Tirimüjgan, 1883'te denize indirilen ve Osmanlı İmparatorluğu tarafından 1906 yılında Birleşik Krallık'tan satın alınarak Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları ve I. Dünya Savaşı esnasında hizmet veren gemi.
Tirimüjgan | |
Tarihçe | |
---|---|
Osmanlı İmparatorluğu | |
Adı | Tirimüjgan |
Sipariş | 1882 |
İnşa eden | Barrow Shipbuilding Co., Barrow (yarda numarası 105) |
Kızağa konuluşu | 1883 |
Denize indirilişi | Mayıs 1883 (Pembroke Castle adıyla Londra'da) |
Satın alınışı | 1906'da İdare-i Mahsusa tarafından satın alındı |
Görevlendirme | 1908 (muhrip depo gemisi) |
Akıbet | 31 Mart 1920'de Kızılırmak ağzındaki Bafra Burnu açıklarında karaya oturdu ve parçalandı |
Genel karakteristik | |
Deplasman | 4045 GT, 2541 nt |
Uzunluk | 121,8 m |
Genişlik | 12,9 m |
Su çekimi | 6,5 m |
İtme gücü | 1 adet bileşik buhar motoru, tek şaft 2 Barrow kazan 450 indike beygir gücü |
Silah donanımı | Silahsız |
Tasarım
Barrow Shipbuilding Co. tarafından 'da inşa edilen gemi 121,8 metre boyunda, 12,9 metre genişliğinde ve 6,5 metre su çekimindeydi. Gövdesi çelikten yapılmıştı. Geminin deplasmanı 4.045 gros ton veya 2.541 net tondu. Gemi gücünü iki Barrow kazanın beslediği bir adet bileşik buhar motorundan alıyordu. Motor 450 indike beygir gücüne sahipti, gücünü tek şafta bağlı bir pervaneye aktarıyordu.
Hizmet geçmişi
Birleşik Krallık dönemi
Gemi, Pembroke Castle adıyla 1882'de Barrow Shipbuilding Co., 'dan sipariş edildi. 1883'te 105 yarda numarasıyla inşasına başlanan gemi, Mayıs 1883'te denize indirildi; deniz denemeleri aynı yılın Temmuz ayında tamamlanarak Londra merkezli Castle Mail Packet'a teslim edildi. 1900 yılında yine Londra merkezli Union Castle Line tarafından satın alındı.
Osmanlı dönemi
1906'da Osmanlı İmparatorluğu tarafından satın alınarak İdare-i Mahsusa emrine verildi. 1908'de muhrip depo gemisi olarak donanmaya katıldı.
Mayıs 1909'da İstanbul'daki Birleşik Krallık donanma görevinin komutanı Amiral 'ın reform programının bir parçası olan eğitimlerde yer aldı. Birleşik Krallık temsilcileri, tatbikatı Tirimüjgan'dan gözlemledi. Bu eğitimde amiral gemisi Mesudiye, Asar-ı Tevfik ve Mecidiye Büyükada ile Maltepe arasında konumlanmış, Peyk-i Şevket, Berk-i Satvet, Yarhisar ve Samsun ise Prens Adaları arasındaki geçişleri korumaktaydı. Draç, Musul, Kütahya, Alpagot, , ve torpido botları Sivriada'dan yola çıkarak filoya katıldı ve daha büyük gemilere karşı torpido saldırısı eğitimi yaptı. Tatbikat her ne kadar gerçekçi savaş şartlarında olmasa da Osmanlı donanmasının yirmi yıldan beri yaptığı ilk donanma tatbikatıydı. Tatbikatın sonunda tüm gemiler Sarayburnu açığında bekleyen saltanat yatı Ertuğrul'un önünden geçiş yaptı. 1910'da nakliye gemisi olarak yeniden görevlendirildi.
16 Aralık 1912'de gerçekleşen İmroz Deniz Muharebesi'nde Reşidpaşa ve İntibah ile beraber 3. Tümen'i oluşturdu ve onarım gemisi olarak görev yaptı. Gözcü olarak görev yapan Samsun ve Akhisar'ın semaforlarını ana filoya iletti. 10 Ocak 1913'te Ege'ye yapılan Osmanlı akınında yine haberleşmeye destek oldu. 1914'te mühendislik eğitim gemisi yapıldı.
