Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Litvanya Bağımsızlık Yasası, Litvanya Devleti Bağımsızlık Yasası (Litvanca: Lietuvos Valstybės atkūrimo aktas) veya 16 Şubat Yasası, 16 Şubat 1918'de Litvanya Konseyi'nin demokratik ilkelerle yönetilecek bağımsız bir Litvanya devletinin kuruşunu ilan ettiği belgedir. Yasa metni Jonas Basanavičius başkanlığındaki konseyin yirmi temsilcisi tarafından imzalandı. Belge Vilnius Konferansı, 11 Aralık, 8 Ocak ve 16 Şubat tarihli kararlar dahil olmak üzere bu konudaki bir dizi çalışmanın sonucuydu. Yasa ilan edilene kadar geçen zaman uzun ve inişli çıkışlıydı, Alman İmparatorluğu Konsey'e bağımsızlık değil bir Almanya-Litvanya ittifakı kurulmasına yönelik açıklama yapması için baskı yaptı. Konsey, askerî birlikleri Litvanya'da bulunan Almanya makamları ile Litvanya halkının talepleri arasında dikkatli davranmak zorunda kaldı.
| Litvanya Bağımsızlık Yasası | |
|---|---|
 Orijinal Litvanya Bağımsızlık Yasası. | |
| Özgün ad | Lietuvos Valstybės atkūrimo aktas |
| Onaylanma | 16 Şubat 1918 |
| Kaldırılma | 15 Haziran 1940 |
| İsteyen | Litvanya Konseyi |
| İmzacılar | 20 imzacı |
| Konu | Bağımsızlık ilanı |
| Amaç | Litvanya'nın bağımsızlık ilanı |
Litvanya'nın bağımsızlığını ilan etme açıklamasının kısa dönemki etkileri sınırlı oldu. Yasa metninin yayınlanması Almanya yetkilileri tarafından yasaklandı ve metin yasa dışı olarak dağıtıldı. Konseyin çalışması Almanya makamlarınca engellendi ve Litvanya üzerindeki kontrol daha sıkı hale geldi. Ancak Almanya'nın 1918 sonbaharında I. Dünya Savaşı'nı kaybetmesi üzerine bu durum değişti. Kasım 1918'de ilk Litvanya Kabinesi kuruldu ve Konsey Litvanya bölgesi üzerinde egemenlik kazandı. Litvanya'nın tam bağımsızlığı ise Litvanya Bağımsızlık Savaşı sonrasında gerçekleşti.
Bağımsızlık Yasası hem iki savaş arası dönemde hem de 1990 sonrasında Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığında kilit role sahiptir. 11 Mart 1990'da yürürlüğe giren Litvanya Devleti'nin Yeniden Kuruluşu Yasası'nın temelini oluşturur. Yasa metni yürürlükte olan Litvanya Anayasası'nın temel ilkelerinin oluşmasında büyük rol oynamıştır. Sovyetler Birliği'nin dağılması sonrası bağımsızlığını ilan eden Litvanya yönetimi I. ve II. Dünya Savaşı arasında var olan bağımsız devletin yeniden tesis edildiğini ve Bağımsızlık Yasası'nın yasal gücünü kaybetmediğini açıkladı.
Orijinal belge 29 Mart 2017'de Berlin'deki diplomatik arşivlerde bulundu.
Tarihsel arka plan ve Litvanya Konseyi
Mindaugas'ın kral olması sonrasında Litvanya topraklarında Litvanya Krallığı ve Litvanya Büyük Dükalığı dönemiyle birlikte yüzyıllarca süren bir devlet geleneği mevcuttu.Polonya-Litvanya Birliği'nin 1795'teki son parçalanmasından sonra Litvanya toprakları Rus İmparatorluğu tarafından ilhak edildi. 19. yüzyılda hem Litvanlar hem de Polonyalılar bağımsızlıklarını tekrar kazanmaya çalıştılar. Litvanlar 1830'da Kasım Ayaklanması'nda ve 1863'te Ocak Ayaklanması'nda bağımsızlık girişimlerinde bulundular, ancak ilk gerçek fırsat I. Dünya Savaşı sırasında Alman İmparatorluğu'nun ve Rus İmparatorluğu'nun zayıflamasıyla ortaya çıktı.
1915'te Alman Ordusu Rus İmparatorluğu'nun batı kesimlerini ele geçirdi. 1917 Rus Devrimi'nden sonra Almanya yönetimi tampon bölge olarak hizmet edecek bölgesel bir kukla devlet ağı olacak olan Mitteleuropa fikrinin jeopolitik stratejisini tasarlayarak Litvan ulusunun Rus İmparatorluğu'ndan ayrılmak isteyeceğini ve Almanya ile daha yakın bir ilişki kurmayı hedefleyeceğini varsayarak Vilnius Konferansı'nın toplanmasına izin verdi. Ancak Almanya yönetiminin bu beklentileri gerçekleşmedi ve 18-22 Eylül 1917'de toplanan konferans tamamen bağımsız bir Litvanya'nın kurulması gerektiğine ve Almanya ile daha yakın bir ilişkinin ancak yeni bağımsız devletin resmî olarak tanınmasına bağlı olacağına yönelik bir karar kabul etti. 21 Eylül'de konferansa katılan 214 katılımcı bu kararı açıklamak için yirmi üyeli Litvanya Konseyi'ni seçti. Konferans aynı zamanda bir kurucu meclisin oluşturulması ve bu meclisin "Litvanya'nın tüm sakinleri tarafından demokratik ilkelere uygun olarak seçilmesi" gerektiğini açıkladı. Almanya yetkilileri bu kararın yayınlanmasına izin vermedi ancak yine de Konsey'in çalışmasını sürdürmesine izin verdi.
Bağımsızlık Yasası'na giden yol
11 Aralık tarihli yasa metni
Almanya şansölyesi Georg von Hertling'in talep ettiği ilk taslak 1 Aralık'ta Almanya Dışişleri Bakanlığı tarafından hazırlandı. Almanya yönetimi ve Litvanya Konseyi heyeti tarafından ortaklaşa değişiklikler yapıldı. Heyetin üyeleri Antanas Smetona, Steponas Kairys, Vladas Mironas, Jurgis Šaulys, Petras Klimas ve Aleksandras Stulginskis idi. Taraflar arasındaki tartışmaların ardından belgenin metni üzerinde uzlaşma sağlandı. Almanya temsilcisi Kurt von Lersner, üzerinde anlaşmaya varılan metinde hiçbir kelimenin dahi değiştirilmemesi ve tüm Konsey üyelerinin bu belgeyi imzalaması konusunda ısrar etti.
Heyet Vilnius'a döndükten sonra 11 Aralık'ta Bağımsızlık Yasası'nı görüşmek üzere konsey oturumu gerçekleştirildi. Üzerinde herhangi bir değişiklik yapılmadan yasa metni kabul edildi. Toplantıya katılan üyelerden on beşi olumlu oy kullandı, üçü karşı oy verdi, bir üye çekimser kaldı, bir üye ise toplantıya katılmadı. Konsey üyelerinin tamamının bu belgeyi imzalayıp imzalamadığı tam olarak net değildir. Yasa metni Almanca olarak yazılmıştı ve resmî Litvanca çevirisi yapılmadı. Bu nedenle farklı kaynaklar metnin farklı çevirilerini aktarmışlardır. 11 Aralık tarihli söz konusu yasa metni Litvanya'nın bağımsızlığını ilan etti ancak 2. maddesi mevcut Almanya hükûmetinden koruma talebi içeriyordu ve Almanya ile "sağlam ve kalıcı bir ittifak" kurulması gerektiğini öneriyordu. Yasa metni söz konusu ittifakın askerî işler, ulaşım, gümrük ve para birimi ile ilgili sözleşmelere dayanarak oluşturulacağını belirtmesi sebebiyle birçok Litvanyalı eleştirmen Konsey'in yetkisini aştığını belirtti. Eleştirmenler, Vilnius Konferansı'nda bu meselelere karar vereceği açıklanan kurucu meclis konusunun yasa metninde yazması gerektiğini ifade ettiler.
8 Ocak tarihli yasa metni
1918'de Almanya ile Rusya hükûmetleri arasında barış görüşmeleri başladığında, Almanya yetkilileri Litvanya temsilcilerinden iki bağımsızlık bildirgesi metni hazırlamalarını talep etti. Bu metinlerden ilkinin Litvanya'nın Rusya ile bağlarını reddettiği ve Almanya ile bir ittifaktan bahsedilmeyecek şekilde, diğerinin ise Almanya'da yayınlanmak üzere 11 Aralık tarihli metnin tekrar edildiği şekilde olması istendi. Konsey 11 Aralık tarihli yasa metninin ilk bölümünü değiştirmeye karar verdi. Petras Klimas kurucu bir meclis çağrısında bulunan cümleyi metne ekledi. Ayrıca Vilnius Konferansı tarafından deklare edilmesine karşın 11 Aralık'taki metinde yer almayan "demokratik ilkelerin yeni devlet yönetiminin temeli olacağı" konusu da yeni yasa metnine eklendi. "Almanya ile sağlam ve kalıcı ittifak" konusundan bahseden ikinci bölüm metinden tamamen çıkartıldı. Nihai versiyon ABD Başkanı Woodrow Wilson'ın On Dört Nokta adındaki ilkeleri açıkladığı gün olan 8 Ocak 1918'de onaylandı. Bu metin özü itibarıyla bir sonraki metin olan 16 Şubat tarihli metinden farklı değildi.
