- Bu sayfa tarihi şahsiyet Chieh-she-shuai hakkındadır. Oyun ve roman karakteri için Kür Şad maddesine bakınız.
A-shih-na Chieh-she-erh ya da A-shih-na Chieh-she-shuai veya Ashina Jiesheshuai, Geleneksel: 阿史那結社率 / Basit.: 阿史那结社率 , Pinyin: āshǐnà jiēshèshuai, Wade-Giles: ashihna chieh-she-shuai, Orta Çağ Çincesi: (Guangyun): ʔɑ-ʃĭə˥-nɑ˩ kiet-ʑĭa˥-ʃĭuĕt, d. ? - ö. 19 Mayıs 639), Doğu Göktürk Kağanlığında Aşina (Aşina, Aşena, Asena, Asina) ailesinin mensuplarından ve Çin Tang Hanedanında Chunglangchiang (Zhonglangjang, 中郎將, "Korgeneral")lığa kadar yükseltilen Fan-chiang (蕃將 / 蕃将, fānjiāng, "Yabancı general")lardandır.Şipi Kağan'ın oğullarından olup "Tuli Kağan" (突利可汗, Tölis qaγan, küçük kağan) unvanını kullanan Ashina Shihpopi (阿史那什缽苾 / 阿史那什钵苾, āshǐnà shénbōbié, d. 602 - ö. 631)'nin kardeşidir. Türk tarihçiliğinde, ilk kez Nihal Atsız tarafından kullanılan Kürşad adıyla bilinmektedir.
Chieh-she-shuai Çince: 阿史那結社爾 | |
---|---|
Göktürk tigini | |
Ölüm | 19 Mayıs 639 Vey Irmağı |
Hanedan | Aşina |
Babası | Şipi Kağan |
Dini | Tengricilik |
Tang'a geliş
27 Mart 630 tarihinde Yin Dağları (Çogay) civarında meydana gelen (陰山之戰 / 阴山之战, yīnshān zhī zhàn)'nde yenilen Illig Kağan'ın esir düşüp Doğu Göktürk Kağanlığı'nın yıkılmasından önce, 21 Aralık 629 tarihinde ağabeyi (aynı zamanda Tai Tsung'un kan kardeşi) 'ın Tang Hanedanı'na sığınmasıyla birlikte geldi ve zamanla yükseldi. Ancak Chieh-she-shuai düzenbaz olduğu için Tölis Kağan tarafından dışlandı. Chieh-she-shuai ağabeyine karşı kin besledi ve Tölis Kağan'a iftira atıp Tang Hanedanı'na karşı isyan etmeyi planlamakta olduğunu Tai Tsung'a ihbar etti. Ondan sonra imparator Tai Tsung, Chieh-she-shuai'yi önemsemez oldu ve rütbesi uzun süre yükselmedi.
Shunchou (Eyaleti) Askerî Valiliğine atanmış Tölis Kağan, 631 yılında imparatoru ziyaret etmek üzere yola çıkıp Pingchou'ya kadar geldiğinde hastalıktan 29 yaşında öldü. Tai Tsung çok üzüldü ve Chungshu Shihlang ("Özel Kalem Bakanlığı Müsteşarı") Ts'en Wenpen'e bir kitabe yazdırdı. Ardılı olarak Ho-lo-ku (阿史那賀邏鶻 / 阿史那贺逻鹘, āshǐnà hèluógǔ) getirildi.
Yaz sarayı baskını
13 Mayıs 639 tarihinde Tai Tsung yaz sarayı olan Chiu-ch'eng Sarayı (九成宮 / 九成宫, jiǔchéng gōng)'na geldi. Chieh-she-shuai gizlice eski kabileleriyle irtibata geçerek yaklaşık 40 yandaşı kazanıp imparatora karşı suikastı planladı. Jiucheng Sarayı'ından Tai Tsung'un prensi olup Tai Tsung'un ölümünden sonra olarak tahta geçecek olan Chin Kralı Li Chih 'in dışarı çıkarken açılacak kapıdan yararlanarak sarayın içine girerek doğrudan imparatorun yatak odasını basarak başarılı olabileceğini düşündü.
19 Mayıs 639 tarihinde Ho-lo-ku'yu korumaya alıp gece sarayın dışında gizledi. Ancak o gün şiddetli fırtına yüzünden Li Chih saraydan çıkmayınca Chieh-she-shuai şafak vakti geldiğinde açığa çıkacaklarından endişe ettiği için saraya saldırdı. Chieh-she-shuai ve adamları savaşarak dört savunma hattını aşarak onlarca muhafızı öldürdüler. O sırada yardıma yetişen Che-ch'ung Sun Wu-k'ai ve adamları mücadele ederek isyancıları geri püskürttüler. İsyancılar ahıra sığınarak yirmi küsur atı çalıp kuzeye kaçtılar. Vey Nehrini geçerek eski topraklarına ulaşmak amacındayken sınırdaki Tang devriyeleri tarafından yakalandılar ve kılıçla kesilerek öldürüldüler. Yalnızca Tuli Kağan'ın oğlu Ho-lo-ku affedilerek Çin'in içlerindeki Ling-wai'a sürgün edildi.
