Nördlingen Muharebesi, Otuz Yıl Savaşları'nın bir parçası olarak 6 Eylül 1634'te meydana geldi. Birleşik İmparatorluk-İspanyol orduları, İsveç-Alman Protestan birliğine karşı ezici bir zafer kazandı.
Nördlingen Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Otuz Yıl Savaşı | |||||||
Nördlingen Muharebesi, | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
İspanyol İmparatorluğu Kutsal Roma İmparatorluğu Katolik Ligi | İsveç İmparatorluğu Heilbronn Ligi | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
III. Ferdinand | Gustav Horn (esir) (esir) | ||||||
Güçler | |||||||
33,000 | 25,700 16,000 piyade, 9,700 süvari, 68 top | ||||||
Kayıplar | |||||||
3,500 ölü ya da yaralı | 8,000-12,000 ölü ya da yaralı 4,000 tutsak |
1634 yılına gelindiğinde İsveçliler ve Protestan Alman müttefikleri güney Almanya'nın büyük bölümünü işgal etmiş ve İspanyolların savaşta olduğu Hollanda'ya asker ve malzeme götüren İtalya-Hollanda tüneli olan 'nu kapattılar. Bu yolun kontrolünü tekrar kazanmak için komutasındaki bir İspanyol ordusu, İsveçli bir garnizon tarafından korunan Nördlingen yakınlarında III. Ferdinand'ın İmparatorluk ordusuyla birleşti.
Gustav Horn ve tarafından idare edilen İsveç-Alman Protestan ordusu, garnizona yardıma koştular fakat İmparatorluk-İspanyol ordusunun sayısını ve niteliğini büyük ölçüde hafife aldılar. 6 Eylül'de Gustav Horn, Nördlingen'in güneyindeki tepelerde inşa edilen tahkimatlara karşı birkaç saldırı başlattı ve bunların hepsi geri püskürtüldü. İmparatorluk-İspanyol ordusunun sayısal üstünlüğü, komutanlarının pozisyonunu sürekli güçlendirebileceği anlamına geliyordu ve en sonunda Horn geri çekilmeye başladı. Geri çekilme esnasında etrafları İmparatorluk süvarileri tarafından kuşatıldı ve Protestan ordusu tamamen çöktü.
Yenilginin geniş kapsamlı bölgesel ve stratejik sonuçları oldu; İsveçliler Bavyera'dan geri çekilmek zorunda kaldı ve Alman müttefikleri Mayıs 1635'te şartlarına göre İmparator II. Ferdinand ile barış yaptı. Daha önce İsveç'i ve Hollanda'yı finanse eden Fransa ise resmen bir müttefik oldu ve savaşa aktif olarak girdi.
Arka plan
Otuz Yıl Savaşları'na İsveç'in müdahalesi, Gustaf Adolf önderliğindeki 18,000 kişilik bir ordunun Pomeranya Dükalığı'na çıkartma yapmasıyla başladı. Fransa'nın anti-Habsburg politikaları sayesinde Fransa'dan mali sübvansiyonla desteklenen, Saksonya ve Bradenburg-Prusya tarafından da askeri olarak desteklenen Gustaf, 16 Eylül 1631'de Breitenfeld ve ardından Nisan 1632'de Rain dahil olmak üzere İmparatorluk ordularına karşı büyük zaferler elde etti.
Gustaf'ın Kasım ayında Lützen'de ölmesine rağmen İsveç ve Alman müttefikleri Nisan 1633'te France tarafından finanse edilen Heilbronn Ligi'ni kurdular. Temmuz ayında koalisyon, Aşağı Saksonya'daki Oldendorf'ta İmparatorluk ordusunu yendi. Birkaç ay sonra, İmparator II. Ferdinand, Şubat 1634'te önde gelen generallerinden Albrecht von Wallenstein'i görevinden aldı, Wallenstein ise İmparatorluk ajanları tarafından suikaste uğradı.
Wallenstein'in öldürülmesi, İmparator Ferdinand'ın konumunu daha da güçlendirse de onu İspanyol askeri kaynaklarına daha bağımlı hale getirdi. Ana hedefleri, Hollanda Cumhuriyeti'ne karşı yürüttükleri seferi desteklemek için 'nu tekrar açmaktı fakat odak noktası Renanya ve Bavyera'ya çevrildi.İspanyol Hollandası'na yeni atanan Vali , İtalya'da 11,700 kişilik bir ordu topladı ve Mayıs Ayı'nda Alpler'in 'nden geçti. Rheinfelden'de, Ocak 1634'te ölen Feria Dükü tarafından komuta edilen kuvvetlerle birleşti. Böylece ordusunun sayısı 18,000 piyadeye ve 4,000 süvariye ulaştırdı.
