McDonnell Douglas DC-10 Üç motorlu, orta ve uzun mesafeler için tasarlanmış, geniş gövdeli uçak. İki motor kanatlarda yer alırken üçüncü motor kuyrukta, dikey stabilizatörün altına yerleştirilmiştir.
DC-10 | |
---|---|
DC10-30 | |
Türü | Yolcu, kargo ve askerî nakliye |
Ulusal köken | ABD |
Üretici | McDonnell Douglas |
İlk uçuş | 29 Ağustos 1970 |
Hizmete giriş | 5 Ağustos 1971 American Airlines |
Durumu | Üretim bitti. |
Ana kullanıcı | (84) |
Üretim aralığı | 1968-1988 |
Üretim sayısı | DC-10: 386 KC-10: 60 |
Değişimleri |
Piyasa şartlarında Airbus A300, Boeing 747 ve Lockheed L-1011 Tristar ile yarışmıştır. Üretimin bittiği 1988 yılına dek 446 adet üretilmiştir. Ayrıca Amerikan Hava Kuvvetleri için de markası ile havadan havaya yakıt ikmali amaçlı 30 adet üretilmiştir. Yerini daha sonra 1990 yılında servise giren MD-11'e bırakmıştır.
DC-10 planlaması 1967 yılında başladı. McDonnell Douglas'ın ve Douglas Aircraft Company şirketlerinin 1967 yılındaki birleşimi sonrası ilk taşımacılık amaçlı uçakları olacaktı. Özellikle American Airlines için 747'ye rakip olabilecek bir uçak olması amacı ile tasarlanıyordu. İlk uçuş 29 Ağustos 1970 yılında gerçekleşti. 5 Ağustos 1971'de de American Airlines tarafından ticari uçuşlar için teslim alındı.
3 Mart 1974 tarihinde Türk Hava Yolları'na ait DC-10-10 tipi uçak, kargo kilidi hatası yüzünden, Paris yakınlarındaki 'na çakılmıştır. 333 yolcu ve 13 mürettebattan hepsi hayatını kaybetmiştir.
İlk sürüm DC-10'lar seri 10 olarak biliniyordu ve menzilleri 6,112 km. idi. Seri 20 de bu mesafe 9,265 km. ye, seri 30 da 10,010 km. ye kadar çıktı.
Son DC-10'un üretimi 1988 yılında bitirilerek 'e teslim edildi.
Günümüzde yüksek taşıma kapasitesi nedeniyle pek çoğu kargo uçağına çevrildi. 2008 yılında ise Biman Bangladeş Airlines'a ait DC-10-30 uçağı yolcu taşımaya devam eden tek DC-10 oldu.
7 Aralık 2013 itibarı ile DC-10 ile yolcu taşımaya devam eden Biman Bangladeş Airlines'ta son yolculu DC-10 uçuşunu yapacağını bildirmiştir. DC-10 meraklıları için Şubat 2014'te Dakka'dan İngiltere'ye bir uçuş düzenlendi.
Çeşitleri
- DC-10-10 (122 adet): Asıl sürümü. Kullanıcıları; American Airlines(35), Continental Airlines(8), (6), (11), Türk Hava Yolları(3), United Airlines(46) ve (13).
- DC-10-10CF (9 adet): Yolcu/Kargo olarak kullanılabilen model. Üretim;Continental Airlines(8) ve United Airlines(1).
- DC-10-15 (7 adet): "DC-10 Sport" olarak da bilinirAeroméxico ve için üretildi. 7 adet.
- DC-10-20
- DC-10-30 (164 adet): En yaygın modeldir. 1972 ve 1988 arası üretilmiştir. Kullanıcılar; Lufthansa (11), (11), (11), KLM (10) ve Iberia (9) en bilinenlerdir.
- DC-10-30CF (26 adet): Yolcu/Kargo olarak kullanılabilen model. Kullanıcılar;(4), (5), Sabena(5), (3) ve (9). Sabena hem kargo hem yolcuları DC-10-30CF modelinde bir arada taşıyan tek şirkettir.
- DC-10-30ER (6 adet)
- DC-10-30F (10 adet): FedEx tüm kargo modellerinin müşterisidir.
- DC-10-40 (42 adet)
- (60 adet): Askerî sürümüdür. Havadan yakıt ikmali için kullanılan en uzun menzilli uçaktır.
- KDC-10 (3 adet): Hollanda Hava Kuvvetleri için askerî havadan yakıt nakliye uçağı. (DC-10-30CF)'un KC-10'a en basit dönüşümüdür.
- MD-10
- : Bir DC-10-10 yine havadan yakıt ikmal uçağına dönüştürülmüştür.
