Vahan Şahinyan (1871, Konstantiniyye - 1946, Bulgaristan) Osmanlı Ermenisi tiyatro oyuncusu, tenor, rejisör ve operet sanatçısı.
Vahan Şahinyan | |
---|---|
Doğum | 1871 Beşiktaş, Konstantiniyye, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 1946 (74-75 yaşlarında) Bulgaristan Halk Cumhuriyeti |
Milliyet | Ermeni |
Vatandaşlık | Osmanlı İmparatorluğu |
Eğitim | Arevdragan Ticaret Okulu |
Meslek | Tiyatro oyuncusu, tenor, rejisör |
Etkin yıllar | 1891-1945 |
Organizasyon | Mınakyan Tiyatrosu |
Evlilik | Ağavni Topyasyan |
Çocuk(lar) | 4 |
Ebeveyn(ler) | Hovhannes Şahinyan Ernik Şahinyan |
Aile | Oksen Şahinyan (yeğeni) |
İlk yılları ve eğitimi
Vahan Şahinyan Hovhannes-Ernik Şahinyan çiftinin iki oğlundan küçüğü olarak Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti Konstantinopolis'in Beşiktaş semtinde doğdu. Babası Hovhannes Şahinyan, İmparatorluğun barut imalatından sorumlu "barutçubaşı" unvanı ile Beşiktaş'tan tayinle Bakırköy'e gelen resmî bir devlet görevlisidir. Şahinyan ailesi Bakırköy (Makriköy)'de geniş arazilere sahipti. Vahan, abisi Hampartsum Şahinyan gibi ilk öğrenimini Ardzrunyats Okulunda tamamladı ve daha sonra Arevdragan Ticaret Okuluna devam etti. Mezun olduktan sonra bir süre telgraf memurluğu görevinde bulundu.
Hayatı ve kariyeri
Küçük yaşlarından itibaren tiyatroya ilgi duymaya başladı. 1891 yılında Samatya semtinde, geliri ile Bedros Atamyan'ın mezarının yapılması için genç ve amatör tiyatro sanatçıları tarafından bir gösteri organize edilir. Fransız yazar Alexandre Dumas'ın yazdığı ve Ahmet Mithat Efendi'nin çevirdiği Amiral Bing adlı piyeste Bing rolü için Vahan Şahinyan'a rol verildi. Vahan, henüz 20 yaşında iken bu ilk rolü ile, tiyatro sahnesine ilk adımını atmış oldu. Aynı yıl Serovpe Bengliyan ile Küçük İsmail'in Temaşahane-i Osmanlı Kumpanyası adlı müzikli tiyatro grubu ile sahne aldı. Sesi ve sahne performansı ile izleyiciden tam not aldı ve tenor olarak sahneye çıkmaya başladı. Mikayel Çaprasdcıyan kurduğu gezici topluluğun bir üyesi oldu. 1891 yılının sonunda piyesler sergileyen Osmanlı Tiyatro Topluluğu adıyla bir tiyatro topluluğu girişiminde bulundu. Şahinyan, Çaprasdcıyan ile birlikte çalıştığı bu dönemde oyunculuğun yanı sıra rejisörlükte yaptı. Arşak Çobanyan tarafından Ermenice diline tercüme edilen Fromon Gırdser yev Risler Yerets adlı oyun Vahan Bey tarafından yönetilirken, aynı zamanda Lisler karakterini oynadı.