İsveçliler ve Protestan Alman müttefikleri, farklı hedeflere sahip farklı ordulara bölündüler ve bu yüzden büyük zarar gördüler. Johan Banér ve Bohemya'yı işgal ederken, Gustav Horn Überlingen'de kalıp İspanyolları engellemeye çalıştı ve da Kronach'ı aşarak Frankonya'daki konumunu sağlamlaştırmaya çalıştı. Hiçbiri başarılı olamadı ve bu esnada Regensburg'u da izole durumda bırakmış oldular, bunun üzerine 23 Mayıs'ta III. Ferdinand komutasındaki 25,000 kişilik İmparatorluk ordusu Regensburg'u kuşattı. Horn ve Bernhard, 12 Temmuz'da Augsburg'da bir araya geldiler ve Arnim ile birleşmelerinin yaratacağı tehditin Ferdinand'ın kuşatmayı terk etmeye zorlayacağını umarak Bohemya sınırına doğru ilerlediler.
22 Temmuz'da Landshut'ta komutasındaki bir İmparatorluk birliğini mağlup etmelerine rağmen kuşatma devam etti ve Regensburg 26 Temmuz'da teslim oldu. Ferdinand, 15,000 adamla Tuna Nehri'ne ilerledi ve 26 Ağustos'ta Donaüwörth'e ulaştı, burada İsveç'in elindeki Nördlingen kasabasını kuşattı, ilerlemeye devam etmeden önce burayı almak zorundaydı. Horn ve Bernhard, Bopfingen'e ilerledi fakat saldırılarını ertelediler. Her iki taraf da erzak sıkıntısı çekiyordu ve veba ile uğraşıyordu, Protestan tarafı sayıca az olan İmparatorluk ordusunun geri çekileceğinden emindiler.
Ancak 2 Eylül'de III. Ferdinand'a İspanyol kuzeni katıldı ve Nördlingen neredeyse iki gün sonra bir saldırıya uğradı. 4 Eylül'de düzenlenen bir savaş konseyinde Protestan komutanlar, şehrin kaybının politik etkisinin savaşı kabul etmenin askeri riskinden daha ağır bastığı konusunda anlaştılar. komutasındaki 3,400 adam onlara yeni katılmış olmasına rağmen Horn yeni birliklerin de katılmasını istedi ancak bunlar bir hafta yürüme mesafesindeydi. Bernhard ise bekleyemeyeceklerini söyledi ve acil bir saldırı çağrısında bulundu. İspanyol takviyelerinin 7,000'den daha az olduğunu tahmin ediyorlardı fakat gerçek rakam 18,000'in üzerindeydi. Bu da Habsburg ordusunun toplamda 33,000'in üzerinde olduğu anlamına geliyordu. Bı ordu, çoğu daha önce İmparatorluk ordusunda savaşmış 8,000 kötü eğitimli Württemberg milisi dahil 26,000 kişilik Protestan ordusuyla karşı karşıya geldi.
Savaş
- Adım 1: (Mavi) İsveç saldırısı, liderliğindeki (kırmızı) İspanyol piyade ve Bavyera süvarileri tarafından püskürtülmeden önce 'u ele geçirdi
- Adım 2: İsveç-Alman piyadelerinin saldırıları püskürtülür; , İmparatorluk soluna karşı bir süvari saldırısı başlattı, ancak geri çekilmek zorunda kaldı
- Adım 3: Horn geri çekilip Bernhard'ın sağ tarafını açığa çıkarırken, Hırvat süvarileri solda onu geride bıraktı; genel bir İspanyol-İmparatorluk ilerlemesi Protestan ordusunu bozguna uğrattı
5 Eylül sabahı, Protestan ordusu kampı bıraktı ve önce Ulm'e geri çekilirmiş gibi batıya yöneldi, ardından Nördlingen'in iki kilometre güneyindeki bir tepe hattını ele geçirmek için kırsalın diğer tarafına geçtiler. Saat 16.00 civarında, Bernhard komutasındaki öncü koruma, tepelerin batı kenarını tutan İspanyol ve İmparatorluk gözcüleriyle temasa geçti. Tecrübeli astları ve geri çekilmeyi tavsiye etseler de iki Ferdinand yerinde kalma kararı aldılar ve savaş gece yarısından sonraya kadar devam etti. Habsburg güçleri bazı tepelerden kovuldu fakat kuşatılmalarını engelleyen anahtar konum olan Albuch'u elinde tuttu. Bu tepe komutasındaki 6,600 İspanyol ve 1,500 Bavyera piyadesi koruyordu ve geceyi 14 toptan oluşan bir batarya için siperler ve mevziler kazarak geçirdi. 2,800 Bavyeralı süvariden oluşan bir müfreze, ordunun geri kalanını kuzeyden Nördlingen'e uzanan hatla doğrudan arkaya yerleştirdi. (Adım 1 haritasına bakınız.)
