Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sağlık turizmi, sağlığın korunması, geliştirilmesi veya hastalıkların tedavi edilmesi amacıyla kişilerin ikamet yerlerinden başka bir ülkeye seyahat ederek sağlık ve turizm olanaklarından yararlanmasıdır. Bu amaçla seyahat eden kişiye sağlık turisti denilmektedir. Geçmişte bu terim genellikle az gelişmiş ülkelerden, gelişmiş ülkelerdeki sağlık merkezlerine ziyaretler olarak gerçekleşirken, günümüzde uluslararası hasta dolaşımı yön değiştirmeye başlamıştır. Gelişmiş ülkelerden de uygun fiyatlar ve alternatif tedavi olanakları sebepleri ile diğer ülkelere sağlık turistleri gitmektedir.
Sağlık Turizmi Türleri
Medikal Turizm: Medikal turizm sağlık turistinin iyilik halinin gelişmesi için yapılan tıbbi işlem ya da etkinlikleri içermektedir. Hastalığın iyileştirilmesi durumu; tıbbi check-up, sağlık taraması, diş tedavisi, kalp ameliyatı, protez takılması, kanser tedavisi, nöroşirurji, organ nakilleri ve nitelikli tıbbi müdahaleleri gerektiren diğer işlemleri kapsamaktadır.
Termal Turizm: Sağlık turizmi içerisinde değerlendirilen, içeriklerinde erimiş mineral bulunan maden sularının dinlenme, zindeleşme ve tedavi gibi amaçlarla kullanımdan ortaya çıkan uygulamalar termal turizm içerisinde değerlendirilmektedir. Arkeolojik değerlendirmelerde Sümerlerin sıcak kaynakların etrafına bilinen en eski sağlık tesislerini inşa ettiği bulunmuştur. Bu tesisler bilinen ilk sağlık turizmi yapısı olarak görülebilir.
Yaşlı Turizmi (Geriatri Turizmi): Son dönemlerde sağlık turizminde yaşlıların bakımı ile ilgili kurulan tesisler ve bu amaçla yapılan seyahatler de sağlık turizminin yeni bir türü olarak turizm faaliyetlerinde yerini almaya başlamıştır. 3. yaş turizmi olarak da adlandırılan faaliyet, yaşlı turistlerin bakım ve rehabilitasyonu amacıyla klinik konukevleri, geriatrik tedavi merkezleri, bakım evlerinde eğitim almış sertifikalı personel tarafından yapılan uygulamalardır. Türkiye'nin 2014-2018 arası için hazırlanan 10. Kalkınma Planı'nda "İleri Yaş Turizmi" başlığında programa alınmıştır.
Engelli Turizmi: Engelliler için özel bakım, klinik otellerde ve rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir. Engelli insanların seyahat ve turizm etkinliklerine eşit ve adil koşullarda dahil oldukları turizm çeşidi olarak da bilinir.
Dental Turizm: Diş sağlığı turizmi, diş tedavileri için farklı bir ülkeye seyahat etmeyi içeren bir turizm türüdür. Bu turizm şekli, hastalara sadece diş tedavilerini değil, aynı zamanda yeni bir ülkeyi keşfetme fırsatı da sunar. Bu şekilde hastalar, hem uygun fiyatlı diş tedavisi görme imkanı bulurlar hem de tedavi sürecini keyifli bir tatil ile birleştirme şansına sahip olurlar. Ağırlıklı olarak diş eti, implant ve diş estetiği yaptırmak amaçlı yapılan sağlık turizminin alt dalıdır.
Türkiye'de Sağlık Turizmi
2019 yılında gelen turist sayısı 662.087, turizm geliri 1.065.105 dolar, 2020 yılında gelen turist sayısı ise COVİD-19 pandemisi etkisi ile 388.150, turizm geliri ise 548 milyon dolar olmuştur. Uluslararası hastaların en çok tercih ettiği klinik branşlar sırasıyla; Kadın hastalıkları, iç hastalıkları, göz hastalıkları, tıbbi biyokimya, genel cerrahi, diş hekimliği, ortopedi ve travmatoloji, enfeksiyon hastalıkları ve kulak-burun-boğaz, şeklindedir.
Türkiye'de sağlık turizmi alanında faaliyet gösterebilmek için tüm kuruluşların 'Sağlık Turizmi Yetki Belgesi' alması gerekmektedir. Aralık 2021 itibarı ile bu belgeyi almış 1.473 sağlık tesisi ve 308 aracı kuruluş bulunmaktadır. Bunun yanında (Joint Commission International) belgesine sahip olan toplam 31 kuruluş bulunmaktadır. Ocak 2022 itibarı ile Türkiye, JCI akredite kuruluş toplamında dünyada 7. sıradadır.
Türkiye'de sağlık turizminin yurtdışında tanıtımını yapmak ve uluslararası sağlık hizmetlerine ilişkin politika ve stratejiler oluşturmak amacı ile Sağlık Bakanlığı tarafından 2018 yılında USHAŞ kurulmuştur.
Bunun yanında Türkiye son yıllarda estetik ve özellikle saç ekimi konusunda dünya çapında bir merkez haline gelmiştir.
Ticaret bakanlığınca Türkiye’nin 2023 yılında sağlık turizminden elde etmeyi hedeflediği gelir 10 milyar dolar olarak belirlenmiştir.
