Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Seydi Ahmet Paşa (1617 - 28 Ağustos 1660, Budin) Osmanlı Devleti'nde IV. Mehmet döneminde Budin Eyaleti valiliği ve serdarlığı yapmış Çerkes asıllı Osmanlı devlet adamı ve asker.
| Seydi Ahmed Paşa | |
|---|---|
 | |
| Budin valisi, Osmanlı paşası | |
| Yerine gelen | Boşnak İsmail Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1617 |
| Ölüm | 28 Ağustos 1660 Budin |
Önceki yaşantısı
Evliya Çelebi'nin anlatımına göre; Dağıstan bölgesinde yaşayan Sadşe kavmindendir. 14 yaşına gelmeden önce kaçırıldı ve köle olarak Mısır'da yaşlı bir kadına satıldı. Yirmili yaşlarında süvarilik ve silahşörlükte ustalaştı. Mısır’da yapılan cirit oyunlarında, ok ve tüfek atışları ile her türlü silahı kullanmada kendini göstererek ünlendi.
Sancakbeylikleri
Sultan İbrahim zamanında harem-i Hassa'da Seferli odasına alındı. Çaşnigirbaşı rütbesiyle saraydan ayrılıp Budin'e gitti. Kendisine Simontornya ve sonrasında İstolni Belgrad sancakbeyliği görevleri verildi. Revan taraflarındaki isyan üzerine Tortum sancakbeyliğine tayin edildi. Doğubeyazıt dolaylarında isyan eden beyi üzerine yürüyerek kaleyi teslim aldı. Daha sonra Kozaklar tarafından ele geçirilen günümüz Batum topraklarındaki 'ni geri aldı. Gürcistan seferine katıldı ve önemli başarılar elde etti.
Beylerbeylikleri
Nevesinli Salih Paşa'nın yerine Erzurum Beylerbeyi 'nın hasmı olan Hezarpare Ahmed Paşa vezir-i azam olunca Defterdarzade görevden alındı. Bu kararı tanımayan Defterdarzade isyan ederek İstanbul üzerine harekete geçtiğinde Seydi Ahmet Paşa da isyan eden Defterdarzade'nin yanında yer aldı. Daha sonra affedilen Ahmet Paşa, Kaptan-ı Derya Murat Paşa ile 1654 yılındaki donanma seferine katıldı. Donanmadan dönen Seydi Ahmed Paşa'ya, 1654 yılı sonlarına doğru Maraş valiliği makamı verildi. Sonrasında Sadrazam İbşir Mustafa Paşa tarafından Anadolu Beylerbeyliği'ne vali tayin edildi. Ancak Kütahya'da halktan zorla mal toplaması ve halka zulüm yapması üzerine Padişah tarafından görevden alındı. Seydi Ahmet Paşa bu defa Boğaz muhafızlığına atandı. Bu görevdeyken iyi hizmetleri ve Venediklilerin Çanakkale Boğazına saldırıları sırasında başarıları görüldü. Bu hizmeti karşılığında ödül olarak önce Şehrizor Eyaleti valiliğine atandı, fakat Anadolu Valiliği'ndeyken yaptığı zulümlerden dolayı vilayet halkı ittifak ederek paşanın mütesellimini reddetti ve kale kapılarını kapatarak paşayı şehre kabul etmediler. Bunun üzerine Ahmet Paşa'ya Karaman Eyaleti verildi. Konya halkının da Ahmet Paşa'yı kabul etmemesi üzerine Ahmet Paşa da şehri kuşattı. Bunu haber alan Padişah bu sefer Ahmet Paşa'yı Halep Eyaletine vali olarak atadı. Ancak Ahmet Paşa'nın mütesellimi burada da şehre sokulmadı. Bunun üzerine Ahmet Paşa, Halep şehrini iki ay kadar kuşatmasına rağmen şehri alamadığı gibi bu sırada Halep valiliği görevinden alınarak Sivas Eyaleti'ne vali atanması üzerine kuşatmayı kaldırarak Sivas'a gitti.
