Norrköping, İsveç'in doğusunda yer alan Östergötland bölgesindeki bir İsveç şehridir. Kentin nüfusu, kent merkezinde 84.000, çevresiyle beraber 127.059 kadardır. Bu nüfusla beraber Norrköping, İsveç'in en büyük onuncu kentidir.
Norrköping | |
---|---|
Arma | |
İl | Östergötland ili |
Bölge | Östergötland |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 35,68 km² |
Nüfus (2016) | |
• Toplam | 137,326 |
• Yoğunluk | 2,446/km² |
Zaman dilimi | (OAS) |
• Yaz (YSU) | (OAYS) |
Resmî site www.norrkoping.se |
Şehir, 'nin Baltık Denizi'ne döküldüğü bölgede kuruludur. Şehrin bu konumda olması, onu gelişmiş bir ticaret ve sanayi merkezi yapmaktadır. Özellikle tekstil sanayisinde önemli atılımlara sahip olan şehrin "İsveç'in Manchester'ı", "Peking" ve "Surbullestan" gibi lakapları vardır.
Tarih
Kent yakınlarında görülen ilk yerleşim Orta Çağ'a dayanmaktadır. Motala Nehri'nin sanayide ve enerjide kullanılmasıyla beraber kentteki sanayi de gelişti. Nehirde bulunan somon sayesinde halkın bir kısmı balıkçılık ile geçimini sağlamaya başladı. Tarihi kesin olarak bilinmese de 12. yüzyılda kente bir kilise yapıldığı bilinmektedir. Bu kilise 'a adanmıştı.
Kentin adının tarihi konusundaki ilk izler 1283'te İsveç kralı I. Valdemar'ın karısı Sofia'nın somon balıkçılığı haklarını Skänninge Manastırı'na devretmesiyle geldi. Norrköping'in 14. yüzyılda şehir konumuna alındığı bilinse de, 1384 yılına kadar herhangi bir yazılı belge bulunamadığından hangi yılda kent olduğu bilinmemektedir.
Şehirde uzun süreli savaşlar ve yangınlar yüzünden günümüzde bu kent hakkında hiçbir Orta Çağ bilgisine rastlanamamaktadır. Kuzey Yedi Yıl Savaşı sürecinde (1563-1570), kent güneyi tamamen yandı. Ancak İsveç kralı III. John tarafından tekrar kuruldu. Bu yeniden kurulma sürecinde var olan tüm sokaklar ana hatlarıyla günümüzde de bulunmaktadır.
1618'de Gustav Adolf'un desteğiyle şehirde silah fabrikası kuruldu. Liman bölgesi de zamanla Finspång şehrindeki hareketlilik nedeniyle genişletildi. Silah sanayisine ek olarak tekstil sektörü de hızla ivme kazandı. Önemli bir yardımsever olan iş insanı Louis De Geer sanayide önemli atılımlara imza attı. De Geer'in öldüğü dönemde, Norrköping 6,000 nüfusla İsveç'in ikinci büyük kentiydi.
Şehir, 1655'te ve 1719'da tekrar yandı. Yeniden kurmak için, kent halkı Johannisborg Kalesi'ndeki taşları kullanarak ev yaptı. Bu nedenle bu kalenin çok küçük bir kısmı bugüne gelebilmiştir. 18. yüzyılda kent tekrar inşa edildi. 1740'larda Norrköping'e üç şeker fabrikası inşa edildi. 1750'lerde ise tütün fabrikaları eklendi.
Norrköping'in önemi sonrasında da arttı. 1769'da belediye binası inşa edilen kentte, Kral IV. Gustav Norrköping'de Aziz Olaf'ın kilisesinde taç taktı.
Ancak kentte 1822 ve 1826 yıllarında tekrar yangın çıktı. 1850'de sanayide 600'den fazla işçiye sahip olan kent; dönemin en büyük sanayi kenti oldu. 19. yüzyılın geri kalanında sanayi gelişmeyi sürdürdü. Nehrin bulunduğu alanda 1854'te kâğıt ve pamuk işleme fabrikaları inşa edildi.
Sanayi 20. yüzyılda da gelişimine devam etti. 1950'de 54 fabrika ve 6,600 kadar işçi bulunduran kentin fabrikalarından, İtalya ve Japonya gibi rekabetçi ülkeler nedeniyle 1956 yılında on sekizi kapatıldı. 2002 itibarıyla, Norrköping İsveç ortalamalarının üstünde bir kültür ve sanayi kentidir.