Almanya askeri yönetimi Ober Ost değişiklikleri içeren metni reddetti. 26 Ocak'ta önceki taleple hazırlanan bildirgenin iki versiyonu onaylandı, ancak 8 Ocak'taki değişiklikler onaylanan metinlerde mevcut değildi. Onaylanan metinlerin 11 Aralık tarihli metinler olması kimi Konsey üyelerince Almanya yönetimine yönelik taviz verilmesi olarak yorumlandı ve Konsey içi gerginlik yarattı.Mykolas Biržiška, Steponas Kairys, Stanisław Narutowicz ve Jonas Vileišis protesto için Konsey'den istifa ettiler. İstifa eden dört üye konseyin çoğunluğunun 8 Ocak'taki kararları kabul etmesi hâlinde geri döneceklerini ve Almanya yetkililerini memnun etmesi nedeniyle güven kaybeden Antanas Smetona'nın başkanlıktan istifa etmesi gerektiğini açıkladılar. Yaşanan süreç sonrasında Smetona konsey başkanlığı görevinden istifa etti ve Jonas Basanavičius yeni başkan seçildi.
16 Şubat tarihli yasa metni
Almanya hükûmeti Litvanya'yı bağımsız bir devlet olarak tanımadı ve Litvanya heyeti, toprak sorunlarını çözmek üzere 22 Aralık 1917'de İttifak Devletleri ile Rusya arasında başlayan Brest-Litovsk müzakerelerine davet edilmedi. Konsey ve Almanya yetkilileri arasındaki ilk ve tek resmî ortak oturumda Konsey'in yalnızca bir danışma kurulu olarak hizmet edeceği açıklandı. Bu durum Konsey içinde diğer ülkelerle hiçbir bağlantı olmaksızın bağımsızlık olmasınını savunan üyelere destek verilmesini sağladı. Bu gelişmeden sonra Konsey'den ayrılan üyelerle görüşmeler başladı ve önceki metinlerin yeniden düzenlenmesini konu alan görüşmeler yapıldı.
Yapılan görüşmelerde istifa eden dört üye, Konsey'den 8 Ocak tarihli metne geri dönülmesini ve Almanya ile herhangi bir ittifaktan söz edilmemesini talep etti. Birkaç hafta süren tartışmalardan sonra, 15 Şubat günü sabah saat 10'da yasa metninin yeni versiyonu hazır hale geldi. Bu metin 8 Ocak tarihli yasa metninin üzerine 1 Şubat günü eklenen ufak değişiklikleri içeriyordu ancak bu değişiklikler metnin anlamını değiştirmemekteydi. Konsey ertesi gün metnin yayınlanması için istifa eden üyeleri geri dönmeye davet etti. Ertesi gün olan 16 Şubat 1918 günü saat 12:30 civarında yirmi Konsey üyesinin tamamı Vilnius'daki Didžioji Caddesi'ndeki (günümüzde söz konusu yer Pilies Caddesi'ne bağlanmıştır) Litvanya Savaş Mağdurlarını Destekleme Komitesi ofisinde bir araya geldi. Bina o tarihten itibaren İmzacılar Evi (Litvanca: Signatarų namai) olarak adlandırılmıştır ve günümüzde bir müzedir. Konsey ilk olarak yasa metninin birinci bölümü olan "drauge" kelimesine kadarki ilk iki paragrafı onaylamaya oy verdi ve bu bölüm oybirliğiyle kabul edildi. İkinci bölüm, Kurucu Meclisin görevlerini açıklayan cümle olan ".. Litvanya Devleti'nin kuruluşu ve diğer ülkelerle ilişkileri nihayetinde Kurucu Meclis tarafından belirlenecektir." ifadesindeki "nihayetinde" kelimesine itiraz ettikleri için istifa eden üyelerden destek almadı. İtiraz eden üyeler bu sözcüğün Kurucu Meclisin yetkilerinin gasp edilmesi için bir bahane üretebileceğini savundular, diğer çoğunluk olan üyeler ise bu kelimenin gelecekteki Meclis kararlarının müzakere edilemez ve itiraz edilemez niteliğini ifade ettiğini ileri sürdü. Bu çekincelerle birlikte yasa metin bir bütün olarak kabul edildi, ancak yirmi üyenin tam teşekküllü desteği yoktu.
Yasanın son metni
| Satır | Orijinal metin | Türkçe çeviri | ||
|---|---|---|---|---|
| 1 | ||||
| 2 | Lietuvos Taryba savo posėdyje vasario 16 d. 1918 m. vienu balsu nu- | Litvanya Konseyi 16 Şubat 1918 oturumunda oybirliğiyle karar verilen | ||
| 3 | tarė kreiptis: į Rusijos, Vokietijos ir kitų valstybių vyriausybės šiuo | Rusya, Almanya hükûmetlerine ve diğer devletlere bildirilen | ||
| 4 | pareiškimu: | deklarasyondur: | ||
| 5 | Lietuvos Taryba, kaipo vienintelė lietuvių tautos atstovybė, remdamos | Litvanya ulusunun tek temsilcisi olarak Litvanya Konseyi, | ||
| 6 | pripažintaja tautų apsisprendimo teise ir lietuvių Vilniaus konferencijos | tanınmış hak olan ulusal kaderi tayin hakkını ve Vilnius Konferansı'nın | ||
| 7 | nutarimu rugsėjo mėn. 18-23 d. 1917 metais, skelbia atstatanti nepriklau- | 18-23 Eylül 1917 tarihli kararı olan bağımsızlığın restorasyonunu ilan eder. | ||
| 8 | somą demokratiniais pamatais sutvarkytą Lietuvos valstybę su sostine | Demokratik ilkelere dayanan Litvanya Devleti Vilnius'un başkenti olduğunu | ||
| 9 | Vilniuje ir tą valstybę atskirianti nuo visų valstybinių ryšių, kurie | ve önceden bağlanmış olan tüm devletlerle bağlarının sona erdiğini beyan eder | ||
| 10 | yra buvę su kitomis tautomis. | ve bu devletlerin diğer uluslarıyla. | ||
| 11 | Drauge Lietuvos Taryba pareiškia, kad Lietuvos valstybės pama- | Litvanya Konseyi ayrıca Litvanya Devleti'nin kuruluşunun ilan edecek ve | ||
| 12 | tus ir jos santykius su kitomis valstybėmis privalo galutinai nustatyti | diğer ülkelerle ilişkileri nihayetinde belirleyecek olan | ||
| 13 | kiek galima graičiau sušauktas steigiamasis seimas, demokratiniu budu | Kurucu Meclis tarafından mümkün olan en kısa sürede toplantıya çağrılacak ve demokratik olarak seçilecektir | ||
| 14 | visų jos gyventojų išrinktas. | tüm halk tarafından. | ||
| 15 | Lietuvos Taryba pranešdama apie tai ..................... | Litvanya Konseyi, bu konuda ..................... hükûmetini bilgilendirerek | ||
| 16 | vyriausybei, prašo pripažinti nepriklausomą Lietuvos valstybę. | Bağımsız Litvanya Devleti'nin tanınmasını talep eder. | ||
| 17 | Dr. Jonas Basanavičius | Dr. Jonas Basanavičius | ||
| 18 | Saliamonas Banaitis | Saliamonas Banaitis | ||
| 19 | Mykolas Biržiška | Mykolas Biržiška | ||
| 20 | Vilniuje, vasario 16 d. 1918 m. | Kazimieras Bizauskas | Vilnius, 16 Şubat 1918 | Kazimieras Bizauskas |
| 21 | Pranas Dovydaitis | Pranas Dovydaitis | ||
| 22 | Jurgis Šaulys | Steponas Kairys | Jurgis Šaulys | Steponas Kairys |
| 23 | Jokūbas Šernas | Petras Klimas | Jokūbas Šernas | Petras Klimas |
| 24 | Antanas Smetona | Donatas Malinauskas | Antanas Smetona | Donatas Malinauskas |
| 25 | Jonas Smilgevičius | Vladas Mironas | Jonas Smilgevičius | Vladas Mironas |
| 26 | Justinas Staugaitis | Stanisław Narutowicz | Justinas Staugaitis | Stanisław Narutowicz |
| 27 | Aleksandras Stulginskis | Alfonsas Petrulis | Aleksandras Stulginskis | Alfonsas Petrulis |
| 28 | Jonas Vailokaitis | Kazimieras Steponas Šaulys | Jonas Vailokaitis | Kazimieras Steponas Šaulys |
| 29 | Jonas Vileišis | Jonas Vileišis | ||
Yasa tarihçesi
Not: Bölümlerin renkleri yukarıdaki orijinal metindeki renkli çizgilere karşılık gelmektedir.
