Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Dünya Savaşı çıktığında Ukrayna adı bir ulusu belirtmekten çok coğrafi bir bölgeyi tanımlamak için kullanılıyordu. Bugünkü Ukrayna sınırları içinde yer alan toprakların büyük bölümü Rus İmparatorluğu'nun yönetimi altındaydı. Sınırları 1815 Viyana Kongresi'yle çizilen bölgenin batı bölümü Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun egemenliğinde bulunuyordu.
| Ukrayna tarihi |
 Bu madde parçasıdır |
|
| (Çağdaş Ukrayna) |
| Diğer konular |
Savaş öncesi Ukrayna
Sınırlar her ne kadar Avrupa'nın etnik yapısına karşı bir olgu olarak algılanmasa da, Rus ve Avusturya imparatorlukları bölge üzerindeki egemenlik haklarını genişletmek amacıyla 19. yüzyıl sonlarında harekete geçmişlerdi. Rus İmparatorluğu Ukraynalıları Küçük Ruslar olarak görmekte ve daha büyük bir topluluk olan desteklemekteydi. Avusturya ise 19. yüzyıl sonlarında hareketlenen yana tavır almıştı. Batı Ukrayna her iki devlet için Balkanlar ve bu bölgede yaşayan Ortodoks Slavlara açılan kapı konumundaydı.
Avusturya-Macaristan'ın bölge üzerindeki etkisinin azalması ve Panslavist hareketin popülerlik kazanmaya başlaması Avusturya-Macaristan ve Sırbistan arasında bir Balkan savaşının çıkmak üzere olduğunu gösteriyordu. Sırbistan'ın güçlenmesiyle koşut biçimde artış gösteren etnik ulusalcılık Avusturya karşıtlığı ile birleşince daha da ateşli bir hal almaktaydı. Daha önce Osmanlı toprağı olan Bosna-Hersek'i 1878 yılında işgal etmiş olan Avusturya-Macaristan bu bölgeyi 1908 yılında topraklarına katmıştı. Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışına da zemin hazırlayan ulusalcılık hareketi Rusya tarafından da desteklenmekteydi. Rus-Avusturya antlaşmasının bozulması ve yüzyıllık sıcak denizlere inme düşü St. Petersburg'un umutlarını canlı tutan diğer etkenlerdi.
Din, gerilimin tırmanmasında kilit rol oynamıştır. Rusya ve Avusturya 18. yüzyıl sonunda egemenlikleri altına almışlardı. Rusya bu topluluğu Ortodoksluğa geçirmek amacıyla zaman zaman güç kullanmıştır.
1914 sonunda bölgenin yazgısını değiştirecek boyutta ilerlemesi diğer bir etken olarak sayılabilir. Ulusalcılığın böylesine gelişmiş olmasının yanında Polonya ve Romanya toprakları üzerindeki Rus-Avusturya anlaşmazlığı bu sorunlu bölgelerin yeni ve bağımsız devletler tarafından yönetilmeye başlamasıyla sonuçlanmıştır.
Savaşın başlaması
Rusların Galiçya'ya ilerlemesi Ağustos 1914'te başlamıştır. Avusturyalıları Karpat tepesine doğru süren Rus ordusu böylece tüm bölgeyi işgal etmiştir.
Ukraynalılar birbirlerine karşı olan iki orduya ayrılmış durumdaydılar. Bunların 3,5 milyonu 'nda görevliyken 250.000 kişi 'nda savaşmaktaydı. Ukraynalıların büyük bölümü birbirlerine karşı savaşırken sivil halk da düşman kuvvetlerine yardım ettikleri gerekçesiyle öldürülmüştür.
1917 Rus Devrimi'nin ardından Ukrayna
Batı Ukraynalılar I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan ve Rusya arasındaki bölgede yaşamaktaydılar. Çapraz ateş altında kalan Ukrayna köyleri yerle bir olurken yerli halkın çatışmanın her iki tarafına da sıcak bakabildiği gözlenmiştir. Galiçya'da yirmi bini aşkın kişi Ruslara yakın oldukları ileri sürülerek , Styria ve 'deki Avusturya toplama kamplarına götürülmüştü.
Çatışma I. Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle azalmamış; tersine, 1917 Rus Devrimi'nin ardından artış göstermiştir. Devrimin Rus İmparatorluğu'nda yol açtığı iç savaş, etkisini Ukrayna toprakları üzerinde hissettirmiş; Kızıl ve Beyaz ordular ile Polonya, Ukrayna ve müttefik ülkelere ait güçlerin karşılıklı akınları ülkenin dört bir yanında karışıklığa neden olmuştur. Kazak çeteler tarafından saldırıya uğrayan ve öldürülen Museviler bu gergin ortamın yarattığı olumsuz havadan en çok etkilenen topluluk olmuştur.
Ukraynalılar bu dönemde iki ayrı kentte bağımsızlık savaşı başlatmış; ancak, Kiev ve Lviv'de yaşanan çatışmalar olumlu sonuç vermemiştir.