İsyan sonrası
Chieh-she-shuai'nin isyanından sonra Göktürklerin Sarı Irmak'ın güneyinde bulunmalarının iyi olmadığını dile getirenler çoğaldı. Tai Tsung da Göktürk siyasetini değiştirmeye karar verdi. 13 Ağustos 639 tarihinde Tai Tsung, "Sarayı Muhafız Birliği Sağ Wu-wei Büyük General", Hua Eyaleti Askerî Müsteşarı ve Huai-hua Vilâyet Kralı olan Li Simo (Aşina Simo)'yu Chilipi Kağan olarak atadı ve Kutao'nun verilmesine, çeşitli eyaletlerde oturan Göktürk ve etnik azınlıkları Sarı Irmak'ın kuzeyine götürmesine ve orada surlar inşa ederek uzun süre sınır kalelerini muhafaza etmesine dair ferman çıkardı. Ancak Chilipi Kağan korkarak kaleden çıkmak istemeyince Tai Tsung, Sinong ("Tarım Bakanı") Kuo Sipen'i Seyontolara yollayarak, Göktürklerle savaşmaması talimatını verdi.
Soyu
Yizhi Nişidu 伊質泥師都 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Neduliu Şad 訥都六設 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aşina 阿史 那 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Axian Şad 阿賢設 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Aşina Tuvu (Uluġ Yabġu) 吐務 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bumın Ķaġan 伊利可汗 βγwmyn γ’γ’n (552) | İştemi Yabġu Ķaġan 室點密 Σιλζίβουλοσ (552 – 576) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Taspar Kağan 他鉢可汗 t’sp’r γ’γ’n (572 – 581) | Aşina Kutou 庫頭 | İssik Ķaġan 乙息記可汗 (552 – 553) | Buķan Ķaġan 木杆可汗 mwx’n x’γ’n Βώχανος (553 – 572) | Mahan Tigin | Rudan Ķaġan 褥但可 汗 | Türk Şad Τούρξαθος | Tardu Ķaġan 達頭可汗 Ταρδου (576 – 603) | Kakim | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Maġa Umna Ķaġan 菴羅 mγ’ wmn’ x’γ’n | Işbara Ķaġan 沙鉢略可汗 nw’’r x’γ’n (581 – 587) | Baga Ķaġan 莫賀可汗 (587 – 588) | Töremen Apa Ķaġan 大羅便 Τουρούμ (581 – 587) | İmparatoriçe Aşina 阿史那皇后 | Yaŋsu Tigin 鞅素特勤 | Böri Ķaġan 步離可汗 | Tu-lu | Külüg Sibir 莫賀咄可汗 (628 – 631) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Turan Ķaġan 都藍可汗 (588 – 599) | Kimin Ķaġan 启民可汗 Τουλδίχ (599 – 609) | Bağaşa Tulu Ķaġan 阿史那泥孰 (633 – 634) | Baga Şad 莫賀設 | Poşi Tigin 婆實特勤 | Niri Ķaġan 泥利可汗 nry x’γ’n (595 – 603) | Şikoey Ķaġan 射匱可汗 (611 – 618) | Tong Yabġu Ķaġan 統葉護可汗 (618 – 628) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sibir Ķaġan 始畢可汗 (609 – 619) | Çula Ķaġan 處羅可汗/处罗可汗 (619 – 620) | İllig Ķaġan 頡利可汗 (620 – 630) | Yanto Şad | Böri Şad 步利設 | Çurı Ķaġan 處羅可汗 cwry x’γ’n (604 – 611) | İrbis Bolun Yabġu 肆葉護可汗 (631 – 633) | Tarduš Şad 呾度設 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tölis Ķaġan 突利可汗 | Aşina Chieh-she-shuai 阿史那結社爾 | 奧射設 郁射設 | Tie-luo-chih 疊羅支 | Aşina Po-luo-men 阿史那婆羅門 | Yukuk Şad 欲谷設 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
賀邏鶻 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
"Kür Şad"
Sabahattin Ali Yüksek Muallim Mektebi'nden arkadaşı olan Hüseyin Nihal Atsız'dan bir piyes için tarihî ve kahramanca bir konu istedi ve Atsız "Kür Şad" adı ile anlattı. Sabahattin Ali anlatılanları kullanarak "Kür Şad" adında âciz bir aşık karakter tasarladı ve bu karakterin yer aldığı Esirler adlı oyununu, 1 Haziran - 1 Eylül 1936 tarihleri arasında Varlık dergisinde yayımladı. 1939 yılında Hüseyin Nihâl Atsız dergisine verdiği yazısında "Kür Şad" 'dan bahsedip üniversite meydanında tek parçalı sade bir taşla kırk bir kılıçtan ibaret bir abidenin dikilmesini önerdi. Daha sonra 1946 yılında kaleme aldığı Bozkurtların Ölümü romanındaki "Kür Şad" karakteri bu kişiden esinlenerek yaratılmıştır. (Ancak roman karakteri "Kür Şad" 'ın babası "Çuluk Kağan"'dır.) Atsız, 1947 yılında Kür Şad dergisini yayımlamaya başladı ve derginin ilk sayısı için "En Büyük Türk Kahramanı Kür Şad" adlı yazıyı bizzat yazıp "Yarınki Türkeli" nde Kür Şad için ulu bir anıt düşündüğünü açıkladı.
Not
- ^ Ahmet Taşağıl'a göre "Cişeşuay" biçiminde okunur.