| I. Bölüm | |||||||||||
| Vilnius Konferansı Kararı 18-22 Eylül 1917 | |||||||||||
| II. Bölüm | |||||||||||
| I. Bölüm | |||||||||||
| 11 Aralık 1917 tarihli yasa metni | |||||||||||
| II. Bölüm | |||||||||||
| Oturumda düzenlendi | Petras Klimas tarafından düzenlendi | ||||||||||
| 8 Ocak 1918 tarihli yasa metni | Eğilim | Hüküm | |||||||||
| Steponas Kairys, Stanisław Narutowicz, Jonas Vileišis tarafından düzenlendi | |||||||||||
| 1 Şubat 1918 düzenlemesi | İlan | Eğilim | Hüküm | Bildirim | |||||||
| Konsey ve dört istifa eden üye tarafından düzenlendi | |||||||||||
| 15 Şubat 1918 düzenlemesi | İlan | Eğilim | Hüküm | Bildirim | |||||||
| Petras Klimas tarafından düzenlendi | |||||||||||
| Litvanya Bağımsızlık Yasası 16 Şubat 1918 tarihli yasa metni | İlan | Eğilim | Hüküm | Bildirim | Kapanış protokolü | ||||||
| Kaynak: Klimavičius, Raimundas (2004). . Istorija. Lietuvos aukštųjų mokyklų mokslo darbai (Litvanca), 59-60. Vilnius Pedagoji Üniversitesi. s. 65. ISSN 1392-0456. 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. | |||||||||||
Sonrası
Litvanya
İmzadan kısa bir süre sonra yasa metni Almanya'ya gönderildi ve parlamentodaki partilere dağıtıldı. 18 Şubat'ta metin Almanya'da faaliyet yürüten Das Neue Litauen, Vossische Zeitung, Taegliche Rundschau ve Kreuzzeitung gazetelerinde yayımlandı.Antanas Smetona tarafından kurulan Konsey'in yayın organı Lietuvos aidas bu metni yayınlamak üzere basılmak için hazırlandı ancak Almanya yetkilileri bu yayını yasakladı. Gazetenin kopyalarının büyük oranına el konulmasına rağmen gazetenin editörü Petras Klimas 60 civarında örneği saklamayı başardı. Yasa metni Litvanya çevresinde çoğunlukla gizlice basılmış broşürler hâlinde yayıldı.
3 Mart 1918'de Almanya ve Sovyet Rusya Brest-Litovsk Antlaşması'nı imzaladı. Antlaşma Baltık ülkelerinin Almanya'nın nüfuz alanında olduğunu ve Rusya'nın bu bölgelerde hak iddia edemeyeceğeni belirtti. Bu gelişmeyle birlikte 23 Mart'ta Almanya, 11 Aralık tarihli yasa metnine dayanarak bağımsız Litvanya'yı tanıdı. Buna karşın uygulamada Litvanya'da veya Konsey statüsünde bir şey değişmedi, Konsey'in bağımsız bir yönetim kurma çabaları engellendi. Ancak 1918-1919 Alman Devrimi başladığında ve 1918 sonbaharında Almanya savaşı kaybettiğinde bu durum değişti, Almanya yönetimi artık şartları belirleyecek ve dikte edecek bir konumda değildi. Bu siyasal ortamda Litvanya Konseyi ilk geçici anayasayı 2 Kasım'da kabul etti. Hükûmetin işlevleri üç üyeli bir başkanlığa devredildi ve Augustinas Voldemaras ilk Litvanya Bakanlar Kurulunu kurmakla görevlendirildi. Tam uluslararası tanınma ise birkaç yıl sürdü.
Yasa
Yasanın asıl ve kopyası olmak üzere iki nüshası imzalandı. Orijinali koruması ve saklaması için Jonas Basanavičius'a verildi. Orijinal belge hiçbir zaman kamuya açık olarak yayınlanmamış veya kullanılmamıştır, varlığından ilk olarak 1933 yılında basında bahsedilmiştir. Kopya günlük işlerde kullanıldı ve Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nden ültimatom aldığı ve bağımsızlığını kaybettiği 15 Haziran 1940 tarihine kadar devlet başkanlığı arşivlerinde saklandı. Bu tarihten sonra belge kayboldu. Hem orijinal hem de kopya belgeye onlarca yıl ulaşılamadı. Çok sayıda tarihçi ve maceraperest belgeyi arama çalışmaları gerçekleştirdi. 2006'da bir mühendis ekibi imzacılardan Jonas Vileišis'ın kardeşi Petras Vileišis'in yaşadığı ev olan Vileišis Sarayı'nın duvarlarını aradı. 1928'deki ve 1933'teki sürümlerinden iki kopya üretildi. 1928 kopyası Yasa'nın orijinal hâline daha yakın bir sürümüydü ancak yazım hataları içeriyordu ve arka plan görsel olarak daha sorunlu görünümdeydi. 1933 kopyası ise Yasa'yı daha iyi bir görünümde göstermekteydi.
2017 yılında Litvanyalı iş insanı Darius Mockus orijinal belgeyi bulacak ve hükûmete ulaştıracak kişiye 1 milyon euro ödül vereceğini açıkladı. Teklifin son tarihi, Litvanya'nın bağımsızlık ilanının 100. yıldönümünü kutlayacağı 16 Şubat 2018 olarak belirlendi. 29 Mart 2017'de Vytautas Magnus Üniversitesi'nde çalışan profesör Liudas Mažylis, Litvanca olarak elle yazılmış ve yirmi imzacı tarafından imzalı orijinal belgeyi Almanya'nın başkenti Berlin'deki Siyasi Arşivi'nde bulduğunu açıkladı. Mažylis ayrıca 16 Şubat 1918 belgesini ve 11 Aralık 1917 tarihli yasa metninin Almanca versiyonunu da bulduğunu açıkladı. 11 Aralık metni Pranas Dovydaitis'nın imzası olmadan on dokuz kişinin imzasını içeriyordu. Almanya yönetimi ertesi gün belgelerin gerçekliğini doğruladı ve Almanya Devlet Bakanı Michael Roth ve Litvanya'nın Almanya büyükelçisi Deividas Matulionis tarafından halka gösterildi. 5 Ekim 2017'de Litvanya Dışişleri Bakanı Linas Linkevičius ile Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel orijinal Bağımsızlık Yasası'nın ilk imzalandığı İmzacılar Evi'nde beş yıl boyunca sergilenmesini konu alan bir anlaşma imzaladı. Belge Litvanya'nın bağımsızlığının yüzüncü yıl kutlamalarının ana sembolü oldu. 22 Aralık 2017 tarihinde Litvanya'da uzmanlar tarafından yapılan kapsamlı bir analizden sonra belgenin imzacılardan biri olan Jurgis Šaulys tarafından elle yazıldığını açıklandı.
22 Aralık 2017'de Litvanya Bağımsızlık Yasası'nın başka bir versiyonu tarihçi Darius Antanavičius tarafından Vatikan Gizli Arşivleri'nde Kutsal Makam'a gönderilmiş şekilde bulundu. Yasanın bu versiyonu Almanca basılmıştı ve Antanas Smetona, Jonas Vileišis, Jurgis Šaulys ve Justinas Staugaitis tarafından imzalanmıştı.
İmzacılar
| Görsel | İsim | Politik bağlantı | Meslek | Doğum tarihi ve yeri | Ölüm tarihi ve yeri |
|---|---|---|---|---|---|
 | Aleksandras Stulginskis | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Tarım uzmanı | 26 Şubat 1885, Kutaliai köyü, Raseiniai | 22 Eylül 1969, Kaunas |
 | Alfonsas Petrulis | Ulusal İlerleme Partisi | Papaz | 4 Ağustos 1873, Kateliškiai köyü, Biržai | 26 Haziran 1928, Musninkai |
 | Antanas Smetona | Litvanya Milliyetçiler Birliği | Avukat | 10 Ağustos 1874, Užulėnis köyü, Ukmergė | 9 Ocak 1944, Cleveland |
 | Donatas Malinauskas | Bağımsız | Tarım uzmanı | 7 Mart 1869, Krāslava | 30 Ekim 1941, Biysk |
 | Jokūbas Šernas | Bağımsız | Avukat | 14 Haziran 1888, Jasiškiai köyü, Biržai | 31 Temmuz 1926, Kaunas |
 | Jonas Basanavičius | Bağımsız | Doktor | 23 Ekim 1851, Ožkabaliai köyü, Žemaičių Naumiestis | 16 Şubat 1927, Vilno (günümüzde Vilnius) |
 | Jonas Smilgevičius | Bağımsız | İktisatçı | 12 Şubat 1870, Šoniai köyü, Telšiai | 27 Eylül 1942, Kaunas |
 | Jonas Vailokaitis | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Yatırımcı | 25 Haziran 1886, Pikžirniai köyü, Šakiai | 16 Aralık 1944, Blankenburg |
 | Jonas Vileišis | Litvanya Sosyalist Demokrasi Halk Partisi | Avukat | 3 Ocak 1872, Mediniai köyü, Biržai | 1 Haziran 1942, Kaunas |
 | Jurgis Šaulys | Bağımsız | Yatırımcı | 5 Mayıs 1879, Balsėnai köyü, Tauragė | 18 Ekim 1948, Lugano |
 | Justinas Staugaitis | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Papaz | 14 Ekim 1866, Tupikai köyü, Šakiai | 8 Temmuz 1943, Telšiai |
 | Kazimieras Bizauskas | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Avukat | 15 Şubat 1893, Pāvilosta | 26 Haziran 1941, Minsk |
 | Kazimieras Steponas Šaulys | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Papaz | 28 Ocak 1872, Stempliai köyü, Tauragė | 9 Mayıs 1964, Lugano |
 | Mykolas Biržiška | Litvanya Sosyalist Demokrasi Halk Partisi | Avukat | 24 Ağustos 1882, Viekšniai | 24 Ağustos 1962, Los Angeles |
 | Petras Klimas | Bağımsız | Tarihçi | 23 Şubat 1891, Kušliškiai, Marijampolė | 16 Ocak 1969, Kaunas |
 | Pranas Dovydaitis | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Avukat | 2 Aralık 1886, Runkiai köyü, Marijampolė | 4 Ekim 1942, Yekaterinburg |
 | Saliamonas Banaitis | Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi | Yayıncı | 15 Temmuz 1866, Vaitiekupiai köyü, Šakiai | 4 Mayıs 1933, Kaunas |
 | Stanisław Narutowicz | Bağımsız | Avukat | 2 Eylül 1862, Brevikai köyü, Telšiai | 31 Aralık 1932, Kaunas |
 | Steponas Kairys | Litvanya Sosyal Demokrat Partisi | Mühendis | 3 Ocak 1879, Užnevėžis köyü, Ukmergė | 16 Aralık 1964, New York |
 | Vladas Mironas | Litvanya Milliyetçiler Birliği | Papaz | 22 Haziran 1880, Kuodiškiai köyü, Rokiškis | 17 Şubat 1953, Vladimir |
Mirası
16 Şubat Yasası Litvanya devletinin "yeniden" kurulduğunu (atstatyti) ilan ederek yeni devletin Litvanya Büyük Dükalığı'nin halefi olduğunu ilan etti. Bu bağlamda Konsey, Litvanya devletinin kurulduğunu (sudaryti) açıklayan Vilnius Konferansı tarafından kabul edilen karardan sapmıştır. Bununla birlikte yeni devletin eski Dükalıktan farklı olacağı açıkça belirtildi, sistem olarak aristokrasi tarafından yönetilen ve çok etnik gruptan oluşan Dükalık rejimi yerine, yeni Litvanya yalnızca etnik Litvanların yaşadığı topraklarda (çoğunluk Leh olan Vilnius Bölgesi hariç) örgütlenecek ve demokratik ilkelere tabi olacaktı. "Litvanya'yı diğer ülkelere bağlayan bağların sona ermesi" ilkesi, Litvanya için planları bulunan Almanya, Rusya ve Polonya'ya yönelikti. Bu bağlamda Yasa, doğrudan ele alınmasa da Polonya-Litvanya Birliği'ni diriltme girişimini reddetti.
