Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kızıldere Olayı, Mahir Çayan ve arkadaşlarının 26 Mart 1972 günü Ünye Radar Üssünde çalışan birisi Kanadalı (John Law), ikisi İngiliz (Gordon Banner ve Charles Turner) olan üç teknisyeni kaçırmaları ve sonrasında gerçekleştirilen operasyondur. Failler ve rehineler Tokat'ın Niksar ilçesi Kızıldere köyünde muhtar Emrullah Arslan'ın evinde saklandılar. İsrail'in İstanbul Başkonsolosu Efraim Elrom'u kaçırıp öldürmek ve gizli örgüt kurmak suçlarından yargılama süresince tutuklu bulundukları İstanbul Kartal Askerî Cezaevinden tünel kazarak kaçan Çayan ve arkadaşları, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 No.'lu Askerî Mahkemesince ölüm cezasına çarptırılan Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan için verilen kararın infaz edilmemesini isteyen bir bildiriyi de kaçırdıkları İngilizlerin şifreli kasasına bırakmışlardı. Bu bildirinin radyoda yayımlanmasını, yayımlanmazsa teknisyenlerin öldürüleceğini de bildiriye eklemişlerdi. Teknisyenler, 26 Mart günü oturdukları apartmanlardan kaçırılmışlar ve olay 27 Mart sabahı İçişleri Bakanlığınca duyurulmuştur.
| Kızıldere Olayı | |
|---|---|
| Tarih | 30 Mart 1972 |
| Konum | Kızıldere, Niksar, Tokat |
| Katılanlar | THKP-C THKO HKPDÖ Dev-Genç |
| Sonuç | Mahir Çayan, , Cihan Alptekin, , Ertan Saruhan, Ahmet Atasoy, , , , Saffet Alp isminde 10 militan ve Gordon Banner, Charles Turner ve John Law isminde 3 yabancı NATO görevlisi öldü. |
| Can kaybı | 13 kişi |
| Yaralı | 1 kişi |
Fatsa-Ünye-Niksar ilçelerinde aramalar başlatılır. Niksar-Ünye kara yolunda yapılan bir arama sonucunda Çayan ve arkadaşlarının izi bulunur. Yakalananlardan Hasan Yılmaz, "Bana 100 lira verdiler. Rehberlik yaptım. Yol gösterdim. Hepsi de Kızıldere köyündeler." şeklinde ifade verir. Saklandıkları evin sahibi muhtar Emrullah Arslan da bulunup ve konuşturulur.
İçişleri Bakanı Ferit Kubat, Jandarma Genel Komutanlığı İstihbarat Başkanı General Vehbi Parlar, Samsun Jandarma Bölge Komutanı Albay Celal Durukan 29 Mart günü Kızıldere köyüne gittiler. Muhtarın evi komando askerleri tarafından kuşatılır. Teslim olmalarına yönelik çağrılara karşı Çayan ve arkadaşları, "İngilizler elimizde. Teslim olmayacağız! Çarpışacağız. İngilizler burada ölecek." yanıtını verir. Köyü saran askerî birliğin komutanının, "İngilizlerin orada olduğuna inanmıyoruz." diye bağırması üzerine bir Kanadalı ve iki İngiliz pencereden gösterilir. Kaçırılan ve elleri, ayakları bağlanan yabancı teknisyenler, "Ateş etmeyin, ateş ederseniz bizi öldürecekler." diye seslenmeleri sonrasında bir süre sessizlik olur. Mahir Çayan, Ertuğrul Kürkçü ve Saffet Alp ein çatısına çıkar ve çatışma başlar. Askerlerin açtığı ateşle ilk vurulan Mahir Çayan olur ve hemen orada ölür. Elleri arkadan bağlı teknisyenler de Çayan'ın arkadaşları tarafından hemen orada kurşuna dizilerek öldürülürler. Ömer Ayna gözünden; Cihan Alptekin ise karnından yaralanmıştır. Çatışma durunca askerler yeniden "Teslim olun!" diye megafonla seslenirler. Ertuğrul Kürkçü, arkadaşlarına "Teslim olacak mıyız?" diye sorduğunda. arkadaşları reddeder. Ellerindeki üç el bombasının pimlerini sökünce.kaldıkları ev büyük bir gürültü ile sarsılır. Ardından eve atılan havan mermileri sonucu peş peşe patlamalar duyulur.
