Rome: Total War ya da kısaca RTW, MÖ 270 ve MS 14 yılları arasında Roma Cumhuriyeti ve erken Roma İmparatorluğu döneminde geçen bir strateji oyunudur. Creative Assembly tarafından geliştirilmiş ve Activision tarafından 22 Eylül 2004’te piyasaya sürülmüştür.
Rome: Total War | |
---|---|
Geliştirici | Creative Assembly Feral Interactive |
Yayımcılar | Activision - Orijinal Sega - Mevcut Feral Interactive (Mac OS X) |
Yapımcılar | The Creative Assembly Feral Interactive (Mac OS X) |
Besteci | Jeff van Dyck |
Seri | Total War |
Platformlar | Microsoft Windows, Mac OS X |
Çıkış | 20 Eylül 2004 |
Türler | Gerçek zamanlı strateji, Sıra tabanlı strateji |
Mod | Tek oyunculu oyun Çok oyunculu oyun |
Binlerce askerden oluşan antik ordularla muazzam savaşların cereyan edebildiği oyunda yeni bir 3 boyutlu grafik motoru kullanılmıştır. Bu yeni grafik motoru sayesinde savaş meydanında 30.000 kişilik ordular bulunabilmektedir. Orduların strateji ekranında birbirlerine kılıç çektikleri bölgenin, strateji haritasındaki coğrafi koşullarının aynısıyla savaş meydanına aktarılması oyunun göze çarpan özelliklerindendir. Örneğin genel haritada Konstantinopolis’te karşılaşan ordular, savaş ekranında da kurgusal bir arazide değil, Konstantinopolis'in oyuna birebir aktarılmış halinde savaşmaktadırlar. Oyun ayrıca Hannibal Barca, Vercingetorix, Jül Sezar gibi tarihe mal olmuş kişiliklerin yerine geçme, üç Romalı aile Julii, Brutii, Scipii ile dünya hakimiyeti için mücadele etme; Yunan şehir devletleri, Kartaca, Büyük Britanya, Selevkoslar ve Mısırlılar ile tarihi baştan yazma şansını oyunculara sunmaktadır. (Bu ülkeler ile oynayabilmek için oyunda ilerleyip Roma ailelerinden biriyle biraz önce anılan ülkeleri işgal etmeniz gerekmektedir.)
Şehir savaşlarına ve kale kuşatmalarına eklenen birkaç yeni özellikle beraber oynayış, oyunun önceki serileri olan Shogun: Total War ve Medieval: Total War ile benzerlikler göstermektedir.
Piyasa sürülmeden önce onlarca övgü alan oyunun grafik ve simulasyonları oyunun piyasaya sürülmesi ile beraber History Channel ve BBC'deki programlarda tarihi savaşların yeniden canlandırılmasında kullanılmıştır. Oyun motorunun gelişmişliği sayesinde tarihî savaşlar, bu programlarda su götürmez bir mükemmellikte yeniden canlandırılabilmiştir.
27 Ekim 2005 tarihinde oyun için Barbarian Invasion (Barbar İstilası) adıyla yeni bir genişleme paketi piyasaya sürülmüştür. Söz konusu ek paket MS 363 ve MS 476 yılları arasında geçmektedir.
Oynanış
Dünyaya hakim olma felsefesi etrafında geçen oyunda oyuncuların güçlü ordular kurarak en yakın şehirleri en hızlı şekilde şekilde işgal etmeleri gerekmektedir. Bunu yapabilmek içinse teknolojide ileri gidebilmeli, en gelişmiş şehirleri kurarak en modern askerleri üretebilmeli, büyük limanlar, tarım alanları, ticaret yerleri ve geniş ticaret yolları kurarak ya da maden işleyerek gelirin arttırılması gerekmektedir. Bunun yanında da eğlence binaları inşa ederek ve vergi sistemini adaletli bir şekilde ayarlayarak halkın gönlü hoş tutulmalı. Hatta savaş gemileri ile düşman ülke limanları abluka altına alınarak, onların ticaretlerine dolayısıyla da gelirlerine darbe vurulmalı. Oyunu bitirebilmek için belli sayıda şehri ele geçirmek ya da Senato’ya ve dolayısıyla cumhuriyete son verip Roma'da imparatorluğun ilan edilmesi gerekmektedir.
Irklar
Romalılar
Oyunda üç Romalı hane bulunmaktadır. Bunlar Julii Hanesi, Brutii Hanesi ve Scipii Hanesi'dir.a Bunlara ek olarak bir de S.P.Q.R. yani Senato bulunmaktadır. Bu üç hane ve S.P.Q.R. birbirleri ile müttefik olarak oyuna başlamaktadır. Aralarında savaşamayan bu gruplar isterse birbirine yardım edebilir, isterlerse rüşvet ile diğer grup ordu ve generallerini kendi saflarına çekebilirler. S.P.Q.R. bu üç haneye de farklı görevler vermektedir. Bu görevler isteğe bağlı olarak yapılabilir ya da yapılmayabilirler. Yapıldıkları takdirde S.P.Q.R. tarafından hane ödüllendirilir ve S.P.Q.R.'daki nüfuzları artar. Yapılmadığı takdirde de S.P.Q.R. tavır alır, gerekirse de maddi ceza verir.
Ek olarak S.P.Q.R.'un gözleri özellikle popüler olan hanenin her daim üzerindedir. Fetihler artıkça hanenin popülerliği de paralel olarak artar. Ve bir hane lideri S.P.Q.R.'dan daha fazla güçlendiğini takdirde S.P.Q.R. o haneyi kendisine tehdit olarak görür. Bu aşamadan sonra S.P.Q.R. o hane liderine intihar etmesini emreder. Eğer lider görevi yerine getirir ve intihar ederse yerine varisi geçer, kabul edilmediği takdirde Roma için iç savaş kaçınılmazdır. Ve bir hane yeterli popülerliği elde ederse diğer Roma hanelerine saldırabilir. Bu popülerliği elde etmek içinse 35 bölgenin işgal edilmesi gerekmektedir. Ayrıca halk popülaritesi tam seviye olduğunda da saldırı yapılabilir.
