Tampere (İsveççe: Tammerfors), Finlandiya'nın Pirkanmaa bölgesinin merkezi olan şehirdir. Şehir, Näsijärvi ile Pyhäjärvi göllerinin arasında yer almaktadır. Nüfusu 31 Ağustos 2017 tarihi itibarıyla 230.537 olup Finlandiya'nın Büyük Helsinki dışında bulunan en büyük şehridir.
Tampere | |
---|---|
Tampere şehri | |
Bayrak Arma | |
Tampere Tampere'nin Finlandiya'daki konumu | |
Ülke | Finlandiya |
Bölge | Pirkanmaa |
İdare | |
• Belediye başkanı | Lauri Lyly (SDP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 689.59 km² |
Nüfus (2020) | |
• Toplam | 239.076 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | (DAS) |
• Yaz (YSU) | (DAYS) |
Resmî site www.tampere.fi |
Tampere, ülkenin sanayi merkezi olup başta , bilişim ve havacılık gibi sanayi dalları yer almaktadır. Ayrıca büyük tiyatro ve arenaları ile kültür ve turizm alanında da oldukça gelişmiştir.
Tarihçe
Tampere, 1775 yılında İsveç Kralı III. Gustav tarafından Tammerkoski kanalının kıyısında bir pazar yeri olarak kuruldu. 1 Ekim 1779 tarihinde şehir statüsü almıştır.
Tampere, 19. yüzyılda gelişerek bir sanayi kenti haline geldi.
Tampere, 20. yüzyılın başında Finlandiya'nın birçok önemli siyasi olayının merkeziydi. 1 Kasım 1905'te, genel grev sırasında ünlü Kızıl Delerasyon Keskustori'de ilan edildi.Finlandiya'nın bağımsızlığını kazanmasının ardından 1918'de Tampere, Finlandiya İç Savaşı sırasında stratejik açıdan önemli yerlerden biriydi.
II. Dünya Savaşı'ndan sonra Tampere bazı komşu belediyeler ile birleşerek büyüdü. Tampere, tekstil ve metal sanayileri ile bilinirken 1990'larda yerini büyük oranda bilgi teknolojisi ve telekomünikasyon endüstrisine bırakmıştır.
İklim
Tampere (1981–2010) iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 8,0 | 9,4 | 14,9 | 24,2 | 28,4 | 31,7 | 33,1 | 32,1 | 24,8 | 18,4 | 11,1 | 9,6 | 33,1 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | −3,4 | −3,5 | 1,2 | 8,2 | 15,4 | 19,5 | 22,2 | 19,9 | 14,0 | 7,5 | 1,5 | −1,9 | 8,4 |
Ortalama sıcaklık (°C) | −6,4 | −6,9 | −2,8 | 3,3 | 9,7 | 14,1 | 16,9 | 15,0 | 9,8 | 4,6 | −0,6 | −4,5 | 4,4 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −9,7 | −10,6 | −6,6 | −1,3 | 3,8 | 8,6 | 11,7 | 10,4 | 5,9 | 1,9 | −3 | −7,6 | 0,3 |
En düşük sıcaklık (°C) | −37 | −36,8 | −29,6 | −19,6 | −7,3 | −2,8 | 1,8 | −0,4 | −6,7 | −14,8 | −22,5 | −34,2 | −37 |
Ortalama yağış (mm) | 41 | 29 | 31 | 32 | 41 | 66 | 75 | 72 | 58 | 60 | 51 | 42 | 598 |
Kaynak: Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü |
Eğitim
Tampere'de Tampere Üniversitesi (UTA) ve Tampere Teknoloji Üniversitesi (TUT) olmak üzere iki üniversite bulunmaktadır. Şehir aynı zamanda Tampere Uygulamalı Bilimler Üniversitesi ile Polis Meslek Yüksekokulu'na ev sahipliği yapmaktadır.
Spor
Tampere'de spor esas olarak buz hokeyine bağlı olup buz hokeyinin Finlandiya'daki anavatanı olarak da bilinmektedir. Tampere'nin Ilves ve Tappara adlarında iki buz hokeyi takımı ile adında bir futbol takımı bulunmaktadır.
Ulaşım
Tampere'de şehiriçi toplu ulaşım otobüsler ile gerçekleştirilmektedir. Bunun yanında şehirde 1976 yılına kadar troleybüs hattı da bulunmaktaydı. Şehirde hafif raylı sistem inşa halinde olup 2020 yılında açılması planlanmaktadır.
