Bu madde veya bölüm Hâkimiyet-i Milliye adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Ulus, 10 Ocak 1920 tarihinden beri Türkiye'de yayımlanan haftalık gazete.
Ulus, 25 Temmuz 1939 | |
Tür | İki Haftalık Siyasi Gazete |
Format | Orta boy |
Sahibi | Oktay Çetinel |
Yayımcı | Nevzat Selvi |
Yazı işleri müdürü | Dilek Paksoy |
Muhabir | Birgül Ayman Güler, Metin Aydoğan, Barış Doster, M. Oktay Çetinel, Hasan İleri, Ali Eralp, Erdal Tekin, Alaeddin Usta, Anıl Çeçen, Emre Koşak, Gürsel Ekmekçi, İsmail Hakkı Pekin, Can Güçlü, Üçüncü Şahıs |
Kuruluş tarihi | 10 Ocak 1920 |
Dil | Türkçe |
Genel merkez | Gazi Mustafa Kemal Bulvarı 7/16 Kızılay/Ankara |
Resmî site | Ulus gazetesi |
Gazetenin kuruluşu
Heyet-i Temsiliye, Sivas’tan ayrılıp Ankara'ya geldikten sonra, mücadelenin durumu hakkında halkı ve dış dünyayı bilgilendirmek, Millî Mücadele lehinde propaganda yapmak için Ankara’da yeni bir gazetenin çıkarılmasına karar verdi. Gazetenin adı; Sivas’taki İrâde-i Milliye'yi çağrıştırdığı için “Hâkimiyet-i Milliye” olarak belirlendi.
Haftada iki gün ve dört sayfalık olarak çıkarılmaya başlayan gazetenin ilk sayıları, Ankara Valiliği'nin alt katındaki Vilayet Matbaası’nda basıldı. Vilayet Matbaasının bütün makineleri ve çalışanları Hâkimiyet-i Milliye'ye devredilmişti. Gazetenin yazıhanesi Ulus Meydanı'ndaki Veli Han'da bulunuyordu. Gazetenin Mesul Müdürü Recep Zühtü Bey, Yazı İşleri Müdürü ise Nizamettin Nazif idi.
Yazıların yayınlanması ve dağıtılması ile Heyet-i Temsiliye üyesi Hakkı Behiç Bey ilgilenmekteydi. Mustafa Kemal kendi düşüncelerini Hakkı Behiç’e not ettirmekte; diğer yazıları da tek tek incelemekteydi. Yazıların altına Mustafa Kemal’in imzası konmuyordu; bazı yazıların altına yıldız konmuştur; bu yazıların Mustafa Kemal’in kaleme aldığı veya not ettirdiği yazılar olduğu düşünülür.
Kurtuluş Savaşı'nın galibiyetle sonuçlanması ve Cumhuriyetin ilanından sonra da Cumhuriyet Halk Fırkası'nın yarı-resmi yayın organı olarak hayatını sürdüren Hâkimiyet-i Milliye; 28 Kasım 1934 tarihinde Ulus adını almıştır.
Teknik özellikler
Gazete, başlangıçta 57 x 82 boyutlu kağıdın ikiye katlanışı ile 4 sütun üzerinden hazırlanıyordu
İlk sayılar
10 Ocak 1920 Cumartesi günü gazetenin ilk sayısı yayınlandı. Gazete adının altında “mesleği milletin iradesini hakim kılmaktır” alt başlığı yer alıyordu.
İlk sayı, iki yaprak olarak çıkmıştı. Mustafa Kemal’in not ettirdiği başyazı, bütün ilk sayfayı kaplıyordu. Yazıda, Milli Mücadele’nin hedefleri anlatılmıştı. Bursalı hanımların Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti Temsil Heyeti’ne çektikleri işgali protesto eden uzun telgrafı ile Fransızların Maraş’ı işgallerini protesto eden Pazarcık Müftüsü, Belediye Başkanı ve halkın telgrafı da ilk sayıda yer alıyordu.