16 Şubat 1918 tarihli Yasa, hem savaşlar arası dönemde hem de 1990'dan beri günümüzdeki Litvanya'nın yasal dayanağıdır. Yasa, Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığı sırasında yeni devletin kilit unsurlarından biri hâline geldi.
1990 yılında Litvanya Devleti'nin Yeniden Kuruluşu Yasası'nın bir paragrafında şu ifade geçmektedir;
| “ | Litvanya Konseyi'nin 16 Şubat 1918 Bağımsızlık Yasası ve 15 Mayıs 1920'de yeniden kurulan demokratik Litvanya Devleti hakkındaki Kurucu Meclis (Seimas) kararnamesi yasal etkilerini hiçbir zaman kaybetmemiştir ve Litvanya Devleti'nin anayasal temelini oluşturmaktadır. | ” |
Bu ifade iki yasal metnin birbiriyle bağlantılı olduğunu vurgular. 16 Şubat 1918 Yasası ve halefi 11 Mart 1990 Yasası, 20. yüzyılda Litvanya'nın bağımsızlığı açısından en önemli gelişmeler olarak kabul edilir.
16 Şubat günü Litvanya'da resmî bayramdır ve bağımsızlığı kutlamak için Litvanya genelinde çeşitli törenler düzenlenmektedir. 16 Şubat Yasası imzalandığında Litvanya Konseyi başkanı olan Jonas Basanavičius onuruna 1992'den itibaren etnik ve kültürel alanda seçkin çalışmalar üretenlere "Jonas Basanavičius Ödülü" adıyla ödül verilmeye başlanmıştır.
Notlar
Kaynakça
- ^ Sužiedėlis, Saulius (2011). Historical dictionary of Lithuania (İngilizce). Lanham, Md.: Scarecrow Press. s. 119. ISBN .
- ^ Grenoble, Lenore (2003). . Language policy (İngilizce). 3. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. s. 104. ISBN . 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Colin Nicolson (15 Temmuz 2014). (İngilizce). Routledge. s. 239. ISBN . 11 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Vardys, Vytas Stanley; Judith B. Sedaitis (1997). Lithuania: The Rebel Nation. Westview Series on the Post-Soviet Republics (İngilizce). Boulder: Westview Press. s. 22-23. ISBN .
- ^ a b c d Simas Sužiedėlis, (Ed.) (1970-1978). "Council of Lithuania". Encyclopedia Lituanica (İngilizce). I. Boston, Massachusetts: Juozas Kapočius. s. 581-585.
- ^ a b c Kulikauskienė, Lina (2002). "1917 metų Lietuvos Taryba". Gimtoji istorija. Nuo 7 iki 12 klasės (Litvanca). Vilnius: Elektroninės leidybos namai. ISBN .
- ^ Jusaitis, Jonas (Şubat 2002). "Kelio į Vasario 16-tąją pradžia ir vyriausybės sudarymas". Patriotas (Litvanca). 2 (37). ISSN 1648-1232. 6 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ Alexandra Ashbourne (1 Ocak 1999). (İngilizce). Lexington Books. s. 11. ISBN . 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e Eidintas, Alfonsas; Vytautas Žalys; Alfred Erich Senn (Eylül 1999). "Chapter 1: Restoration of the State". Edvardas Tuskenis (Ed.). Lithuania in European Politics: The Years of the First Republic, 1918-1940 (İngilizce) (Paperback bas.). New York: St. Martin's Press. s. 24-31. ISBN .
- ^ a b c d e f g h i Klimavičius, Raimundas (2004). "Vasario 16-osios aktas: teksto formavimo šaltiniai ir autorystės problema". Istorija. Lietuvos aukštųjų mokyklų mokslo darbai (Litvanca), 59-60. Vilnius Pedagoji Üniversitesi. s. 57-66. ISSN 1392-0456. 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g Skirius, Juozas (2002). "Lietuvos nepriklausomybės akto paskelbimas". Gimtoji istorija. Nuo 7 iki 12 klasės (Litvanca). Vilnius: Elektroninės leidybos namai. ISBN . Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
- ^ a b c Kirvelis, Dobilas (2001). . Mokslas ir gyvenimas (Litvanca). 12 (528). ISSN 0134-3084. 27 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
- ^ a b c Gerutis, Albertas (1984). "Independent Lithuania". Albertas Gerutis (Ed.). Lithuania: 700 Years (İngilizce). translated by Algirdas Budreckis (6.6yayıncı= Manyland Books bas.). New York. s. 151-162. ISBN .
- ^ Nezabitauskas, Adolfas (1990). Jonas Basanavičius (Litvanca). Vilnius: Vaga. s. 6. ISBN .
- ^ a b c d e f Maksimaitis, Mindaugas (2005). Lietuvos valstybės konstitucijų istorija (XX a. pirmoji pusė) (Litvanca). Vilnius: Justitia. s. 36-44. ISBN .
- ^ "Nutarimas" (Litvanca). Medieval Lithuania. 2005. 24 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2020.
- ^ Hersch Lauterpacht (1 Kasım 2012). (İngilizce). Cambridge University Press. s. 11. ISBN . 2 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c . Naujausių laikų Lietuvos valstybingumo istorija (Litvanca). Litvanya Ulusal Müzesi. 12 Temmuz 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ "Viltis rasti Vasario 16-osios akto originalą vis labiau blėsta" (Litvanca). Lietuvos rytas. 13 Şubat 2006. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ (İngilizce). Vasario16aktas.lt. 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ . Litvanya Ulusal Radyo ve Televizyonu (Litvanca). 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Beniušis, Vaidotas. "Berlyne rastas Vasario 16-osios akto originalas lietuvių kalba". Delfi.lt. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Stažytė, Karolina. . 15min.lt. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Beniušis, Vaidotas. . 15min.lt (Litvanca). 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ "Lithuania finds lost declaration of independence". The Guardian (İngilizce). 30 Mart 2017. 30 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Jakučionis, Saulius. . 15min.lt (Litvanca). 5 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ "Policijos ekspertų tyrimas: Nepriklausomybės aktą surašė signataras Jurgis Šaulys". Delfi.lt (Litvanca). 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Jačauskas, Ignas. "Signataro Jurgio Šaulio rašyseną Vasario 16-osios akte išdavė išskirtiniai požymiai". Delfi.lt (Litvanca). 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Aralık 2017.
- ^ . 15min.lt (Litvanca). 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Jakilaitis, Edmundas. . 15min.lt (Litvanca). 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Šenavičius, Antanas (1999). "Lietuvos nepriklausomybės atkūrimo akto teisinė prigimtis ir konstitucinė reikšmė". Istorija xl (Litvanca). Cilt 40. s. 23–26. ISSN 1392-0456.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;SJisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ a b Banevičius, Algirdas (1991). 111 Lietuvos valstybės 1918-1940 politikos veikėjų (Litvanca). Vilnius: Knyga. s. 39–153. ISBN .
- ^ 1918 m. vasario 16 d. Nepriklausomybės akto signatarai (Litvanca). Kaunas: Kauno apskrities viešoji biblioteka. 1998. 11 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2020.