Dünyada Sağlık Turizmi
Sağlık turizmi ve bileşenlerinin farklı tanımlarının yanı sıra sınırlı, tam olarak ölçümlenemeyen ve güvenilir olmayan veriler nedeniyle, sağlık turizmi pazarının büyüklüğünü tahmin etmek zordur. Sağlık turizmi pazar büyüklüğü Medikal Turizm Derneği (Medical Tourism Association) verilerine göre 2018 yılında 100 milyar dolara ulaşmıştır.
Afrika ve Orta Doğu
Birleşik Arap Emirlikleri
Birleşik Arap Emirlikleri'nde, özellikle Dubai, Abu Dabi ve Şârika dünyada sağlık turizmi için popüler destinasyonlardandır. Dünyada sağlık akreditasyonlarından en saygınlarından biri olan JCI (Joint Commission International) belgesine sahip olan toplamda en fazla kurum Birleşik Arap Emirlikleri'ndedir. Sağlık turizmini geliştirmek adına devlet tarafından 2007 yılında Dubai Sağlık Otoritesi (Dubai Health Authority) kurulmuştur.
Güney Afrika Cumhuriyeti
Özellikle Güney Afrika Kalkınma Topluluğu'ndaki ülkelerdeki yetersiz tetkik ve tedavi seçenekleri nedeni ile komşu ülkelerden hasta çekmektedir.
İsrail
ABD ve Avrupa'da eğitim almış nitelikli doktorları ile İsrail sağlık turizminde popüler bir destinasyonudur. Genellikle Doğu Avrupa, Rusya Federasyonu ve Kıbrıs'tan hastalar tedavi için bu ülkeyi seçmektedir. İsrail Sağlık Bakanlığı verilerine göre ülkeye her yıl 30 bin sağlık turisti gelmektedir.
İran
Genellikle komşu ülkelerden sağlık turisti çeken İran, 2018-2019 yılları arasında toplamda 500-550 bin sağlık turisti ağırlamıştır. Ülke kozmetik ve plastik cerrahi, kısırlık tedavisi ve diş tedavilerindeki düşük fiyatları ile öne çıkmaktadır.
Tunus
Tunus, Güney Afrika'nın arkasından sağlık turizminde Afrika'da ikinci sırada bulunuyor. Talassoterapi'de dünyada Fransa'nın ardından ikinci en iyi destinasyon olarak nitelendiriliyor.
Ürdün
Coğrafi konumu nedeniyle birçok ülkeye erişim kolaylığı olan Ürdün, Dünya Bankası verilerine göre yıllık 250 bin sağlık turisti çekiyor ve 1 milyar dolar gelir elde ediyor. Ülkenin ulusal ekonomisinde hatırı sayılır bir payı olan sektör ülke GDP'sinin %3,5'unu karşılıyor.
Amerika
Amerika Birleşik Devletleri
ABD vatandaşlarının yurt dışına tedavi olmak için gitme motivasyonu temel olarak maddi sebeplere dayanır. Daha uygun fiyatlı tedavi imkanlarından yararlanmak için 2017 yılında 1,7 milyon Amerikalı yurt dışına çıkmıştır.
Bunun yanında ileri medikal teknoloji ve dünya çapında ünlü, alanının en iyi hastanelerinin bulunduğu ülke dünyanın her yerinden yüksek gelirli sağlık
turistlerini çekmektedir. 2012 yılında toplam 800 bin hasta ülkeye tedavi olmak için gelmiştir.
Brezilya
Brezilya, özellikle estetik cerrahi alanındaki başarısı dünyaca bilinen bir ülke. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre Latin Amerika'nın en iyi sağlık sistemine sahip olan ülke JCI akredite toplam 61 kuruluşu ile(2021) bu savı güçlendiriyor.
Kanada
Eşdeğer operasyon için Birleşik Devletler'deki maliyeti ile kıyaslandığında yüzde 30 ila 60 arasında daha uygun olan Kanada her yıl 14 milyon ABD vatandaşını turist olarak ülkeye çekiyor. Bununla beraber bu yığılma bazı alanlarda ve operasyonlarda uzun bekleme sürelerine yol açtığından Kanada vatandaşları da tedavi için yurtdışı seçeneklerini değerlendirmek durumunda kalabiliyorlar.
Kosta Rika
Kosta Rika özellikle bölgesinde sağlık turizminde günden güne güçlenen bir ülke. Birleşik devletlerle kıyaslandığında düşük maliyetleri ile öne çıkıyor. 2019 yılında yapılan ABD fiyatı 44.000 dolar bir diz operasyonu, Kosta Rika'nın en büyük özel kliniği olan Clinica Biblica'da 12.200 dolara mal olmuştur.
Küba
Genelde Latin Amerika ve Karayipler'den hasta çeken Küba, sağlık turizmi alanında çok uzun zamandır hizmet veriyor. Küba Devrimi'nden sonra sosyalist yönetimin ana hedeflerinden birisi sağlık ve eğitim sistemlerini geliştirmek olmuştur. Buna paralel olarak yetişen doktorlar özellikli tedavilerde başarıları ile öne çıkmıştır. Ülke özellikle onkoloji alanında tercih edilen bir destinasyondur.
Meksika
Meksika'da ülkenin sağlık bakanlığı tarafından akredite 98, JCI tarafından akredite 7 sağlık kuruluşu bulunuyor. Özellikle lokasyon ve maliyet açısından uygunluğu ile Birleşik Devletler'den sağlık turisti çekiyor.