Oyuna başlarken Roma ordusu diğer ülke ordularına göre, daha iyi eğitilmiş ve daha iyi teçhizatlandırılmış askerleri ile üstün bir konumdadır. Nispeten biraz daha zayıf olan Roma süvarileri ordunun aksayan tek yanı olarak kabul edilebilir. Oyuna Gaius Marius reformları da eklenmiştir. MÖ 220 ile MÖ 180 yılları arasında gerçekleşen reform ile Roma ordusu geleneksel hastati, principes, triarii yapılanması yerine, meşhur lejyoner yapılanmasına geçmiştir ve daha iyi atlı birlikler yetiştirebilmektedir. Ordunun teçhizatları ise paralel olarak gelişmiştir.
Tarihi gerçekler
Oyundaki üç Romalı hane Jül Sezar, Marcus Junius Brutus ve Afrikalı Scipio'dan esinlenilerek Julii, Brutii, Scipii olarak adlandırılmıştır. Gerçekte Scipii ve Brutii haneleri yoktu. Marcus Junius Brutus Junii, Afrikalı Scipio ise Cornelli hanesine mensuptular.
Oyundaki üç haneli Roma sistemi de tarihî gerçeklere uymamaktadır. Roma Cumhuriyeti S.P.Q.R. tarafından yönetilirdi. Aileler sadece küçük bölgeleri idare edebilir, işgal edilen bölgelere ise S.P.Q.R. tarafından yeni bir yönetici atanır, işgal edilen şehir ve topraklar işgal eden generale ve aileye bırakılmazdı. Zaten generaller dahi S.P.Q.R. ve yöneticiler tarafından atanır, oyundakinin aksine generaller şehir yönetiminde söz sahibi olamazlardı.
Oyundaki birkaç askerî birlikte tarihi gerçekleri yansıtmamaktadır. Şehir Kohortlarıb adlı birlik oyunda Roma'nın en nüfuzlu askerleri olarak gösterilir fakat bu birlikler gerçekte yangın kalelerinde ve gece gözlemlerinde kullanılmıştır.
Oyunda barbarlar bazı özel avantajlara ve dezavantajlara sahiptirler. Örneğin barbarlar taştan kalelerc, ticaret gelirini arttıran ve stratejik yararlar sağlayan otobanları yapamazlar. Daha önemlisi barbarların teknoloji ağaçları üç şehir seviyesi ile sınırlanmıştır. Diğer ülkeler ise şehirlerini 5. seviyeye kadar geliştirebilmektedirler. Bununla birlikte barbarlarda nüfus artışı daha hızlı olmakta, şehirler daha çabuk seviye atlayabilmekte ve böylelikle yetkin askerleri hızlıca yetiştirebilmektedirler. Barbar orduları doğal olarak organize olmamış ordulardır fakat barbar savaşçıları son derece iyi savaşabilen askerlerdir.
Barbar kültürü
Bugünkü Fransa ve Kuzey İtalya'da yer alan Galyalılar geniş topraklara sahip olarak oyuna başlamaktadırlar. Bu ise ticaret alanının genişlemesine ve tarımdan gelecek gelirlerin artmasını sağlamaktadır. Orduları ise piyadeler, okçular ve kısıtlı süvari birliğinden oluşmaktadır. Ordunun ön saflarında Warband adındaki birlik bulunur. İleride çıkardıkları Chosen Swordman ve Forester Archer ile son derece güçlü ordular kurabilirler. Roma senatosunun ilk hedeflerinden biridir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Bugünkü Britanya ve Belçika'da yer alan Britanyalılar geniş topraklara sahip olarak oyuna başlamaktadırlar. Hem Britanya hem de Avrupa topraklarında kurulduğundan dolayı güçlü bir donanmaları vardır ve bu da deniz ticareti gelirlerini artırmaktadır. Orduları ise piyadeler ve warbandlerden oluşmaktadır. Bu birimlerin giderlerinin az olması nedeniyle ordu da kalabalık olur. Ayrıca atlı savaş arabaları da üretilebilir. Druids ve Head Hunters birimleri ile düşmanlarının başına oldukça bela olabilmektedirler. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Bugünkü Almanya ve Hollanda'da yer alan Cermenler verimsiz topraklarda oyuna başlamaktadırlar. Topraklarının verimsiz olması ve ticaret gelirlerinin olmaması mecburi olarak fetih yapılmasını gerektirir. Yunanistan, Makedonya ve Traklar'dan sonra falanks uygulayan tek ülke olan ve zırh delici baltalı berserkerlere sahip olan Cermenler etraflarındaki ülkelerden çok kolay toprak alırken savunma konusunda bu kadar iyi değillerdir. Barbarlardaki en güçlü piyade ordusuna sahiplerdir ve İskitlerle beraber ordusunda kadın savaşçı birim olan iki topluluktan biridir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Bugünkü İspanya'da yer alan İspanyollar Galya ve Kartacalılar ile savaş halinde oyuna başlamaktadırlar. Güçlü piyadelerinin yanında son derece iyi mızraklı birliklere sahiplerdir. Ordusu hem barbar hem Kartaca özellikleri taşır. Bu yüzden oyundaki tek yarı barbar devlettir. Özellikle Bull Warriors birimleri oyundaki en iyi piyadelerden biridir. Kuşatma silahları bulunan ender barbar ülkelerdendir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Bugünkü Romanya'da yer alan Daçyalılar güçlü komşular ile oyuna başlamaktadırlar. Yunanistan, Makedonya gibi güçlü askerî birliklere sahip ülkelere karşı ayakta durmaya çalışan Daçya ordusu ağır piyadelere ve Falxmen denilen ellerinde bir çeşit orak bulunan piyadeye sahiptir. Oyun başında okçu birliğe sahip tek barbar ülkedir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Bugünkü Rusya ve Ukrayna'da yer alan İskitler akıncı atlılara ve ağır süvarilere sahiptir. Oyundaki tek Türk kavmi olan İskit ordusunun büyük bölümü atlı okçulardan oluşur. Oyundaki en iyi atlı birimler İskitlerindir. Özellikle Head Hunting Maiden atlıları rakip tanımaz. Kuşatma araçlarına sahiptirler. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Yunan kültürü