1894-1896 Hamidiye Katliamları ve Ermeni Sorunu'nun tırmanışa geçmesi ile Osmanlı yönetimi tarafından Ermenice oyunlara ve gösterilere kısıtlamalar getirildi. Osmanlı Tiyatro Topluluğunca Manastır Değirmeni veya Şanssız Vartuhi (Menasdani Ağorin gam Anpagd Vartuhin) adlı Ermenice oyun Şahinyan tarafından Kadıköy Tiyatrosunda sahneye konuldu fakat beklenen ilgiyi görmedi. 1892'de Tomas Fasulyeciyan tarafından kurulan ekibe dahil edilen Vahan Bey, birçok piyeste sahneye çıktı. Aynı yılın yaz aylarında bir operet topluluğu kuran Vahan Bey, rejisörlük dışında tenor olarak da görev aldı. Bakırköy, Kadıköy, Büyükada ve Nişantası gibi semtlerde yapılan gösterilerin ardından topluluk bir ay sonra dağıldı. Şahinyan bir taraftan dram türlerinde rol alırken diğer taraftan müzikli operet çalışmalarını sürdürdü. 1893'te Mardinos Mınakyan'ın tiyatro topluluğuna katıldı ve asıl sahne hayatı bu tiyatro grubu ile başlamış oldu.Mınakyan Kumpanyasında; İki Yetim Kız (Yergu Vorpuhiner) temsilindeki Roje rolü, Paris Cinayetleri piyesinde Oktav Gava, İman, Ümit, Sevgi (Havadk, Huys, Ser) piyesinde Alber karakteri, Monte Kristo piyesinde Kristo, Demirhane Müdürü (Tarpınotsabedı) temsilinde Philip, Suman İmber'de İmber ve Fantan Clodine oyununda Lalbıvaz rollerini başarıyla oynadı. Mınakyan topluluğu ile birçok turneye çıktı ve sayısız oyunda sahne aldı. 1905-1906 yılları arasında İstanbul Şehremini (belediye başkanı) Rıdvan İsmail Paşa tarafından İstanbul'da Türkçe oyun oynama yasağı getirildi ve bunun yerine yabancı topluluklara ve Karagöz ve Hacivat gibi oyunlar ile meddah gösterilerine izin verildi. Ermeni Tiyatro Toplulukları mecburen şehir dışına dağıldı ve oralarda sahne aldı. Rıdvan Paşa'nın 1906'da bir suikast sonucu öldürülmesinin ardından yasaklar kalktı ve tiyatrolar faaliyetlerine kaldığı yerden devam etti. 1907'de Mınakyan'a bir teklif götüren Ahmet Fehim, Mardinos Mınakyan yönetiminde bir komedi grubu kurmak istediğini iletti ve olumlu yanıt aldı. Rupen Binemeciyan, Yervant Tolayan, Zabel Hekimyan ve Vahan Şahinyan'ın oluşturduğu "Osmanlı Komedi ve Vovil Topluluğu" nu kurdu ve Şehzadebaşı'ndaki Ferah Tiyatrosunu kiraladı. 17 Ekim 1907'de Pera'daki Odeon Tiyatrosu'nda yeğeni Oksen Şahinyan ilk kez sahneye çıkma fırsatı yakaladı.
Ahmet Fehim anılarında, komedi ve vodvil türünün drama göre seyirci tarafından daha fazla rağbet göreceğini öngördü ve bu öngörüsünün doğru çıktığını yazdı. Bu alanda işler iyi giderken Mınakyan'ın ekibe baskı kurduğunu ve topluluğun dağıldığını ekledi. Binemeciyanlar ve Şahinyanlar 1908 yılında Ahmet Fehim'in grubundan ayrılarak tekrar Mınakyan'ın topluluğuna geri döndü. 23 Temmuz 1908'de İkinci Meşrutiyet'in ilan edilmesinin ardından Ermenice oyun sahnelemenin önünün açıldı ve Ermeni toplumunda özgürlüklerden yana olumlu bir hava oluştu. Bu dönemde hem Mınakyan Topluluğu hem de Ahmet Fehim ile birlikte çalışan Vahan Şahinyan ayrıca gelen teklifleri kabul ederek başta İzmir, Eskişehir, Adapazarı, Manisa ve Ankara gibi illerde turnelere çıktı ve birçok Ermenice temsilde oyuncu kadrosuna dahil edildi. 1910'da Krikor Hagopyan rejisörlüğündeki Osmanlı Şark Dram Kumpanyasında sahneye çıktı. 22 Ekim 1910'da, Mardinos Mınakyan'ın öğrencilerinden olan Harutyun Aleksanyan ile birlikte bir topluluk kurdu. Şahinyan'ın adı 1912 yılında yayımlanan Karagöz Salnamesi-III'de "İstanbul'un Artistleri" adlı sütunda dönemin en ünlü oyuncuları arasında yer aldı. Drama türündeki temsilleri ile bilinen Yeni Osmanlı Tiyatrosunda birçok piyes ve operette sahne aldı.