Tedarik trenini korumak için Württemberg milislerinden ayrılarak Horn'un komutası altındaki piyadelerin büyük kısmını ve Scharffenstein liderliğindeki 4,000 süvari Albuch'u almakla görevlendirildi. Albuch'un alınması İmparatorluk-İspanyol kuvvetlerinin geri çekilmesi ve Nördlingen kuşatmasını bırakmaları zorunda kalmaları demekti. Aynı zamanda Bernhard'ın birlikleri İmparatorluk sağının dikkatini dağıtacaktı ancak çok geçmeden sayıca çok az olduğunu anladı ve dolayısıyla çarpışmalar sınırlı olarak kaldı. 6 Eylül sabahı saat 05.00'te İsveç topçuları Albuch'a ateş açtı ve ardından genel bir saldırı başladı, birinci dalga ağır kayıplarla püskürtülmesine rağmen kıdemli askerlerden oluşan ikinci dalga Bavyera piyadelerini ele geçirdi ve kısa bir süre sonra Horn'un büyük zafer kazandığı ortaya çıktı. Ancak, bir barut vagonu patlayarak İsveç askerlerinin kafasını karıştırdı ve İspanyol piyadeleri onları başlangıç konumlarına kadar geri itmek için bu olaydan faydalandı.
Horn, adamlarını topladı ve sonraki birkaç saat boyunca birkaç saldırı yaptı fakat bunların hepsi kıdemli İspanyol birimleri tarafından püskürtüldü (Adım 2 haritasına bakınız). Bernhard'ın, İmparatorluk ordusunun konumlarını korumaya zorlayan becerikli topçu kullanımına rağmen, üstün sayılı olmaları Leganes ve Gallas'ın Albuch'taki yoldaşlarını desteklemek için sürekli bir taze birlik yollamalarına izin verdi. Bernhard'ın piyadelerinden iki tugay saldırıya katıldı ancak tepeye ulaşamadan önce Bavyera süvarileri tarafından saldırıya uğradı, bu esnada von Tapupadel'in kendi komutasındaki İmparatorluk'a karşı saldırı bir süre sonra hatlarına geri dönmelerine zorlandı. Öğleye doğru Horn'un adamları Albuch'u ele geçirmek için 15 ayrı girişimde bulunduktan sonra bitkin düştüler ve geri çekilmeye başladılar.
Geri çekilmeleri Bernhard'ın diğer tepedeki piyadelerini açıkta bırakırken Hırvat hafif süvarileri aynı anda sol kanatta Horn'un adamlarının etrafını sardı. Bu baskı altında Protestan ordusu, onları bir araya getirme çabalarına rağmen dağıldı ve takip sırasında ağır kayıplar verdi (Adım 3 haritasına bakınız). Tedarik trenini koruyan 2,000 milis öldürüldü ve çoğu İmparatorluk ordusuna kayıtlı 4,000 kişi daha esir alındı. Daha önce Bavyera ordusunda kıdemli bir komutan olan Scharffenstein yakalandı ve daha sonra vatana ihanetten idam edildi; Horn da tutuklandı ve 1642'ye kadar rehin olarak kaldı. Tutsaklara ek olarak Protestanlar toplam 8,000 kayıp verdi, İmparatorluk-İspanyol ordusu ise sadece 3,500 kişi kaybetti. Bernhard ve von Taupadel birkaç gün sonra kalan 12,000 adamlarıyla Heilbronn'a ulaştı.