Bugünkü Yunanistan ve Türkiye'de yer alan Yunanlar çok önemli kolonilere sahip olarak oyuna başlamaktadırlar. Bir deniz devletleri birliği görünümünde olan Yunan Şehirleri güçlü donanmaları sayesinde ticaret ilişkilerini sıkı tutmaktadır. Hoplitler sayesinde ok ve mızraklı birliklere karşı nispeten korunmalı bir durumda bulunan Yunan ordusu atlı birliklere karşı başarılı saldırılar yapabilmektedir. Ayrıca adındaki iyi eğitimli kısa mesafe okçularına sahiplerdir. Armoured Hoplites, hoplitlerden daha dayanıklı birliklerdir ve ordunun belkemiğini oluştururlar. Sparta Hoplitleri ise sıkışmadıkları ya da pusuya düşmedikleri sürece pes etmeden savaşan azimli savaşçılardır. Falanks modundan çıkarıldıktan sonra herhangi bir birliğe kılıçlarını çekerek büyük bir hızla saldırırlar ve birliğin içinde yarık açarlar. Sparta Hoplitleri oyundaki en iyi savunma birliklerinden biridirler. Ancak bu başarıyı atlı birliklerde gösteremezler. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Bugünkü Romanya, Bulgaristan ve Türkiye'de yer alan Traklar da tıpkı Yunanlar gibi güçlü donanmaya sahiptir. Yarı çıplak güçlü piyadelere sahiplerdir. Falanks birlikleri de vardır. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Bugünkü Yunanistan'da yer alan Makedonlar Büyük İskender'in güçlü ordularına sahiptir. Makedon Falanksları ordunun bel kemiğidir. Uzun mızrakları ve yakından dövüşe dayanıklı zırhları olmasına karşın okçulara karşı dezavantajları vardır. Royal Pikemen birimi oyundaki en iyi falanks birimidir. İskitlerle beraber oyundaki en iyi atlı birliklere sahiptirler. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Bugünkü Irak ve Kuveyt'in hakimiyetindeki Mezopotamya'da yer alan Selevkoslar verimli topraklardan dolayı tarımda gelişmişlerdir. Ayrıca Akdeniz'e kıyısı olması nedeniyle deniz ticaretinden de gelir elde etmektedirler. Makedonlar ile benzer ordu yapısına sahip olan Selevkos ordusu aynı zamanda Pers kültürünü de içerisinde barındırır. Makedon Falanksları, hoplit, tırpanlı atlı arabalar, fil birlikleri, cataphract ve lejyoneri de içerisinde bulunduran Selevkos ordusu oyundaki en alternatifli birliklere sahip ordudur. Ama genelde bu orduları onları ayakta tutamaz. Oyun içerisinde 100-150 sene içerisinde yıkılmış olurlar. Ayrıca 4 devletle hep savaş halindedir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Pontuslular oyundaki Yunan kültürünü temsil eden son ülkedir. Doğu Karadeniz taraflarında oyuna başlarlar. Fars etkisi görülse de orduları genelde Yunan birimleri ağırlıklıdır. Falanksları, ciritçi süvarileri, zırhlı atlıları ve savaş arabaları mevcuttur. Güçlü birimleri bulunan Pontus'u iyi idare edenler çok kısa zamanda Anadolu'ya hakim olabilirler. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Kartaca kültürü
Bugünkü Tunus'ta yer alan Kartacalılar İspanya, Sicilya ve Sardunya'da da kolonilere sahip olarak oyuna başlamaktadırlar. Ticaret gelirleri oldukça yüksektir. Yetkin piyadeleri, güçlü atlıları ve filleri, nispeten zayıf okçu birlikleri ile çeşitlilik gösteren Kartaca ordusunun en önemli gücü fillerdir. Sacred Band piyadeleri, Roma lejyonlarıyla başa çıkabilen oyundaki ender birimlerdendir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Bugünkü Cezayir'de yer alan Numidyalılar küçük bir Batı Afrika krallığıdır. Topraklarının çoğu çöllerle kaplı olduğundan tarım yok denecek kadar azdır. Ciritçi süvarileriyle dikkat çeken bir orduya sahip olan Numidya hafif mızraklı piyadeleri de ordusunda bol miktarda bulundurur. Oyunun ileri zamanlarında deve sürücülerine de sahip olurlar. Düzgün piyadesi bulunmayan bu devletin lejyon birimine sahip olması oyunun ilginçliklerindendir. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Mısır kültürü
Bugünkü Mısır'da yer alan Mısırlılar bulundukları iklim gereği hafif zırhlı askerlere sahip olarak oyuna başlamaktadırlar. Yunan ordusu benzeri piyade birliklerine sahip olan Mısır ordusu sıradan okçu birlikleri ve chariotlara sahiptir. Diplomatik anlaşmalara genellikle sadık kalmaz ve ihanet ederler. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilirse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle de oynayabilme imkânı kazanır.
Pers kültürü
Partlar, Ahameniş İmpratorluğunu yıkan İskender İmparatorluğu yıkıldıktan sonra İran'a hakim olan Fars kökenli bir krallıktır. Oyuna Irak ve Hazar Denizi taraflarında başlarlar. Ordusu piyade açısından oldukça kısırdır. Fakat atlılar konusunda oyundaki en güçlü devletlerdendir. Ağır zırhlı atlıyı tarihte ilk bulan ve kullanan devlet Partlardır. Katafrakt olarak sadece atları kullanmazlar, develi katafraktlarıda vardır. Zırhlı olmasa da ordularında fil bulundururlar. Atlı okçularıyla vur kaç saldırları için idealdirler. Roma hanelerinden biriyle ülke fethedilerse kilit açılır ve oyuncu bu ülkeyle oynayabilme imkânı kazanır.