Özellikler
DC-10-10 | DC-10-15 | DC-10-30 | DC-10-40 | |
---|---|---|---|---|
Kokpit ekibi | Üç | |||
Yolcu | 250-380 | 250-380 | 250-380 | 250-380 |
Uzunluk | 182 ft 3 in (55.5 m) | 180 ft 8 in (55 m) | 181 ft 7 in (55.4 m) | 182 ft 3 in (55.5 m) |
Yükseklik | 58 ft 1 in (17.7 m) | |||
Max. iç genişlik | 18 ft 2 in (5.54 m) | |||
Kanat açıklığı | 155 ft 4 in (47.3 m) | 165 ft 4 in (50.4 m) | ||
Boş ağırlık | 240,171 lb (108,940 kg) | 266,191 lb (120,742 kg) | 270,213 lb (122,567 kg) | |
Max. kalkış ağırlığı | 430,000 lb (195,045 kg) | 455,000 lb (206,385 kg) | 572,000 lb (259,459 kg) | 555,000 lb (251,701 kg) |
Hız | 600+ mph (965+ km/h) | |||
Max mesafe, yüklü | 3,800 miles (6,114 km) | 4,350 mi (7,000 km) | 6,220 mi (10,010 km) | 5,750 miles (9,252 km) |
Max. yakıt kapasitesi | 21,700 US gal (82,134 L) | 26,647 US gal (100,859 L) | 36,650 US gal (138,720 L) | 36,650 US gal (138,720 L) |
Kalkış mesafesi | 8,612 ft (2,625 m) | 7,257 ft (2,212 m) | 9,341 ft (2,847 m) | 9,242 ft (2,817 m) |
Uçuş tüksekliği | 42,000 ft (12,802 m) | |||
Motor modeli (x 3) | GE CF6-6D | GE CF6-50C2F | GE CF6-50C | PW JT9D-59A |
Motor gücü (x 3) | 40,000 lbf (177.9 kN) | 46,500 lbf (206.8 kN) | 51,000 lbf (226.9 kN) | 53,000 lbf (235.8 kN) |
Dış bağlantılar
- McDonnell Douglas DC-10 üretim ve ilk uçuş videosu[]
- DC-10 Boeing.com sayfalarında13 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- DC-10 tarihi Boeing.com'da12 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- DC-10 & MD-10 Airliners.net sayfalarında16 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- McDonnell Douglas Trijet Network23 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Erken dönem DC-10 konsepti
İlşikili içerik
Wikimedia Commons'ta McDonnell Douglas DC-10 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
İlişkili
Benzer uçaklar
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
McDonnell Douglas DC 10 Uc motorlu orta ve uzun mesafeler icin tasarlanmis genis govdeli ucak Iki motor kanatlarda yer alirken ucuncu motor kuyrukta dikey stabilizatorun altina yerlestirilmistir DC 10DC10 30TuruYolcu kargo ve askeri nakliyeUlusal koken ABDUreticiMcDonnell DouglasIlk ucus29 Agustos 1970Hizmete giris5 Agustos 1971 American AirlinesDurumuUretim bitti Ana kullanici 84 Uretim araligi1968 1988Uretim sayisiDC 10 386 KC 10 60Degisimleri Piyasa sartlarinda Airbus A300 Boeing 747 ve Lockheed L 1011 Tristar ile yarismistir Uretimin bittigi 1988 yilina dek 446 adet uretilmistir Ayrica Amerikan Hava Kuvvetleri icin de markasi ile havadan havaya yakit ikmali amacli 30 adet uretilmistir Yerini daha sonra 1990 yilinda servise giren MD 11 e birakmistir DC 10 planlamasi 1967 yilinda basladi McDonnell Douglas in ve Douglas Aircraft Company sirketlerinin 1967 yilindaki birlesimi sonrasi ilk tasimacilik amacli ucaklari olacakti Ozellikle American Airlines icin 747 ye rakip olabilecek bir ucak olmasi amaci ile tasarlaniyordu Ilk ucus 29 Agustos 1970 yilinda gerceklesti 5 Agustos 1971 de de American Airlines tarafindan ticari ucuslar icin teslim alindi 3 Mart 1974 tarihinde Turk Hava Yollari na ait DC 10 10 tipi ucak kargo kilidi hatasi yuzunden Paris yakinlarindaki na cakilmistir 333 yolcu ve 13 murettebattan hepsi hayatini kaybetmistir Ilk surum DC 10 lar seri 10 olarak biliniyordu ve menzilleri 6 112 km idi Seri 20 de bu mesafe 9 265 km ye seri 30 da 10 010 km ye kadar