Sonrası
Nördlingen, "tartışmasız olarak savaşın en önemli muharebesi" olarak tanımlandı ve muharebeden sonra Güney Almanya'daki İsveç gücü tamamen yok edildi. İmparatorluk ordusu, Württemberg Dükalığı'nın çoğunu geri aldı ve Renanya'ya odaklandı. Bu sırada İsveç Şansölyesi Axel Oxenstierna, savaşı bitirmek için yerli rakiplerinden ve muhalefetten büyük baskı gördü. Aralık ayında iki ana müttefiki olan Saksonya ve , İmparator Ferdinand ile daha sonra Mayıs 1635 'nda resmileştirilen bir barış antlaşmasını müzakere etmeye başladı. Antlaşmanın şartları Heilbronn ve Katolik liglerinin fesdehilmesini öngörüyordu ve antlaşma genellikle Otuz Yıl Savaşları'nın öncelikle bir Alman dini çatışması olmaktan çıktığı nokta olarak görülüyor.
Almanya'daki anti-Habsburg ittifakının çöküşü Fransa'nın doğrudan savaşa dahil olmasına sebep oldu. Şubat 1635'te Kardinal Richelieu, İspanyol Hollandası'na ortak bir Fransız-Hollandalı taarruzunu kabul eden bir antlaşma imzaladı. Bu sırada Rohan Dükü Henri'nin komutasındaki bir Fransız ordusu, Mart ayında 'yı işgal ederek İspanyol Yolu'nu kesti. Bunu, Fransa'nın Nisan ayında İsveç ile y kurması ve Renenya'daki Saxe-Weimar Dükü Bernhard'ın 12,000 kişilik ordusunu finanse etmesi takip etti. Mayıs ayında Fransa, 1635-1659 yılları arasında süren Fransız-İspanyol Savaşı'nı başlatarak İspanya'ya resmen savaş açtı.
Kaynakça
- ^ a b c Lockhart, Paul Douglas; Guthrie, William P. (Ekim 2002). "Battles of the Thirty Years War: From White Mountain to Nordlingen, 1618-1635". The Journal of Military History. 66 (4): 1196. doi:10.2307/3093278. ISSN 0899-3718.
- ^ a b c Kamen, Henry (2008). Imperium hiszpańskie : dzieje rozkwitu i upadku. Bellona. OCLC 749625066.
- ^ a b c d e f g authpr., Wilson, Peter H. (Peter Hamish),. The Thirty Years War : Europe's tragedy. ISBN . OCLC 1191904012.
- ^ Asch, Ronald G. (1997). "The Thirty Years War". doi:10.1007/978-1-349-25617-4.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nordlingen Muharebesi Otuz Yil Savaslari nin bir parcasi olarak 6 Eylul 1634 te meydana geldi Birlesik Imparatorluk Ispanyol ordulari Isvec Alman Protestan birligine karsi ezici bir zafer kazandi Nordlingen MuharebesiOtuz Yil SavasiNordlingen Muharebesi Tarih6 Eylul 1634BolgeNordlingen Bavyera AlmanyaSonucImparatorluk Ispanyol ZaferiTaraflarIspanyol Imparatorlugu Kutsal Roma Imparatorlugu Katolik LigiIsvec Imparatorlugu Heilbronn LigiKomutanlar ve liderlerIII FerdinandGustav Horn esir esir Gucler33 000 20 000 piyade 13 000 suvari 50 top25 700 16 000 piyade 9 700 suvari 68 topKayiplar3 500 olu ya da yarali8 000 12 000 olu ya da yarali 4 000 tutsak 1634 yilina gelindiginde Isvecliler ve Protestan Alman muttefikleri guney Almanya nin buyuk bolumunu isgal etmis ve Ispanyollarin savasta oldugu Hollanda ya asker ve malzeme goturen Italya Hollanda tuneli olan nu kapattilar Bu yolun kontrolunu tekrar kazanmak icin komutasindaki bir Ispanyol ordusu Isvecli bir garnizon tarafindan korunan Nordlingen yakinlarinda III Ferdinand in Imparatorluk ordusuyla birlesti Gustav Horn ve tarafindan idare edilen Isvec Alman Protestan ordusu garnizona yardima kostular fakat Imparatorluk Ispanyol ordusunun sayisini ve niteligini buyuk olcude hafife aldilar 6 Eylul de Gustav Horn Nordlingen in guneyindeki tepelerde insa edilen tahkimatlara karsi birkac saldiri baslatti ve bunlarin hepsi geri puskurtuldu