Antik Ermeniler bugünkü Azerbaycan, Gürcistan tarafında oyuna başlarlar. Farsi bir topluluk olan Ermenilerin ordusu çeşitli piyadelere, ağır zırhlı katafraktlara, atlı okçulara hatta lejyoner birimine kadar çeşitlilik gösterir. Orta güçte bir orduları vardır. Dikkatli kullanılırlarsa oldukça tehlikelidirler. Pontus'un en büyük düşmanlarıdır. Roma hanelerinden biriyle bu ülke fethedilse dahi oyunda yönetilemez.
Asiler
Asilerr oyunun özel bir parçalarıdırlar ve üç grupta toplanırlar. Bu iç grup Haydut ve Korsanlar, Kaçaklar ve Özgür Köleler, Özgür Krallıklar ve İsyancı Şehirler şeklindedir. Amaçları toprak fethetmek değil, orduların yolları üzerinde pusu kurarak ganimet elde etmektir.
- Haydut ve Korsanlars
Bu asiler birçok metot kullanarak para çalmanın yollarını ararlar. Yol keser, ticarete ket vurur, ordulara pusu kurar, deniz ticaretini baltalayıp limanların ticaret yapmasını engellerler. Tedbir alınmadığı takdirde büyür ve tehdit oluşturmaya başlar.
- Kaçaklar ve Özgür Kölelert
Bu asiler genellikle işgal edilen topraklarda varlık gösterirler. Özgür Köleler organize olamamış özgürlük isteyen insanlardan oluşur. Kaçaklar ise daha düzenli ve güçlü ordulara sahip olup tehlike arz ederler. Özellikle bir general etrafında birlik olduklarında şehirlerde isyan çıkarıp işgalci ülkeyi şehirden kovabilirler.
- Özgür Krallıklar ve İsyancı Şehirleru
Bu asiler özgürdürler. Fakat bir ülke gibi organize olmuş şekilde değil şehir devleti halinde yaşarlar. Güçlü ordular kurduklarında asi şehirleri işgal etmek oyunculara zor anlar yaşatabilir.
Tarihî savaşlar
Rome: Total War oyunculara tarihî savaşları yaşama ve yeniden senaryo yazma imkânı tanır. Oyuncu genellikle rakibe oranla sayıca az olan ordunun kontrolü eline alır. Oyunda mevcut olan tarihî savaşlar şunlardır:
Genişletme paketleri
Barbarian Invasion
Barbar Invasion, Avrupa ve Ortadoğu'daki barbar milletleri kontrol altına alma veya yönetme amacını güden bir genişletme paketidir. Ayrıca bu yeni paket oyuna din gibi önemli bir detayı da eklemektedir. Sefer MS 363 ve MS 476 yılları arasında gerçekleşir.
Alexander
Alexander, oyuncuyu Büyük İskender'in yerine koyarak bilinen dünyanın yeniden fethedilmesini amaçlar. Sefer MÖ 336 ve MÖ 323 yılları arasında gerçekleşir. Oyuna büyük mali sıkıntılarla başlanıyor. Oyunun amacı 100 tur içinde haritanın her yerini ele geçirmektir. Oyunun Mac sürümü Feral Interactive tarafından 5 Şubat 2010 tarihinde yayınlanmıştır.
Değerlendirme
Oyuncu eleştirileri
Oyun oyuncular tarafından tarihî gerçekliğe uymamakla, oyunun yapımcısı Creative Assembly ise tarihi gerçekleri kurban etmekle suçlanmaktadır. Roma Cumhuriyeti'nin askerî ve politik dört ayrı kısımdan oluşması, Mısır birlikleri ve binalarından müteşekkil yeni bir krallığın olması, barbar kabilelerinin ve Yunan şehir devletlerinin tek bir güç olarak birleştirilmesi oyundaki tarihî yanlışlıklar olarak örneklendirilmektedir. Roma Cumhuriyeti'nin Yunan şehir devletlerine ve Galya'ya nazaran daha merkeziyetçi ve birlik içinde olması gerektiği de savunulmaktadır.
Bu eleştiriler sonrasında oyunu eleştiriler dikkate alınarak daha gerçekçi ve tarihî gerçeklere sadık olan, oyundaki hataları gideren , ve adıyla üç mod yayınlanmıştır. Bu paketlerde oyunun tarihinden devletlere, oyundaki binalardan şehirlere, birliklerden komutanlara kadar birçok şey elden geçirilmiş ve oyun daha gerçekçi bir zemine oturtulmaya çalışılmıştır.
Profesyonel eleştiriler
Derleyici | Puan |
---|---|
GameRankings | %91.64 |
Yayıncı | Puan |
---|---|
Eurogamer | 9/10 |
GameSpot | 9.1/10 |
GameSpy | |
IGN | 9.4/10 |
Rome: Total War oyun siteleri ve dergilerinden yüksek puanlar alan, sayısız ödül kazanan ve profesyonel eleştirmenler tarafından 2004'ün en iyi strateji oyunlarından biri olarak nitelendirilen bir oyun olmuştur.
Kaynakça
- ^ Ocampo, Jason (23 Eylül 2004). . GameSpot. 10 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ Butts, Steve (22 Eylül 2004). . IGN. 31 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ Gillen, Kieron (1 Ekim 2004). "Rome: Total War Review". Eurogamer. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ Kosak, Dave (22 Eylül 2004). "Rome: Total War Review". GameSpy. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ "Rome: Total War Review". GameRankings. 6 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ "Rome: Total War Review". Metacritic. 7 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2010.
- ^ Adams, Dan (16 Mart 2007). . 30 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2007.
- ^ . 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2011.
Notlar
Bu kısımda metinde yazan ülke, birlik ya da tanımların oyundaki orijinal karşılığı verilmiştir.