1913'te Üç Paşalar'ın organize ettiği Bâb-ı Âli Baskını ile İttihat ve Terakki Cemiyeti Osmanlı yönetimine el koydu ve hayatın her alanında olduğu gibi sahne ve sanat dünyasına da kısıtlamalar getirildi. Türkçülük ve İslamcılık tiyatro alanında daha fazla hissedilir oldu. Buna istinaden, Mınakyan Tiyatrosu kadrosunda daha fazla Türk'e yer verirken, repertuvarlarında Türkçe diline geniş yer vermeye başladı. Bir yıl sonra Mardinos Minakyan tiyatrodan çekildi ve Vahan Bey'in başını çektiği ekip Mınakyan Tiyatrosu/Osmanlı Dram Kumpanyası adı ile çalışmalarını sürdürmeye devam etti. 1918'de Mınakyan Topluluğunun yöneticisi olan Vahan Bey, aynı yılın Eylül ayında turnelerden sonra kumpanyayı dağıtmaya karar verdi ve 1920'de yaklaşık iki buçuk yıl kaldığı İzmir'den İstanbul'a döndü. Şahinyan döner dönmez İstanbul Ermeni Dramatik Kumpanyası'na alternatif olarak Kilikya Ermeni Dramatik Topluluğu (Gilikyan Hay Dramatik Khump) adında bir tiyatro grubu kurdu.
Birinci Dünya Savaşı'ndan Osmanlı İmparatorluğunun mağlup çıkması ve ardından gelen İstanbul'un İşgali ile Ermeni toplumu üzerinde milliyetçi baskılar azalırken topluluk içinde sivil toplum örgütlenmeleri güç kazandı. Tiyatroda buna en iyi örnek olarak Krikor Hagopyan'ın girişimi ile kurulan ve aralarında Vahan Şahinyan, kızları Hortanz ve Eliz Şahinyan, Bedros Baltazar, Vahan Babayan, Savarş Beğos Karakaş, Ardeşes Kımpetyan, Kınar Hanım gibi isimlerin yer aldığı Ermeni Tiyatro Oyuncuları Derneği gösterilebilir. İstanbul Ermeni Dramatik Tiyatrosu 9 Eylül 1922 tarihinde Kınalıada'da son kez sahne aldı yoğun geçen dört yılın ardından çalışmalarını sonlandırdı. Türk Kurtuluş Savaşı'nın başlaması ile İstanbul'da yeni bir yönetim altında yeni bir kültür doğacağını düşünen Vahan Bey, 1923 yılında çocukları ile birlikte Bulgaristan'ın Sofya şehrine göç etti. Burada çocukları ve birkaç tiyatrocu arkadaşı ile birlikte bir tiyatro grubu kurdu. Şahinyan, Sofya ve Filibe gibi şehirlerde tiyatro sahnelerinde yer aldı ve Leblebici Horhor Ağa temsili ile Bulgar basınında yer aldı.
Özel hayatı ve ölümü
1890'lı yılların başında Bengliyan Tiyatro topluluğu ile çalıştığı dönemde Avağni Topyasyan ile evlendi. Bu evliliğinden; 31 Mayıs 1902'de Eliza-Zaruhi, 3 Nisan 1906'da Mari-Hortans, daha sonra da Bare ve Nubar adlarında dört çocuğu oldu. Dört çocuğunu da tiyatro dünyasına kazandıran Vahan Şahinyan'ın, 1913 yılı Kadıköy Surp Takavor Kilisesi kayıtlarında Bahariye'de ikamet ettiği yazılmıştır.
