Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dominika (İngilizce: Dominica), resmî adıyla Dominika Topluluğu, Karayipler'de bir ada ülkesidir. Başkenti Roseau adanın batı kıyısındadır. Coğrafi olarak Küçük Antiller'in güneyini oluşturan Rüzgârüstü Adaları'nda bulunur. Kuzeyinde Guadeloupe, güneyinde Martinik bulunur. Dominika'nın yüzölçümü 750 km², en yüksek noktası 1447 m'lik Morne Diablotins'tir. 2011 verilerine göre adada 71.293 kişi yaşamaktadır.
Dominika | |||||
|---|---|---|---|---|---|
Slogan "Après Bondie, C'est La Ter" () "İyi Tanrı'nın ardından Dünya" "Après le Bon Dieu, c'est la Terre" | |||||
 | |||||
| Başkent ve en büyük şehir | Roseau 15°18′K 61°23′B / 15.300°K 61.383°B | ||||
| Resmî dil(ler) | İngilizce | ||||
| Tanınan bölgesel dil(ler) | Fransızca | ||||
| Etnik gruplar (2001) | |||||
| Demonim | Dominikalı | ||||
| Hükûmet | Cumhuriyet | ||||
| |||||
| Tarihçe | |||||
| |||||
| Yüzölçümü | |||||
• Toplam | 754 km2 (184.) | ||||
• Su (%) | 1,6 | ||||
| Nüfus | |||||
• 2018 tahminî | 71.625 (204..) | ||||
• 2011 sayımı | 71.293 | ||||
• Yoğunluk | 105/km2 (95.) | ||||
| GSYİH (SAGP) | 2020 tahminî | ||||
• Toplam | 855 milyon $ (179.) | ||||
• Kişi başına | 12.083 $ (98..) | ||||
| GSYİH (nominal) | 2020 tahminî | ||||
• Toplam | 545 milyon $ (186.) | ||||
• Kişi başına | 7.709 $ (74.) | ||||
| İGE (2019) |  0.742yüksek · 94. | ||||
| Para birimi | Doğu karayip doları (XCD) | ||||
| Zaman dilimi | UTC–4 | ||||
| Trafik akışı | sol | ||||
| Telefon kodu | +1-767 | ||||
| İnternet alan adı | .dm | ||||
Adanın ilk yerleşimcileri 5. yüzyılda Güney Amerika'dan göçen Aravaklardır. Karayip halkı 15. yüzyıla kadar bölgedeki hakim güç oldu. Kolomb adayı 3 Kasım 1493'te keşfetti. Ardından Avrupalılar adayı sömürgeleştirdiler. Dominika 1690'lardan 1763'e dek Fransızların elindeydi. Fransızlar kahve plantasyonlarında çalıştırmak üzere Batı Afrika'dan köleler getirdiler. Büyük Britanya, Yedi Yıl Savaşı'nın ardından 1763'te adayı kontrolüne aldı. Bu dönemde İngilizce Dominika'nın resmi dili oldu. Ada 1978'de bağımsızlığını kazandı.
Dominika doğal güzelliklerinden dolayı "Karayipler'in Doğa Adası" olarak adlandırılır. Ada, Küçük Antiller'in en gencidir ve hâlen jeotermal-volkanik faaliyetlerle oluşumu sürmektedir. Bu nedenle dünyanın en büyük ikinci sıcak su kaynağı olan Boiling Gölü ülkenin güneyinde yer alır. Adada ayrıca birçok nadir bitki, hayvan ve kuş türüne ev sahipliği yapan dağlık yağmur ormanları bulunmaktadır. Adanın batı kıyıları kuraktır, iç kesimler ise yoğun yağış alır. Emperyal amazon olarak da bilinen sisserou papağanı sadece Dominka'da bulunur ve adanın millî kuşudur. Mor bir sisserou ülke bayrağında simgelenmiştir ve bu Dominika bayrağını mor renk içeren iki ülke bayrağından biri (diğeri Nikaragua) yapmaktadır. Ülke İngiliz Milletler Topluluğu, Birleşmiş Milletler, Amerikan Devletleri Örgütü ve Bağlantısızlar Hareketi üyesidir.