- ^ "Vladas Mironas" (Litvanca). Seimas. 22 Temmuz 2005. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Nisan 2020.
- ^ a b Landsbergis, Vytautas (16 Şubat 1998). "Vasario 16-oji - modernios Lietuvos valstybės atkūrimo simbolis ir pamatas" (Litvanca). Seimas. 31 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ a b "Supreme Council - Reconstituent Seimas 1990-1992" (İngilizce). Seimas. 2002. 31 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ Žalimas, Dainius (2002). "Legal Issues on the Continuity of the Republic of Lithuania". Ineta Ziemele (Ed.). (İngilizce). 1. Kluwer Law International. s. 9. ISBN . 10 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Tyla, Antanas (6 Mart 2005). . Voruta (Litvanca). ISSN 1392-0677. 6 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2007.
- ^ "Lietuvos Respublikos švenčių dienų įstatymas" (Litvanca). Seimas. 1990. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
- ^ "J.Basanavičiaus premija šiemet skirta mokslo istorikui L.Klimkai" (Litvanca). Delfi.lt. 21 Kasım 2005. 29 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Litvanya Bagimsizlik Yasasi Litvanya Devleti Bagimsizlik Yasasi Litvanca Lietuvos Valstybes atkurimo aktas veya 16 Subat Yasasi 16 Subat 1918 de Litvanya Konseyi nin demokratik ilkelerle yonetilecek bagimsiz bir Litvanya devletinin kurusunu ilan ettigi belgedir Yasa metni Jonas Basanavicius baskanligindaki konseyin yirmi temsilcisi tarafindan imzalandi Belge Vilnius Konferansi 11 Aralik 8 Ocak ve 16 Subat tarihli kararlar dahil olmak uzere bu konudaki bir dizi calismanin sonucuydu Yasa ilan edilene kadar gecen zaman uzun ve inisli cikisliydi Alman Imparatorlugu Konsey e bagimsizlik degil bir Almanya Litvanya ittifaki kurulmasina yonelik aciklama yapmasi icin baski yapti Konsey askeri birlikleri Litvanya da bulunan Almanya makamlari ile Litvanya halkinin talepleri arasinda dikkatli davranmak zorunda kaldi Litvanya Bagimsizlik YasasiOrijinal Litvanya Bagimsizlik Yasasi Ozgun adLietuvos Valstybes atkurimo aktasOnaylanma16 Subat 1918Kaldirilma15 Haziran 1940IsteyenLitvanya KonseyiImzacilar20 imzaciKonuBagimsizlik ilaniAmacLitvanya nin bagimsizlik ilani Litvanya nin bagimsizligini ilan etme aciklamasinin kisa donemki etkileri sinirli oldu Yasa metninin yayinlanmasi Almanya yetkilileri tarafindan yasaklandi ve metin yasa disi olarak dagitildi Konseyin calismasi Almanya makamlarinca engellendi ve Litvanya uzerindeki kontrol daha siki hale geldi Ancak Almanya nin 1918 sonbaharinda I Dunya Savasi ni kaybetmesi uzerine bu durum degisti Kasim 1918 de ilk Litvanya Kabinesi kuruldu ve Konsey Litvanya bolgesi uzerinde egemenlik kazandi Litvanya nin tam bagimsizligi ise Litvanya Bagimsizlik Savasi sonrasinda gerceklesti Bagimsizlik Yasasi hem iki savas arasi donemde hem de 1990 sonrasinda Litvanya nin Sovyetler Birligi nden bagimsizliginda kilit role sahiptir 11 Mart 1990 da yururluge giren Litvanya Devleti nin Yeniden Kurulusu Yasasi nin temelini olusturur Yasa metni yururlukte olan Litvanya Anayasasi nin temel ilkelerinin olusmasinda buyuk rol oynamistir Sovyetler Birligi nin dagilmasi sonrasi bagimsizligini ilan eden Litvanya yonetimi I ve II Dunya Savasi arasinda var olan bagimsiz devletin yeniden tesis edildigini ve Bagimsizlik Yasasi nin yasal gucunu kaybetmedigini acikladi Orijinal belge 29 Mart 2017 de Berlin deki diplomatik arsivlerde bulundu Tarihsel arka plan ve Litvanya KonseyiYasanin bir kopyasi 16 Subat 1918 tarihinde Bagimsizlik Yasasi ni imzaladiktan sonra Litvanya Konseyi nin yirmi imzaci uyesi Mindaugas in kral olmasi sonrasinda Litvanya topraklarinda Litvanya Kralligi ve Litvanya Buyuk Dukaligi donemiyle birlikte yuzyillarca suren bir devlet gelenegi mevcuttu Polonya Litvanya Birligi nin 1795 teki son parcalanmasindan sonra Litvanya topraklari Rus Imparatorlugu tarafindan ilhak edildi 19 yuzyilda hem Litvanlar hem de Polonyalilar bagimsizliklarini tekrar kazanmaya calistilar Litvanlar 1830 da Kasim Ayaklanmasi nda ve 1863 te Ocak Ayaklanmasi nda bagimsizlik girisimlerinde bulundular ancak ilk gercek firsat I Dunya Savasi sirasinda Alman Imparatorlugu nun ve Rus Imparatorlugu nun zayiflamasiyla ortaya cikti 1915 te Alman Ordusu Rus Imparatorlugu nun bati kesimlerini ele gecirdi 1917 Rus Devrimi nden sonra Almanya yonetimi tampon bolge olarak hizmet edecek bolgesel bir kukla devlet agi olacak olan Mitteleuropa fikrinin jeopolitik stratejisini tasarlayarak Litvan ulusunun Rus Imparatorlugu ndan ayrilmak isteyecegini ve Almanya ile daha yakin bir iliski kurmayi hedefleyecegini varsayarak Vilnius Konferansi nin toplanmasina izin verdi Ancak Almanya yonetiminin bu beklentileri gerceklesmedi ve 18 22 Eylul 1917 de toplanan konferans tamamen bagimsiz bir Litvanya nin kurulmasi gerektigine ve Almanya ile daha yakin bir iliskinin ancak yeni bagimsiz devletin resmi olarak taninmasina bagli olacagina yonelik bir karar kabul etti 21 Eylul de konferansa katilan 214 katilimci bu karari aciklamak icin yirmi uyeli Litvanya Konseyi ni secti Konferans ayni zamanda bir kurucu meclisin olusturulmasi ve bu meclisin Litvanya nin tum sakinleri tarafindan demokratik ilkelere uygun olarak secilmesi gerektigini acikladi Almanya yetkilileri bu kararin yayinlanmasina izin vermedi ancak yine de Konsey in calismasini surdurmesine izin verdi Bagimsizlik Yasasi na giden yol11 Aralik tarihli yasa metni Almanya sansolyesi Georg von Hertling in talep ettigi ilk taslak 1 Aralik ta Almanya Disisleri Bakanligi tarafindan hazirlandi Almanya yonetimi ve Litvanya Konseyi heyeti tarafindan ortaklasa degisiklikler yapildi Heyetin uyeleri Antanas Smetona Steponas Kairys Vladas Mironas Jurgis Saulys Petras Klimas ve Aleksandras Stulginskis idi Taraflar arasindaki tartismalarin ardindan belgenin metni uzerinde uzlasma saglandi Almanya temsilcisi Kurt von Lersner uzerinde anlasmaya varilan metinde hicbir kelimenin dahi degistirilmemesi ve tum Konsey uyelerinin bu belgeyi imzalamasi konusunda israr etti Heyet Vilnius a dondukten sonra 11 Aralik ta Bagimsizlik Yasasi ni gorusmek uzere konsey oturumu gerceklestirildi Uzerinde herhangi bir degisiklik yapilmadan yasa metni kabul edildi Toplantiya katilan uyelerden on besi olumlu oy kullandi ucu karsi oy verdi bir uye cekimser kaldi bir uye ise toplantiya katilmadi Konsey uyelerinin tamaminin bu belgeyi imzalayip imzalamadigi tam olarak net degildir Yasa metni Almanca olarak yazilmisti ve resmi Litvanca cevirisi yapilmadi Bu nedenle farkli kaynaklar metnin farkli cevirilerini aktarmislardir 11 Aralik tarihli soz konusu yasa metni Litvanya nin bagimsizligini ilan etti ancak 2 maddesi mevcut Almanya hukumetinden koruma talebi iceriyordu ve Almanya ile saglam ve kalici bir ittifak kurulmasi gerektigini oneriyordu Yasa metni soz konusu ittifakin askeri isler ulasim gumruk ve para birimi ile ilgili sozlesmelere dayanarak olusturulacagini belirtmesi sebebiyle bircok Litvanyali elestirmen Konsey in yetkisini astigini belirtti Elestirmenler Vilnius Konferansi nda bu meselelere karar verecegi aciklanan kurucu meclis konusunun yasa metninde yazmasi gerektigini ifade ettiler 8 Ocak tarihli yasa metni 16 Subat tarihli yasa metni imzalandiginda sirada Konsey baskani olan Jonas Basanavicius 1918 de Almanya ile Rusya hukumetleri arasinda baris gorusmeleri basladiginda Almanya yetkilileri Litvanya temsilcilerinden iki bagimsizlik bildirgesi metni hazirlamalarini talep etti Bu metinlerden ilkinin Litvanya nin Rusya ile baglarini reddettigi ve Almanya ile bir ittifaktan bahsedilmeyecek sekilde digerinin ise Almanya da yayinlanmak uzere 11 Aralik tarihli metnin