Gazete, 47. Sayıdan sonra 18 Temmuz 1920’den itibaren haftada üç gün yayımlanmaya başladı. Teknik yetersizlikler yüzünden 6 Eylül 1920 - 30 Ekim 1920 arasında yine haftada iki gün yayınlandı.
Günlük gazete hâlini alışı
Eskişehir'de Arif Oruç’un çıkardığı Yeni Dünya gazetesine Çerkez Ethem Ayaklanması'ndan sonra el konulunca dizgi kasaları ve makineleri Hâkimiyet-i Milliye gazetesine devredildi. Yeni matbaa makinesinin gelişi ve İstanbul'dan usta mürettiplerin getirilmesinden sonra Hâkimiyet-i Milliye'nin günlük gazete halini alması mümkün oldu. Hazırlıklar için 22 Ocak 1921’de çıkarılan 100. sayıdan sonra yayına iki hafta ara verildi; yeni matbaa Veli Han'ın içinde kuruldu. 6 Şubat 1921'de tek yapraklı ilk günlük gazete yayımlandı. Gazete, Cumartesileri hariç her gün çıkmaya başladı.
6 Şubat 1921'den itibaren derginin Yazı İşleri Müdürlüğü'ne sırasıyla Hüseyin Ragıp Baydur, Nafi Atuf Kansu ve Ziya Gevher Etili atandı.
23 Temmuz 1921'de Yunanların Sakarya'ya doğru ilerleyişi nedeniyle gazetenin Cumartesi günü olmasına rağmen çıkması uygun görülmüştü. Küçük boyutlu bir sayı hazırlandı. Gazete, kâğıt sıkıntısı nedeniyle 11 Ocak 1922'ye kadar küçük boyutlu olarak yayımlanmaya devam etti.
Latin alfabesine geçiş
2 Eylül 1928'den itibaren gazetenin başlığı Latin harfleri ile, yazılar ise Latin ve Arap harfleri karışık olarak dizildi. Gazete, 1 Kasım 1928'den itibaren tamamen Latin harfleri ile basıldı.
Yazı kadrosu
Kurulduğu günlerde Hâkimiyet-i Milliye'nin yazı kadrosu Recep Zühtü, Hüseyin Ragıp, Sabri Ethem Ertem, Ahmet Hakkı, Hamdi Osmanzade, Aşki Naili, İsmail Suphi, Ağaoğlu Ahmet Bey, Nafi Atuf Kansu, Nasuhi Baydar, Ziya Gevher Etili, Mahmut Esat Bozkurt yer alıyordu.
Ankara’da bulunan aydınlar ve gazeteciler Hâkimiyet-i Milliye'ye yazı verdiklerinden yazı kadrosu zenginleşmişti. Hâkimiyet-i Milliye'ye katkıda bulunanlar arasında şu isimler yer alır: Foto muhabiri , Mehmet Akif, Halide Edip Hanım, Dr. Adnan Bey, Müfide Ferit Hanım, Ahmet Ferit Bey, İsmail Müştak Mayakon, Yakup Kadri, Ruşen Eşref, Hamdullah Suphi, Mehmet Emin, İsmail Habip, Celal Nuri İleri, İsmail Hami, Cemal Hüsnü Taray, ve Vedat Dicleli.
Bugün yayımlanan gazetenin yazar kadrosu ise Birgül Ayman Güler, Metin Aydoğan, , , , , , , , , , İsmail Hakkı Pekin, , olarak belirtilmektedir.
Tiraj
Gazetenin ilk sayısının 1200-1500 adet basıldığı sanılmaktadır. Zamanla günlük 5000-6000 tirajı olan bir gazete hâline gelmiştir.
Ulus adını alması
Gazete, 28 Kasım 1934’ten itibarenUlus adını aldı; CHP’nin izlediği tek parti politikasının sözcüsü oldu. 14-15 Aralık 1953’te Demokrat Parti’nin çıkardığı bir kanun doğrultusunda Cumhuriyet Halk Partisi'nin mallarıyla birlikte Ulus matbaası, binası ve tesisleri de hazineye devredildiğinden gazete kapandı. 10 Haziran 1955’te tekrar yayın hayatına dönebildi (kimi kaynaklarda 14-15 Haziran 1953 ile 10 Haziran 1955 arasında Nihat Erim tarafından çıkarılan “Yeni Ulus” ve “Halkçı” gazeteleri de Ulus’un devamı olarak ele alınır.) 1955-1971 arasında Ulus ismi ile yayınına devam etti.