cikti Son DC 10 un uretimi 1988 yilinda bitirilerek e teslim edildi Gunumuzde yuksek tasima kapasitesi nedeniyle pek cogu kargo ucagina cevrildi 2008 yilinda ise Biman Banglades Airlines a ait DC 10 30 ucagi yolcu tasimaya devam eden tek DC 10 oldu 7 Aralik 2013 itibari ile DC 10 ile yolcu tasimaya devam eden Biman Banglades Airlines ta son yolculu DC 10 ucusunu yapacagini bildirmistir DC 10 meraklilari icin Subat 2014 te Dakka dan Ingiltere ye bir ucus duzenlendi CesitleriDC 10 10 122 adet Asil surumu Kullanicilari American Airlines 35 Continental Airlines 8 6 11 Turk Hava Yollari 3 United Airlines 46 ve 13 KC 10 Extender yakit ikmalinde DC 10 10CF 9 adet Yolcu Kargo olarak kullanilabilen model Uretim Continental Airlines 8 ve United Airlines 1 DC 10 15 7 adet DC 10 Sport olarak da bilinirAeromexico ve icin uretildi 7 adet DC 10 20 DC 10 30 164 adet En yaygin modeldir 1972 ve 1988 arasi uretilmistir Kullanicilar Lufthansa 11 11 11 KLM 10 ve Iberia 9 en bilinenlerdir DC 10 30CF 26 adet Yolcu Kargo olarak kullanilabilen model Kullanicilar 4 5 Sabena 5 3 ve 9 Sabena hem kargo hem yolculari DC 10 30CF modelinde bir arada tasiyan tek sirkettir DC 10 30ER 6 adet DC 10 30F 10 adet FedEx tum kargo modellerinin musterisidir 10 Tanker sondurme amacli su nakliyesi gosterisindeDC 10 40 42 adet 60 adet Askeri surumudur Havadan yakit ikmali icin kullanilan en uzun menzilli ucaktir KDC 10 3 adet Hollanda Hava Kuvvetleri icin askeri havadan yakit nakliye ucagi DC 10 30CF un KC 10 a en basit donusumudur MD 10 Bir DC 10 10 yine havadan yakit ikmal ucagina donusturulmustur OzelliklerDC 10 10 DC 10 15 DC 10 30 DC 10 40Kokpit ekibi UcYolcu 250 380 250 380 250 380 250 380Uzunluk 182 ft 3 in 55 5 m 180 ft 8 in 55 m 181 ft 7 in 55 4 m 182 ft 3 in 55 5 m Yukseklik 58 ft 1 in 17 7 m Max ic genislik 18 ft 2 in 5 54 m Kanat acikligi 155 ft 4 in 47 3 m 165 ft 4 in 50 4 m Bos agirlik 240 171 lb 108 940 kg 266 191 lb 120 742 kg 270 213 lb 122 567 kg Max kalkis agirligi 430 000 lb 195 045 kg 455 000 lb 206 385 kg 572 000 lb 259 459 kg 555 000 lb 251 701 kg Hiz 600 mph 965 km h Max mesafe yuklu 3 800 miles 6 114 km 4 350 mi 7 000 km 6 220 mi 10 010 km 5 750 miles 9 252 km Max yakit kapasitesi 21 700 US gal 82 134 L 26 647 US gal 100 859 L 36 650 US gal 138 720 L 36 650 US gal 138 720 L Kalkis mesafesi 8 612 ft 2 625 m 7 257 ft 2 212 m 9 341 ft 2 847 m 9 242 ft 2 817 m Ucus tuksekligi 42 000 ft 12 802 m Motor modeli x 3 GE CF6 6D GE CF6 50C2F GE CF6 50C PW JT9D 59AMotor gucu x 3 40 000 lbf 177 9 kN 46 500 lbf 206 8 kN 51 000 lbf 226 9 kN 53 000 lbf 235 8 kN Dis baglantilarNorthwest Airlines DC 10 30 McDonnell Douglas DC 10 uretim ve ilk ucus videosu olu kirik baglanti DC 10 Boeing com sayfalarinda13 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde DC 10 tarihi Boeing com da12 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde DC 10 amp MD 10 Airliners net sayfalarinda16 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde McDonnell Douglas Trijet Network23 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erken donem DC 10 konseptiIlsikili icerikWikimedia Commons ta McDonnell Douglas DC 10 ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Iliskili McDonnell Douglas MD 11 Benzer ucaklar Lockheed L 1011 Tristar Airbus A330 200 Boeing 767 400ER Boeing 787 9Kaynakca Arsivlenmis kopya 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2014