- ^ a b c d e Eski Tang kitabı, Cilt 194-1. Wikikaynak. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
突利弟結社率,貞觀初入朝,歷位中郎將。十三年,從幸九成宮,陰結部落得四十余人,並擁賀邏鶻,相與夜犯禦營,逾第四重幕,引弓亂發,殺衛士數十人。折沖孫武開率兵奮擊,乃退。北走渡渭水,欲奔其部落。尋皆捕而斬之,詔原賀邏鶻,流於嶺外。
Çeviri açıklamaları: 突利弟結社率,= Tuli'nin kardeşi Jiesheshuai; 貞觀初入朝,= Zhenguan döneminin ilk yıllarında Çine geldi; 歷位中郎將。 = rütbesi (yükseltirerek) Orta seviyeli general rütbesine (Generalin bir altı) kadar yükseltildi; 十三年,從幸九成宮,= (Zhenguan döneminin) 13. yılında (İmparator Tai Zong'a) refakat ederek Jiucheng sarayına geldi; 陰結部落得四十余人 = Gizlice kendi kabilesiyle anlaşıp 40 küsur kişiyi aldı ; 並擁賀邏鶻,= Heluogu'ya sahip çıkıp (yani abisinin oğlunu ismen lideri yaptı); 相與夜犯禦營,= Gece karargahını istila etti; 逾第四重幕,= dört katmanlı perdeyi aşıp; 引弓亂發,= rastgele ok attılar ; 殺衛士數十人 = onlarca muhafızı öldürdüler; 折沖孫武開率兵奮擊,乃退。 = Sun Wukai askerlere komuta ederek karşılık verdi ve geri çevirdi; 北走渡渭水,欲奔其部落。= Kuzeye kaçıp Vey Nehrini geçip kendi kabilesine ulaşmak istedi. 尋皆捕而斬之,= (Takip eden Tang askerleri tarafından) yakalandılar ve kılıçla kesilerek öldürüldüler; 詔原賀邏鶻,= Ho-lo-ku geri alındı; 流於嶺外。= Lingwai'ye sürgün edildi; - ^ Yeni Tang kitabı, Cilt 215-1. Wikikaynak. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
- ^ Yeni Tang kitabı, Cilt 2.
- ^ a b c d e f g h i Yeni Tang kitabı, Cilt 195. Wikikaynak. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
初,突厥突利可汗之弟結社率從突利入朝,歷位中郎將。居家無賴,怨突利斥之,乃誣告其謀反,上由是薄之,久不進秩。結社率陰結故部落,得四十餘人,謀因晉王治四鼓出宮,開門辟仗,馳入宮門,直指御帳,可有大功。甲申,擁突利之子賀邏鶻夜伏於宮外,會大風,晉王未出,結社率恐曉,遂犯行宮,逾四重幕,弓矢亂髮,衛士死者數十人。折衝孫武開等帥眾奮擊,久之,乃退,馳入御廄,盜馬二十餘匹,北走,度渭,欲奔其部落,追獲,斬之,原賀邏鶻投於嶺表。
Çeviri açıklamaları: 資治通鑑/卷195 = Tzu chih t'ung chien, Cilt 195. 初,突厥突利可汗之弟結社率從突利入朝,歷位中郎將。 = Önce Göktürk Tuli Kağan'ın kardeşi Tuli'ye refakaten Çin'in başkentine geldi. Rütbesi Orta Seviyeli Generallığa kadar yükseltildi. 居家無賴,怨突利斥之,乃誣告其謀反,上由是薄之,久不進秩。 = Düzenbaz olduğu için Tuli Kağan tarafından dışlandı kin besledi ve iftira atıp Tang Hanedanı'na karşı isyan etmeyi planlamakta olduğunu ihbar etti. İmparator (Chieh-she-shuai'yi) önemsemez oldu ve rütbesi uzun süre yükselmedi. 結社率陰結故部落,得四十餘人,謀因晉王治四鼓出宮,開門辟仗,馳入宮門,直指御帳,可有大功。 = Chieh-she-shuai gizlice eski kabilesiyle anlaşıp 40 küsur kişiyi aldı. Chin Kralı Li Chih 'in "dördüncü davul" (saat) unda dışarı çıkarken açılacak kapıdan yararlanarak sarayın içine girip doğrudan imparatorun yatak odasını basarsa başarı ihtimali yüksek (olduğunu düşündü). 甲申,擁突利之子賀邏鶻夜伏於宮外,會大風,晉王未出,結社率恐曉,遂犯行宮,逾四重幕,弓矢亂髮,衛士死者數十人。 = Tuli'nin oğlu Holoku'yu himaye altına alıp gece sarayın dışında gizlediler. Şiddetli rüzgâr esti. Li Chih henüz çıkmadı. Chieh-she-shuai şafak vaktinin gelmesinden endişe etti. Nihayet sarayı istila etti. Dört katmanlı perdeyi aştılar. Rastgele ok attları. Onlarca muhafızı öldürdüler. 折衝孫武開等帥眾奮擊,久之,乃退,馳入御廄,盜馬二十餘匹,北走,度渭,欲奔其部落,追獲,斬之,原賀邏鶻投於嶺表。 = Sun Wukai ve adamları askerlere komuta edip şiddetle karşılık verdiler. Sonunda geri çevirdiler. İsyancılar imparatorun ahırına sığındılar. Yirmi küsur atı çaldılar. Kuzeye kaçıp Vey Nehri'yi geçip kendi kabilelerine sığınmak istediler. Yakalanıp kesildiler. Ho-lo-ku geri alındı ve Lingwai'ye sürgün edildi. Kaynak hatası: Geçersiz<ref>
etiketi: "z195" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b Yeni Tang kitabı, Cilt 215-1. Wikikaynak. 29 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
後入朝,死並州道中,年二十九,帝為舉哀,亦詔文本文其墓,子賀邏鶻嗣。
Çeviri açıklamaları: 後入朝 = Daha sonra Çin'in başkentine geldi. 死並州道中,= Yolunda Pingchou'fs öldü. 年二十九,= Yaşı 29 idi. 帝為舉哀 = İmparator bundan çok üzüldü. 亦詔文本文其墓 = Tsen Wenpen'e mezarı için bir kitabe yazdırdı. 子賀邏鶻嗣。= Oğlu Holoku ardılı oldu. - ^ İngilizce Vikisözlüğünde 中郎將 6 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- ^ 章群, 唐代蕃将研究, 聯經出版事業公司, 1990, (Chang Ch'ün, Tang Dönemi Yabancı General Araştırmaları, Lienching Yayın İşleri A.Ş.), s. 186. Baidu Kütüphanesi.