Barış adını alması
Gazete, 29 Temmuz 1971’den itibaren Barış adıyla yayınını sürdürdü. Barış, Ankara, İstanbul, Samsun ve Mersin gibi illerde çıkan bir yerel gazete görünümündeydi 1975 yılında 18752. sayıya kadar yayını sürdürdü.
Yeni Ulus adını alması
Gazete, 1974-1981 yılları arasında Yeni Ulus adıyla devam etti.
Yeniden kuruluşu
Gazete, 1983 yılında Günaydın gazetesinin sahibi olduğu Haldun Simavi tarafından satın almasıyla birlikte Ulus adıyla yeniden yayına başladı. 1988 yılında Günaydın ve Tan (gazete) gazetesi ile birlikte Asil Nadir satın aldı. Fakat birkaç yıl sonra kapandı. 2008 itibariye gerçek adına geri dönmüş Ulus adıyla yayınlarını sürdürmeye başlamıştır. Bugün de aynı isimle yayın hayatına devam etmektedir. Bugün için haftalık baskı yapan gazete, günlük baskı çalışmalarına devam etmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d e "Mehmet Önder, Milli Mücadele'nin Gazetesi Hâkimiyet-i Milliye Nasıl Çıkarıldı?, Atatürk Araştırmaları Merkezi Dergisi, Sayı 20, Cilt 7, Mart 1991". 10 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ a b . 24 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ a b c d e . 10 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2019.
- ^ http://ataturkilkeleri.deu.edu.tr/ai/uploaded_files/file/dergi%2025/05_Hakan_Uzun.pdf[]
- ^ "Mehtap Şimşek, Türk Basınında Vietnam Savaşı: Ulus Gazetesi Örneği, Atatürk Yolu Dergisi, Sayı 42, Kasım 2008" (PDF). 9 Nisan 2011 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Şubat 2015.
Dış bağlantılar
- Ulus Gazetesi 26 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Ankara Üniversitesi Gazeteler Veritabanı - Ulus Gazetesi (SBF Koleksiyonundan) 13 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi basın arşivinde bulunan 1934-1942 sayıları[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Hakimiyet i Milliye adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Ulus 10 Ocak 1920 tarihinden beri Turkiye de yayimlanan haftalik gazete UlusUlus 25 Temmuz 1939TurIki Haftalik Siyasi GazeteFormatOrta boySahibiOktay CetinelYayimciNevzat SelviYazi isleri muduruDilek PaksoyMuhabirBirgul Ayman Guler Metin Aydogan Baris Doster M Oktay Cetinel Hasan Ileri Ali Eralp Erdal Tekin Alaeddin Usta Anil Cecen Emre Kosak Gursel Ekmekci Ismail Hakki Pekin Can Guclu Ucuncu SahisKurulus tarihi10 Ocak 1920DilTurkceGenel merkezGazi Mustafa Kemal Bulvari 7 16 Kizilay AnkaraResmi siteUlus gazetesiGazetenin kurulusuHeyet i Temsiliye Sivas tan ayrilip Ankara ya geldikten sonra mucadelenin durumu hakkinda halki ve dis dunyayi bilgilendirmek Milli Mucadele lehinde propaganda yapmak icin Ankara da yeni bir gazetenin cikarilmasina karar verdi Gazetenin adi Sivas taki Irade i Milliye yi cagristirdigi icin Hakimiyet i Milliye olarak belirlendi Haftada iki gun ve dort sayfalik olarak cikarilmaya baslayan gazetenin ilk sayilari Ankara Valiligi nin alt katindaki Vilayet Matbaasi nda basildi Vilayet Matbaasinin butun makineleri ve calisanlari Hakimiyet i Milliye ye devredilmisti Gazetenin yazihanesi Ulus Meydani ndaki Veli Han da bulunuyordu