Imparatorluk Ispanyol ordusunun sayisal ustunlugu komutanlarinin pozisyonunu surekli guclendirebilecegi anlamina geliyordu ve en sonunda Horn geri cekilmeye basladi Geri cekilme esnasinda etraflari Imparatorluk suvarileri tarafindan kusatildi ve Protestan ordusu tamamen coktu Yenilginin genis kapsamli bolgesel ve stratejik sonuclari oldu Isvecliler Bavyera dan geri cekilmek zorunda kaldi ve Alman muttefikleri Mayis 1635 te sartlarina gore Imparator II Ferdinand ile baris yapti Daha once Isvec i ve Hollanda yi finanse eden Fransa ise resmen bir muttefik oldu ve savasa aktif olarak girdi Arka planOtuz Yil Savaslari na Isvec in mudahalesi Gustaf Adolf onderligindeki 18 000 kisilik bir ordunun Pomeranya Dukaligi na cikartma yapmasiyla basladi Fransa nin anti Habsburg politikalari sayesinde Fransa dan mali subvansiyonla desteklenen Saksonya ve Bradenburg Prusya tarafindan da askeri olarak desteklenen Gustaf 16 Eylul 1631 de Breitenfeld ve ardindan Nisan 1632 de Rain dahil olmak uzere Imparatorluk ordularina karsi buyuk zaferler elde etti Gustaf in Kasim ayinda Lutzen de olmesine ragmen Isvec ve Alman muttefikleri Nisan 1633 te France tarafindan finanse edilen Heilbronn Ligi ni kurdular Temmuz ayinda koalisyon Asagi Saksonya daki Oldendorf ta Imparatorluk ordusunu yendi Birkac ay sonra Imparator II Ferdinand Subat 1634 te onde gelen generallerinden Albrecht von Wallenstein i gorevinden aldi Wallenstein ise Imparatorluk ajanlari tarafindan suikaste ugradi Wallenstein in oldurulmesi Imparator Ferdinand in konumunu daha da guclendirse de onu Ispanyol askeri kaynaklarina daha bagimli hale getirdi Ana hedefleri Hollanda Cumhuriyeti ne karsi yuruttukleri seferi desteklemek icin nu tekrar acmakti fakat odak noktasi Renanya ve Bavyera ya cevrildi Ispanyol Hollandasi na yeni atanan Vali Italya da 11 700 kisilik bir ordu topladi ve Mayis Ayi nda Alpler in nden gecti Rheinfelden de Ocak 1634 te olen Feria Duku tarafindan komuta edilen kuvvetlerle birlesti Boylece ordusunun sayisi 18 000 piyadeye ve 4 000 suvariye ulastirdi Isvecliler ve Protestan Alman muttefikleri farkli hedeflere sahip farkli ordulara bolunduler ve bu yuzden buyuk zarar gorduler Johan Baner ve Bohemya yi isgal ederken Gustav Horn Uberlingen de kalip Ispanyollari engellemeye calisti ve da Kronach i asarak Frankonya daki konumunu saglamlastirmaya calisti Hicbiri basarili olamadi ve bu esnada Regensburg u da izole durumda birakmis oldular bunun uzerine 23 Mayis ta III Ferdinand komutasindaki 25 000 kisilik Imparatorluk ordusu Regensburg u kusatti Horn ve Bernhard 12 Temmuz da Augsburg da bir araya geldiler ve Arnim ile birlesmelerinin yaratacagi tehditin Ferdinand in kusatmayi terk etmeye zorlayacagini umarak Bohemya sinirina dogru ilerlediler 22 Temmuz da Landshut ta komutasindaki bir Imparatorluk birligini maglup etmelerine ragmen kusatma devam etti ve Regensburg 26 Temmuz da teslim oldu Ferdinand 15 000 adamla Tuna Nehri ne ilerledi ve 26 Agustos ta Donauworth e ulasti burada Isvec in elindeki Nordlingen kasabasini kusatti ilerlemeye devam etmeden once burayi almak zorundaydi Horn ve Bernhard Bopfingen e ilerledi fakat saldirilarini ertelediler Her iki taraf da erzak sikintisi cekiyordu ve veba ile ugrasiyordu Protestan tarafi sayica az olan Imparatorluk ordusunun geri cekileceginden emindiler Ancak 2 Eylul de III Ferdinand a Ispanyol kuzeni