- ^ Eski Tang kitabı, Cilt 3. Wikikaynak. 22 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010.
甲申,阿史那結社爾犯禦營,伏誅。
Çeviri açıklamaları: 甲申 : Çin takvimine göre ay ve tarihi belirtiyor, 639 yılında ise 19 Mayıs'a denk geliyor. 阿史那結社爾犯禦營 : Ashina Jiesheshuai (TTK'nın kitabına göre A-shih-na Chieh-she-shuai), imparatorun karargahını istila etti. 伏誅 = (hıyanet) suçundan öldürüldü. - ^ . 22 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010.
- ^ . 22 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010.
- ^ Tzu chih t'ung chien, Cilt 193.
- ^ 中国人民解放军军事科学院, 中国军事通史, 第十册 第十卷, 唐代军事史(上), 军事科学出版社, 1998, (Çin Halk Kurtuluş Ordusu Askerî Bilim Akademisi, Çin Askerî Genel Tarihi, 10. Cilt, 1. Bölümü: Tang Dönemi Askerî Tarihi - I, Askerî Bilim Yayınevi), s. 182. books.google 11 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b İsenbige Togan, Gülnar Kara, Cahide Baysal, Çin Kaynaklarında Türkler Eski T'ang Tarihi (Chiu T'ang-shu) 194a: 'Türkler Bölümü' (Açıklamalı Metin Neşri), TTK, Ankara, 2006[]
- ^ . 22 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010.
- ^ Bugünkü Eyaleti Linyou İlinde bulunan T'ien-t'ai Dağı (天台山, tiāntái shān)nda Sui imparatoru Wendi tarafından 593 - 595 yılları arasında Jenshou Sarayı (仁壽宮 / 仁寿宫, rénshòu gōng) adıyla inşa edilmiş ve daha sonra 631 yılında Tai Tsung tarafından tadilat edilip Chiu-ch'eng Sarayı olarak adlandırılmıştır. 632 baharında Tai Tsung'un dönemin önde gelen hat sanatçısı Ouyang Hsun (歐陽詢 / 欧阳询, ōuyáng xún)'a yazdırdığı Chiu-ch'eng kung Li-ch'üan-ming (九成宮醴泉銘 / 九成宫醴泉铭, jiǔchéng gōng lǐquánmíng) adlı eseri ile bilinir. Tai Tsung Mart - Ekim 632, Mayıs - Ekim 633, Mart - Ekim 634 tarihleri arasına bu sarayda kalmış ancak 635 - 638 yılları arasında babası ve eşinin ölümleri münasebetiyle hiç kalmamıştır. Daha sonra Nisan - Ekim 639 tarihleri arasında kaldıysa da ondan sonra hayat boyunca hiç kalmamıştır. Tai Tsung'un dokuzuncu çocuğu olan Chin Kralı Li Chih, Kao Tsung olarak tahta geçtikten sonra 651 yılında Wan-nien Sarayı (萬年宮 / 万年宫, wànnián gōng) olarak adlandırıldı ve sarayın güzelliğini öven kitabeyi bizzat yazıp diktirdi. Ancak iki hafta sonra sel basıp kendisi zar zor kurtardıysa da 3000 kişi hayatını kaybetti. Ondan sonra Kao Tsung bu saraydan uzaklaştı ve 667 yılında tekrar Chiu-ch'eng Sarayı olarak adlandırıp birkaç kez ziyaret etti.
- ^ Yuan Jiang tarafından çizilmiş Chiu-ch'eng kung (The Palace of Nine Perfections) 18 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . The Metropolitan Museum of Art.
- ^ . 22 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010.
- ^ Глава XVII. ТАБГАЧСКИЙ ХАН 27 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Cultural-china 10 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ a b c Taşağıl, Ahmet (2018). Bozkırın Kağanlıkları: Hunlar, Tabgaçlar, Göktürkler, Uygurlar. İstanbul: Kronik Kitap. s. 149. ISBN .
- ^ Tzu chih t'ung chien 'a göre "Lingpiao" (嶺表)'ya, Eski Tang Kitabı ve Yeni Tang Kitabı 'na göre ise "Lingwai" (嶺外)'ya, Çin Kaynaklarında Türkler Eski T'ang Tarihi (Chiu T'ang-shu) 194a: 'Türkler Bölümü' (Açıklamalı Metin Neşri) 'ne göre "Tepelerin Ardı"
- ^ 中国人民解放军军事科学院, 中国军事通史, 第十册 第十卷, 唐代军事史(上), 军事科学出版社, 1998, (Çin Halk Kurtuluş Ordusu Askerî Bilim Akademisi, Çin Askerî Genel Tarihi, 10. Cilt, 1. Bölümü: Tang Dönemi Askerî Tarihi - I, Askerî Bilim Yayınevi), s.184. books.google 11 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 22 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2010.
- ^ a b (PDF). 12 Kasım 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2010.
- ^ Nihâl Atsız, "İçimizdeki Şeytanlar" (19 Temmuz 1940), Atsız Cilt 11: İçimizdeki Şeytan, En Sinsi Tehlike, Hesap Böyle Verilir, İkinci Baskı, İrfan Yayımcılık, 1997, , s. 16.
- ^ Göktürk Ömer Çakır, ""Kür Şad"ın Gerçekliği Hakkında", Orkun dergisi, Sayı: 147, Mayıs 2010.[]
- ^ . 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2010.
- ^ Sabahattin Ali, Bütün eserleri: Cilt 7: Son Hikâyeler-Esirler, Varlık Yayınevi, 1966.
- ^ Hüseyin Nihâl Atsız, "Cihan Tarihinin En Büyük Kahramanı: Kür Şad", Kopuz, Sayı: 3, 1939.
- ^ Bozkurtların Ölümü Birinci Bölümü II Bağtur Şad 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "Nihâl Atsız, Bozkurtlar, Ötüken, 1974, Baskı: 10, s. 31". 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2010.
- ^ "Nihâl Atsız, Bozkurtların destanı, Ötüken, 1976, Baskı: 2, s. 86". 3 Ekim 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mayıs 2010.
- ^ Hüseyin Nihâl Atsız, "En Büyük Türk Kahramanı Kür Şad", Kür Şad, Sayı: 1, 3 Nisan 1947, s. 3.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfa tarihi sahsiyet Chieh she shuai hakkindadir Oyun ve roman karakteri icin Kur Sad maddesine bakiniz dd A shih na Chieh she erh ya da A shih na Chieh she shuai veya Ashina Jiesheshuai Geleneksel 阿史那結社率 Basit 阿史那结社率 Pinyin ashǐna jiesheshuai Wade Giles ashihna chieh she shuai Orta Cag Cincesi Guangyun ʔɑ ʃĭe nɑ kiet ʑĭa ʃĭuĕt d o 19 Mayis 639 Dogu Gokturk Kaganliginda Asina Asina Asena Asena Asina ailesinin mensuplarindan ve Cin Tang Hanedaninda Chunglangchiang Zhonglangjang 中郎將 Korgeneral liga kadar yukseltilen Fan chiang 蕃將 蕃将 fanjiang Yabanci general lardandir Sipi Kagan in ogullarindan olup Tuli Kagan 突利可汗 Tolis qagan kucuk kagan unvanini kullanan Ashina Shihpopi 阿史那什缽苾 阿史那什钵苾 ashǐna shenbōbie d 602 o 631 nin kardesidir Turk tarihciliginde ilk kez Nihal Atsiz tarafindan kullanilan Kursad adiyla bilinmektedir Chieh she shuai Cince 阿史那結社爾Gokturk tiginiOlum19 Mayis 639 Vey IrmagiHanedanAsinaBabasiSipi KaganDiniTengricilikTang a gelisTai TsungLi Chih 27 Mart 630 tarihinde Yin Daglari Cogay civarinda meydana gelen 陰山之戰 阴山之战 yinshan zhi zhan nde yenilen Illig Kagan in esir dusup Dogu Gokturk Kaganligi nin yikilmasindan once 21 Aralik 629 tarihinde agabeyi ayni zamanda Tai Tsung un kan kardesi in Tang Hanedani na siginmasiyla birlikte geldi ve zamanla yukseldi Ancak Chieh she shuai duzenbaz oldugu icin Tolis Kagan tarafindan dislandi Chieh she shuai agabeyine karsi kin besledi ve Tolis Kagan a iftira atip Tang Hanedani na karsi isyan etmeyi planlamakta oldugunu Tai Tsung a ihbar etti Ondan sonra imparator Tai Tsung Chieh she shuai yi onemsemez oldu ve rutbesi uzun sure yukselmedi Shunchou Eyaleti Askeri Valiligine atanmis Tolis Kagan 631 yilinda imparatoru ziyaret etmek uzere yola cikip Pingchou ya kadar geldiginde hastaliktan 29 yasinda oldu Tai Tsung cok uzuldu ve Chungshu Shihlang Ozel Kalem Bakanligi Mustesari Ts en Wenpen e bir kitabe yazdirdi Ardili olarak Ho lo ku 阿史那賀邏鶻 阿史那贺逻鹘 ashǐna heluogǔ getirildi Yaz sarayi baskini13 Mayis 639 tarihinde Tai Tsung yaz sarayi olan Chiu ch eng Sarayi 九成宮 九成宫 jiǔcheng gōng na geldi Chieh she shuai gizlice eski kabileleriyle irtibata gecerek yaklasik 40 yandasi kazanip imparatora karsi suikasti planladi Jiucheng Sarayi indan Tai Tsung un prensi olup Tai Tsung un olumunden sonra olarak tahta gececek olan Chin Krali Li Chih in disari cikarken acilacak kapidan yararlanarak sarayin icine girerek dogrudan imparatorun yatak odasini basarak basarili olabilecegini dusundu 19 Mayis 639 tarihinde Ho lo ku yu korumaya alip gece sarayin disinda gizledi Ancak o gun siddetli firtina yuzunden Li Chih saraydan cikmayinca Chieh she shuai safak vakti geldiginde aciga cikacaklarindan endise ettigi icin saraya saldirdi Chieh she shuai ve adamlari savasarak dort savunma hattini asarak onlarca muhafizi oldurduler O sirada yardima yetisen Che ch ung Sun Wu k ai ve adamlari mucadele ederek isyancilari geri puskurttuler Isyancilar ahira siginarak yirmi kusur ati calip kuzeye kactilar Vey Nehrini gecerek eski topraklarina ulasmak amacindayken sinirdaki Tang devriyeleri tarafindan yakalandilar ve kilicla kesilerek oldurulduler Yalnizca Tuli Kagan in oglu Ho lo ku affedilerek Cin in iclerindeki Ling wai a surgun edildi Isyan sonrasiChieh she shuai nin isyanindan sonra Gokturklerin Sari Irmak in guneyinde bulunmalarinin iyi olmadigini dile getirenler cogaldi Tai Tsung da Gokturk siyasetini degistirmeye karar verdi 13 Agustos 639 tarihinde Tai Tsung Sarayi Muhafiz Birligi Sag Wu wei Buyuk General Hua Eyaleti Askeri Mustesari ve Huai hua Vilayet Krali olan Li Simo Asina Simo yu Chilipi Kagan olarak atadi ve Kutao nun verilmesine cesitli eyaletlerde oturan Gokturk ve etnik azinliklari Sari Irmak in kuzeyine goturmesine ve orada surlar insa ederek uzun sure sinir kalelerini muhafaza etmesine dair ferman cikardi Ancak Chilipi Kagan korkarak kaleden cikmak istemeyince Tai Tsung Sinong Tarim Bakani Kuo Sipen i Seyontolara yollayarak Gokturklerle savasmamasi talimatini verdi Soyu Yizhi Nisidu 伊質泥師都 Neduliu Sad 訥都六設 Asina 阿史 那 Axian Sad 阿賢設 Asina Tuvu Uluġ Yabġu 吐務 Bumin kaġan 伊利可汗 bgwmyn g g n 552 Istemi Yabġu kaġan 室點密 Silziboylos 552 576 Taspar Kagan 他鉢可汗 t sp r g g n 572 581 Asina Kutou 庫頭 Issik kaġan 乙息記可汗 552 553 Bukan kaġan 木杆可汗 mwx n x g n Bwxanos 553 572 Mahan Tigin Rudan kaġan 褥但可 汗 Turk Sad Toyr3a8os Tardu kaġan 達頭可汗 Tardoy 576 603 Kakim Maġa Umna kaġan 菴羅 mg wmn x g n Isbara kaġan 沙鉢略可汗 nw r x g n 581 587 Baga kaġan 莫賀可汗 587 588 Toremen Apa kaġan 大羅便 Toyroym 581 587 Imparatorice Asina 阿史那皇后 Yaŋsu Tigin 鞅素特勤 Bori kaġan 步離可汗 Tu lu Kulug Sibir 莫賀咄可汗 628 631 Turan kaġan 都藍可汗 588 599 Kimin kaġan 启民可汗 Toyldix 599 609 Bagasa Tulu kaġan 阿史那泥孰 633 634 Baga Sad 莫賀設 Posi Tigin 婆實特勤 Niri kaġan 泥利可汗 nry x g n 595 603 Sikoey kaġan 射匱可汗 611 618 Tong Yabġu kaġan 統葉護可汗 618 628 Sibir kaġan 始畢可汗 609 619 Cula kaġan 處羅可汗 处罗可汗 619 620 Illig kaġan 頡利可汗 620 630 Yanto Sad Bori Sad 步利設 Curi kaġan 處羅可汗 cwry x g n 604 611 Irbis Bolun Yabġu 肆葉護可汗 631 633 Tardus Sad 呾度設 Tolis kaġan 突利可汗 Asina Chieh she shuai 阿史那結社爾 奧射設 郁射設 Tie luo chih 疊羅支 Asina Po luo men 阿史那婆羅門 Yukuk Sad 欲谷設 賀邏鶻 Kur Sad Sabahattin Ali Yuksek Muallim Mektebi nden arkadasi olan Huseyin Nihal Atsiz dan bir piyes icin tarihi ve kahramanca bir konu istedi ve Atsiz Kur Sad adi ile anlatti Sabahattin Ali anlatilanlari kullanarak Kur Sad adinda aciz bir asik karakter tasarladi ve bu karakterin yer aldigi Esirler adli oyununu 1 Haziran 1 Eylul 1936 tarihleri arasinda Varlik dergisinde yayimladi 1939 yilinda Huseyin Nihal Atsiz dergisine verdigi yazisinda Kur Sad dan bahsedip universite meydaninda tek parcali sade bir tasla kirk bir kilictan ibaret bir abidenin dikilmesini onerdi Daha sonra 1946 yilinda kaleme aldigi Bozkurtlarin Olumu romanindaki Kur Sad karakteri bu kisiden esinlenerek yaratilmistir Ancak roman karakteri Kur Sad in babasi Culuk Kagan dir Atsiz 1947 yilinda Kur Sad dergisini yayimlamaya basladi ve derginin ilk sayisi icin En Buyuk Turk Kahramani Kur Sad adli yaziyi bizzat yazip Yarinki Turkeli nde Kur Sad icin ulu bir anit dusundugunu acikladi Not Ahmet Tasagil a gore Cisesuay biciminde okunur a b c d e Eski Tang kitabi Cilt 194 1 Wikikaynak 11 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2010 突利弟結社率 貞觀初入朝 歷位中郎將 十三年 從幸九成宮 陰結部落得四十余人 並擁賀邏鶻 相與夜犯禦營 逾第四重幕 引弓亂發 殺衛士數十人 折沖孫武開率兵奮擊 乃退 北走渡渭水 欲奔其部落 尋皆捕而斬之 詔原賀邏鶻 流於嶺外 Ceviri aciklamalari 突利弟結社率 Tuli nin kardesi Jiesheshuai 貞觀初入朝 Zhenguan doneminin ilk yillarinda Cine geldi 歷位中郎將 rutbesi yukseltirerek Orta seviyeli general rutbesine Generalin bir alti kadar yukseltildi 十三年 從幸九成宮 Zhenguan