Tarih
Kristof Kolomb, 1493’te keşfettiği bu adaya Dominika adını verdi. İspanyol ve Fransızların egemenliğinde kaldı. 1763’te İngilizlerin eline geçti (Paris Antlaşması). 1967’de Birleşik Krallık'ta kabul edilen "1967 İlişkili Devlet Yasası" gereğince, anayasası ve dolayısıyla iç yönetimi üzerinde tam kontrole sahipken, Birleşik Krallık dış ilişkiler ve savunma sorumluluğunu korudu. Dominika, 3 Kasım 1978’de Birleşik Krallık'tan bağımsızlığını elde etti. Ülkede süregelen şiddet ve siyasi istikrarsızlık ortamı, kronik az gelişmişliğe bağlıdır. Bunda, sık sık yaşanan ve büyük yıkımlara yol açan kasırgaların da (Ağustos 1979) önemli payı vardır. 1980’deki genel seçimler muhafazakârların zaferiyle sonuçlanmış, iki darbe girişimi sonrası siyasi yaşam karışmıştır. Dominika, İngiliz Milletler Topluluğu, Birleşmiş Milletler ve Karayip Topluluğu’na üyedir. Küba, Venezuela, Bolivya ve Nikaragua'nın içinde yer aldığı ALBA'nın üyesidir.
Coğrafya
Ada, volkanik kökenlidir. Verimli topraklara ve dünyanın ikinci büyük kaynar gölüne sahiptir. Adanın omurgasını oluşturan yüksek sırttan, kıyı şeridine doğru birkaç ırmak iner.
İklim ve bitki örtüsü
Zengin volkanik toprakta yetişen sık tropikal bitki örtüsü, adanın beşte ikisini kaplar. İklimi sıcak ve nemlidir. Topraklarının ancak onda biri ekilebilir durumdadır.
Demografi
Dominikalıların büyük çoğunluğu Afrika kökenlidir. Avrupa kökenli azınlık (Fransız ve İngiliz sömürgecilerin torunları ve İrlanda kökenli bazı kişiler) ile birlikte artan karma bir nüfus vardır ve az sayıda Lübnanlı, Suriyeli ve Asyalı yaşamaktadır. Dominika, aynı zamanda, komşu adalardan imha edilen veya sürülen Kolomb öncesi yerli Kalinago (daha önce Caribs olarak da bilinir) nüfusu olan tek Doğu Karayip adasıdır. 2014 itibarıyla 3.000'den fazla Kalinago kalmıştır. Dominika'nın doğu kıyısındaki sekiz köyde yaşamaktadır.
Dominika'nın nüfus artış hızı, öncelikle diğer ülkelere göç nedeniyle çok düşüktür. 21. yüzyılın başlarında, en popüler ülkeler için göçmen sayıları şu şekildedir: Amerika Birleşik Devletleri (8.560), Birleşik Krallık (6.739), Kanada (605) ve Fransa (394).
Dominika, 1832'de kısmen Leeward Adaları federal kolonisine entegre edildi. Daha sonra 1871'de Leeward Adaları Federasyonu'nun tam bir parçası oldu. Başından beri, daha önce Dominika, federasyonun diğer daha İngilizce konuşan adalarının siyasi veya kültürel geleneklerinde hiçbir rol oynamamıştı. Şimdi, bir Leeward Adası olarak, binlerce dönüm ormanlık topraklanmamış araziye sahip bu çok daha büyük bölge Montserrat ve Antigua halkına açıktı. 20. yüzyılın başında, Rose'un limon suyunu üreten Rose's Company, ürününe olan talebi, ürünü Montserrat'tan tedarik etme yeteneğinden daha fazla gördü. Bu duruma verdikleri yanıt Dominika'ya toprak satın almak ve Montserrat çiftlik işçilerini yer değiştirmeye teşvik etmekti. Sonuç olarak, Dominika, Wesley ve Marigot'ta iki dil topluluğu vardı.
Ekonomi
Dominika, 1993 yılından bu yana kendi yatırım programı ile vatandaşlık programına sahiptir. Bu yatırımların şu an hükûmetin toplam gelirinin %16'sını oluşturduğu düşünülmektedir. 1 Şubat 2017'de yayınlanan Arton Capital'in Arton Endeksi'nde, yatırım programlarıyla ikamet ve yatırım programlarıyla vatandaşlık programlarının dahil olduğu toplam on iki programdan ikinci seçilmiştir.
Plantasyonlar (muz, kakao, yeşil limon, kopra, vanilya), ponza ve balıkçılıkla birlikte temel geçim kaynaklarını oluşturur. Gıda maddeleri ithal etmek durumundadır. Ekonomik büyümenin temelini turizm oluşturur.
Turizm
Yaban hayatın korunduğu Morne Trios Pitos Ulusal Parkı, turistlerin gözde uğrak yeridir.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- ^ a b (PDF). Dominica.gov.dm. 15 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2017.