Eve ilk giren Niksar ilçesi Jandarma Komutanı İsmail Hakkı Topaloğlu, Niksar Cumhuriyet Savcısı Fahrettin Çankaya ve Hükûmet Tabibi Dr. Şehsuvar Savurandır. Evde pek çok ceset bulunur. Dev-Genç Başkanı ve ODTÜ Mimarlık Fakültesi 4. sınıf öğrencisi Ertuğrul Kürkçü, "Yaşayan var mı?" diye sorup yanıt alamayınca samanlığa doğru koşar ve samanların altına gizlenir. Komandolar eve girer ve samanlık aranır. Askerlerden biri samanlığa ateş edince kurşunlar Ertuğrul Kürkçü'nün dizlerini yaralar. Askerler ertesi gün yeniden samanlığa gelir. Ertuğrul Kürkçü'nün babası, cesetler arasında oğlunun cesedini bulamayınca arama yeniden başlatılır. Kürkçü, samanlıkta yakalanır.
Failler
- Mahir Çayan
- Cihan Alptekin
- Ertan Saruhan
- Ahmet Atasoy - 1946 yılında Ordu'nun Ünye ilçesi Sarıhalil köyünde doğdu. Karadeniz köylüleri içinde yürütülen mücadelelerde örgütlendi. Türkiye İşçi Partisi (TİP) içinde örgütlenmiş, yaşanan ayrışma sürecinde THKP-C'de mücadelesine devam etti. Olayda ölen kişilerdendi.
- Saffet Alp
- Ertuğrul Kürkçü
Dış bağlantılar
- Ertuğrul Kürkçü'nün 2012'de TBMM'de Darbe ve Muhtıralar Komisyonuna yaptığı konuşmada "Kızıldere Olayı" açıklaması 30 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Bianet:"Ardından daha önce alınan karar uyarınca İngilizler öldürüldü."". 2 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Mayıs 2012.
- ^ Uğur Mumcu - Kürt Dosyası. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2014.
Dipnotlar
- ^ Cihan Alptekin ve Ömer Ayna THKO'lu, diğerleri THKP-C'lidir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizildere Olayi Mahir Cayan ve arkadaslarinin 26 Mart 1972 gunu Unye Radar Ussunde calisan birisi Kanadali John Law ikisi Ingiliz Gordon Banner ve Charles Turner olan uc teknisyeni kacirmalari ve sonrasinda gerceklestirilen operasyondur Failler ve rehineler Tokat in Niksar ilcesi Kizildere koyunde muhtar Emrullah Arslan in evinde saklandilar Israil in Istanbul Baskonsolosu Efraim Elrom u kacirip oldurmek ve gizli orgut kurmak suclarindan yargilama suresince tutuklu bulunduklari Istanbul Kartal Askeri Cezaevinden tunel kazarak kacan Cayan ve arkadaslari Ankara Sikiyonetim Komutanligi 1 No lu Askeri Mahkemesince olum cezasina carptirilan Deniz Gezmis Yusuf Aslan ve Huseyin Inan icin verilen kararin infaz edilmemesini isteyen bir bildiriyi de kacirdiklari Ingilizlerin sifreli kasasina birakmislardi Bu bildirinin radyoda yayimlanmasini yayimlanmazsa teknisyenlerin oldurulecegini de bildiriye eklemislerdi Teknisyenler 26 Mart gunu oturduklari apartmanlardan kacirilmislar ve olay 27 Mart sabahi Icisleri Bakanliginca duyurulmustur Kizildere OlayiTarih30 Mart 1972 1972 03 30 KonumKizildere Niksar TokatKatilanlarTHKP C THKO HKPDO Dev GencSonucMahir Cayan Cihan Alptekin Ertan Saruhan Ahmet Atasoy Saffet Alp isminde 10 militan ve Gordon Banner Charles Turner ve John Law isminde 3 yabanci NATO gorevlisi oldu Can kaybi13 kisiYarali1 kisi Fatsa Unye Niksar ilcelerinde aramalar baslatilir Niksar Unye kara yolunda yapilan bir arama sonucunda Cayan ve arkadaslarinin izi bulunur Yakalananlardan