Kaptan-ı deryalığı
1656 yılında Padişah'ın huzuruna çıkarak geçmiş suçlarından dolayı affedildi ve vezir rütbesiyle Silistre Eyaleti'ne vali olarak atandı. Silistre yolundaki Seydi Ahmet Paşa, Kaptan-ı Derya Sarı Kenan Paşa'nın 26 Haziran 1656’da Çanakkale'de Venedik donanması karşısında büyük bir bozguna uğradığını Vize yakınlarında haber alması üzerine emir beklemeden Çanakkale Boğazı tarafına giderek Kilitbahir Kalesi'ni muhafazaya aldı ve bu civarda karaya çıkan Venedik kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Bu başarısı üzerine 13 Temmuz 1656’da Seydi Ahmed Paşa’ya Kaptan-ı Deryalık makamı verildi. Ancak beş ay sonra Vezir-i Azamlık makamını ele geçirmek istediğinden dolayı Köprülü Mehmet Paşa tarafından görevden alınarak Bosna Eyaleti'ne serasker unvanıyla vali olarak görevlendirildi. Seydi Ahmed Paşa, Bosna Valisi olarak yararlılıklar gösterdi.
Budin Beylerbeyliği ve Erdel Harekâtı
1658 yılında Erdel Krallığı'na sefer düzenleyen Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa Edirne'ye dönerken Seydi Ahmed Paşa'yı Budin Valiliği göreviyle birlikte II. György Rákóczi'nin isyan hareketlerini bastırmakla görevlendirdi. Kutsal Roma İmparatorluğu tarafından isyana teşvik edilen II. György Rákóczi, sadrazamın dönüşünü fırsat bilerek tekrar asker toplamaya başladı. Bunun üzerine Budin Valisi Seydi Ahmed Paşa, II. György Rákóczi üzerine yürüyerek Erdel topraklarına girdi ve önce 1659 yılında Demirkapı, sonra da 1660 yılındaki Kolojvar Muharebesi'nde onu mağlup etti. Seydi Ahmed Paşa, Köse Ali Paşa ile Varat kalesi kuşatmasına katıldı.
Transilvanya'nın önemli merkezi Varat 27 Ağustos 1660 tarihinde Osmanlı kuvvetlerince ele geçirilerek yeni kurulan Varat Eyaleti'nin merkezi yapıldı. İmparatorluğun Budin ve Eğri Eyaletlerinden bazı sancaklar buraya bağlandı. Bu arada daha evvel Melek Ahmed Paşa, Serdar Ali Paşa ve Çavuşzâde Mehmed Paşa, Sadrazam Köprülü Mehmet Paşa'ya çeşitli raporlarla Seydi Ahmed Paşa'yı kötüleyerek paşanın katli için emir almışlardı. Budin'de toplanan askeri erkanda bulunan Seydi Ahmed Paşa'nın katli (yerine atanacak olan) Boşnak İsmail Paşa'ya emredilmişse de İsmail Paşa başarısız oldu, 28 Ağustos 1660 tarihinde Serdar Ali Paşa'nın Seydi Ahmed Paşa'yı otağına davet edip aldatması sonucu adamlarından pek azı ile canı için mücadele eden paşa önce tüfekle göğsünden vuruldu. Uzunca bir arbededen sonra başı kesildi. Bunu gören askerler paşanın ölümünü protesto etmek üzere taşkınlığa başlamışlarsa da hareketleri kısa sürede bastırıldı.
Evliya Çelebi'nin aktardıklarına göre; Paşa, Tameşvar’da Horos kapısı dışındaki câmiin mihrabı önüne defnedilirken Kutsal Roma İmparatoru tarafından gönderilen Roza adlı elçi defnedenlerin feryadını görerek feryadın sebebini sormuş, cevaben "Bu ölü o kimsedir ki, sizi ve kralınızı ve bütün kâfiristanı titretti. Adı, demir ayak Gazi Seydi Ahmed Paşadır" denilince, Elçi: "Yazık ki, Osmanlının namlı bir veziri idi. Rakoçi gibi bir şânı büyük kralı katledip derdinden kurtardı ve Avusturya’yı huzura kavuşturdu. Erdel memleketini fethedip, bu kadar yıllık birikmiş vergileri tahsil edip devlet hazinesine. Meğer iyilik yaramaz imiş…" deyip Seydi Paşa'nın ölüsü üzerine avuç avuç altın serpmiştir.
Kaynakça
- ^ "Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Evliya Çelebi Özel Sayısı, Sayı 10, ISSN 1308-2922" (PDF). 1 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Ocak 2015.