tekrar edildigi sekilde olmasi istendi Konsey 11 Aralik tarihli yasa metninin ilk bolumunu degistirmeye karar verdi Petras Klimas kurucu bir meclis cagrisinda bulunan cumleyi metne ekledi Ayrica Vilnius Konferansi tarafindan deklare edilmesine karsin 11 Aralik taki metinde yer almayan demokratik ilkelerin yeni devlet yonetiminin temeli olacagi konusu da yeni yasa metnine eklendi Almanya ile saglam ve kalici ittifak konusundan bahseden ikinci bolum metinden tamamen cikartildi Nihai versiyon ABD Baskani Woodrow Wilson in On Dort Nokta adindaki ilkeleri acikladigi gun olan 8 Ocak 1918 de onaylandi Bu metin ozu itibariyla bir sonraki metin olan 16 Subat tarihli metinden farkli degildi Almanya askeri yonetimi Ober Ost degisiklikleri iceren metni reddetti 26 Ocak ta onceki taleple hazirlanan bildirgenin iki versiyonu onaylandi ancak 8 Ocak taki degisiklikler onaylanan metinlerde mevcut degildi Onaylanan metinlerin 11 Aralik tarihli metinler olmasi kimi Konsey uyelerince Almanya yonetimine yonelik taviz verilmesi olarak yorumlandi ve Konsey ici gerginlik yaratti Mykolas Birziska Steponas Kairys Stanislaw Narutowicz ve Jonas Vileisis protesto icin Konsey den istifa ettiler Istifa eden dort uye konseyin cogunlugunun 8 Ocak taki kararlari kabul etmesi halinde geri doneceklerini ve Almanya yetkililerini memnun etmesi nedeniyle guven kaybeden Antanas Smetona nin baskanliktan istifa etmesi gerektigini acikladilar Yasanan surec sonrasinda Smetona konsey baskanligi gorevinden istifa etti ve Jonas Basanavicius yeni baskan secildi 16 Subat tarihli yasa metni Almanya hukumeti Litvanya yi bagimsiz bir devlet olarak tanimadi ve Litvanya heyeti toprak sorunlarini cozmek uzere 22 Aralik 1917 de Ittifak Devletleri ile Rusya arasinda baslayan Brest Litovsk muzakerelerine davet edilmedi Konsey ve Almanya yetkilileri arasindaki ilk ve tek resmi ortak oturumda Konsey in yalnizca bir danisma kurulu olarak hizmet edecegi aciklandi Bu durum Konsey icinde diger ulkelerle hicbir baglanti olmaksizin bagimsizlik olmasinini savunan uyelere destek verilmesini sagladi Bu gelismeden sonra Konsey den ayrilan uyelerle gorusmeler basladi ve onceki metinlerin yeniden duzenlenmesini konu alan gorusmeler yapildi Yapilan gorusmelerde istifa eden dort uye Konsey den 8 Ocak tarihli metne geri donulmesini ve Almanya ile herhangi bir ittifaktan soz edilmemesini talep etti Birkac hafta suren tartismalardan sonra 15 Subat gunu sabah saat 10 da yasa metninin yeni versiyonu hazir hale geldi Bu metin 8 Ocak tarihli yasa metninin uzerine 1 Subat gunu eklenen ufak degisiklikleri iceriyordu ancak bu degisiklikler metnin anlamini degistirmemekteydi Konsey ertesi gun metnin yayinlanmasi icin istifa eden uyeleri geri donmeye davet etti Ertesi gun olan 16 Subat 1918 gunu saat 12 30 civarinda yirmi Konsey uyesinin tamami Vilnius daki Didzioji Caddesi ndeki gunumuzde soz konusu yer Pilies Caddesi ne baglanmistir Litvanya Savas Magdurlarini Destekleme Komitesi ofisinde bir araya geldi Bina o tarihten itibaren Imzacilar Evi Litvanca Signataru namai olarak adlandirilmistir ve gunumuzde bir muzedir Konsey ilk olarak yasa metninin birinci bolumu olan drauge kelimesine kadarki ilk iki paragrafi onaylamaya oy verdi ve bu bolum oybirligiyle kabul edildi Ikinci bolum Kurucu Meclisin gorevlerini aciklayan cumle olan Litvanya Devleti nin kurulusu ve diger ulkelerle iliskileri nihayetinde Kurucu Meclis tarafindan belirlenecektir ifadesindeki nihayetinde kelimesine itiraz ettikleri icin istifa eden uyelerden destek almadi Itiraz eden uyeler bu sozcugun Kurucu Meclisin yetkilerinin gasp edilmesi icin bir bahane uretebilecegini savundular diger cogunluk olan uyeler ise bu kelimenin gelecekteki Meclis kararlarinin muzakere edilemez ve itiraz edilemez niteligini ifade ettigini ileri surdu Bu cekincelerle birlikte yasa metin bir butun olarak kabul edildi ancak yirmi uyenin tam tesekkullu destegi yoktu Yasanin son metniSatir Orijinal metin Turkce ceviri1 NUTARIMAS KARAR2 Lietuvos Taryba savo posedyje vasario 16 d 1918 m vienu balsu nu Litvanya Konseyi 16 Subat 1918 oturumunda oybirligiyle karar verilen3 tare kreiptis į Rusijos Vokietijos ir kitu valstybiu vyriausybes siuo Rusya Almanya hukumetlerine ve diger devletlere bildirilen4 pareiskimu deklarasyondur 5 Lietuvos Taryba kaipo vienintele lietuviu tautos atstovybe remdamos Litvanya ulusunun tek temsilcisi olarak Litvanya Konseyi 6 pripazintaja tautu apsisprendimo teise ir lietuviu Vilniaus konferencijos taninmis hak olan ulusal kaderi tayin hakkini ve Vilnius Konferansi nin7 nutarimu rugsejo men 18 23 d 1917 metais skelbia atstatanti nepriklau 18 23 Eylul 1917 tarihli karari olan bagimsizligin restorasyonunu ilan eder 8 soma demokratiniais pamatais sutvarkyta Lietuvos valstybe su sostine Demokratik ilkelere dayanan Litvanya Devleti Vilnius un baskenti oldugunu9 Vilniuje ir ta valstybe atskirianti nuo visu valstybiniu rysiu kurie ve onceden baglanmis olan tum devletlerle baglarinin sona erdigini beyan eder10 yra buve su kitomis tautomis ve bu devletlerin diger uluslariyla 11 Drauge Lietuvos Taryba pareiskia kad Lietuvos valstybes pama Litvanya Konseyi ayrica Litvanya Devleti nin kurulusunun ilan edecek ve12 tus ir jos santykius su kitomis valstybemis privalo galutinai nustatyti diger ulkelerle iliskileri nihayetinde belirleyecek olan13 kiek galima graiciau susauktas steigiamasis seimas demokratiniu budu Kurucu Meclis tarafindan mumkun olan en kisa surede toplantiya cagrilacak ve demokratik olarak secilecektir14 visu jos gyventoju isrinktas tum halk tarafindan 15 Lietuvos Taryba pranesdama apie tai Litvanya Konseyi bu konuda hukumetini bilgilendirerek16 vyriausybei praso pripazinti nepriklausoma Lietuvos valstybe Bagimsiz Litvanya Devleti nin taninmasini talep eder 17 Dr Jonas Basanavicius Dr Jonas Basanavicius18 Saliamonas Banaitis Saliamonas Banaitis19 Mykolas Birziska Mykolas Birziska20 Vilniuje vasario 16 d 1918 m Kazimieras Bizauskas Vilnius 16 Subat 1918 Kazimieras Bizauskas21 Pranas Dovydaitis Pranas Dovydaitis22 Jurgis Saulys Steponas Kairys Jurgis Saulys Steponas Kairys23 Jokubas Sernas Petras Klimas Jokubas Sernas Petras Klimas24 Antanas Smetona Donatas Malinauskas Antanas Smetona Donatas Malinauskas25 Jonas Smilgevicius Vladas Mironas Jonas Smilgevicius Vladas Mironas26 Justinas Staugaitis Stanislaw Narutowicz Justinas Staugaitis Stanislaw Narutowicz27 Aleksandras Stulginskis Alfonsas Petrulis Aleksandras Stulginskis Alfonsas Petrulis28 Jonas Vailokaitis Kazimieras Steponas Saulys Jonas Vailokaitis Kazimieras Steponas Saulys29 Jonas Vileisis Jonas VileisisYasa tarihcesiNot Bolumlerin renkleri yukaridaki orijinal metindeki renkli cizgilere karsilik gelmektedir I Bolum Vilnius Konferansi Karari 18 22 Eylul 1917 II Bolum I Bolum 11 Aralik 1917 tarihli yasa metni II Bolum Oturumda duzenlendi Petras Klimas tarafindan duzenlendi 8 Ocak 1918 tarihli yasa metni Egilim Hukum Steponas Kairys Stanislaw Narutowicz Jonas Vileisis tarafindan duzenlendi 1 Subat 1918 duzenlemesi Ilan Egilim Hukum Bildirim Konsey ve dort istifa eden uye tarafindan duzenlendi 15 Subat 1918 duzenlemesi Ilan Egilim Hukum Bildirim Petras Klimas tarafindan duzenlendi Litvanya Bagimsizlik Yasasi 16 Subat 1918 tarihli yasa metni Ilan Egilim Hukum Bildirim Kapanis protokolu Kaynak Klimavicius Raimundas 2004 Istorija Lietuvos aukstuju mokyklu mokslo darbai Litvanca 59 60 Vilnius Pedagoji Universitesi s 65 ISSN 1392 0456 26 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2020 SonrasiLitvanya Yasa metninin yer aldigi Lietuvos aidas gazetesinin on sayfasi Ilan sonrasi gazetenin buyuk bir kismi Almanya yetkilileri tarafindan toplatildi Imzadan kisa bir sure sonra yasa metni Almanya ya gonderildi ve parlamentodaki partilere dagitildi 18 Subat ta metin Almanya da faaliyet yuruten Das Neue Litauen Vossische Zeitung Taegliche Rundschau ve Kreuzzeitung gazetelerinde yayimlandi Antanas Smetona tarafindan kurulan Konsey in yayin organi Lietuvos aidas bu metni yayinlamak uzere basilmak icin hazirlandi ancak Almanya yetkilileri bu yayini yasakladi Gazetenin kopyalarinin buyuk oranina el konulmasina ragmen gazetenin editoru Petras Klimas 60 civarinda ornegi saklamayi basardi Yasa metni Litvanya cevresinde cogunlukla gizlice basilmis brosurler halinde yayildi 3 Mart 1918 de Almanya ve Sovyet Rusya Brest Litovsk Antlasmasi ni imzaladi Antlasma Baltik ulkelerinin Almanya nin nufuz alaninda oldugunu ve Rusya nin bu bolgelerde hak iddia edemeyecegeni belirtti Bu gelismeyle birlikte 23 Mart ta Almanya 11 Aralik tarihli yasa metnine dayanarak bagimsiz Litvanya yi tanidi Buna karsin uygulamada Litvanya da veya Konsey statusunde bir sey degismedi Konsey in bagimsiz bir yonetim kurma cabalari engellendi Ancak 1918 1919 Alman Devrimi basladiginda ve 1918 sonbaharinda Almanya savasi kaybettiginde bu durum degisti Almanya yonetimi artik sartlari belirleyecek ve dikte edecek bir konumda degildi Bu siyasal ortamda Litvanya Konseyi ilk gecici anayasayi 2 Kasim da kabul etti Hukumetin islevleri uc uyeli bir baskanliga devredildi ve Augustinas Voldemaras ilk Litvanya Bakanlar Kurulunu kurmakla gorevlendirildi Tam uluslararasi taninma ise birkac yil surdu Yasa Yasanin asil ve kopyasi olmak uzere iki nushasi imzalandi Orijinali korumasi ve saklamasi icin Jonas Basanavicius a verildi Orijinal belge hicbir zaman kamuya acik olarak yayinlanmamis veya kullanilmamistir varligindan ilk olarak 1933 yilinda basinda bahsedilmistir Kopya gunluk islerde kullanildi ve Litvanya nin Sovyetler Birligi nden ultimatom aldigi ve bagimsizligini kaybettigi 15 Haziran 1940 tarihine kadar devlet baskanligi arsivlerinde saklandi Bu tarihten sonra belge kayboldu Hem orijinal hem de kopya belgeye onlarca yil ulasilamadi Cok sayida tarihci ve maceraperest belgeyi arama calismalari gerceklestirdi 2006 da bir muhendis ekibi imzacilardan Jonas Vileisis in kardesi Petras Vileisis in yasadigi ev olan Vileisis Sarayi nin duvarlarini aradi 1928 deki ve 1933 teki surumlerinden iki kopya uretildi 1928 kopyasi Yasa nin orijinal haline daha yakin bir surumuydu ancak yazim hatalari iceriyordu ve arka plan gorsel olarak daha sorunlu gorunumdeydi 1933 kopyasi ise Yasa yi daha iyi bir gorunumde gostermekteydi 2017 yilinda Litvanyali is insani Darius Mockus orijinal belgeyi bulacak ve hukumete ulastiracak kisiye 1 milyon euro odul verecegini acikladi Teklifin son tarihi Litvanya nin bagimsizlik ilaninin 100 yildonumunu kutlayacagi 16 Subat 2018 olarak belirlendi 29 Mart 2017 de Vytautas Magnus Universitesi nde calisan profesor Liudas Mazylis Litvanca olarak elle yazilmis ve yirmi imzaci tarafindan imzali orijinal belgeyi Almanya nin baskenti Berlin deki Siyasi Arsivi nde buldugunu acikladi Mazylis ayrica 16 Subat 1918 belgesini ve 11 Aralik 1917 tarihli yasa metninin Almanca versiyonunu da buldugunu acikladi 11 Aralik metni Pranas Dovydaitis nin imzasi olmadan on dokuz kisinin imzasini iceriyordu Almanya yonetimi ertesi gun belgelerin gercekligini dogruladi ve Almanya Devlet Bakani Michael Roth ve Litvanya nin Almanya buyukelcisi Deividas Matulionis tarafindan halka gosterildi 5 Ekim 2017 de Litvanya Disisleri Bakani Linas Linkevicius ile Almanya Disisleri Bakani Sigmar Gabriel orijinal Bagimsizlik Yasasi nin ilk imzalandigi Imzacilar Evi nde bes yil boyunca sergilenmesini konu alan bir anlasma imzaladi Belge Litvanya nin bagimsizliginin yuzuncu yil kutlamalarinin ana sembolu oldu 22 Aralik 2017 tarihinde Litvanya da uzmanlar tarafindan yapilan kapsamli bir analizden sonra belgenin imzacilardan biri olan Jurgis Saulys tarafindan elle yazildigini aciklandi 22 Aralik 2017 de Litvanya Bagimsizlik Yasasi nin baska bir versiyonu tarihci Darius Antanavicius tarafindan Vatikan Gizli Arsivleri nde Kutsal Makam a gonderilmis sekilde bulundu Yasanin bu versiyonu Almanca basilmisti ve Antanas Smetona Jonas Vileisis Jurgis Saulys ve Justinas Staugaitis tarafindan imzalanmisti Imzacilar Gorsel Isim Politik baglanti Meslek Dogum tarihi ve yeri Olum tarihi ve yeriStulginskis Aleksandras Aleksandras Stulginskis Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Tarim uzmani 26 Subat 1885 Kutaliai koyu Raseiniai 22 Eylul 1969 KaunasPetrulis Alfonsas Alfonsas Petrulis Ulusal Ilerleme Partisi Papaz 4 Agustos 1873 Kateliskiai koyu Birzai 26 Haziran 1928 MusninkaiSmetona Antanas Antanas Smetona Litvanya Milliyetciler Birligi Avukat 10 Agustos 1874 Uzulenis koyu Ukmerge 9 Ocak 1944 ClevelandMalinauskas Donatas Donatas Malinauskas Bagimsiz Tarim uzmani 7 Mart 1869 Kraslava 30 Ekim 1941 BiyskSernas Jokubas Jokubas Sernas Bagimsiz Avukat 14 Haziran 1888 Jasiskiai koyu Birzai 31 Temmuz 1926 KaunasBasanavicius Jonas Jonas Basanavicius Bagimsiz Doktor 23 Ekim 1851 Ozkabaliai koyu Zemaiciu Naumiestis 16 Subat 1927 Vilno gunumuzde Vilnius Smilgevicius Jonas Jonas Smilgevicius Bagimsiz Iktisatci 12 Subat 1870 Soniai koyu Telsiai 27 Eylul 1942 KaunasVailokaitis Jonas Jonas Vailokaitis Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Yatirimci 25 Haziran 1886 Pikzirniai koyu Sakiai 16 Aralik 1944 BlankenburgVileisis Jonas Jonas Vileisis Litvanya Sosyalist Demokrasi Halk Partisi Avukat 3 Ocak 1872 Mediniai koyu Birzai 1 Haziran 1942 KaunasSaulys Jurgis Jurgis Saulys Bagimsiz Yatirimci 5 Mayis 1879 Balsenai koyu Taurage 18 Ekim 1948 LuganoStaugaitis Justinas Justinas Staugaitis Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Papaz 14 Ekim 1866 Tupikai koyu Sakiai 8 Temmuz 1943 TelsiaiBizauskas Kazimieras Kazimieras Bizauskas Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Avukat 15 Subat 1893 Pavilosta 26 Haziran 1941 MinskSaulys Kazimieras Steponas Kazimieras Steponas Saulys Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Papaz 28 Ocak 1872 Stempliai koyu Taurage 9 Mayis 1964 LuganoBirziska Mykolas Mykolas Birziska Litvanya Sosyalist Demokrasi Halk Partisi Avukat 24 Agustos 1882 Vieksniai 24 Agustos 1962 Los AngelesKlimas Petras Petras Klimas Bagimsiz Tarihci 23 Subat 1891 Kusliskiai Marijampole 16 Ocak 1969 KaunasDovydaitis Pranas Pranas Dovydaitis Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Avukat 2 Aralik 1886 Runkiai koyu Marijampole 4 Ekim 1942 YekaterinburgBanaitis Saliamonas Saliamonas Banaitis Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi Yayinci 15 Temmuz 1866 Vaitiekupiai koyu Sakiai 4 Mayis 1933 KaunasNarutowicz Stanislaw Stanislaw Narutowicz Bagimsiz Avukat 2 Eylul 1862 Brevikai koyu Telsiai 31 Aralik 1932 KaunasKairys Steponas Steponas Kairys Litvanya Sosyal Demokrat Partisi Muhendis 3 Ocak 1879 Uznevezis koyu Ukmerge 16 Aralik 1964 New YorkMironas Vladas Vladas Mironas Litvanya Milliyetciler Birligi Papaz 22 Haziran 1880 Kuodiskiai koyu Rokiskis 17 Subat 1953 VladimirMirasiAntlasmanin imzalandigi yer olan Imzacilar Evi 16 Subat Yasasi Litvanya devletinin yeniden kuruldugunu atstatyti ilan ederek yeni devletin Litvanya Buyuk Dukaligi nin halefi oldugunu ilan etti Bu baglamda Konsey Litvanya devletinin kuruldugunu sudaryti aciklayan Vilnius Konferansi tarafindan kabul edilen karardan sapmistir Bununla birlikte yeni devletin eski Dukaliktan farkli olacagi acikca belirtildi sistem olarak aristokrasi tarafindan yonetilen ve cok etnik gruptan olusan Dukalik