doneminin 13 yilinda Imparator Tai Zong a refakat ederek Jiucheng sarayina geldi 陰結部落得四十余人 Gizlice kendi kabilesiyle anlasip 40 kusur kisiyi aldi 並擁賀邏鶻 Heluogu ya sahip cikip yani abisinin oglunu ismen lideri yapti 相與夜犯禦營 Gece karargahini istila etti 逾第四重幕 dort katmanli perdeyi asip 引弓亂發 rastgele ok attilar 殺衛士數十人 onlarca muhafizi oldurduler 折沖孫武開率兵奮擊 乃退 Sun Wukai askerlere komuta ederek karsilik verdi ve geri cevirdi 北走渡渭水 欲奔其部落 Kuzeye kacip Vey Nehrini gecip kendi kabilesine ulasmak istedi 尋皆捕而斬之 Takip eden Tang askerleri tarafindan yakalandilar ve kilicla kesilerek oldurulduler 詔原賀邏鶻 Ho lo ku geri alindi 流於嶺外 Lingwai ye surgun edildi Yeni Tang kitabi Cilt 215 1 Wikikaynak 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2010 Yeni Tang kitabi Cilt 2 a b c d e f g h i Yeni Tang kitabi Cilt 195 Wikikaynak 11 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2010 初 突厥突利可汗之弟結社率從突利入朝 歷位中郎將 居家無賴 怨突利斥之 乃誣告其謀反 上由是薄之 久不進秩 結社率陰結故部落 得四十餘人 謀因晉王治四鼓出宮 開門辟仗 馳入宮門 直指御帳 可有大功 甲申 擁突利之子賀邏鶻夜伏於宮外 會大風 晉王未出 結社率恐曉 遂犯行宮 逾四重幕 弓矢亂髮 衛士死者數十人 折衝孫武開等帥眾奮擊 久之 乃退 馳入御廄 盜馬二十餘匹 北走 度渭 欲奔其部落 追獲 斬之 原賀邏鶻投於嶺表 Ceviri aciklamalari 資治通鑑 卷195 Tzu chih t ung chien Cilt 195 初 突厥突利可汗之弟結社率從突利入朝 歷位中郎將 Once Gokturk Tuli Kagan in kardesi Tuli ye refakaten Cin in baskentine geldi Rutbesi Orta Seviyeli Generalliga kadar yukseltildi 居家無賴 怨突利斥之 乃誣告其謀反 上由是薄之 久不進秩 Duzenbaz oldugu icin Tuli Kagan tarafindan dislandi kin besledi ve iftira atip Tang Hanedani na karsi isyan etmeyi planlamakta oldugunu ihbar etti Imparator Chieh she shuai yi onemsemez oldu ve rutbesi uzun sure yukselmedi 結社率陰結故部落 得四十餘人 謀因晉王治四鼓出宮 開門辟仗 馳入宮門 直指御帳 可有大功 Chieh she shuai gizlice eski kabilesiyle anlasip 40 kusur kisiyi aldi Chin Krali Li Chih in dorduncu davul saat unda disari cikarken acilacak kapidan yararlanarak sarayin icine girip dogrudan imparatorun yatak odasini basarsa basari ihtimali yuksek oldugunu dusundu 甲申 擁突利之子賀邏鶻夜伏於宮外 會大風 晉王未出 結社率恐曉 遂犯行宮 逾四重幕 弓矢亂髮 衛士死者數十人 Tuli nin oglu Holoku yu himaye altina alip gece sarayin disinda gizlediler Siddetli ruzgar esti Li Chih henuz cikmadi Chieh she shuai safak vaktinin gelmesinden endise etti Nihayet sarayi istila etti Dort katmanli perdeyi astilar Rastgele ok attlari Onlarca muhafizi oldurduler 折衝孫武開等帥眾奮擊 久之 乃退 馳入御廄 盜馬二十餘匹 北走 度渭 欲奔其部落 追獲 斬之 原賀邏鶻投於嶺表 Sun Wukai ve adamlari askerlere komuta edip siddetle karsilik verdiler Sonunda geri cevirdiler Isyancilar imparatorun ahirina sigindilar Yirmi kusur ati caldilar Kuzeye kacip Vey Nehri yi gecip kendi kabilelerine siginmak istediler Yakalanip kesildiler Ho lo ku geri alindi ve Lingwai ye surgun edildi Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi z195 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b Yeni Tang kitabi Cilt 215 1 Wikikaynak 29 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2010 後入朝 死並州道中 年二十九 帝為舉哀 亦詔文本文其墓 子賀邏鶻嗣 Ceviri aciklamalari 後入朝 Daha sonra Cin in baskentine geldi 死並州道中 Yolunda Pingchou fs oldu 年二十九 Yasi 29 idi 帝為舉哀 Imparator bundan cok uzuldu 亦詔文本文其墓 Tsen Wenpen e mezari icin bir kitabe yazdirdi 子賀邏鶻嗣 Oglu Holoku ardili oldu Ingilizce Vikisozlugunde 中郎將 6 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi 章群 唐代蕃将研究 聯經出版事業公司 1990 ISBN 957 08 0115 8 Chang Ch un Tang Donemi Yabanci General Arastirmalari Lienching Yayin Isleri A S s 186 Baidu Kutuphanesi Eski Tang kitabi Cilt 3 Wikikaynak 22 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2010 甲申 阿史那結社爾犯禦營 伏誅 Ceviri aciklamalari 甲申 Cin takvimine gore ay ve tarihi belirtiyor 639 yilinda ise 19 Mayis a denk geliyor 阿史那結社爾犯禦營 Ashina Jiesheshuai TTK nin kitabina gore A shih na Chieh she shuai imparatorun karargahini istila etti 伏誅 hiyanet sucundan olduruldu 22 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2010 22 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2010 Tzu chih t ung chien Cilt 193 