Şehre, Tampere Ana Demiryolu İstasyonu ile Pirkkala'da yer alan Tampere-Pirkkala Havalimanı hizmet vermektedir.
Ünlü kişiler
Kardeş şehirler
- Braşov, Romanya
- Chemnitz, Almanya
- Essen, Almanya
- Guangzhou, Çin
- Kaunas, Litvanya
- Kiev, Ukrayna
- Klaksvík, Faroe Adaları
- Kópavogur, İzlanda
- Linz, Avusturya
- Łódź, Polonya (1996'dan beri)
- Mwanza, Tanzanya
- Miskolc, Macaristan
- Nijni Novgorod, Rusya
- Norrköping, İsveç
- Odense, Danimarka
- Olomouc, Çekya
- Syracuse, ABD
- Tartu, Estonya
- Trondheim, Norveç (1946'dan beri)
Kaynakça
- ^ (Fince). Maanmittauslaitos. 1 Ocak 2017. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
- ^ a b (Fince). Tilastokeskus. 31 Ağustos 2017. 20 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
- ^ "The City Of Tampere – Tampere in brief – History". 28 Aralık 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ Andy Symington; George Dunford (2009). Finland. Lonely Planet. ss. 224-225. ISBN . 29 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ Gary Kaunonen (19 Şubat 2010). Challenge Accepted: A Finnish Immigrant Response to Industrial America in Michigan's Copper Country. MSU Press. s. 22. ISBN . 21 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ The Finnish Civil War 1918: History, Memory, Legacy. BRILL. 14 Ağustos 2014. s. 100. ISBN . 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ "Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü 1981–2010 verileri" (PDF). Finlandiya Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.
- ^ Alameri, Mikko. . Raitio (Fince). Suomen Raitiotieseura. 10 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2017.
- ^ "List of Twin Towns in the Ruhr District" (PDF). © 2009 Twins2010.com. 28 Kasım 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
|yayıncı=
dış bağlantı () - ^ . Guangzhou Foreign Affairs Office. 24 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
- ^ "Some 15 Finnish towns have twinned with friendship cities in China". Helsingin Sanomat International Edition. 20 Haziran 2013. 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
- ^ . Łódź şehri (Lehçe). 24 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
- ^ (Norveççe). Trondheim.com. 21 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2017.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Tampere ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
- The official Tampere Region visitor website13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Virtual City Guide: VirtualTampere.com30 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 1952 Summer Olympics official report11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . pp. 62–3.
- – Town's Industrial Heritage Portal
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tampere Isvecce Tammerfors Finlandiya nin Pirkanmaa bolgesinin merkezi olan sehirdir Sehir Nasijarvi ile Pyhajarvi gollerinin arasinda yer almaktadir Nufusu 31 Agustos 2017 tarihi itibariyla 230 537 olup Finlandiya nin Buyuk Helsinki disinda bulunan en buyuk sehridir TampereSehirTampere sehriBayrakArmaTampereTampere nin Finlandiya daki konumuUlke FinlandiyaBolgePirkanmaaIdare Belediye baskaniLauri Lyly SDP Yuzolcumu Toplam689 59 km Nufus 2020 Toplam239 076 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Resmi site www tampere fi Tampere ulkenin sanayi merkezi olup basta bilisim ve havacilik gibi sanayi dallari yer almaktadir Ayrica buyuk tiyatro ve arenalari ile kultur ve turizm alaninda da oldukca gelismistir TarihceTampere 1775 yilinda Isvec Krali III Gustav tarafindan Tammerkoski kanalinin kiyisinda bir pazar yeri olarak kuruldu 1 Ekim 1779 tarihinde sehir statusu almistir Tampere 19 yuzyilda geliserek bir sanayi kenti haline geldi Tampere 20 yuzyilin basinda Finlandiya nin bircok onemli siyasi olayinin merkeziydi 1 Kasim 1905 te genel grev sirasinda unlu Kizil Delerasyon Keskustori de ilan edildi Finlandiya nin bagimsizligini kazanmasinin ardindan 1918 de Tampere Finlandiya Ic Savasi sirasinda stratejik acidan onemli yerlerden biriydi II Dunya Savasi ndan sonra Tampere bazi komsu belediyeler ile birleserek