İklim
Norrköping (2002–2020) iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 12,1 | 13,7 | 18,6 | 27,5 | 28,6 | 33,0 | 33,9 | 34,8 | 28,8 | 23,0 | 17,2 | 13,3 | 34,8 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 1,1 | 1,8 | 5,8 | 12,0 | 17,2 | 21,1 | 23,3 | 22,2 | 17,6 | 10,8 | 6,0 | 2,9 | 11,8 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −1,5 | −1,1 | 1,8 | 6,8 | 11,7 | 15,8 | 18,3 | 17,4 | 13,4 | 7,5 | 3,7 | 0,6 | 9,7 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −4 | −3,9 | −2,2 | 1,5 | 6,2 | 10,4 | 13,2 | 12,5 | 9,1 | 4,1 | 1,3 | −1,7 | 7,3 |
En düşük sıcaklık (°C) | −28,1 | −33,5 | −24,4 | −13,2 | −4 | −0,1 | 4,9 | 2,3 | −4,6 | −9 | −15,9 | −24,7 | −33,5 |
Ortalama yağış (mm) | 35,8 | 30,4 | 29,7 | 26,3 | 45,2 | 59,4 | 73,3 | 69,2 | 40,0 | 54,0 | 48,4 | 42,3 | 554 |
Kaynak: İsveç Meteoroloji Enstitüsü |
Mimari
- Kent kütüphanesi
- Tramvay hattı
- 1750'lerde inşa edilen kilise
- Eski bir su kulesi
- Holmen firmasının merkezi
Norrköping doğumlular
- Hannes Alfvén - fizikçi
- Moa Martinson - yazar
- Ture Nerman - İsveç komünizminin kurucusu
- Peter Harryson - oyuncu
- Pernilla Wiberg - kayakçı
- Slagsmålsklubben - pop müzik grubu
- Elin Grindemyr - model
- Malin Baryard - at binicisi
- Helena Lundbäck - at binicisi
- 23 Till - müzik grubu
- Eldkvarn - müzik grubu
- Spånka NKPG - müzik grubu
- Marduk - music müzik grubu
- Amy Diamond - şarkıcı
Spor takımları
- IFK Norrköping (Futbol)
- Norrköping Dolphins (Basketbol)
- HC Vita Hästen (Buz hokeyi)
- Vargarna (BMX Bisiklet)
Kardeş şehirler
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Norrkoping Isvec in dogusunda yer alan Ostergotland bolgesindeki bir Isvec sehridir Kentin nufusu kent merkezinde 84 000 cevresiyle beraber 127 059 kadardir Bu nufusla beraber Norrkoping Isvec in en buyuk onuncu kentidir NorrkopingSehirArmaIlOstergotland iliBolgeOstergotlandYuzolcumu Toplam35 68 km Nufus 2016 Toplam137 326 Yogunluk2 446 km Zaman dilimiUTC 01 00 OAS Yaz YSU UTC 02 00 OAYS Resmi site www norrkoping se Sehir nin Baltik Denizi ne dokuldugu bolgede kuruludur Sehrin bu konumda olmasi onu gelismis bir ticaret ve sanayi merkezi yapmaktadir Ozellikle tekstil sanayisinde onemli atilimlara sahip olan sehrin Isvec in Manchester i Peking ve Surbullestan gibi lakaplari vardir TarihNorrkoping 1719 daki yangindan once Kent yakinlarinda gorulen ilk yerlesim Orta Cag a dayanmaktadir Motala Nehri nin sanayide ve enerjide kullanilmasiyla beraber kentteki sanayi de gelisti Nehirde bulunan somon sayesinde halkin bir kismi balikcilik ile gecimini saglamaya basladi Tarihi kesin olarak bilinmese de 12 yuzyilda kente bir kilise yapildigi bilinmektedir Bu kilise a adanmisti Kentin adinin tarihi konusundaki ilk izler 1283 te Isvec krali I Valdemar in karisi Sofia nin somon balikciligi haklarini Skanninge Manastiri na devretmesiyle geldi Norrkoping in 14 yuzyilda sehir konumuna alindigi bilinse de 1384 yilina kadar herhangi bir yazili belge bulunamadigindan hangi yilda kent oldugu bilinmemektedir Sehirde uzun sureli savaslar ve yanginlar yuzunden gunumuzde bu kent hakkinda hicbir Orta Cag bilgisine rastlanamamaktadir