中国人民解放军军事科学院 中国军事通史 第十册 第十卷 唐代军事史 上 军事科学出版社 1998 Cin Halk Kurtulus Ordusu Askeri Bilim Akademisi Cin Askeri Genel Tarihi 10 Cilt 1 Bolumu Tang Donemi Askeri Tarihi I Askeri Bilim Yayinevi s 182 books google 11 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b Isenbige Togan Gulnar Kara Cahide Baysal Cin Kaynaklarinda Turkler Eski T ang Tarihi Chiu T ang shu 194a Turkler Bolumu Aciklamali Metin Nesri TTK Ankara 2006 olu kirik baglanti ISBN 9751618967 22 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2010 Bugunku Eyaleti Linyou Ilinde bulunan T ien t ai Dagi 天台山 tiantai shan nda Sui imparatoru Wendi tarafindan 593 595 yillari arasinda Jenshou Sarayi 仁壽宮 仁寿宫 renshou gōng adiyla insa edilmis ve daha sonra 631 yilinda Tai Tsung tarafindan tadilat edilip Chiu ch eng Sarayi olarak adlandirilmistir 632 baharinda Tai Tsung un donemin onde gelen hat sanatcisi Ouyang Hsun 歐陽詢 欧阳询 ōuyang xun a yazdirdigi Chiu ch eng kung Li ch uan ming 九成宮醴泉銘 九成宫醴泉铭 jiǔcheng gōng lǐquanming adli eseri ile bilinir Tai Tsung Mart Ekim 632 Mayis Ekim 633 Mart Ekim 634 tarihleri arasina bu sarayda kalmis ancak 635 638 yillari arasinda babasi ve esinin olumleri munasebetiyle hic kalmamistir Daha sonra Nisan Ekim 639 tarihleri arasinda kaldiysa da ondan sonra hayat boyunca hic kalmamistir Tai Tsung un dokuzuncu cocugu olan Chin Krali Li Chih Kao Tsung olarak tahta gectikten sonra 651 yilinda Wan nien Sarayi 萬年宮 万年宫 wannian gōng olarak adlandirildi ve sarayin guzelligini oven kitabeyi bizzat yazip diktirdi Ancak iki hafta sonra sel basip kendisi zar zor kurtardiysa da 3000 kisi hayatini kaybetti Ondan sonra Kao Tsung bu saraydan uzaklasti ve 667 yilinda tekrar Chiu ch eng Sarayi olarak adlandirip birkac kez ziyaret etti Yuan Jiang tarafindan cizilmis Chiu ch eng kung The Palace of Nine Perfections 18 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Metropolitan Museum of Art 22 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2010 Glava XVII TABGAChSKIJ HAN 27 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cultural china 10 Aralik 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c Tasagil Ahmet 2018 Bozkirin Kaganliklari Hunlar Tabgaclar Gokturkler Uygurlar Istanbul Kronik Kitap s 149 ISBN 9789752430754 Tzu chih t ung chien a gore Lingpiao 嶺表 ya Eski Tang Kitabi ve Yeni Tang Kitabi na gore ise Lingwai 嶺外 ya Cin Kaynaklarinda Turkler Eski T ang Tarihi Chiu T ang shu 194a Turkler Bolumu Aciklamali Metin Nesri ne gore Tepelerin Ardi 中国人民解放军军事科学院 中国军事通史 第十册 第十卷 唐代军事史 上 军事科学出版社 1998 Cin Halk Kurtulus Ordusu Askeri Bilim Akademisi Cin Askeri Genel Tarihi 10 Cilt 1 Bolumu Tang Donemi Askeri Tarihi I Askeri Bilim Yayinevi s 184 books google 11 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 22 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2010 a b PDF 12 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Mayis 2010 Nihal Atsiz Icimizdeki Seytanlar 19 Temmuz 1940 Atsiz Cilt 11 Icimizdeki Seytan En Sinsi Tehlike Hesap Boyle Verilir Ikinci Baski Irfan Yayimcilik 1997 ISBN 975 371 064 X s 16 Gokturk Omer Cakir Kur Sad in Gercekligi Hakkinda Orkun dergisi Sayi 147 Mayis 2010 olu kirik baglanti 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2010 Sabahattin Ali Butun eserleri Cilt 7 Son Hikayeler Esirler Varlik Yayinevi 1966 Huseyin Nihal Atsiz Cihan Tarihinin En Buyuk Kahramani Kur Sad Kopuz Sayi 3 1939 Bozkurtlarin Olumu Birinci Bolumu II Bagtur Sad 7 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nihal Atsiz Bozkurtlar Otuken 1974 Baski 10 s 31 3 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2010 Nihal Atsiz Bozkurtlarin destani Otuken 1976 Baski 2 s 86 3 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mayis 2010 Huseyin Nihal Atsiz En Buyuk Turk Kahramani Kur Sad Kur Sad Sayi 1 3 Nisan 1947 s 3