- ^ a b "Report for Selected Countries and Subjects". www.imf.org. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ocak 2021.
- ^ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 Aralık 2020. ss. 343-346. ISBN . 15 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
- ^ . Constitute. 16 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016.
- ^ a b c Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
- ^ P. C. Evans & , Dominica: Nature Island of the Caribbean 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Hansib (1989).
- ^ . World Atlas. 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
- ^ . 24 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dominika Ingilizce Dominica resmi adiyla Dominika Toplulugu Karayipler de bir ada ulkesidir Baskenti Roseau adanin bati kiyisindadir Cografi olarak Kucuk Antiller in guneyini olusturan Ruzgarustu Adalari nda bulunur Kuzeyinde Guadeloupe guneyinde Martinik bulunur Dominika nin yuzolcumu 750 km en yuksek noktasi 1447 m lik Morne Diablotins tir 2011 verilerine gore adada 71 293 kisi yasamaktadir DominikaCommonwealth of Dominica Ingilizce Dominika TopluluguBayrak ArmaSlogan Apres Bondie C est La Ter Iyi Tanri nin ardindan Dunya Apres le Bon Dieu c est la Terre Milli mars source source Baskent ve en buyuk sehirRoseau 15 18 K 61 23 B 15 300 K 61 383 B 15 300 61 383Resmi dil ler IngilizceTaninan bolgesel dil ler FransizcaEtnik gruplar 2001 86 8 Afrikali 8 9 Cok irkli 0 8 Beyaz 0 7 digerDemonimDominikaliHukumetCumhuriyet Devlet BaskaniSylvanie Burton BasbakanRoosevelt SkerritTarihce Bagimsizlik Birlesik Krallik tan 3 Kasim 1978Yuzolcumu Toplam754 km2 184 Su 1 6Nufus 2018 tahmini71 625 204 2011 sayimi71 293 Yogunluk105 km2 95 GSYIH SAGP 2020 tahmini Toplam855 milyon 179 Kisi basina12 083 98 GSYIH nominal 2020 tahmini Toplam545 milyon 186 Kisi basina7 709 74 IGE 2019 0 742 yuksek 94 Para birimiDogu karayip dolari XCD Zaman dilimiUTC 4Trafik akisisolTelefon kodu 1 767Internet alan adi dmDominika haritasi Adanin ilk yerlesimcileri 5 yuzyilda Guney Amerika dan gocen Aravaklardir Karayip halki 15 yuzyila kadar bolgedeki hakim guc oldu Kolomb adayi 3 Kasim 1493 te kesfetti Ardindan Avrupalilar adayi somurgelestirdiler Dominika 1690 lardan 1763 e dek Fransizlarin elindeydi Fransizlar kahve plantasyonlarinda calistirmak uzere Bati Afrika dan koleler getirdiler Buyuk Britanya Yedi Yil Savasi nin ardindan 1763 te adayi kontrolune aldi Bu donemde Ingilizce Dominika nin resmi dili oldu Ada 1978 de bagimsizligini kazandi Dominika dogal guzelliklerinden dolayi Karayipler in Doga Adasi olarak adlandirilir Ada Kucuk Antiller in en gencidir ve halen jeotermal volkanik faaliyetlerle olusumu surmektedir Bu nedenle dunyanin en buyuk ikinci sicak su kaynagi olan Boiling Golu ulkenin guneyinde yer alir Adada ayrica bircok nadir bitki hayvan ve kus turune ev sahipligi yapan daglik yagmur ormanlari bulunmaktadir Adanin bati kiyilari kuraktir ic kesimler ise yogun yagis alir Emperyal amazon olarak da bilinen sisserou papagani sadece Dominka da bulunur ve adanin milli kusudur Mor bir sisserou ulke bayraginda simgelenmistir ve bu Dominika bayragini mor renk iceren iki ulke bayragindan biri digeri Nikaragua yapmaktadir Ulke Ingiliz Milletler Toplulugu Birlesmis Milletler Amerikan Devletleri Orgutu ve Baglantisizlar Hareketi uyesidir TarihKristof Kolomb 1493 te kesfettigi bu adaya Dominika adini verdi Ispanyol ve Fransizlarin egemenliginde kaldi 1763 te Ingilizlerin eline gecti Paris Antlasmasi 1967 de Birlesik Krallik ta kabul edilen 1967 Iliskili Devlet Yasasi geregince anayasasi ve dolayisiyla ic yonetimi uzerinde tam kontrole sahipken Birlesik Krallik dis iliskiler ve savunma sorumlulugunu korudu Dominika 3 Kasim 1978 de Birlesik Krallik tan bagimsizligini elde etti Ulkede suregelen siddet ve siyasi istikrarsizlik ortami kronik az gelismislige baglidir Bunda sik sik yasanan ve buyuk yikimlara yol acan