Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Güney Arabistan Seferi (1546), Osmanlı Devleti'nin XVI. yüzyılda Hint Okyanusu'nda Portekiz ile mücadelesinde bir evre.
| Güney Arabistan Seferi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı-Portekiz Savaşları | |||||||||
 16. yüzyılda Hint Okyanusu'nda Osmanlı filosu. | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Osmanlılar Kathiri Sultanlığı |  Portekiz İmparatorluğu Mahra Sultanlığı | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| Piri Reis Sultan | | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 4 kadırga | |||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||||
Harekat
Osmanlı Devleti tarafından desteklenen Gucerat Sultanlığı, Gucerat Yarımadası'nda bulunan ve 1538 yılındaki seferde ele geçirilemeyen Portekiz kalesi Diu'yu kuşatırken, Osmanlılar'ın Piri Reis komutasındaki Kızıldeniz filosuna bağlı dört kadırga 1546 Ağustos ayında güney üssü Aden'den harekete geçti.
Filo önce 1538 yılındaki seferinde Hadım Süleyman Paşa tarafından Osmanlı egemenliğine alınan ve Aden'in yaklaşık 800 km doğusunda yer alan Şihr'e uğradı. Burada Kathiri Sultanı 'un güçleriyle birleşen Türk filosu ileri harekâtını sürdürerek 270 kilometre doğuda bulunan ve Portekiz'e yakınlık gösteren Mahra Sultanlığı'na bağlı 'i bombaladı ve Kathiri Sultanı'nın yardımıyla ele geçirdi.
'in alınmasından sonra bugün Umman topraklarında yer alan Dofar'a çıkartma yapan Osmanlı birlikleri burada bir kale kurdular.
Ardından Arap Yarımadası'nın doğu ucunu dönen filo Kalhat'a taarruz etti. Buradan da ileri harekâtını sürdüren filo Portekiz'in Basra Körfezi girişindeki en önemli kalelerinden biri olan Maskat önlerine geldi. Portekizlileri hazırlıksız yakalayan Türk birlikleri kente doğru taarruza geçti ve limanı yaktı. Bu arada da bir Portekiz ticaret gemisini de ele geçirdi. Harekâtını tamamlayan filo sonbahar aylarında Aden'e döndü.
Sonuçlar
Osmanlı Devleti, Portekiz'in Hint Okyanusu'ndaki tüm kuvvetlerini Diu'nun savunulmasına yoğunlaştırdığı bir sırada iki kanattan harekete geçmiş; Aden'deki filo 1538 yılında Arap Yarımadası'nın güneyinde 1538 yılında kurulmuş Osmanlı egemenliğini kuvvetlendirip, Portekiz varlığını geriletirken, Bağdat'tan ilerleyen Ayas Paşa komutasındaki kara birlikleri de aynı yıl Basra'yı fethederek Basra Körfezi'ne de açılmıştır. Yemen valiliğine atanan Üveys Paşa da 1546 yılında Taiz'i ele geçirerek bu ülkenin batı kıyılarını teşkil eden Tihâme'de Osmanlı egemenliğini yeniden kurmuştur.
Her iki sefer Piri Reis'in 1551 yılında Basra Körfezi'ndeki Portekiz varlığını tamamen sona erdirmek için açtığı daha büyük zemin hazırlamıştır.
Portekiz destekli Mahra Sultanlığı'na karşı 'in ele geçirilmesinde Osmanlı Devleti'nden destek alan Katiri Emirliği, XIX. yüzyılda da bu defa rakipleri 'ni destekleyen İngilizlere karşı yine Osmanlılardan destek istediler.
Kaynakça
- Osmanlı İmparatorluğu ve Hindistan yolu, Salih Özbaran, Tarih Dergisi, XXXI (1977) s. 77.
- The Ottoman Age of Exploration, Giancarlo Casale, Oxford University Press (2010), s. 77.
- Yemen`den Basra`ya Sınırdaki Osmanlı, Salih Özbaran, (2004).
- A Landscape of Pilgrimage and Trade in Wadi Masila, Yemen: The Case Ofal-Qisha and Qabr Hud in the Islamic Period, Lynne S. Newton, (2007), s. 100.
- San‘â’ an Arabian Islamic City, R. B. Serjeant-R. Lewcock, Londra (1983), s. 70.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Guney Arabistan Seferi 1546 Osmanli Devleti nin XVI yuzyilda Hint Okyanusu nda Portekiz ile mucadelesinde bir evre Guney Arabistan SeferiOsmanli Portekiz Savaslari16 yuzyilda Hint Okyanusu nda Osmanli filosu Tarih1546BolgeArap Yarimadasi nin guney kiyilari Bugunku Yemen ve Umman SebepPortekizlilerin Osmanli limanlarini ablukasiSonucGuney Arabistan da Turk egemenliginin kesinlesmesiTaraflarOsmanlilar Kathiri SultanligiPortekiz Imparatorlugu Mahra SultanligiKomutanlar ve liderlerPiri Reis SultanGucler4 kadirgaKayiplarBilinmiyorBilinmiyorHarekatOsmanli Devleti tarafindan desteklenen Gucerat Sultanligi Gucerat Yarimadasi nda bulunan ve 1538 yilindaki seferde ele gecirilemeyen Portekiz kalesi Diu yu kusatirken Osmanlilar in Piri Reis komutasindaki Kizildeniz filosuna bagli dort kadirga 1546 Agustos ayinda guney ussu Aden den harekete gecti Filo once 1538 yilindaki seferinde Hadim Suleyman Pasa tarafindan Osmanli egemenligine alinan ve Aden in yaklasik 800 km dogusunda yer alan Sihr e ugradi Burada Kathiri Sultani un gucleriyle birlesen Turk filosu ileri harekatini surdurerek 270 kilometre doguda bulunan ve Portekiz e yakinlik gosteren Mahra Sultanligi na bagli i bombaladi ve Kathiri Sultani nin yardimiyla ele gecirdi in alinmasindan sonra bugun Umman topraklarinda yer alan Dofar a cikartma yapan Osmanli birlikleri burada bir kale kurdular Ardindan Arap Yarimadasi nin dogu ucunu donen filo Kalhat a taarruz etti Buradan da ileri harekatini surduren filo Portekiz in Basra Korfezi girisindeki en onemli kalelerinden biri olan Maskat onlerine geldi Portekizlileri hazirliksiz yakalayan Turk birlikleri kente dogru taarruza gecti ve limani yakti Bu arada da bir Portekiz ticaret gemisini de ele gecirdi Harekatini tamamlayan filo sonbahar aylarinda Aden e dondu SonuclarOsmanli Devleti Portekiz in Hint Okyanusu ndaki tum kuvvetlerini Diu nun savunulmasina yogunlastirdigi bir sirada iki kanattan harekete gecmis Aden deki filo 1538 yilinda Arap Yarimadasi nin guneyinde 1538 yilinda kurulmus Osmanli egemenligini kuvvetlendirip Portekiz varligini geriletirken Bagdat tan ilerleyen Ayas Pasa komutasindaki kara birlikleri de ayni yil Basra yi fethederek Basra Korfezi ne de acilmistir Yemen valiligine atanan Uveys Pasa da 1546 yilinda Taiz i ele gecirerek bu ulkenin bati kiyilarini teskil eden Tihame de Osmanli egemenligini yeniden kurmustur Her iki sefer Piri Reis in 1551 yilinda Basra Korfezi ndeki Portekiz varligini tamamen sona erdirmek icin actigi daha buyuk zemin hazirlamistir Portekiz destekli Mahra Sultanligi na karsi in ele gecirilmesinde Osmanli Devleti nden destek alan Katiri Emirligi XIX yuzyilda da bu defa rakipleri ni destekleyen Ingilizlere karsi yine Osmanlilardan destek istediler KaynakcaOsmanli Imparatorlugu ve Hindistan yolu Salih Ozbaran Tarih Dergisi XXXI 1977 s 77 The Ottoman Age of Exploration Giancarlo Casale Oxford University Press 2010 s 77 Yemen den Basra ya Sinirdaki Osmanli Salih Ozbaran 2004 A Landscape of Pilgrimage and Trade in Wadi Masila Yemen The Case Ofal Qisha and Qabr Hud in the Islamic Period Lynne S Newton 2007 s 100 San a an Arabian Islamic City R B Serjeant R Lewcock Londra 1983 s 70