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Sarı Kenan Paşa | Kaptan-ı Derya 13 Temmuz 1656 - Aralık 1656 | Sonra gelen: Topal Mehmed Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Seydi Ahmet Pasa 1617 28 Agustos 1660 Budin Osmanli Devleti nde IV Mehmet doneminde Budin Eyaleti valiligi ve serdarligi yapmis Cerkes asilli Osmanli devlet adami ve asker Seydi Ahmed PasaBudin valisi Osmanli pasasiYerine gelen Bosnak Ismail PasaKisisel bilgilerDogum 1617Olum 28 Agustos 1660 BudinOnceki yasantisiEvliya Celebi nin anlatimina gore Dagistan bolgesinde yasayan Sadse kavmindendir 14 yasina gelmeden once kacirildi ve kole olarak Misir da yasli bir kadina satildi Yirmili yaslarinda suvarilik ve silahsorlukte ustalasti Misir da yapilan cirit oyunlarinda ok ve tufek atislari ile her turlu silahi kullanmada kendini gostererek unlendi SancakbeylikleriSultan Ibrahim zamaninda harem i Hassa da Seferli odasina alindi Casnigirbasi rutbesiyle saraydan ayrilip Budin e gitti Kendisine Simontornya ve sonrasinda Istolni Belgrad sancakbeyligi gorevleri verildi Revan taraflarindaki isyan uzerine Tortum sancakbeyligine tayin edildi Dogubeyazit dolaylarinda isyan eden beyi uzerine yuruyerek kaleyi teslim aldi Daha sonra Kozaklar tarafindan ele gecirilen gunumuz Batum topraklarindaki ni geri aldi Gurcistan seferine katildi ve onemli basarilar elde etti BeylerbeylikleriNevesinli Salih Pasa nin yerine Erzurum Beylerbeyi nin hasmi olan Hezarpare Ahmed Pasa vezir i azam olunca Defterdarzade gorevden alindi Bu karari tanimayan Defterdarzade isyan ederek Istanbul uzerine harekete gectiginde Seydi Ahmet Pasa da isyan eden Defterdarzade nin yaninda yer aldi Daha sonra affedilen Ahmet Pasa Kaptan i Derya Murat Pasa ile 1654 yilindaki donanma seferine katildi Donanmadan donen Seydi Ahmed Pasa ya 1654 yili sonlarina dogru Maras valiligi makami verildi Sonrasinda Sadrazam Ibsir Mustafa Pasa tarafindan Anadolu Beylerbeyligi ne vali tayin edildi Ancak Kutahya da halktan zorla mal toplamasi ve halka zulum yapmasi uzerine Padisah tarafindan gorevden alindi Seydi Ahmet Pasa bu defa Bogaz muhafizligina atandi Bu gorevdeyken iyi hizmetleri ve Venediklilerin Canakkale Bogazina saldirilari sirasinda basarilari goruldu Bu hizmeti karsiliginda odul olarak once Sehrizor Eyaleti valiligine atandi fakat Anadolu Valiligi ndeyken yaptigi zulumlerden dolayi vilayet halki ittifak ederek pasanin mutesellimini reddetti ve kale kapilarini kapatarak pasayi sehre kabul etmediler Bunun uzerine Ahmet Pasa ya Karaman Eyaleti verildi Konya halkinin da Ahmet Pasa yi kabul etmemesi uzerine Ahmet Pasa da sehri kusatti Bunu haber alan Padisah bu sefer Ahmet Pasa yi Halep Eyaletine vali olarak atadi Ancak Ahmet Pasa nin mutesellimi burada da sehre sokulmadi Bunun uzerine Ahmet Pasa Halep sehrini iki ay kadar kusatmasina ragmen sehri alamadigi gibi bu sirada Halep valiligi gorevinden alinarak Sivas Eyaleti ne vali atanmasi uzerine kusatmayi kaldirarak Sivas a gitti Kaptan i deryaligi1656 yilinda Padisah in huzuruna cikarak gecmis suclarindan dolayi affedildi ve vezir rutbesiyle Silistre Eyaleti ne vali olarak atandi Silistre yolundaki Seydi Ahmet Pasa Kaptan i Derya Sari Kenan Pasa nin 26 