1919 Versay Antlaşması Ukrayna topraklarını Avrupa devletleri arasında paylaştırmıştır. Batıda Galiçya ve Volhinya Polonya'ya verilirken Bukovina eyaleti Romanya Krallığı topraklarına katılmıştır. Çekoslovakya Uzhhorod ve Mukaçeve'yİ alırken orta ve doğu Ukrayna toprakları Sovyetler Birliği'ne bırakılmıştır. I. Dünya Savaşı ve Rus İç Savaşı ülke topraklarının tümünün yanı sıra 1.5 milyon can kaybına da yol açmıştır.
I. Dünya Savaşı'nı izleyen dönemde Rus ve Avusturya imparatorluklarının çökmesi ve 1917 Rus Devrimi'yle birlikte Ukrayna ulusal hareketi yeniden canlanmış ve 1917-20 yılları arasında birçok yeni kent doğmuştur. , , , Ukrayna Halk Cumhuriyeti ve Batı Ukrayna Halk Cumhuriyeti bunlara örnek olarak gösterilebilir. Ne var ki, bu devletlerin Polonya-Ukrayna Savaşı'ndan yenik ayrılmaları ve 'nın (1920) sonuçsuz kalması üzerine Mart 1921'de imzalanan Riga Barışı ülkeyi bir kez daha bölmüştür. Galiçya'nın batı yakası yeni kurulmakta olan İkinci Polonya Cumhuriyeti'ne bırakılmış, doğuda Mart 1919'dan bu yana egemen olan Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ise Aralık 1922'de alınan bir kararla Sovyetler Birliği'ne bağlanmıştır.
Notlar
- ^ Cecil, Lamar (1996). Wilhelm II: Emperor and Exile, 1900-1941. UNC Press. s. 176. .
- ^ Himka, John Paul. (1999). Religion and Nationality in Western Ukraine. McGill-Queen's University Press: Montreal and Kingston. sf. 32-33
- ^ Rudnystsky, Ivan L. (1963). The Role of the Ukraine in Modern History. . ss. 199-216.
- ^ (2000). Ukraine: A History. University of Toronto Press. ss. 340-344. .
- ^ a b c d Reid, Anna (1999). Borderland: A Journey Through The History of Ukraine. Colorado: Westview Press. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Dunya Savasi ciktiginda Ukrayna adi bir ulusu belirtmekten cok cografi bir bolgeyi tanimlamak icin kullaniliyordu Bugunku Ukrayna sinirlari icinde yer alan topraklarin buyuk bolumu Rus Imparatorlugu nun yonetimi altindaydi Sinirlari 1815 Viyana Kongresi yle cizilen bolgenin bati bolumu Avusturya Macaristan Imparatorlugu nun egemenliginde bulunuyordu Ukrayna tarihiBu madde bir dizinin parcasidirAntik Tarih Yamna kulturuYeralti kulturuKimmeryaTauricaSarmatyaHun ImparatorluguOrta Cag Erken Dogu SlavlarHazarlarKiev KnezligiGalicya VolhinyaDest i KipcakAltin Orda DevletiMoldova PrensligiLitvanya Buyuk DukaligiLehistan Litvanya BirligiHmelnitski AyaklanmasiKazak HetmanligiRus ImparatorluguHabsburg MonarsisiBukovinaI Dunya Savasi nda UkraynaUkrayna Ic SavasiUkrayna Halk CumhuriyetiSovyet Donemi Ukrayna SSCHolodomorII Dunya Savasi nda UkraynaUkrayna Milliyetciler OrgutuCernobilCagdas Ukrayna Turuncu DevrimDiger konularSavas oncesi UkraynaSinirlar her ne kadar Avrupa nin etnik yapisina karsi bir olgu olarak algilanmasa da Rus ve Avusturya imparatorluklari bolge uzerindeki egemenlik haklarini genisletmek amaciyla 19 yuzyil sonlarinda harekete gecmislerdi Rus Imparatorlugu Ukraynalilari Kucuk Ruslar olarak gormekte ve daha buyuk bir topluluk olan desteklemekteydi Avusturya ise 19 yuzyil sonlarinda hareketlenen yana tavir almisti Bati Ukrayna her iki devlet icin Balkanlar ve bu bolgede yasayan Ortodoks Slavlara acilan kapi konumundaydi Avusturya Macaristan in bolge uzerindeki etkisinin azalmasi ve Panslavist hareketin populerlik kazanmaya baslamasi Avusturya Macaristan ve Sirbistan arasinda bir Balkan savasinin cikmak uzere oldugunu gosteriyordu Sirbistan in guclenmesiyle kosut bicimde artis gosteren etnik ulusalcilik Avusturya karsitligi ile birlesince daha da atesli bir hal almaktaydi Daha once Osmanli topragi olan Bosna Hersek i 1878 yilinda isgal etmis olan Avusturya Macaristan bu bolgeyi 1908 yilinda topraklarina katmisti Osmanli Imparatorlugu nun yikilisina da zemin hazirlayan ulusalcilik hareketi Rusya tarafindan da desteklenmekteydi Rus Avusturya antlasmasinin bozulmasi ve yuzyillik sicak denizlere inme dusu St Petersburg un umutlarini canli tutan diger etkenlerdi Din gerilimin tirmanmasinda kilit rol oynamistir Rusya ve Avusturya 18 yuzyil sonunda egemenlikleri altina almislardi Rusya bu toplulugu Ortodoksluga gecirmek amaciyla zaman zaman guc kullanmistir 1914 sonunda bolgenin yazgisini degistirecek boyutta ilerlemesi diger bir etken olarak sayilabilir Ulusalciligin boylesine gelismis olmasinin yaninda Polonya ve Romanya topraklari uzerindeki Rus Avusturya anlasmazligi bu sorunlu bolgelerin yeni ve bagimsiz devletler tarafindan yonetilmeye baslamasiyla sonuclanmistir Savasin baslamasi1914 te Dogu Cephesi Ruslarin Galicya ya ilerlemesi Agustos 1914 te baslamistir Avusturyalilari Karpat tepesine dogru suren Rus ordusu boylece tum bolgeyi isgal etmistir Ukraynalilar birbirlerine karsi olan iki orduya ayrilmis durumdaydilar Bunlarin 3 5 milyonu nda gorevliyken 250 000 kisi nda savasmaktaydi Ukraynalilarin buyuk bolumu birbirlerine karsi savasirken sivil halk da dusman kuvvetlerine yardim ettikleri gerekcesiyle oldurulmustur 1917 Rus Devrimi nin ardindan UkraynaBati Ukraynalilar I Dunya Savasi sirasinda Avusturya Macaristan ve Rusya arasindaki bolgede yasamaktaydilar Capraz ates altinda kalan Ukrayna koyleri yerle bir olurken yerli halkin catismanin her iki tarafina da sicak bakabildigi gozlenmistir Galicya da yirmi bini askin kisi Ruslara yakin olduklari ileri surulerek Styria ve deki Avusturya toplama kamplarina goturulmustu Subat 1918 tarihli The New York Times sayisi Ukrayna Halk Cumhuriyeti tarafindan sahiplenilmis olan topraklari gosteriyor Bati Ukrayna Halk Cumhuriyeti sinirlari Catisma I Dunya Savasi nin sona ermesiyle azalmamis tersine 1917 Rus Devrimi nin ardindan artis gostermistir Devrimin Rus Imparatorlugu nda yol actigi ic savas etkisini Ukrayna topraklari uzerinde hissettirmis Kizil ve Beyaz ordular ile Polonya Ukrayna ve muttefik ulkelere ait guclerin karsilikli akinlari ulkenin dort bir yaninda karisikliga neden olmustur Kazak ceteler tarafindan saldiriya ugrayan ve oldurulen Museviler bu gergin ortamin yarattigi olumsuz havadan en cok etkilenen topluluk olmustur Ukraynalilar bu donemde iki ayri kentte bagimsizlik savasi baslatmis ancak Kiev ve Lviv de yasanan catismalar olumlu sonuc vermemistir 1919 Versay Antlasmasi Ukrayna topraklarini Avrupa devletleri arasinda paylastirmistir Batida Galicya ve Volhinya Polonya ya verilirken Bukovina eyaleti Romanya Kralligi topraklarina katilmistir Cekoslovakya Uzhhorod ve Mukaceve yI alirken orta ve dogu Ukrayna topraklari Sovyetler Birligi ne birakilmistir I Dunya Savasi ve Rus Ic Savasi ulke topraklarinin tumunun yani sira 1 5 milyon can kaybina da yol acmistir I Dunya Savasi ni izleyen donemde Rus ve Avusturya imparatorluklarinin cokmesi ve 1917 Rus Devrimi yle birlikte Ukrayna ulusal hareketi yeniden canlanmis ve 1917 20 yillari arasinda bircok yeni kent dogmustur Ukrayna Halk Cumhuriyeti ve Bati Ukrayna Halk Cumhuriyeti bunlara ornek olarak gosterilebilir Ne var ki bu devletlerin Polonya Ukrayna Savasi ndan yenik ayrilmalari ve nin 1920 sonucsuz kalmasi uzerine Mart 1921 de imzalanan Riga Barisi ulkeyi bir kez daha bolmustur Galicya nin bati yakasi yeni kurulmakta olan Ikinci Polonya Cumhuriyeti ne birakilmis doguda Mart 1919 dan bu yana egemen olan Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ise Aralik 1922 de alinan bir kararla Sovyetler Birligi ne baglanmistir Notlar Cecil Lamar 1996 Wilhelm II Emperor and Exile 1900 1941 UNC Press s 176 ISBN 0 8078 2283 3 Himka John Paul 1999 Religion and Nationality in Western Ukraine McGill Queen s University Press Montreal and Kingston sf 32 33 Rudnystsky Ivan L 1963 The Role of the Ukraine in Modern History ss 199 216 2000 Ukraine A History University of Toronto Press ss 340 344 ISBN 0 8020 8390 0 a b c d Reid Anna 1999 Borderland A Journey Through The History of Ukraine Colorado Westview Press ISBN 0 8133 3792 5