Mayıs 1915'te Çanakkale'de sabit mühimmat depo gemisi olarak görevlendirildi. Şubat 1919'da İzmir'de depo gemisi yapılan gemi Nisan 1919'da Seyrisefain İdaresi'ne verildi. 14 Mayıs 1919'da İzmir'in işgali esnasında Hızır Reis, Nusret ve motor gambot No.14 ile beraber bir süre Yunanların elinde kaldı. Nusret ile Tirimüjgan birkaç hafta sonra serbest bırakıldı. Sevr Anlaşması'nda geminin silahsızlandırılarak ticaret gemisine dönüştürülmesi yer alıyorudu ancak anlaşma yürürlüğe girmedi.
31 Mart 1920'de İstanbul-Trabzon arasında askerî personel taşırken Kızılırmak ağzında, Bafra Burnu açıklarında karaya oturdu, kurtarılamayarak parçalandı. Batığı 2017 yılında parçalanarak hurda olarak satılmak üzere çıkarılmaya başlandı.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e f g h Langensiepen & Güleryüz, s. 177.
- ^ Langensiepen & Güleryüz, s. 14.
- ^ Langensiepen & Güleryüz, s. 22.
- ^ Langensiepen & Güleryüz, s. 23.
- ^ Langensiepen & Güleryüz, s. 57.
- ^ (PDF). s. 53. 23 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
Madde 183: Aşağıda belirtilerek sayılan Osmanlı silâhlı deniz taşıtlarıyla yardımcı silâhlı gemileri silâhsızlandırılacaklar ve ticaret gemisi işlemi göreceklerdir: Reşit Paşa (eski Port Antonio). Tir-i Müjgân (eski Pembroke Gastle). Giresun (eski Warwick Gastle). Millet (eski Seagull). Akdeniz.
- ^ "'Tirimüjgan Batığı' Çıkarılıyor". Milliyet.com.tr. 18 Temmuz 2017. Erişim tarihi: 5 Nisan 2021.
- Genel
- Langensiepen, Bernd; Güleryüz, Ahmet (1995). The Ottoman Steam Navy 1828–1923. Londra: Conway Maritime Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tirimujgan 1883 te denize indirilen ve Osmanli Imparatorlugu tarafindan 1906 yilinda Birlesik Krallik tan satin alinarak Trablusgarp Savasi Balkan Savaslari ve I Dunya Savasi esnasinda hizmet veren gemi TirimujganTarihceOsmanli ImparatorluguAdiTirimujganSiparis1882Insa edenBarrow Shipbuilding Co Barrow yarda numarasi 105 Kizaga konulusu1883Denize indirilisiMayis 1883 Pembroke Castle adiyla Londra da Satin alinisi1906 da Idare i Mahsusa tarafindan satin alindiGorevlendirme1908 muhrip depo gemisi Akibet31 Mart 1920 de Kizilirmak agzindaki Bafra Burnu aciklarinda karaya oturdu ve parcalandiGenel karakteristikDeplasman4045 GT 2541 ntUzunluk121 8 mGenislik12 9 mSu cekimi6 5 mItme gucu1 adet bilesik buhar motoru tek saft 2 Barrow kazan 450 indike beygir gucuSilah donanimiSilahsizTasarimBarrow Shipbuilding Co tarafindan da insa edilen gemi 121 8 metre boyunda 12 9 metre genisliginde ve 6 5 metre su cekimindeydi Govdesi celikten yapilmisti Geminin deplasmani 4 045 gros ton veya 2 541 net tondu Gemi gucunu iki Barrow kazanin besledigi bir adet bilesik buhar motorundan aliyordu Motor 450 indike beygir gucune sahipti gucunu tek safta bagli bir pervaneye aktariyordu Hizmet gecmisiBirlesik Krallik donemi Gemi Pembroke Castle adiyla 1882 de Barrow Shipbuilding Co dan siparis edildi 1883 te 105 yarda numarasiyla insasina baslanan gemi Mayis 1883 te denize indirildi deniz denemeleri ayni yilin Temmuz ayinda tamamlanarak Londra merkezli Castle Mail Packet a teslim edildi 1900 yilinda yine Londra merkezli Union Castle Line tarafindan satin alindi Osmanli donemi 1906 da Osmanli Imparatorlugu tarafindan satin alinarak Idare i Mahsusa emrine verildi 1908 de muhrip depo gemisi olarak donanmaya katildi Mayis 1909 da Istanbul daki Birlesik Krallik donanma gorevinin komutani Amiral in reform programinin bir parcasi olan egitimlerde yer aldi Birlesik Krallik temsilcileri tatbikati Tirimujgan dan gozlemledi Bu egitimde amiral gemisi Mesudiye Asar i Tevfik ve Mecidiye Buyukada ile Maltepe arasinda konumlanmis Peyk i Sevket Berk i Satvet Yarhisar ve Samsun ise Prens Adalari arasindaki gecisleri korumaktaydi Drac Musul Kutahya Alpagot ve torpido botlari Sivriada dan yola cikarak filoya katildi ve daha buyuk gemilere karsi torpido saldirisi egitimi yapti Tatbikat her ne kadar gercekci savas sartlarinda olmasa da Osmanli donanmasinin yirmi yildan beri yaptigi ilk donanma tatbikatiydi Tatbikatin sonunda tum gemiler Sarayburnu aciginda bekleyen saltanat yati Ertugrul un onunden gecis yapti 1910 da nakliye gemisi olarak yeniden gorevlendirildi 16 Aralik 1912 de gerceklesen Imroz Deniz Muharebesi nde Residpasa ve Intibah ile beraber 3 Tumen i olusturdu ve onarim gemisi olarak gorev yapti Gozcu olarak gorev yapan Samsun ve Akhisar in semaforlarini ana filoya iletti 10 Ocak 1913 te Ege ye yapilan Osmanli akininda yine haberlesmeye destek oldu 1914 te muhendislik egitim gemisi yapildi Mayis 1915 te Canakkale de sabit muhimmat depo gemisi olarak gorevlendirildi Subat 1919 da Izmir de depo gemisi yapilan gemi Nisan 1919 da Seyrisefain Idaresi ne verildi 14 Mayis 1919 da Izmir in isgali esnasinda Hizir Reis Nusret ve motor gambot No 14 ile beraber bir sure Yunanlarin elinde kaldi Nusret ile Tirimujgan birkac hafta sonra serbest birakildi Sevr Anlasmasi nda geminin silahsizlandirilarak ticaret gemisine donusturulmesi yer aliyorudu ancak anlasma yururluge girmedi 31 Mart 1920 de Istanbul Trabzon arasinda askeri personel tasirken Kizilirmak agzinda Bafra Burnu aciklarinda karaya oturdu kurtarilamayarak parcalandi Batigi 2017 yilinda parcalanarak hurda olarak satilmak uzere cikarilmaya baslandi KaynakcaOzel a b c d e f g h Langensiepen amp Guleryuz s 177 Langensiepen amp Guleryuz s 14 Langensiepen amp Guleryuz s 22 Langensiepen amp Guleryuz s 23 Langensiepen amp Guleryuz s 57 PDF s 53 23 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Madde 183 Asagida belirtilerek sayilan Osmanli silahli deniz tasitlariyla yardimci silahli gemileri silahsizlandirilacaklar ve ticaret gemisi islemi goreceklerdir Resit Pasa eski Port Antonio Tir i Mujgan eski Pembroke Gastle Giresun eski Warwick Gastle Millet eski Seagull Akdeniz Tirimujgan Batigi Cikariliyor Milliyet com tr 18 Temmuz 2017 Erisim tarihi 5 Nisan 2021 GenelLangensiepen Bernd Guleryuz Ahmet 1995 The Ottoman Steam Navy 1828 1923 Londra Conway Maritime Press ISBN 0 85177 610 8