katildi ve Nordlingen neredeyse iki gun sonra bir saldiriya ugradi 4 Eylul de duzenlenen bir savas konseyinde Protestan komutanlar sehrin kaybinin politik etkisinin savasi kabul etmenin askeri riskinden daha agir bastigi konusunda anlastilar komutasindaki 3 400 adam onlara yeni katilmis olmasina ragmen Horn yeni birliklerin de katilmasini istedi ancak bunlar bir hafta yurume mesafesindeydi Bernhard ise bekleyemeyeceklerini soyledi ve acil bir saldiri cagrisinda bulundu Ispanyol takviyelerinin 7 000 den daha az oldugunu tahmin ediyorlardi fakat gercek rakam 18 000 in uzerindeydi Bu da Habsburg ordusunun toplamda 33 000 in uzerinde oldugu anlamina geliyordu Bi ordu cogu daha once Imparatorluk ordusunda savasmis 8 000 kotu egitimli Wurttemberg milisi dahil 26 000 kisilik Protestan ordusuyla karsi karsiya geldi SavasUc Adimda Savas Adim 1 Mavi Isvec saldirisi liderligindeki kirmizi Ispanyol piyade ve Bavyera suvarileri tarafindan puskurtulmeden once u ele gecirdi Adim 2 Isvec Alman piyadelerinin saldirilari puskurtulur Imparatorluk soluna karsi bir suvari saldirisi baslatti ancak geri cekilmek zorunda kaldi Adim 3 Horn geri cekilip Bernhard in sag tarafini aciga cikarirken Hirvat suvarileri solda onu geride birakti genel bir Ispanyol Imparatorluk ilerlemesi Protestan ordusunu bozguna ugratti 5 Eylul sabahi Protestan ordusu kampi birakti ve once Ulm e geri cekilirmis gibi batiya yoneldi ardindan Nordlingen in iki kilometre guneyindeki bir tepe hattini ele gecirmek icin kirsalin diger tarafina gectiler Saat 16 00 civarinda Bernhard komutasindaki oncu koruma tepelerin bati kenarini tutan Ispanyol ve Imparatorluk gozculeriyle temasa gecti Tecrubeli astlari ve geri cekilmeyi tavsiye etseler de iki Ferdinand yerinde kalma karari aldilar ve savas gece yarisindan sonraya kadar devam etti Habsburg gucleri bazi tepelerden kovuldu fakat kusatilmalarini engelleyen anahtar konum olan Albuch u elinde tuttu Bu tepe komutasindaki 6 600 Ispanyol ve 1 500 Bavyera piyadesi koruyordu ve geceyi 14 toptan olusan bir batarya icin siperler ve mevziler kazarak gecirdi 2 800 Bavyerali suvariden olusan bir mufreze ordunun geri kalanini kuzeyden Nordlingen e uzanan hatla dogrudan arkaya yerlestirdi Adim 1 haritasina bakiniz Saxe Weimar Duku Bernhard Tedarik trenini korumak icin Wurttemberg milislerinden ayrilarak Horn un komutasi altindaki piyadelerin buyuk kismini ve Scharffenstein liderligindeki 4 000 suvari Albuch u almakla gorevlendirildi Albuch un alinmasi Imparatorluk Ispanyol kuvvetlerinin geri cekilmesi ve Nordlingen kusatmasini birakmalari zorunda kalmalari demekti Ayni zamanda Bernhard in birlikleri Imparatorluk saginin dikkatini dagitacakti ancak cok gecmeden sayica cok az oldugunu anladi ve dolayisiyla carpismalar sinirli olarak kaldi 6 Eylul sabahi saat 05 00 te Isvec topculari Albuch a ates acti ve ardindan genel bir saldiri basladi birinci dalga agir kayiplarla puskurtulmesine ragmen kidemli askerlerden olusan ikinci dalga Bavyera piyadelerini ele gecirdi ve kisa bir sure sonra Horn un buyuk zafer kazandigi ortaya cikti Ancak bir barut vagonu patlayarak Isvec askerlerinin kafasini karistirdi ve Ispanyol piyadeleri onlari baslangic konumlarina kadar geri itmek icin bu olaydan faydalandi Horn adamlarini topladi ve sonraki birkac saat boyunca birkac saldiri yapti fakat bunlarin hepsi kidemli Ispanyol birimleri