Hasan Yilmaz Bana 100 lira verdiler Rehberlik yaptim Yol gosterdim Hepsi de Kizildere koyundeler seklinde ifade verir Saklandiklari evin sahibi muhtar Emrullah Arslan da bulunup ve konusturulur Icisleri Bakani Ferit Kubat Jandarma Genel Komutanligi Istihbarat Baskani General Vehbi Parlar Samsun Jandarma Bolge Komutani Albay Celal Durukan 29 Mart gunu Kizildere koyune gittiler Muhtarin evi komando askerleri tarafindan kusatilir Teslim olmalarina yonelik cagrilara karsi Cayan ve arkadaslari Ingilizler elimizde Teslim olmayacagiz Carpisacagiz Ingilizler burada olecek yanitini verir Koyu saran askeri birligin komutaninin Ingilizlerin orada olduguna inanmiyoruz diye bagirmasi uzerine bir Kanadali ve iki Ingiliz pencereden gosterilir Kacirilan ve elleri ayaklari baglanan yabanci teknisyenler Ates etmeyin ates ederseniz bizi oldurecekler diye seslenmeleri sonrasinda bir sure sessizlik olur Mahir Cayan Ertugrul Kurkcu ve Saffet Alp ein catisina cikar ve catisma baslar Askerlerin actigi atesle ilk vurulan Mahir Cayan olur ve hemen orada olur Elleri arkadan bagli teknisyenler de Cayan in arkadaslari tarafindan hemen orada kursuna dizilerek oldurulurler Omer Ayna gozunden Cihan Alptekin ise karnindan yaralanmistir Catisma durunca askerler yeniden Teslim olun diye megafonla seslenirler Ertugrul Kurkcu arkadaslarina Teslim olacak miyiz diye sordugunda arkadaslari reddeder Ellerindeki uc el bombasinin pimlerini sokunce kaldiklari ev buyuk bir gurultu ile sarsilir Ardindan eve atilan havan mermileri sonucu pes pese patlamalar duyulur Eve ilk giren Niksar ilcesi Jandarma Komutani Ismail Hakki Topaloglu Niksar Cumhuriyet Savcisi Fahrettin Cankaya ve Hukumet Tabibi Dr Sehsuvar Savurandir Evde pek cok ceset bulunur Dev Genc Baskani ve ODTU Mimarlik Fakultesi 4 sinif ogrencisi Ertugrul Kurkcu Yasayan var mi diye sorup yanit alamayinca samanliga dogru kosar ve samanlarin altina gizlenir Komandolar eve girer ve samanlik aranir Askerlerden biri samanliga ates edince kursunlar Ertugrul Kurkcu nun dizlerini yaralar Askerler ertesi gun yeniden samanliga gelir Ertugrul Kurkcu nun babasi cesetler arasinda oglunun cesedini bulamayinca arama yeniden baslatilir Kurkcu samanlikta yakalanir FaillerMahir Cayan Cihan Alptekin Ertan Saruhan Ahmet Atasoy 1946 yilinda Ordu nun Unye ilcesi Sarihalil koyunde dogdu Karadeniz koyluleri icinde yurutulen mucadelelerde orgutlendi Turkiye Isci Partisi TIP icinde orgutlenmis yasanan ayrisma surecinde THKP C de mucadelesine devam etti Olayda olen kisilerdendi Saffet Alp Ertugrul KurkcuDis baglantilarErtugrul Kurkcu nun 2012 de TBMM de Darbe ve Muhtiralar Komisyonuna yaptigi konusmada Kizildere Olayi aciklamasi 30 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Bianet Ardindan daha once alinan karar uyarinca Ingilizler olduruldu 2 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Mayis 2012 Ugur Mumcu Kurt Dosyasi 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2021 Arsivlenmis kopya 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2014 Dipnotlar Cihan Alptekin ve Omer Ayna THKO lu digerleri THKP C lidir