Gazetenin Mesul Muduru Recep Zuhtu Bey Yazi Isleri Muduru ise Nizamettin Nazif idi Yazilarin yayinlanmasi ve dagitilmasi ile Heyet i Temsiliye uyesi Hakki Behic Bey ilgilenmekteydi Mustafa Kemal kendi dusuncelerini Hakki Behic e not ettirmekte diger yazilari da tek tek incelemekteydi Yazilarin altina Mustafa Kemal in imzasi konmuyordu bazi yazilarin altina yildiz konmustur bu yazilarin Mustafa Kemal in kaleme aldigi veya not ettirdigi yazilar oldugu dusunulur Kurtulus Savasi nin galibiyetle sonuclanmasi ve Cumhuriyetin ilanindan sonra da Cumhuriyet Halk Firkasi nin yari resmi yayin organi olarak hayatini surduren Hakimiyet i Milliye 28 Kasim 1934 tarihinde Ulus adini almistir Teknik ozellikler Gazete baslangicta 57 x 82 boyutlu kagidin ikiye katlanisi ile 4 sutun uzerinden hazirlaniyordu Ilk sayilar 10 Ocak 1920 Cumartesi gunu gazetenin ilk sayisi yayinlandi Gazete adinin altinda meslegi milletin iradesini hakim kilmaktir alt basligi yer aliyordu Ilk sayi iki yaprak olarak cikmisti Mustafa Kemal in not ettirdigi basyazi butun ilk sayfayi kapliyordu Yazida Milli Mucadele nin hedefleri anlatilmisti Bursali hanimlarin Mudafaa i Hukuk Cemiyeti Temsil Heyeti ne cektikleri isgali protesto eden uzun telgrafi ile Fransizlarin Maras i isgallerini protesto eden Pazarcik Muftusu Belediye Baskani ve halkin telgrafi da ilk sayida yer aliyordu Gazete 47 Sayidan sonra 18 Temmuz 1920 den itibaren haftada uc gun yayimlanmaya basladi Teknik yetersizlikler yuzunden 6 Eylul 1920 30 Ekim 1920 arasinda yine haftada iki gun yayinlandi Gunluk gazete halini alisi Eskisehir de Arif Oruc un cikardigi Yeni Dunya gazetesine Cerkez Ethem Ayaklanmasi ndan sonra el konulunca dizgi kasalari ve makineleri Hakimiyet i Milliye gazetesine devredildi Yeni matbaa makinesinin gelisi ve Istanbul dan usta murettiplerin getirilmesinden sonra Hakimiyet i Milliye nin gunluk gazete halini almasi mumkun oldu Hazirliklar icin 22 Ocak 1921 de cikarilan 100 sayidan sonra yayina iki hafta ara verildi yeni matbaa Veli Han in icinde kuruldu 6 Subat 1921 de tek yaprakli ilk gunluk gazete yayimlandi Gazete Cumartesileri haric her gun cikmaya basladi 6 Subat 1921 den itibaren derginin Yazi Isleri Mudurlugu ne sirasiyla Huseyin Ragip Baydur Nafi Atuf Kansu ve Ziya Gevher Etili atandi 23 Temmuz 1921 de Yunanlarin Sakarya ya dogru ilerleyisi nedeniyle gazetenin Cumartesi gunu olmasina ragmen cikmasi uygun gorulmustu Kucuk boyutlu bir sayi hazirlandi Gazete kagit sikintisi nedeniyle 11 Ocak 1922 ye kadar kucuk boyutlu olarak yayimlanmaya devam etti Latin alfabesine gecis 2 Eylul 1928 den itibaren gazetenin basligi Latin harfleri ile yazilar ise Latin ve Arap harfleri karisik olarak dizildi Gazete 1 Kasim 1928 den itibaren tamamen Latin harfleri ile basildi Yazi kadrosu Kuruldugu gunlerde Hakimiyet i Milliye nin yazi kadrosu Recep Zuhtu Huseyin Ragip Sabri Ethem Ertem Ahmet Hakki Hamdi Osmanzade Aski Naili Ismail Suphi Agaoglu Ahmet Bey Nafi Atuf Kansu Nasuhi Baydar Ziya Gevher Etili Mahmut Esat Bozkurt yer aliyordu Ankara da bulunan aydinlar ve gazeteciler Hakimiyet i