ABD sınırına çok yakın 6 bin nüfuslu bir şehir olan Los Algodones sağlık turizmi açısından önem taşıyor. Neredeyse sadece sağlık turizmi ile geçimini sağlayan bu küçük kentte 600 civarında dişçi bulunuyor ve kentin adı halk arasında Molar City-Azıdişi Şehri olarak geçiyor.
Asya ve Pasifik
Çin
Çin özellikle geleneksel ve tamamlayıcı tıp alanında öne çıkıyor. Geleneksel Çin tıbbında önemli olan akupunktur, bitkisel tedavi, meditasyon, kupa
tedavisi, yoga ve Tai-Chi popüler uygulamalar arasında gösterilebilir. 2018 yılı itibarı ile Çin'den yurtdışına tedavi olmak için giden yıllık 2 milyon kişi, Çin'e tedaviye gelen sağlık turisti sayısı yıllık 1 milyon kişi civarındadır.
Güney Kore
Dünya standartlarında kaliteli hizmet ve teknolojisiyle tanınan Güney Kore'ye 2009-2019 yılları arasında 2,6 milyon sağlık turisti ziyaret etmiştir. Devletin resmi kuruluşu Kore Turizm Organizasyonu tarafından sağlık turizmini tanıtmak için Medical Korea adında bir yapı kurulmuştur. Medical Korea özellikle orta doğu bölgesinden hasta çekmek için tanıtım-reklam çalışmaları yapmaktadır. Newsweek'in 2021 yılında hazırladığı 'Dünyanın En İyi 200 Hastanesi' listesinde Güney Kore'den 13 hastane yer almaktadır.
Hindistan
Hindistan uygun tedavi maliyetleri ve 38 JCI akredite kuruluşu ile sağlık turistlerini ülkeye çekmektedir. Özellikle Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu'ndan yoğun sağlık turisti alan ülkede medikal turizmin yanında geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları da yoğun olarak yapılmaktadır. Geleneksel tıp uygulamaları için Hindistan'ın 2014 yılında kurulmuş bir bakanlığı vardır.
Ülke sağlık nedeni ile ilgili gelecek hastalar için sağlık vizesi alma koşullarını kolaylaştırmıştır. 2019 yılında bu vizeyi 697 bin kişi almıştır. Hindistan'ın 2020 yılında 5-6 milyar dolarlık bir sağlık turizmi geliri olduğu düşünülüyor.
Malezya
2005 yılında Malezya sağlık turizmini tanıtmak için Malaysia Healthcare Travel Council'i kuran ülke 2019 yılında 1.220.000 uluslararası hasta ağırlamış ve 1,7 milyar Malezya Ringgiti(405 milyon dolar) gelir elde etmiştir.
Malezya'ya en çok sağlık turisti gelen ülkeler, Avustralya, Bangladeş, Çin, Endonezya ve Hindistan'dır. Sağlık hizmetlerinin gelişmesi ve turizm gelirlerinin artması için üç sacayağı belirlenmiştir. Bunlar; sınıfının en iyisi bakım, yüksek teknoloji tesisleri ve yenilikçi tedaviye erişimdir.
Yeni Zelanda
Yeni Zelanda, ülke dilinin İngilizce olması ve fiyat avantajı ile öne çıkıyor. Bunun karşılığında Yeni Zelanda vatandaşları medikal turizm için Avustralya'yı, estetik ve diş tedavisi için Malezya ve Tayland'ı tercih ediyor.
Singapur
Singapur, yüksek tedavi kalitesi, son teknolojiyi kullanması ve saygın üniversiteleri ile sağlık turizminde bölgesel bir güç. Bunun yanında ülkedeki yüksek tedavi maliyetleri nedeniyle fiyat rekabetinde geride kalabiliyor, potansiyel turistler fiyatların daha uygun olduğu Malezya ve Tayland'a gidebiliyor.
Tayland
2018 yılında toplam 3,5 milyon sağlık turistini ağırlayanTayland'da 2021 yılı itibarıyla JCI akredite 60 sağlık kuruluşu bulunuyor. Tayland ileri düzey sağlık sistemi ve ulaşılabilir fiyatlarıyla sağlık turizminde dünyada lider ülkeler arasındadır. ABD'deki tedavi maliyetlerine göre 1/4 oranında avantajlı olan ülke özellikle 11 Eylül Saldırıları sonrasında Avrupa ve Amerika'da yükselen islamofobi nedeniyle orta doğu bölgesinden yoğun hasta çekmeye başlamıştır.
Tayvan
Sağlık turizmini geliştirmek için 'Taiwan Task Force For Medical Travel' yapısını kuran Tayvan, ileri teknolojik altyapısı ile öne çıkıyor. 2015 yılında toplam 300 bin sağlık turisti ağırlamıştır.
Avrupa
Almanya
Avrupa'nın en büyük ekonomisi olan Almanya'nın sağlık turizminde öne çıktığı noktalar son teknolojik altyapıyı kullanması ve inovatif tedaviler
geliştirmesidir. Bin kişi başına düşen hastane sayısında ABD'nin iki katı hastaneye sahip olan ülke, kıta Avrupası'nda 'Avrupa'nın Hastanesi' olarak nitelendirilir. Almanya hasta hakları ve güvenliği için katı yasalar çıkartmış ve bu yasalarla akreditasyon ve şeffaflık kriterlerini de belirlemiştir.