Haziran 1656 da Canakkale de Venedik donanmasi karsisinda buyuk bir bozguna ugradigini Vize yakinlarinda haber almasi uzerine emir beklemeden Canakkale Bogazi tarafina giderek Kilitbahir Kalesi ni muhafazaya aldi ve bu civarda karaya cikan Venedik kuvvetlerini yenilgiye ugratti Bu basarisi uzerine 13 Temmuz 1656 da Seydi Ahmed Pasa ya Kaptan i Deryalik makami verildi Ancak bes ay sonra Vezir i Azamlik makamini ele gecirmek istediginden dolayi Koprulu Mehmet Pasa tarafindan gorevden alinarak Bosna Eyaleti ne serasker unvaniyla vali olarak gorevlendirildi Seydi Ahmed Pasa Bosna Valisi olarak yararliliklar gosterdi Budin Beylerbeyligi ve Erdel Harekati1658 yilinda Erdel Kralligi na sefer duzenleyen Sadrazam Koprulu Mehmed Pasa Edirne ye donerken Seydi Ahmed Pasa yi Budin Valiligi goreviyle birlikte II Gyorgy Rakoczi nin isyan hareketlerini bastirmakla gorevlendirdi Kutsal Roma Imparatorlugu tarafindan isyana tesvik edilen II Gyorgy Rakoczi sadrazamin donusunu firsat bilerek tekrar asker toplamaya basladi Bunun uzerine Budin Valisi Seydi Ahmed Pasa II Gyorgy Rakoczi uzerine yuruyerek Erdel topraklarina girdi ve once 1659 yilinda Demirkapi sonra da 1660 yilindaki Kolojvar Muharebesi nde onu maglup etti Seydi Ahmed Pasa Kose Ali Pasa ile Varat kalesi kusatmasina katildi Transilvanya nin onemli merkezi Varat 27 Agustos 1660 tarihinde Osmanli kuvvetlerince ele gecirilerek yeni kurulan Varat Eyaleti nin merkezi yapildi Imparatorlugun Budin ve Egri Eyaletlerinden bazi sancaklar buraya baglandi Bu arada daha evvel Melek Ahmed Pasa Serdar Ali Pasa ve Cavuszade Mehmed Pasa Sadrazam Koprulu Mehmet Pasa ya cesitli raporlarla Seydi Ahmed Pasa yi kotuleyerek pasanin katli icin emir almislardi Budin de toplanan askeri erkanda bulunan Seydi Ahmed Pasa nin katli yerine atanacak olan Bosnak Ismail Pasa ya emredilmisse de Ismail Pasa basarisiz oldu 28 Agustos 1660 tarihinde Serdar Ali Pasa nin Seydi Ahmed Pasa yi otagina davet edip aldatmasi sonucu adamlarindan pek azi ile cani icin mucadele eden pasa once tufekle gogsunden vuruldu Uzunca bir arbededen sonra basi kesildi Bunu goren askerler pasanin olumunu protesto etmek uzere taskinliga baslamislarsa da hareketleri kisa surede bastirildi Evliya Celebi nin aktardiklarina gore Pasa Tamesvar da Horos kapisi disindaki camiin mihrabi onune defnedilirken Kutsal Roma Imparatoru tarafindan gonderilen Roza adli elci defnedenlerin feryadini gorerek feryadin sebebini sormus cevaben Bu olu o kimsedir ki sizi ve kralinizi ve butun kafiristani titretti Adi demir ayak Gazi Seydi Ahmed Pasadir denilince Elci Yazik ki Osmanlinin namli bir veziri idi Rakoci gibi bir sani buyuk krali katledip derdinden kurtardi ve Avusturya yi huzura kavusturdu Erdel memleketini fethedip bu kadar yillik birikmis vergileri tahsil edip devlet hazinesine Meger iyilik yaramaz imis deyip Seydi Pasa nin olusu uzerine avuc avuc altin serpmistir Kaynakca Pamukkale Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi Evliya Celebi Ozel Sayisi Sayi 10 ISSN 1308 2922 PDF 1 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Ocak 2015 Askeri goreviOnce gelen Sari Kenan Pasa Kaptan i Derya 13 Temmuz 1656 Aralik 1656 Sonra gelen Topal Mehmed Pasa