Milliye ye yazi verdiklerinden yazi kadrosu zenginlesmisti Hakimiyet i Milliye ye katkida bulunanlar arasinda su isimler yer alir Foto muhabiri Mehmet Akif Halide Edip Hanim Dr Adnan Bey Mufide Ferit Hanim Ahmet Ferit Bey Ismail Mustak Mayakon Yakup Kadri Rusen Esref Hamdullah Suphi Mehmet Emin Ismail Habip Celal Nuri Ileri Ismail Hami Cemal Husnu Taray ve Vedat Dicleli Bugun yayimlanan gazetenin yazar kadrosu ise Birgul Ayman Guler Metin Aydogan Ismail Hakki Pekin olarak belirtilmektedir Tiraj Gazetenin ilk sayisinin 1200 1500 adet basildigi sanilmaktadir Zamanla gunluk 5000 6000 tiraji olan bir gazete haline gelmistir Ulus adini almasi Gazete 28 Kasim 1934 ten itibarenUlus adini aldi CHP nin izledigi tek parti politikasinin sozcusu oldu 14 15 Aralik 1953 te Demokrat Parti nin cikardigi bir kanun dogrultusunda Cumhuriyet Halk Partisi nin mallariyla birlikte Ulus matbaasi binasi ve tesisleri de hazineye devredildiginden gazete kapandi 10 Haziran 1955 te tekrar yayin hayatina donebildi kimi kaynaklarda 14 15 Haziran 1953 ile 10 Haziran 1955 arasinda Nihat Erim tarafindan cikarilan Yeni Ulus ve Halkci gazeteleri de Ulus un devami olarak ele alinir 1955 1971 arasinda Ulus ismi ile yayinina devam etti Baris adini almasi Gazete 29 Temmuz 1971 den itibaren Baris adiyla yayinini surdurdu Baris Ankara Istanbul Samsun ve Mersin gibi illerde cikan bir yerel gazete gorunumundeydi 1975 yilinda 18752 sayiya kadar yayini surdurdu Yeni Ulus adini almasi Gazete 1974 1981 yillari arasinda Yeni Ulus adiyla devam etti Yeniden kurulusu Gazete 1983 yilinda Gunaydin gazetesinin sahibi oldugu Haldun Simavi tarafindan satin almasiyla birlikte Ulus adiyla yeniden yayina basladi 1988 yilinda Gunaydin ve Tan gazete gazetesi ile birlikte Asil Nadir satin aldi Fakat birkac yil sonra kapandi 2008 itibariye gercek adina geri donmus Ulus adiyla yayinlarini surdurmeye baslamistir Bugun de ayni isimle yayin hayatina devam etmektedir Bugun icin haftalik baski yapan gazete gunluk baski calismalarina devam etmektedir Kaynakca a b c d e Mehmet Onder Milli Mucadele nin Gazetesi Hakimiyet i Milliye Nasil Cikarildi Ataturk Arastirmalari Merkezi Dergisi Sayi 20 Cilt 7 Mart 1991 10 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2015 a b 24 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2015 a b c d e 10 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Subat 2015 Arsivlenmis kopya 22 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2019 http ataturkilkeleri deu edu tr ai uploaded files file dergi 2025 05 Hakan Uzun pdf olu kirik baglanti Mehtap Simsek Turk Basininda Vietnam Savasi Ulus Gazetesi Ornegi Ataturk Yolu Dergisi Sayi 42 Kasim 2008 PDF 9 Nisan 2011 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Subat 2015 Dis baglantilarUlus Gazetesi 26 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ankara Universitesi Gazeteler Veritabani Ulus Gazetesi SBF Koleksiyonundan 13 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Istanbul Universitesi Merkez Kutuphanesi basin arsivinde bulunan 1934 1942 sayilari olu kirik baglanti