Dış bağlantılar
- Resmî site
- Total War Türkiye Rome: Total War sayfası4 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Rome Total War ya da kisaca RTW MO 270 ve MS 14 yillari arasinda Roma Cumhuriyeti ve erken Roma Imparatorlugu doneminde gecen bir strateji oyunudur Creative Assembly tarafindan gelistirilmis ve Activision tarafindan 22 Eylul 2004 te piyasaya surulmustur Rome Total WarGelistiriciCreative Assembly Feral Interactive YayimcilarActivision Orijinal Sega Mevcut Feral Interactive Mac OS X YapimcilarThe Creative Assembly Feral Interactive Mac OS X BesteciJeff van Dyck SeriTotal WarPlatformlarMicrosoft Windows Mac OS XCikis20 Eylul 2004TurlerGercek zamanli strateji Sira tabanli stratejiModTek oyunculu oyun Cok oyunculu oyun Binlerce askerden olusan antik ordularla muazzam savaslarin cereyan edebildigi oyunda yeni bir 3 boyutlu grafik motoru kullanilmistir Bu yeni grafik motoru sayesinde savas meydaninda 30 000 kisilik ordular bulunabilmektedir Ordularin strateji ekraninda birbirlerine kilic cektikleri bolgenin strateji haritasindaki cografi kosullarinin aynisiyla savas meydanina aktarilmasi oyunun goze carpan ozelliklerindendir Ornegin genel haritada Konstantinopolis te karsilasan ordular savas ekraninda da kurgusal bir arazide degil Konstantinopolis in oyuna birebir aktarilmis halinde savasmaktadirlar Oyun ayrica Hannibal Barca Vercingetorix Jul Sezar gibi tarihe mal olmus kisiliklerin yerine gecme uc Romali aile Julii Brutii Scipii ile dunya hakimiyeti icin mucadele etme Yunan sehir devletleri Kartaca Buyuk Britanya Selevkoslar ve Misirlilar ile tarihi bastan yazma sansini oyunculara sunmaktadir Bu ulkeler ile oynayabilmek icin oyunda ilerleyip Roma ailelerinden biriyle biraz once anilan ulkeleri isgal etmeniz gerekmektedir Sehir savaslarina ve kale kusatmalarina eklenen birkac yeni ozellikle beraber oynayis oyunun onceki serileri olan Shogun Total War ve Medieval Total War ile benzerlikler gostermektedir Piyasa surulmeden once onlarca ovgu alan oyunun grafik ve simulasyonlari oyunun piyasaya surulmesi ile beraber History Channel ve BBC deki programlarda tarihi savaslarin yeniden canlandirilmasinda kullanilmistir Oyun motorunun gelismisligi sayesinde tarihi savaslar bu programlarda su goturmez bir mukemmellikte yeniden canlandirilabilmistir 27 Ekim 2005 tarihinde oyun icin Barbarian Invasion Barbar Istilasi adiyla yeni bir genisleme paketi piyasaya surulmustur Soz konusu ek paket MS 363 ve MS 476 yillari arasinda gecmektedir OynanisDunyaya hakim olma felsefesi etrafinda gecen oyunda oyuncularin guclu ordular kurarak en yakin sehirleri en hizli sekilde sekilde isgal etmeleri gerekmektedir Bunu yapabilmek icinse teknolojide ileri gidebilmeli en gelismis sehirleri kurarak en modern askerleri uretebilmeli buyuk limanlar tarim alanlari ticaret yerleri ve genis ticaret yollari kurarak ya da maden isleyerek gelirin arttirilmasi gerekmektedir Bunun yaninda da eglence binalari insa ederek ve vergi sistemini adaletli bir sekilde ayarlayarak halkin gonlu hos tutulmali Hatta savas gemileri ile dusman ulke limanlari abluka altina alinarak onlarin ticaretlerine dolayisiyla da gelirlerine darbe vurulmali Oyunu bitirebilmek icin belli sayida sehri ele gecirmek ya da Senato ya ve dolayisiyla cumhuriyete son verip Roma da imparatorlugun ilan edilmesi gerekmektedir IrklarRomalilar Oyunda uc Romali hane bulunmaktadir Bunlar Julii Hanesi Brutii Hanesi ve Scipii Hanesi dir a Bunlara ek olarak bir de S P Q R yani Senato bulunmaktadir Bu uc hane ve S P Q R birbirleri ile muttefik olarak oyuna baslamaktadir Aralarinda savasamayan bu gruplar isterse birbirine yardim edebilir isterlerse rusvet ile diger grup ordu ve generallerini kendi saflarina cekebilirler S P Q R bu uc haneye de farkli gorevler vermektedir Bu gorevler istege bagli olarak yapilabilir ya da yapilmayabilirler Yapildiklari takdirde S P Q R tarafindan hane odullendirilir ve S P Q R daki nufuzlari artar Yapilmadigi takdirde de S P Q R tavir alir gerekirse de maddi ceza verir Ek olarak S P Q R un gozleri ozellikle populer olan hanenin her daim uzerindedir Fetihler artikca hanenin populerligi de paralel olarak artar Ve bir hane lideri S P Q R dan daha fazla guclendigini takdirde S P Q R o haneyi kendisine tehdit olarak gorur Bu asamadan sonra S P Q R o hane liderine intihar etmesini emreder Eger lider gorevi yerine getirir ve intihar ederse yerine varisi gecer kabul edilmedigi takdirde Roma icin ic savas kacinilmazdir Ve bir hane yeterli populerligi elde ederse diger Roma hanelerine saldirabilir Bu populerligi elde etmek icinse 35 bolgenin isgal edilmesi gerekmektedir Ayrica halk popularitesi tam seviye oldugunda da saldiri yapilabilir Oyuna baslarken Roma ordusu diger ulke ordularina gore daha iyi egitilmis ve daha iyi techizatlandirilmis askerleri ile ustun bir konumdadir Nispeten biraz daha zayif olan Roma suvarileri ordunun aksayan tek yani olarak kabul edilebilir Oyuna Gaius Marius reformlari da eklenmistir MO 220 ile MO 180 yillari arasinda gerceklesen reform ile Roma ordusu geleneksel hastati principes triarii yapilanmasi yerine meshur lejyoner yapilanmasina gecmistir ve daha iyi atli birlikler yetistirebilmektedir Ordunun techizatlari ise paralel olarak gelismistir Tarihi gercekler Oyundaki uc Romali hane Jul Sezar Marcus Junius Brutus ve Afrikali Scipio dan esinlenilerek Julii Brutii Scipii olarak adlandirilmistir Gercekte Scipii ve Brutii haneleri yoktu Marcus Junius Brutus Junii Afrikali Scipio ise Cornelli hanesine mensuptular Bir Roma hanesi olan Scipii askerleri Roma ya girerken Oyundaki uc haneli Roma sistemi de tarihi gerceklere uymamaktadir Roma Cumhuriyeti S P Q R tarafindan yonetilirdi Aileler sadece kucuk bolgeleri idare edebilir isgal edilen bolgelere ise S P Q R tarafindan yeni bir yonetici atanir isgal edilen sehir ve topraklar isgal eden generale ve aileye birakilmazdi Zaten generaller dahi S P Q R ve yoneticiler tarafindan atanir oyundakinin aksine generaller sehir yonetiminde soz sahibi olamazlardi Oyundaki birkac askeri birlikte tarihi gercekleri yansitmamaktadir Sehir Kohortlarib adli birlik oyunda Roma nin en nufuzlu askerleri olarak gosterilir fakat bu birlikler gercekte yangin kalelerinde ve gece gozlemlerinde kullanilmistir Oyunda barbarlar bazi ozel avantajlara ve dezavantajlara sahiptirler Ornegin barbarlar tastan kalelerc ticaret gelirini arttiran ve stratejik yararlar saglayan otobanlari yapamazlar Daha onemlisi barbarlarin teknoloji agaclari uc sehir seviyesi ile sinirlanmistir Diger ulkeler ise sehirlerini 5 seviyeye kadar gelistirebilmektedirler Bununla birlikte barbarlarda nufus artisi daha hizli olmakta sehirler daha cabuk seviye atlayabilmekte ve boylelikle yetkin askerleri hizlica yetistirebilmektedirler Barbar ordulari dogal olarak organize olmamis ordulardir fakat barbar savascilari son derece iyi savasabilen askerlerdir Barbar kulturu Galyalilard Bugunku Fransa ve Kuzey Italya da yer alan Galyalilar genis topraklara sahip olarak oyuna baslamaktadirlar Bu ise ticaret alaninin genislemesine ve tarimdan gelecek gelirlerin artmasini saglamaktadir Ordulari ise piyadeler okcular ve kisitli suvari birliginden olusmaktadir Ordunun on saflarinda Warband adindaki birlik bulunur Ileride cikardiklari Chosen Swordman ve Forester Archer ile son derece guclu ordular kurabilirler Roma senatosunun ilk hedeflerinden biridir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Britanyalilare Bugunku Britanya ve Belcika da yer alan Britanyalilar genis topraklara sahip olarak oyuna baslamaktadirlar Hem Britanya hem de Avrupa topraklarinda kuruldugundan dolayi guclu bir donanmalari vardir ve bu da deniz ticareti gelirlerini artirmaktadir Ordulari ise piyadeler ve warbandlerden olusmaktadir Bu birimlerin giderlerinin az olmasi nedeniyle ordu da kalabalik olur Ayrica atli savas arabalari da uretilebilir Druids ve Head Hunters birimleri ile dusmanlarinin basina oldukca bela olabilmektedirler Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Cermenlerf Bugunku Almanya ve Hollanda da yer alan Cermenler verimsiz topraklarda oyuna baslamaktadirlar Topraklarinin verimsiz olmasi ve ticaret gelirlerinin olmamasi mecburi olarak fetih yapilmasini gerektirir Yunanistan Makedonya ve Traklar dan sonra falanks uygulayan tek ulke olan ve zirh delici baltali berserkerlere sahip olan Cermenler etraflarindaki ulkelerden cok kolay toprak alirken savunma konusunda bu kadar iyi degillerdir Barbarlardaki en guclu piyade ordusuna sahiplerdir ve Iskitlerle beraber ordusunda kadin savasci birim olan iki topluluktan biridir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Ispanyollarg Bugunku Ispanya da yer alan Ispanyollar Galya ve Kartacalilar ile savas halinde oyuna baslamaktadirlar Guclu piyadelerinin yaninda son derece iyi mizrakli birliklere sahiplerdir Ordusu hem barbar hem Kartaca ozellikleri tasir Bu yuzden oyundaki tek yari barbar devlettir Ozellikle Bull Warriors birimleri oyundaki en iyi piyadelerden biridir Kusatma silahlari bulunan ender barbar ulkelerdendir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Dacyalilarh Bugunku Romanya da yer alan Dacyalilar guclu komsular ile oyuna baslamaktadirlar Yunanistan Makedonya gibi guclu askeri birliklere sahip ulkelere karsi ayakta durmaya calisan Dacya ordusu agir piyadelere ve Falxmen denilen ellerinde bir cesit orak bulunan piyadeye sahiptir Oyun basinda okcu birlige sahip tek barbar ulkedir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Iskitleri Bugunku Rusya ve Ukrayna da yer alan Iskitler akinci atlilara ve agir suvarilere sahiptir Oyundaki tek Turk kavmi olan Iskit ordusunun buyuk bolumu atli okculardan olusur Oyundaki en iyi atli birimler Iskitlerindir Ozellikle Head Hunting Maiden atlilari rakip tanimaz Kusatma araclarina sahiptirler Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Yunan kulturu Yunan Sehirlerij Bugunku Yunanistan ve Turkiye de yer alan Yunanlar cok onemli kolonilere sahip olarak oyuna baslamaktadirlar Bir deniz devletleri birligi gorunumunde olan Yunan Sehirleri guclu donanmalari sayesinde ticaret iliskilerini siki tutmaktadir Hoplitler sayesinde ok ve mizrakli birliklere karsi nispeten korunmali bir durumda bulunan Yunan ordusu atli birliklere karsi basarili saldirilar yapabilmektedir Ayrica adindaki iyi egitimli kisa mesafe okcularina sahiplerdir Armoured Hoplites hoplitlerden daha dayanikli birliklerdir ve ordunun belkemigini olustururlar Sparta Hoplitleri ise sikismadiklari ya da pusuya dusmedikleri surece pes etmeden savasan azimli savascilardir Falanks modundan cikarildiktan sonra herhangi bir birlige kiliclarini cekerek buyuk bir hizla saldirirlar ve birligin icinde yarik acarlar Sparta Hoplitleri oyundaki en iyi savunma birliklerinden biridirler Ancak bu basariyi atli birliklerde gosteremezler Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Trakyalilark Bugunku Romanya Bulgaristan ve Turkiye de yer alan Traklar da tipki Yunanlar gibi guclu donanmaya sahiptir Yari ciplak guclu piyadelere sahiplerdir Falanks birlikleri de vardir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Makedonyal Bugunku Yunanistan da yer alan Makedonlar Buyuk Iskender in guclu ordularina sahiptir Makedon Falankslari ordunun bel kemigidir Uzun mizraklari ve yakindan dovuse dayanikli zirhlari olmasina karsin okculara karsi dezavantajlari vardir Royal Pikemen birimi oyundaki en iyi falanks birimidir Iskitlerle beraber oyundaki en iyi atli birliklere sahiptirler Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Selevkos Imparatorlugum Bugunku Irak ve Kuveyt in hakimiyetindeki Mezopotamya da yer alan Selevkoslar verimli topraklardan dolayi tarimda gelismislerdir Ayrica Akdeniz e kiyisi olmasi nedeniyle deniz ticaretinden de gelir elde etmektedirler Makedonlar ile benzer ordu yapisina sahip olan Selevkos ordusu ayni zamanda Pers kulturunu de icerisinde barindirir Makedon Falankslari hoplit tirpanli atli arabalar fil birlikleri cataphract ve lejyoneri de icerisinde bulunduran Selevkos ordusu oyundaki en alternatifli birliklere sahip ordudur Ama genelde bu ordulari onlari ayakta tutamaz Oyun icerisinde 100 150 sene icerisinde yikilmis olurlar Ayrica 4 devletle hep savas halindedir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Pontus Kralligi Pontuslular oyundaki Yunan kulturunu temsil eden son ulkedir Dogu Karadeniz taraflarinda oyuna baslarlar Fars etkisi gorulse de ordulari genelde Yunan birimleri agirliklidir Falankslari ciritci suvarileri zirhli atlilari ve savas arabalari mevcuttur Guclu birimleri bulunan Pontus u iyi idare edenler cok kisa zamanda Anadolu ya hakim olabilirler Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Kartaca kulturu Kartacan Bugunku Tunus ta yer alan Kartacalilar Ispanya Sicilya ve Sardunya da da kolonilere sahip olarak oyuna baslamaktadirlar Ticaret gelirleri oldukca yuksektir Yetkin piyadeleri guclu atlilari ve filleri nispeten zayif okcu birlikleri ile cesitlilik gosteren Kartaca ordusunun en onemli gucu fillerdir Sacred Band piyadeleri Roma lejyonlariyla basa cikabilen oyundaki ender birimlerdendir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Numidyalilaro Bugunku Cezayir de yer alan Numidyalilar kucuk bir Bati Afrika kralligidir Topraklarinin cogu collerle kapli oldugundan tarim yok denecek kadar azdir Ciritci suvarileriyle dikkat ceken bir orduya sahip olan Numidya hafif mizrakli piyadeleri de ordusunda bol miktarda bulundurur Oyunun ileri zamanlarinda deve suruculerine de sahip olurlar Duzgun piyadesi bulunmayan bu devletin lejyon birimine sahip olmasi oyunun ilgincliklerindendir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Misir kulturu Misirp Bugunku Misir da yer alan Misirlilar bulunduklari iklim geregi hafif zirhli askerlere sahip olarak oyuna baslamaktadirlar Yunan ordusu benzeri piyade birliklerine sahip olan Misir ordusu siradan okcu birlikleri ve chariotlara sahiptir Diplomatik anlasmalara genellikle sadik kalmaz ve ihanet ederler Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilirse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle de oynayabilme imkani kazanir Pers kulturu Part Imparatorlugu Partlar Ahamenis Impratorlugunu yikan Iskender Imparatorlugu yikildiktan sonra Iran a hakim olan Fars kokenli bir kralliktir Oyuna Irak ve Hazar Denizi taraflarinda baslarlar Ordusu piyade acisindan oldukca kisirdir Fakat atlilar konusunda oyundaki en guclu devletlerdendir Agir zirhli atliyi tarihte ilk bulan ve kullanan devlet Partlardir Katafrakt olarak sadece atlari kullanmazlar develi katafraktlarida vardir Zirhli olmasa da ordularinda fil bulundururlar Atli okculariyla vur kac saldirlari icin idealdirler Roma hanelerinden biriyle ulke fethedilerse kilit acilir ve oyuncu bu ulkeyle oynayabilme imkani kazanir Ermeni Kralligi Antik Ermeniler bugunku Azerbaycan Gurcistan tarafinda oyuna baslarlar Farsi bir topluluk olan Ermenilerin ordusu cesitli piyadelere agir zirhli katafraktlara atli okculara hatta lejyoner birimine kadar cesitlilik gosterir Orta gucte bir ordulari vardir Dikkatli kullanilirlarsa oldukca tehlikelidirler Pontus un en buyuk dusmanlaridir Roma hanelerinden biriyle bu ulke