Kuzey Yedi Yil Savasi surecinde 1563 1570 kent guneyi tamamen yandi Ancak Isvec krali III John tarafindan tekrar kuruldu Bu yeniden kurulma surecinde var olan tum sokaklar ana hatlariyla gunumuzde de bulunmaktadir Norrkoping den gecen Motala Nehri 1618 de Gustav Adolf un destegiyle sehirde silah fabrikasi kuruldu Liman bolgesi de zamanla Finspang sehrindeki hareketlilik nedeniyle genisletildi Silah sanayisine ek olarak tekstil sektoru de hizla ivme kazandi Onemli bir yardimsever olan is insani Louis De Geer sanayide onemli atilimlara imza atti De Geer in oldugu donemde Norrkoping 6 000 nufusla Isvec in ikinci buyuk kentiydi Sehir 1655 te ve 1719 da tekrar yandi Yeniden kurmak icin kent halki Johannisborg Kalesi ndeki taslari kullanarak ev yapti Bu nedenle bu kalenin cok kucuk bir kismi bugune gelebilmistir 18 yuzyilda kent tekrar insa edildi 1740 larda Norrkoping e uc seker fabrikasi insa edildi 1750 lerde ise tutun fabrikalari eklendi Norrkoping in onemi sonrasinda da artti 1769 da belediye binasi insa edilen kentte Kral IV Gustav Norrkoping de Aziz Olaf in kilisesinde tac takti Ancak kentte 1822 ve 1826 yillarinda tekrar yangin cikti 1850 de sanayide 600 den fazla isciye sahip olan kent donemin en buyuk sanayi kenti oldu 19 yuzyilin geri kalaninda sanayi gelismeyi surdurdu Nehrin bulundugu alanda 1854 te kagit ve pamuk isleme fabrikalari insa edildi Sanayi 20 yuzyilda da gelisimine devam etti 1950 de 54 fabrika ve 6 600 kadar isci bulunduran kentin fabrikalarindan Italya ve Japonya gibi rekabetci ulkeler nedeniyle 1956 yilinda on sekizi kapatildi 2002 itibariyla Norrkoping Isvec ortalamalarinin ustunde bir kultur ve sanayi kentidir Iklim Norrkoping 2002 2020 iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 12 1 13 7 18 6 27 5 28 6 33 0 33 9 34 8 28 8 23 0 17 2 13 3 34 8Ortalama en yuksek sicaklik C 1 1 1 8 5 8 12 0 17 2 21 1 23 3 22 2 17 6 10 8 6 0 2 9 11 8Ortalama sicaklik C 1 5 1 1 1 8 6 8 11 7 15 8 18 3 17 4 13 4 7 5 3 7 0 6 9 7Ortalama en dusuk sicaklik C 4 3 9 2 2 1 5 6 2 10 4 13 2 12 5 9 1 4 1 1 3 1 7 7 3En dusuk sicaklik C 28 1 33 5 24 4 13 2 4 0 1 4 9 2 3 4 6 9 15 9 24 7 33 5Ortalama yagis mm 35 8 30 4 29 7 26 3 45 2 59 4 73 3 69 2 40 0 54 0 48 4 42 3 554Kaynak Isvec Meteoroloji EnstitusuMimariKent kutuphanesi Tramvay hatti 1750 lerde insa edilen kilise Eski bir su kulesi Holmen firmasinin merkeziNorrkoping dogumlularHannes Alfven fizikci Moa Martinson yazar Ture Nerman Isvec komunizminin kurucusu Peter Harryson oyuncu Pernilla Wiberg kayakci Slagsmalsklubben pop muzik grubu Elin Grindemyr model Malin Baryard at binicisi Helena Lundback at binicisi 23 Till muzik grubu Eldkvarn muzik grubu Spanka NKPG muzik grubu Marduk music muzik grubu Amy Diamond sarkiciSpor takimlariIFK Norrkoping Futbol Norrkoping Dolphins Basketbol HC Vita Hasten Buz hokeyi Vargarna BMX Bisiklet Kardes sehirlerEsslingen Almanya Klaksvik Faroe Adalari Kopavogur Izlanda Linz Avusturya Odense Danimarka Riga Letonya Tampere Finlandiya Trondheim NorvecKaynakca 8 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2009 Isvecce 5 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi