Triklorosilan HCl3Si formülüne sahip inorganik bir bileşiktir Renksiz uçucu bir sıvıdır Saflaştırılmış triklorosilan yar

Triklorosilan, HCl₃Si formülüne sahip inorganik bir bileşiktir. Renksiz, uçucu bir sıvıdır. Saflaştırılmış triklorosilan, yarı iletken endüstrisinde ultra saf silisyumun ana öncülüdür. Suda, hidroklorik asit verirken bir siloksan polimeri üretmek için hızla ayrışır. Reaktivitesi ve geniş kullanılabilirliği nedeniyle, silisyum içeren organik bileşiklerin sentezinde sıklıkla kullanılır. 31.8 °C'de kaynar.

Triklorosilan

Adlandırmalar

IUPAC adı

triklorosilan

Diğer adlar

silil triklorür, silikokloroform

Tanımlayıcılar

CAS numarası

10025-78-2

3D model (JSmol)

Etkileşimli görüntü

ChemSpider

23196

ECHA InfoCard

100.030.026

EC Numarası

233-042-5

PubChem CID

24811

RTECS numarası

VV5950000

UNII

QZY2645L6V

UN numarası

1295

CompTox Bilgi Panosu (EPA)

DTXSID4029301

InChI

InChI=1S/Cl3HSi/c1-4(2)3/h4H
Key: ZDHXKXAHOVTTAH-UHFFFAOYSA-N
InChI=1/Cl3HSi/c1-4(2)3/h4H
Key: ZDHXKXAHOVTTAH-UHFFFAOYAH

SMILES

Cl[SiH](Cl)Cl

Özellikler

Molekül formülü

HCl₃Si

Molekül kütlesi

135,45 g/mol

Görünüm

renksiz sıvı

Yoğunluk

1,342 g/cm³

Erime noktası

-1.266 °C (-2.247 °F; -993 K)

Kaynama noktası

318 °C (604 °F; 591 K)

Çözünürlük (su içinde)

hidroliz

Tehlikeler

GHS etiketleme sistemi:

Piktogramlar

İşaret sözcüğü

Danger

Tehlike ifadeleri

H224, H250, H302, H314, H332

Önlem ifadeleri

P231, P280, P305+P351+P338+P310, P310, P370+P378

NFPA 704
(yangın karosu)

3)

-27 °C (-17 °F; 246 K)

185 °C (365 °F; 458 K)

Patlama sınırları

1.2–90.5%

Güvenlik bilgi formu (SDS)

ICSC 0591

Benzeyen bileşikler

Benzeyen chlorosilanes

Silisyum tetraklorür

Benzeyen bileşikler

Kloroform

Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).

Üretim

Triklorosilan, toz hâline getirilmiş metalürjik dereceli silisyum 300 °C'de üfleme hidrojen klorür ile işlenmesiyle üretilir. Kimyasal denklemde açıklandığı gibi hidrojen de üretilir:

Si + 3 HCl → HCl₃Si + H₂

%80-90 verim alınabilir. Ana yan ürünler silisyum tetraklorür (kimyasal formül SiCl4), (Si2Cl6) ve (H2SiCl2), bunlardan triklorosilan damıtma yoluyla ayrılabilir.

Kullanım alanları

Triklorosilan, saflaştırılmış polisilisyum üretiminde kullanılan temel bileşendir.

Güvenlik

SiO2, klor (Cl) gazı, hidrojen klorür (HCl) ve ısı üreten su (H2O) ile şiddetli reaksiyona girer. Bir güvenlik bilgi formuna göre, triklorosilan döküntüleri, bir veya iki kısım triklorosilan başına NaOH veya NaHCO3 kullanılarak nötralize edilebilir.

Kaynakça

^ Lianhong Xu, Ravi Kurukulasuriya, "Trichlorosilane" Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, 2006. DOI:10.1002/047084289X.rt213.pub2
^ Trichlorosilane: Safety Data Sheet P-4823 (PDF). Linde Inc. 3 Şubat 2022. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2023.
^ Hazardous Substance Fact Sheet: Trichlorosilane (PDF). New jersey department of health. October 2010. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2023.

[1] Lianhong Xu, Ravi Kurukulasuriya, "Trichlorosilane" Encyclopedia of Reagents for Organic Synthesis, 2006. DOI:10.1002/047084289X.rt213.pub2

[2] Trichlorosilane: Safety Data Sheet P-4823 (PDF). Linde Inc. 3 Şubat 2022. 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2023.

[3] Hazardous Substance Fact Sheet: Trichlorosilane (PDF). New jersey department of health. October 2010. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2023.