Şahinyan II. Dünya Savaşı'nın ardından 1946 yılında Bulgaristan Halk Cumhuriyeti'nde 75 yaşında hayatını kaybetti.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g Nesim Ovadya İzrail (Ağustos 2018). Osmanlı ve Türkiye Tiyatrosunda Şahinyanlar (Ermenice). bgst yayınları. ss. 19-89. ISBN . 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ . Taha Toros Arşivi. Marmara Üniversitesi. 4 Ekim 1964. s. 3. 26 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ Erdi Aydın, Maral Çankaya (17 Ocak 2015). "Yervant Tolayan'ın Anıları". Baronyan & Odyan'ı Sahnelemek (İngilizce). WordPress. 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ And, Metin (1972). Tanzimat ve istibdat döneminde Türk tiyatrosu, 1839-1908. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. s. 199. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ Günver Güneş (2005). "The Theatre Life in the Period of Second Constitutional Monarc in İzmir". Ankara Üniversitesi (İngilizce). DergiPark. s. 161. 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
- ^ JİRAYR KILIÇDAĞI (2 Kasım 2018). "Osmanlı ve Türkiye tiyatrosunda Şahinyanlar". Agos. 24 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Temmuz 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vahan Sahinyan 1871 Konstantiniyye 1946 Bulgaristan Osmanli Ermenisi tiyatro oyuncusu tenor rejisor ve operet sanatcisi Vahan SahinyanDogum1871 Besiktas Konstantiniyye Osmanli ImparatorluguOlum1946 74 75 yaslarinda Bulgaristan Halk CumhuriyetiMilliyetErmeniVatandaslikOsmanli ImparatorluguEgitimArevdragan Ticaret OkuluMeslekTiyatro oyuncusu tenor rejisorEtkin yillar1891 1945OrganizasyonMinakyan TiyatrosuEvlilikAgavni TopyasyanCocuk lar 4Ebeveyn ler Hovhannes Sahinyan Ernik SahinyanAileOksen Sahinyan yegeni Ilk yillari ve egitimiVahan Sahinyan Hovhannes Ernik Sahinyan ciftinin iki oglundan kucugu olarak Osmanli Imparatorlugu nun baskenti Konstantinopolis in Besiktas semtinde dogdu Babasi Hovhannes Sahinyan Imparatorlugun barut imalatindan sorumlu barutcubasi unvani ile Besiktas tan tayinle Bakirkoy e gelen resmi bir devlet gorevlisidir Sahinyan ailesi Bakirkoy Makrikoy de genis arazilere sahipti Vahan abisi Hampartsum Sahinyan gibi ilk ogrenimini Ardzrunyats Okulunda tamamladi ve daha sonra Arevdragan Ticaret Okuluna devam etti Mezun olduktan sonra bir sure telgraf memurlugu gorevinde bulundu Hayati ve kariyeriKucuk yaslarindan itibaren tiyatroya ilgi duymaya basladi 1891 yilinda Samatya semtinde geliri ile Bedros Atamyan in mezarinin yapilmasi icin genc ve amator tiyatro sanatcilari tarafindan bir gosteri organize edilir Fransiz yazar Alexandre Dumas in yazdigi ve Ahmet Mithat Efendi nin cevirdigi Amiral Bing adli piyeste Bing rolu icin Vahan Sahinyan a rol verildi Vahan henuz 20 yasinda iken bu ilk rolu ile tiyatro sahnesine ilk adimini atmis oldu Ayni yil Serovpe Bengliyan ile Kucuk Ismail in Temasahane i Osmanli Kumpanyasi adli muzikli tiyatro grubu ile sahne aldi Sesi ve sahne performansi ile izleyiciden tam not aldi ve tenor olarak sahneye cikmaya basladi Mikayel Caprasdciyan kurdugu gezici toplulugun bir uyesi oldu 1891 yilinin sonunda piyesler sergileyen Osmanli Tiyatro Toplulugu adiyla bir tiyatro toplulugu girisiminde bulundu Sahinyan Caprasdciyan ile birlikte calistigi bu donemde oyunculugun yani sira rejisorlukte yapti Arsak Cobanyan tarafindan Ermenice diline tercume edilen Fromon Girdser yev Risler Yerets adli oyun Vahan Bey tarafindan yonetilirken ayni zamanda Lisler karakterini oynadi 1894 1896 