buyudu Tampere tekstil ve metal sanayileri ile bilinirken 1990 larda yerini buyuk oranda bilgi teknolojisi ve telekomunikasyon endustrisine birakmistir Iklim Tampere 1981 2010 iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 8 0 9 4 14 9 24 2 28 4 31 7 33 1 32 1 24 8 18 4 11 1 9 6 33 1Ortalama en yuksek sicaklik C 3 4 3 5 1 2 8 2 15 4 19 5 22 2 19 9 14 0 7 5 1 5 1 9 8 4Ortalama sicaklik C 6 4 6 9 2 8 3 3 9 7 14 1 16 9 15 0 9 8 4 6 0 6 4 5 4 4Ortalama en dusuk sicaklik C 9 7 10 6 6 6 1 3 3 8 8 6 11 7 10 4 5 9 1 9 3 7 6 0 3En dusuk sicaklik C 37 36 8 29 6 19 6 7 3 2 8 1 8 0 4 6 7 14 8 22 5 34 2 37Ortalama yagis mm 41 29 31 32 41 66 75 72 58 60 51 42 598Kaynak Finlandiya Meteoroloji EnstitusuEgitimTampere de Tampere Universitesi UTA ve Tampere Teknoloji Universitesi TUT olmak uzere iki universite bulunmaktadir Sehir ayni zamanda Tampere Uygulamali Bilimler Universitesi ile Polis Meslek Yuksekokulu na ev sahipligi yapmaktadir SporTampere de spor esas olarak buz hokeyine bagli olup buz hokeyinin Finlandiya daki anavatani olarak da bilinmektedir Tampere nin Ilves ve Tappara adlarinda iki buz hokeyi takimi ile adinda bir futbol takimi bulunmaktadir UlasimTampere de sehirici toplu ulasim otobusler ile gerceklestirilmektedir Bunun yaninda sehirde 1976 yilina kadar troleybus hatti da bulunmaktaydi Sehirde hafif rayli sistem insa halinde olup 2020 yilinda acilmasi planlanmaktadir Sehre Tampere Ana Demiryolu Istasyonu ile Pirkkala da yer alan Tampere Pirkkala Havalimani hizmet vermektedir Unlu kisilerKiira Korpi Jonne Aaron Mikko AlataloKardes sehirlerBrasov Romanya Chemnitz Almanya Essen Almanya Guangzhou Cin Kaunas Litvanya Kiev Ukrayna Klaksvik Faroe Adalari Kopavogur Izlanda Linz Avusturya Lodz Polonya 1996 dan beri Mwanza Tanzanya Miskolc Macaristan Nijni Novgorod Rusya Norrkoping Isvec Odense Danimarka Olomouc Cekya Syracuse ABD Tartu Estonya Trondheim Norvec 1946 dan beri Kaynakca Fince Maanmittauslaitos 1 Ocak 2017 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2017 a b Fince Tilastokeskus 31 Agustos 2017 20 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2017 The City Of Tampere Tampere in brief History 28 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2017 Andy Symington George Dunford 2009 Finland Lonely Planet ss 224 225 ISBN 978 1 74104 771 4 29 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2017 Gary Kaunonen 19 Subat 2010 Challenge Accepted A Finnish Immigrant Response to Industrial America in Michigan s Copper Country MSU Press s 22 ISBN 978 1 62895 154 7 21 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2017 The Finnish Civil War 1918 History Memory Legacy BRILL 14 Agustos 2014 s 100 ISBN 978 90 04 28071 7 5 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Aralik 2017 Finlandiya Meteoroloji Enstitusu 1981 2010 verileri PDF Finlandiya Meteoroloji Enstitusu Erisim tarihi 26 Nisan 2016 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Alameri Mikko Raitio Fince Suomen Raitiotieseura 10 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Aralik 2017 List of Twin Towns in the Ruhr District PDF c 2009 Twins2010 com 28 Kasim 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2017 yayinci dis baglanti yardim Guangzhou Foreign Affairs Office 24 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2017 Some 15 Finnish towns have twinned with friendship cities in China Helsingin Sanomat International Edition 20 Haziran 2013 23 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2017 Lodz sehri Lehce 24 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2017 Norvecce Trondheim com 21 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Kasim 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Tampere ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site The official Tampere Region visitor website13 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Virtual City Guide VirtualTampere com30 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1952 Summer Olympics official report11 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde pp 62 3 Town s Industrial Heritage Portal