Birleşik Krallık
Ülkede hem devletin sosyal güvenlik kurumu NHS hem de özel klinikler sağlık turisti çekmektedirler. Orta doğu bölgesinden özellikle kompleks kanser tedavileri, nörolojik tedaviler ve kardiyovasküler tedaviler için sağlık turistleri gelmektedir. 2019 yılında tedavi için Birleşik Krallık'a gelen turist sayısı 62 bin olurken, tedavi için yurtdışına çıkan Birleşik Krallık vatandaşlarının sayısı 248 bin olarak gerçekleşmiştir.
Fransa
Fransa tüm dünyada popüler bir turizm destinasyonu olmasının yanında Dünya Sağlık Örgütü'ne göre sağlık sistemi de dünyada en iyiler arasındadır.
2002 yılından bu yana Birleşik Krallık'ta bekleme süreleri uzun olan kalça, diz ve katarakt ameliyatları için komşu ülkeden sağlık turisti almaktadır.
Macaristan
Avrupa ülkelerine yakın konumu ve düşük maliyetleri ile turist çekmektedir. Özellikle sağlık sigortalarına dahil olmayan diş tedavileri ve estetik operasyonları için tercih edilmektedir.
Kaynakça
- ^ Sulku, Seher Nur (31 Ocak 2017). "SAĞLIK TURİZMİNDE TÜRKİYE'NİN DÜNYADAKİ YERİ VE POTANSİYELİ". Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 3 (1): 99-133. ISSN 2149-5823.[]
- ^ Horowitz, Michael D.; Rosensweig, Jeffrey A.; Jones, Christopher A. (13 Kasım 2007). "Medical Tourism: Globalization of the Healthcare Marketplace". Medscape General Medicine. 9 (4): 33. ISSN 1531-0132. (PMC) 2234298 $2. (PMID) 18311383. 8 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ H. Ömer TONTUŞ. (PDF). 23 Nisan 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2021.
- ^ "History of Medical Tourism - From Ancient Times until Today". www.health-tourism.com. 16 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2021.
- ^ "ONUNCU KALKINMA PLANI - Resmi Gazete". 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Aralık 2021.
- ^ Ali Fuat MENGÜÇ. "Engelli Turizmi". Türkiye Turizm Ansiklopedisi. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024.
- ^ Veysel Altuntaş. "Diş Sağlığı Turizmi Nedir?". ICON Danışmanlık. 23 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024.
- ^ . USHAŞ. 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ "SAĞLIK TURİZMİ YETKİ BELGESİ ALMAYA HAK KAZANAN SAĞLIK TESİSLERİ". shgmturizmdb.saglik.gov.tr. Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. 28 Aralık 2021. 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2022.
- ^ "Hakkımızda". USHAŞ. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2021.
- ^ "Bloomberg Websitesi". 27 Eylül 2021. 17 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ Sarı, Sercan (24 Mart 2023). . Sercan Sarı. 27 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2023.
- ^ "Exploring Health Tourism – Executive Summary". www.e-unwto.org (İngilizce). doi:10.18111/9789284420308. 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ a b c . www.jointcommissioninternational.org. 6 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ Authority, Dubai Health. . www.dha.gov.ae (İngilizce). 18 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ Crush, Jonathan; Chikanda, Abel (Ocak 2015). "South-South medical tourism and the quest for health in Southern Africa". Social Science & Medicine (1982). 124: 313-320. doi:10.1016/j.socscimed.2014.06.025. ISSN 1873-5347. (PMID) 24973022. 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . 4 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ 1006 (18 Ocak 2020). . IRNA English (İngilizce). 18 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ webmanagercenter.com; Bessais, Raja (9 Mart 2018). . Webmanagercenter. 24 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ . ResearchGate (İngilizce). 13 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ Dalen, James E.; Alpert, Joseph S. (1 Ocak 2019). "Medical Tourists: Incoming and Outgoing". The American Journal of Medicine (İngilizce). 132 (1): 9-10. doi:10.1016/j.amjmed.2018.06.022. ISSN 0002-9343. (PMID) 30016635.
- ^ HealthLeaders. . www.healthleadersmedia.com (İngilizce). 17 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021.