Hamidiye Katliamlari ve Ermeni Sorunu nun tirmanisa gecmesi ile Osmanli yonetimi tarafindan Ermenice oyunlara ve gosterilere kisitlamalar getirildi Osmanli Tiyatro Toplulugunca Manastir Degirmeni veya Sanssiz Vartuhi Menasdani Agorin gam Anpagd Vartuhin adli Ermenice oyun Sahinyan tarafindan Kadikoy Tiyatrosunda sahneye konuldu fakat beklenen ilgiyi gormedi 1892 de Tomas Fasulyeciyan tarafindan kurulan ekibe dahil edilen Vahan Bey bircok piyeste sahneye cikti Ayni yilin yaz aylarinda bir operet toplulugu kuran Vahan Bey rejisorluk disinda tenor olarak da gorev aldi Bakirkoy Kadikoy Buyukada ve Nisantasi gibi semtlerde yapilan gosterilerin ardindan topluluk bir ay sonra dagildi Sahinyan bir taraftan dram turlerinde rol alirken diger taraftan muzikli operet calismalarini surdurdu 1893 te Mardinos Minakyan in tiyatro topluluguna katildi ve asil sahne hayati bu tiyatro grubu ile baslamis oldu Minakyan Kumpanyasinda Iki Yetim Kiz Yergu Vorpuhiner temsilindeki Roje rolu Paris Cinayetleri piyesinde Oktav Gava Iman Umit Sevgi Havadk Huys Ser piyesinde Alber karakteri Monte Kristo piyesinde Kristo Demirhane Muduru Tarpinotsabedi temsilinde Philip Suman Imber de Imber ve Fantan Clodine oyununda Lalbivaz rollerini basariyla oynadi Minakyan toplulugu ile bircok turneye cikti ve sayisiz oyunda sahne aldi 1905 1906 yillari arasinda Istanbul Sehremini belediye baskani Ridvan Ismail Pasa tarafindan Istanbul da Turkce oyun oynama yasagi getirildi ve bunun yerine yabanci topluluklara ve Karagoz ve Hacivat gibi oyunlar ile meddah gosterilerine izin verildi Ermeni Tiyatro Topluluklari mecburen sehir disina dagildi ve oralarda sahne aldi Ridvan Pasa nin 1906 da bir suikast sonucu oldurulmesinin ardindan yasaklar kalkti ve tiyatrolar faaliyetlerine kaldigi yerden devam etti 1907 de Minakyan a bir teklif goturen Ahmet Fehim Mardinos Minakyan yonetiminde bir komedi grubu kurmak istedigini iletti ve olumlu yanit aldi Rupen Binemeciyan Yervant Tolayan Zabel Hekimyan ve Vahan Sahinyan in olusturdugu Osmanli Komedi ve Vovil Toplulugu nu kurdu ve Sehzadebasi ndaki Ferah Tiyatrosunu kiraladi 17 Ekim 1907 de Pera daki Odeon Tiyatrosu nda yegeni Oksen Sahinyan ilk kez sahneye cikma firsati yakaladi Ahmet Fehim anilarinda komedi ve vodvil turunun drama gore seyirci tarafindan daha fazla ragbet gorecegini ongordu ve bu ongorusunun dogru ciktigini yazdi Bu alanda isler iyi giderken Minakyan in ekibe baski kurdugunu ve toplulugun dagildigini ekledi Binemeciyanlar ve Sahinyanlar 1908 yilinda Ahmet Fehim in grubundan ayrilarak tekrar Minakyan in topluluguna geri dondu 23 Temmuz 1908 de Ikinci Mesrutiyet in ilan edilmesinin ardindan Ermenice oyun sahnelemenin onunun acildi ve Ermeni toplumunda ozgurluklerden yana olumlu bir hava olustu Bu donemde hem Minakyan Toplulugu hem de Ahmet Fehim ile birlikte calisan Vahan Sahinyan ayrica gelen teklifleri kabul ederek basta Izmir Eskisehir Adapazari Manisa ve Ankara gibi illerde turnelere cikti ve bircok Ermenice temsilde oyuncu kadrosuna dahil edildi 1910 da Krikor Hagopyan rejisorlugundeki Osmanli Sark Dram Kumpanyasinda sahneye cikti 22 Ekim 1910 da Mardinos Minakyan in ogrencilerinden olan Harutyun Aleksanyan ile birlikte bir topluluk kurdu Sahinyan in adi 1912 yilinda yayimlanan Karagoz Salnamesi III de Istanbul un Artistleri adli sutunda donemin en unlu oyunculari arasinda yer aldi Drama turundeki temsilleri ile bilinen Yeni Osmanli Tiyatrosunda bircok piyes ve operette sahne aldi 1913 te Uc Pasalar in organize ettigi Bab i Ali