kasirgalarin da Agustos 1979 onemli payi vardir 1980 deki genel secimler muhafazakarlarin zaferiyle sonuclanmis iki darbe girisimi sonrasi siyasi yasam karismistir Dominika Ingiliz Milletler Toplulugu Birlesmis Milletler ve Karayip Toplulugu na uyedir Kuba Venezuela Bolivya ve Nikaragua nin icinde yer aldigi ALBA nin uyesidir CografyaAda volkanik kokenlidir Verimli topraklara ve dunyanin ikinci buyuk kaynar golune sahiptir Adanin omurgasini olusturan yuksek sirttan kiyi seridine dogru birkac irmak iner Iklim ve bitki ortusu Zengin volkanik toprakta yetisen sik tropikal bitki ortusu adanin beste ikisini kaplar Iklimi sicak ve nemlidir Topraklarinin ancak onda biri ekilebilir durumdadir DemografiDominikalilarin buyuk cogunlugu Afrika kokenlidir Avrupa kokenli azinlik Fransiz ve Ingiliz somurgecilerin torunlari ve Irlanda kokenli bazi kisiler ile birlikte artan karma bir nufus vardir ve az sayida Lubnanli Suriyeli ve Asyali yasamaktadir Dominika ayni zamanda komsu adalardan imha edilen veya surulen Kolomb oncesi yerli Kalinago daha once Caribs olarak da bilinir nufusu olan tek Dogu Karayip adasidir 2014 itibariyla 3 000 den fazla Kalinago kalmistir Dominika nin dogu kiyisindaki sekiz koyde yasamaktadir Dominika nin nufus artis hizi oncelikle diger ulkelere goc nedeniyle cok dusuktur 21 yuzyilin baslarinda en populer ulkeler icin gocmen sayilari su sekildedir Amerika Birlesik Devletleri 8 560 Birlesik Krallik 6 739 Kanada 605 ve Fransa 394 Dominika 1832 de kismen Leeward Adalari federal kolonisine entegre edildi Daha sonra 1871 de Leeward Adalari Federasyonu nun tam bir parcasi oldu Basindan beri daha once Dominika federasyonun diger daha Ingilizce konusan adalarinin siyasi veya kulturel geleneklerinde hicbir rol oynamamisti Simdi bir Leeward Adasi olarak binlerce donum ormanlik topraklanmamis araziye sahip bu cok daha buyuk bolge Montserrat ve Antigua halkina acikti 20 yuzyilin basinda Rose un limon suyunu ureten Rose s Company urunune olan talebi urunu Montserrat tan tedarik etme yeteneginden daha fazla gordu Bu duruma verdikleri yanit Dominika ya toprak satin almak ve Montserrat ciftlik iscilerini yer degistirmeye tesvik etmekti Sonuc olarak Dominika Wesley ve Marigot ta iki dil toplulugu vardi EkonomiDominika 1993 yilindan bu yana kendi yatirim programi ile vatandaslik programina sahiptir Bu yatirimlarin su an hukumetin toplam gelirinin 16 sini olusturdugu dusunulmektedir 1 Subat 2017 de yayinlanan Arton Capital in Arton Endeksi nde yatirim programlariyla ikamet ve yatirim programlariyla vatandaslik programlarinin dahil oldugu toplam on iki programdan ikinci secilmistir Plantasyonlar muz kakao yesil limon kopra vanilya ponza ve balikcilikla birlikte temel gecim kaynaklarini olusturur Gida maddeleri ithal etmek durumundadir Ekonomik buyumenin temelini turizm olusturur Turizm Yaban hayatin korundugu Morne Trios Pitos Ulusal Parki turistlerin gozde ugrak yeridir Ayrica BakinizDominika Ekonomik Vatandaslik ProgramiKaynakca a b PDF Dominica gov dm 15 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Agustos 2017 a b Report for Selected Countries and Subjects www imf org 29 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ocak 2021 Human Development Report 2020 The Next Frontier Human Development and the Anthropocene PDF United Nations Development Programme 15 Aralik 2020 ss 343 346 ISBN 978 92 1 126442 5 15 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Aralik 2020 Constitute 16 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Temmuz 2016 a b c Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 P C Evans amp Dominica Nature Island of the Caribbean 24 Nisan 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hansib 1989 World Atlas 21 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Nisan 2019 Arsivlenmis kopya 27 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2020 24 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2020