- ^ Team, IMTJ (16 Şubat 2016). . LaingBuisson News (İngilizce). 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . www.magazine.medicaltourism.com. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ "'I had my misgivings about going abroad for surgery'". BBC News (İngilizce). 28 Mart 2019. 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ MedicaltourismReviewCommunity, https://www google com/ (11 Nisan 2017). . MedicalTourism.Review (İngilizce). 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ Jacobs, Harrison. . Business Insider (İngilizce). 20 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . HuffPost (İngilizce). 14 Kasım 2019. 14 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ Team, IMTJ (11 Ekim 2018). . LaingBuisson News (İngilizce). 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ Team, IMTJ (26 Ekim 2021). . LaingBuisson News (İngilizce). 26 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ "Newsweek web sitesi". Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.[]
- ^ . www.ayush.gov.in. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . www.investindia.gov.in (İngilizce). 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ "Healthcare Traveller Statistics". Malaysia Healthcare Travel Council (MHTC) (İngilizce). 25 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ Team, IMTJ (26 Kasım 2021). . LaingBuisson News (İngilizce). 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . Medtourpress (İngilizce). 4 Ekim 2020. 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ "What Uganda can learn from Thailand's medical tourism". Monitor (İngilizce). 3 Ocak 2021. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.[]
- ^ Finch, Steve (7 Ocak 2014). "Thailand top destination for medical tourists". CMAJ : Canadian Medical Association Journal. 186 (1): E1-E2. doi:10.1503/cmaj.109-4655. ISSN 0820-3946. (PMC) 3883860 $2. (PMID) 24246587. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . Medisetter (İngilizce). 4 Temmuz 2019. 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . Medical Travel Quality Alliance | MTQUA (İngilizce). 26 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ MedicaltourismReviewCommunity, https://www google com/ (25 Ekim 2019). . MedicalTourism.Review (İngilizce). 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . www.ons.gov.uk. 24 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
- ^ . www.who.int (İngilizce). 14 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saglik turizmi sagligin korunmasi gelistirilmesi veya hastaliklarin tedavi edilmesi amaciyla kisilerin ikamet yerlerinden baska bir ulkeye seyahat ederek saglik ve turizm olanaklarindan yararlanmasidir Bu amacla seyahat eden kisiye saglik turisti denilmektedir Gecmiste bu terim genellikle az gelismis ulkelerden gelismis ulkelerdeki saglik merkezlerine ziyaretler olarak gerceklesirken gunumuzde uluslararasi hasta dolasimi yon degistirmeye baslamistir Gelismis ulkelerden de uygun fiyatlar ve alternatif tedavi olanaklari sebepleri ile diger ulkelere saglik turistleri gitmektedir Saglik Turizmi TurleriMedikal Turizm Medikal turizm saglik turistinin iyilik halinin gelismesi icin yapilan tibbi islem ya da etkinlikleri icermektedir Hastaligin iyilestirilmesi durumu tibbi check up saglik taramasi dis tedavisi kalp ameliyati protez takilmasi kanser tedavisi norosirurji organ nakilleri ve nitelikli tibbi mudahaleleri gerektiren diger islemleri kapsamaktadir Yalova termal tesislerde bulunan yuzme havuzu Termal Turizm Saglik turizmi icerisinde degerlendirilen iceriklerinde erimis mineral bulunan maden sularinin dinlenme zindelesme ve tedavi gibi amaclarla kullanimdan ortaya cikan uygulamalar termal turizm icerisinde degerlendirilmektedir Arkeolojik degerlendirmelerde Sumerlerin sicak kaynaklarin etrafina bilinen en eski saglik tesislerini insa ettigi bulunmustur Bu tesisler bilinen ilk saglik turizmi yapisi olarak gorulebilir Yasli Turizmi Geriatri Turizmi Son donemlerde saglik turizminde yaslilarin bakimi ile ilgili kurulan tesisler ve bu amacla yapilan seyahatler de saglik turizminin yeni bir turu olarak turizm faaliyetlerinde yerini almaya baslamistir 3 yas turizmi olarak da adlandirilan faaliyet yasli turistlerin bakim ve rehabilitasyonu amaciyla klinik konukevleri geriatrik tedavi merkezleri bakim evlerinde egitim almis sertifikali personel tarafindan yapilan uygulamalardir Turkiye nin 2014 2018 arasi icin hazirlanan 10 Kalkinma Plani nda Ileri Yas Turizmi basliginda programa alinmistir Engelli Turizmi Engelliler icin ozel bakim klinik otellerde ve rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir Engelli insanlarin seyahat ve turizm etkinliklerine esit ve adil kosullarda dahil olduklari turizm cesidi olarak da bilinir Dental Turizm Dis sagligi turizmi dis tedavileri icin farkli bir ulkeye seyahat etmeyi iceren bir turizm turudur Bu turizm sekli hastalara sadece dis tedavilerini degil ayni zamanda yeni bir ulkeyi kesfetme firsati da sunar Bu sekilde hastalar hem uygun fiyatli dis tedavisi gorme imkani bulurlar hem de tedavi surecini keyifli bir tatil ile birlestirme sansina sahip olurlar Agirlikli olarak dis eti implant ve dis estetigi yaptirmak amacli yapilan saglik turizminin alt dalidir Turkiye de Saglik TurizmiBasaksehir Cam ve Sakura Sehir Hastanesi 2019 yilinda gelen turist sayisi 662 087 turizm geliri 1 065 105 dolar 2020 yilinda gelen turist sayisi ise COVID 19 pandemisi etkisi ile 388 150 turizm geliri ise 548 milyon dolar olmustur Uluslararasi hastalarin en cok tercih ettigi klinik branslar sirasiyla Kadin hastaliklari ic hastaliklari goz hastaliklari tibbi biyokimya genel cerrahi dis hekimligi ortopedi ve travmatoloji enfeksiyon hastaliklari ve kulak burun bogaz seklindedir Turkiye de saglik turizmi alaninda faaliyet gosterebilmek icin tum kuruluslarin Saglik Turizmi Yetki Belgesi almasi gerekmektedir Aralik 2021 itibari ile bu belgeyi almis 1 473 saglik tesisi ve 308 araci kurulus bulunmaktadir Bunun yaninda Joint Commission International belgesine sahip olan toplam 31 kurulus bulunmaktadir Ocak 2022 itibari ile Turkiye JCI akredite kurulus toplaminda dunyada 7 siradadir Turkiye de saglik turizminin yurtdisinda tanitimini yapmak ve uluslararasi saglik hizmetlerine iliskin politika ve stratejiler olusturmak amaci ile Saglik Bakanligi tarafindan 2018 yilinda USHAS kurulmustur Bunun yaninda Turkiye son yillarda estetik ve ozellikle sac ekimi konusunda dunya capinda bir merkez haline gelmistir Ticaret bakanliginca Turkiye nin 2023 yilinda saglik turizminden elde etmeyi hedefledigi gelir 10 milyar dolar olarak belirlenmistir Dunyada Saglik TurizmiSaglik turizmi ve bilesenlerinin farkli tanimlarinin yani sira sinirli tam olarak olcumlenemeyen ve guvenilir olmayan veriler nedeniyle saglik turizmi pazarinin buyuklugunu tahmin etmek zordur Saglik turizmi pazar buyuklugu Medikal Turizm Dernegi Medical Tourism Association verilerine gore 2018 yilinda 100 milyar dolara ulasmistir Afrika ve Orta Dogu Birlesik Arap Emirlikleri Dubai Hastanesi BAE Birlesik Arap Emirlikleri nde ozellikle Dubai Abu Dabi ve Sarika dunyada saglik turizmi icin populer destinasyonlardandir Dunyada saglik akreditasyonlarindan en sayginlarindan biri olan JCI Joint Commission International belgesine sahip olan toplamda en fazla kurum Birlesik Arap Emirlikleri ndedir Saglik turizmini gelistirmek adina devlet tarafindan 2007 yilinda Dubai Saglik Otoritesi Dubai Health Authority kurulmustur Guney Afrika Cumhuriyeti Ozellikle Guney Afrika Kalkinma Toplulugu ndaki ulkelerdeki yetersiz tetkik ve tedavi secenekleri nedeni ile komsu ulkelerden hasta cekmektedir Israil ABD ve Avrupa da egitim almis nitelikli doktorlari ile Israil saglik turizminde populer bir destinasyonudur Genellikle Dogu Avrupa Rusya Federasyonu ve Kibris tan hastalar tedavi icin bu ulkeyi secmektedir Israil Saglik Bakanligi verilerine gore ulkeye her yil 30 bin saglik turisti gelmektedir Iran Genellikle komsu ulkelerden saglik turisti ceken Iran 2018 2019 yillari arasinda toplamda 500 550 bin saglik turisti agirlamistir Ulke kozmetik ve plastik cerrahi kisirlik tedavisi ve dis tedavilerindeki dusuk fiyatlari ile one cikmaktadir Sheba Medical Center IsrailTunus Tunus Guney Afrika nin arkasindan saglik turizminde Afrika da ikinci sirada bulunuyor Talassoterapi de dunyada Fransa nin ardindan ikinci en iyi destinasyon olarak nitelendiriliyor Urdun Cografi konumu nedeniyle bircok ulkeye erisim kolayligi olan Urdun Dunya Bankasi verilerine gore yillik 250 bin saglik turisti cekiyor ve 1 milyar dolar gelir elde ediyor Ulkenin ulusal ekonomisinde hatiri sayilir bir payi olan sektor ulke GDP sinin 3 5 unu karsiliyor Amerika Amerika Birlesik Devletleri Mayo Clinic Minnesota ABD ABD vatandaslarinin yurt disina tedavi olmak icin gitme motivasyonu temel olarak maddi sebeplere dayanir Daha uygun fiyatli tedavi imkanlarindan yararlanmak icin 2017 yilinda 1 7 milyon Amerikali yurt disina cikmistir Bunun yaninda ileri medikal teknoloji ve dunya capinda unlu alaninin en iyi hastanelerinin bulundugu ulke dunyanin her yerinden yuksek gelirli saglik turistlerini cekmektedir 2012 yilinda toplam 800 bin hasta ulkeye tedavi olmak icin gelmistir Brezilya Brezilya ozellikle estetik cerrahi alanindaki basarisi dunyaca bilinen bir ulke Dunya Saglik Orgutu ne gore Latin Amerika nin en iyi saglik sistemine sahip olan ulke JCI akredite toplam 61 kurulusu ile 2021 bu savi guclendiriyor Kanada Esdeger operasyon icin Birlesik Devletler deki maliyeti ile kiyaslandiginda yuzde 30 ila 60 arasinda daha uygun olan Kanada her yil 14 milyon ABD vatandasini turist olarak ulkeye cekiyor Bununla beraber bu yigilma bazi alanlarda ve operasyonlarda uzun bekleme surelerine yol actigindan Kanada vatandaslari da tedavi icin yurtdisi seceneklerini degerlendirmek durumunda kalabiliyorlar Kosta Rika Kosta Rika ozellikle bolgesinde saglik turizminde gunden gune guclenen bir ulke Birlesik devletlerle kiyaslandiginda dusuk maliyetleri ile one cikiyor 2019 yilinda yapilan ABD fiyati 44 000 dolar bir diz operasyonu Kosta Rika nin en buyuk ozel klinigi olan Clinica Biblica da 12 200 dolara mal olmustur Kuba Genelde Latin Amerika ve Karayipler den hasta ceken Kuba saglik turizmi alaninda cok uzun zamandir hizmet veriyor Kuba Devrimi nden sonra sosyalist yonetimin ana hedeflerinden birisi saglik ve egitim sistemlerini gelistirmek olmustur Buna paralel olarak yetisen doktorlar ozellikli tedavilerde basarilari ile one cikmistir Ulke ozellikle onkoloji alaninda tercih edilen bir destinasyondur Meksika Meksika