Baskini ile Ittihat ve Terakki Cemiyeti Osmanli yonetimine el koydu ve hayatin her alaninda oldugu gibi sahne ve sanat dunyasina da kisitlamalar getirildi Turkculuk ve Islamcilik tiyatro alaninda daha fazla hissedilir oldu Buna istinaden Minakyan Tiyatrosu kadrosunda daha fazla Turk e yer verirken repertuvarlarinda Turkce diline genis yer vermeye basladi Bir yil sonra Mardinos Minakyan tiyatrodan cekildi ve Vahan Bey in basini cektigi ekip Minakyan Tiyatrosu Osmanli Dram Kumpanyasi adi ile calismalarini surdurmeye devam etti 1918 de Minakyan Toplulugunun yoneticisi olan Vahan Bey ayni yilin Eylul ayinda turnelerden sonra kumpanyayi dagitmaya karar verdi ve 1920 de yaklasik iki bucuk yil kaldigi Izmir den Istanbul a dondu Sahinyan doner donmez Istanbul Ermeni Dramatik Kumpanyasi na alternatif olarak Kilikya Ermeni Dramatik Toplulugu Gilikyan Hay Dramatik Khump adinda bir tiyatro grubu kurdu Birinci Dunya Savasi ndan Osmanli Imparatorlugunun maglup cikmasi ve ardindan gelen Istanbul un Isgali ile Ermeni toplumu uzerinde milliyetci baskilar azalirken topluluk icinde sivil toplum orgutlenmeleri guc kazandi Tiyatroda buna en iyi ornek olarak Krikor Hagopyan in girisimi ile kurulan ve aralarinda Vahan Sahinyan kizlari Hortanz ve Eliz Sahinyan Bedros Baltazar Vahan Babayan Savars Begos Karakas Ardeses Kimpetyan Kinar Hanim gibi isimlerin yer aldigi Ermeni Tiyatro Oyunculari Dernegi gosterilebilir Istanbul Ermeni Dramatik Tiyatrosu 9 Eylul 1922 tarihinde Kinaliada da son kez sahne aldi yogun gecen dort yilin ardindan calismalarini sonlandirdi Turk Kurtulus Savasi nin baslamasi ile Istanbul da yeni bir yonetim altinda yeni bir kultur dogacagini dusunen Vahan Bey 1923 yilinda cocuklari ile birlikte Bulgaristan in Sofya sehrine goc etti Burada cocuklari ve birkac tiyatrocu arkadasi ile birlikte bir tiyatro grubu kurdu Sahinyan Sofya ve Filibe gibi sehirlerde tiyatro sahnelerinde yer aldi ve Leblebici Horhor Aga temsili ile Bulgar basininda yer aldi Ozel hayati ve olumu1890 li yillarin basinda Bengliyan Tiyatro toplulugu ile calistigi donemde Avagni Topyasyan ile evlendi Bu evliliginden 31 Mayis 1902 de Eliza Zaruhi 3 Nisan 1906 da Mari Hortans daha sonra da Bare ve Nubar adlarinda dort cocugu oldu Dort cocugunu da tiyatro dunyasina kazandiran Vahan Sahinyan in 1913 yili Kadikoy Surp Takavor Kilisesi kayitlarinda Bahariye de ikamet ettigi yazilmistir Sahinyan II Dunya Savasi nin ardindan 1946 yilinda Bulgaristan Halk Cumhuriyeti nde 75 yasinda hayatini kaybetti Kaynakca a b c d e f g Nesim Ovadya Izrail Agustos 2018 Osmanli ve Turkiye Tiyatrosunda Sahinyanlar Ermenice bgst yayinlari ss 19 89 ISBN 9789756165881 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2022 Taha Toros Arsivi Marmara Universitesi 4 Ekim 1964 s 3 26 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2022 Erdi Aydin Maral Cankaya 17 Ocak 2015 Yervant Tolayan in Anilari Baronyan amp Odyan i Sahnelemek Ingilizce WordPress 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2022 And Metin 1972 Tanzimat ve istibdat doneminde Turk tiyatrosu 1839 1908 Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari s 199 Erisim tarihi 28 Temmuz 2022 Gunver Gunes 2005 The Theatre Life in the Period of Second Constitutional Monarc in Izmir Ankara Universitesi Ingilizce DergiPark s 161 28 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2022 JIRAYR KILICDAGI 2 Kasim 2018 Osmanli ve Turkiye tiyatrosunda Sahinyanlar Agos 24 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Temmuz 2022