Ardanuç Kalesi (Gürcüce: არტანუჯის ციხე; okunuşu: "art'anucis tsih'e"), tarihsel Gürcistan'ın güneybatısındaki Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç kasabasında erken Orta Çağ'dan kalma bir kaledir. Ardanuç kale-kenti, tarihsel Klarceti bölgesinin merkeziydi. Kale, Ardanuç Çayı'nın sol kıyısında yer alır.
Ardanuç'un eski yerleşmesinde (Adakale) bulunan Ardanuç Kalesi | |
Diğer ad(lar) | Gevhernik Kalesi |
---|---|
Genel bilgiler | |
Durum | Büyük ölçüde yıkılmış |
Tür | Kale |
Konum | Adakale, Ardanuç |
Koordinatlar | 41°07′36″K 42°03′17″D / 41.12667°K 42.05472°D |
Açılış | 5. yüzyıl |
Yenileme | 9. yüzyıl |
Yükseklik | |
Mimari | Gürcü mimarisi |
Ardanuç Kalesi, eskiden bir köy olan Adakale'de yer alır. Kalenin bulunduğu bölge günümüzde birinci derece arkeolojik sit alanıdır. Osmanlıların 1551 yılında Gürcülerden ele geçirdiği kale, Türkçe kaynaklarda Gevhernik Kalesi olarak da geçer. Dış kale ve iç kale olarak olmak üzere iki bölümden oluşan Ardanuç Kalesi, büyük ölçüde yıkılmış ve günümüze surların bazı kısımları kalmıştır. Ardanuç Kalesi'nde Eylül 2021'de arkeolojik kazı çalışmaları yürütülüyordu.
Gürcü tarihi Kartlis Tshovreba'ya göre Ardanuç Kalesi, Gürcü Kralı Vahtang Gorgasali döneminde (5. yüzyıl), kızkardeşinin oğlu Artavan'a verdiği emir sonucunda inşa edilmiştir. Emevi halifesi II. Mervan zamanındaki Arap saldırıları sırasında yıkılan kaleyi 9. yüzyılda Gürcü hükümdarı I. Aşot Kurapalati güçlendirip Klarceti bölgesinin siyasi ve ekonomik merkezi haline getirdi. Bir kale-kent olan Ardanuç, bir kayanın üzerinde yer alan ana kale ile onun kuzeybatısında yer alan yerleşmeden oluşmaktadır. Ardanuç Kalesi, bu kayanın üstteki düz alanda bulunmaktadır. Hayli geniş bir alana kaplamaktadır. Kalenin uzunluğu 220 metre, en geniş alanda genişliği 55 metredir.
Ardanuç Kalesi'nde tek nefli bir kilise bulunmaktadır. Kalenin kilisesi olan bu yapının kuzey tarafında bitişik bir yapı yer alır. Doğu tarafında bulunan apsis gününüze ulaşmış haliyle 2-3 metre yüksekliktedir. Bu kilisenin çatı örtüsünden geriye hiçbir şey kalmamıştır. Kilise, bir kaydan elde edilmiş ve işlenmemiş beyaz taştan inşa edilmiştir. Bazı kısımlarda bu taşlar 1x2 metre ebatlarındadır. Kilisenin iç duvarlarının sıvanmış olduğu ve duvar resimlerine sahip olduğu bugüne kalan mavi boya izlerinden de anlaşılmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 70-71 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ ""Artvin Gevhernik Kalesi'nde arkeolojik kazı çalışması başlatıldı" - TRT Haber". 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2021.
- ^ The Oxford Dictionary of Late Antiquity, Oxford, 2018, s. 159, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ardanuc Kalesi Gurcuce არტანუჯის ციხე okunusu art anucis tsih e tarihsel Gurcistan in guneybatisindaki Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Ardanuc kasabasinda erken Orta Cag dan kalma bir kaledir Ardanuc kale kenti tarihsel Klarceti bolgesinin merkeziydi Kale Ardanuc Cayi nin sol kiyisinda yer alir Ardanuc KalesiArdanuc un eski yerlesmesinde Adakale bulunan Ardanuc KalesiDiger ad lar Gevhernik KalesiGenel bilgilerDurumBuyuk olcude yikilmisTurKaleKonumAdakale ArdanucKoordinatlar41 07 36 K 42 03 17 D 41 12667 K 42 05472 D 41 12667 42 05472Acilis5 yuzyilYenileme9 yuzyilYukseklikMimariGurcu mimarisi Ardanuc Kalesi eskiden bir koy olan Adakale de yer alir Kalenin bulundugu bolge gunumuzde birinci derece arkeolojik sit alanidir Osmanlilarin 1551 yilinda Gurculerden ele gecirdigi kale Turkce kaynaklarda Gevhernik Kalesi olarak da gecer Dis kale ve ic kale olarak olmak uzere iki bolumden olusan Ardanuc Kalesi buyuk olcude yikilmis ve gunumuze surlarin bazi kisimlari kalmistir Ardanuc Kalesi nde Eylul 2021 de arkeolojik kazi calismalari yurutuluyordu Gurcu tarihi Kartlis Tshovreba ya gore Ardanuc Kalesi Gurcu Krali Vahtang Gorgasali doneminde 5 yuzyil kizkardesinin oglu Artavan a verdigi emir sonucunda insa edilmistir Emevi halifesi II Mervan zamanindaki Arap saldirilari sirasinda yikilan kaleyi 9 yuzyilda Gurcu hukumdari I Asot Kurapalati guclendirip Klarceti bolgesinin siyasi ve ekonomik merkezi haline getirdi Bir kale kent olan Ardanuc bir kayanin uzerinde yer alan ana kale ile onun kuzeybatisinda yer alan yerlesmeden olusmaktadir Ardanuc Kalesi bu kayanin ustteki duz alanda bulunmaktadir Hayli genis bir alana kaplamaktadir Kalenin uzunlugu 220 metre en genis alanda genisligi 55 metredir Gurcu Bagrationi Hanedani nin merkezi Ardanuc kale kenti Nikolay Marr 1904 Ardanuc Kalesi nde tek nefli bir kilise bulunmaktadir Kalenin kilisesi olan bu yapinin kuzey tarafinda bitisik bir yapi yer alir Dogu tarafinda bulunan apsis gununuze ulasmis haliyle 2 3 metre yuksekliktedir Bu kilisenin cati ortusunden geriye hicbir sey kalmamistir Kilise bir kaydan elde edilmis ve islenmemis beyaz tastan insa edilmistir Bazi kisimlarda bu taslar 1x2 metre ebatlarindadir Kilisenin ic duvarlarinin sivanmis oldugu ve duvar resimlerine sahip oldugu bugune kalan mavi boya izlerinden de anlasilmaktadir Kaynakca a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 70 71 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Artvin Gevhernik Kalesi nde arkeolojik kazi calismasi baslatildi TRT Haber 3 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2021 The Oxford Dictionary of Late Antiquity Oxford 2018 s 159 ISBN 978 0 19 866277 8