rejimi yerine yeni Litvanya yalnizca etnik Litvanlarin yasadigi topraklarda cogunluk Leh olan Vilnius Bolgesi haric orgutlenecek ve demokratik ilkelere tabi olacakti Litvanya yi diger ulkelere baglayan baglarin sona ermesi ilkesi Litvanya icin planlari bulunan Almanya Rusya ve Polonya ya yonelikti Bu baglamda Yasa dogrudan ele alinmasa da Polonya Litvanya Birligi ni diriltme girisimini reddetti 16 Subat 1918 tarihli Yasa hem savaslar arasi donemde hem de 1990 dan beri gunumuzdeki Litvanya nin yasal dayanagidir Yasa Litvanya nin Sovyetler Birligi nden bagimsizligi sirasinda yeni devletin kilit unsurlarindan biri haline geldi 1990 yilinda Litvanya Devleti nin Yeniden Kurulusu Yasasi nin bir paragrafinda su ifade gecmektedir Litvanya Konseyi nin 16 Subat 1918 Bagimsizlik Yasasi ve 15 Mayis 1920 de yeniden kurulan demokratik Litvanya Devleti hakkindaki Kurucu Meclis Seimas kararnamesi yasal etkilerini hicbir zaman kaybetmemistir ve Litvanya Devleti nin anayasal temelini olusturmaktadir Bu ifade iki yasal metnin birbiriyle baglantili oldugunu vurgular 16 Subat 1918 Yasasi ve halefi 11 Mart 1990 Yasasi 20 yuzyilda Litvanya nin bagimsizligi acisindan en onemli gelismeler olarak kabul edilir 16 Subat gunu Litvanya da resmi bayramdir ve bagimsizligi kutlamak icin Litvanya genelinde cesitli torenler duzenlenmektedir 16 Subat Yasasi imzalandiginda Litvanya Konseyi baskani olan Jonas Basanavicius onuruna 1992 den itibaren etnik ve kulturel alanda seckin calismalar uretenlere Jonas Basanavicius Odulu adiyla odul verilmeye baslanmistir NotlarKaynakca Suziedelis Saulius 2011 Historical dictionary of Lithuania Ingilizce Lanham Md Scarecrow Press s 119 ISBN 978 0 8108 4914 3 Grenoble Lenore 2003 Language policy Ingilizce 3 Dordrecht Kluwer Academic Publishers s 104 ISBN 1 4020 1298 5 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Colin Nicolson 15 Temmuz 2014 Ingilizce Routledge s 239 ISBN 978 1 317 88826 0 11 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Vardys Vytas Stanley Judith B Sedaitis 1997 Lithuania The Rebel Nation Westview Series on the Post Soviet Republics Ingilizce Boulder Westview Press s 22 23 ISBN 0 8133 1839 4 a b c d Simas Suziedelis Ed 1970 1978 Council of Lithuania Encyclopedia Lituanica Ingilizce I Boston Massachusetts Juozas Kapocius s 581 585 a b c Kulikauskiene Lina 2002 1917 metu Lietuvos Taryba Gimtoji istorija Nuo 7 iki 12 klases Litvanca Vilnius Elektronines leidybos namai ISBN 9986 9216 9 4 Jusaitis Jonas Subat 2002 Kelio į Vasario 16 taja pradzia ir vyriausybes sudarymas Patriotas Litvanca 2 37 ISSN 1648 1232 6 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2020 Alexandra Ashbourne 1 Ocak 1999 Ingilizce Lexington Books s 11 ISBN 978 0 7391 0027 1 8 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e Eidintas Alfonsas Vytautas Zalys Alfred Erich Senn Eylul 1999 Chapter 1 Restoration of the State Edvardas Tuskenis Ed Lithuania in European Politics The Years of the First Republic 1918 1940 Ingilizce Paperback bas New York St Martin s Press s 24 31 ISBN 0 312 22458 3 a b c d e f g h i Klimavicius Raimundas 2004 Vasario 16 osios aktas teksto formavimo saltiniai ir autorystes problema Istorija Lietuvos aukstuju mokyklu mokslo darbai Litvanca 59 60 Vilnius Pedagoji Universitesi s 57 66 ISSN 1392 0456 26 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Nisan 2020 a b c d e f g Skirius Juozas 2002 Lietuvos nepriklausomybes akto paskelbimas Gimtoji istorija Nuo 7 iki 12 klases Litvanca Vilnius Elektronines leidybos namai ISBN 9986 9216 9 4 Erisim tarihi 2 Mayis 2020 a b c Kirvelis Dobilas 2001 Mokslas ir gyvenimas Litvanca 12 528 ISSN 0134 3084 27 Eylul 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2020 a b c Gerutis Albertas 1984 Independent Lithuania Albertas Gerutis Ed Lithuania 700 Years Ingilizce translated by Algirdas Budreckis 6 6yayinci Manyland Books bas New York s 151 162 ISBN 0 87141 028 1 Nezabitauskas Adolfas 1990 Jonas Basanavicius Litvanca Vilnius Vaga s 6 ISBN 5 415 00640 0 a b c d e f Maksimaitis Mindaugas 2005 Lietuvos valstybes konstituciju istorija XX a pirmoji puse Litvanca Vilnius Justitia s 36 44 ISBN 9955 616 09 1 Nutarimas Litvanca Medieval Lithuania 2005 24 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2020 Hersch Lauterpacht 1 Kasim 2012 Ingilizce Cambridge University Press s 11 ISBN 978 1 107 60943 3 2 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c Naujausiu laiku Lietuvos valstybingumo istorija Litvanca Litvanya Ulusal Muzesi 12 Temmuz 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Viltis rasti Vasario 16 osios akto originala vis labiau blesta Litvanca Lietuvos rytas 13 Subat 2006 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Ingilizce Vasario16aktas lt 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Litvanya Ulusal Radyo ve Televizyonu Litvanca 29 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Beniusis Vaidotas Berlyne rastas Vasario 16 osios akto originalas lietuviu kalba Delfi lt 30 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Stazyte Karolina 15min lt 30 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Beniusis Vaidotas 15min lt Litvanca 30 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Lithuania finds lost declaration of independence The Guardian Ingilizce 30 Mart 2017 30 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Jakucionis Saulius 15min lt Litvanca 5 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Policijos ekspertu tyrimas Nepriklausomybes akta surase signataras Jurgis Saulys Delfi lt Litvanca 23 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Jacauskas Ignas Signataro Jurgio Saulio rasysena Vasario 16 osios akte isdave isskirtiniai pozymiai Delfi lt Litvanca 22 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Aralik 2017 15min lt Litvanca 22 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Jakilaitis Edmundas 15min lt Litvanca 23 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Senavicius Antanas 1999 Lietuvos nepriklausomybes atkurimo akto teisine prigimtis ir konstitucine reiksme Istorija xl Litvanca Cilt 40 s 23 26 ISSN 1392 0456 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi SJ isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme a b Banevicius Algirdas 1991 111 Lietuvos valstybes 1918 1940 politikos veikeju Litvanca Vilnius Knyga s 39 153 ISBN 5 89942 585 7 1918 m vasario 16 d Nepriklausomybes akto signatarai Litvanca Kaunas Kauno apskrities viesoji biblioteka 1998 11 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2020 Vladas Mironas Litvanca Seimas 22 Temmuz 2005 30 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Nisan 2020 a b Landsbergis Vytautas 16 Subat 1998 Vasario 16 oji modernios Lietuvos valstybes atkurimo simbolis ir pamatas Litvanca Seimas 31 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 a b Supreme Council Reconstituent Seimas 1990 1992 Ingilizce Seimas 2002 31 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 Zalimas Dainius 2002 Legal Issues on the Continuity of the Republic of Lithuania Ineta Ziemele Ed Ingilizce 1 Kluwer Law International s 9 ISBN 90 411 1736 9 10 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Tyla Antanas 6 Mart 2005 Voruta Litvanca ISSN 1392 0677 6 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2007 Lietuvos Respublikos svenciu dienu įstatymas Litvanca Seimas 1990 29 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020 J Basanaviciaus premija siemet skirta mokslo istorikui L Klimkai Litvanca Delfi lt 21 Kasim 2005 29 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2020