tarafindan puskurtuldu Adim 2 haritasina bakiniz Bernhard in Imparatorluk ordusunun konumlarini korumaya zorlayan becerikli topcu kullanimina ragmen ustun sayili olmalari Leganes ve Gallas in Albuch taki yoldaslarini desteklemek icin surekli bir taze birlik yollamalarina izin verdi Bernhard in piyadelerinden iki tugay saldiriya katildi ancak tepeye ulasamadan once Bavyera suvarileri tarafindan saldiriya ugradi bu esnada von Tapupadel in kendi komutasindaki Imparatorluk a karsi saldiri bir sure sonra hatlarina geri donmelerine zorlandi Ogleye dogru Horn un adamlari Albuch u ele gecirmek icin 15 ayri girisimde bulunduktan sonra bitkin dustuler ve geri cekilmeye basladilar Geri cekilmeleri Bernhard in diger tepedeki piyadelerini acikta birakirken Hirvat hafif suvarileri ayni anda sol kanatta Horn un adamlarinin etrafini sardi Bu baski altinda Protestan ordusu onlari bir araya getirme cabalarina ragmen dagildi ve takip sirasinda agir kayiplar verdi Adim 3 haritasina bakiniz Tedarik trenini koruyan 2 000 milis olduruldu ve cogu Imparatorluk ordusuna kayitli 4 000 kisi daha esir alindi Daha once Bavyera ordusunda kidemli bir komutan olan Scharffenstein yakalandi ve daha sonra vatana ihanetten idam edildi Horn da tutuklandi ve 1642 ye kadar rehin olarak kaldi Tutsaklara ek olarak Protestanlar toplam 8 000 kayip verdi Imparatorluk Ispanyol ordusu ise sadece 3 500 kisi kaybetti Bernhard ve von Taupadel birkac gun sonra kalan 12 000 adamlariyla Heilbronn a ulasti SonrasiIki Ferdinand in Zaferi Peter Paul Rubens 1635 Nordlingen tartismasiz olarak savasin en onemli muharebesi olarak tanimlandi ve muharebeden sonra Guney Almanya daki Isvec gucu tamamen yok edildi Imparatorluk ordusu Wurttemberg Dukaligi nin cogunu geri aldi ve Renanya ya odaklandi Bu sirada Isvec Sansolyesi Axel Oxenstierna savasi bitirmek icin yerli rakiplerinden ve muhalefetten buyuk baski gordu Aralik ayinda iki ana muttefiki olan Saksonya ve Imparator Ferdinand ile daha sonra Mayis 1635 nda resmilestirilen bir baris antlasmasini muzakere etmeye basladi Antlasmanin sartlari Heilbronn ve Katolik liglerinin fesdehilmesini ongoruyordu ve antlasma genellikle Otuz Yil Savaslari nin oncelikle bir Alman dini catismasi olmaktan ciktigi nokta olarak goruluyor Almanya daki anti Habsburg ittifakinin cokusu Fransa nin dogrudan savasa dahil olmasina sebep oldu Subat 1635 te Kardinal Richelieu Ispanyol Hollandasi na ortak bir Fransiz Hollandali taarruzunu kabul eden bir antlasma imzaladi Bu sirada Rohan Duku Henri nin komutasindaki bir Fransiz ordusu Mart ayinda yi isgal ederek Ispanyol Yolu nu kesti Bunu Fransa nin Nisan ayinda Isvec ile y kurmasi ve Renenya daki Saxe Weimar Duku Bernhard in 12 000 kisilik ordusunu finanse etmesi takip etti Mayis ayinda Fransa 1635 1659 yillari arasinda suren Fransiz Ispanyol Savasi ni baslatarak Ispanya ya resmen savas acti Kaynakca a b c Lockhart Paul Douglas Guthrie William P Ekim 2002 Battles of the Thirty Years War From White Mountain to Nordlingen 1618 1635 The Journal of Military History 66 4 1196 doi 10 2307 3093278 ISSN 0899 3718 a b c Kamen Henry 2008 Imperium hiszpanskie dzieje rozkwitu i upadku Bellona OCLC 749625066 a b c d e f g authpr Wilson Peter H Peter Hamish The Thirty Years War Europe s tragedy ISBN 978 0 674 24624 9 OCLC 1191904012 Asch Ronald G 1997 The Thirty Years War doi 10 1007 978 1 349 25617 4