da ulkenin saglik bakanligi tarafindan akredite 98 JCI tarafindan akredite 7 saglik kurulusu bulunuyor Ozellikle lokasyon ve maliyet acisindan uygunlugu ile Birlesik Devletler den saglik turisti cekiyor ABD sinirina cok yakin 6 bin nufuslu bir sehir olan Los Algodones saglik turizmi acisindan onem tasiyor Neredeyse sadece saglik turizmi ile gecimini saglayan bu kucuk kentte 600 civarinda disci bulunuyor ve kentin adi halk arasinda Molar City Azidisi Sehri olarak geciyor Asya ve Pasifik Cin Cin geleneksel tip tedavisi icin kullanilan kurutulmus bitki ve hayvan parcalari Cin ozellikle geleneksel ve tamamlayici tip alaninda one cikiyor Geleneksel Cin tibbinda onemli olan akupunktur bitkisel tedavi meditasyon kupa tedavisi yoga ve Tai Chi populer uygulamalar arasinda gosterilebilir 2018 yili itibari ile Cin den yurtdisina tedavi olmak icin giden yillik 2 milyon kisi Cin e tedaviye gelen saglik turisti sayisi yillik 1 milyon kisi civarindadir Guney Kore Dunya standartlarinda kaliteli hizmet ve teknolojisiyle taninan Guney Kore ye 2009 2019 yillari arasinda 2 6 milyon saglik turisti ziyaret etmistir Devletin resmi kurulusu Kore Turizm Organizasyonu tarafindan saglik turizmini tanitmak icin Medical Korea adinda bir yapi kurulmustur Medical Korea ozellikle orta dogu bolgesinden hasta cekmek icin tanitim reklam calismalari yapmaktadir Newsweek in 2021 yilinda hazirladigi Dunyanin En Iyi 200 Hastanesi listesinde Guney Kore den 13 hastane yer almaktadir Hindistan Hinduja Hastanesi Hindistan Hindistan uygun tedavi maliyetleri ve 38 JCI akredite kurulusu ile saglik turistlerini ulkeye cekmektedir Ozellikle Rusya ve Bagimsiz Devletler Toplulugu ndan yogun saglik turisti alan ulkede medikal turizmin yaninda geleneksel ve tamamlayici tip uygulamalari da yogun olarak yapilmaktadir Geleneksel tip uygulamalari icin Hindistan in 2014 yilinda kurulmus bir bakanligi vardir Ulke saglik nedeni ile ilgili gelecek hastalar icin saglik vizesi alma kosullarini kolaylastirmistir 2019 yilinda bu vizeyi 697 bin kisi almistir Hindistan in 2020 yilinda 5 6 milyar dolarlik bir saglik turizmi geliri oldugu dusunuluyor Malezya 2005 yilinda Malezya saglik turizmini tanitmak icin Malaysia Healthcare Travel Council i kuran ulke 2019 yilinda 1 220 000 uluslararasi hasta agirlamis ve 1 7 milyar Malezya Ringgiti 405 milyon dolar gelir elde etmistir Malezya ya en cok saglik turisti gelen ulkeler Avustralya Banglades Cin Endonezya ve Hindistan dir Saglik hizmetlerinin gelismesi ve turizm gelirlerinin artmasi icin uc sacayagi belirlenmistir Bunlar sinifinin en iyisi bakim yuksek teknoloji tesisleri ve yenilikci tedaviye erisimdir Yeni Zelanda Yeni Zelanda ulke dilinin Ingilizce olmasi ve fiyat avantaji ile one cikiyor Bunun karsiliginda Yeni Zelanda vatandaslari medikal turizm icin Avustralya yi estetik ve dis tedavisi icin Malezya ve Tayland i tercih ediyor Singapur Kuala Lumpur Kamu Hastanesi Malezya Singapur yuksek tedavi kalitesi son teknolojiyi kullanmasi ve saygin universiteleri ile saglik turizminde bolgesel bir guc Bunun yaninda ulkedeki yuksek tedavi maliyetleri nedeniyle fiyat rekabetinde geride kalabiliyor potansiyel turistler fiyatlarin daha uygun oldugu Malezya ve Tayland a gidebiliyor Tayland 2018 yilinda toplam 3 5 milyon saglik turistini agirlayanTayland da 2021 yili itibariyla JCI akredite 60 saglik kurulusu bulunuyor Tayland ileri duzey saglik sistemi ve ulasilabilir fiyatlariyla saglik turizminde dunyada lider ulkeler arasindadir ABD deki tedavi maliyetlerine gore 1 4 oraninda avantajli olan ulke ozellikle 11 Eylul Saldirilari sonrasinda Avrupa ve Amerika da yukselen islamofobi nedeniyle orta dogu bolgesinden yogun hasta cekmeye baslamistir Tayvan Saglik turizmini gelistirmek icin Taiwan Task Force For Medical Travel yapisini kuran Tayvan ileri teknolojik altyapisi ile one cikiyor 2015 yilinda toplam 300 bin saglik turisti agirlamistir Avrupa Almanya Freiburg Universitesi Tip Merkezi Almanya Avrupa nin en buyuk ekonomisi olan Almanya nin saglik turizminde one ciktigi noktalar son teknolojik altyapiyi kullanmasi ve inovatif tedaviler gelistirmesidir Bin kisi basina dusen hastane sayisinda ABD nin iki kati hastaneye sahip olan ulke kita Avrupasi nda Avrupa nin Hastanesi olarak nitelendirilir Almanya hasta haklari ve guvenligi icin kati yasalar cikartmis ve bu yasalarla akreditasyon ve seffaflik kriterlerini de belirlemistir Birlesik Krallik Ulkede hem devletin sosyal guvenlik kurumu NHS hem de ozel klinikler saglik turisti cekmektedirler Orta dogu bolgesinden ozellikle kompleks kanser tedavileri norolojik tedaviler ve kardiyovaskuler tedaviler icin saglik turistleri gelmektedir 2019 yilinda tedavi icin Birlesik Krallik a gelen turist sayisi 62 bin olurken tedavi icin yurtdisina cikan Birlesik Krallik vatandaslarinin sayisi 248 bin olarak gerceklesmistir Fransa Fransa tum dunyada populer bir turizm destinasyonu olmasinin yaninda Dunya Saglik Orgutu ne gore saglik sistemi de dunyada en iyiler arasindadir 2002 yilindan bu yana Birlesik Krallik ta bekleme sureleri uzun olan kalca diz ve katarakt ameliyatlari icin komsu ulkeden saglik turisti almaktadir Macaristan Avrupa ulkelerine yakin konumu ve dusuk maliyetleri ile turist cekmektedir Ozellikle saglik sigortalarina dahil olmayan dis tedavileri ve estetik operasyonlari icin tercih edilmektedir Kaynakca Sulku Seher Nur 31 Ocak 2017 SAGLIK TURIZMINDE TURKIYE NIN DUNYADAKI YERI VE POTANSIYELI Uluslararasi Iktisadi ve Idari Bilimler Dergisi 3 1 99 133 ISSN 2149 5823 olu kirik baglanti Horowitz Michael D Rosensweig Jeffrey A Jones Christopher A 13 Kasim 2007 Medical Tourism Globalization of the Healthcare Marketplace Medscape General Medicine 9 4 33 ISSN 1531 0132 PMC 2234298 2 PMID 18311383 8 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2021 H Omer TONTUS PDF 23 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2021 History of Medical Tourism From Ancient Times until Today www health tourism com 16 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2021 ONUNCU KALKINMA PLANI Resmi Gazete 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Aralik 2021 Ali Fuat MENGUC Engelli Turizmi Turkiye Turizm Ansiklopedisi 23 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2024 Veysel Altuntas Dis Sagligi Turizmi Nedir ICON Danismanlik 23 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2024 USHAS 23 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 SAGLIK TURIZMI YETKI BELGESI ALMAYA HAK KAZANAN SAGLIK TESISLERI shgmturizmdb saglik gov tr Saglik Hizmetleri Genel Mudurlugu 28 Aralik 2021 24 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2022 Hakkimizda USHAS 15 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2021 Bloomberg Websitesi 27 Eylul 2021 17 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2021 Sari Sercan 24 Mart 2023 Sercan Sari 27 Mart 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2023 Exploring Health Tourism Executive Summary www e unwto org Ingilizce doi 10 18111 9789284420308 25 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2021 a b c www jointcommissioninternational org 6 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 Authority Dubai Health www dha gov ae Ingilizce 18 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 Crush Jonathan Chikanda Abel Ocak 2015 South South medical tourism and the quest for health in Southern Africa Social Science amp Medicine 1982 124 313 320 doi 10 1016 j socscimed 2014 06 025 ISSN 1873 5347 PMID 24973022 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2021 4 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 1006 18 Ocak 2020 IRNA English Ingilizce 18 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 webmanagercenter com Bessais Raja 9 Mart 2018 Webmanagercenter 24 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 ResearchGate Ingilizce 13 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 Dalen James E Alpert Joseph S 1 Ocak 2019 Medical Tourists Incoming and Outgoing The American Journal of Medicine Ingilizce 132 1 9 10 doi 10 1016 j amjmed 2018 06 022 ISSN 0002 9343 PMID 30016635 HealthLeaders www healthleadersmedia com Ingilizce 17 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2021 Team IMTJ 16 Subat 2016 LaingBuisson News Ingilizce 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 www magazine medicaltourism com 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 I had my misgivings about going abroad for surgery BBC News Ingilizce 28 Mart 2019 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2021 MedicaltourismReviewCommunity https www google com 11 Nisan 2017 MedicalTourism Review Ingilizce 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Jacobs Harrison Business Insider Ingilizce 20 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 HuffPost Ingilizce 14 Kasim 2019 14 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Team IMTJ 11 Ekim 2018 LaingBuisson News Ingilizce 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Team IMTJ 26 Ekim 2021 LaingBuisson News Ingilizce 26 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Newsweek web sitesi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 olu kirik baglanti www ayush gov in 28 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 www investindia gov in Ingilizce 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Healthcare Traveller Statistics Malaysia Healthcare Travel Council MHTC Ingilizce 25 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Team IMTJ 26 Kasim 2021 LaingBuisson News Ingilizce 27 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Medtourpress Ingilizce 4 Ekim 2020 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 What Uganda can learn from Thailand s medical tourism Monitor Ingilizce 3 Ocak 2021 Erisim tarihi 24 Aralik 2021 olu kirik baglanti Finch Steve 7 Ocak 2014 Thailand top destination for medical tourists CMAJ Canadian Medical Association Journal 186 1 E1 E2 doi 10 1503 cmaj 109 4655 ISSN 0820 3946 PMC 3883860 2 PMID 24246587 12 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Medisetter Ingilizce 4 Temmuz 2019 2 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 Medical Travel Quality Alliance MTQUA Ingilizce 26 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 MedicaltourismReviewCommunity https www google com 25 Ekim 2019 MedicalTourism Review Ingilizce 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 www ons gov uk 24 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021 www who int Ingilizce 14 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2021