fethedilse dahi oyunda yonetilemez Asiler Asilerr oyunun ozel bir parcalaridirlar ve uc grupta toplanirlar Bu ic grup Haydut ve Korsanlar Kacaklar ve Ozgur Koleler Ozgur Kralliklar ve Isyanci Sehirler seklindedir Amaclari toprak fethetmek degil ordularin yollari uzerinde pusu kurarak ganimet elde etmektir Haydut ve Korsanlars Bu asiler bircok metot kullanarak para calmanin yollarini ararlar Yol keser ticarete ket vurur ordulara pusu kurar deniz ticaretini baltalayip limanlarin ticaret yapmasini engellerler Tedbir alinmadigi takdirde buyur ve tehdit olusturmaya baslar Kacaklar ve Ozgur Kolelert Bu asiler genellikle isgal edilen topraklarda varlik gosterirler Ozgur Koleler organize olamamis ozgurluk isteyen insanlardan olusur Kacaklar ise daha duzenli ve guclu ordulara sahip olup tehlike arz ederler Ozellikle bir general etrafinda birlik olduklarinda sehirlerde isyan cikarip isgalci ulkeyi sehirden kovabilirler Ozgur Kralliklar ve Isyanci Sehirleru Bu asiler ozgurdurler Fakat bir ulke gibi organize olmus sekilde degil sehir devleti halinde yasarlar Guclu ordular kurduklarinda asi sehirleri isgal etmek oyunculara zor anlar yasatabilir Tarihi savaslarRome Total War oyunculara tarihi savaslari yasama ve yeniden senaryo yazma imkani tanir Oyuncu genellikle rakibe oranla sayica az olan ordunun kontrolu eline alir Oyunda mevcut olan tarihi savaslar sunlardir Trasimene Golu Muharebesi Gergovia Muharebesi Trebia Muharebesi Carrhae Savasi Kinoskefalai Muharebesi Varus SavasiGenisletme paketleriBarbarian Invasion Barbar Invasion Avrupa ve Ortadogu daki barbar milletleri kontrol altina alma veya yonetme amacini guden bir genisletme paketidir Ayrica bu yeni paket oyuna din gibi onemli bir detayi da eklemektedir Sefer MS 363 ve MS 476 yillari arasinda gerceklesir Alexander Alexander oyuncuyu Buyuk Iskender in yerine koyarak bilinen dunyanin yeniden fethedilmesini amaclar Sefer MO 336 ve MO 323 yillari arasinda gerceklesir Oyuna buyuk mali sikintilarla baslaniyor Oyunun amaci 100 tur icinde haritanin her yerini ele gecirmektir Oyunun Mac surumu Feral Interactive tarafindan 5 Subat 2010 tarihinde yayinlanmistir DegerlendirmeOyuncu elestirileri Oyun oyuncular tarafindan tarihi gerceklige uymamakla oyunun yapimcisi Creative Assembly ise tarihi gercekleri kurban etmekle suclanmaktadir Roma Cumhuriyeti nin askeri ve politik dort ayri kisimdan olusmasi Misir birlikleri ve binalarindan mutesekkil yeni bir kralligin olmasi barbar kabilelerinin ve Yunan sehir devletlerinin tek bir guc olarak birlestirilmesi oyundaki tarihi yanlisliklar olarak orneklendirilmektedir Roma Cumhuriyeti nin Yunan sehir devletlerine ve Galya ya nazaran daha merkeziyetci ve birlik icinde olmasi gerektigi de savunulmaktadir Bu elestiriler sonrasinda oyunu elestiriler dikkate alinarak daha gercekci ve tarihi gerceklere sadik olan oyundaki hatalari gideren ve adiyla uc mod yayinlanmistir Bu paketlerde oyunun tarihinden devletlere oyundaki binalardan sehirlere birliklerden komutanlara kadar bircok sey elden gecirilmis ve oyun daha gercekci bir zemine oturtulmaya calisilmistir Profesyonel elestiriler DegerlendirmeDerleme puaniDerleyiciPuanGameRankings 91 64Inceleme puanlariYayinciPuanEurogamer9 10GameSpot9 1 10GameSpyIGN9 4 10 Rome Total War oyun siteleri ve dergilerinden yuksek puanlar alan sayisiz odul kazanan ve profesyonel elestirmenler tarafindan 2004 un en iyi strateji oyunlarindan biri olarak nitelendirilen bir oyun olmustur PC Gamer ABD Editorun Secimi 2004 un En Iyi Strateji Oyunu GameSpot Editorun Secimi 2004 un En Iyi Strateji Oyunu Adrenaline Vault Mukemmellik Muhru GameSpy Editorun Secimi E3 2003 En Iyi Strateji Oyunu X Play 5 uzerinden 5 95Kaynakca Ocampo Jason 23 Eylul 2004 GameSpot 10 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mart 2010 Butts Steve 22 Eylul 2004 IGN 31 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mart 2010 Gillen Kieron 1 Ekim 2004 Rome Total War Review Eurogamer 10 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2010 Kosak Dave 22 Eylul 2004 Rome Total War Review GameSpy 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2010 Rome Total War Review GameRankings 6 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2010 Rome Total War Review Metacritic 7 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2010 Adams Dan 16 Mart 2007 30 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Ekim 2007 19 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Haziran 2011 NotlarBu kisimda metinde yazan ulke birlik ya da tanimlarin oyundaki orijinal karsiligi verilmistir a The House of Julii The House of Brutii The House of Scipii b Urban Cohorts Cohortes urbanae c Stone wall d Gaul e Britannia f Germania g Spain Hispania h Dacia i Scythia j The Greek Cities k Thrace l Macedon m The Seleucid Empire n Carthage o Numidia p Egypt r Rebels s Brigand ve Pirates t Deserters ve Freed Slaves u Independent Kingdoms ve Rebel CitiesDis baglantilarResmi site Total War Turkiye Rome Total War sayfasi4 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde