Tavanın uzun kenarlarındaki dikdörtgen çerçevelerin merkezindeki çiçek demeti resimleri, dilimli birer kartuş içerisindedir. Madalyon dışındaki kısımda kırmızı ve yeşil zemin üzerine mavi ve sarı renkteki stilize bitki motifleri yer alır. Tavanın kısa kenarlarındaki iki dikdörtgen çerçevede ise, buzullar arasında yol alan birer gemili resim vardır. Bu gemilerden biri, yan yatarken tasvir edilir. Dündar'a göre "izlenimci sayılabilecek özellikler gösteren" bu tasvirler, sarayın ana binasının mâbeyn üst kat salonu eyvanındakilerle "benzerlik arz eder". Tüm kompozisyonu en dıştan çevreleyen çokgen kartuşlarda, mavi zemin üzerine kırmızı ve sarı renkte kıvrım dal ile yaprak motifleri işlenmiştir. Köşelerdeki yıldız şeklindeki çerçevelerde çiçek demeti resimleri konumlanır. Tavanı en dıştan saran mavi zeminli bordürde ise lale benzeri stilize motifler yer alır.
İkinci kat doğu odası
Birinci kat doğu odasıyla aynı kapı ve pencere düzenini taşır. Duvarların 1 m kadar yüksekliğindeki kısımdan odayı saran ahşap kuşağın altındaki bölümde kırmızı, üstündeki bölümde ise mavi kenarlı pembe dikdörtgen şeklindeki stuko kaplamalar vardır. Stukonun üst sınırını oluşturan silmenin yukarısındaki pembe ve yeşil renkli iki bordür, profilli bir çıtayla silmeden ayrılır. Yeşil bordürün içi, sarı çiçek desenleriyle bezelidir. Bu kısmın üzerindeki çıta, ikinci bordürün alt sınırını oluşturur. Bordürün ön yüzü, birbirlerini teğet geçecek biçimde yan yana sıralanan kemerlerden meydana gelir. Kemerlerin mavi zeminli iç kısmı ile kırmızı zeminli köşeleri; çiçek, kıvrım dal, kozalak ve palmet gibi motiflerle bezelidir. Bordürün üstündeki kademeli çıkmanın altında sıralanan eşit aralıklı kübik öğelerin alt ve ön yüzeylerinde küre şeklindeki altın yaldızlı öğeler, aralarında ise dişli friz ile yaprak işlemeli profiller yer alır. Tavan kenar çizgileri boyunca uzanan altın yaldızlı çıtalar, stilize lale ve yaprak motifleriyle süslüdür.
Dikdörtgen tavandaki profilli çıtalarla oluşturulan tüm çerçeveler, sarı renkli rozet yıldızların sıralandığı yeşil zeminli bordürle çevrelenir. Tavanın ortasındaki sekiz kollu yıldız şeklindeki çerçevenin içbükey köşelerindeki üçgen ve devamındaki çokgen çerçeveler, bir kare şeklindeki çerçeveye tamamlanır. Bu karenin her bir köşesine dışından, daha küçük birer kare çerçeve eklenir. Yıldız şeklindeki çerçevenin merkezindeki madalyonun etrafında istiridye motifleri işlidir. Büyük kare çerçevenin köşelerindeki kırmızı zeminli üçgen çerçevelerde sarı renkli rozet, kalan çokgen alanlarda ise kırmızı ve mavi zemin üzerine kozalak, palmet ve rumi gibi stilize motifler yer alır. Karenin dışındaki yeşil zeminli alan; kırmızı, mavi ve sarı renkli kıvrım dal motifleriyle süslüdür.
Kare çerçevenin yanlarında ikişer adet çerçeve konumlanırken, tüm bu kompozisyonu altıgen, kare, üçgen ve sekizgen yıldız şeklindeki çerçevelerden oluşan bir kuşak çevreler. Altıgen ve yıldız biçimli çerçevelerde çiçek demeti resimleri, resimlerin dışındaki alanlar ile kare ve üçgen çerçevelerde ise kırmızı, mavi ve sarı renkli stilize bitki motifleri yer alır. Kendilerini çevreleyen kuşağın devamı niteliğindeki dikdörtgen çerçeveler, ortalarından iki eşit parçaya bölünür. Bu çerçevelere; buzullara çarpmak üzere olan bir uskuna, kayalara çarpan bir buharlı gemi, yanan bir kalyon ve fırtınalı bir havada yol alan bir kadırganın tasvir edildiği birer resim yerleştirilmiştir. Yanan gemi resmi için "doğru bir perspektif ve renk tonlamaları ile dışavurumcu bir kompozisyon yaratılmak istendiği"ni söyleyen Yum, İvan Ayvazovski tarzı bir anlatım olduğunu ifade eder.
Bodrum
Arazinin eğiminden dolayı yalnızca binanın batı ve orta kesiminin altında bulunan bodrum, üst katların yerleşim planına benzer bir şekilde üç ana kısımdan oluşur. Bodruma, binanın güney cephesinden dışarıya açılan kapısının önündeki dört basamaklı merdiven ile birinci katın doğudaki servis bölümüne çıkan güneydoğusundaki merdivenden ulaşılır. Dışarıdan giriş yapılan batı kısmının "T" şeklindeki perde duvarla üç bölüme ayrılmasıyla birlikte girişin açıldığı kısım güney-kuzey doğrultusunda uzanan bir koridor hâlini alırken kuzey ucunda bir lavabo ile tuvalet konumlanır. Koridorun batısındaki bölüm, orta pencerenin kuzey kenarından uzanan duvarla ikiye ayrılır. Bu iki kısım mutfak olarak düzenlenmiş ve sonradan yapılan yenilemeler sonucunda, koridorla birlikte duvarları beyaz fayansla kaplanmıştır. Bodrumun tüm pencerelerinin dıştaki biçimleri içeride de görülür ve tamamı nişler içerisinde yer alır.
Koridorun doğu duvarındaki kapı, bodrumun ortasındaki mekâna açılır. Kare planlı bu kısım, kuzey duvarının ortasındaki pencerenin doğu kenarından odanın güney duvarına kadar uzanan perde duvarla iki dikdörtgen bölüme ayrılır. Batı-doğu doğrultusundaki ahşap kiriş, perde duvarı da geçerek mekân boyunca devam eder. Kirişin ortasında, destek amaçlı, kare kesitli ahşap bir ayak bulunur. Batıdaki kısmın zemini ahşap, perde duvarda konumlanan kapıyla geçilen ve kuzeyinde mermer bir çeşme ile lavabonun, güneyinde ise bir sekinin yer aldığı doğudaki kısmın zemini ise mermer döşemelidir. Batıdaki kısmın güney duvarında bulunan kapı, binanın birinci katına çıkan servis merdiveninin de bulunduğu bölüme açılır. Merdiven önünün bir perde duvarla ayrıldığı kısmın zemini altıgen şeklindeki mermerlerle döşelidir. Bölümün güneyinde, perde duvarın arkasında "L" planlı ve basık tavanlı kısmın bulunur.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Dündar, Mesut (2009). "Sarı Köşk". Ekev Akademi Dergisi. Erzurum Kültür ve Eğitim Vakfı Yayınevi. 13 (40): 227-298. ISSN 1301-6229.
- ^ Gülsün, Hakan (1993). Beylerbeyi Sarayı. TBMM Milli Saraylar Daire Başkanlığı. s. 72. ISBN .
- ^ Dündar 2011, ss. 150, 152.
- ^ Madran, Emre (1996). "Cumhuriyet'in ilk otuz yılında (1920-1950) koruma alanının örgütlenmesi". Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi. 16 (1-2): 59-97.
- ^ a b Payzın, Ziya (1977). Millî Saraylarımızın Temel Sorunları. Ankara: Millet Meclisi Basımevi. ss. 8-13.
- ^ Kuzucuoğlu, Alpaslan Hamdi (2011). İstanbul Beylerbeyi Sarayında Risk Analizleri ve Koruyucu Tedbir Önerileri (doktora). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı Koruma Yenileme ve Restorasyon Bilim Dalı. s. 12.
- ^ a b Sözen 1990, s. 8.
- ^ Sözen 1990, ss. 19-20.
- ^ Kurtoğlu, Kenan (1992). Önemli Bir Turistik Mahal Olarak İstanbul ve Milli Saraylar (doktora). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm Anabilim Dalı. s. 158.
- ^ TBMM Başkanlığı İdari Teşkilatı 2013 Yılı Faaliyet Ṛaporu. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı. 2014. s. 94.
- ^ Aşık, Melih (15 Temmuz 2014). "CHP çark etti..." Milliyet. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Aliasghari Khabbazi, Parisa (2016). İstanbul, Beylerbeyi Saray Bahçeleri Tasarım İlkeleri ve Restitüsyonu (doktora). Ankara: Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. s. 479.
- ^ "Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Binali Yıldırım arasında yapılan görüşme sona erdi". Karar. 16 Eylül 2017. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Kenarlı, Gülseli; Usta, Güven (2 Haziran 2018). "Cumhurbaşkanı Erdoğan Beylerbeyi Sarayı'nda". İstanbul: T24. Doğan Haber Ajansı. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ TBMM Başkanlığı İdari Teşkilatı 2016 Yılı Faaliyet Ṛaporu (PDF). Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı İdari Teşkilatı. 2017. s. 165. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ a b Batur, Afife (1994). "Beylerbeyi Sarayı". Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Türkiye Cumhuriyeti Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı. s. 209. ISBN .
- ^ Dündar 2008, s. 357.
- ^ Dündar 2008, s. 358.
- ^ Dündar 2008, s. 359.
- ^ Dündar 2008, s. 363.
- ^ a b Dündar 2008, ss. 361-362.
- ^ Dündar 2008, ss. 360-361.
- ^ Dündar 2012, ss. 828-830.
- ^ Yum 1991, ss. 59-61.
- ^ Dündar 2008, s. 361.
- ^ Dündar 2008, s. 362.
- ^ Dündar 2008, ss. 359-360.
- ^ Dündar 2008, s. 360.
- ^ Dündar 2008, ss. 359, 363.
- ^ Dündar 2008, ss. 364-365.
- ^ Buldu 2018, ss. 165-166.
- ^ a b c Dündar 2012, s. 828.
- ^ Buldu 2018, s. 166.
- ^ Dündar 2008, s. 365.
- ^ Dündar 2008, ss. 366-367.
- ^ Dündar 2008, ss. 309, 367.
- ^ a b Dündar 2008, ss. 367-368.
- ^ Dündar 2008, s. 368.
- ^ Dündar 2008, ss. 369-370.
- ^ Dündar 2008, ss. 369-371.
- ^ Dündar 2008, s. 369.
- ^ a b Dündar 2008, s. 372.
- ^ Dündar 2008, ss. 372-373.
- ^ Dündar 2008, s. 373.
- ^ Buldu 2018, s. 169.
- ^ Dündar 2008, ss. 373-374.
- ^ Dündar 2008, s. 374.
- ^ Buldu 2018, s. 167.
- ^ Dündar 2008, s. 375.
- ^ Dündar 2008, ss. 375-376.
- ^ Dündar 2008, ss. 375-375.
- ^ Dündar 2008, s. 377.
- ^ Dündar 2008, ss. 377-378.
- ^ Dündar 2008, s. 378.
- ^ Dündar 2011, s. 158.
- ^ Dündar 2008, ss. 378-379.
- ^ a b Dündar 2011, s. 156.
- ^ Dündar 2008, s. 379.
- ^ Dündar 2008, s. 380.
- ^ a b Dündar 2008, ss. 380-381.
- ^ Yum 1991, s. 43.
- ^ Dündar 2008, ss. 382-383.
- ^ Dündar 2008, s. 383.
- Genel
Wikimedia Commons'ta Sarı Köşk (Üsküdar) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Buldu, Demet (2018). Dolmabahçe Sarayı ile Beylerbeyi Sarayı Kalemişi Süslemelerinin Dönem, Renk, Desen ve Form Özellikleri Açısından Karşılaştırmalı İncelenmesi (yüksek lisans). İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Geleneksel Türk Sanatları Anabilim Dalı Tezhip Programı.
- Dündar, Mesut (2008). Beylerbeyi Sarayı (doktora). Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Tarihi Anabilim Dalı.
- Dündar, Mesut (2011). "Beylerbeyi Sarayı'ndaki gemili tavan resimleri". Çeken, Muharrem; Sunay, Serkan (Ed.). Kültürel Bellek ve Estetik Yansımalar. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi. ss. 149-160. ISBN .
- Dündar, Mesut (2012). "Beylerbeyi Sarayı tavan resimleri". 7. Uluslararası Türk Kültürü Kongresi, Bildiriler IV. Konya: Atatürk Kültür Merkezi. ss. 825-837. ISBN .
- Sözen, Metin (1990). Bilimin Işığında Milli Saraylar (PDF). İstanbul.
- Yum, Şûle (1991). Milli Saraylar'da Duvar ve Tavanlarda Yer Alan Doğa ve Mimari Konulu Manzara Resimleri (yüksek lisans). İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sari Kosk Istanbul un Uskudar ilcesindeki Beylerbeyi Sarayi kompleksinde yer alan bir kosktur Gunumuzde Turkiye cumhurbaskani tarafindan calisma ofisi olarak kullanilir Sari KoskYapinin guney cephesinden bir gorunum 1870 ler Genel bilgilerTurKoskMimari tarzNeoklasik NeobarokKonumUskudar Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 02 29 K 29 02 28 D 41 04139 K 29 04111 D 41 04139 29 04111Mevcut kullananTurkiye cumhurbaskaniBaslama1863Tamamlanma1864Yenileme1984 1986 2013SahipMilli Saraylar BaskanligiTeknik ayrintilarYapi sistemiKagirMalzemeKesme tasKat sayisi3 Adini gunumuzdeki sarayin bulundugu alanda daha onceleri yer alan ahsap saray kompleksindeki ayni adli koskten alir Bu koskun kismen ya da tamamen yikilmasinin ardindan gunumuzdeki sarayla birlikte 1863 1864 yillari arasinda insa edildi Cumhuriyetin ilaninin ardindan cikan kanunla 1924 te millilestirildi ve yonetimi Turkiye Buyuk Millet Meclisine birakildi Ertesi yil sarayin bir parcasi olarak Milli Saraylar Mudurlugune baglandi 1964 yilinda sarayla birlikte ziyarete acilsa da 1971 yilinda kapatildi 1981 de sarayin ana binasi ziyarete acilirken Sari Kosk ziyarete acik degildi 1985 te saray bir muze haline getirilirken restorasyonu ertesi yil tamamlanan Sari Kosk un de birinci kati muze ikinci kati ise kultur merkezi satis bolumu ve bahceye eklenen kafenin mutfagi olarak duzenlenmisti 2013 te Basbakan Recep Tayyip Erdogan in calisma ofisi olarak kullanilmaya baslanan kosk cumhurbaskani olmasinin ardindan da Erdogan tarafindan kullanilmaya devam etmektedir Saray kompleksinin kuzeydogu kosesinde konumlanan kosk sarayin ardindan kompleksteki en buyuk yapidir Kabaca dogu bati dogrultusunda uzanan dikdortgen planli kismin ortasindan dik bir sekilde keserken guney ve kuzeyden cikma yapan dikdortgen planli kisimdan oturu hac seklinde bir plana sahiptir Bodrum katin uzerindeki iki kattan olusan ve kesme tasla insa edilen kagir bir yapidir Neoklasik ve Neobarok usluplarini barindiran eklektik bir yaklasim gorulen cephelerde simetrik dizilimler olsa da cephelerde mimari gorunus farkliliklar vardir Her iki kat da ortadaki giris mekani ve bu mekanin kuzeyindeki salon ile dogu ve batidaki birer odadan olusan ayni yerlesim planina sahiptir Arazinin egiminden dolayi yalnizca bati ve orta kisimlarin altinda bulunan bodrum da benzer yerlesim planini tasir Bodrum disindaki mekanlarin tavanlarindaki citalarla olusturulan geometrik cercevelerin icinde Moresk ve Barok usluplarindaki kalemisi ve tasvirler bulunur TarihiSari Kosk adi Beylerbeyi Sarayi nin konumlandigi alanda daha onceleri yer alan saray kompleksindeki ayni adli bir yapidan gelir Eski Sari Kosk dis cephesinin sari renkli olmasindan oturu bu sekilde adlandiriliyordu Eski sarayla birlikte bu yapinin kismen ya da tamamen yikilmasinin ardindan gunumuzdeki kosk yeni sarayla birlikte 1863 1864 yillari arasinda insa edildi Sanat tarihcisi Hakan Gulsun e gore kosk sarayin haremiyle ayni dogrultuda yer aldigindan sultanin ozel yasamina yonelik bir amacla yapilmis olabilecegini dusundurur Saray binasindaki gibi Sari Kosk un de tavanlarinda yer alan gemi tasvirleri Abdulaziz in talimati sonrasinda Mason Bey tarafindan 1868 yilinda gerceklestirildi Cumhuriyetin ilaniyla birlikte Beylerbeyi Sarayi Osmanli padisahlarinin mulkiyeti olmaktan cikti Hilafetin kaldirilmasini ongoren 3 Mart 1924 tarihli kanunun 9 maddesi uyarinca padisaha ait mulkler millilestirildi ve bu yerlerin yonetimi Turkiye Buyuk Millet Meclisine birakildi Bakanlar Kurulunun 8 Ocak 1925 tarih ve 1371 numarali kararnamesiyle Beylerbeyi Sarayi ile Dolmabahce Sarayi nin mulkiyeti Milli Saraylar adiyla korunmak uzere ayni yil kurulan Milli Saraylar Mudurlugu yonetimine devredildi Ilerleyen donemde kurumun yonetiminin gectigi Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskanlik Divaninin 10 Temmuz 1964 tarihli karariyla ziyarete acilan saray Meclis Idare Amirliginin 14 Ocak 1971 tarih ve 36 sayili yazisiyla sabotaj ihtimaline dayanilarak ziyarete kapatildi 28 Mart 1981 tarih ve 1113 tarihli kararla saray tekrar ziyarete acilsa da bu donemlerde Sari Kosk ziyaret edilebilen mekanlardan degildi Baskanlik Divaninin 3 Mayis 1985 tarih ve 55 sayili karariyla muze statusu alan saray 5 Temmuz 1985 te yeni statusuyle ziyarete acildi Sari Kosk birinci katinin muze ikinci katinin ise kultur merkezi satis bolumu ve bahceye eklenen kafenin mutfagi olarak duzenlendigi restorasyonunun tamamlanmasinin ardindan 25 Ekim 1986 itibariyla kullanilmaya baslandi 2013 yilinda koskte gerceklestirilen restorasyon kapsaminda elektrik tesisati yenilenmesi bahce ve cephe yuzeysel aydinlatmasi yangin uyari sistemi eklenmesi klima projesi kirli ve temiz su tesisatlari istinat duvar onarimlari ve cevre duzenlemesi yapildi Bu calismalarin ardindan kosk Basbakan Recep Tayyip Erdogan in calisma ofisi olarak kullanilmaya baslandi ve cumhurbaskani olmasinin ardindan da Erdogan tarafindan kullanilmaya devam etti 2016 da koske dogalgaz tesisati dosendi MimarisiDis Sarayin kuzeydogu kosesinde Set Bahceleri nin dorduncusunde konumlanan kosk sarayin ardindan kompleksteki ikinci en buyuk yapidir Kabaca dogu bati dogrultusunda uzanan dikdortgen kutlenin ortasindan dik bir sekilde kesen dikdortgen kutlenin guney ve kuzeyden cikma yapmasiyla hac seklindeki bir plana kavusur Koskun girisinin yer aldigi guney cephesi sarayin bahcesine kuzey cephesi Istanbul Bogazi ile Camlica ya bakarken yan cephelerine saray bahcesini cevreleyen duvarlar biner Kosk bodrumunun uzerindeki iki kattan olusan kesme tasla insa edilmis kagir bir yapidir Dis cephede katlar ice dogru kademe yaparak bodrumdan ayrilir Kursun kaplamali ahsap catiyi gizleyen parapet tum cepheyi dolanir Simetrik dizilimlerin goruldugu cephelerde Neoklasik ve Neobarok usluplarini barindiran eklektik bir yaklasim vardir Sanat tarihcisi Mesut Dundar orta kisimdaki cikmalarin dis cepheye mimari bir hareketlilik kazandirdigi ni ve bu dusey hareketliligin yatay bir etki olusturan kat arasi silmeler ve sacaklikla dengelendigi ni soylerken kendisine gore yarattigi keskin hatlarla yapiya bir hayli sert cizgiler katan derin cerceveler klasik disiplinin gucunu arttirir Ortadaki cikma yapan kismin guney cephesindeki katlarin her birinde katlari sinirlayan silmeler ile bunlara dik bir sekilde iki kat boyunca kesintisiz yukselen silmelerin sinirlandirdigi birer cerceve yer alir Bu cerceve ile kapi ve pencere gruplarini kusatan profilli silmelerin olusturdugu ikinci cerceve arasinda duzenli araliklarla susleme amacli konsollar yer alir Konsollarin aralarina ise piramit seklindeki kabartmalar islenmistir Cephenin ortasindaki giris kapisinin onunde dort basamakli ve cift kollu Barok merdiven konumlanirken cephenin bati kenarindan bahceye dogru uzanan duvarla giris kismi duzlenmistir Yarim daire kemerli ahsap kapinin sovelerinin altinda ve ustunde susleme amacli konsollar bulunur Kapinin her iki yanindaki boyuna dikdortgen bicimli ve basik kemerli birer pencere bunlarin yanlarinda ise ayni bicimli ancak daha dar birer sagir nis yer alir Kapi kemerinin tepe noktasi ile cephedeki pencere ve nislerin yukarisinda birer dairesel kabara vardir Pencere ile nislerin asagisinda konsol taslarinin yani sira piramit seklindeki kabartmalar bulunur Cephenin ikinci katinda da kapinin yerine yanindakilerden daha buyuk boyutta ve yarim daire kemerli bir pencere yer almasi disinda ayni duzen gozukur Cikma yapan kismin kuzey cephesi guneydekinin aksine pencerelerinin tamaminin ayni boyutta ve yarim daire kemerli olmasi alt kattaki kapinin yerini bir pencerenin almasi ve nis barindirmamasi disinda ayni duzeni tasir Kuzey cephesinin birinci kat pencerelerinin tamami izgara seklindeki demir sebekelere sahiptir Cikma yapan kismin her iki yanindaki kisimlarin hem kuzey hem de guney cephelerinde de cikma yapan kismin kuzey cephesindekine benzer duzen gozukurken farkli olarak ayni boyutlu pencerelerinden birinci kattakiler yarim daire ikinci kattakiler ise basik kemerlidir Yapinin orta kismin yaptigi cikmanin olusturdugu bati ve doguya bakan dort yuzeyde de bu cephelere benzer cerceve ve pencere duzeni gorulurken tek fark pencerelerin ustundeki kabaralarin yerini profillerle cevrili izgara bicimli ve cokgen kesitli oymalar bulunan yatay dikdortgen panolar yer alir Birbirleriyle ayni duzene sahip binanin bati ve dogu cephelerindeki pencerelerin her biri ayri birer cercevede yer alir Bu cephelerin bir miktar disari tasan orta kisimlarindaki pencereler yarim daire kemerli olup cikma yapan kitlenin guney cephesindekine benzer duzendeki cift cerceve ve konsollarla cevrelenir Bati ve dogu cephelerinin yan kisimlarinda ise cerceveler arasindaki sus konsollarinin yerine prizma seklindeki kabartmalarin islenmis olmasi disinda cikma yapan kitlenin yan yuzeylerindeki duzenin aynisi gorulur Koskun guney cephesinin dogu kismindaki bodruma giris kapisi ile batisindaki basik kemerli iki pencere boyuna dikdortgen bicimlidir Binanin cikma yapan kitlesinin kuzey cephesine kadar olan pencerelerin her birinin hizasinda birer adet olmak uzere bodrumun toplam 12 penceresi bulunur Simetrik konumlanan pencerelerden bati cephesindekiler ayni karakter gosterdikleri guneydekilerden daha buyuk boyutluyken kuzey cephesindekiler ise daireseldir Tamami yuzeysel silmelerle cevrelenen pencereler Barok usluptaki islemeler barindiran demir sebekelere sahiptir Dikdortgen bodrum pencerelerinin sebekeleri orta kismindaki dairesel bir cicek ile etrafindaki kivrim dal motiflerinin yuvarlar pencereler ise yalnizca cicek motifinin yer aldigi kompozisyonlardan olusur Ic Her iki katin da ortadaki kisimlari birer giris mekani ile salon sag ve sol kisimlari ise birer oda olarak duzenlenmistir Turk konut mimarisinde orta sofali plan olarak adlandirilan bu yerlesim planinin hac seklinde olmasini Dundar geleneksel kompozisyonun Batili anlayisla ozgun bir yorumu olarak degerlendirir Yapinin doseme ve kapilarinin yani sira ile bodrumunkiler disindaki toplam 56 penceresi ahsaptan olup kemer ve bazi ic duvarlarda tugla kullanilmistir Birinci kat giris mekani Birinci kat plani Binanin cift kanatli ve dort panolu giris kapisi herhangi bir susleme barindirmaz Giris mekaninin zemini sekizgen seklindeki mermerlerle doseli olan kapi onundeki kisminin her iki yaninda birer basamak yuksekliginde seki vardir Giris mekani perde duvar cekilerek her iki yaninda olusturulan servis bolumleriyle birlikte kare planli hale gelir Bu duvarlarin guney kenarlarinda sekilerin uzerinde karsilikli konumlanan kapilardan dogudaki servis bolumune acilirken batidaki ise islevsiz ve yalnizca simetri amaclidir Tuvalet olarak duzenlenen batidaki servis mekanina kuzeyindeki salonda bulunan kapidan giris yapilir Yapinin beden duvarlarinin ucte ikisi yuksekligindeki perde duvar ve bir kapi ile mekanin kalanindan ayrilan guneydeki tuvalet hucresinin batiya acilan bir penceresi vardir Burada mermerden bir alaturka tuvalet konumlanir Tuvaletin dogu duvarinin ortasinda olusturulan niste mermer bir lavabo yer alir Kuzeyindeki bodrum kata inen 11 basamakli tas merdivenin sahanligi olarak islev goren dogudaki servis bolumunun bati duvarinin guneyinde bir pencere bulunur Mekanin merdiven disinda kalan zemini sekizgen bicimli mermerle doselidir Giris mekaninin iki kat boyunca yukselen kare planli tavani merdivenin baglandigi asma kat hizasindaki bati dogu dogrultusunda uzanan ahsap bir kirisle ikiye ayrilir Kirisin her iki ucundaki kup seklindeki birer ogenin altindan altin yaldizli birer kuresel nesne sarkar Bunlarin onunde kiris uzerinde uzanan akantus islemeli birer sus konsolu bulunurken kirisin arada kalan yuzeyindeki sari ve pembe renkli citalarla olusturulan mavi zeminli cercevenin icindeki kalemisi suslemelerde kirmizi mavi ve sari renklerle birbirine dolanan dallar arasindaki cicek motifleri islenmistir Theodore Frere in Filai yi tasvir ettigi tablosu Kirisle ayrilan tavanin kuzeyde kalan kisminin merkezinde citalarla olusturulan alti koseli yildiz ile bu yildizin kullarinin uzatilmasiyla olusan bir kompozisyon yer alir Kollarin uzatildigi altigen seklindeki alanlarda mavi zemin uzerine kirmizi ve sari renkli stilize motifler islidir Yildizin bati ve dogu yanlarinda ortalarindan merkeze dogru ucgen seklinde cikinti yapan dikdortgen panolar vardir Bu panolarda doga ve mimari ogelerin birlikte islendigi iki Filai tasviri icin Dundar yaratilan gizemli ve mistik hava ile Oryantalist bir yaklasim sergiler derken sanat tarihcisi Sule Yum un Theodore Frere in Filai yi tasvir ettigi 1869 tarihli tablosuna ile olan benzerlige yaptigi vurgusunu tekrarlar Yum ayrica bu tasvirleri Owen Jones un da 1832 1833 yillari arasinda yaptigi ve Filai yi tasvir ettigi tabloyla karsilastirir Tasvirlerin arka planlarinda siluet seklindeki daglar ile hurma ve palmiye benzeri agaclar konumlanirken nehirde yol alan yelkenliler de Yum ile Dundar a gore durgun havaya hareket katar Merkezdeki yildiz ile manzara resimlerini mavi ya da kirmizi zeminli ic kisimlari sari renkli stilize bitkisel Moresk motiflerle bezeli kare ve dikdortgen kartuslar cevreler Yildizin kollar arasinda kalan dort cokgen cerceve ile kuzey ve guneyindeki dikdortgen kartuslarin merkeze dogru ucgen seklindeki cikinti yaptigi kisimlarda birer madalyon icindeki cicek demeti resimleri konumlanir Bu kompozisyonun tamami kirmizi zemini uzerindeki beyaz ve mavi renkli dolgulu geometrik sekillerin islendigi bordurle cevrelenir Kirisin ayirdigi tavanin guney kisminin ortasinda iki kenarlari daha uzun olacak sekilde citayla olusturulmus uc altigen cerceve birbirine bitisik sekilde konumlanir Ortadaki altigenin uzun kenarlari diger yandakilerin iki kati kadardir ve uc altigenin de uzun kenarlarinin orta kisimlari ucgen cikintilar yapar Bunlari cevreleyen dikdortgen cercevenin cikintilarin hizalarinda ucgen girintiler yaparak bu kisimlarla birlesmeleriyle cesitli cokgen alanlar meydana gelir Altigenlerin ortalarindaki kartuslar ile altigenlerin birlestigi noktalarin olusturdugu bosluklardaki dairelere cicek demetleri resmedilmistir Kalan mavi ve yesil zemin alanlarda kirmizi ve sari renklerle kivrim dal yaprak rumi ve kozalak gibi stilize motifler bezelidir Kompozisyonun tamamini tavanin kuzey kismindakine benzer bir bordur cevreler Tavanin bu kismi profilli citalarla birbirinden ayrilan bordurlerle kusatilir En en alttaki pembe ve yesil renkli bordurler suslemesizdir Ustundeki daha genis olaninda yan yana dizilmis kemer ve yarim palmet motiflerinin ici ile yesil zeminli ust kisimlarinda kirmizi ve sari renkli stilize yaprak motifleri yer alir Bordurun yukarisinda daire islemeli iki cita birbirine dolanarak ilerler Devaminda altin yaldizli disli friz en yukarida ise alt yuzunde birbirine dolanan iki kolun olusturdugu madalyonlarla suslenmis ice kademeli ve yesil renkli cerceve konumlanir Tavanin birlestigi derz cizgisini cerceve uzerindeki stilize motiflerle bezeli profilli citalar kapatir Giris mekaninin kuzey duvari boyunca uzanan 60 cm yuksekliginde ve 250 cm genisligindeki sekiye dort basamakli bir merdivenle ulasilir Sekinin dayandigi duvarin duvarin ortasinda salona acilan kapi kapinin her iki yaninda ise cift kollu Barok merdivenler yer alir Donerek ust kata yukselen merdivenler kapinin ust seviyesinde birleserek bir sahanlik olustur ve orta eksende devam ederek ust kata ulasir Merdivenin ahsap trabzan direklerinin ortalarinda uzerlerine lale benzeri motiflerin islendigi kum saati seklindeki dekoratif bogumlar yer alir Hasir doseli merdivenin uzerine kirmizi yolluk serilidir Cift kanatli kapilarla giris mekanindan ayrilan merdivenin kollarinin altindaki bosluklar bir depo olarak kullanilir Dundar a gore merdivenler sarayin havuzlu salon ile harem girisi salonundakileri hatirlatir Merdivenlerin acikta kalan alt kisimlarinda basamaklara paralel sekilde kollarin kenarlarina konulan citalarla olusturulan dikdortgen panolarda kalemisi suslemeler yer alir Panolarin ortasindaki bir madalyonun icindeki rozetin stilize motiflerle kusatildigi ve koselerinde ise kivrim dal palmet rumi gibi stilize motiflerin yani sira hilal ve yildizdan olusan kompozisyonlar kirmizi ve mavi zemin uzerine sari renkle islenmis ve beyaz uzerine kirmizi dolgulu altigen ve eskenar dortgenlerle birbirlerine baglanir Cicekli kafes orgusu deseniyle doldurulan aradaki kisimlar ise yesilin farkli tonlariyla renklendirilmistir Merdivenin kollarinin birlestigi kismin altindaki panonun ortasinda citalarla kenarlarla 45 aci yapan yesil zeminli kare ile bunu cevreleyen mavi zeminli sekizgen alanlarin yer aldigi iki cerceve vardir Her iki alanda da sari renkli kivrim dallar palmet ve rumi gibi stilize motifler yer alirken bazi motifler kirmizi dolguludur Sekizgen kismin disi ise altinda yer alan panolardakine benzer bir duzen icerirken yalnizca koselerdeki motiflerin yerini cicek resimli madalyonlar alir Merdivenin bu kismi ust katin giris mekaninin guneyi boyunca uzanan asma katla baglanir Bu bolumun altindaki suslemelerde citalarla olusturulmus ve ayni ic kompozisyonu iceren uc sekizgen cerceve yan yana dizilidir Mavi ve yesil zeminli cercevelere islenen kirmizi ve sari renkli kompozisyonlar ortadaki birer rozeti cevreleyen ic ice gecmis istiridye kemer kivrim dal kozalak ve rumi motiflerinden meydana gelir Cercevelerin arasi beyaz arka plan uzerindeki cicek ve yaprak resimleriyle ayrilir Panonun tumu yaprak islemeli daire motiflerinin siralandigi altin yaldizli profilli citalar cercevelenir Asma kati tasiyan ahsap kirisin uzeri mavi zemin uzerine kirmizi renkteki kivrim dal ve rumi motifleriyle suslenmisken kirisin ic yuzunde siralanan ve aralarinda sari renkli stilize motiflerin de bulundugu kirmizi dolgulu kalp seklindeki motiflerin yer aldigi bordur ise duvar yuzeylerini dolanir Birinci kat salonu Kare planli salonun bati ve dogu duvarlarinin guney kenarlarinda yan odalara acilan birer kapi guney duvarinin bati kenarinda ise tuvalete acilan kapi vardir Kuzey duvarindaki uc pencere yarim daire kemerli dogu ve bati duvarlarinin kuzeyindeki birer pencere ise basik kemerlidir Pencerelerin ust kisimlarinda uclari kivrik yaprak ve cicek islemeli Rokoko tarzi altin yaldizli kornisler yer alir Kapilarin uzerlerinde daha onceden yer alan benzer ozellikli kornisler ise gunumuzde varliklarini surdurmemektedir Odadaki kapilarin tamami cift kanatli ve uc panolu olup herhangi bir susleme barindirmaz Burma profilli citalarla olusturulan tavandaki cercevelerin merkezindeki sekizgen cercevenin ortasindaki rozet motifinin etrafi lale benzeri motiflere cevrelenir ve bunlarin ortalarindaki palmetlerin icerisinde hilal ve yildiz diger kisimlarda ise rumi saadet dugumu ve kozalak motifleri yer alir Bu motifler mavi zemin uzerine kirmizi ve sari renkle islidir Sekizgen cercevenin her bir kenarinin hizasinda konumlanan sekiz koseli yildiz seklindeki cerceveler sekizgenin kenarlarindan yapilan ucgen seklindeki cikmalara baglanan capraz kare cerceveler araciligiyla birer kosesinden sekizgene baglanir Yildizlarin icerisindeki ic ice dairelerin ortasinda bir rozet yer alirken distaki daire ile yildizin koseleri arasinda icerisinde atlamali bir sekilde kozalak ve tomurcuk motiflerinin islendigi yesil dolgulu yaprak motifleri vardir Yildizlarin arasinda konumlanan ve konturlarla sinirlandirilan dilimli madalyonlar kirmizi dolgulu geometrik ve orgu motifiyle sekizgenin koselerine ve yildizlarin kenarlarina baglanir Her bir madalyonun ortasindaki daire icerisinde cicek demeti resimleri vardir Madalyonlarin dilimlerinde ise kirmizi ve sari renklerdeki kozalak ile tomurcuk motifleri atlamali bir sekilde yerlestirilmistir Bu kompozisyonun dort kosesindeki kare cercevelerde gokyuzu altindaki kipirdayan agac ve bitkilerin tasvir edildigi birer manzara resmi bulunur Dundar yesil ve kahverengiden olusan pastel renk tonlamalarinin dagilimi basarili bir sekilde verilmistir dedigi resimlerin otantik bir ortam yarattigini soyler Tavandaki bosluklar pembe zemin uzerine mavi renk ile serbest bir sekilde dolasan rumi motiflerinden meydana gelir Tum tavani koselerinde kare kenarlarinda ise dikdortgen seklindeki ucgen seklinde cikmalar yaparak birbirleriyle birlesen cerceveler sarar Her bir kare cercevenin ortasindaki madalyonda her dikdortgen cercevenin ise ortasindaki kartusta cicek demeti resimleri vardir Kalan bosluklarda mavi zemin uzerine kirmizi mavi ve sari renklerle stilize bitki motifleri islidir Tavani yesil dolgulu elipsler icinde cicek ve palmet motiflerinin yer aldigi bir bordur kusatir Birinci kat bati odasi Ortasinda salona acilan kapinin yer aldigi dogu duvari disindaki her duvarinda ucer pencere konumlanir Pencerelerden guney ve kuzey cephelerindekiler es boyutlu ve basik kemerli bati cephesinin ortasindaki yarim daire kemerli ve digerlerinden daha buyuk diger iki penceresi ise diger cephelerdekiyle ozdestir Pencerelerin tamaminin uzerinde yarim daire kemer seklindeki altin varakli tepelik ve yuzeyleri geleneksel motiflerle bezeli kornisler vardir Profilli citalar ile iclerindeki kalemisi ve resimlerle olusturulan tavandaki kompozisyonun merkezinde gri beyaz cizgili zemine sahip sekizgen bir cerceve yer alir Cercevenin merkezinde distan ice dogru sirasiyla on alti dilimli bir daire sekiz dilimli bir daire sekizgen ve rozet islemeleri vardir Her iki dilimli dairenin icinde de stilize cicek motifleri islidir Sekizgenin her bir kenarinin disinda birer ucgen cerceve eklenmesiyle sekiz koseli bir yildiz meydana gelir ve yildizin etrafi cokgen ve kare cercevelerle cevrelenir Kare cercevelerde madalyon icerisindeki cicek demeti resimlerine madalyonun disi ile diger cercevelerde ise kivrim dal yaprak ve rumi motiflerine yer verilirken tum bu bezemeler yesil zemin uzerine kirmizi mavi ve sari renklidir Tavanin kisa kenarlarindaki profilli citalarla cercevelenen dikdortgen panolarin merkezdeki sekizgen alana bakan kenarlari orta kisimlarinda birer ucgen cikintilar yaparak merkezdeki yildiz seklindeki alana baglanir Panolardaki resimlerde hurma ve palmiye gibi agaclar ufka dogru sislerin belirdigi acik havalarda tasvir edilir Panolarin her iki yaninda bir kenari duz tutulan yildizin etrafinda iki ceyrek hacin yer aldigi bir kompozisyon konumlanir Yildiz seklindeki cercevelerde yanlarindaki kare cercevelerdeki hac seklindeki cercevelerde ise cokgen cercevelerdeki duzen ve suslemelerin aynisi gorulur Tavani en distan cevreleyen bordurdeki yesil zemin uzerine cicek ile palmet islemeli uzunlamasina altigenler kirmizi dolgulu eskenar dortgenlerle birbirine baglanir Cerceve ile duvarin birlestigi kisim iclerinde yaprak motiflerinin yer aldigi yan yana dizilen elipslerle suslenen altin yaldizli ve profilli citalarla kapatilmistir Duvarin en ustundeki kademeli cikmanin yere bakan sari renkteki yuzeyinde piramit seklindeki kabartmalar varken suslemesiz ic yuzeyi ise sari renktedir Bu kismin altinda sirasiyla stilize bitkisel motiflerle suslu citalar mavi bir kusak ve madalyonlarla suslu iki kolun dolanarak meydana getirdigi cita bulunur Altindaki beyaz zeminli bordurde icerisinde stilize bitki motiflerinin yer aldigi elips ve yesil dolgulu sekil ile icerisinde kirmizi eskenar dortgen ile mavi palmetlerin yer aldigi koseli sekil birbiri ardina siralanir Altindaki stilize motiflerle bezenen altin yaldizli citalarin olusturdugu bir kusagin ardindan salonun tavan cercevesindeki pembe desenli cicekli suslemeden ibaret bordurle bu kisim sona erer Birinci kat dogu odasi Bati odasiyla simetrik duzene sahip kapi ve pencerelerinde kornis yoktur Hilal ve yildiz islemeli citalarla olusturulan tavandaki geometrik cercevelerin merkezinde yer alan sekiz kollu yildiz seklindeki cerceve sekizgen bir cerceveyle cevrelenir Yildizin koselerinin sekizgenin kenarlarina temas etmesiyle ortaya cikan eskenar dortgen seklindeki alanlarda mavi zemin uzerine sari ve yesil renklerle stilize motifler yer alir Bu yildizin ortasindaki beyaz zeminli daireye kirmizi ve sari renklerle akantus islenmistir Bu daire ile onu cevreleyen ikinci bir daire arasinda nal seklindeki kirmizi dolgulu sari motifler bunlarin aralarinda ise mavi zemin uzerine kirmizi ve sari renkli stilize bitki motifleri bulunur Ikinci daire kirmizi zeminli sekiz kolunun her birinde stilize palmet ile hilal ve yildiz motiflerinin islendigi bir yildizla cevrelenir Bu yildiz ile citalarla olusturulan yildiz seklindeki cerceve arasinda ise mavi zemin uzerine kirmizi sari ve yesil renkli cicek kivrim dal ve yaprak motifleri vardir Sekizgen cercevenin her bir kosesine baglanan kisa kenari cikinti yapacak sekilde kirik ucgen seklindeki cercevelerin icinde yesil zemin uzerine kirmizi mavi ve sari renklerdeki bitki motifleri islidir Ucgenlerin aralarinda konumlanan ve iclerinde birer cicek demeti resminin yer aldigi madalyonlar uzunlamasina altigen seklindeki mavi dolgulu cubuklarla sekizgenin kosesine baglanir Tavanin dort kenarina uzananlar disindaki ucgen cercevelerin ucunda da daha kucuk boyutlu olan ve benzer sekilde ucgenlerin ucuna baglanan her birinde birer cicek demeti resminin yer aldigi madalyonlar bulunur Tavanin kisa kenarlarina yerlestirilen altigenlerin gorece daha uzun alt ve ust kenarlari ortalarindan ucgen seklinde cikintilar yaparak sekizgene baglanan ucgen cerceveler ile tavanin dis cercevesine baglanir Altigenlerin ortalarinda iclerinde birer cicek demeti resminin oldugu birer oval madalyon konumlanir Madalyonun iki yani mavi zemin uzerine kirmizi sari ve yesil Moresk motiflerle susludur Altigenlerin kisa kenarlarinin olusturdugu iki kosede konumlanan birer capraz kare cercevelerin icerisinde mavi arka plan uzerine sari rozet yildizlar islidir Tum bu kompozisyon hilal ve rozet yildiz islemeli citalarla cevrelenir Cercevenin tavan kenarlarina paralel uzanan koseleri pahli olup bunlarin disindaki koselerde cerceveyi distan bir cevreleyen birer dikdortgen yer alir Beyaz zeminli bordur uzerinde mavi ve yesil dolgulu geometrik sekiller islenmistir Citalarla olusturulan butun cerceveleri kirmizi ve mavi renkli kusaklar dolanir ve arada kalan gri arka planli alan yesil kareler icerisindeki cicek motifleriyle kaplidir Cerceve ile duvarin birlestigi kisim bati odasindakiyle ayni duzendedir Tavani saran cikmanin yere bakan kismi yesil zeminli olup iki kolun dolanarak olusturdugu madalyonlar mavi zeminli yan yuzu ise birbiri ardina dizilen stilize palmetlerle susludur Altindaki bordur mavi arka plan uzerine kirmizi renkli yapraklarinin konturlarini olusturdugu palmetler ile kirmizi dolgulu stilize motifleri olan hilal ve yildiz motiflerinin birbiri ardina siralanmasiyla suslenmistir Bu kismin uzerindeki bosluklar yesil renklidir Bordurun alt ve ustunde yer alan pembe ve mavi kusaklar profilli citalarla ayrilirken bordurun ust sinirini burma profilli alt sinirini ise hilal ve yildiz motifleriyle suslenen citalar sinirlandirir Ikinci kat giris mekani Ikinci kat plani Giris mekaninin dogu ve bati duvarlarinin kuzey kenarlarinda her iki yanindaki servis bolumunun kapilari yer alir Uc panolu kapilarin panolarindaki dilimli kartuslarda altin yaldizli Barok uslubundaki kabartmalar vardir Tuvalet olarak duzenlenen batidaki bolumun kuzeyindeki ikinci kapisi salona acilir Tuvalet hucresinin alt kattaki gibi duzenlendigi kismin bati duvarinda bir nis icerisinde konumlanan Barok islemeleri olan mermer bir aynaliga sahip mermer lavabo vardir Ayni duvarin guney kisminda ise bir pencere yer alir Tuvaletin tavanindaki duz citalarla olusturan cercevelerin icerisinde kalemisi suslemeler bulunur Tavanin dar kenarlarinin uclarindaki capraz kare cerceveler eskenar dortgen seklindeki bir cerceveyle birbirine baglanir Her iki karenin merkezinde birer daire yer alirken bunlarin tekinde rozet digerinde ise yildiz motifi islidir Eskenar dortgenin merkezindeki dairenin ici ve cevresine ise stilize bitki motifleri gorulur Bu alanlardaki bezemelerin tamami mavi kirmizi ve yesil zemin uzerine sari renklidir Tavandaki kompozisyonu distan atlamali olarak birbirine bagli bir sekilde siralanan iki kenari digerlerinden uzun ve mavi dolgulu altigen ile kirmizi dolgulu eskenar dortgen seklindeki motiflerin islendigi yesil zeminli bordur kusatir Tavan ile duvarin birlestigi kismi yan yana dizilen yaprak motiflerinin islendigi altin yaldizli citalar kapatir Duvarin en ustunde dolanan beyaz zeminli bordurun uzerinde sari renkli iki kenari digerlerinden uzun altigen ve eskenar dortgen motifleri arasinda stilize bitki motifleri yer alir Dogudaki servis bolumunun dogu duvarinin ortasinda catiya cikan ahsap merdivene acilan tek kanatli kapi ayni duvarin guney kisminda ise bir pencere konumlanir Bu bolumun tavaninda burma profilli citalarla olusturulan iki kartusun ortasinda yesil bir madalyon bezemesi yer alir Madalyonun merkezindeki sari rozetin etrafinda kozalak ve palmet madalyonun cevresi ile kartuslarin uclarinda ise kivrim dal kozalak ve yaprak gibi stilize motifler vardir Kirmizi ve sari renklerle islenen motiflerin aralari mavi pembe ve yesildir Kartuslari kusatan iki bordurden yesil zeminli olan ictekinde kirmizi ve mavi dolgulu geometrik sekiller ile sari renkli bitki motifleri daha genis olan mavi zeminli olan distakinde ise kirmizi ve yesil dolgulu sari konturla cizilen geometrik sekiller bulunur Tavanin kenar citalari uzerine madalyonlar islidir Duvarin ust kismini sari ve pembe renkli stilize motiflerin yer aldigi gri ve yesil zeminli bordur dolanir Ikinci kat salonu Alt kat salonundaki kapi ve pencere duzeninden farkli olarak guney duvarinin dogu kenarina simetri amacli sagir bir kapi yerlestirilmistir ve pencerelerdeki gibi kapilarin uzerlerinde de altin yaldizli kornisler yer alir Perde kornislerinin yuzeylerinde gul agaci motifleriyle suslenmis palmet tipinde taclar varken ortadaki taclarin uzerinde birer hilal figuru yerlestirilmistir Odalara acilan iki kanatli kapilar salona giris kapisi gibi susludur Duvarlarin 1 m ye kadarki kismi mavi kalan kismi ise sari stuko ile kapliyken iki rengin ayrildigi kisimda ahsap bir kusak yer alir Ust kisimda altin yaldizli profillerle cevrelenen ve stilize kalemisleriyle suslu dikdortgen panolar bulunur Bati ve dogu cephesindeki yan yana siralanan ucer ozdes pano simetrik konumlanirken guney duvarindaki kapinin yanlarindaki iki pano da bunlarla ayni ozellikleri tasir Bu panolarin her biri ortasina yerlestirilen dairesel madalyonlarin icindeki farkli cicek demeti resimleri ile bu kismin etrafindaki ic ice girmis iki elips madalyonun ici ve etrafina rumi istiridye kozalak ve hilal yildiz motiflerinin islendigi bir kompozisyondan olusur Kirmizi mavi ve yesil zemin uzerine islenen Moresk tarzdaki islemeler kirmizi mavi ve sari renktedir Odanin kuzey duvarinin bati ve dogu kenarindaki birer pano benzer duzene sahip olsa da daha dardir Kuzey duvarindaki pencerelerin arasinda yer alan odanin en dar iki panosundaki karsilikli iki kolun S seklinde ilerlemesiyle olusan bosluklardan ortadakinin icinde cicek demeti kirmizi dolgulu olan digerlerinde ise kalp ile hilal ve yildizlarin da yer aldigi mavi ve sari renkli stilize motifler islidir Kollarin disinda kalan yesil zeminli alanlarda kirmizi ve sari renkli yaprak motifleri bulunur Panolardaki kirmizi zeminli oval kartuslarda cicek resimleri vardir Icinde kalemisi suslemelerin yer aldigi tavandaki geometrik cerceveler birbirine baglanan madalyonlarin icindeki cicek motifinin islendigi citalardan meydana gelir Tavanin ortasindaki sekiz kollu yildiz seklindeki cercevenin icinde sekiz koseli yildiz ile icindeki sekizgen kompozisyonu ic ice gecmis bir sekilde iki kez tekrarlanir Yildiz seklindeki cercevenin icinde kirmizi mavi ve yesil zeminler uzerine mavi ve sari renklerle kare ve stilize bitki motifleri islidir Bu cercevenin cevresinde yer alan mavi zeminli ceyrek hac seklindeki dort cercevedeki birer dilimli madalyon icerisinde cicek demeti resimleri madalyonun disinda ise iki yana uzanan palmet ile kivrim dallardan olusan sari renkle islenmis susleme vardir Ceyrek haclarin dis kosesine capraz yerlestirilmis kare seklideki dort cercevede su kenarindaki agac ve kayaliklarin betimlendigi ufuk cizgisinin kaybolup arka kisimda siluet seklindeki daglarin goruldugu resimler yer alir Bu resimleri dingin ve huzur dolu olarak niteleyen Dundar selale ile golun yanindaki cumbali bir ev ile gol uzerindeki bir yelkenlinin tasvir edildigi resmin esere romantik bir hava kazandirdigi ni sisli arka planlarin ise resimlere sonsuzluk hissi verip mistik bir hava da kattigini da ifade eder Tavanin ortasindaki yildiz ve hacli kompozisyon tavan kenarlarina paralel uzanan ve iki kenari digerlerinden daha uzun olan altigen cercevelerle cevrelenir Her kenarda ikiser adet bulunan altigenler kisa kenarlarinin olusturdugu koselerden birbirlerine temas eder Tavanin koselerindeki baglantilari ise ceyrek hac seklindeki cercevelerle saglanir Mavi zeminli altigen cercevelerin icinde kirmizi ve yesil renkli stilize kivrimli yaprak motifleri yer alirken koselerdeki ceyrek haclarda merkezdeki ceyrek haclardaki kompozisyonun aynisi gorulur Merkezdeki kompozisyon ile altigenler arasinda kalan alti koseli yildiz seklindeki kisimlarin ortasindaki dilimli madalyon icerisinde cicek demeti resmi kalan kisminda ise kirmizi zemin uzerine mavi ve sari renklerdeki kivrim dal yaprak ve kozalak gibi stilize bitki motifleri islidir Tavani en distan naturalist usluptaki cicek ve yapraklarla bezeli bordur sarar Duvarlarin en us kismini tavana bitisik olan cevreleyen kademeli cikmanin beyaz zeminli alt yuzunde yan yana siralanan kum saati yan yuzlerinde ise stilize palmet motifleri vardir En ustteki cikmanin altinda esit araliklarla siralanan ve uzerleri altin yaldizli akantus motifleriyle suslenen konsollarin bulundugu ikinci bir cikma yer alir Konsollarin arasindaki mavi zeminli kisimda kirmizi ve sari renkli stilize motifler bulunur Cikmanin on yuzunde uzeri bitki motifleriyle islemeli citalarin olusturdugu kusaklar vardir Altin yaldizli citalarda asagidan yukari dogru sirasiyla yaprak hilal yildiz ve stilize palmet motifleri islidir Bu kismin altindaki ice kademeli cikmanin alt yuzu sari uzerine yesil beneklerle yan yuz ise mavi uzerine sari palmet motifleriyle susludur Devamindaki bordurun yuzeyinde sari konturlarla cizilen ve yan yana dizilen ortalarinda birer beyaz madalyonun yer aldigi yay seklindeki kirmizi dolgulu kartuslar vardir Bordurun alt ve ust kisimlarindaki mavi zeminlerinde stilize yaprak motifleri yer alir Bordurun asagisinda ve yukarisinda altin yaldiz islemeli profilli citalar alttaki citanin altinda ise yesil renkli bir kusak duvari dolanir Ikinci kat bati odasi Ikinci kat bati odasindan bir gorunum 1875 Birinci kat bati odasiyla ayni kapi ve pencere duzenini tasir Duvarlarin 1 m kadar yuksekligindeki kisimdan odayi ahsap bir kusak sarar Kusagin altindaki kisim kirmizi kenarli gri ust kisminda ise mavi kenarli pembe dikdortgen seklindeki stukolarla kaplanirken dogudaki orta pencereyi kusatan dikdortgen cerceve kenarlari ile bati duvarinin ayni eksendeki kisimlarinda gri kenarli dikdortgen yesil stuko kaplamasi vardir Stukoyu ustten sinirlayan beyaz silmenin yukarisinda altin yaldizli ve profilli citalarla sinirlanan yesil bir kusak dolanir Duvarlarin en ust kisminda sivri kemerli tonozlar seklinde kademeli iki sira ahsap sacaklar vardir Alt siradaki kemerlerin icine yesil zemin uzerine iki kozalak ile kirmizi zemin uzerine bir istiridye ust siradaki kemerlerin icine ise kirmizi zemin uzerine iki kozalak ile yesil zemin uzerine bir istiridye birbiri ardina sari dolguyla islenmistir Kemerlerin beyaz arka planli dis kisimlarinda mavi renkli stilize motifler yer alir Altindaki bordurun uzerindeki kademeli cikmalardan ilkinin altindaki kare alanli yuzeylerden altin yaldizli kuresel ogeler sarkar Esit araliklarla siralanan kare alanlarin arasi mavi zemin uzerine kirmizi ve sari renkli geometrik sekillerle islidir Madalyonlar icerisindeki cicek motifi islemeli cikmanin yan yuzeyindeki altin yaldizli profilli citalarin asagi bakan kismi yesil yukari bakan kismi ise beyaz boyalidir Tavanla bitisen diger cikmanin altindaki esit araliklarla dizilen konsollarinin uzerinde altin yaldizli akantus motifi islidir Her iki konsolun ortasindan alttaki cikmada da yer alan kuresel ogeler sarkar Cikmanin on yuzu kirmizi uzerine sari renkle gecmeli yarim daire motifleri islemelidir Cerceve ve tavanin birlestigi cizgiyi uzeri stilize yaprak motifleriyle suslenen altin yaldizli profilli citalar kapatir Tavandaki profilli citalarin olusturdugu cercevelerin ici kalemisi ve resimlerle susludur Buradaki duzen bati dogu uzantisindaki orta eksene gore simetrik ozellik gosterir Orta bolumdeki sekiz kollu iki yildiz ile bunlardan gelisen cerceve kompozisyonunu dikdortgen cerceveler cevreler Yildizlarin ortasindaki birer madalyonun icerisinde cicek demeti resimleri yer alir Madalyonlardan yildizin kollarina dogru uzanan stilize palmetler mavi zemin uzerine sari ve yesil renklerle islenmistir Kollarin uzantilari olan yesil zeminli cokgen alanlarda kirmizi ve sari renkli saadet dugumu ve stilize bitki motifleri vardir Kenarlarinin ortalarinda ucgen seklinde birer cikinti yapan dikdortgenler koselerde sekiz kollu yildizlara ortada ise capraz kare cerceveler araciliyla birbirlerine baglanir Dikdortgen ile yildiz seklindeki cerceveler arasinda kalan mavi zeminli kisimda kirmizi sari ve yesil renkli stilize bitki motifleri islidir Tavanin uzun kenarlarindaki dikdortgen cercevelerin merkezindeki cicek demeti resimleri dilimli birer kartus icerisindedir Madalyon disindaki kisimda kirmizi ve yesil zemin uzerine mavi ve sari renkteki stilize bitki motifleri yer alir Tavanin kisa kenarlarindaki iki dikdortgen cercevede ise buzullar arasinda yol alan birer gemili resim vardir Bu gemilerden biri yan yatarken tasvir edilir Dundar a gore izlenimci sayilabilecek ozellikler gosteren bu tasvirler sarayin ana binasinin mabeyn ust kat salonu eyvanindakilerle benzerlik arz eder Tum kompozisyonu en distan cevreleyen cokgen kartuslarda mavi zemin uzerine kirmizi ve sari renkte kivrim dal ile yaprak motifleri islenmistir Koselerdeki yildiz seklindeki cercevelerde cicek demeti resimleri konumlanir Tavani en distan saran mavi zeminli bordurde ise lale benzeri stilize motifler yer alir Ikinci kat dogu odasi Birinci kat dogu odasiyla ayni kapi ve pencere duzenini tasir Duvarlarin 1 m kadar yuksekligindeki kisimdan odayi saran ahsap kusagin altindaki bolumde kirmizi ustundeki bolumde ise mavi kenarli pembe dikdortgen seklindeki stuko kaplamalar vardir Stukonun ust sinirini olusturan silmenin yukarisindaki pembe ve yesil renkli iki bordur profilli bir citayla silmeden ayrilir Yesil bordurun ici sari cicek desenleriyle bezelidir Bu kismin uzerindeki cita ikinci bordurun alt sinirini olusturur Bordurun on yuzu birbirlerini teget gececek bicimde yan yana siralanan kemerlerden meydana gelir Kemerlerin mavi zeminli ic kismi ile kirmizi zeminli koseleri cicek kivrim dal kozalak ve palmet gibi motiflerle bezelidir Bordurun ustundeki kademeli cikmanin altinda siralanan esit aralikli kubik ogelerin alt ve on yuzeylerinde kure seklindeki altin yaldizli ogeler aralarinda ise disli friz ile yaprak islemeli profiller yer alir Tavan kenar cizgileri boyunca uzanan altin yaldizli citalar stilize lale ve yaprak motifleriyle susludur Dikdortgen tavandaki profilli citalarla olusturulan tum cerceveler sari renkli rozet yildizlarin siralandigi yesil zeminli bordurle cevrelenir Tavanin ortasindaki sekiz kollu yildiz seklindeki cercevenin icbukey koselerindeki ucgen ve devamindaki cokgen cerceveler bir kare seklindeki cerceveye tamamlanir Bu karenin her bir kosesine disindan daha kucuk birer kare cerceve eklenir Yildiz seklindeki cercevenin merkezindeki madalyonun etrafinda istiridye motifleri islidir Buyuk kare cercevenin koselerindeki kirmizi zeminli ucgen cercevelerde sari renkli rozet kalan cokgen alanlarda ise kirmizi ve mavi zemin uzerine kozalak palmet ve rumi gibi stilize motifler yer alir Karenin disindaki yesil zeminli alan kirmizi mavi ve sari renkli kivrim dal motifleriyle susludur Kare cercevenin yanlarinda ikiser adet cerceve konumlanirken tum bu kompozisyonu altigen kare ucgen ve sekizgen yildiz seklindeki cercevelerden olusan bir kusak cevreler Altigen ve yildiz bicimli cercevelerde cicek demeti resimleri resimlerin disindaki alanlar ile kare ve ucgen cercevelerde ise kirmizi mavi ve sari renkli stilize bitki motifleri yer alir Kendilerini cevreleyen kusagin devami niteligindeki dikdortgen cerceveler ortalarindan iki esit parcaya bolunur Bu cercevelere buzullara carpmak uzere olan bir uskuna kayalara carpan bir buharli gemi yanan bir kalyon ve firtinali bir havada yol alan bir kadirganin tasvir edildigi birer resim yerlestirilmistir Yanan gemi resmi icin dogru bir perspektif ve renk tonlamalari ile disavurumcu bir kompozisyon yaratilmak istendigi ni soyleyen Yum Ivan Ayvazovski tarzi bir anlatim oldugunu ifade eder Bodrum Bodrum kat plani Arazinin egiminden dolayi yalnizca binanin bati ve orta kesiminin altinda bulunan bodrum ust katlarin yerlesim planina benzer bir sekilde uc ana kisimdan olusur Bodruma binanin guney cephesinden disariya acilan kapisinin onundeki dort basamakli merdiven ile birinci katin dogudaki servis bolumune cikan guneydogusundaki merdivenden ulasilir Disaridan giris yapilan bati kisminin T seklindeki perde duvarla uc bolume ayrilmasiyla birlikte girisin acildigi kisim guney kuzey dogrultusunda uzanan bir koridor halini alirken kuzey ucunda bir lavabo ile tuvalet konumlanir Koridorun batisindaki bolum orta pencerenin kuzey kenarindan uzanan duvarla ikiye ayrilir Bu iki kisim mutfak olarak duzenlenmis ve sonradan yapilan yenilemeler sonucunda koridorla birlikte duvarlari beyaz fayansla kaplanmistir Bodrumun tum pencerelerinin distaki bicimleri iceride de gorulur ve tamami nisler icerisinde yer alir Koridorun dogu duvarindaki kapi bodrumun ortasindaki mekana acilir Kare planli bu kisim kuzey duvarinin ortasindaki pencerenin dogu kenarindan odanin guney duvarina kadar uzanan perde duvarla iki dikdortgen bolume ayrilir Bati dogu dogrultusundaki ahsap kiris perde duvari da gecerek mekan boyunca devam eder Kirisin ortasinda destek amacli kare kesitli ahsap bir ayak bulunur Batidaki kismin zemini ahsap perde duvarda konumlanan kapiyla gecilen ve kuzeyinde mermer bir cesme ile lavabonun guneyinde ise bir sekinin yer aldigi dogudaki kismin zemini ise mermer dosemelidir Batidaki kismin guney duvarinda bulunan kapi binanin birinci katina cikan servis merdiveninin de bulundugu bolume acilir Merdiven onunun bir perde duvarla ayrildigi kismin zemini altigen seklindeki mermerlerle doselidir Bolumun guneyinde perde duvarin arkasinda L planli ve basik tavanli kismin bulunur KaynakcaOzel a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Dundar Mesut 2009 Sari Kosk Ekev Akademi Dergisi Erzurum Kultur ve Egitim Vakfi Yayinevi 13 40 227 298 ISSN 1301 6229 Gulsun Hakan 1993 Beylerbeyi Sarayi TBMM Milli Saraylar Daire Baskanligi s 72 ISBN 9759533464 Dundar 2011 ss 150 152 Madran Emre 1996 Cumhuriyet in ilk otuz yilinda 1920 1950 koruma alaninin orgutlenmesi Orta Dogu Teknik Universitesi Mimarlik Fakultesi Dergisi 16 1 2 59 97 a b Payzin Ziya 1977 Milli Saraylarimizin Temel Sorunlari Ankara Millet Meclisi Basimevi ss 8 13 Kuzucuoglu Alpaslan Hamdi 2011 Istanbul Beylerbeyi Sarayinda Risk Analizleri ve Koruyucu Tedbir Onerileri doktora Istanbul Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tasinabilir Kultur Varliklarini Koruma ve Onarim Ana Bilim Dali Koruma Yenileme ve Restorasyon Bilim Dali s 12 a b Sozen 1990 s 8 Sozen 1990 ss 19 20 Kurtoglu Kenan 1992 Onemli Bir Turistik Mahal Olarak Istanbul ve Milli Saraylar doktora Istanbul Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Turizm Anabilim Dali s 158 TBMM Baskanligi Idari Teskilati 2013 Yili Faaliyet Ṛaporu Ankara Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskanligi Idari Teskilati 2014 s 94 Asik Melih 15 Temmuz 2014 CHP cark etti Milliyet 26 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Aliasghari Khabbazi Parisa 2016 Istanbul Beylerbeyi Saray Bahceleri Tasarim Ilkeleri ve Restitusyonu doktora Ankara Ankara Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Peyzaj Mimarligi Anabilim Dali s 479 Cumhurbaskani Erdogan ve Binali Yildirim arasinda yapilan gorusme sona erdi Karar 16 Eylul 2017 26 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Kenarli Gulseli Usta Guven 2 Haziran 2018 Cumhurbaskani Erdogan Beylerbeyi Sarayi nda Istanbul T24 Dogan Haber Ajansi 26 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Aralik 2022 TBMM Baskanligi Idari Teskilati 2016 Yili Faaliyet Ṛaporu PDF Ankara Turkiye Buyuk Millet Meclisi Baskanligi Idari Teskilati 2017 s 165 26 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 26 Aralik 2022 a b Batur Afife 1994 Beylerbeyi Sarayi Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi 2 Istanbul Turkiye Cumhuriyeti Kultur Bakanligi Tarih Vakfi s 209 ISBN 9757306029 Dundar 2008 s 357 Dundar 2008 s 358 Dundar 2008 s 359 Dundar 2008 s 363 a b Dundar 2008 ss 361 362 Dundar 2008 ss 360 361 Dundar 2012 ss 828 830 Yum 1991 ss 59 61 Dundar 2008 s 361 Dundar 2008 s 362 Dundar 2008 ss 359 360 Dundar 2008 s 360 Dundar 2008 ss 359 363 Dundar 2008 ss 364 365 Buldu 2018 ss 165 166 a b c Dundar 2012 s 828 Buldu 2018 s 166 Dundar 2008 s 365 Dundar 2008 ss 366 367 Dundar 2008 ss 309 367 a b Dundar 2008 ss 367 368 Dundar 2008 s 368 Dundar 2008 ss 369 370 Dundar 2008 ss 369 371 Dundar 2008 s 369 a b Dundar 2008 s 372 Dundar 2008 ss 372 373 Dundar 2008 s 373 Buldu 2018 s 169 Dundar 2008 ss 373 374 Dundar 2008 s 374 Buldu 2018 s 167 Dundar 2008 s 375 Dundar 2008 ss 375 376 Dundar 2008 ss 375 375 Dundar 2008 s 377 Dundar 2008 ss 377 378 Dundar 2008 s 378 Dundar 2011 s 158 Dundar 2008 ss 378 379 a b Dundar 2011 s 156 Dundar 2008 s 379 Dundar 2008 s 380 a b Dundar 2008 ss 380 381 Yum 1991 s 43 Dundar 2008 ss 382 383 Dundar 2008 s 383 GenelWikimedia Commons ta Sari Kosk Uskudar ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Buldu Demet 2018 Dolmabahce Sarayi ile Beylerbeyi Sarayi Kalemisi Suslemelerinin Donem Renk Desen ve Form Ozellikleri Acisindan Karsilastirmali Incelenmesi yuksek lisans Istanbul Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Guzel Sanatlar Enstitusu Geleneksel Turk Sanatlari Anabilim Dali Tezhip Programi Dundar Mesut 2008 Beylerbeyi Sarayi doktora Ankara Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Sanat Tarihi Anabilim Dali Dundar Mesut 2011 Beylerbeyi Sarayi ndaki gemili tavan resimleri Ceken Muharrem Sunay Serkan Ed Kulturel Bellek ve Estetik Yansimalar Ankara Ankara Universitesi Basimevi ss 149 160 ISBN 978 9944 0826 3 1 Dundar Mesut 2012 Beylerbeyi Sarayi tavan resimleri 7 Uluslararasi Turk Kulturu Kongresi Bildiriler IV Konya Ataturk Kultur Merkezi ss 825 837 ISBN 978 975 16 2463 5 Sozen Metin 1990 Bilimin Isiginda Milli Saraylar PDF Istanbul Yum Sule 1991 Milli Saraylar da Duvar ve Tavanlarda Yer Alan Doga ve Mimari Konulu Manzara Resimleri yuksek lisans Istanbul Istanbul Teknik Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu